Bölme fllemi TEST 18 1. Afla dakilerden hangisi 5 iflleminde kalan olamaz? a. 5 b. 4 c. 3 2. 48 6 iflleminin sonucu afla dakilerden hangisidir? a. 7 b. 8 c. 9 3. 95 4 ifllemi ile ilgili afla dakilerden hangisi yanl flt r? a. Bölen 4 tür. b. Kalan 3 tür. c. Bölüm 24 tür. 4. 75 3 iflleminde bölen 2 art r l rsa bölüm kaç olur? a. 15 b. 13 c. 12 5. Farkl say da ö renciden oluflan 3 gruba yirmi sekizer f nd k veriliyor. Her grup kendi içinde f nd klar eflit olarak paylafl yor. Hangi say da ö renciden oluflan grupta bir kifliye düflen f nd k say s daha az olur? a. 9 b. 7 c. 4 6. Kalans z bir bölme iflleminde bölen 4, bölüm 23 ise bölünen kaçt r? a. 27 b. 82 c. 92 7. 99 8 ifllemi için afla dakilerden hangisi söylenemez? a. Bölüm 12 dir. b. Kalan 11 dir. c. Bölünenle bölenin toplam 107 dir. 8. Yandaki bölme iflleminde bölünen kaçt r? a. 90 b. 94 4 c. 96 6 15 9. 58 YTL, 3 kifliye eflit olarak paylaflt r l yor. Bu bölme ifllemi için afla dakilerden hangisi söylenebilir? a. Bir kifliye 18 YTL düfler. b. Paylafl m sonunda para artmaz. c. 2 YTL daha olsayd bir kifliye 20 YTL düflerdi. 10. Kalans z bir bölme iflleminde bölen 7, bölünen 84 tür. Bu ifllemde bölüm kaçt r? a. 578 b. 91 c. 12 162
Gülsüm, annesinin piflirdi i 70 kurabiyenin 3 tanesini yedi. Kalanlar 8 taba a eflit olarak da tmak istiyordu. a. Her taba a kaç kurabiye koyar? b. Tabaklara da tt ktan sonra kurabiye artar m? Problemi aflamaland rarak çözelim. Problemi Anlama: 70 kurabiyenin 3 ü yenmifl, kalan kurabiyeler 8 taba a eflit olarak da t lacak. Bir taba a kaç kurabiye konulaca n ve kurabiyenin art p artmayaca n bulmam z isteniyor. Plan Yapma: 70 kurabiyeden 3 tanesi azalm flsa 70 ten 3 ü ç karaca z. Buldu umuz say y 8 e bölece iz. Bölüm, tabaklara konan kurabiye say s n ; kalan da artan kurabiye say s n gösterecektir. Plan Uygulama 70 3 = 67 67 64 3 8 8 Bir taba a düflen kurabiye say s Artan kurabiye say s Kontrol Etme: 8 taba a kurabiye konulunca her taba a 8 kurabiye düflmüflse; 8 x 8 = 64 tabaklardaki toplam kurabiye say s n, 64 + 3 = 67 paylaflt rmadan önceki kurabiye say s n, 67 + 3 = 70 Gülsüm yemeden önceki kurabiye say s n verir. Problem: 54 kg l k bir çuval pirinç 5 kg l k pofletlere yerlefltirilmek isteniyor. Pirincin 1 kg pofletlere doldurulurken dökülüyor. a. Bu pofletleme iflleminde kaç poflet kullan l r? b. Geriye kaç kg pirinç kal r? Yukar daki problemi aflamaland rarak çözünüz. 163
Problem: 4 kardeflten Hasan n 7, Songül ün 12, Hakan n 8 ve Emine nin 3 YTL si vard r. Hepsi paralar n bir araya getirip eflit olarak paylaflmak istiyorlar. Her birine kaç YTL düfler? Kaç YTL artar? Çözüm: Toplanan para 3 + 8 + 12 + 7 = 30 YTL Problem: Selçuk 16 sayfas n okudu u kitab n her gün 15 sayfa okuyarak 5 günde bitiriyor. Selçuk un okudu u kitap kaç sayfad r? Çözüm: 5 günde 5 x 15 = 75 sayfa okumufltur. Önceden de 16 sayfa okudu una göre kitap 75 + 16 = 91 sayfad r. Problem: Meliha, 2 kutu say çubu u ald. Bunlar alt flarl demet yaparak iple ba lad. Bir kutuda 39 say boncu u oldu una göre Meliha çubuklar kaç demet yapabilir? Çözüm: Bir kutuda 39 çubuk oldu una göre 2 kutuda 2 x 39 = 78 çubuk vard r. Problem Kurma Yandaki modelde gösterilen ifllemle çözülebilecek bir problem kurunuz. 30 4 28 7 YTL bir kifliye düflen para 2 YTL artan para 78 6 18 18 00 6 13 demet yapabilir. Ali Mehmet Ayfle 164
1. Bir s n ftaki ö renciler yediflerli 8 grup oluflturunca 6 kifli aç kta kal yor. Bu s n ftaki ö renci say s kaçt r? 4 2. Bayramda flekildeki okulun pencerelerine asmak için toplam 97 tane bayrak getirildi. Her pencereye befler bayrak as ld na göre geriye kaç bayrak kal r? 3. Bir bahç van sat n ald 63 çiçe i 4 bölüme eflit say da da tt. Bu bölümlere çiçekleri üçerli gruplar hâlinde dikti. a. Da tma iflinden sonra kaç çiçek artm flt r? b. Her bölümde kaç çiçek grubu oluflmufltur? c. Toplam kaç grup çiçek vard r? Problem Kurma Çözümü yandaki ifllemlerle yap labilecek bir problem kurup yaz n z. 5 x 6 = 30 30 3 = 10 165
Bölme fllemi TEST 19 S n ftaki kitapl k dolab m zda 7 tane raf olup toplam 56 kitap bulunmaktad r. Ö retmenimiz her rafa 5 kitap daha yerlefltirdi. 12 kitab arkadafllar m z okumak için ödünç ald. 1 ve 2. sorular yukar daki aç klamaya göre yan tlay n z. 1. Arkadafllar m z ödünç almadan önce kitapl m zdaki her rafta kaç kitap vard? a. 12 b. 13 c. 17 2. Ödünç kitap al nd ktan sonra kaç kitap kalm flt r? a. 79 b. 49 c. 44 3. 96 YTL si olan Nergis, tanesi 4 YTL olan çoraplardan kaç tane alabilir? a. 27 b. 26 c. 24 4. ki kardeflin toplam 42 bilyesi vard r. Büyük kardefl, küçü e 3 bilye verince ikisinin bilyeleri eflit oluyor. Kardefllerin bilye say s hangisinde do ru verilmifltir? Büyük kardefl Küçük kardefl a. 24 18 b. 25 17 c. 23 19 5. Afla daki problemlerden hangisi modelde gösterilen ifllemle çözülebilir? a. 6 kalemi 5 kardefl paylafl yor. Her birine kaç kalem düfler? b. 30 kalem 6 çocuk aras nda eflit olarak paylafl l yor. Her bir çocuk kaç kalem al r? c. 32 kalemi 5 kifli eflit olarak paylaflt klar nda geriye kaç kalem kal r? 6. Emre nin 127 YTL si vard. 30 YTL ye bir kazak alan Emre arkadafllar na hediye etmek için 12 gömlek almak istiyor. Bir gömlek 8 YTL ise bu durumla ilgili afla dakilerden hangisi söylenebilir? a. Ancak 11 gömlek alabilir. b. Kalan paras yla 15 gömlek alabilir. c. 12 gömlek al rsa 1 YTL si artar. 166
5 Bölüm Sonu Uygulamalar 1. fiekillerle gösterilen bölme ifllemlerini yaz n z. 16 15 1 3 5 2. Afla daki bölme ifllemlerini yap n z. 72 9 61 3 34 2 56 4 96 8 87 4 42 3 59 5 3. Verilen terimleri bölü çizgisinde uygun yerlere yaz n z. Bölünen 54 Bölen 2 Bölen 12 Kalan 0 Bölüm 27 Kalan 0 Bölünen 36 Bölüm 3 4. Afla daki ifllemlerde verilmeyen say lar bulunuz. 3 = 7 36 = 4 42 = 6 5 = 8 72 = 9 64 = 8 167
Bölüm Sonu Uygulamalar 5. 2, 3, 4, 6 ve 9 kifliden oluflan gruplara yandaki kutulardan birer tane verildi. Her grupta ö renciler, kutudaki çikolatalar eflit say da paylaflt. Her bir grubun paylafl m n gösteren ifllemleri yaz n z. 36 adet çikolata 36 2 36 3 36 4 36 6 36 9 fllemlerin sonuçlar na göre afla daki cümleleri, uygun sözcükleri örnekteki gibi seçerek tamamlay n z. Kifli say s az olan gruplarda bölüm daha küçüktür / büyüktür. Fazla kifliden oluflan gruplarda kifli bafl na düflen çikolata say s azd r / çoktur. Bir bölme iflleminde bölen artarsa bölüm artar / azal r. 6. Afla daki bölme ifllemlerinde kalan olabilecek en büyük say lar yaz lm flt r. Buna göre bölenleri bularak efllefltiriniz. 2 1 9 8 10 2 3 9 7. Verilen terimlerle ifllem yaparak bölünenleri bulunuz.? 4? 6? 3 7 8 15 0 5 2 8. Afla daki çarpma ifllemlerini 2 farkl bölme ifllemi fleklinde yaz n z. Örnek: 5 x 7 = 35 6 x 4 = 9 x 8 =? 3 5 14 35 5 = 7 35 7 = 5 168
Bölüm Sonu Uygulamalar Duvardaki Süsleme Fuat Usta afla daki gibi bölmelere ayr lm fl duvarda renkli tafllarla süsleme yapacakt r. Elinde 180 tafl bulunan Fuat Usta her bölümü eflit say da tafllarla flekildeki gibi süsleyecektir. Fuat Usta elindeki tafllarla kaç bölümü süsleyebilir? Bofl kalan bölümleri süsleyebilmesi için kaç tafla ihtiyac vard r? Bütün duvar süsledi inde Fuat Usta kaç tafl kullanm fl olur? Her bölüme 5 tafl döfleseydi tafllar yeterli olur muydu? Bu durumda artan tafl olur muydu? fllem yaparak gösteriniz. 169
Bölüm Sonu Testi 5 1 ve 2. sorular yandaki iflleme göre yan tlay n z. ab 3 9 6 6. 75 5 iflleminin sonucu kaçt r? a. 11 b. 15 c. 21 1. Yukar daki ifllemde ab do al say s kaçt r? a. 51 b. 54 c. 57 2. Bu ifllemde bölünen afla dakilerden hangisidir? a. 54 b. 57 c. 84? 3 ve 4. sorular yukar daki flekle göre yan tlay n z. 3. fiekille gösterilen bölme ifllemi afla dakilerden hangisidir? a. 14 3 b. 12 3 c. 14 4 4. Bu bölme ifllemi ile ilgili afla dakilerden hangisi yanl flt r? a. Kalan 2 dir. b. Bölen 3 tür. c. Bölünen 12 dir. 5. Yandaki ifllemde 92 3 bölüm kaçt r? a. 31 b. 30 c. 3 7. Afla daki ifllemlerden hangisinde bölüm 8 dir? a. 72 9 b. 56 8 c. 8 2 8. Kalans z bir bölme iflleminde bölen 3, bölüm 18 dir. Bu ifllemde bölünen kaçt r? a. 6 b. 21 c. 54 9. 57 3 iflleminde kalan kaçt r? a. 2 b. 1 c. 0 10. Bir kitap 14 sayfal k 7 bölümden oluflmufltur. Bu kitap kaç sayfad r? a. 98 b. 78 c. 21 Yandaki bölme 5 iflleminde, ve birer rakam 44 1 temsil etmektedir. 11 ve 12. sorular 40 04 bu iflleme göre yan tlay n z. 11. flleme göre x 5 afla dakilerden hangisidir? a. 44 b. 40 c. 4 170
Bölüm Sonu Testi 12. Bu ifllemde bölünen kaçt r? a. 98 b. 94 c. 88 13. Bir bölme iflleminde bölen 3, bölüm 7 ve kalan 1 dir. Bu ifllemde bölünen kaçt r? a. 11 b. 21 c. 22 14. 42 3 ifllemi için afla dakilerden hangisi söylenemez? a. Bölünen bölümün 3 kat d r. b. Bölüm ile bölenin toplam 15 tir. c. Bölenin 14 kat bölünene eflittir. 15. 12 x 3 = 36 iflleminin bölme ifllemine dönüfltürülerek yaz l fl afla dakilerden hangisi olamaz? a. 12 3 b. 36 3 c. 36 12 16. Bölenin 5 oldu u bir bölme iflleminde kalan en çok kaç olabilir? a. 6 b. 5 c. 4 17. Nurhan, fiyat 96 YTL olan bir elbise ald. Elbisenin ücretini taksitle 8 ayda ödeyecektir. Her ay kaç YTL ödemesi gerekir? a. 10 b. 12 c. 22 18. Yandaki bölme iflleminde bölen en az kaç olur? a. 4 b. 5 c. 6 19. 30 boyay 4 arkadafl eflit olarak paylafl yorlar. Bu paylaflmay gösteren ifllem için afla dakilerden hangisi söylenemez? a. Kalan 2 dir. b. Bölüm 7 dir. c. Bölünen 28 dir. 5 171
Bölüm Sonu Testi 20.63 kg toz fleker 5 kg l k pofletlere doldurularak paketlenecektir. Paketleme iflleminden sonra geriye kaç kg fleker kal r? a. 2 b. 3 c. 13 21 ve 22. sorular yukar daki modele göre yan tlay n z. 21. Modelde gösterilen bölme ifllemi afla dakilerden hangisidir? a. 3 3 b. 9 3 c. 90 3 22. Modeldeki ifllemin sonucu kaçt r? a. 1 b. 3 c. 30 23 ve 24. sorular kutudaki say lara göre yan tlay n z. 57 9 6 23. Kutuda bir bölme ifllemindeki say lar verilmifltir. Buna göre afla dakilerden hangisi bölen olamaz? a. 6 b. 9 c. 57 24. Bu bölme iflleminde hangisi kaland r? a. 3 b. 6 c. 9 25. Bir ekmek f r n nda üretilen 137 sandviç ekme inin 48 i f r nda sat lm flt r. Di erleri beflerli paketlendikten sonra kalanlar ikiflerli paketlenecektir. Kaç pakete ihtiyaç vard r? a. 26 b. 19 c. 17 3 172
4 Birikimli Test 1. 786 say s nda hangi rakam küçültülürse say daha çok küçülür? a. 8 b. 7 c. 6 2. Üç yüz k rk befl say s n n onlar basama nda afla daki rakamlardan hangisi bulunmaktad r? a. 5 b. 4 c. 3 3. 400 +? + 7 = 457 ise? yerine hangisi yaz lmal d r? a. 5 b. 40 c. 50 4. 362 say s 8 onluk art r l rsa afla daki say lardan hangisi elde edilir? a. 342 b. 370 c. 442 5. Cebindeki paras n en yak n onlu a yuvarlayarak 660 olarak söyleyen birinin kaç YTL paras olabilir? a. 663 b. 654 c. 653 6. Üç terimli bir toplama iflleminde toplam 742 dir. Terimlerden ikisinin toplam 358 oldu una göre di er toplanan kaçt r? a. 179 b. 384 c. 494 7. 670 430 = + 90 =? ise? yerine afla dakilerden hangisi yaz lmal d r? a. 150 b. 230 c. 330 173
Birikimli Test 8. Yandaki kartlardaki say lar n 30 50 70 toplam hangi ekrandaki say lar n toplam na eflittir? a. b. c. 60 40 30 20 90 50 80 40 30 12. Bir asansöre 62, 37 ve 71 kg a rl nda 3 kifli bindi. Tafl ma kapasitesi 200 kg olan asansöre, kilosu en fazla kaç kg olan biri binebilir? a. 29 b. 30 c. 31 9. ki say y zihinden toplayan Yahya, birliklerin toplam n 12 buldu. Bu say lar n onluklar n n toplam n ise 60 bulan Yahya, hangi iki say y toplam flt r? a. 26 + 56 b. 48 + 24 c. 53 + 29 10. Dokuz yüz on bir say s dokuz yüz bir say s ndan kaç fazlad r? a. 100 b. 10 c. 1 11. Erinç, okudu u kitab n sayfa say s n soran arkadafl na Yaklafl k olarak 460 sayfa dedi. Erinç in okudu u kitab n sayfa say s hangi say lar aras ndad r? a. 455 ile 466 b. 453 ile 460 c. 454 ile 465 13. fiekildeki mavi kurdele gösterildi i gibi kesilmifltir. Bunu gösteren ifllem afla dakilerden hangisidir? a. b. c. 19 18 1 2 9 14. Bir meyve bahçesinde bulunan 74 a ac n yar s portakal a ac d r. Yar s n n 23 tanesi elma, di erleri de armut a ac d r. Armut a açlar n n say s kaçt r? a. 37 b. 24 c. 14 15. 67 = 118 10 10 0 2 5 9 8 1 Yukar daki ifllemde kaçt r? a. 185 b. 175 c. 51 2 4 174
Birikimli Test 16. Yandaki iflleme göre + kaçt r? a. 8 b. 7 c. 6 2 x 6 1 4 4 + 7 2 0 8 6 4 20. Bölünenin onlar basama ndaki rakam kaçt r? a. 7 b. 4 c. 3 17. 6 dan bafllay p 9 kez alt flar ritmik sayan Enis, en son hangi say y söyler? a. 60 b. 54 c. 48 18, 19 ve 20. sorular yandaki iflleme göre yan tlay n z. 3 a b 0 2 18. fllemde ab ile gösterilen say afla daki ifllemlerin hangisi ile bulunabilir? a. 1 x 4 b. 9 x 4 c. 19 x 4 19. ile gösterilen rakam afla dakilerden hangisidir? a. 2 b. 6 c. 8 4 19 21. 90 cm uzunlu undaki ipi 9 cm lik efl parçalara bölen Nilüfer, her parçaya 13 boncuk dizdi. Kaç boncuk kullanm flt r? a. 117 b. 130 c. 131 Annem yapt bir tepsi böre i keserek 8 dilimlik 7 s ra yapt. Dilimleri gelen misafirlere eflit olarak paylaflt rd. Her birine kaç dilim börek vermifltir? 22. Yukar daki problemin çözülebilmesi için afla daki bilgilerden hangisi verilmelidir? a. Dilimlerin büyüklü ü b. Tepsideki toplam dilim say s c. Gelen misafir say s 175
Birikimli Test 23. Her birinde 6 bisküvi bulunan 6 paketteki bisküvileri 9 kifli eflit olarak paylafl p yedi. Bir kifli kaç bisküvi yemifltir? a. 1 b. 2 c. 4 25. 95 5 ifllemi yap l nca 95 ten kaç kez 5 ç kar lm fl olur? a. 18 b. 19 c. 20 24. x 14 = 70 iflleminde afla daki ifllemlerden hangisi ile bulunabilir? a. 70 14 b. 70 + 14 c. 70 14 176