İmar Bilgisi Ders Sorumlusu: Dr. Ümran KÖYLÜ umrank@erciyes.edu.tr
İmar Yönetmeliği İmar Mevzuatı (Tüzesi) Anayasa Türk Medeni Kanunu İmar Kanunu İmar Planı İmar Yönetmeliği Genelgeler olarak sıralanmaktadır.
İmar Yönetmeliği kapsamı İmar yönetmeliği yerel özelliklerin hakim olduğu hükümleri içerir. Yapı ve tesislerin teknik, sosyal, güvenlik, yerel özellik ve kullanılacak malzemeler açısından ne gibi şartlara tabi olacağı ve hangi özellikleri taşıyacağı Yapıların kat adetleri veya yükseklikleri ile yapı derinliği ve cephe genişliği, Yapıların komşu sınırlarına ve yola olan uzaklıkları Parsellerin genişliği, derinliği ve üzerine yapılacak yapının kaplayacağı en çok alan, Bahçelerin düzenlenmesi, ağaçlandırılması ve bahçe duvarının biçim ve boyutları Kanalizasyon tesisleri, yapıların bu tesislerden nasıl ve hangi şartlarda yararlanacakları
İmar programı Belediyelerin imar planları ile gerçekleştirmeyi planladıkları işleri sırasına göre belirten ve yapılacak kamulaştırma, her türlü yapı tesislerin yapım bedellerini yaklaşık gösteren ve yıllara göre dağılımlarını düzenleyen belgedir. 3194 sayılı imar kanunun 10. Maddesi ile imar planları yürürlüğe girmesiyle üç ay içerisinde imar programlarının hazırlanması öngörülür. Beşer yıllık hazırlanmaktadır.
İmar programı yararları İşlerin öncelik sırası belli olur. Toplum yararı öncelik kazanır. Kamu hizmetleri için gerekli arsaların temini zamanında ve ucuz satın alınması yada kamulaştırılması yapılır. Birbiri ile ilişkili hizmetler arası koordinasyon sağlanır.
İmar progamının hazırlanması Planın öngördüğü işlerin sayım ve dökümü yapılır. Bunlar 1/5000 ölçeğinde işaretlenir. İşler ihtiyaç sırasına konulur. İlk 5 yıl içinde yapılması kararlaştırılanlar harita üzerinde işaretlenir. İşler yıllara göre öncelik sıralamasıyla yıllık program şekline dönüşür. İşlerin maliyetleri hesaplanır. Haritaya ek program çizelgesi düzenlenir. Belediye meclisinde kabul edilir.
Geçici yapı izni İmar planına dahil olup ancak programda yer almayan alanda olan İmar planına göre kapanacak yol ve çıkmaz sokak üzerinde bulunması İmar kanununun 18. Maddesi hükümleri uygulanmadan normal şartlarda yapı izni verilemeyen alanlarda İmar planlarında umumi hizmete ayrılmış alanlarda bulunan kadastro parsellerinde yönetmelik esaslarına uygun yapı yapılması mümkün olanlarında parsel sahiplerinin müracatı üzerine belediye encümeni veya il encümeni kararıyla imar planının uygulanmasına kadar geçecek süre için geçici yapı izni verilebilir.
Halihazır Haritalar Bir yerin doğal ve yapay özelliklerini gösteren ve belirli ölçeklerdeki haritalara halihazır harita (durum haritası) denir. Halihazır Haritalar imar planlarının düzenlenmesi ve uygulanmasında, coğrafi bilgi sistemlerine altlık olması, alt yapı projelerinin düzenlenmesi ve uygulanması, yatırımların projelendirilmesi ve uygulamaları amacıyla düzenlenir.
Halihazır Haritalar 3194 sayılı imar kanunun 7/a maddesi ile yerleşim merkezlerinin halihazır haritalarının yapılması zorunludur. Büyük ölçekli harita ve harita bilgileri üretim yönetmeliği bakanlar kurulu tarafından onayladığından tüm harita yapan kurumların uyması zorunludur.
BÖHHBÜY Büyük ölçekli harita ve harita bilgileri üretim yönetmeliği
Halihazır haritaların yapım yöntemleri Belediye kendi personeline emanet yoluyla Belediye iller bankasına yetki vermek suretiyle İller bankası kendi personeline emanet yoluyla Harita müteahhitlerine ihale etmek suretiyle Belediye doğrudan harita müteahhitlerine ihale etmek suretiyle
Halihazır haritalarda onay ve yürürlülük Halihazır harita yapımına ait arazi ve büro işleri bittikten sonra ilgili idare işin teknik kontrolünü yapar ya da yaptırır. İmar kanununun 9 maddesi durumlarında Bakanlık halihazır haritaları resen yaptırıp onaylayabilir.
Onay ve yürürlük Halihazır haritalar belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediye başkanının, belediye ve mücavir alan sınırları dışında valinin onayı ile yürürlüğe girer.
Kaynak: Prof. Dr. Ferruh Yıldız, İmar Bilgisi, Nobel Yayınevi.