Geleneksel PDR Modeli (1920-1960) Prof. Dr. Serap NAZLI
Sanayi Çağında PDR Hizmetleri Geleneksel eğitim anlayışı bireyi tüm yönleri ile gelişimini sağlama konusunda sorunlar yaşanmasına neden olmuştur. Tüm bu anlayış ve beklentilerdeki değişmeler eğitimde öğretim ve yönetim gibi iki temel boyuta bir yenisinin eklenmesine yol açmıştır. O boyut öğrencilerin öğretim hizmetleriyle karşılanan gereksinimlerinin dışında kalan kişisel gelişim ihtiyaçlarını karşılamaya dönük hizmetler bütünü olan öğrenci kişilik hizmetleridir. Çağdaş eğitime göre eğitimi genel amacı; bedence, ruhça sağlıklı, topluma en etkin şekilde uyabilen insanlar yetiştirmektir. Öğrenci kişilik hizmetleri; bireysel farklara ve gereksinimlere cevap veren çabalar, tutumlar, davranışlar, değerler, duygular ve kişisel amaçlarla ilgili olarak, bireye ağırlık veren etkinlikleri kapsar.
Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetleri Tanımlar Baymur, 1975 Rehberlik bir insanın başka bir insana ya da gruba, o insanın ya da grubun en iyi bir biçimde yaşamasına, insanların kendilerini gerçekleştirmelerine en elverişli yolları bulabilmeleri için yapılan yardımlardır. Kuzgun, 1992 Rehberlik, bireyin kendini anlaması, çevredeki olanakları tanıması ve doğru kararlar vererek özünü gerçekleştirebilmesi için yapılan sistematik ve profesyonel yardım sürecidir. Kepçeoğlu, 1994 Rehberlik, kendini anlaması, problemlerini çözmesi için, gerçekçi kararlar alması, kapasitelerini geliştirmesi, çevresine dengeli ve sağlıklı bir uyum yapması ve böylece kendini gerçekleştirmesi için uzman kişilerce bireye yapılan psikolojik yardımlardır.
PDR Tanımlarının Ortak Noktaları 1. PDR süreklidir ve bireyin yaşadığı her yerde vardır. 2. PDR, bireye yardım etme işidir. PDR yardımı, psikolojik bir yardımdır. PDR yardımı bir yol gösterme, öğüt verme yardımı değildir. 3. PDR yardımı, bireye dönüktür ve bireyin gizil potansiyellerini ortaya çıkarmayı amaçlar. 4. PDR bilimsel ve profesyonel bir yardımdır ve çalışmalarının dayandığı bilimsel ilkeler ve yöntemler vardır. 5. PDR özü, bireyin kendini gerçekleştirmesine yardım etmektir.
Kendini Gerçekleştirme Nedir?
Özellikleri: Kendisini ve doğayı olduğu gibi kabul eder. Gerçeği olduğu gibi algılayıp, içinde bulunduğu ortamı ve koşulları oldukları gibi algılar. Daha derin kişiler arası ilişkiler kurar. Yaşamdan doyum alır. Özerk bir yapıya sahiptir. Yaratıcıdır.
Demokratik bir kişilik yapısı vardır. Kendiliğinden doğal davranır. Kendisi dışındaki sorunlar ile ilgilenir. Yalnız kalabilme gücüne sahiptir. İnsanlar ile birlikte olmaktan hoşlanır ancak toplumsal kalıplara karşı çıkar. Mizah anlaşıyına sahiptir.
PDR nin İlkeleri PDR temelinde, insan hak ve sorumlulukları ile yakından ilgili demokratik ve insancıl bir anlayış vardır. PDR anlayışı, her türlü çalışması ile öğrenciyi merkeze alan bir eğitim sistemi ön görür. PDR yardımının esası, öğrencilerin kendi kişiliklerini daha iyi anlamaları ve problemlerine çözüm yolları bulmada onların kendi kendilerine yeter bir duruma gelmelerini sağlamaktır.
PDR nin İlkeleri (Devamı ) PDR hizmetleri öğrencinin her yönüyle gelişmesi ve kendini gerçekleştirmesine yardım etmelidir. PDR uygulamalarında öğrenci ile ilgili herkesin ortak bir anlayış ve işbirliği içinde çalışması gereklidir. PDR uygulamaları her okulun amaç ve ihtiyaçlarına uygun alanlarda yoğunlaştırılmalıdır.
PDR nin İlkeleri (Devamı ) PDR hizmetlerinde süreklilik, gönüllülük ve psikolojik danışma ilişkilerinde ayrıca gizlilik esastır. PDR hizmetlerinde bireysel farklara saygı esastır. Öğretim ve PDR hizmetleri karşılıklı olarak birbirine bağımlıdır.
PDR nin İlkeleri (Devamı ) PDR hizmetleri planlı, programlı, örgütlenmiş bir biçimde ve profesyonel bir düzeyde sunulmalıdır. PDR hizmetleri çok yönlü ilişkiler sistemi içinde yürütülmelidir.
PDR nin temelleri Hümanist anlayış PDR de 1950-1970 arası Carl Rogers Herkes kendi problemlerini çözebilecek ve kendini gerçekleştirecek potansiyele sahiptir.
Çağdaş Eğitim Kurumlarında Öğrenci Kişilik Hizmetleri Kapsamı (ABD de 1940, TC de 1980) Psikolojik Danışma ve Rehberlik Çağdaş Örgün Eğitim Öğretim Öğrenci Kişilik Hizmetleri Yönetim Özel Eğitim ve Özel Yetiştirme Sağlık Hizmetleri Sosyal Yardım Hizmetleri Sosyal ve Kültürel Etkinlikler
PDR SERVİSLERİ (Geleneksel Model) Bilgi Toplama ve Yayma Yöneltme ve Yerleştirme Oryantasyon İzleme Değerlendirm e Psikolojik Danışma Çevre ve Veli İle İlişkiler Araştırma ve Geliştirme Bireyi Tanıma Müşavirlik
PDR Hizmetleri: İnceleme Kategorileri Birey Sırasına Göre Bireyle Grupla Temel İşlevlerine Göre Uyum Sağlayıcı Yöneltici Ayarlayıcı Geliştirici Önleyici Tamamlayıcı Hizmet Alanlarına Göre Eğitim Sağlık Sosyal Yardım Endüstri Adalet
PDR Hizmetleri: İnceleme Kategorileri Problem Alanlarına Göre Kişisel-Sosyal Eğitsel Mesleki/Kariyer Eğitim Kademelerine Göre Okulöncesi İlköğretim Ortaöğretim Yükseköğretim
Sizce okul psikolojik danışmanı ne iş yapar??? Sizce odasında boş boş oturur mu? Yoksa yoğun bir tempoda mı çalışır?
Geleneksel PDR okullarda yöneticilere öğretmenlere öğrencilere velilere PDR cilere nasıl bir izlenim verdi? Bu izlenimde, PDR modelinin çalışma tarzının katkısı nedir?