DERS 2 Herkes Farklı Herkes Eşit (mi?) DÜZEY: 5. Sınıf Kazanımlar: 1. İnsanların benzer ve farklı özellikleri olduğunu fark eder. 2. İnsanların benzer ve farklı ihtiyaçları olabileceğini fark eder. 3. Engelli ayrımcılığının nedenleri ve sonuçları üzerine düşünür. SÜRE: 40 dk. MALZEMELER: Becky-Jus Include (Animation On Disability Inclusion) isimli video, farklı engel gruplarından bireylerin görselleri (Ek 1), engellilerin yapabilirliklerini gösteren sunum (Ek 2). ÖN HAZIRLIK: Ek 1 deki görselleri basın. Ek 2 deki görsellerden sunum hazırlayın. İLGİLİ DERSLER: Sosyal Bilgiler
62 bölüm ii: ders planları Süreç: Giriş Etkinliği (10 dk.): Öğrencilere, Becky-Jus Include (Animation On Disability Inclusion) isimli video izletilir. Video: http://youtu.be/el_ux-e06ty ÖĞRETMEN NOTU 1: Videonun öğrenciler tarafından iyi anlaşılması, etkinliğin devamındaki soruların cevaplanabilmesi açısından önemli olduğu için iki kere izletilmesi önerilir. Videonun ardından öncelikle Sizce bugün hangi konu hakkında konuşacağız? sorusu sınıfa yöneltilir. Sonrasında video hakkındaki aşağıdaki sorular çerçevesinde bir tartışma ortamı yaratılır. Videoda neler gördünüz? Sizce bu videoda anlatılmak istenen nedir? Bu filmi anlatan bir cümle söylemeniz gerekse, ne dersiniz? ÖĞRETMEN NOTU 2: Öğrencilerin videoda, herkesin farklı özellikleri, yaptığı ve yapamadığı şeyler olmasına rağmen yalnızca tekerlekli sandalyeli Becky nin dışlandığının farkına varmaları sağlanmalıdır. Gelişme Etkinliği (20 dk.): Sınıf dört-beş kişilik gruplara ayrılır ve her gruptan bir sözcü seçilmesi istenir. Her gruba farklı engel grubundan bireylerin görsellerinden (Ek 1) bir tanesi verilir ve grupların aşağıdaki sorular çerçevesinde tartışmaları istenir. Bu kişileri nasıl tanımlarsınız? Bu tanımlamayı, bu kişilerin hangi ortak özelliklerine dayanarak yapıyorsunuz?
ders 2 63 Sizce bu kişiler neleri yapabilir? Neleri yapamaz? Yapamaz dediğiniz şeyleri neden yapamayacaklarını düşünüyorsunuz? Bu kişilerin yapamaz dediğiniz şeyleri yapabilmeleri nasıl mümkün olabilir? Grup içi tartışmalardan sonra grup sözcüleri sırayla tahtaya gelerek kendi grubuna verilen engelli fotoğrafını tahtaya yapıştırır ve gerçekleştirdikleri grup tartışmalarını sınıfla paylaşır. Grup sözcülerinin bu paylaşımları sırasında öğretmen tahtaya not alır ve grup sözcülerinin söylediklerini tartışmaya açar. ÖĞRETMEN NOTU 3: Bu etkinliğin amacı, engelli bireylerin yapamadıklarını düşündüğümüz birçok şeyi yapamamalarının nedeninin, engellilerin kendilerinden kaynaklanan yetersizliklerden değil, toplum tarafından önlerine koyulan engellerden kaynaklandığının anlaşılmasının sağlanmasıdır. Engellilere yönelik ayrımcılığın asıl kaynağı, önyargılar ve farklı derecelerde fiziksel, ruhsal, duyusal ve zihinsel yetileri olan kişileri gözetmeden kurulan sosyal ve mimari yapılardır. Oysa, çeşitli tür ve derecede sakatlığı olan bireyler, çeşitli araç-gereç yardımıyla veya diğer yetilerini daha fazla kullanarak sakatlıklarının etkisini kısmen veya tümüyle ortadan kaldırabilirler. Engelli terimi de, sorunun bireyin kendisinden değil de, daha çok önüne koyulan engellerden kaynaklandığını vurgulamak için kullanılmaya başlanmıştır. Bu etkinlikte, öğrencilerin özellikle farklı engel gruplarından kişilerin bazı şeyleri yapamayacaklarını düşündükleri noktalarda, Bu kişinin bunu yapmasını ne engelliyor? Ne olsa bu kişi bunu yapabilir? gibi sorularla engellilerin önüne koyulan engellerin görülmesi, fark edilmesi sağlanmaya çalışılmalıdır. Bu etkinlik, engellilerin önündeki engellerin kaldırılması durumunda yapabilirliklerini gösteren sunum (Ek 2) ile sonlandırılır. Her bir görselin öğrenciler tarafından anlaşılması ve hangi araç ve düzenlemelerle engellilerin katılımının sağlandığının açıklığa kavuşması sağlanır. Değerlendirme Etkinliği (10 dk.): Gelişme Etkinliği nde oluşturulan gruplardan, etkinlikte üzerinde çalıştıkları engelli kişilerin karşılaşabileceği engelleri (evde, okulda, işyerinde, sokakta) düşünmeleri ve yazmaları istenir. ÖĞRETMEN NOTU 4: Konuyla ilgili arkaplan bilgisi için Süleyman Akbulut un, kitabın başında yer alan, Gerçekten Eşit miyiz? Acı(ma), Zayıf Gör(me) ve Yok Say(ma) ekseninde Engelli Ayrımcılığı metnini okuyabilirsiniz.
64 bölüm ii: ders planları Ek 1: Farklı Engel Gruplarından Bireylerin Görselleri DERS2_EK1_GÖRSEL1 DERS2_EK1_GÖRSEL2 DERS2_EK1_GÖRSEL3 DERS2_EK1_GÖRSEL4
ders 2 65 Ek 2: Engellilerin Yapabilirliklerini Gösteren Sunum Eğitime, çalışma hayatına ve sosyal hayata erişimlerinin önündeki engeller kaldırılıp gerekli düzenlemeler yapılırsa... DERS2_EK2_GÖRSEL1 DERS2_EK2_GÖRSEL2 DERS2_EK2_GÖRSEL3 DERS2_EK2_GÖRSEL4
66 bölüm ii: ders planları DERS2_EK2_GÖRSEL5 DERS2_EK2_GÖRSEL6 DERS2_EK2_GÖRSEL7 DERS2_EK2_GÖRSEL8
ders 2 67 Görseller için Kaynakça Ek 1 Görsel 1: http://www.secbir.org/images/2015/terakki/21.jpg Görsel 2: http://www.secbir.org/images/2015/terakki/22.jpg Görsel 3: http://www.secbir.org/images/2015/terakki/23.jpg Görsel 4: http://www.secbir.org/images/2015/terakki/24.jpg Ek 2 Görsel 1: http://www.secbir.org/images/2015/terakki/211.jpg Görsel 2: http://www.secbir.org/images/2015/terakki/222.jpg Görsel 3: http://www.secbir.org/images/2015/terakki/a.jpg Görsel 4: http://www.secbir.org/images/2015/terakki/244.jpg Görsel 5: http://www.secbir.org/images/2015/terakki/b.jpg
68 bölüm ii: ders planları Görsel 6: http://www.secbir.org/images/2015/terakki/c.jpg Görsel 7: http://www.secbir.org/images/2015/terakki/277.jpg Görsel 8: http://www.secbir.org/images/2015/terakki/288.jpg