Ekonomi Bülteni, Sayı: 21 Yurt Dışı Gelişmeler Yurt İçi Gelişmeler Finansal Göstergeler Haftalık Veri Akışı Ekonomik Araştırma ve Strateji Dr. Saruhan Özel Ezgi Gülbaş Orhan Kaya İnci Şengül 1
DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt Dışı Gelişmeler FED faiz oranlarını değiştirmedi. FED, piyasa beklentilerine paralel olarak faiz oranını değiştirmedi. Açıklama metninde ekonomik aktivitedeki ılımlı ve iş piyasasındaki güçlü toparlanmadan bahsedildi. Geçen aydan farklı olarak Fed yetkilileri hane halkı harcamalarında son dönemde ılımlı bir iyileşme olduğunu belirtti. Açıklamada faiz artışlarına ne zaman başlanacağına dair ise net bir sinyal yok. Faiz artış sürecinin ekonomik aktivite ve işgücü piyasasındaki toparlanmayı bozmayacak şekilde yavaş ve kademeli olarak işleyeceği Yellen'ın Haziran toplantısından sonraki konuşmasında açıkça belirtilmişti. Bizim beklentimiz Fed'in yılın son çeyreğinde kısıtlı bir faiz artışıyla sürece başlayacağı yönünde. İlk faiz artışıyla beraber özellikle GOÜ piyasalarında volatilite artacak olsa da, takip eden faiz artırımlarının kademeli gerçekleşecek olması sebebiyle volatilite seviyesi normale dönecektir. Amerikan ekonomisi 2. çeyrekte %2.3 büyüdü. 2011 den bu yılın ilk çeyreğine kadarki büyüme verisinde revizyon oldu. Bu yılın ilk çeyreği büyüme rakamı % -0.2 den +%0.6 ya revize edildi. İkinci çeyrek büyümesi ise piyasa beklentisi olan %2.5 in hafif altında geldi. ABD ekonomisi yılın ilk yarısında %1.5 büyümüş oldu. İkinci çeyrekte büyümeye en büyük katkı 2.0 puan ile tüketim harcamalarından geldi. Harcamalardaki bu yükseliş 2. çeyrekte tasarruf oranının %5.2 den %4.8 e gerilemesine neden oldu. Ekonomik aktivite ve işgücü piyasalarındaki iyileşme halen Amerikan hane halkı gelirlerini yükseltecek seviyede değil. 2. çeyrek büyüme verisi Fed in beklentilerine paralel ve bu yıl faiz artırımı başlatmasına uygun seviyede. Fakat, gelirlerde güçlü iyileşme olmaması, bu yılki faiz artırımının düşük oranda olacağını ve sonrasında da sürecin Yellen ın da belirttiği gibi yavaş ve kademeli olacağına işaret ediyor. Almanya ve Euro Bölgesi enflasyon verileri beklentilerle paralel geldi. Almanya da Temmuz ayında yıllık TÜFE %0.2 ye gerilerken (Haziran: %0.3), Euro Bölgesinde ise yıllık enflasyon %0.2 seviyesinde sabit kaldı. Euro Bölgesi nde yıllık çekirdek enflasyon ise Haziran ayındaki %0.8 seviyesinden Nisan 2014 ten beri en yüksek seviyesi olan %1.0 e çıktı. Çekirdek enflasyondaki yükseliş euro da görülen değer kaybının enerji-dışı ürünlerin fiyatlarına yansımasının bir sonucu olup, manşet enflasyonda devam eden zayıf seyir ise enerji fiyatlarındaki gerilemeden kaynaklanmaktadır. Yılsonuna doğru baz etkisiyle Euro Bölgesi enflasyonunun %1 li seviyelere yaklaştığını görebiliriz, ancak enerji fiyatları enflasyon üzerinde aşağı yönlü risk oluşturmaya devam etmektedir. ABD de bekleyen konut satışları Haziran ayında aylık bazda beklenmedik şekilde düşüş kaydetti. Kontratı imzalanmış fakat işlemleri henüz tamamlanmamış olan mevcut konut satışlarını gösteren bekleyen konut satışları endeksi Haziran ayında bir önceki aya göre %1.8 düşüşle 110.3 olarak gerçekleşti. Beklenti endeksin aylık bazda %0.9 artış göstereceği yönündeydi. Yıllık bazda ise endekste beklentilerle paralel olarak %11.1 artış görüldü. Aylık bazda bakıldığında endeksin Haziran da 5 aylık yükselişine son verdiği görülse de yıllık bazdaki artış konut sektörüne olan talebin halen devam ettiğini ortaya koydu. 2
DenizBank Ekonomi Bülteni Yurt İçi Gelişmeler TCMB III. Enflasyon Raporu, Temmuz 2015 Merkez Bankası (MB) 2015 yılının üçüncü Enflasyon Raporu ndan öne çıkan önemli noktalar: MB, 2015 yılsonu enflasyon tahminlerini sınırlı oranda yukarı revize etti. MB, Ocak ayı enflasyon raporunda %6.8 (belirsizlik aralığı:%5.6-%8.0) olan 2015 yıl sonu TÜFE tahminini %6.9 a (belirsizlik aralığı:%6.0 - %7.8) revize etti. 2016 TÜFE tahminini ise %5.5 (belirsizlik aralığı:%3.7-%7.3) olarak sabit tuttu. Yılsonu enflasyondaki bu yukarı yönlü revizyonun sebebi kurdaki oynaklığın çekirdek enflasyondaki iyileşmeyi geciktirmesi. Merkez Bankası petrol fiyatı tahminini Dolar bazında %2 düşürdü. Gıda enflasyonu beklentisini ise %9 dan %8 e çekti. Yıllık gıda enflasyonu şu an %9.3 seviyesinde. Başçı olumlu hava koşulları sayesinde gıda enflasyonunda yaşanan düşüşe dikkat çekti. Buna paralel tüketici fiyatlarındaki düşüşün Ağustos ayına kadar devam edeceğini sonrasında baz etkisiyle beraber enflasyonda yükselme yaşanabileceğini belirtti. Başçı, enflasyon görünümünde sağlanan iyileşmenin kalıcı olması için temkinli bir yaklaşımı sürdüreceklerini ve getiri eğrisini yataya yakın tutmak suretiyle para politikasındaki sıkı duruşun korunacağını belirtti. Başçı bu toplantıda önümüzdeki dönemde para politikasında normalleşmeye gidileceğinin sinyallerini verdi. Merkez Bankası çalışanlarının teknik bir doküman hazırladıklarını ve bu çalışma ile MB nin şu an yürüttüğü geniş koridorlu faiz uygulamasının tek faiz oranına indirgenerek sadeleştirilebileceği belirtildi. Bu teknik çalışma Ağustos ayına PPK üyelerine sunulacak. Başçı olası normalleşme süreci ile ilgili detay paylaşmadı. Dış Ticaret Dengesi, Haziran 2015 Haziran ayında dış ticaret dengesi piyasa beklentisinin (-6.3 milyar $) altında 6.2 milyar $ açık verdi. Haziran ayında, ithalat bir önceki yılın aynı ayına göre %12 gerileyerek 18.2 milyar $ olurken, ihracat ise %7 azalarak 12.0 milyar $ oldu. Mayıs ayında %62.2 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı ise %65.9 seviyesine yükseldi. Yıllık dış ticaret açığı ise 2015 yılında %12lik gerileme ile 78 milyar $ oldu. Haziran ayı ihracat kalemlerine baktığımızda hammadde ihracatı bir önceki yılın Haziran ayına göre %12 azalış gösterirken, yatırım malları ihracatında %6 ve tüketim malları ihracatında ise %0.4 düşüş yaşandı. Ülke grupları bazında baktığımızda ise % 46 ile ihracatımızda en büyük paya sahip AB ülkelerine ihracatımızda geçtiğimiz aya göre %17lik yükselme yaşandı. Bir önceki yılın Haziran ayına göre AB ülkelerine ihracatımızda %6.6lık düşüş yaşanırken, AB dışı ülkelere ihracatımızda ise %7.1 düşüş yaşandı. Jeopolitik risklerin sürdüğü Kuzey Afrika ülkelerine ihracatımızda ise %5lik düşüş gözlemlendi. 2015 yılının ilk çeyreğinde aylık ortalama 1.4 milyar $ seviyesinde gerçekleşen net altın ihracatı ise Haziran ayında gerileyerek 90 milyon $ seviyesinde gerçekleşti. Altın ihracatında normalleşme süreci devam ediyor. İthalat tarafında ise en büyük paya sahip ara malı ithalatındaki %19luk düşüşe bağlı olarak %12 oranında gerileme yaşandı. Ara malı ithalatının zayıflamasında enerji ithalatındaki düşüşün (-%27) yanı sıra sanayi sektörü hammadde ithalatındaki düşüş (-%21) de etkili oldu. Tüketim malları ithalatında da bir önceki yıla göre %11 düşüş görülürken, yatırım malları ithalatında ise % 4 yükselme gözlemlendi. 3
H. Senedi Piyasaları Para Piyasaları Haftalık ve Aylık Getiri DenizBank Ekonomi Bülteni Finansal Göstergeler Bu hafta Türkiye piyasalarında negatif hava hakimdi. 12 aylık USD Libor faizi bu hafta yatay seyretti. Global hisse senedi piyasalarına karışık seyir hakimdi. Çin Borsası'nın haftalık değer kaybı %10 a ulaştı. Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir. 4
Emtia Piyasaları Döviz Piyasaları Tahvil Piyasaları DenizBank Ekonomi Bülteni Finansal Göstergeler Hafta boyunca %10 un üzerinde seyreden gösterge tahvil getirisi, %10 un hafif altında. Gelişmekte olan ülke para birimleri bu hafta Dolar a karşı karışık seyir izledi. Yaşanan iç gelişmeler sonucu TL negatif ayrışan para birimleri arasında yer aldı. Petrol ve altın fiyatlarındaki düşüş devam etti, enerji ve değerli maden endekslerini negatife çevirdi. VIX endeksindeki düşüş devam etti. Not: Tüm veriler raporun çıktığı Cuma günü saat 12:00 itibarı ile güncellenmiştir. 5
DenizBank Ekonomi Bülteni Veri Akışı 6