ISSN: 2198 4999, Mannheim GERMANY UDES 2015 p. 1125-1132 EFFECT OF MOTHER TONGUE IN FOREIGN LANGUAGE TEACHING: THE CASE OF ARABIC YABANCI DİL ÖĞRETİMİNDE ANA DİLİN ETKİSİ: ARAPÇA ÖRNEĞİ 1 Gülfem KURT 2 Muhammet KURT 3 ABSTRACT Foreign language learning and teaching have emerged as a necessity when dealt within the scope of ongoing economic, historical, cultural interaction and developments. Considering in this context, Arabic language teaching has been started in line with emerging needs in various fields as a result of our country s political, economic and cultural interactions. Throughout the history, Arabic language, which is increasing in importance day by day, has been attempted to be acquired through numerous methods appeared as a result of discussions about how to teach a language. Until the 1950s, foreign language was taught through traditional grammar translation methods. Then, it has continued by diversified different methods. However, it is clear that developed teaching methods and techniques have not achieved perfection yet. This creates a need to investigate factors affecting language teaching or causing negative results. At this point, usage of mother tongue in foreign language education has been a topic for discussion in research. In our study, it has been attempted to reveal to what extent and how often mother tongue should be used in courses where Arabic has been taught as a foreign language. The study is a qualitative research and data was collected through semi-structured interwiew questions. The study group of the research were composed of a total of 10 students and 10 educators selected from Tevfik Fikret İleri İmam Hatip High school and Gazi University Arabic Language Education Departmen in 2014-2015 academic year. Keywords: Foreign language learning, usage of mother tongue, Arabic teaching ÖZET Yabancı dil öğrenimi ve öğretimi yıllardan beri süregelen tarihi, siyasi, ekonomik ve kültürel etkileşim ve gelişimler çerçevesinde ele alındığında bir gereklilik olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda düşünülecek olursa Arap dilinin öğretimine, ülkemizin gerek siyasi ve ekonomik gerekse kültürel etkileşimlerinin bir sonucu olarak çeşitli alanlarda doğan ihtiyaçlar doğrultusunda başlanmıştır. Öğrenimi gün geçtikçe artan Arap dili de, tarih boyunca yabancı dilin nasıl öğretileceği tartışmalarıyla ortaya çıkan çeşitli yöntemler yoluyla edindirilmeye çalışılmaktadır. 1950 li yıllara kadar geleneksel dilbilgisi çeviri yöntemiyle öğretilen yabancı dil, daha sonra çeşitlendirilen farklı yöntemlerle devam etmiştir. Ancak geliştirilen öğretim yöntem ve tekniklerinin günümüzde mükemmelliğe ulaşmadığı açıktır. Bu da, dil öğretiminde etkili olan veya olumsuz sonuçlar doğuran unsurların incelenmesi gerekliliğini doğurur. Bu noktada yabancı dil öğretiminde ana dil kullanımı araştırmalara konu edilmeye ve tartışılmaya başlanmıştır. Çalışmamızda, yabancı dil olarak Arapçanın öğretildiği derslerde ana dilin ne ölçüde ve ne sıklıkla kullanılması gerektiğini ortaya çıkarmak amaçlanmaktadır. Çalışma, nitel bir araştırma olup hazırlanan yarı yapılandırılmış görüşme sorularıyla veriler toplanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Ankara Tevfik İleri Anadolu İmam Hatip Lisesi nden ve Gazi Üniversitesi Arap Dili Eğitimi Anabilim Dalı ndan seçilen toplam 10 öğrenci ve 10 eğitimci oluşturmaktadır. Anahtar Kelimeler: Yabancı dil öğretimi, ana dil kullanımı, Arapça öğretimi 1 Bu çalışma Nevşehir Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi tarafından düzenlenen 1. Uluslararası Dil Eğitimi ve Öğretimi Sempozyumu nda sözlü bildiri olarak sunulmuştur. 2 Araş. Gör.,Gazi Üniversitesi, Arap Dili Eğitimi Anabilim Dalı, e-posta: gulfemkurt@gazi.edu.tr 3 Öğr., Ankara Tevfik İleri Anadolu İmam Hatip Lisesi, e-posta: mkurtoglu78@gmail.com
1126 Gülfem KURT, Muhammet KURT 1. GİRİŞ Bir iletişim aracı olarak dil, insanoğlunun doğduğu andan itibaren toplumsallaşma sürecinde kullandığı sözlü ve yazılı bir araçtır. Dil edinimi ise, öncelikle o dilin yapısal ve anlamsal kurallarını öğrenmekle gerçekleşir. Böylece, çocuk ana dilinde özne, yüklem ve nesne ile nasıl cümle kuracağını öğrenir. Daha sonra, yabancı dediğimiz yeni bir dil öğrenmeye başladığında, artık onun için ikinci dilin işlevlerini öğrenmek daha kolaydır. (Şavlı, 2009:180). Dili kullanma yetisinin edimi de dilbilgisinin temel yasalarını öğrenmekle gerçekleşecektir, zira dil sözcük dağarcığından ve bu sözcüklerin nasıl bir araya getirileceğine dair kurallardan oluşan bir dizgedir (İşeri, 1996:5). Kendi anadilini iyi kullanan bir kişinin başka bir dili öğrenmesinin, kendi ana dilini bilmeyen birisine göre daha kolay olduğu söylenebilir. Yabancı dil öğrenimi ve öğretimi, değişen ve gelişen şartlar buna ek olarak tarihi, siyasi, ekonomik ve kültürel etkileşimler düşünüldüğünde neredeyse bir zorunluluk olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu bağlamda yabancı dil olarak Arap dilini ele alırsak, bu dilin öğretimine ve öğrenimine, ülkemizin gerek siyasi ve ekonomik gerekse kültürel etkileşimlerinin bir sonucu olarak çeşitli alanlarda doğan ihtiyaçlar doğrultusunda başlanması bir gereklilik haline gelmiştir. Öğrenimi gün geçtikçe artan Arap dili de diğer yabancı diller gibi, tarih boyunca yabancı dilin nasıl öğretileceği ve öğrenileceği tartışmaları sonucunda ortaya çıkan çeşitli yöntemler yoluyla edindirilmeye çalışılmaktadır. 1950 li yıllara kadar geleneksel dilbilgisi çeviri yöntemiyle öğretilen yabancı dili öğrenmenin önemli olduğu günümüzde yadsınamaz bir gerçeklik haline gelmiştir. Bu gereklilik ile birlikte yabancı dil öğretim yöntemleri de çok çeşitlenmiştir. Bununla beraber, yabancı dil eğitimi bir sektör haline gelmiş ve bu alanda ciddi yatırımlar yapılmıştır. Ayrıca hızla değişen ve gelişen teknoloji, insanların bireysel ve toplumsal olarak yakın ilişkiler kurmalarına imkân vermiş, böylece yabancı dil öğrenimi için geçmişten beri duyulan gereksinme eskiye oranla alışılmış ölçülerin çok üstünde bir artış göstermiştir (Arslan, 2009). Sınırların etkisini yitirdiği günümüzde, gelişmekte olan ülkemizde de yoğun bir dil eğitimi yapılmaktadır. Yabancı dil dersleri, ilköğretimden başlamak üzere müfredatlara eklenmekte, hatta bazı üniversitelerin ve bazı bölümlerin öğretim dilleri tamamen yabancı dilde olmaktadır. Ancak, bu kadar öneme rağmen ikinci bir dili edinmekte zorlanılmaktadır. Bunun nedenleri çeşitli yöntemlerle ortaya çıkarılmaya çalışılmakta ve devamlı olarak bu yönde araştırmalar yapılmaktadır. Bu bağlamda sınıf içi ana dili kullanımı önemli bir tartışma konusu haline gelmiş ve birçok araştırmacı bu konuya dair çalışmalar yapmıştır. Sınıf içinde ana dilin kullanılma sıklığı, yabancı dil öğretiminde etkisi olduğu düşünülen bir etmendir ve yöntembilimde uzun süredir tartışılmaktadır. Yabancı dil sınıfında ana dilin yeri konusunu Prodromou, dolapta sakladığımız ve sözünü etmekten kaçındığımız bir iskelete benzetirken (Prodromou dan akt. Gabrielatos, 2001), Gabrielatos (2001), bunun hep bir çekişme konusu olduğunu belirtmektedir (Şimşek, 2010:1). Günümüzde bunun gibi birçok görüş ışığında tartışılmaya devam eden yabancı dil öğretiminde ana dili kullanılma sıklığı, öğretimde kullanılan birçok yöntemin yanı sıra bazı soruları da beraberinde getirmiştir. Örneğin, yabancı dil öğretiminde ana dile yer verilmeli mi, verilmemeli mi, ya da ne derece yer verilmelidir? Çünkü yabancı dil öğretiminde ve öğreniminde ana dili önemli bir görev üstlenir. Ne söylersek söyleyelim ve ne UDES 2015
YABANCI DİL ÖĞRETİMİNDE ANA DİLİN ETKİSİ: ARAPÇA ÖRNEĞİ 1127 yaparsak yapalım; görünse de görünmese de ana dili her zaman buradadır ve yabancı dil eğitimi ve öğretiminde mevcuttur. (Dabène den aktaran Kalafat & Şavlı, 2014:1369). 1.1. Problem Durumu Yabancı dil öğretimine başlandığı tarihten bugüne kadar, yabancı dil derslerinde ana dil kullanımı çokça tartışılan bir konu olmuştur. Bu çalışmada da Arapçanın yabancı dil olarak öğretildiği derslerde, sınıf içi ana dili kullanımına dair görüşler ortaya konulacaktır. Dolayısıyla bu araştırmanın problem durumu, Arapça derslerinde ana dili olarak Türkçenin sınıf içi kullanımına dair öğretim elemanları, öğretmenler ve öğrenci görüşlerini ortaya çıkarmaktır. 1.2. Araştırmanın Amacı Bu araştırmanın amacı, yabancı dil olarak Arapça öğretilen derslerde ana dili kullanımı üzerine öğretim elemanlarının görüşlerine ulaşmak ve yabancı dil öğretiminde ana dilin rolünü saptamaktır. Amaç, yabancı dil öğretiminde ana dilin gerekliliğini tartışmak değildir. Çünkü her ne olursa olsun öğrencilerin sınıfta ana dillerini kullanacakları aşikârdır (Şimşek, 2010). Asıl sorun, ana dil kullanımını durdurup durdurmamamız gerektiğidir (Harmer, 2001:132). Bu nedenle, öğretim elemanlarının görüşlerinden yola çıkarak, şu sorulara yanıt aranacaktır: 1. Arapça derslerinde ana dil kullanılmalı mıdır? 2. Sınıf içinde hangi durumlarda ve ne sıklıkla ana dili kullanmak doğrudur? 3. Arapça derslerinde sürekli ana dil kullanımının öğrenciler açısından olumlu ve olumsuz yönleri nelerdir? 4. Yabancı bir dil olarak Arapça, derslerde Arapça konuşarak mı ana dili konuşarak mı daha iyi öğretilebilir? 1.3. Araştırmanın Önemi Bu araştırma, geçmişten beri süregelen yabancı dil derslerinde ana dili kullanımına ilişkin yapılan çalışmalara, Arapça örneği üzerinden bir katkı sağlaması açısından önem taşımaktadır. Buna ek olarak, Arapça öğrenen ve öğretenlere, derslerde ana dili kullanımına yönelik rehber niteliğinde bir çalışma olacağı düşünülmektedir. Ayrıca alanyazında Arapça öğretimine dair birçok çalışma bulunmasına rağmen, yabancı dil olarak Arapça öğrenilen ve öğretilen derslerde ana dili kullanımına dair bir çalışma bulunmamaktadır. Bu nedenle bu araştırma, alandaki bir boşluğu doldurması açısından da mühimdir. UDES 2015 p. -
1128 Gülfem KURT, Muhammet KURT 2. YÖNTEM 2.1. Çalışma Grubu Bu araştırmanın çalışma grubunu, Gazi Üniversitesi Arap Dili Eğitimi Anabilim Dalında görev yapmakta olan 5 öğretim elemanı ve aynı bölümde öğrenim gören 5 son sınıf öğrencisi, Ankara Tevfik İleri İmam Hatip Lisesinde görev yapmakta olan 5 Arapça öğretmeni ve aynı okulda öğrenim gören 5 son sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. 2.2. Veri Toplama Aracı Bu çalışmada, nitel araştırma yöntemi kullanılmış olup, öncelikle alanyazın taranarak birtakım teorik bilgilere ulaşılmış daha sonra yabancı dil olarak Arapça öğretilen derslerde ana dili kullanımına ilişkin görüşlerden elde edilecek veriler, yarı yapılandırılmış olarak hazırlanan görüşme formlarıyla ortaya konulmuştur. 2014-2015 eğitim öğretim bahar döneminde yapılan görüşmeler, 4 sorudan oluşan görüşme sorularıyla katılımcılara uygulanmıştır. Görüşmeler, Gazi Üniversitesi Arap Dili Eğitimi Anabilim Dalında görev yapmakta olan 5 öğretim elemanı ve aynı bölümde öğrenim gören 5 öğrenci, Ankara Tevfik İleri İmam Hatip Lisesinde görev yapmakta olan 5 Arapça öğretmeni ve aynı okulda öğrenim gören 5 öğrenci ile yapılmıştır. 2.3. Verilerin Analizi Bu çalışmada görüşme formları ile elde edilen veriler harmonik yöntem ile analiz edilmiştir. Böylelikle görüşmeci ile görüşme sırasında oluşan tüm durumların birbirleriyle ilişkileri, çelişkileri ve tutarlılıkları saptanmıştır. Bu analiz, büyük resmin ne olduğunun ortaya konulmasıyla, küçük resimlerin ana tema ile ne ölçüde bağlantılı olduğunu ölçmektedir. Buna ek olarak, içerik analizi yapılarak, yapılan görüşmelerden elde edilen veriler kodlama yoluyla özetlenerek ana temaya ulaşılmıştır. Gerekli görülen kısımlarda doğrudan alıntılara yer verilmiş olup, kodlamalar katılımcıların gerçek isimleriyle değil öğrenciler için A1, A2.. öğretim elemanları ve öğretmenler için B1, B2.. şeklinde yapılmıştır. 3. BULGULAR VE YORUMLAR Araştırma sonucunda elde edilen bulgular alt başlıklar halinde sunularak verilmiştir. Çalışma grubuna sorulan görüşme soruları aşağıda belirtilmiş, bulgular soruların cevaplarına yönelik olarak maddeler halinde sunulmuştur. Öğretim elemanı, öğretmen ve öğrenci bulguları, cevapların birbirleriyle orantılı ve birbirini destekleyici nitelikte olmasından dolayı ayrı ayrı sunulmamıştır. Kodlama yapılarak ortak bulgulara ve sonuçlara ulaşılmıştır. UDES 2015
YABANCI DİL ÖĞRETİMİNDE ANA DİLİN ETKİSİ: ARAPÇA ÖRNEĞİ 1129 3.1. Görüşme Soruları 1. Arapça öğretiminde ana dil kullanımı konusunda neler düşünüyorsunuz? 2. Sınıf içinde hangi durumlarda ve ne sıklıkla ana dil kullanılmalıdır? 3. Arapça öğretiminde sürekli ana dil kullanımının öğrenciler ve öğreticiler için olumlu ve olumsuz tarafları nelerdir? 4. Yabancı bir dil olarak Arapça, öğrencinin ana dilinde mi yoksa hedef dil kullanılarak mı daha iyi öğretilir? 3.2. Ana dil ne zaman kullanılmalıdır? 1. Kelime anlamlarının ve anlaşılması zor olan soyut kavramların açıklanmasında ana dil kullanılmalıdır. 2. Dilbilgisi kurallarının öğretiminde ana dil kuralları ile kıyaslama yapmak amacıyla ana dil kullanılmalıdır. 3. Karmaşık konular ve kavramlar anlatılırken ana dil kullanılmalıdır. 4. Dinleme ve okuma becerilerinin geliştirilmesi amaçlanan derslerde öğrencinin anlama seviyesini kontrol etmek amaçlı ana dil kullanılmalıdır. 5. Çeviri derslerinde öğrencinin kurduğu cümlelerin kontrol edilmesi gerektiğinde ana dil kullanılmalıdır. 6. Başlangıç düzeyindeki öğrencileri hedef dile adapte etmek amacıyla ana dil zaman zaman kullanılmalıdır. Çünkü Arapça eğitimi alan öğrencilerin çoğu Arapçayla ilk defa lise veya üniversitede karşılaşmaktadır. B1: Yabancı dil öğretiminde ana dil, can yeleği gibi ihtiyaç anında kullanılmalıdır. B2: Arapça öğretiminde ana dil kullanımı kaçınılmazdır. Örneğin dilbilgisi öğretiminde ve yazma becerisi derslerinde kullanılmalıdır. B3: Ders işlenişi esnasında öğrencilerin anlamakta zorlandığı soyut kavramları açıklamak için ana dil kullanımı gereklidir. B4: Başlangıç düzeyindeki öğrencileri dile alıştırmak için ana dil kullanımı gereklidir. A1: Çeviri derslerinde ana dil kullanılmalıdır. A2: Gramar derslerinde ana dil kullanılmalıdır. Bazen konuları anlamakta güçlük çekiyorum. A3: Anlaşılması zor olan gramar konularında ana dil kullanılmalı. Bir de bazı kelimeleri tam anlayabilmek için belki kullanılabilir. A4: Bilinmeyen kelimeler eş anlamlıları, zıt anlamlıları veya başka türlü örneklerle anlaşılmıyorsa son çare ana dil kullanımıdır. Bunun dışında dinleme, okuma, yazma ve konuşma derslerinde bence ana dil kullanılmamalıdır. 3.3. Ana dil kullanımının olumlu yönleri 1. Karmaşık konuların anlaşılmasını sağlar. 2. Zaman tasarrufu sağlar 3. Soyut kelime ve kavramları açıklığa kavuşturur. UDES 2015 p. -
1130 Gülfem KURT, Muhammet KURT B1: Bazı soyut kavramların açıklamasına yararlı olacaktır. B2: Öğrenci, öğrenmekte olduğu yabancı dil ile kendi dili arasında karşılaştırma yaparak yapıları daha net kavrar. Ayrıca ana dil çeviri yapmakta kolaylık sağlar. A1: Sürekli ana dil kullanımının bence olumlu bir yönü olamaz. Ancak Arapça Türkçe ye göre çok farklı bir dil. Bu sebeple çok fazla anlaşılmaz konu var. Bu konuları ana dilde anlatmak yarar sağlar. A2: Ana dil kullanıldığında dersi daha çabuk işliyoruz ve konuları daha çabuk bitiriyoruz. Bu açıdan iyi bence. 3.4. Ana dil kullanımının olumsuz yönleri 1. Hedef dile olan hâkimiyeti azaltır. 2. Hedef dilin mantığıyla düşünmeyi engeller. 3. Hedef dile dair öğretilenlerin teorikte kalmasına neden olur. 4. Öğrenci dil öğrenimi sürecinde kendini devamlı bir çeviri sürecinde hissedebilir. B1: Öğrenci dil edinim sürecinde kendini çeviri sürecinde hisseder. Bu durum dille etkileşime girmesine ve oyunu hedef dilin kurallarıyla oynamasına engel olur. B2: Öğrencinin öğrenmekte olduğu yabancı dilin mantığıyla düşünmesine engel olur ve hedef dil hâkimiyetini azaltır. A1: Hedef dili aktif kullanmamızı engeller, iletişime yönelik becerilerimiz gelişemez ve öğrendiklerimiz sadece teoride kalır. A2: Genellikle derslerde ana dil kullanıldığından, Arapça konuşurken çok ürkek davranıyoruz. Arap biriyle karşılaştığımızda rahat konuşamıyoruz. 4. SONUÇ Araştırmada, yabancı dil olarak Arapçanın öğretildiği derslerde ana dili kullanımına yönelik öğretim elemanı, öğretmen ve öğrenci görüşleri doğrultusunda ana dil kullanımının sıklığı, olumlu ve olumsuz yönleri saptanmaya çalışılmıştır. Verilerin analizi esnasında yapılan kodlamalarda ortak fikirlerin ortaya çıktığı görülmüş, daha sonra elde edilen veriler doğrultusunda ortaya çıkan sonuçlar belirlenmiş ve öneriler sunulmuştur. Bu çalışma doğtultusunda Arapça öğretiminin temel amacına yönelik olarak, bilinçli ve limitli ana dil kullanımı olması, ana dil kullanımının tamamen reddedilmemesi, bilinçli olunmasının ve belli durumlarda ana dilden yararlanmanın gerektiği ortaya çıkmaktadır. Buna ek olarak ana dilin, hedef dildeki iletişim eksikliklerini gidermek amacıyla kullanılmasının fayda sağladığı ve ana dil kullanımını tamamen yasaklayan metotların artık göz önünde bulundurulmadığı da ortaya çıkmaktadır. 4.1. Öneriler 1. Arapça öğretiminde, soyut kavramları açıklamada ana dil kullanılabilir. 2. Dilbilgisi konularını anlatırken açıklanması gereken konularda ve ana dille kıyaslama yapılması açısından ana dil kullanılabilir. UDES 2015
YABANCI DİL ÖĞRETİMİNDE ANA DİLİN ETKİSİ: ARAPÇA ÖRNEĞİ 1131 3. Kültürel öğelerin yer aldığı durumlarda özellikle meseller ve tabirlerin açıklanmasında ana dile yer verilebilir. 4. Arapça-Türkçe veya Türkçe-Arapça çeviri derslerinde, amaca daha rahat ulaşmak için ana dile yer verilmelidir. Öğrenciler yanlışlarını daha net görüp, doğruyu öğrenmelidir. 5. Dil seviyelerinin yeterli olmadığı sınıfta öğrencilerin anlaması için hemen ana dile dönmek yerine konular basite indirgenip anlatılabilir. 6. Kelimelerin anlamlarının da aynı şekilde eş anlamlı ya da zıt anlamlılarıyla verilerek ya da bazı açıklamalar yapılarak anlaşılması sağlanabilir. 7. Dinleme ve anlama becerilerini geliştirmek amacıyla öğrencilerden dinletilen veya okunan şeylerin yine hedef dilde anlatmaları istenebilir. Böylelikle anlama kabiliyetleri ölçülmüş olur. 8. Daha önce işlenmiş olan konuların özeti yapılacaksa bu, ana dilde değil hedef dilde yapılabilir. 9. Öğrencinin kulağı hedef dile aşina hale getirilirse, bir süre sonra öğrenci bu durumu yadırgamayacak ve derste ana dil gerekliliğini devamlı hissetmeyecektir. Ancak sürekli ana dil kullanımı veya sürekli hedef dil kullanımı, her ikisinin de kullanılmadığı anların göze batmasına sebep olacaktır. Bu nedenle ölçülü bir kullanım gereklidir. 10. Derslerde ana dil kullanılmadığı durumlarda öğrencilerin hata yapmasının sorun olmayacağı onlara hissettirilmelidir. Böylece öğrencinin hedef dile karşı tutumu değişmeyecek, özgüveni de azalmayacaktır. 11. Edinilmesi istenen beceriye yönelik ana dil kullanımı sıklığı ve oranı ayarlanmalıdır. Böylelikle konuşma becerisi dersinde öğrencinin ana dili kullanmasının daha az gerekli olduğu, dilbilgisi derslerinde ise bu durumun daha farklı olacağı anlaşılacaktır. UDES 2015 p. -
1132 Gülfem KURT, Muhammet KURT KAYNAKÇA Arslan, M. (2010). Türkiye de yabancı dil edinim sorunu ve yabancı dil olarak Türkçe. 1st International Symposium on Sustainable Development bildiri kitabı içinde (ss. 309-313). Sarajevo: Bosnia and Herzegovina. Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem. Gabrielatos, C. (2001). L1 Use in ELT: not a skeleton, but a bone of contention. Bridges, 6, 33-35. İnternetten 28 Mayıs 2015 tarihinde http://www.gabrielatos.com/l1useinelt- Bridges.pdf.adresinden erişildi. Harmer, J. (2001). The practice of English language teaching. Harlow: Longman ELT. İşeri, K. (1996). Dilin Kazanımı ve Yabancı Dil Öğretimi. Dil Dergisi, (43), 21-27. Şavlı, F., Kalafat, S. (2014). Yabancı dil derslerinde ana dili kullanımı üzerine öğretmen ve öğrenci görüşleri. Turkish Studies, 9 (3), 1367-1385. Şevik, M. (2007). Yabancı dil sınıflarında anadilin yeri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 40 (1), 99-119. Şimşek, M. R. (2010). Yabancı dil öğretiminde ana dil kullanımı: Ne zaman, ne kadar, neden. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (1), 1-14. UDES 2015