Fonksiyon ve Amaçlar 3. Hafta Emin Zeki BAŞKENT KTÜ Orman Fakültesi
Konu Başlıkları Orman fonksiyonları İşletme amaçları Koruma hedefleri Orman formları ve işletme şekilleri Orman formu-fonksiyon ilişkileri
Ormancılıkta Amaçlar Hiyerarşisi Meşcere LÇsd 3-2 Planlama Birimi Ülke ormanlık alanları Dünya ormanlık alanları
Ulusal Ormancılık Prensipleri (Eski) İktisadilik - Rasyonellik Verimlilik -Prodüktivite Çok Amaçlı Yararlanma Süreklilik!!
Ulusal Ormancılık Prensipleri (Yeni) Sürdürülebilirlik! Verimlilik/maliyet etkenliği Çok amaçlı faydalanma Biyolojik çeşitliliğin korunması Katılımcılık Toplum yararı-faydaların hakça paylaşımı Şeffaflık (açıklık) Küresel sorumluluk Yerel halkın haklarına saygı, kültür ve geleneklerinin korunması ve geliştirilmesi Diğer sektörler ile eşgüdüm ve işbirliği
Neden Ekosistem/Biyoçeşitlilik? Çeşitli insan müdahaleleri BÇ azaltmıştır Türlerin kaybolma tehlikesi ciddi boyutlara ulaşmıştır (%11 kuşlar, %25 memeliler, %34 balıklar) 20 yıl içerisinde yaklaşık 1Mil hayvan-bitki türlerinin dünya ekosisteminden kaybolup gideceği belirtilmektedir Orman alanları azalmakta (9.4 mil ha/yıl 90-2000 arası, %0,2) BÇ azalması ürün/hizmetlerin azalmasına neden olmuştur gen kaynakları ABD ekonomisine yılda $500-800 milyar katkı sağlamaktadır, bitkilerden elde edilen ilaçların değeri yılda $43 milyar!) Türkiye de ODOÜ yıllık değeri 100mil$, ODOÜ+hiz değeri 8.8 milyar $,
Neden (ÇokAmaçlı) Planlama? Sürdürülebilirliğin teminat altına alınması Uygulama için iş/işlemlerin öngörülmesi Rasyonel koruma/kaynak kullanımının sağlanması Farklı ihtiyaç ve orman fonksiyonlarına göre en uygun faydalanma düzeninin kurulması Yatırım proje&kalkınma hamlelerine bilişimin sağlanması Plansız uygulama küreksiz kayığa benzer
Neden Katılımcılık? Orman kaynaklarının sahibi halktır İşletme amaçları/koruma hedeflerinin belirlenmesinde toplumun ilgisi artmaktadır Kırsal kalkınmanın sağlanması ve orman kaynaklarına olan baskının azaltılması katılımcılıkla etkinleşir Karar verme süreci, uygulama ve hesap verilebilirliliği etkinleştirmek Olası çatışmaların başlangıçta belirlenerek önlemlerin alınma Sosyal süreklilik sürdürülebilir kalkınmanın önemli bileşenidi
Katılımcılık Süreci Paydaşların belirlenmesi Bilinçlendirme Farkındalık/ilgi oluşturma Toplantılar ve demokratik tartışma İkna-Demokratik kararların alınması Yetki ve sorumlulukların belirlenmesi paylaşılması Hesap verilebilirlik
İlgi-Çıkar Grupları -Paydaşlar A) Resmi Kuruluşlar Üniversite-Araştırma Birimleri Devlet Kurumları (OGM, MPGM, AGM) Diğer Kamu Kurumları (DSİ, KH,Tarım İl Md) Yerel Yönetim (İl Özel İdare, Vali, Belediye) B) Sivil Toplum Kuruluşları/Meslek Odaları TEMA, DHKD, OMO, ÇEKÜL,TOD, KIRÇEV, MaviAy, SürKal, OrKoop, WWF, Yeşil Türkiy Yerel Halk, Kooperatif, AvcıDernekler,Sendika, C) Özel Sektör (Ticari Kurumlar) OrmanEnd, İlaçKozmetik, Maden, Turizm ODOPEM
Bilinçlendirme
Fonksiyonlar Orman ekosistemlerini oluşturan canlı ve cansız tüm elamanlar arasındaki karşılıklı ilişki ve etkileşim süreci esnasında, zaman içinde doğada kendiliğinden ortaya çıkan ve bir bölümü toplum yararına kullanılan ürün ve hizmetlerin oluşturduğu değerler toplamıdır
Orman Fonksiyonları Odun Su & Toprak ODOÜ Rekreasyon Nezir Kışlak Derelik Maden, Doğal Gaz Yaban Hayatı Biyolojik Çeşitlilik
3 Orman Değer/Fonksiyonları Ekonomik Sağlıklı Ekolojik Verimli Sürdürülebilir Adil Biyoçeşitlilik Sosyokültürel
Fonksiyonlar Fonksiyon tanımı Fonksiyon belirlemede kullanılan ÖLÇÜTLER Fonksiyon belirlemede kullanılan GÖSTERGELER Fonksiyona uygulanacak Silvikültürel MÜDAHALELER Orman Fonksiyonları Genelge
Ekonomik Fonksiyonlar
Ekolojik Fonksiyonlar-I
Sosyo-kültürel fonksiyonlar-i Genel Orman Fonksiyo İşletme Amaçları Kodu Kısa Adı Doğa Yürüyüş Alanı 3310 + Ağaç Türü Kodu DoğaYürüyüş Kaya Tırmanış Alanları 3311 + Ağaç Türü Kodu KayTır Kuş Gözlem Yerleri 3312 + Ağaç Türü Kodu KuşGöz Rekreasyon (Piknik, Mesire, Festival) 3313 + Ağaç Türü Kodu A Tipi OİDY (Çadır, Bungalov, Krvan) 3314 + Ağaç Türü Kodu Rekreasyon ATipRekrasy B Tipi OİDY (Kent Civarı) 3315 + Ağaç Türü Kodu BTipRekrasy 3 Ekoturizm ve Rekreasyon (Pembe) C Tipi OİDY (Yerel Günübirlik) 3316 + Ağaç Türü Kodu CTipRekrasy Spor Alanları 3317 + Ağaç Türü Kodu Spor a) Avcılık 3318 + Ağaç Türü Kodu Avcılık b) Çim Kayağı 3319 + Ağaç Türü Kodu ÇimKayağı c) Rafting 3320 + Ağaç Türü Kodu Rafting d) Yarış Alanları 3321 + Ağaç Türü Kodu Yar Alan e) Kar Kayak Alanları 3322 + Ağaç Türü Kodu KarKayak Diğer (Özellikli Alanlar) 3323 + Ağaç Türü Kodu Özellikli Alan