RİSK DEĞERLENDİRME MODELLERİ
ÖN TEHLİKE ANALİZİ (PRELİMİNARY HAZARD ANALYSİS - PHA) Bu metod da olası sakıncalı olaylar önce tanımlanır daha sonra ayrı ayrı olarak çözümlenir. Her bir sakıncalı olay veya tehlike, mümkün olan düzelmeler ve önleyici ölçümler formüle edilir. Bu metodolojiden çıkan sonuç, hangi tür tehlikelerin sıklıkla ortaya çıktığını ve hangi analiz metodlarının uygulanmasının gerektiğini belirler. Tanımlanan tehlikeler, sıklık/sonuç diyagramının yardımı ile sıraya konur ve önlemler öncelik sırasına göre alınır.
OLURSA NE OLUR? (WHAT İF?) potansiyel tehlikelerin tespit edilme oranını yükseltir. Bu metod işlemlerin herhangi bir aşamasında uygulanabilir ve daha az tecrübeli risk analistleri tarafından yürütülebilir. Genel soru olan Olursa Ne Olur? ile başlar ve sorulara verilen cevaplara dayanır.
İŞ GÜVENLİK ANALİZİ JSA (JOB SAFETY ANALYSİS) iş görevleri üzerinde yoğunlaşır. Bir işletme veya fabrikada işler ve görevler iyi tanımlanmışsa bu metodoloji uygundur. Analiz, bir iş görevinden kaynaklanan tehlikelerin doğasını direkt olarak irdeler.
ÇEKLİST KULLANILARAK BİRİNCİL RİSK ANALİZİ -(PRELİMİNARY RİSK ANALYSİS (PRA) USİNG CHECKLİSTS): PRA'nin amacı, sistemin veya prosesin potansiyel tehlikeli parçalarını tespit ederek değer biçmek ve tespit edilen herbir potansiyel tehlike için az yada çok kaza ihtimallerini belirlemektir. PRA yapan bir analist, tehlikeli parçaları ve durumları gösteren kontrol listelerine güvenerek bu analizi yapar. Bu listeler kullanılan teknolojiye ve ihtiyaca göre düzenlenir.
RİSK DEĞERLENDİRME KARAR MATRİSİ ( RİSK ASSESSMENT DECİSİON MATRİX): En sık kullanılan yaklaşımlardan biri olan risk değerlendirme matrisi ABD. Askeri standardı MIL_STD_882-D olarak da bilinen sistem güvenlik program gereksimini karşılamak maksadıyla geliştirilmiştir. Matris diyagramları iki veya daha fazla değişken arasındaki ilişkiyi analiz etmekte kullanılan bir değerlendirme aracıdır. L Tipi Matris: 5 x 5 Matris diyagramı (L Tipi Matris) özellikle sebepsonuç ilişkilerinin değerlendirilmesinde kullanılır. Bu metod basit olması dolayısıyla tek başına risk analizi yapmak zorunda olan analistler için idealdir,
ÇOK DEĞİŞKENLİ X TİPİ MATRİS Matris diyagramları çok boyutlu düşünce yoluyla problemli konuların açığa kavuşturulmasına katkı sağlar. Matris diyagramları bir probleme veya olaya iştirak eden veya problem veya olay üzerinde etkisi olan faktörlerin, parametrelerin tanımlanmasını ve aralarındaki ilişkinin belirlenmesini sağlar. Matris diyagramının temel avantajı; her çift değişken arasındaki ilişkinin derecesini grafiksel olarak göstermesidir.
OLASI HATA TÜRLERİ VE ETKİLERİ ANALİZİ METODOLOJİSİ - (FAİLURE MODE AND EFFECTS ANALYSİS- FMEA): Hata Türü, Etkileri ve Riskinin Analizi Üzerine Prosedürler olarak adlandırılır. Sistem ve donatım hatalarının etkilerinin belirlenmesi için güvenilir bir değerlendirme tekniği olarak kullanılmıştır.
TEHLİKE VE İŞLETİLEBİLME ÇALIŞMASI METODOLOJİSİ (HAZARD AND OPERABİLİTY STUDİES- HAZOP) : Kimya endüstrisi tarafından, bu sanayinin özel tehlike potansiyelleri dikkate alınarak geliştirilmiştir. Multi disipliner bir tim tarafından, kaza odaklarının saptanması, analizleri ve ortadan kaldırılmaları için uygulanır.
HATA AĞACI ANALİZİ METODOLOJİSİ (FAULT TREE ANALYSİS-FTA) : Hata ağacı metodolojisi, sistem hatalarını ve sistem bileşenlerinin hatalarındaki özgül sakıncalı olaylar arasındaki bağlantıyı gösteren mantıksal diyagramlardır. Bu metod, tüm dengelimli mantığa dayanan bir tekniktir. Sakıncalı olay, daha önceden tanımlanmış olay ile hataların nedensel ilişkileridir.
GÜVENLİK DENETİMİ (SAFETY AUDİT) Sistem güvenlik analizi iki metodun kombinasyonudur: Fabrika ziyaretleri yapılması ve checklist uygulanmasıdır. Fabrika ziyaretleri ve gelişmiş kontrol listeleri ile deneyimi fazla olmayan analistler tarafından uygulanabilen ve herbir prosese uygulanabilen resmi bir yaklaşımdır.
OLAY AĞACI ANALİZİ (EVENT TREE ANALYSİS - ETA) Olay ağacı analizi başlangıçta nükleer endüstride daha çok uygulama görmüş ve nükleer enerji santrallerinde işletilebilme analizi olarak kullanılmıştır, daha sonra diğer sektörlerde de sıklıkla uygulanmaya başlanmıştır. Olay Ağacı analizi, başlangıçta seçilmiş olan olayın meydana gelmesinden sonra ortaya çıkabilecek sonuçların akışını diyagram ile gösteren bir yöntemdir.
NEDEN SONUÇ ANALİZİ (CAUSE- CONSEQUENCE ANALYSİS) Bu teknik nükleer enerji santrallerinin risk analizinde kullanılmak üzere Danimarka RISO laboratuarlarında yaratılmıştır, diğer endüstrilerin sistemlerinin güvenlik düzeyinin belirlenmesi için de adapte edilmiştir. Neden - Sonuç analizi, Hata Ağacı Analizi ile Olay Ağacı Analizinin bir harmanıdır. Bu metedoloji, neden analizi ile sonuç analizini birleştirir ve bu nedenle de hem tümdengelimli hemde tümevarımlı bir analiz yöntemini kullanır.
RİSK YÖNETİMİ VE DEĞERLENDİRMESİ
Eğitimin Amacı İşletme ve işyerlerine risk analizi yaparak; Tehlikelerin Belirlenmesi, Risklerin Değerlendirilmesi ve Risklerin Kabul Edilebilir Seviyelere Çekilmesi
Risk değerlendirme Tehlike potansiyeli bulunan maddelerle ilgili her türlü bilimsel bilgi ve malumatın düzenlenmesi ve analiz edilmesine yönelik sistematik bir yaklaşımdır. Daha basit ifadesiyle, problem formulasyonu, tehlike değerlendirmesi, tehlikeli maddeye maruz kalma etkilerinin analizi ve risk tanımlaması gibi ana kavramlardan oluşan risk analizidir.
Risk Yönetimi İnsan hayatı ve çevre güvenliği ile ilgili risklerin değerlendirilmesi ve kontrol edilmesine yönelik olarak, politikalar, tecrübeler ve kaynakların sistematik olarak uygulanmasıdır.
TEHLİKE TANIMLAMASI, RİSK DEĞERLENDİRMESİ VE RİSK KONTROLÜ
Risk Analizinin ve Yönetiminin Yararları 1. İşyerinin yazılı prosedür ve politikalarının oluşmasını ya da olgunlaşmasını sağlar. 2. İşyeri çalışanlarının İSG konularında bilgi sahibi olmalarını ve katılımını sağlar. 3. İşyeri yönetiminin de İSG konularında bilgi sahibi olmalarını ve bu konularda karar vermelerini sağlar. 4. Risk analizi prosesinden alınan ilk sonuçlar ile organizasyon ya da işletmedeki olası tehlikeler ve alınacak tedbirler belirlenir. 5. İşletme, organizasyon ya da kurumdaki risklerin büyüklüğünün hesaplamasına ve riskin tolere edilebilir olup olmadığına karar verilmesini sağlar. 6. İşyerinde yanlış güvenlik tedbirleri alınmış olabilir, ya da insanlarda yanlış güvenlik bilinci oluşmuş olabilir, tüm bu tedbirlerin ve güvenlik bilincinin gözden geçirilmesini sağlar. 7. İşyerinde yasal yükümlülükler ve İSG politikası çerçevesinde tahammül edilebilir düzeye indirilmiş risk ile çalışılmasını sağlar. 8. İşyerindeki gerekli düzeltici ve önleyici faaliyetlerin gerçekleştirilmesini sağlayacak verilerin kaydedilmesini, sonuçların izlenmesini ve ölçülmesini sağlar.
Tehlike ve Risk Kavramı
Somut Tehlike Risk Çalışma çevresinin fiziki kusurları ve insanların hatalı davranışları gibi çalışma ortam ve koşullarında var olan ya da dışarıdan gelebilecek kapsamı belirlenmemiş olan durumların kişilere işyerine ve çevreye zarar ya da hasar verme potansiyelini ifade eder. Belirli bir tehlikeli olayın meydana gelme olasılığı ile bu olayın sonuçlarının ortaya çıkardığı zarar veya hasarın şiddetinin bileşkesidir. RİSK DEĞERİ = TEHLİKELİ OLAYIN MEYDANA GELME OLASILIĞI BİR OLAYIN GERÇEKLEŞME İHTİMALİ X OLAYIN SONUÇLARININ ORTAYA ÇIKARDIĞI ZARAR VEYA HASARIN ŞİDDETİ BİR OLAYIN GERÇEKLEŞTİĞİ TAKDİRDE ŞİDDETİ
BİR OLAYIN GERÇEKLEŞME İHTİMALİ İHTİMAL ÇOK KÜÇÜK KÜÇÜK ORTA ORTAYA ÇIKMA OLASILIĞI İÇİN DERECELENDİRME BASAMAKLARI Hemen hemen hiç Çok az (yılda bir kez), sadece anormal durumlarda Az (yılda bir kaç kez) YÜKSEK Sıklıkla (ayda bir ) ÇOK YÜKSEK Çok sıklıkla (haftada bir, her gün), normal çalışma şartlarında
BİR OLAYIN GERÇEKLEŞTİĞİ TAKDİRDE ŞİDDETİ ŞİDDET ÇOK HAFİF HAFİF ORTA CİDDİ ÇOK CİDDİ DERECELENDİRME İş saati kaybı yok, ilkyardım gerektiren İş günü kaybı yok, kalıcı etkisi olmayan ayakta tedavi ilk yardım gerektiren Hafif yaralanma, yatarak tedavi gerekir Ciddi yaralanma, uzun süreli tedavi, meslek hastalığı Ölüm, sürekli iş göremezlik
Bu durumda: Köpek balığı; Tehlike midir? Risk midir?
Bu durum için köpek balığı sadece bir TEHLİKEDİR. Suya girerseniz köpek balığı bir RİSK olur. RESİMDE BAŞKA TEHLİKE VAR MIDIR?
Diğer tehlikeler nelerdir? Hindistan cevizi Hava Durumu Güneş Yağmur Rüzgar Deniz Ağaç Mevsim Korsanlar Gel-git Sağlık
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
Risk Değerlendirmenin Temel Adımları İşlerin Sınıflandırılması Tehlikenin Tanımlanması Riskin Belirlenmesi Riskin Tolere Edilebilirliğine Karar Verme Gerekli İse Riskin Kontrol Altına Alınması İçin Faaliyet Planı Hazırlanması Faaliyet Planının Yeterliliğinin Gözden Geçirilmesi
Tehlikelerin Tanımlanması kayma / düşme, yüksekten düşme, aletlerin, malzemelerin vb.'nin yüksekten düşmesi, uygun olmayan geçitler, tüneller, malzeme ve aletlerin elle kaldırılması, montaj, operasyon, bakım, modifikasyon, tamir ve sökme ile ilgili makine veya tesisin tehlikeleri, fabrika içindeki araçlar (kamyon, tren, forklift vb.), ateş, patlayıcı ve parlayıcı maddeler, çalışanlara saldırı, solunabilecek maddeler, göze zarar verebilecek maddeler, ciltle teması veya cilt tarafından absorbe edilmesi halinde zarar verebilecek maddeler, yutulması halinde zarar verebilecek maddeler, zararlı enerjiler (elektrik,radyasyon,gürültü, vibrasyon gibi), sık tekrarlanan işler, yetersiz termal çevre(çok sıcak,çok soğuk gibi), kaygan veya engebeli yer / yüzey, taşeronların faaliyetleri. Bu Iiste eksiksiz değildir. Kuruluşlar kendi tehlike Iistelerini kendi işlerini, yerleşimlerini dikkate alarak geliştirmelidir. Tehlikeleri çeşitli şekillerde kategorize etmek faydalıdır, mekanik elektrik radyasyon maddeler yangın ve patlama
İşlerin Sınıflandırılması Rutin ve rutin olmayan işler (işletme, bakım, yönetim faaliyetleri) ve çalışanlara sağlanan olanaklar (ulaşım, yemek, banyo) belirlenmelidir.
İŞ SÜREÇLERİNDE İŞYERİ TANIMLAMADA RİSK DEĞERLENDİRME SAĞLIK YÖNÜNDEN RİSKLER GÜVENLİK YÖNÜNDEN RİSKLER
SAĞLIK YÖNÜNDEN RİSKLER TOZLAR GAZLAR BULAŞICI HASTALIKLAR GÜRÜLTÜ TİTREŞİM BİYOLOJİK KANSOREJEN MUTAJEN
GÜVENLİK YÖNÜNDEN RİSKLER PATLAMA YANGIN ELEKTRİK MEKANİK DÜŞME İŞ MAKİNALARI KİŞİSEL KORUYUCULAR MAKİNA KORUYUCULARI AYDINLATMA
TEHLİKELER NASIL BELİRLENİR?
İş Sağlığı ve Güvenliği ne ilişkin hukuki ve diğer şartlar,
Ön gözden geçirme sonuçları,
Çalışanlar ve diğer ilgili taraflardan alınan bilgiler,
Çalışanlardan elde edilen İSG bilgileri, işyerindeki gözden geçirme ve iyileştirme faaliyetleri
İSG politikası,
Kaza ve olay kayıtları,
Uygunsuzluklar,
Denetim sonuçları,
En iyi uygulamalar hk.bilgiler,
Kuruluşa özgü tipik tehlike riskleri, benzer kuruluşlarda olmuş olan kaza ve olaylar,
Elektrik kullanımı,
Kuruluşun tesisleri, prosesleri ve faaliyetleri hakkında bilgiler,
Saha planları,
Radyasyon kaynakları,
Proses akış şemaları,
Makine, ekipman v.b. bilgiler,
Malzeme envanterleri (ham maddeler, kimyasallar, atıklar, ürünler ve alt ürünler),
Toksikoloji ve diğer sağlık ve iş güvenliği verileri,
Verilerin izlenmesi,
Kimyasal ve biyolojik maddeler,
Malzeme Güvenlik Bilgi Formları (MSDS),
Yöntemler, görevler,
İnceleme Raporları,
Profesyonel destek, uzmanlık
Tıbbi/ilk yardım raporları,
Sağlık Riskleri
TEHLİKELERİN SINIFLANDIRILMASI
İşvereni Maddi ve Manevi Olarak Kayba Uğratan İş Kazası ve Meslek Hastalıklarını Meydana Getiren Nedenler
1. Fiziksel Tehlikeler Titreşim Gürültü Yetersiz havalandırma Aşırı Isı, nem ve hava hareketleri Yetersiz veya aşırı aydınlatma
2. Kimyasal Tehlikeler Toksik gazlar, organik sıvıların buharları, ergimiş haldeki metal gazları Radyasyona maruz kalma (X ışınları, doğal ve yapay radyoaktif maddeler, kızılötesi ve mor ötesi ışınlar Asitler, Bazlar nedeniyle yanma İnert tozlar, fibrojenik tozlar, toksik tozlar, kanserojenik tozlar, alerjik tozlar
3. Elektrikle Çalışma İle Meydana Gelen Tehlikeler Topraklaması yapılmamış tezgahlar veya el aletleri Topraklamanın belli periyotlarla kontrolünün yapılmaması Elektrik ve aydınlatma tesisatının periyodik kontrolünün yaptırılmaması Yıpranmış ve hatalı onarılmış el aletleri Yetkisiz kişilerin müdahale etmek istemesi Kırık yıpranmış el aletleri Koruyucu baret, eldiven, çizme, ıstaka veya tabure gibi kişisel koruyucuların bulunmaması Zeminin yalıtılmaması Yüksek gerilim ile çalışmada gerekli kurallara uyulmaması
4. Mekanik Tehlikeler Makine ve tezgahın ezen, delen, kesen, dönen operasyon koruyucusunun bulunmaması Preslerde çift el kumanda kullanılmaması Preslerde ayak pedalı koruyucusu olmaması Transmisyon kayışlarının koruyucusunun takılmamış olması Makine ve tezgahı tehlike anında durduracak stop butonunun ya da swich nin bulunmaması Yetersiz ve uygun olmayan makine ve koruyucu teçhizat Yetersiz uyarı sistemleri Düzensiz ve dağınık işyeri ortamı Makinelerin, kaldırma aletlerinin, kazanların, kompresörlerin vb. gerekli bakım ve periyodik kontrollerinin yapılmaması
5. Tehlikeli Yöntem ve İşlemler Makine veya tezgahlarda çalışırken koruyucu teçhizatın devre dışı bırakılması Baret, gözlük, siper, maske vb. kişisel koruyucuların kullanılmaması Aşırı yük kaldırma 3m den yüksek malzeme istifleme Etiketlenmemiş veya yetersiz etiketlenmiş malzeme Gereken uyarı,ikaz işaret ve yazılarının konmamış olması Güvenlik kartı olmayan kimyasalla çalışma İşe yeni başlayan işçiye çalıştığı işle ve iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitim vermeden çalıştırma Belli aralıklarla işçilere iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitim verilmemesi Yeterli ikaz vermeden araçların çalıştırılması veya durdurulması Elektrik kesilmeden teçhizat üzerinde onarım Onarım esnasında şalter veya beklenmedik bir harekete karşı güç düğmesinin emniyete alınmamış olması Çalışır haldeki teçhizatın yağlanması, temizlenmesi, ayarlanması, Depo ve konteynırların tam olarak boşaltılıp temizlenmeden üzerinde onarım ve kaynak yapılması Yüksekten atlama Parlama, patlama ve yangın ihtimali olan yerlerde elektrik tesisatının exproof olmaması Parlama patlama tehlikesi olan yerlerde sigara içilmesi Yükleme ve boşaltma işlemlerinin uygun yöntemle yapılmaması Malzemelerin, makinelerin ve teçhizatın uygun yerleştirilmemesi
6. İşyeri Ortamından Kaynaklanan Tehlikeler İşyeri zemini Yetersiz Geçitler Yetersiz Çıkış yerleri Yetersiz iş alanı Düzensiz işyeri Merdivenlerde korkuluk olmaması Duşların ve tuvaletlerin çalışır durumda veya temiz olmaması
ÇALIŞMA -2- AŞAĞIDAKİ RESİMLERDEKİ TEHLİKE KAYNAKLARINI VE RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
RİSKLERİ DEĞERLENDİRİNİZ
Meslek Hastalığı Risk Yönetim Prosesi Aşamaları
TEHLİKENİN TANINMASI
RİSKLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
RİSKİN KONTROLU
Kontrol Hiyerarşisi eliminasyon mühendislik kontrolleri yönetsel önlemler Prosedürler, talimatlar, eğitim uyarılar, ikazlar kişisel koruyucular çok etkin az etkin
Risk değerlendirme ekibinde kimler yer almalıdır? Ekipte ; İş Güvenliği uzmanı İşyeri Hekimi, İşletmenin geçmişini bilen yönetim sorumlusu, Operasyonel deneyimi olan teknik eleman, Bakım elemanı ve Çalışanlar bulunabilir.
Risk değerlendirmesi çalışmaları ne zaman yapılır? İlk çalışma ya da hizmet sunumunun öncesinde Çalışma/proses, ürün, donanım ya da malzemelerdeki dikkate değer bir değişikliğin ardından, Proses esnasındaki bir iş kazası ya da kazaya ramak kalmayı takiben, Olağandışı durumlara hazırlık sürecinde, Sistematik olarak belirlenmiş periyotlarda
Revizyon No: DETAM TEHLİKE TANIMLAMA VE RİSK DEĞERLENDİRME PROGRAMI Tarih: Sayfa No: PROSES / FAALİYET KONTROL ÖNCESİ TEHLİKE VE RİSK DEĞERLENDİRMESİ TEHLİKE VE RISK KONTROLU KONTROL SONRASI TEHLİKE VE RİSK DEĞERLENDİRMESİ SIRA NO PROSES / FAALİYET TANIMI TEHLİKE TANIMI RİSK TANIMI OLASILIK (A) ETKİ (B) RİSK (A*B) ÖNCELİK SIRASI PLANLANAN FAALİYETLER İLGİLİ DOKUMAN EĞİTİM / BİLİNÇLENDİRME PERFORMANS DEĞ. RİSK ÖNCELİK SIRASI 1 2 3 4 5
İşlerin Sınıflandırılması Rutin ve rutin olmayan işler (işletme, bakım, yönetim faaliyetleri) ve çalışanlara sağlanan olanaklar (ulaşım, yemek, banyo) belirlenmelidir.
İŞ SÜREÇLERİNDE İŞYERİ TANIMLAMADA RİSK DEĞERLENDİRME SAĞLIK YÖNÜNDEN RİSKLER GÜVENLİK YÖNÜNDEN RİSKLER
SAĞLIK YÖNÜNDEN RİSKLER TOZLAR GAZLAR BULAŞICI HASTALIKLAR GÜRÜLTÜ TİTREŞİM BİYOLOJİK KANSOREJEN MUTAJEN
GÜVENLİK YÖNÜNDEN RİSKLER PATLAMA YANGIN ELEKTRİK MEKANİK DÜŞME İŞ MAKİNALARI KİŞİSEL KORUYUCULAR MAKİNA KORUYUCULARI AYDINLATMA
TEHLİKELER NASIL BELİRLENİR?
İş Sağlığı ve Güvenliği ne ilişkin hukuki ve diğer şartlar,
Ön gözden geçirme sonuçları,
Çalışanlar ve diğer ilgili taraflardan alınan bilgiler,
Çalışanlardan elde edilen İSG bilgileri, işyerindeki gözden geçirme ve iyileştirme faaliyetleri
İSG politikası,
Kaza ve olay kayıtları,
Uygunsuzluklar,
Denetim sonuçları,
En iyi uygulamalar hk.bilgiler,
Kuruluşa özgü tipik tehlike riskleri, benzer kuruluşlarda olmuş olan kaza ve olaylar,
Elektrik kullanımı,
Kuruluşun tesisleri, prosesleri ve faaliyetleri hakkında bilgiler,
Saha planları,
Radyasyon kaynakları,
Proses akış şemaları,
Makine, ekipman v.b. bilgiler,
Malzeme envanterleri (ham maddeler, kimyasallar, atıklar, ürünler ve alt ürünler),
Toksikoloji ve diğer sağlık ve iş güvenliği verileri,
Verilerin izlenmesi,
Kimyasal ve biyolojik maddeler,
Malzeme Güvenlik Bilgi Formları (MSDS),
Yöntemler, görevler,
İnceleme Raporları,
Profesyonel destek, uzmanlık
Tıbbi/ilk yardım raporları,
Sağlık Riskleri
TEHLİKELERİN SINIFLANDIRILMASI
1. Fiziksel Tehlikeler
Titreşim
Gürültü
Yetersiz havalandırma
Aşırı Isı, nem ve hava hareketleri
Yetersiz veya aşırı aydınlatma
2. Kimyasal Tehlikeler
Toksik gazlar, organik sıvıların buharları, ergimiş haldeki metal gazları
Radyasyona maruz kalma (X ışınları, doğal ve yapay radyoaktif maddeler, kızılötesi ve mor ötesi ışınlar
Asitler, Bazlar nedeniyle yanma
İnert tozlar, fibrojenik tozlar, toksik tozlar, kanserojenik tozlar, alerjik tozlar
3. Elektrikle Çalışma İle Meydana Gelen Tehlikeler
Topraklaması yapılmamış tezgahlar veya el aletleri
Topraklamanın belli periyotlarla kontrolünün yapılmaması
Elektrik ve aydınlatma tesisatının periyodik kontrolünün yaptırılmaması
Yıpranmış ve hatalı onarılmış el aletleri
Yetkisiz kişilerin müdahale etmek istemesi
Kırık yıpranmış el aletleri
Koruyucu baret, eldiven, çizme, ıstaka veya tabure gibi kişisel koruyucuların bulunmaması
Zeminin yalıtılmaması
Yüksek gerilim ile çalışmada gerekli kurallara uyulmaması
4. Mekanik Tehlikeler
Makine ve tezgahın ezen, delen, kesen, dönen operasyon koruyucusunun bulunmaması
Preslerde çift el kumanda kullanılmaması
Preslerde ayak pedalı koruyucusu olmaması
Transmisyon kayışlarının koruyucusunun takılmamış olması
Makine ve tezgahı tehlike anında durduracak stop butonunun ya da switch nin bulunmaması
Yetersiz ve uygun olmayan makine ve koruyucu teçhizat
Yetersiz uyarı sistemleri
Düzensiz ve dağınık işyeri ortamı
Makinelerin, kaldırma aletlerinin, kazanların, kompresörlerin vb. gerekli bakım ve periyodik kontrollerinin yapılmaması
5. Tehlikeli Yöntem ve İşlemler
Makine veya tezgahlarda çalışırken koruyucu teçhizatın devre dışı bırakılması
Baret, gözlük, siper, maske vb. kişisel koruyucuların kullanılmaması
Aşırı yük kaldırma
3m den yüksek malzeme istifleme
Etiketlenmemiş veya yetersiz etiketlenmiş malzeme
Gereken uyarı,ikaz işaret ve yazılarının konmamış olması
Güvenlik kartı olmayan kimyasalla çalışma
İşe yeni başlayan işçiye çalıştığı işle ve iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitim vermeden çalıştırma
Belli aralıklarla işçilere iş sağlığı ve güvenliği konularında eğitim verilmemesi
Yeterli ikaz vermeden araçların çalıştırılması veya durdurulması
Elektrik kesilmeden teçhizat üzerinde onarım
Onarım esnasında şalter veya beklenmedik bir harekete karşı güç düğmesinin emniyete alınmamış olması
Çalışır haldeki teçhizatın yağlanması, temizlenmesi, ayarlanması,
Depo ve konteynırların tam olarak boşaltılıp temizlenmeden üzerinde onarım ve kaynak yapılması
Yüksekten atlama
Parlama, patlama ve yangın ihtimali olan yerlerde elektrik tesisatının exproof olmaması
Parlama patlama tehlikesi olan yerlerde sigara içilmesi
Yükleme ve boşaltma işlemlerinin uygun yöntemle yapılmaması
Malzemelerin, makinelerin ve teçhizatın uygun yerleştirilmemesi
6. İşyeri Ortamından Kaynaklanan Tehlikeler
İşyeri zemini
Yetersiz Geçitler
Yetersiz Çıkış yerleri
Yetersiz iş alanı
Düzensiz işyeri
Merdivenlerde korkuluk olmaması
Duşların ve tuvaletlerin çalışır durumda veya temiz olmaması
OHSAS 18001 İSG YÖNETİM SİSTEMİ & RİSK DEĞERLENDİRME
4.3 PLANLAMA 4.3.1. Tehlike Tanımlaması, Risklerin Değerlenmesi ve Kontrollerin Belirlenmesi
4.3 PLANLAMA Kuruluş, sürekli olarak tehlikelerin tanımlanması, risklerin değerlendirilmesi ve gerekli kontrollerin belirlenmesi için prosedürler oluşturulmalı ve sürdürmelidir. Tehlikelerin belirlenmesi ve risklerin değerlendirilmesi prosedürleri aşağıdakileri dikkate almalıdır;
Rutin ve Rutin Olmayan Faaliyetler
İşyerine Erişebilme imkanına sahip personelin faaliyetleri
İnsan Davranışları, kabiliyetleri ve diğer insan faktörleri
İşyerinin dışından kaynaklana ve işyerinde kuruluşun kontrolü altındaki insanların sağlığını ve güvenliğini olumsuz yönde etkileme kabiliyeti sahip olan belirlenmiş tehlikeler
İşyerinin civarında kuruluşun kontrolü altındaki işle ilgili faaliyetlerden kaynaklanan tehlikeler bu gibi tehlikeler çevre yönü ile değerlendirilebilir.
Kuruluş tarafından veya başkaları tarafından temin edilmiş olan işyerindeki altyapı, teçhizat ve malzemeler
Kuruluş, kuruluşun faaliyetleri veya malzemeleri üzerinde yapılan veya yapılması teklif edilen değişiklikler
Geçici değişiklikler dahil İSG yönetim sisteminde yapılan değişiklikler ve bunların işletmelere, proseslere ve faaliyetlere olan etkileri,
Risk değerlendirmesi ve gerekli kontrollerin uygulanması ile ilgili uygulanabilir yasal yükümlülükler
İş Alanlarının, proseslerin, tesislerin, makina/teçhizatın, işletme prosedürlerinin ve iş organizasyonunun tasarımı ve bunların insan kabiliyetine uyarlanması.
RİSKLERİ TESPİT EDELİM