TÜRKİYE RESMİ SEKTÖR İNŞAAT MÜTEAHHİTLERİ İŞVEREN SENDİKASI TÜRKİNŞA
Kısaca kendimizi tanıtalım.tren gibi bir adı olan TÜRKİYE RESMİ SEKTÖR İNŞAAT MÜTEAHHİTLERİ İŞVEREN SENDİKASI - ki inşaat sektöründe TÜRKİNŞA olarak bilinir ülkemizde çok eksikliğini hissettiğimiz bir SİVİL TOPLUM KURULUŞUDUR
Basketbolun olimpik programa dahil olduğu 1976 yılında STK ların önemini o günlerde algılayan 20 girişimci tarafından kurulmuştur.şu anda 1400 ün üzerinde üyesi bulunmaktadır.
Sizlere aktarmaya çalışacağım sunumda akademik kriterler aramayın ve bu gözlükle bakmayın lütfen Dar alan araştırması sektörümüzün şantiye mutfağında hazırlanmış, tarifi literatüre girmemiş bir salatadır. Bu salatayı işçi, işveren, mühendis, kamu, üniversite, STK lar, yatırımcı, malzeme üreticisi gibi sektörümüzün bütün oyuncuları kaşıklamaktadır. Sorun ortak damak zevkini bulmaktır.
Bugün inşaat mühendisliği eğitimi bir dağın zirvesinden denizi görmeye benziyor. Aradaki ırmakları, ovaları, tepeleri hissedemiyoruz. Örneğin; reel sektörde kaç grup müteahhit vardır? Müteahhitlik bir meslek midir? Yoksa ticari bir organizasyon mudur? Yoksa her ikisi mi? Öyle ise ne kadarı tacir, ne kadarı meslektir?
MÜTEAHHİTLİK GRUPLARI GELENEKSEL: Mühendis her şeyi bilsin, her işi yapsın ister. Elinden gelse havada uçanını arar. Maaşta ise asgari ücret sınırı yeter. DEVİNGEN: Mühendis proje yaratsın. Arsa, finans bulsun. Ücret almasın primle çalışsın. KAMUSAL: Mevzuatı bilsin, hak edişi paraya çevirsin, teknik sorumluluğu alsın. Uzun süreli ilişki olmasın. Proje bitti, ortaklık gitti. PROFESYONEL: Mühendis diğer mühendislerle ilişki kursun, iş geliştirsin. Tatmin edici ücret alsın. ULUSLARARASI: Kendi bünyesinde çekirdek mühendis grubu, müşavirleri taşeron olarak kullansın, ücret çok tatmin edici.
İnşaat mühendisliği eğitiminin planlanmasında dikkate alınması gereken başka alanlar ve oyuncular vardır. İnşaat sektöründe malzeme üretimi Kamusal alandaki mühendislik Reel piyasadaki mühendislik Müşavirlik ve proje üretimi Yapı ekipmanları Üniversiteler Bilişim-nano teknoloji ve AR-GE Ara eleman ve iş gücü Kurumlar ve dağınık mevzuat Sektörün STK ları
Onların işine benim bile aklım ermiyor!
Bu dar alan çalışması, müteahhitlerinin seçilmesinde; En az 5 yıl boyunca inşaat sektöründe bir fiil uygulama yapmak, Ciro büyüklüğü (1-5 milyar TL),(5-15 milyar TL),(15 milyar TL üzeri) firmaların eşit ağırlıkta olması, Anketi cevaplayan kişilerin yetkili ve uygulama alanında olması kriterleri aranmıştır.
FİRMANIZDA ÇALIŞAN İNŞAAT MÜHENDİSLERİNİN SEÇİMİNİ NASIL YAPIYORSUNUZ? a.ilandan mülakat ile, b.insan Kaynakları Şirketlerinden, c.firmamızdaki mühendislerin referansları ile, d.diğer firmalardan transfer ile, e.kamudaki diyaloglar ile, f.şirketteki veri bankasından 50 40 30 20 10 0 43 14 22 2 4 10 a b c d e f
FİRMANIZDA 10 YILDIR ÇALIŞAN İNŞAAT MÜHENDİSİ SAYISI? a.hiç yok, b.1-5, c.5-10, d.10-20, e.20 ve üzeri 40 30 20 10 0 32 13 8 3 4 a b c d e Yüzdeler 5% 7% 22% 13% 54% a b c d e
İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNDE DENEYİM SÜRESİ KRİTERİNİZ NEDİR? a.1-3 yıl, b.3-10 yıl, c.10 yıl ve üzeri, d.projeye bağlı, e.uzmanlık alanı ile değişken 40 30 20 10 0 38 13 9 11 0 a b c d e Yüzdeler 13% 0 a 18% 15% 54% b c d e
İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİNDE AKADEMİK ALANLAR AYRILMALI MIDIR? a.her uzmanlık alanı ayrılmalı, b.belli alan grupları oluşturulmalı, c.altyapı, üstyapı ayrılmalı, d.mevcut uygulama yeterli 30 25 20 15 10 5 0 28 15 12 5 a b c d
İki firmanın seçenekler dışında; Eğitim esnasında saha uygulamaları ile desteklenmeli ve Mevcut eğitim sistemi hiç önemli değil, sadece teorik bilgilerle yüklü olarak mezun olan bir inşaat mühendisi gerçek mühendisliği çalışma hayatında ediniyor ve akademik alanını da bu şekilde tespit ediyor yanıtları ile ülkemiz gerçeğini kendi bakış açısından yansıtmaktadır. İnşaat mühendisliği eğitiminde Belli alan grupları oluşturulması nın ihtiyaç olduğunu ortaya koymaktadır.
İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİMİ UYGULAMA ALANLARINA GÖRE YENİDEN DÜZENLENMELİ MİDİR? a.kesinlikle katılıyorum, b.katılıyorum, c.kararsızım, d.katılmıyorum, e.hiç katılmıyorum 40 30 20 10 0 38 16 3 3 0 a b c d e Yüzdeler 16% 5% 5%0 64% a b c d
AŞAĞIDAKİ HANGİ ALANLARDA MÜHENDİSLİK EĞİTİMİ PROGRAMLARI YENİDEN OLUŞTURULMALIDIR? a.şantiye uygulamaları, b.proje ve müşavirlik, c.iş geliştirme ve ARGE, d.imalat ve kontrol, e.yönetim ve Planlama, f.inşaat-hukuk- İnşaat-İşletme- İnşaat-Ekonomi 50 40 30 20 10 0 42 17 21 18 30 37 a b c d e f
İnşaat sektörü, uygulamada ihtiyaç duyduğu alanlar konusunda firma bazında yaşadığı hikayelere bağlı olarak görüş bildirmektedir. Öne çıkan alanlar ise, Şantiye uygulamaları ve İnşaat- Hukuk, İnşaat - İşletme, İnşaat Ekonomi dir. Bilginin ölçümlenmeye çalışıldığı mülakatlarda İhale Kanunu, fidic, verimlilik kavramlarını hiç duymamış İnşaat mühendisleri nin çoğunlukta olduğu gerçeği, sektörümüzün serzenişini haklı kılmaktadır.
Bu alan çalışmasında göz önüne alınmasa da; Uygulama mühendisi, Proje üretim mühendisi, AR-GE ve İş geliştirme mühendisi, Yönetim mühendisi gibi kavramların tartışmaya açılması zamanının geldiği değerlendirilmektedir.
Şİ MDİ ZURNANIN ZIRT DEDİĞİ YERE GELDİK. ÜNİVERSİTELER TARAFINDAN VERİLEN AKADEMİK İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ EĞİTİMİNİ YETERLİ BULUYOR MUSUNUZ?
30 20 26 21 a.evet, b.hayır, 10 0 4 8 1 c.üniversitelere a b c d e Bağlı, d.kısmen Yeterli, Yüzdeler a e.alanlara Bağlı 35% 7% b c 13% 43% d 2% e
ÜNİVERSİTELERDEKİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ LİSANS EĞİTİM SÜRESİNİN YETERLİ OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYOR MUSUNUZ? a.kesinlikle yeterli değil, b.yeterli değil, c.kararsızım, d.yeterli olduğu alanlar var, e.yeterli 40 30 20 10 0 32 14 8 4 2 a b c d e
TEORİK EĞİTİM DIŞINDAKİ PRATİK EĞİTİMİ YETERLİ BULUYOR MUSUNUZ? Süre olarak; a.yeterli değil, b.kararsızım, c.yeterli 60 52 40 20 0 2 6 a b c
Sistem olarak;a.yeterli değil b.kararsızım c.yeterli 60 40 55 Yüzdeler 3% 5% 0 20 0 2 3 a b c 92% a b c Ortak eğitim-staj konusu mevcut sistemimizin inşaat sektöründe en çok eleştirilen alan olduğu ortadadır. Uzak doğu özdeyişinde OKUYAN UNUTUR, GÖREN HATIRLAR, YAPAN ÖĞRENİR felsefesi vardır.
İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ AKADEMİK EĞİTİM PROGRAM MODELİNİN OLUŞTURULMA YÖNTEMİ SİZCE UYGUN MUDUR? a.uygun, b.kararsızım, c.uygun değil, d.reel sektörün Beklentilerinden 30 25 20 15 10 5 0 27 12 8 8 3 2 a b c d e f uzak, e.rekabete açık değil, f.uzmanlık alanlarında yetersiz 3% Yüzdeler 14% 5% 13% 20% 45% a b c d e f
Anketi yanıtlayan firmaların büyük çoğunluğu akademik eğitim modelinin inşaat sektörünün beklentilerinden uzak olduğu tespitini yapmıştır. Bu saptama akademik programlar ile inşaat sektörünün ihtiyaçlarının örtüşmediğini ortaya koyması açısından önemlidir. Ülkemizde güncel ihtiyaçları karşılayacak, gelecek vizyonun senaryolarını yazacak, dinamik katılımcı yarı resmi bir kurumsal yapıda İNŞAAT SEKTÖR ENSTİT ÜSÜ kurulması bir ihtiyaç halini almıştır.
İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ ÜCRET POLİTİKASI OLARAK AŞAĞIDAKİLERDEN HANGİSİ UYGULAMALIDIR? a.serbest piyasa koşulları, b.kamunun bir taban tarife belirlemesi, c.yarattığı katma değere göre prim sistemi olmalı, d.deneyim süresine bağlı olarak, e.uzmanlık alanına göre 25 20 19 23 Yüzdeler a 15 10 5 0 9 4 5 a b c d e 15% 8% 38% 32% 7% b c d e
SİZCE LİSANS YETKİSİ İÇİN AKADEMİK SÜRE NE OLMALI? a.4 yıl yeterli, b.5 yıl olmalı, c.5 yıl+1 yıl uygulama, d.6 yıl olmalı 50 40 30 20 10 0 40 9 11 0 a b c d Yüzdeler 18% 0 a 15% 67% b c d
SİZCE LİSANS YET KİSİ NASIL KULLANILMALI? a.lisans diploması ile, b.lisans sonrası 1 yıllık ortak eğitim ile, c.lisans sonrası 2 yıllık ortak eğitim ile, d.3 yıllık deneyim sonucu sınav ile, e.diğer 25 20 19 22 Yüzdeler 15 10 5 0 5 11 a b c d 8% 20% 39% 33% a c c d
Lisans yetkisinin ülkemizde kullanılması dünya örnekleri ile uyum içinde değildir. Meslek içi eğitimin kurumsal sistematik bir yapısının olmaması, hızla gelişen bilgi ile donanımlanma eksikliğini ortaya çıkarmaktadır. Her şeye rağmen, teorik eğitimin sonrasında (yöntemi ayrıca tartışılabilir) bir yıllık ortak eğitim ile lisans yetkisinin kullanılması seçeneğine sektörümüz daha yatkındır.
SONUÇ, DEĞERLENDİRME VE ÖNERİLER İLANDAN MÜLAKAT MÜHENDİSLİK REFERANSI 38 inşaat mühendisi 1-5 ÇEKİRDEK TEKNİK PERSONEL İNSAN KAYNAKLARI ŞİRKETLERİ 3-10 YILLIK DENEYİM BELLİ ALAN GRUPLARI OLUŞTURULMALI - SU YAPILARI ULAŞTIRMA GEOTEKNİK vb.
Teknik alanlar dışında uygulamaya yönelik bilgi eksikliğinin giderilmesi için de lisans eğitimi dahilinde Şantiye Uygulamaları, Hukuk- İşletme- Ekonomi, Yönetim ve Planlama v.b. gibi yarıyıl boyunca sürecek dersler konmalıdır. Sektörümüzün inşaat mühendislerinden uygulama adına beklediği ana işlevler İmalat ve Şantiye Uygulaması ile Koordinasyon ve Planlama dır. İnşaat sektörünün inşaat mühendisliğinde Uzmanlık konusunda çok net bir düşüncesi olmadığı bu soruya verilen yanıtlar ile ortaya çıkmıştır.
%35 %43 4 YIL %54
İnşaat sektörünün ücret politikasındaki tercihi Serbest piyasa koşulları ve Yarattığı katma değere göre prim sistemi olduğu yanıtı alınmıştır. Lisans yetkisinin kullanılması için akademik eğitim sonrası bir yıl ortak eğitim sürecinin olması, sektörümüzün tercihidir.
Akademik eğitimdeki rekabet inşaat sektörü için çok olumlu bir iklim yaratmaktadır. Üniversitelerin MESLEĞE HAZIR inşaat mühendisi vizyonu, inşaat sektörünün de beklentisidir. Ancak bu buluşmanın gerçekleşmesi için inşaat sektörü ile akademik dünya arasında güçlü bir köprü gereklidir. O köprüde, yapılandırılması zorunlu olan İNŞAAT SEKTÖR ENSTİTÜSÜ nce kurulabilir.
BİR KAÇ KRİTİK NOKTAYI DİKKATLERİNİZE SUNARAK SÖZLERİMİ BİTİRİYORUM SÜRDÜRÜLEBİLİRLİKTE MÜHENDİSLİK DENKLEMİNİ KURMALIYIZ. MESLEK İÇİ EĞİTİM AÇMAZINI ÇÖZMELİYİZ. KAMUNUN UYGULAMA SÜRECİNDE ÖĞRETİCİLİĞİNİ KAYBETMESİ YENİ BİR SİSTEM GELİŞTİRİLMESİNİ ZORUNLU KILMAKTADIR. SİYASETİN EKONOMİK ALANLARA YOĞUN MÜDAHALESİ MÜHENDİSLİK KALİTESİNİ ETKİLEMEKTEDİR. BURSLU BURSSUZ SİST EMİNİN SOSYAL BİR AYRIŞMAYA NEDEN OLMASINI
BENİ SABIRLA DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER