IL28B genotip tayini kronik hepatit B hastalarında oral antiviral tedavi cevabını öngörmede kullanılabilir mi? Sıla Akhan, Aynur Aynıoğlu, Elif Sargın Altunok, Murat Sayan Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enf. Hast. ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Kocaeli Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Merkez lab. PCR Unitesi. Kocaeli.
IL28B 2009 yılının sonlarında Genome-Wide Association çalışmasında (GWAS) 19.kromozomda IL28B gen bölgesinde tek nukleotid polimorfizmi olan genetik varyantlar saptamıştır. IL28B gen polimorfizminin, hepatit C tedavisinde önemli olduğu gösterilmiştir(¹).
IL28B Genotip 1 ve 4 ile gelişen kronik HCV infeksiyonlarında IL28B geni rs12979860 lokasyonunda CC genotipi olanlarda (CT ve TT ye kıyasla) tedavi yanıt oranı yüksek bulunmuştur(1). Genotip 2 ve 3 ise daha fazla interferon duyarlı oldukları için IL28B sonuçları tedavi cevabı ile daha az ilişkili bulunmuştur(2). Ancak eğer genotip 2 veya 3 olup yavaş cevaplı ise IL28B analizi bu hastalarda da işe yarayabilmektedir(2).
IL28B IL28B CC genotipi varsa KVY 2-3 kat artmaktadır(3). İDEAL çalışmasında yer alan peginterferon / ribavirinle tedavi edilen genotip 1 HCV li hastaların değerlendirildiği çalışmada rs12979860 lokosyonunda CC genotiplilerde % 69 oranında KVC elde edilirken, CT genotiplilerde % 33, TT genotiplilerde % 27 KVC elde edilebilmişdir(1).
IL28B IL28B CC genotipi olanlarda ikili tedavi yetebilir ve bu hastalarda KVY oranı yüksek bulunmuştur ancak tedavi süresi 48 hafta, üçlü tedavide ise tedavi süresi kısaltılabilir. IL28B CT ve TT genotipi olanlarda ise KVY oranı üçlü tedavi ile daha yüksek bulunmuştur.
AMAÇ IL28 B genotip tayini pegile interferon tedavisi alan kronik hepatit C hastalarında tedavi cevabını öngörmede önemli bir yere sahiptir. Kronik hepatit B tedavisinde ise bunun kullanılabilirliği çok açık değildir. Çalışmamızda polikliniğimizde takip edilen oral antiviral tedavi alan hastalarda IL28B tayininin KHB de tedavi cevabını öngörmedeki etkinliği değerlendirilmiştir.
YÖNTEM Çalışmamızda karaciğer biyopsisi yapılmış ve oral antiviral tedavi başlanan KHB hastalarında (n=18) IL28B (rs12979860) genotip tayininin HBV DNA negatifleşmesini öngörmede kullanılabilirliği araştırılmıştır. SUT çerçevesinde hastalara farklı oral antiviraller; telbivudin (n:3), adefovir (n:1), lamuvudin (n:4), tenofovir (n:7) ve entekavir (n:3) başlanmıştır. HBV DNA tayini ile tedavinin 3., 6. ve 12. ayında tedavi cevabında bir önemi olup olmadığına bakıldı.
SONUÇLAR Hastaların başlangıç ortalama HBV DNA viral yükü 9.77x10 6 IU/ml idi. 18 hastanın 10 tanesinde CC, beşinde CT ve üçünde TT genotipi saptandı. Hastaların tamamında 3. ayda HBV DNA 300 IU/ml nin altında saptandı.
TARTIŞMA Literatürde HCV infeksiyonu tedavisinde CC genotipi, pegile interferon tedavisinde iyi yanıta işaret etmektedir. HBV tedavisinde pegile interferon tedavisi için benzer bir bağlantı bulunamamıştır. Holmes JA ve ark. yaptığı çalışmada KHB hastalarında pegile interferon tedavisi ile IL28B genotip tayini ile tedavi cevabını öngörme arasında bir ilişki bulunamamıştır.
TARTIŞMA Çalışmamızda oral antiviral tedaviler açısından fark var mı diye araştırdığımızda genotip tayininin hasta sayısı az olmasına rağmen kısa sürede bir anlam taşımadığını görmekteyiz. Daha çok hasta içeren ve daha uzun süreli takiplerde farklı sonuçlarla karşılaşabileceğimiz kanısındayız.
KAYNAKLAR 1. Ge D, Fellay J, Thompson AJ, et al. Genetic variation in IL28B predicts hepatitis C treatment-induced viral clearance. Nature 2009, 17;461:399-401. 2. Mangia A, Thompson AJ, Santoro R et al. An IL28B polymorphism determines treatment response of hepatitis C virus genotype 2 or 3 patients who do not achieve a rapid virologic response, Gastroenterology 2010;139(3):821-7. 3. Holmes JA, Desmond PV, Thompson AJ. Does IL28B genotyping still have a role in the era of directacting antiviral therapy for choronic hepatitis C infection? J Vir Hepatitis 2012;19:677-684. 4. Chevaliez S, Hezode C. IL28B polymorphisms and choronic hepatitis C. Gastroenterol Clin Biol 2010;34:587-9