KONYA SÜT SEKTÖR RAPORU (Konya Süt Eylem Planı)

2 SUNUŞ PLANI Temel Tarımsal Göstergeler Konya Tarımının 2023 Vizyonu Sağılan Hayvan Varlığı Süt Üretim Kapasitesi Süt Sektöründe Teknoloji Kullanımı Durumu Süt Sektöründe Süt İşleme Tesisleri Süt Üreticilerinin Örgütlenme Durumu Süt Sektörünün Yem Tedarik Biçimi Süt Sektöründe Ortalama Verimlilik Süt Sektörünün Sorunları

3 TEMEL TARIMSAL GÖSTERGELER ARAZİ VARLIĞI Alan Adı KONYA TÜRKİYE Ha % Ha % Tarım Arazisi 2.076.920,90 50,89 24.435.984,80 31,19 Çayır-Mera 761.460,70 18,66 14.616.687,30 18,65 Orman 540.189,00 13,24 21.389.783,00 27,30 Diğer 702.781,35 17,22 17.915.244,90 22,86 Toplam 4.081.351,95 100 78.357.700,00 100

4 TEMEL TARIMSAL GÖSTERGELER TARIM ARAZİSİ KULLANIM DURUMU İşlenen Arazi Türü KONYA TÜRKİYE (Ha) (%) (Ha) (%) Tarla Arazisi 1.222.736,30 58,87 16.459.504,90 67,36 Nadas 806.484,00 38,83 4.249.025,50 17,39 Sebze 16.491,70 0,79 729.415,90 2,99 Meyve 21.162,00 1,02 2.520.252,90 10,31 Bağ 10.046,90 0,48 477.785,60 1,96 Toplam 2.076.920,90 100 24.435.984,80 100

5 TEMEL TARIMSAL GÖSTERGELER ARAZİ SULAMA DURUMU Sulama Durumu Konya Sulama Durumu Türkiye Sulama Durumu (Ha) (%) (Ha) (%) Sulu Arazi 517.684,0 24,93 5.420.000,0 22,18 Kuru Arazi 1.559.236,9 75,07 19.015.984,8 77,82 Toplam 2.076.920,9 100 24.435.984,8 100

6 TEMEL TARIMSAL GÖSTERGELER BÜYÜKBAŞ HAYVAN VARLIĞI Hayvan Cinsi Sığır (Saf Kültür) Sığır (Kültür Melezi) Sığır (Yerli) KONYA TÜRKİYE 2008 2009 2010 2008 2009 2010 211.177 216.314 269.866 3.554.585 3.723.583 4.197.890 150.924 146.263 153.175 4.454.647 4.406.041 4.707.188 44.391 36.612 37.773 2.850.710 2.594.334 2.464.722 Manda 130 108 110 86.297 87.207 84.726 TOPLAM 406.622 399.297 460.924 10.946.239 10.811.165 11.454.526

7 TEMEL TARIMSAL GÖSTERGELER BÜYÜKBAŞ HAYVAN VARLIĞI Veri Kaynağı Büyükbaş Hayvan Varlığı (2010) TÜİK 460.924 Valilik Envanter Çalışması 555.309

8 TEMEL TARIMSAL GÖSTERGELER KÜÇÜKBAŞ HAYVAN VARLIĞI Hayvan Cinsi KONYA TÜRKİYE 2008 2009 2010 2008 2009 2010 Koyun (Yerli) 1.125.721 1.101.691 1.265.712 22.955.941 20.721.925 22.003.299 Koyun (Merinos) 76.191 69.693 83.536 1.018.650 1.027.583 1.086.392 Toplam Koyun 1.201.912 1.171.384 1.349.248 23.974.591 21.749.508 23.089.691 Kıl Keçisi 89.018 72.629 112.004 5.435.393 4.981.299 6.140.627 Tiftik Keçisi 2.806 2.932 3.504 158.168 146.986 152.606 Toplam Keçi 91.824 75.561 115.508 5.593.561 5.128.285 6.293.233 Toplam 1.293.736 1.246.945 1.464.756 29.568.152 26.877.793 29.382.924

9 KONYA TARIMININ 2023 VİZYONU TR52 Konya-Karaman Bölgesi için yapılan 2023 Vizyon çalışmasında Tarım Sektörünün Vizyonu: Doğal Kaynakların Sürdürülebilirliğinin Sağlanması ve Tarım Sektörünün Rekabetçi Bir Yapıya Kavuşturulması olarak belirlenmiştir.

10 KONYA TARIMININ 2023 VİZYONU Süt Sektörünün Vizyonu ise : Konya İlinin Nitelikli Sütün Merkezi Haline Getirilmesi olarak belirlenmiştir.

KONYA TARIMININ 2023 VİZYONU 2023 VİZYON RAPORUNDA TARIM SEKTÖRÜ HEDEFLERİ Tarımsal Milli Gelir (Milyar Dolar) Mevcut Durum (2010) Hedef (2023) TÜRKİYE 61,8 150 KONYA 4,2 12,3 Tarım Ürünleri İhracatı (Bin Dolar) Mevcut Durum (2010) Hedef (2023) TÜRKİYE 15.039.712 40.000.000 KONYA 223.700 1.800.000 Toplam Sulanan Alan Mevcut Durum (2010) Hedef (2023) (Hektar) Tarım Arazisi Sulanan Arazi Tarım Arazisi Sulanan Arazi TÜRKİYE 24.435.984 5.420.000 --- 8.500.000 KONYA 2.076.920 517.684 --- 1.000.000 11

12 KONYA TARIMININ 2023 VİZYONU SÜT SEKTÖRÜNE İLİŞKİN HEDEFLER Mevcut Durum (2010) Hedef (2023) Büyükbaş Hayvan Sayısı (Adet) 555.309 2.000.000 Sağılan Hayvan Sayısı (Adet) 198.268 700.000 Günlük Süt Verimi (lt) 13,17 25 Yıllık Süt Üretimi (ton) 953.649 5.250.000

13 KÖY BAZLI İŞLETMELERDE SAĞILAN HAYVAN VARLIĞI Büyükbaş Hayvan Sayısı : 427.241 Sağılan İnek Sayısı : 147.519

KÖY BAZLI İŞLETMELERDE SAĞILAN HAYVAN VARLIĞI 14

15 KÖY BAZLI İŞLETMELERDE SAĞILAN HAYVAN VARLIĞI 0-100 Baş Hayvana Sahip Köy Bazlı Yerleşim Birimlerinin Dağılımı

19 KÖY BAZLI İŞLETMELERDE SAĞILAN HAYVAN VARLIĞI 1000 + Hayvana Sahip Köy Bazlı Yerleşim Birimlerinin Dağılımı

20 NİTELİKLİ İŞLETMELERDE SAĞILAN HAYVAN VARLIĞI İşletme Sayısı : 2.755 Büyükbaş Hayvan Sayısı : 128.068 Sağılan İnek Sayısı : 50.749

NİTELİKLİ İŞLETMELERDE SAĞILAN HAYVAN VARLIĞI 21

22 NİTELİKLİ İŞLETMELERDE SAĞILAN HAYVAN VARLIĞI 0-20 Baş Sağılan Hayvana Sahip Nitelikli İşletmelerin Dağılımı

26 NİTELİKLİ İŞLETMELERDE SAĞILAN HAYVAN VARLIĞI 150 + Baş Sağılan Hayvana Sahip Nitelikli İşletmelerin Dağılımı

27 SÜT ÜRETİM KAPASİTESİ Köy Bazlı İşletmelerde; Üretilen Günlük Süt Miktarı (Litre) : 1.756.725 Soğutulan Süt Miktarı (Litre) : 306.151 Soğutulan Süt Oranı (%) : 17,43 Yıllık Üretilen Süt Miktarı (Litre) : 641.204.625 Nitelikli İşletmelerde; Üretilen Günlük Süt Miktarı (Litre) : 856.011 Soğutulan Süt Miktarı (Litre) : 387.370 Soğutulan Süt Oranı (%) : 45,25 Yıllık Üretilen Süt Miktarı (Litre) : 312.444.012

28 SÜT SEKTÖRÜNDE TEKNOLOJİ KULLANIM DURUMU SAĞIM MAKİNELERİNİN DURUMU Köy Bazlı İşletmelerde; Merkezi Sağım Ünitesi Sayısı : 19 Sağım Makinesi Sayısı : 25.252 Nitelikli İşletmelerde; Merkezi Sağım Ünitesi Sayısı : 221 Sağım Makinesi Sayısı : 2.247

29 SÜT SEKTÖRÜNDE TEKNOLOJİ KULLANIM DURUMU SOĞUTMA TANKLARININ DURUMU Köy Bazlı İşletmelerde; Soğutma Tankı Sayısı : 163 Nitelikli İşletmelerde; Soğutma Tankı Sayısı : 221

30 SÜT SEKTÖRÜNDE TEKNOLOJİ KULLANIM DURUMU KÖY BAZLI İŞLETMELERDE SÜTÜ DEĞERLENDİRME ŞEKLİ (Lt/Gün) Kooperatif : 179.657 Fabrika : 52.155 Süt Toplayıcı :1.247.556 Kendi :273.552 Toplam :1.756.725

SÜT SEKTÖRÜNDE TEKNOLOJİ KULLANIM DURUMU 31

32 SÜT SEKTÖRÜNDE TEKNOLOJİ KULLANIM DURUMU NİTELİKLİ İŞLETMELERDE SÜTÜ DEĞERLENDİRME ŞEKLİ (Lt/Gün) Kooperatif : 39.422 Fabrika : 192.976 Süt Toplayıcı : 590.993 Kendi : 34.611 Toplam : 856.011

SÜT SEKTÖRÜNDE TEKNOLOJİ KULLANIM DURUMU 33

34 SÜT İŞLEME TESİSLERİ SÜT İŞLEME TESİSLERİNİN SÜT ALIM KAPASİTELERİ Litre/Gün Süt Alımı (Litre) Süt Alımı (%) Birim Sayısı İşletme Sayısı (%) Süt Kullanımı > 50.000 1.019.513 75,9 10 15,9 Her tür süt ürünü 30.000/50.000 154.428 11,5 4 6,4 Çoğunlukla peynir 10.000/30.000 60.859 4,5 4 6,4 Çoğunlukla peynir 5.000/10.000 57.620 4,3 9 14,3 Çoğunlukla peynir 1.000/5.000 38.161 2,8 14 22,2 Çoğunlukla peynir <1.000 13.134 1,0 22 34,9 Çoğunlukla peynir Toplam 1.343.715 100,00 63 100,00

35 SÜT ÜRETİCİLERİNİN ÖRGÜTLENME DURUMU SÜT ÜRETİCİLERİNİN ÜYE OLDUKLARI ÖRGÜTLER Hayvancılık Kooperatifleri Birliği : 2.290 Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği : 4.429 Süt Üreticileri Merkez Birliği : 4.055 Örgütsüz : 15.452 Toplam : 26.226

SÜT ÜRETİCİLERİNİN ÖRGÜTLENME DURUMU 36

37 SÜT SEKTÖRÜNÜN YEM TEDARİK BİÇİMİ KESİF YEM ÜRETİM KAPASİTESİ İşletme Sayısı : 37 Kapasitesi (Ton/Saat) : 526 Üretim (Ton/Yıl) : 811.323 KABA YEM ÜRETİM KAPASİTESİ Köy Bazlı İşletmeler; Yıllık Kaba Yem İhtiyacı (Ton) : 1.169.570 Yıllık Kaba Yem Üretimi (Ton) : 172.457 İhtiyacı Karşılama Oranı (%) : 15 Nitelikli İşletmeler; Yıllık Kaba Yem İhtiyacı (Ton) : 350.583 Yıllık Kaba Yem Üretimi (Ton) : 83.090 İhtiyacı Karşılama Oranı (%) : 24

SÜT SEKTÖRÜNDE ORTALAMA VERİMLİLİK KÖY BAZLI İŞLETMELERDE ORTALAMA SÜT VERİMLİLİĞİ Grup 1 (0-100 SAĞILAN BAŞ) 2 (100-300 SAĞILAN BAŞ) 3 (300-500 SAĞILAN BAŞ) 4 (500-1000 SAĞILAN BAŞ) 5 (1000 - + SAĞILAN BAŞ) Köy Sayısı Sağılan Hayvan Sayısı (Adet) Toplam Süt Üretimi (Lt/Gün) Ortalama Süt Verimi (Gün/ Lt/Baş) 432 19.752 225.379 11,54 267 46.041 513.285 11,03 67 24.602 303.233 12,36 40 27.698 353.661 12,54 19 29.426 361.166 11,94 Genel Toplam 825 147.519 1.756.725 11,50 38

SÜT SEKTÖRÜNDE ORTALAMA VERİMLİLİK NİTELİKLİ İŞLETMELERDE ORTALAMA SÜT VERİMLİLİĞİ Grup 1 (0-20 SAĞILAN BAŞ) 2 (20-50 SAĞILAN BAŞ) 3 (50-100 SAĞILAN BAŞ) 4 (100-150 SAĞILAN BAŞ) 5 (150 - + SAĞILAN BAŞ) İşletme Sayısı Sağılan Hayvan Sayısı (Adet) Toplam Süt Üretimi (Lt/Gün) Ortalama Süt Verimi (Gün/Litre/Baş) 2.017 21.367 329.391 15,12 617 17.003 282.685 16,49 89 5.884 109.489 18,27 16 1.830 33.282 18,12 16 4.665 101.165 21,73 Genel Toplam 2.755 50.749 856.011 15,58 39

40 KONYA SÜT SEKTÖRÜNÜN SORUNLARI Raporda, Konya süt sektörünün sorunları 5 başlık altında incelenmiş olup bunlar; Süt Üreticilerinin Eğitim Sorunları Kaliteli Kaba Yem Üretim ve Kullanımına İlişkin Sorunlar Süt Üreticilerinin Örgütlenmesi ve Mevcut Örgütlerin Sorunları Sütün Toplanması, Muhafaza Edilmesi ve Soğutulmuş Olarak Nakledilmesine İlişkin Sorunlar İşletme Büyüklüğüne İlişkin Sorunlar

41 KONYA SÜT EYLEM PLANLARI Süt sektörünün sorunlarının çözümüne yönelik olarak beş ayrı eylem planı hazırlanmıştır. Bu Eylem Planları; Süt Üreticilerinin Eğitilmesi Eylem Planı, Kaliteli Kaba Yem Üretiminin Artırılması ve Kullanımının Yaygınlaştırılmasına Yönelik Eylem Planı, Süt Üreticilerinin Örgütlenmesi ve Örgütlerin Güçlendirilmesi Eylem Planı, Sütün Toplanması-Muhafaza Edilmesi ve Soğutulmuş Olarak Nakledilmesi Eylem Planı, Süt Sığırcılığında İşletme Büyüklüklerinin Arttırılması Eylem Planıdır.

42 KONYA SÜT EYLEM PLANLARI Bu Eylem Planları, Konya İlinde süt sektörünün sorunlarının çözülmesi ve bu sayede Konya nın nitelikli sütün merkezi haline gelmesi amacıyla hazırlanmıştır. Eylem Planlarının uygulanması neticesinde ortaya çıkacak katma değer, gerek Konya İlinin, gerekse Ülkemizin 2023 yılı hedeflerine ulaşmasına katkı sağlayacaktır.