AVRUPA BİRLİĞİ SU ÇERÇEVE DİREKTİFİ VE NEHİR HAVZASI YÖNETİM PLANI Huriye İNCECİK CEYLAN Orman ve Su İşleri Uzmanı 14 Ekim 2015
İÇERİK AB Su Çerçeve Direktifi (SÇD) SÇD Amacı SÇD Hedefleri SÇD Önemli Konular SÇD İçeriği SÇD nin Uygulanması SÇD Maddeleri SÇD İlgili Direktifler Yönetim Planı (NHYP) NHYP Bileşenleri NHYP Aşamaları 2
Su Çerçeve Direktifi nedir? Su Çerçeve Direktifi 2000/60 /EC Su Çerçeve Direktifi AB nin su kalitesi ile ilgili en kapsamlı şemsiye direktifidir. Beş yıllık müzakerelerin sonucunda ortaya çıkan direktif 2000 yılında yürürlüğe girmiştir. Avrupa su kaynaklarını ve su çevresini koruyan en önemli mevzuat haline gelmiştir. Direktif yüzey ve yeraltı olmak üzere tüm kıta içi suları, geçiş sularını ve 1 deniz miline kadar olan kıyı sularını içeren tüm su kütlelerini kapsamaktadır. 3
SÇD nin Amacı (Madde 1) İç sular Yeraltı suları Kıyı suları Geçiş suları Sucul ekosistemlerin korunması ve geliştirilmesi; iyi kalite Sürdürülebilir su kullanımının teşvik edilmesi Sel ve kuraklık etkilerinin önlenmesi 4
SÇD nin Hedefleri Nehir havzalarının entegre yönetimi (su sisteminin politik sınırlarda bitmediğinin kabulü ve sınır ötesi işbirliği), Yüzeysel sular ve yeraltı sularının bütüncül olarak korunması, 2015 e kadar suların iyi durum a gelmesinin sağlanması, Su kalite standartlarının ve emisyon kontrolünün birlikte değerlendirilmesi ve öncelikli zararlı maddelerin ortadan kaldırılması, Suyun mantıklı bir şekilde kullanılmasını sağlayacak şekilde doğru fiyatlandırılması, Bütün paydaşların ve vatandaşların su yönetimine katılması; çevre ile yararlananların çıkarlarının dengelenmesidir 5
SÇD Yaklaşımı Tanımlama Değerlendirme Önlemler Raporlama 6
SÇD de Anahtar Kavramlar Nehir Havzaları Bölgesi yaklaşımı Entegre su yönetimi Ekolojik kalite Sürdürülebilir su kaynakları yönetimi Suda Tehlikeli Maddeler Ekonomik analizler/ maliyetin karşılanması AB mevzuatının uyumlaştırılması 7
SÇD İçeriği Havza sınırları içinde uluslararası koordinasyon (Madde 3) Bütün suların doğal, önemli şekilde değiştirilmiş ve yapay olarak sınıflandırılması ve hedefler (Madde 4) İçme suyu temini (Madde 7) İzleme (Madde 8) Maliyetin karşılanması (Madde 5, Madde 9 Ek III) Noktasal ve yaygın kaynaklar için kombine yaklaşım (Madde 10) Önlemler programı (Madde 11) Yönetim Planları (Madde 13) Halk Katılımı ve Danışmanlığı (Madde 14) Kirliliğe karşı stratejiler - Öncelikli Maddeler (Madde 16) Diğer topluluk mevzuatı ile ilişkiler ve yürürlükten kaldırdığı direktifler (Madde 22) yaklaşımı, yetkili koordinasyon birimi 8
SÇD nin Uygulanması 9
SÇD nin Uygulanması 10
Zaman Çizelgesi Yıl Eylem Referans 2000 Direktifin yürürlüğe girmesi Madde 25 2003 Ulusal mevzuat uyumunun sağlanması Nehir Havza Bölgeleri ve otoritelerin belirlenmesi Madde 23 Madde 3 2004 Nehir havzalarının karakteristiklerinin belirlenmesi: baskılar, etkiler ve ekonomik analiz. Madde 5 2006 İzleme ağının kurulması Kamuoyu konsültasyonunun başlaması Madde 8 ve 14 2008 Yönetim Planı nın taslağının sunulması Madde 13 2009 Önlemler programı dahil havza yönetim planının sonuçlandırılması Madde 13 ve 11 2010 Fiyatlandırma politikasının oluşturulması Madde 9 2012 Uygulama programlarının hazırlanması Madde 11 2015 Çevresel hedeflerin gerçekleştirilmesi Madde 4 2021 İlk yönetim dönemi sonu Madde 4 ve 13 2027 İkinci yönetim dönemi sonu, hedeflerin gerçekleştirilmesi için son tarih Madde 4 ve 13 11
SÇD Maddeleri Madde 4, Ek V Madde 11, Ek VI Madde 1, 2, 3, Ek I Çevresel hedefler Madde 13, Ek VII Bölgesi karakterizasyonu Önemli Su Yönetimi Konuları Raporu Önlemler Programı Yönetim Planı Madde 5, 6, Ek II, III İzleme Madde 14 Madde 8, Ek V 12
İlgili Direktifler İçmesuyu Direktifi (98/83/EC) Yüzmesuyu Direktifi (76/160/EC) Yerüstü Sularından İçmesuyu Eldesi Hakkında Direktif (75/440/EC) Yeraltı Suyu Direktifi (80/68/EEC) Kuşların Korunması Direktifi (79/409/EEC) Habitat Direktifi (92/43/EEC) Stratejik Çevresel Etki Değerlendirme Direktifi (85/337/EEC) Kentsel Atık Su Arıtma Direktifi (91/271/EEC) Nitrat Direktifi (91/676/EEC) IPPC Direktifi (91/692/EEC) Seveso Direktifi (82/501/EEC) Tatlı Su Balıkçılığı Direktifi (78/659/EEC) Taşkın Direktifi Tehlikeli Maddeler Direktifi ( 76/464/EEC) İnterkalibrasyon Direktifi 13
İlgili Direktifler Çevresel hedefler Bölgesi karakterizasyonu Önemli su yönetimi konuları raporu Önlemler Programı Yönetim Planı İzleme Tehlikeli maddeler; Öncelikli Maddeler; Yüzme suları; İnsani Tüketim amaçlı Su Kalitesi; Kentsel Atıksu Arıtma; Nitrat; Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrolü; Büyük Kazalar (Seveso); Çevresel Etki Değerlendirmesi; Atıksu çamuru; Bitki Koruma Ürünleri; Habitat ve Kuşlar; Yer altı suyu; Kabuklu Su Ürünleri için Su; Taşkın Riski Değerlendirme ve Yönetimi; Deniz Stratejisi 14
İlgili Direktifler Çevresel hedefler Bölgesi karakterizasyonu önemli su yönetimi konuları raporu Önlemler Programı Yönetim planı İzleme Tehlikeli maddeler; Öncelikli Maddeler; Yüzme suları; İnsani Tüketim amaçlı Su Kalitesi; Kentsel Atıksu Arıtma; Nitrat; Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrolü; Büyük Kazalar (Seveso); Çevresel Etki Değerlendirmesi; Atık Su Çamuru; Bitki Koruma Ürünleri; Habitat ve Kuşlar; Yer altı suyu; Kabuklu Su Ürünleri için Su; Taşkın Riski Değerlendirme ve Yönetimi; Deniz Stratejisi 15
İlgili Direktifler Çevresel hedefler bölgesi karakterizasyonu önemli su yönetimi konuları raporu Önlemler programı Yönetim planı İzleme Tehlikeli maddeler; Öncelikli Maddeler; Yüzme suları; İnsani Tüketim amaçlı Su Kalitesi; Kentsel Atıksu Arıtma; Nitrat; Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrolü; Büyük Kazalar (Seveso); Çevresel Etki Değerlendirmesi; Atık Su Çamuru; Bitki Koruma Ürünleri; Habitat ve Kuşlar; Yer altı suyu; Kabuklu Su Ürünleri için Su;Tatlı Su Balıkları için Su; Taşkın Riski Değerlendirme ve Yönetimi; Deniz Stratejisi 16
İlgili Direktifler Çevresel hedefler bölgesi karakterizasyonu önemli su yönetimi konuları raporu Önlemler Programı Yönetim planı İzleme Tehlikeli maddeler; Öncelikli Maddeler; Yüzme suları; İnsani Tüketim amaçlı Su Kalitesi; Kentsel Atıksu Arıtma; Nitrat; Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrolü; Büyük Kazalar (Seveso); Çevresel Etki Değerlendirmesi; Atık Su Çamuru; Bitki Koruma Ürünleri; Habitat ve Kuşlar; Yer altı suyu; Kabuklu Su Ürünleri için Su;Tatlı Su Balıkları için Su; Taşkın Riski Değerlendirme ve Yönetimi; Deniz Stratejisi 17
İlgili Direktifler Çevresel Hedefler bölgesi karakterizasyonu önemli su yönetimi konuları raporu Önlemler Programı Yönetim planı İzleme Tehlikeli maddeler; Öncelikli Maddeler; Yüzme suları; İnsani Tüketim amaçlı Su Kalitesi; Kentsel Atıksu Arıtma; Nitrat; Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrolü; Büyük Kazalar (Seveso); Çevresel Etki Değerlendirmesi; Atık Su Çamuru; Bitki Koruma Ürünleri; Habitat ve Kuşlar; Yer altı suyu; Kabuklu Su Ürünleri için Su; Tatlı Su Balıkları için Su; Taşkın Riski Değerlendirme ve Yönetimi; Deniz Stratejisi 18
İlgili Direktifler Çevresel hedefler bölgesi karakterizasyonu önemli su yönetimi konuları raporu Önlemler Programı Yönetim planı İzleme Tehlikeli maddeler; Öncelikli Maddeler; Yüzme suları; İnsani Tüketim amaçlı Su Kalitesi; Kentsel Atıksu Arıtma; Nitrat; Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrolü; Büyük Kazalar (Seveso); Çevresel Etki Değerlendirmesi; Atık Su Çamuru; Bitki Koruma Ürünleri; Habitat ve Kuşlar; Yer altı suyu; Kabuklu Su Ürünleri için Su;Tatlı Su Balıkları için Su; Taşkın Riski Değerlendirme ve Yönetimi; Deniz Stratejisi 19
İlgili Direktifler Çevresel hedefler bölgesi karakterizasyonu önemli su yönetimi konuları raporu Önlemler Programı Yönetim planı İzleme Tehlikeli maddeler; Öncelikli Maddeler; Yüzme suları; İnsani Tüketim amaçlı Su Kalitesi; Kentsel Atıksu Arıtma; Nitrat; Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrolü; Büyük Kazalar (Seveso); Çevresel Etki Değerlendirmesi; Atık Su Çamuru; Bitki Koruma Ürünleri; Habitat ve Kuşlar; Yer altı suyu; Kabuklu Su Ürünleri için Su;Tatlı Su Balıkları için Su; Taşkın Riski Değerlendirme ve Yönetimi; Deniz Stratejisi 20
İlgili Direktifler Çevresel hedefler bölgesi karakterizasyonu önemli su yönetimi konuları raporu Önlemler programı Yönetim planı İzleme Tehlikeli maddeler; Öncelikli Maddeler; Yüzme suları; İnsani Tüketim amaçlı Su Kalitesi; Kentsel Atıksu Arıtma; Nitrat; Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrolü; Büyük Kazalar (Seveso); Çevresel Etki Değerlendirmesi; Atık Su Çamuru; Bitki Koruma Ürünleri; Habitat ve Kuşlar; Yer altı suyu; Kabuklu Su Ürünleri için Su;Tatlı Su Balıkları için Su; Taşkın Riski Değerlendirme ve Yönetimi; Deniz Stratejisi 21
Yönetim Planı nedir? Su havzasındaki su kaynaklarının ve canlı hayatının korunmasını ve geliştirilmesini sağlamak; bozulmasını önlemek üzere su kaynakları için sürdürülebilir koruma ve kullanma dengesi gözetilerek havzanın bütünü esas alınarak hazırlanan plan 22
NEHİR HAVZASI YÖNETİM PLANI Bütünleşik Havza Yönetimi Yönetim Planı - SÇD Yönetim Planlarına Ekler Ek-VII (Nehir Havza Yönetim Planının Elementleri) Annex II and V Karekterizasyon Ve objektifler İzleme Sonuçları Özetler Bir veya daha fazla detaylar(s) Detaylı analizler Baskılar, Çev. Obj, PoM Baskı Dataları Karakteri zasyon Ekonomik/ Kullanıcı datası Art. 13.5 Alt-havza Konu, e.g. Taşkın Riski/ kuraklık/kazalar Sektör, e.g. Tarım (kırsal) 23
Nehir Havza Yönetim Planı Bileşenleri 1. Nehir Havza Bölgesinin Karakterizasyonu 2. İnsan Aktivitelerinin baskı ve etkilerinin özeti 3. Korunan Alanların tanımlanması ve haritalanması 4. İzleme Ağının haritalanması 5. Çevresel objektiflerin listesi 6. Ekonomik analizin özeti 7. Önlemler programının özeti 8. Özet de dahil olmak üzere daha ayrıntılı programların tescil edilmesi (kaydedilmesi) 9. Halkın bilgilendirilmesi ve danışmanlık önlemlerinin özeti 10. Yetkili otoritelerin listesi 11. Halktan yorumlar ve bilgi altyapısı oluşturmak için kontak noktası ve prosedürler 24
Karakterizasyon Nehirler, göller, kıyı ve geçiş suları; Büyük ölçüde değiştirilmiş ve yapay su kütleleri Tiplerin belirlenmesi Tipe özgü referans koşulların belirlenmesi Yeraltı suyu kütlesinin yeri ve sınırlarının belirlenmesi Su Kütlesi BÖDSK Doğal Yapay 25
Yaklaşımı-Su Kütleleri Kıyı Suları Yapay Su Kütleleri Nehirler Sulak alanlar/ karasal ekosistemler Haliçler Göller Yeraltı Suları 26
Yönetim Planı (NHYP) Kilit adımlar Su Kütlelerinin karakterizasyonu ve baskıların analizi Su Çerçeve Direktifi İzleme verileriyle durumun sınıflandırılması 2015 e kadar İYİ duruma ulaşmak için önlemler teklif edilmesi İYİ Duruma ulaşmak için Çevresel Hedeflerin Belirlenmesi 27
Önemli Su Yönetimi Konuları İnsani faaliyetlerden kaynaklanan yerüstü ve yer altı su kütleleri üzerindeki kayda değer orandaki baskı ve etkilerin değerlendirilmesi Noktasal kaynaklı kirlilik Yayılı kaynaklı kirlilik Suyun miktar durumu üzerindeki baskılar Suyun durumu üzerindeki insan faaliyetlerden kaynaklanan diğer etkilerin analizi 28
Çevresel Hedefler 2015 yılına kadar iyi su durumunun sağlanması ve herhangi bir kötüleşmenin engellenmesi Yeraltı Suları Yerüstü Suları Korunan Alanlar İçme suyu amaçlı su çekimi yapılan alanlar, Ekonomik öneme sahip sucul türlerin korunması için belirlenen alanlar, 76/160 /EEC (Yüzme Suyu Direktifi) sayılı Direktif e göre yüzme suyu olarak belirlenen alanlar dahil, rekreasyonel amaçlı kullanılan su kütleleri, 91/676/EEC (Nitrat Direktifi) sayılı ve 91/271/EEC (Kentsel Atıksu Arıtımı Direktifi) sayılı Direktiflere göre hassas alan olarak belirlenen alanları da içerecek şekilde, nitrata hassas alanlar 92/43/EEC (Habitat Direktifi) ve 79/409/EEC (Kuş Direktifi) sayılı Direktiflere göre belirlenen ilgili Natura 2000 alanlarını da içerecek şekilde, suyun durumunun korunması ve geliştirilmesi, habitat ve türlerin korunması için çok önemli alanlar 29
SÇD ye Göre İzleme Çeşitleri GÖZETİMSEL İZLEME Yüzeysel sulardaki doğal koşullardan ve insani faaliyetlerden kaynaklanan uzun dönemli su kalitesi değişikliklerinin değerlendirilmesi Gelecekteki izleme programlarının etkili ve verimli dizaynı. OPERASYONEL İZLEME Çevresel hedeflerine ulaşamama riski olan su kütlelerinin durumlarının belirlenmesi Bu tarz su kütlelerinin önlemler programı ile durumlarındaki değişimin izlenmesi. ARAŞTIRMACI İZLEME Risk altında olduğu belirlenen ancak sebebinin bilinmediği durumlarda baskının belirlenmesi Kazaların sebep olduğu kirliliğin boyutlarının ve etkilerinin değerlendirilmesi 30
SÇD ye Göre İzleme Araştırmacı İzleme Operasyonel İzleme Gözetimsel İzleme 31
Çevresel Hedefler İyi Ekolojik Durum İyi Miktar Durumu İyi Yerüstü Su Durumu İyi Yeraltı Suyu Durumu İyi Kimyasal Durum 32
Kötüleşmenin Engellenmesi İyileştirme Çevresel Hedefler Yok veya çok az ÇOK İYİ Az İYİ Orta ORTA Fazla ZAYIF Ciddi KÖTÜ 33
Muafiyetler Nihai tarihin uzatılması (4.4. maddesi) Gerekli iyileştirmelerin verilen süre içerisinde gerçekleştirilememesinin sebebi Teknik Uygunsuzluk Teknik bir çözümün mevcut olmaması Sorunu çözmek için gereken zamanın kullanılabilir süreden fazla olması Sorunun sebebine ilişkin bilgi olmadığı için çözümün de belirlenememesi Orantısız Maliyet Maliyet fayda analizi Faydaların değerlendirilmesi Sosyal ve sektörel etkiler Hiçbir eylem gerçekleştirmemenin sonuçlarının değerlendirilmesi Maliyetin dağılımı Alım gücü Maliyet etkinlik Doğal Şartlar 34
Muafiyetler Daha esnek hedefler (4.5. maddesi) İnsani faaliyetlerden büyük oranda etkilenen su kütleleri veya doğal koşulları sebebiyle; Teknik Uygunsuzluk Orantısız Maliyet Yerüstü suları için mümkün olan en yüksek ekolojik ve kimyasal durumun sağlanması Yeraltı suları için, iyi duruma kıyasla mümkün olan en az değişikliğin yapılması 35
Muafiyetler Doğal sebepler veya mücbir sebeplerden dolayı su durumunda geçici bozulma (4.6. maddesi) Makul olarak öngörülemeyen durumlar Tekrarlayan aşırı Seller Uzun süreli Kuraklık Öngörülemeyen Kazalar 36
Muafiyetler Fiziksel karakterinde meydana gelen değişiklik sonucu su durumundaki bozulmanın önlenememesi (4.7. maddesi) Hidroelektrik santraller, taşkın koruma Hidromorfolojik değişiklik Yeni bir sürdürülebilir insani kalkınma faaliyeti sonucu çok iyi durumdan iyi duruma düşmesi 37
Önlemler Programı Doğru önlemlerin alınabilmesi için; Mevcut su durumunun belirlenmesi Sorunun sebebi, yeri, sebep olan faaliyet Mevcut önlemlerin değerlendirmesi Maliyet etkin çözümlerin belirlenmesi Yeni çözümler veya var olanların maliyet etkinlik yönünden geliştirilmesi Farklı finansman mekanizmalarının araştırılması gerekir. 38
Temel Önlemler AB Direktifleri Yüzme Suyu Direktifi İçme Suyu Direktifi Büyük Kazalar Direktifi Çevresel Etki Değerlendirme Direktifi Arıtma Çamuru Direktifi Kentsel Atıksu Arıtma Direktifi Bitki Koruma Ürünleri Direktifi Nitrat Direktifi Kuş Direktifi Habitat Direktifi Entegre Kirlilik Önleme Kontrol Direktifi Diğer Temel Önlemler Su Kullanımında Maliyet Geri Dönüşümü İlkesinin Uygulanması ve Etkin ve Sürdürülebilir Su Kullanımının Sağlanması İçme Suyu Kaynaklarını Korunması Su Durumu Üzerinde Etkisi Olan Su Çekiminin ve Su Tutumunun Kontrolü Su Durumu Üzerinde Etkisi Olan Noktasal ve Yayılı Kaynaklı Kirleticilerin Kontrolü Yeraltı Suyuna Direkt Deşarjın Ruhsatlandırılması Diğer Temel Önlemler Öncelikli Maddelere İlişkin Önlemler Su Durumuna Etki Eden Yerüstü Sularındaki Fiziksel Değişimin Kontrolü Su Durumuna Etki Eden Diğer Faaliyetlerin Kontrolü Kazalardan Kaynaklanan Kirliliğin Önlenmesi veya Azaltılmasına İlişkin Önlemlerin Alınması 39
Tamamlayıcı Önlemler Yasama araçları, İdari araçlar, Ekonomik veya mali araçlar, Müzakere edilmiş çevre anlaşmaları, Emisyon kontrolleri, İyi uygulama kodları, Sulak alanların rekreasyonu ve restorasyonu Su çekim kontrolleri, Talep yönetim önlemleri, örneğin kuraklıktan etkilenen bir bölgede daha az su ihtiyacı olan ekinlerin üretiminin teşvik edilmesi Etkinlik ve yeniden kullanım önlemleri, örneğin sanayide etkin su kullanan teknolojilerin ve su tasarrufu sağlayan sulama yöntemlerinin teşvik edilmesi İnşaat projeleri, Tuz arıtma tesisleri, Rehabilitasyon projeleri, Akiferlerin yapay beslenmesi, Eğitim projeleri, Araştırma, geliştirme ve uygulama projeleri, Diğer ilgili önlemler 40
NHYP/İyi Su Durumu Ekoloji Çok iyi Kimya Su durumu İyi Orta Zayıf Hidro-morfoloji (Taşkın, Baraj, Liman, Kanallar, aşırı su Çekimi vb.) Kötü 41
Durağanlık (İyi su durumunun sürekliliği/bozulmama) En Yüksek İyi Orta Zayıf Kötü Eğer Bir su kütlesi üzerinde; denizcilik, liman faaliyetleri veya eğlence faaliyetleri; içme suyu tedariki, elektrik üretimi yada sulama gibi, suyun depolanması amaçlarına yönelik faaliyetler; su regülasyonu, selden korunma, karasal drenaj, yada diğer aynı derecede önemli sürdürülebilir insani kalkınma faaliyetleri; iyi statüden başlar, çok iyi statüye ulaşılamamaktadır. 42
Planlama döngüsü için su kütlesi hedeflerinin belirlenmesi Muafiyet testleri Önlemler Programı Ekolojik Çok iyi İyi Orta Zayıf Kötü Kimyasal Geçti Kaldı Ekolojik iyi durum Korunan Alanların hedefleri Su durumunda bozulmama ilkesi Tüm Ek X standartlarından kimyasal açıdan Geçti alması Madde 4 ün 4, 5, 6, ve 7. bentleri Büyük ölçüde değiştirilmiş Teknik uygunluk Orantısız maliyet Doğal koşullar Öngörülemeyen olaylar (mücbir sebep) Planı Bakan tarafından imzalandıktan sonra hedefler yasal açıdan zorunlu hale gelir. Plan muafiyet testlerini de içerir Önlemler Programı buna göre güncellenir. Bu hedeflere en geç 2027 de ulaşılmak zorundadır (Korunan alanlar için 2015) 43
Nehir Havza Yönetim Planı Aşamaları Biological quality elements General chemical & physicochemical quality elements Specific pollutants Hydromorphological quality elements Priority substances & other EU-level dangerous substances İyi Ekolojik Durum (İED) İyi Kimyasal Durum İyi Ekolojik Potansiyel (İEP) Diğer direktiflerden diğer hedefler Risk analizi Baskılar Hedefler Mevcut durumun tahmini Çevresel Hedefler Bölgesi Karakterizasyonu Önemli Su Yönetim Sorunları Raporu Tedbir Programı Yönetim Planı İzleme Su kütleleri Tipoloji Risk analizi (İyi Ekolojik Durumu gerçekleştirememenin) Baskılar ve Etkiler Mevcut veriler Sınıflandırma modelleri ve biyolojik durumla ilgili limitler ve Çevresel Kalite Standartları oluşturma konusunda çalışmaya başlanması H G M P B H G M GH M GH M H G H G M P B H G M GH M H G Ecological Status H G M P B H G M GH M H G GH M H G H G M P B H G M GH M Chemical Status Lowest classed element Lowest classed element Lowest classed element İzleme programı Su kütleleri Bütçe Sınıflandırma modeli Örnekleme ve analiz için prosedürler H G M P B Surface Water Status Lowest of chemical & ecological status H G M P B Hedefler İzlemeden mevcut durum SWMI (Önemli Su Yönetimi Konuları) Önlemler programı Muafiyetler Korunan alanlar G G G G G G F F F F F F Lowest classed substance G F G F GH M 44
Nehir Havza Yönetim Planı Aşamaları NHYP hazırlanacak havza Her bir su kütlesi için ilk ve son (biyolojik ve kimyasal) hedefleri tanımlamak Çevresel Hedefler Uzun bir önlemler listesi, maliyet etkinlik analizi, önlemlerin son listesi ve maliyetin karşılanması dahil bir düzenleyici çerçeve Taslak bir NHYP, halkın katılımı, Son NHYP, Korunan alanlar, Muafiyetler Dahil Bölgesi karakterizasyonu Önemli Su Yönetimi Konuları Raporu Önlemler Programı Yönetim Planı Su Kalitesi İzleme yüzey suyu / Yeraltı sınıf ve türü, bölge kategorisinin tanımı; baskı ve etkilerin tanımı; su kullanımının ekonomik analizi; risk analizi, korunan alanların belirlenmesi Bölgede ana su yönetimi konuları(sıcak noktalar, iklim değişikliği, öncelikli baskıları dikkate alarak..) -Gözetimsel, -Operasyonel, -Araştırıcı izleme, -Korunan alan izlemesi 45
İşbirliği ve Halkın Katılımı Endüstri Tarım Ulaştırma SÇD, NHYP ve diğer tüm gerekleri, en baştan itibaren, halkın ve kullanıcıların doğru bilgilendirilmesi ve farklı çıkar gruplarının süreçlere tam olarak dahil edilmesi durumunda ancak başarılı olabilecektir. SÇD Su Halkın Katılımı Turizm Doğa İçme Suyu Hidroelektrik Balıkçılık Çevre ve Su İşbirliği 46
Nehir Havza Yönetiminde Sorumluluklar ve Roller Koordinasyon, Politika ve Mevzuat Yapıcılar P L A N L A M A Su Kullanımı Tarım, İçmesuyu Hidroelektrik, Sanayi, vb. Kontrol, Koruma Kalite,Miktar Su Yatırımları Barajlar, seddeler, Savaklar, pompa istasyonları, setler, su yatakları, vb. Lisans, teşvik, Operasyonel su yönetimi,izin İzleme, yaptırım Denetleme, Bakım İnşaat D E Ğ E R L E N D İ R M E Diğer Politikalarla Bütünleştirme 47
Merkezi düzeyde konulara odaklanma politika yapma ve uygulama beraber Politika yapma ve uygulama ayrı Bölgesel düzeyde konulara odaklanma 48
Entegre Yaklaşım Önlemler Programı Sorumlu kurum ve kuruluşlar? Su Kütlelerinin tanımlanması Kombine Yaklaşım Öncelikli ve Tehlikeli maddeler Kalite objektiflerinin belirlenmesi Su Kütlesi Üzerinde çalışılacak Kanun ve yönetmelikler? sea İzleme Programı Ekonomik Enstrümanlar Baskı ve Etki Analizi Paydaşların Katılımı 49
Kaynak ve Linkler: http://www.rec.org.tr/dyn_files/32/240-rec-scd-hk-mtnagy1-tr.pdf http://ec.europa.eu/environment/water/index_en.htm 50