==> -İtalya Batı Anadolu toprakları vaad edilince İtilaf Devletleri tarafına geçti.

Benzer belgeler
MİLLİ MÜCADELE TRENİ

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİ MUSTAFA KEMAL İN SAMSUN A ÇIKIŞI GENELGELER KONGRELER

Milli varlığa yararlı ve zararlı cemiyetler

Zeki DOĞAN-Sosyal Bilgiler Öğretmeni

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ DERSİ I.DÖNEM MÜFREDAT PROGRAMI

MUSTAFA İPEK HALİLİYE SÜLEYMANİYE İMAM HATİP ORTAOKULU

KURTULUŞ SAVAŞI ( ) Gülsema Lüyer

İÇİNDEKİLER İLKSÖZ... 1

İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ BENZER SORULAR

2- M. Kemal in fikir ve düşünce yaşamında etkili olan dört şehir hangileridir? ( Selanik, Manastır, İstanbul, Sofya)

BÖLÜKYAYLA ORTAOKULU 8. SINIFLAR İNKILAP TARİHİ DENEME SINAVI

KURTULUŞ SAVAŞI CEPHELER

Lozan Barış Antlaşması

BATI CEPHESİ'NDE SAVAŞ

IV.HAFTA XX.YÜZYIL BAŞLARINDA OSMANLI İMPARATORLUĞU

I. Dünya savaşı ve nedenleri

İÇİNDEKİLER. Giriş... 1 I. BÖLÜM 19. YÜZYILDA OSMANLI YENİLEŞME HAREKETLERİ VE OSMANLI DEVLETİ NİN SON DÖNEMİNDEKİ DIŞ OLAYLAR

2018-LGS-İnkılap Tarihi Deneme Sınavı 9

L 1 S E ... TURKIYE CUMHURiYETi INKILAP TARiHi VE ATATURKÇULUK KEMAL KARA ÖNDE YAYINCILIK

d-italya nın Akdeniz de hakimiyet kurma isteği

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

A) Siyasi birliklerini geç sağlamaları. B) Sömürge alanlarını ele geçirmek istemeleri. C) Sanayi devrimini tamamlayamamaları

İÇİNDEKİLER SUNUŞ İÇİNDEKİLER... III GİRİŞ... 1 BİRİNCİ BÖLÜM BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ DÜNYADA SİYASİ DURUM 1. Üçlü İttifak Üçlü İtilaf...

Musul Sorunu'na Lozan'da bir çözüm bulunamadı. Bu nedenle Irak sınırının belirlenmesi ileri bir tarihe bırakıldı.

T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK TESTİ

- Bu madde, ateşkesin en tehlikeli maddesidir. İti laf Devletlerinin bütün Anadolu topraklarını işgal edebileceklerini göstermektedir.

ÇALIŞMA SORULARI. A) Aşağıda yer alan LGS ye yönelik yayımlanan örnek MEB soruları yer almaktadır. Bu soruları yanıtla.

İÇİNDEKİLER. ÖNSÖZ... iii GİRİŞ A-İNKILÂP KAVRAMI 1-İnkılâp Türk İnkılâbının Özellikleri Atatürk ün İnkılâp Anlayışı...

BİRİNCİ D NYA SAVAŞI

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

KILAVUZ SORU ÇÖZÜMLERİ İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük - 1. ÜNİTE -

ÜÇLÜ İTTİFAK VE İTİLAF:

*Gazilik ve mareşallik unvanı Sakarya Savaşı *Güney sınırı Fransa-Ankara Ant.1921 *1.İnönü sonrası Londra Konferansı ve Moskova Ant.

Lozan Barış Antlaşması (24 Temmuz 1923)

T.C İnkılap Tarihi Ve Atatürkçülük

Sosyal bilgiler öğretmeninin verdiği bu bilgiye dayanarak Mustafa Kemal Paşa ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI'NIN SONU ve MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI

2) Mustafa Kemal in babası Ali Rıza Bey,

Kuvay-ı Milliye Hareketinin Başlaması ve Batı Cephesi nin Kurulması

ATATÜRK İLKE VE İNKILAP TARİHİ. PERSONEL DAİRE BAŞKANLIĞI Hizmetiçi Eğitim Koordinatörlüğü 2014

TEOG Tutarlılık. T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI, (1)

I.DÜNYA SAVAŞI ve BALKANLAR

Asya toplumlarında Nevruz Bayramı her yıi coşku ile kutlanır ve ilkbaharın başlangıcı olarak kabul edilir.

KARMA TESTLER 03. A) Yalnız l B) Yalnız II. C) Yalnızlll D) I ve II E) I, II ve III. 2. Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya Savaşı'na girmesine,

ÜNİTE 2 MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER

Mustafa Kemal in Samsung a Çıkışı

20. YÜZYILDA OSMANLI

Bu durumun, aşağıdaki gelişmelerden hangisine ortam hazırladığı savunulabilir?

Tuba ÖZDİNÇ. Örgün Eğitim

ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ SORULARI

C D E C B A C B B D C A A E B D D B E B A A C B E E B A D B


CEVAPLARIM GENEL AÇIKLAMA. 1. Bu kitapçıkta, 8. T.C İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi Ünite Değerlendirme Sınavı bulunmaktadır.

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

İNKILAP TARİHİ VİZE BÖLÜMÜ ALTIN SORULAR. 1- Osmanlı da ilk kez yabancı ülkeye seyahat eden padişah kimdir? CEVAP: Abdülaziz.

T.C. İNKILÂP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ DERS NOTU I. DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ OSMANLI DEVLETİ NİN GENEL DURUMU. Ekonomik Durum:

ÜNİTE: I. DÜNYA SAVAŞI KONU: I. Dünya Savaşı Öncesi Dünyanın Genel Görünümü, I. Dünya Savaşı

KPSS YE HAZIRLIK ARİF ÖZBEYLİ. Youtube Kanalı: tariheglencesi

II. MEŞRUTİYET DÖNEMİ

T.C. 8. SINIF I. DÖNEM. ORTAK SINAVI 29 KASIM 2013 Saat: 10.30

II.ÜNİTE. Milli Uyanış DEĞERLENDİRME SORULARI 250 SORU

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

KURTULUȘ SAVAȘI - Cepheler Dönemi - Burak ÜNSAL Tarih Öğretmeni

AÖĞRENCİLERİN DİKKATİNE!

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK TESTİ

1. Aile tarihimizi araştırırken aşağıdaki eşyalardan hangisi bize yararlı olabilir? A) Çeyiz sandığı B) Oyuncak kamyon C) Bilgisayar D) Tansiyon aleti

Kurtuluş Savaşı Hazırlık Dönemi

TEST 1. Yıl Sonu Tekrar. 6. Avrupa ülkeleri arasındaki çıkar çatışmaları, kendi aralarında bloklaşmalara neden oldu.

XX.YÜZYIL DA OSMANLI DEVLETİ

KAMU PERSONELİ SEÇME SINAVI KPSS. GENEL KÜLTÜR ve GENEL YETENEK

Sanayileşmiş Devletler arasındaki ekonomik ve siyasal çıkar çatışmalarıdır. (Sömürge Yarışı)

TEST 1. Dönem Sonu Tekrar. 1. Türklerin tarihteki ilk anayasası aşağıdakilerden hangisidir?

TRABLUSGARP SAVAŞI ( )

ÜNİTE 2:MİLLİ UYANIŞ YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER I.DÜNYA SAVAŞI

TARİH BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI

İKİNCİ ÜNİTE: MİLLİ UYANIŞ: YURDUMUZUN İŞGALİNE TEPKİLER. ARİF ÖZBEYLİ TARİH ÖĞRETMENİ Youtube kanalı: tariheglencesi

ATATÜRK. Mustafa Kemal Atatürk, 1881 yılında Selanik'te doğdu. Babası Ali Rıza Efendi, annesi Zübeyde

T.C. İNKILAP TARİHİ ATATÜRKÇÜLÜK MİLLİ UYANIŞ: BAĞIMSIZLIK YOLUNDA ATILAN ADIMLAR TEK FASİKÜL 2.ÜNİTE

T.C. İNKILAP TARİHİ ATATÜRKÇÜLÜK MİLLİ UYANIŞ: BAĞIMSIZLIK YOLUNDA ATILAN ADIMLAR TEK FASİKÜL 2.ÜNİTE

Necati YALÇIN Sosyal Bilgiler Öğretmeni ~ 1 ~

Haftalık ders sayısı 2, yıllık toplam 74 ders saati Kategoriler Alt kategoriler Ders içerikleri Kazanımlar Dersler arası ilişki IV.

T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK

EFENDİLER! YARIN CUMHURİYETİ İLAN EDECEĞİZ.

TRABLUSGARP SAVAŞI ( )

OSMANLI İMPARATORLUĞUNU SARSAN SON SAVAŞLAR HANGİLERİDİR?

T.C. İNKILAP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ I.DÖNEM DERS NOTLARI 1.ÜNİTE : BİR KAHRAMAN DOĞUYOR. UYANAN AVRUPA ve SARSILAN OSMANLI (1. Ünite-1.

** İtalya Savaş başlamadan önce İttifak grubunda İtilaf grubuna geçmiştir.

4.DÖNEM DERS ÖĞRETİM PLANI

T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK LGS MEB ÖRNEK SORULAR

T.C. 8. SINIF I. DÖNEM. ORTAK (MAZERET) SINAVI 15 ARALIK 2013 Saat: 10.10

T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK

T.C.İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK Çağdaş Türkiye Yolunda Adımlar Sonuna Kadar

BİRİNCİ MEŞRUTİYET'İN İLANI (1876)

I.ÜNİTE BİR KAHRAMAN DOĞUYOR #isakozan

Transkript:

2.ÜNİTE MİLLÎ UYANIŞ: BAĞIMSIZLIK YOLUNDA ATILAN ADIMLAR Sömürgecilik yarışına sonradan katılan İtalya, Osmanlı nın elinde bulunan Kuzey Afrika daki Trablusgarp a göz dikti. Osmanlı nın deniz ve kara gücü Trablusgarp a kadar gitmeye yeterli değildi. İtalya nın Trablusgarp a saldırması üzerine Mustafa Kemal, Trablusgarp a giderek yerli halkla birlikte İtalyanlar la mücadele etmiştir. Tam bu sırada Balkan Savaşları nın başlaması üzerine Trablusgarp savaşında barış istemek ve İtalyanların isteklerini kabul etmek zorunda kaldık. Uşi antlaşmasıyla Kuzey Afrika daki son toprağımız olan Trablusgarp ve ayrıca 12 ada(geçici olarak) İtalyanlara bırakılmıştır. BALKAN SAVAŞLARI 1912 yılına gelindiğinde Balkan Milletleri; Bulgaristan, Yunanistan, Karadağ ve Sırbistan Osmanlı yı parçalamak isteyen devletlerin de kışkırtmasıyla Osmanlı ya savaş ilan etti. Özellikle Rusların Panislavizm politikası Balkan savaşlarının ana nedenidir. Panislavizm; Rusların, slav ırkından olan milletleri Osmanlı dan ayırarak bir bayrak çatısı altına alma çabasıdır. Balkan savaşlarında Balkan devletleri neredeyse İstanbul a kadar geldiler. Osmanlı dan aldıkları toprakları kendi aralarında paylaşamayınca İkinci Balkan savaşı çıktı. Osmanlı bundan yararlanarak Edirne yi geri aldı. Neredeyse bütün Balkan toprakları elden çıktı. *Trablusgarp ve Balkan Savaşları Osmanlı nın içinde bulunduğu kötü durumu gözler önüne sermiş, toprak kaybı büyük boyutlara ulaşmıştır. 1. DÜNYA SAVAŞI ( 1914 1918 ) - Fransız İhtilali (Milliyetçilik, eşitlik, özgürlük) İmparatorluklar ve krallıklar içindeki milletler isyan edip kendi devletlerini kurdular. Avrupa siyasi haritasının değişmeye başlaması ve yeni kurulan küçük devletlerin sömürgeci büyük devletlerin ilgisini çekmesi 1.Dünya savaşının sebebi arasındadır. - Sanayi inkılabı ( Sömürgecilik, hammadde ve pazar arayışı ) Fabrikalara gerekli olan hammadde ihtiyacını karşılamak amacıyla başta İngiltere ve Almanya sömürge elde etme yarışına girdiler, zamanla birbirlerinin sömürgelerine göz diktiler. Ayrıca üretilen malların satılması için pazar bulma ihtiyacı, devletlerin çıkarlarının çatışmasına neden oldu. Kısaca, büyük devletler hem hammadde elde etme hem de mal satma konusunda birbirlerine düşman oldular. Geç sanayileşen Almanya ve İtalya nın, fazla sayıda sömürgesi olan İngiltere ve Fransa yı rahatsız etmesi 1.Dünya savaşının temel sebebidir. Rusların Balkanlarda uyguladığı PaniSLAVizm politikası, sıcak denizlere inmek istemesi ve Balkanlarda güçlenmesi diğer güçlü devletlerin çıkarlarına aykırıydı. Fransa ve Almanya arasındaki Alsas-Loren madenleri iki devlet arasındaki anlaşmazlığı her geçen gün arttırıyordu. Verilen örneklerde olduğu gibi devletler arasındaki tarihi sorunların giderek artması, onları bir savaşa doğru sürüklüyordu. Tüm bu sebepler 1.Dünya savaşının ana sebebidir. Savaşı Başlatan Kıvılcım Olay (28 Haziran 1914) Avusturya Macaristan Veliahtı nın Saraybosna da bir Sırp milliyetçisi tarafından öldürülmesi üzerine Avusturya Sırbistan a savaş açtı. Sırplar ile aynı kökenden olan Rusya da hemen Avusturya ya savaş açtı ve savaş diğer milletlere de yayıldı. İttifak Devletleri İtilaf Devletleri -Almanya -İngiltere -Avusturya- Macaristan - Fransa -Osmanlı Devleti - Rusya -Bulgaristan - İtalya ==> -İtalya Batı Anadolu toprakları vaad edilince İtilaf Devletleri tarafına geçti. Osmanlı nın Savaşa Girişi: (11 Kasım 1914) Osmanlı Devleti, İngilizlerin olduğu grupla birlik olmak istedi ancak İngiltere, Osmanlının petrol bölgelerini almak istiyordu, bu yüzden Osmanlı yı kendi yanında istemedi. Savaşın başında, Osmanlı, tarafsız kaldı. Almanlar, *savaşı geniş alana yaymak, *Osmanlı nın halifelik gücünden yararlanmak ve İngiltere nin sömürgeleriyle bağlantısını kesmek için Osmanlı yı kendi yanına çekmek istiyordu. İngiliz deniz altılarından kaçan iki Alman savaş gemisi Goeben(Yavuz) ve Breslau(Midilli) Osmanlı ya sığındı. Osmanlı bu gemileri satın aldığını bildirip İngilizleri boğazdan geri çevirdi. Bu iki gemi Karadeniz e açılıp, Türk bayrağı 2.Ünite Sayfa 1

çekip, Enver Paşa nın emri ile Rus limanlarını bombalayınca Ruslar da Osmanlı ya savaş ilan etti. Böylece Osmanlı resmen savaşa girmiş oldu. Osmanlı Devleti kaybettiği toprakları geri almak ve siyasii yalnızlıktan kurtulmak için 1.Dünya Savaşı na girmiştir. 1.Dünya Savaşında Osmanlı İmparatorluğu nun Savaştığı Cepheler *Ana Cepheler* 1- Kafkas Cephesi (Ruslarla) : İlk açılan cephedir. Enver Paşa nın amacı, Kars, Ardahan ve Batum u alarak Kafkasya üzerinden Orta Asya ya geçip Türk dünyası ile birleşmekti. Ruslara yardım eden Ermeniler Doğu Anadolu da binlerce Türk ü öldürerek katliamlar yaptı. Ermenileri bölgeden uzaklaştırmakk isteyen Osmanlı Devleti 1915 yılında Tehcir(Göç) Kanunu çıkararak Ermenileri Suriye ye zorunlu göçe tabi tuttu. Bu göç olayı günümüzde Ermenilerin savunduğu sözde Ermeni soykırımının temelini oluşturmaktadır. Türk halkı Ermenilere soykırım yapmamıştır, Türklere saldıran Ermenilerdir. Sonuç olarak; Kafkas Cephesinde Ruslarla savaşmak için Sarıkamış ta görev yapan 90 bin askerimiz donarak şehit oldu. Ruslar Doğu Anadolu da bazı yerleri işgal etti. M.Kemal in girişimleriyle Muş ve Bitlis Ruslardan geri alınmıştır. 2- Çanakkale Cephesi: (Rusya ya yardımı engellemek için İngiliz ve Fransızlarla) İtilaf devletleri tarafında yer alan Rusya da savaş sırasında iç karışıklık çıktı. Rusya savaştan çekilmek istedi. Bunun üzerine İngiltere ve Fransa harekete geçti. Amaçları boğazlardan geçerek önce Osmanlı nın başkenti İstanbul u almak sonra da Rusya ya yardım götürmekti. Genci yaşlısıyla bir bütün olan Türk milleti 18 Mart 1915 te önce deniz savaşlarında sonra, kara savaşlarında düşmana ağır kayıplar verdirerek düşmana Çanakkale Geçilmez dedirtti. Bu cephedeki başarıları sayesinde M. Kemal in askeri yeteneği ön plana çıkmıştır, dünya devletleri tarafından tanınmıştır. Ayrıca bu başarı, Onun Kurtuluş Savaşı lideri olmasını sağlamıştır. Seyit Onbaşı 3- Irak Cephesi (İngilteree ile petrol yüzünden savaşıldı. İngilizler Irak ı ele geçirdi. 9 Nisan 1916 günü Osmanlı Ordusu, Irak'ın Kut bölgesinde İngiliz ordusuna karşı önemli bir zafer kazandı. Kutul Amare'de 13 bin 300 İngiliz askeri ile birlikte 13 general ve 481 subay esir alınmış ayrıca 40 bini aşkın İngilizz askeri yok edilmiştir. Kut'ül-Ammare Zaferi, Birinci Dünya Savaşı'nda Osmanlı Ordusu'nun zor şartlar ve imkânsızlıklar içerisinde, Çanakkale'den sonra kazandığı ve bir İngiliz tümeninin tüm personeli ile beraber esir alındığı eşi benzeri olmayan bir zaferdir. Bu zafer 1952 yılına kadar, bu tarih Silahlı Kuvvetlerinde "KUT Bayramı" olarak kutlanmaktaydı. 4- Kanal Cephesi: Almanların isteği üzerine İngilizlerin sömürgeleriyle bağlantısını kesmekk için açıldı ancak başarılı Yardım Gönderilen Cepheler olunamadı Romanya 5- Suriye Cephesi (İngilteree ile) Galiçya 6- Filistin Cephesi (İngiltere ile) Makedonya 7- Hicaz ve Yemen (Araplar İngilizleri destekledi) ABD nin İtilaf devletleri yanında yer alması savaşı itilaf devletlerinin n kazanmasını sağladı. Almanyaa yenilince aynı tarafta yer alan Osmanlı devleti de teslim olmak zorunda kaldı ve savaş bitti. Birinci Dünya Savaşı sonucunda; - Yönetim değişiklikleri oldu. Krallıklar yıkıldı. - Avrupa haritasıı yeniden çizildi. - Şehirler yakıldı, yıkıldı. 2.Ünite Sayfa 2

- Barışı korumak için Milletler Cemiyeti kuruldu ve Türkiye davet üzerine dünya barışına katkı sağlamak amacıyla üye oldu. Yenilen devletlerle yapılacak anlaşmalar ve Osmanlı Devleti nin paylaşılması planı Paris Barış Konferansı nda kararlaştırılmış ve anlaşmalar imzalanmıştır. *Yenilen Devletlerin İmzaladığı Antlaşmalar: -Almanya => Versay Ant. -Avusturya => Saint Germen Ant. -Macaristan => Tirianon Ant. -Bulgaristan => Nöyyi Ant. -*Osmanlı => SEVR ANTLAŞMASI *En son Osmanlı ile anlaşma yapılmasının nedeni en ağır şartların Osmanlı için hazırlanmış olması ve Osmanlı yı paylaşma konusunda anlaşamamalarıdır. (Sevr-Paris yakınlarında bir kasabadır) WİLSON İLKELERİ (8 OCAK 1918) 1.Dünya Savaşı sonunda Amerikan başkanı Wilson kendi adıyla bilinen Wilson ilkelerini yayınladı. Buna göre 1.Dünya Savaşı nda kazanan-kaybeden olmayacak, her şey adil bir şekilde çözüme kavuşturulacaktı. Wilson ilkeleri görünürde dünya barışını sağlamaya yöneliktir ve sömürgeciliğe karşıdır. Wilson ilkelerine göre; bir milletin çoğunlukta olduğu yerler o millete aittir. Bu madde Osmanlı için ilk bakışta iyi bir madde gibi gözükse de Yunanlılar Ege de ve Ermeniler Doğuda biz burada çoğunluktayız, buralar bizim diyerek ve Wilson ilkelerinin bu maddesinden cesaret alarak ayaklanmalar çıkardı ve Yunanlılar İzmir i işgal etti. MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI (30 Ekim 1918) Ege Denizi - Limni Adası Mondros Limanı Bu anlaşma ile Osmanlı Devleti fiilen son buldu. Hiçbir karar alıp uygulayamayacak hale geldi. Bu anlaşma ile elimizde ne var ne yok aldılar, kalanları da Sevr anlaşmasında aldılar. *En ağır iki maddesi 7. ve 24. maddeleridir. -7.Madde: İtilaf Devletleri güvenliklerini tehlikede gördükleri anda istedikleri yeri işgal altına alabileceklerdi. Amaç: Tüm yurdu işgal etmek -24. Madde: Doğu Anadolu daki Velayet-i sitte yani 6 ilde karışıklık çıkarsa işgal edilecek. (Erzurum, Van, Bitlis, Harput(Elazığ), Sivas, Diyarbakır) Amaç: Doğu da bir Ermeni devleti kurmak - Osmanlı ordusu terhis edilecek (dağıtılacak) Amaç: Osmanlı yı savunmasız bırakmak Ordusunu dağıtmayan 15. Kolordu Komutanı Kazım Karabekir Ermenileri Doğu Anadolu da yendi. - Boğazlar, tüneller, haberleşme araçları, silahlar, cephaneler hepsi İtilaf Devletlerine teslim edildi. Mondros a Antlaşması na Osmanlı Yönetiminin, Mustafa Kemal in ve Halkın Tutumu Osmanlı yönetimi, Mondros sonrası yapılan işgallere karşı sessiz kalmış, ülkenin işgal edilmesini seyretmiş ve hiçbir önlem almamıştır. M.Kemal e göre, Osmanlı Hükümeti bu antlaşma ile kendini kayıtsız şartsız düşmana teslim etmiştir. Derhal durum halka anlatılarak kurtuluş çareleri aranmalıdır. O, bu antlaşmanın Anadolu nun işgal edilmesine neden olacağını bilmektedir. Halk işgallere tepkisiz kalmadı. İşgalleri durdurabilmek için birlik-beraberlik sağlandı. Müdafaa-i Hukuk Cemiyetleri kuruldu. Kongreler düzenlenerek işgallere nasıl tepkiler verileceği kararlaştırıldı. Kuvay-ı milliye birlikleri kurularak işgallere karşı silahlı direniş başlatıldı. 2.Ünite Sayfa 3

Anadolu da durum azınlıklar kurmuş oldukları cemiyetler vasıtasıyla Anadolu yu karıştırmaya Mondros 7. maddesini uygulatmaya çalışmışlardır. Bunun üzerine Türklerde cemiyetler kurmaya başlamışlardır. Yararlı cemiyetlerin kurulmasında İzmir in işgali etkili olmuştur. CEMİYETLER ZARARLI CEMİYETLER YARARLI CEMİYETLER 1-AZINLIKLARIN Kurduğu Zararlı Cemiyetler: ( Rumlar, Ermeniler, Yahudiler ) *Etnik-i Eterya: İlk Kurulan Rum Cemiyetidir. Yunanistan ın bağımsızlığını sağladılar. Amaçları, İstanbul merkezli Bizansı tekrar kurmaktı. *Mavri Mira Cemiyeti: Ege yi ve Trakya yı Rumlara katmak *Pontus Rum Cemiyeti: Doğu Karadeniz de Trabzon Rum İmparatorluğu kurmak. *Ermeni Taşnak-Hınçak: Doğu Anadolu da Ermeni Devleti Kurmak. 2-Milli Varlığa Düşman Zararlı Cemiyetler: *Kürt Teali Cemiyeti: Doğu Anadolu da Kürt devleti kurmak. *Teali İslam Cemiyeti: Saltanat e Hilafeti korumak. *İngiliz Muhipleri (Dostları) Cemiyeti:İngiliz manda ve himayesine geçmek. Damat Ferit bu cemiyete üyedir. *Hürriyet ve İtilaf Fırkası: Milli Mücadeleye karşılardı. Genel olarak zararlı cemiyetlerin ortak amaçları; Ülkenin işgaline ortam hazırlamak, karışıklık çıkararak itilaf devletlerine yardımcı olmak, Osmanlı yı bölmek ve milli mücadeleye engel olmaktı. *Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti(Edirne) İlk kurulan yararlı cemiyettir. Trakya yı Yunanlılardan kurtarmak. *İzmir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti: Ege yi Yunanlılardan kurtarmak için kuruldu. *Doğu Anadolu(Vilayet-i Şarkiye) Müdafaa-i Hukuk-ı Milliye Cemiyeti:Doğu Anadolu yu Ermenilerden kurtarmak için kuruldu. *Trabzon Muhafaza-i Hukuk-u Milliye Cemiyeti: Doğu Karadeniz i Rumlardan kurtarmak amacındaydı. *Anadolu Kadınları. Müdafaa-i Vatan Cemiyeti(Sivas): Memleketin bir bütün olarak bağımsızlığı için mitingler yaptı ve İtilaf Devletleri temsilcilerine protesto telgrafları çektiler. *Kilik yalılar (Çukurova) Cemiyeti: Çukurova yı Ermeni ve Fransızlardan kurtarmak için kuruldu. *Milli Kongre Cemiyeti: Basın ve yayın yolu ile işgallerin haksız olduğunu halka ve tüm dünyaya duyurmak amacındaydı. 70 cemiyetten ikişer temsilciden kurulu, cemiyetler üstü bir teşkilattı. *Not:Bu cemiyetlerin amacı kendi bölgelerini düşmandan kurtarmak ve azınlıkların yıkıcı ve bölücü faaliyetlerine dur demekti.yurdun tamamını kurtaracak güçleri yoktu. Bütün yararlı cemiyetler M.Kemal tarafından Sivas Kongresinde Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında toplandı, birleştirildi. Kuvayi Milliye Halkın kendi bölgelerini savunmak amacıyla başlattığı silahlı direniş hareketidir. Halkın ülkesine sahip çıktığı, milli mücadele ruhunun temellerinin atıldığı bir örgütlenmedir. Düzenli ordu kuruluncaya kadar düşmanı oyalama ve yıpratma savaşı yaptılar. Maraş, Urfa ve Antep Kuvayi Milliye birlikleri sayesinde düşmandan kurtulmuştur. - Düzensiz ve bir merkezden yönetilmeyen birliklerdir. - Her türlü ihtiyaçlarını halktan karşılarlardı. - İlk olarak İzmir in işgali üzerine batı cephesinde kuruldu. - Hatta bazen halktan zorla yardım bile topladılar. - Tüm yurdu kurtarmak gibi bir amaçları ve güçleri yoktu.. - Düzenli ordunun temelini oluşturmuştur. *Mustafa Kemal in Samsun a Çıkışı ve Kongreler* -16 Mayıs 1919 da Bandırma Vapuru ile Padişah Vahdettin(6.Mehmet) den aldığı resmi görevle, 9. Ordu Müfettişi olarak Samsun a hareket etti.görevi; Türkler ile Rumlar arasında çıkan olayları yatıştırmak ve Türklerin silahları nereden temin ettiğini rapor etmek ve İstanbul a bildirmektir.padişah bu emri İngilizler den almıştı. -Ancak M.Kemal in asıl amacı halkı bilinçlendirip, birlik ve beraberliği sağlayıp Milli Mücadele yi başlatmaktır. Alınan bütün kararları halka dayandırıp milli mücadeleye halkın sahip çıkmasını istemiştir. Çanakkale savaşındaki başarısını halk iyi bilmektedir. Halkın desteğini alarak, halka olan inancıyla bu yola girdi. 19 Mayıs 1919 da Samsun a çıktı ve Kurtuluş Savaşı başladı. *KONGRELER* 1- Havza Genelgesi 28 Mayıs 1919 4- Sivas Kongresi 4-11 Eylül 1919 2- Amasya Genelgesi 22 Haziran 1919 5- Amasya Görüşmeleri- 20-22 Ekim 1919 3- Erzurum Kongresi 23 Temmuz-7Ağustos 1919 2.Ünite Sayfa 4

1- HAVZA GENELGESİ: Mustafa Kemal tüm yurtta sivil ve yetkililere bir genelge yayınla yarak işgallerin basın ve yayınla, mitinglerle PROTESTO edilmesini istedi. Çok etkili oldu. İstanbul onu geri çağırdı. 2 AMASYA GENELGESİ: Milletin geleceğini yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır. (AMAÇ ve YÖNTEM) Vatanın bütünlüğü, milletin bağımsızlığı tehlikededir. İstanbul hükümeti üzerine düşen görevi yerine getirememektedir. Bu durum milletimizi yok olmuş göstermektedir. (GEREKÇESİ ) (Millet egemenliğine dayanan devlet isteği ilk kez vurgulandı) --Her türlü denetimden uzak ulusal bir kurulun varlığı gereklidir. Sivas ta Kongre yapılacaktır. Kongre için halkın güvenini alan 3 delege seçilecektir. Not: Amasya Genelgesinden sonra Erzurum Kongresinden önce M. Kemal askerlik görevinden alınmıştır. M. Kemal de 8 Temmuz 1919 da resmi ve askerlik görevinden istifa etti. Önemi: Bu genelge ile düşmanla savaş dönemi başladı. Bu genelgeyle millet egemenliğine dayanan bir devlet ve yönetimden ilk kez söz edildi. Kurtuluş Savaşı nın amacı, gerekçesi, yöntemi, ilk kez Amasya Genelgesi nde belirtildi Sivas ta Kongre yapılacağı ilk Amasya Genelgesinde söylendi. 3-ERZURUM KONGRESİ: Toplanış amacı bakımından bölgesel (D. Anadolu yu Ermenilerden kurtarmak için) Alınan kararlar bakımından Milli bir kongredir. Temsil heyeti: (Küçük meclis) M. Kemal başkanlığında 9 kişiden oluşur. Kararları bu heyet alacaktır. - Milli sınırlar içerisinde vatan bir bütündür bölünemez. (Misak-ı Milli de yer aldı) Manda ve himaye (sömürge olmak) ilk kez reddedildi. İlk defa Milli sınırlardan bahsedilmiştir. Meclisi Mebusan ın(millet Meclisi)Son Osmanlı Mebusan Meclisi nin açılması istenmiştir. İlk defa geçici bir hükümet kurulması amaçlanmıştır. Kuvayi Milliye yi etkin Milli iradeyi hakim kılmak esastır. sözü Millet egemenliğinden bahseder. - M. Kemal in Milli mücadelenin lideri olacağı anlaşıldı. 4- SİVAS KONGRESİ: Her yönüyle milli ( ulusal ) bir kongredir. Milli mücadelenin planı ilk olarak burada çizildi. 2.Ünite Sayfa 5

Milli egemenlik her şeyin üzerindedir. Misak-ı Milli nin esasları ilk defa belirlendi. (Milli Sınırlar) Yeni Türkiye Devleti nin emelleri ilk burada atıldı. Temsil heyetinin sayısı 15 e çıkarıldı. Hükümet gibi çalışmaya başladı. M. Kemal başkan oldu. Tüm Cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adı altında Sivas ta birleştirildi. Manda ve Himaye kesin olarak reddedildi. Damat Ferit hükümeti düşürüldü. İrade-i Milliye Gazetesi propaganda amaçlı (Sivas ta)çıkarılacak 5- AMASYA GÖRÜŞMELERİ: İstanbul Hükümeti adına Salih Paşa ile Temsil Heyeti adına M. Kemal arasında yapıldı. *Sadece Mebusan Meclisinin açılması kararı alındı. Bu görüşme ile İstanbul Hükümeti ilk kez Temsil Heyetinin varlığını hukuken tanıdı. * M.Kemal İstanbul u yakın takip, merkezi konumundan dolayı 27 Aralık 1919 da Ankara ya gelmiş ve Ankara yı merkez yapmıştır. * 12 Ocak 1920 de serbest seçimler yapılarak Millet Meclisi (Son Osmanlı Mebusan Meclisi) İstanbul da toplandı. * Meclis 28 Ocak 1920 de Misak-ı Milli Kararlarını kabul etti. * Mecliste M. Kemal in isteği ile Milli mücadele amaçlarını gerçekleştirmek amacı ile Felah-ı Vatan Grubu kuruldu. *İstanbul un İşgali (16 Mart 1920) Mebusan Meclisi Misak-ı Milliyi kabul edince İtilaf Devletleri İstanbul u resmen işgal etti. MİSAK-I MİLLİ (Milli Ant-Milli Sınırlar) 12 Ocak 1920 -Son Osmanlı Mebusan Meclisi, İstanbul da İtilaf Devletleri tehdidine rağmen seçilen mebuslar(milletvekili) Türk halkının kabul edebileceği bir barış antlaşmasının ortaya konması amacıyla toplandı. -M.Kemal tarafından hazırlanan MİSAKI MİLLİ 28 Ocak 1920 de kabul edildi. MİSAK-I MİLLİ ye göre: Türklerin çoğunlukta yaşadığı ( %50 den fazla ) topraklar bölünmez bütündür. Türk vatanıdır. Buralar için savaşılacak: ( Türkiye, Batum, Batı Trakya, Kıbrıs, Hatay ın güneyinden 36. paralelin kuzeyi, Halep, Musul, Kerkük dâhil ) Kars, Ardahan, Batum ile Batı Trakya nın geleceği halk oylaması ile belirlenecek. İstanbul un güvenliği şartı ile boğazlar dünya ticaretine açılabilir. Azınlık hakları, Türk ve Müslümanlara verilen haklar kadar olacaktır. Her türlü siyasi, ekonomik ve hukuki KAPİTÜLASYONLAR kalkacak, Osmanlı nın borçları payımıza düşen kadarı ödenecektir. *Önemi: 1- Türk vatanının sınırları ilk Misak-ı Milli ile çizilmiştir. 2- Bütün kısıtlamalar reddedildi. Kongrelerdeki kararlar Mebusan Meclisinde kabul edildi. Millet egemenliği Misakı Milliye yansıdı. 3- Boğazlar, azınlık hakları, kapitülasyonlar ve dış borç konusu gündeme geldi. 4- Manda ve himaye, kapitülasyonlar tam bağımsızlığa aykırı olduğu için karşı çıkılmıştır. 4- Mebusan Meclisi Misak-ı Milli yi kabul edince, İtilaf devletlerince İSTANBUL işgal edildi.(16 Mart 1920) M.Kemal Ankara merkezli TBMM yi açma fırsatı buldu. 2.Ünite Sayfa 6

23 Nisan 1920 de Ankara da Büyük Millet Meclisi açıldı. Ulusal egemenlik(milli egemenlik) sağlandı. Ülke yönetimi artık, milleti temsil eden Büyük Millet Meclisi ne geçti. Büyük Millet Meclisi nin Özellikleri: Meclis hükümeti sistemi benimsedi. Bu meclis bir kurucu meclistir. (anayasa hazırlamak için) Yasama Savaş yıllarında hızlı karar alıp uygulamak için Yürütme Güçler birliği ilkesi uygulandı. Yargı Herşeyi meclis yaptı. Bu meclise Birinci Meclis adı verilir. Başkan M. Kemal ve milletvekilleri bir parti gibi tek meclis çatısı altında vatan için çalıştılar. -Parti açılmadı. Çünkü partiler arası görüş ayrılıkları ile harcanacak bir an dahi yoktu. Meclisin açılmasından sonra İstanbul hükümetinin emriyle milli mücadeleye katılanları yakalamak için Kuvayi İnzibatiye birlikleri kuruldu. Ayrıca açılan yeni meclisin çalışmalarını önlemek amacıyla hem İstanbul yönetimi hem de İtilaf devletlerinin desteklediği; Anzavur, Afyon, Bolu ve Düzce, Bozkır, Cemil Çeta, Koçgirî, Konya, Millî Aşiret, Yozgat ve Çerkez Ethem isyanları çıkmış isyanları önlemek için meclis tarafından, Hıyaneti Vataniye kanunu çıkarılmış ve meclis, yargı görevini kullanarak isyancıları İstiklal Mahkemeleri nde yargılamıştır. Sevr Anlaşması (10 Ağustos 1920) -Osmanlı Devleti yok sayılmış ve yağmalanmıştır. -Dünya Savaşı nın galipleri Osmanlı topraklarını paylaşmışlardı. -Azınlıklara geniş ve sonsuz haklar verilerek, Türk hakları kısıtlanmıştır. -Osmanlı Devleti işgalcilerin kontrol ve güdümüne itilmiştir. -Uygulama alanı bulamadığı ve Osmanlı Mebusan Meclisi nin kapatılmasından dolayı onaylanmadığı için ölü doğmuş geçersiz bir anlaşmadır. Sonuç olarak bu anlaşma; halkı yıldırmamış, Anadolu daki Milli Mücadele azmini arttırmış hatta Kurtuluş savaşı hazırlıkları daha da hızlanmıştır. 2.Ünite Sayfa 7