HELSİM Projesinde İ.T.Ü. UUBF Katkıları ve Mevcut Yetenekler M.Fevzi Ünal, A. Rüstem Aslan, K. Bülent Yüceil, N.L.Okşan Çetiner Yıldırım, Aydın Mısırlıoğlu, Fırat Oğuz Edis İstanbul Teknik Üniversitesi Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi
Giriş HELSİM: S 70A Blackhawk, S 70B Seahawk Tam Görev Simülatörü & Kokpit Prosedürleri Eğiticisi Hava aracı davranışı Kontroller, aerodinamik/aeromekanik, kütleler, tahrik sistemi vb. Aerodinamik modül Araç aerodinamik karakteristikleri, çevre rüzgar şartları Çevre rüzgar şartları Atmosferik olaylar, topoğrafya, diğer araçlar Tam Görev Simülasyonu: tüm kuvvet, kütle, sistem etkileri anında Analitik/ampirik modellerle hesaplamalar Uçuş test verisi ile kalibrasyon, ince ayar, sağlama vb.
Çalışma Kapsamı Rüzgar ve İz Simülasyonu Mevcut simülatör aerodinamik modülüne veri sağlamak amacıyla Mayıs 2006 da sözleşme imzalandı Kasım 2006 da sunuldu Aralık 2006 da ön kabul Ağustos 2007 geçici kabul Uçuş Testi İzleme Raporlama Yaklaşık 4 aylık tam gün izleme, değerledirme ve raporlama Örnek ham verilerin paralel işlenmesi
Rüzgar ve İz Simülasyonu Alçak irtifada topoğrafya etkisi Mekanik türbülans, bastırıcı rüzgar vb. Hava araçları izinin etkisi Sabit kanat: Kanat ucu girdabı Döner kanat: Rotor izi
Rüzgar Simülasyonu Genel Özellikler DTED Level 0,1,2 dosyalarından sayısal ağ oluşturma OpenFOAM açık kaynak kodlu CFD çözücüsü tabanlı Arazi üzerinde verilen tüm rüzgar yönleri için gerekli analiz dosyalarını otomatik oluşturma Çözücü sistem üzerinde uzaktan analiz başlatma, durdurma ve izleme Sonuçların görüntülenmesi ve raporlama
Rüzgar Simülasyonu Sayısal Ağ Arazi modeli: DTED Level 0,1,2 1km, 100m, 30m çözünürlükte Parametreler: Yüzey eleman sayısı (100x100) z yönündeki ağ katmanı sayısı Sayısal ağ tavan yüksekliği Yüzey ağı, sayısal ağ tavan yüksekliğine ulaşılana kadar z yönündeki katman sayısı kadar yukarı ötelenir.
Arazi modeli üzerinde: Rüzgar Simülasyonu Analiz dosyalarının hazırlanması Analiz edilmek istenen bölge Rüzgar yönleri Rüzgar hızları Kullanıcı tarafından belirlenir. İstenen rüzgar yönü ve hız kombinasyonu için gerekli sayıdaki case otomatik olarak oluşturulur ve çözücü sisteme gönderilir.
RS: Çözüm sürecinin izlenmesi Tüm analizler ayrı çözücü sistemlerde paralel koşturulur. Analiz durumları tek kullanıcı arayüzü üzerinden izlenebilir.
RS: Sonuçların görüntülenmesi Çözüm süreci tamamlanan analizin sonuçları kullanıcı bilgisayarına otomatik transfer edilir. Hız vektörleri istenen düzlemde görüntülenebilir ve yazdırılabilir.
İz Bölgesi Genel Özellikler Sabit ve döner kanatlı araçların iz bölgesinin hesaplanması Sabit kanatlı araçlar için NASA AVOSS formülasyonuna göre hesaplama Döner kanatlı araçlar için FlightLab kullanılarak oluşturulmuş kapsamlı veritabanı Analiz bölgesi sınırlarının belirlenebilmesi
İz Bölgesi Genel Özellikler Sonuçların görüntülenmesi ve raporlama OpenGL tabanlı sonuç görüntüleme arayüzü Kullanıcı tarafından özelleştirilebilen raporlama seçenekleri
Uçuş Testleri Sistem tanımlama amacıyla yürütülmüştür İTÜ UUBF ROTAM izleme ve raporlama yapmıştır Ham veriler paralel olarak işlenmiştir. Kapsam: Uçuş testleri hazırlıkları Uçuş test matrisi Uçuş test planı Enstrümantasyon Uçuş testleri Hazırlıklar dahil yaklaşık 4 ay 36 Uçuş günü 17 uçuş 70 uçuş saati 60 data saati 23 testte toplam 1026 test noktası 787 kabul
Uçuş Testleri
Tamamı izlenen ve raporlanan: Hazırlıklar dahil yaklaşık 4 ay 36 Uçuş günü 17 uçuş 70 uçuş saati 60 data saati 23 testte toplam 1026 test noktası 787 kabul Uçuş Testleri
İTÜ UUBF ROTAM
Geleceğe yönelik... Uçuş eğitim simülatör teknolojisi havacılık teknolojisi ile bütünleşiktir. Kazanımlar havacılık teknolojisi ile ilişkilendirilebilir Aerodinamik/aeromekanik modüller önemli kazanım noktaları olabilir Yazılımlar hem simülasyon hem tasarım aracı olarak kullanılır İHA/Otopilot vb. konularda kesişim büyüktür Deneyim birçok kurumda mevcuttur Uçuş testleri Önemli bilgi kaynağıdır Envanterdeki araçların sistem tanımlanması açısından önemlidir Test deneyimi yeni tasarımlarda da kullanılabilir Deneyim mevcuttur