EGEMEN IŞIK MARKA HUKUKUNDA SESSİZ KALMA YOLUYLA HAK KAYBI
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... XI KISALTMALAR... XVII GİRİŞ I. KONUNUN ÖNEMİ...1 II. TERMİNOLOJİ...2 III. KONUNUN SINIRLANDIRILMASI VE İNCELEME PLANI...7 BİRİNCİ BÖLÜM SESSİZ KALMA YOLUYLA HAK KAYBINA GENEL BAKIŞ 1. SESSİZ KALMA YOLUYLA HAK KAYBININ TARİHSEL GELİŞİMİ VE KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTAKİ DURUM...11 I. TARİHSEL GELİŞİM...11 A. ALÂMETİ FARİKA NİZAMNAMESİ VE MARKALAR KANUNU DÖNEMİ...11 B. 556 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME DÖNEMİ...17 C. SINAİ MÜLKİYET KANUNU DÖNEMİ... 24 II. KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTAKİ DURUM... 26
XII A. AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKU... 26 B. ALMAN HUKUKU... 34 C. İSVİÇRE HUKUKU... 36 2. SESSİZ KALMA YOLUYLA HAK KAYBININ TANIMI, KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ, UYGULAMA ALANI, KONUSU VE TARAFLARI...37 I. TANIM...37 II. KAVRAMSAL ÇERÇEVE... 38 A. HAK KAYBI KAVRAMI... 38 B. HAK KAYBININ UYGULAMA ALANI VE KONUSU... 44 III. UYGULAMA ALANI VE KONU...45 IV. TARAFLAR...47 3. SESSİZ KALMA YOLUYLA HAK KAYBININ BENZER KAVRAMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI...51 I. FER AGAT...51 A. DAVADAN FER AGAT...52 B. ÖNCEKİ HAKTAN FERAGAT...52 1. Ad Üzerindeki Hak ile Resim Üzerindeki Haktan Feragat... 54 2. Fikri Mülkiyet Hakkından Feragat... 54 a. Marka Hakkından Feragat... 54 b. Tasarım Hakkından Feragat... 56 c. Patent Hakkından Feragat... 56 II. AF...57 III. ZAMANAŞIMI VE HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE...58 A. ZAMANAŞIMI...59 B. HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE...62
XIII İKİNCİ BÖLÜM SESSİZ KALMA YOLUYLA HAK KAYBININ GERÇEKLEŞME KOŞULLARI 1. MARKA HUKUKUNDAN DOĞAN DAVA HAKKININ BULUNMASI... 66 I. DAVA HAKKI K AVR A MI...67 II. MARKANIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ DAVASI AÇMA HAKKI.70 A. MARKANIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ DAVASI...70 1. Hükümsüzlük Halleri...71 2. Taraflar... 72 a. Davacı... 72 aa. Menfaati Olanlar...75 bb. Cumhuriyet Savcıları...76 cc. İlgili Kamu Kurum ve Kuruluşları... 77 b. Davalı... 77 3. Görevli ve Yetkili Mahkeme...78 4. Dava Açma Süresi...79 5. Hükümsüzlüğün Etkisi...81 B. ÖNCEKİ HAK SAHİBİNİN DAVA HAKKI... 82 1. Önceki Hakkın Bulunması... 82 2. Tescil Edilmiş Sonraki Bir Markanın Bulunması... 83 3. Hükümsüzlük Halinin Bulunması... 84 4. Değerlendirme... 84 III. TECAVÜZ FİİLLERİNİN DURDURULMASI DAVASI AÇMA HAKKI...85 A. TECAVÜZ FİİLLERİNİN DURDURULMASI DAVASI...85 1. Tecavüz Fiilleri... 87 2. Taraflar... 88 a. Davacı... 88 aa. Marka Sahibi... 88 bb. Rehin Alan...89 cc. Lisans Alan...89
XIV b. Davalı... 90 3. Görevli ve Yetkili Mahkeme... 90 4. Dava Açma Süresi...93 B. MARKA SAHİBİNİN DAVA HAKKI... 94 1. Tescil Edilmiş Önceki Bir Markanın Bulunması... 94 a. Marka Hakkının Hukuki Niteliği...95 aa. Konusuna Göre Marka Hakkı...95 aaa. Malvarlığı Hakları-Kişi Varlığı Hakları Ayrımı Yönünden...95 bbb. Marka Hakkının Mülkiyet Hakkı ile İlişkisi...98 aaaa. Özel Hukuk Bakımından...98 bbbb. Kamu Hukuku Bakımından... 102 cccc. Değerlendirme... 105 bb. İleri Sürülebileceği Çevreye Göre Marka Hakkı... 106 b. Marka Hakkının İçeriği... 107 2. Tecavüz Fiilinin Bulunması... 108 3. Değerlendirme... 108 2. SONRAKİ MARKANIN KULLANILMASI...110 I. KULLANMA KAVRAMI... 115 II. KULLANMA SÜRESİ... 120 3. HABERDAR OLMA... 125 I. HABERDAR OLMA KAVRAMI... 126 II. HABERDAR OLMANIN KONUSU... 131 III. HABERDAR OLMA ANI... 133 IV. HABERDAR OLMANIN İSPATI... 134 4. BEŞ YIL BOYUNCA SESSİZ KALMA... 135 I. SESSİZ KALMA KAVRAMI... 135 A. HUKUKİ DÜZENLEMELERDE SESSİZ KALMA... 135 B. ABAD KARARINDA SESSİZ KALMA... 136 C. ÖĞRETİDE SESSİZ KALMA... 140
XV D. DEĞERLENDİRME...141 E. DAVA DIŞI ARAÇLARIN SESSİZ KALMA ÜZERİNDEKİ ETKİSİ... 144 II. SESSİZ KALMANIN BEŞ YIL BOYUNCA SÜRMESİ... 147 A. SÜRENİN HUKUKİ NİTELİĞİ... 148 1. Zamanaşımı Süresi Görüşü... 148 2. Hak Düşürücü Süre Görüşü... 149 3. İstisnai Süre Görüşü... 149 4. Değerlendirme... 151 B. SÜRENİN UZUNLUĞU... 152 C. SÜRENİN BAŞLAMASI VE SONA ERMESİ... 158 1. Sürenin Başlaması... 158 2. Sürenin Sona Ermesi... 162 5. KÖTÜ NİYETLİ OLMAMA... 163 I. KÖTÜ NİYET KAVRAMI... 165 A. HUKUKİ DÜZENLEMELERDE KÖTÜ NİYET... 165 B. YARGI KARARLARINDA KÖTÜ NİYET... 166 1. ABAD Kararlarında Kötü Niyet... 166 2. Yargıtay Kararlarında Kötü Niyet... 168 C. ÖĞRETİDE KÖTÜ NİYET... 169 D. DEĞERLENDİRME...174 II. KÖTÜ NİYETİN ARANACAĞI AN...176 III. KÖTÜ NİYETİN İSPATI... 183 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM SESSİZ KALMA YOLUYLA HAK KAYBININ HÜKÜM VE SONUÇLARI 1. SESSİZ KALMA YOLUYLA HAK KAYBI İLE HAK KAYBI İLİŞKİSİ... 187
XVI I. SESSİZ KALMA YOLUYLA HAK KAYBI İLE HAK KAYBININ KARŞILAŞTIRILMASI... 188 A. YASAL DAYANAK... 188 B. GERÇEKLEŞME KOŞULLARI... 189 II. HAK KAYBININ MARKA HUKUKUNDAKİ UYGULAMA ALANI...191 A. MARKANIN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ DAVASINDA...191 B. TECAVÜZ FİİLLERİNİN DURDURULMASI DAVASINDA... 197 2. SESSİZ KALMA YOLUYLA HAK KAYBININ İLERİ SÜRÜLMESİ... 198 I. İTİRAZ GÖRÜŞÜ... 198 II. DEF İ GÖRÜŞÜ...200 III. DEĞERLENDİRME... 201 3. SESSİZ KALMA YOLUYLA HAK KAYBININ HÜKÜMSÜZLÜK HALLERİ BAKIMINDAN DURUMU... 203 I. MUTLAK RET NEDENLERİ BAKIMINDAN... 203 II. NİSPİ RET NEDENLERİ BAKIMINDAN...206 III. DEĞERLENDİRME... 208 4. SESSİZ KALMA YOLUYLA HAK KAYBININ SONUÇLARI...211 I. HAKKIN KAYBEDİLMESİ... 212 A. SADECE BELİRLİ MAL VEYA HİZMETE İLİŞKİN OLARAK HAKKIN KAYBEDİLMESİ... 213 B. SADECE SONRAKİ MARKA SAHİBİNE KARŞI HAKKIN KAYBEDİLMESİ...216 II. İHLALİN HUKUKA AYKIRILIĞININ SONA ERMESİ...217 A. ÖNCEKİ HAK SAHİBİNE ETKİSİ... 222 B. ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE ETKİSİ... 223 SONUÇ... 227 KAYNAKÇA... 233