İSTATİSTİK BÖLÜMÜ DERS İÇERİKLERİ (2009 2010) BİRİNCİ YIL Güz Dönemi (1. Yarıyıl) STAT 101 Temel İstatistik I (3 2 4) İstatistik bilimi. Verilerin görsel sunumu. Frekans tablosu oluşturma. Gövde yaprak grafiği. Merkezi eğilim ölçüleri: aritmetik ortalama, ağırlıklı ortalama, medyan, mod. Yayılım ölçüleri: değişim aralığı, kartiller, ortalama mutlak sapma, varyans ve standart sapma. Chebyshev teoremi. Olasılık kuralları. Koşullu olasılık, Bayes teoremi. Kesikli olasılık dağılımları: kesikli düzgün dağılım, binom dağılımı, hipergeometrik dağılım, Poisson dağılımı. Sürekli olasılık dağılımları: düzgün dağılım, normal dağılım, üstel dağılım. TURK 011 Türkçe I ( 2 0 2) Türk Dilinin Dünya Dilleri Arasındaki Yeri, Genel Özellikleri, Yayılma Sahası, Fonetik Özellikleri, Türkçenin Doğru ve Seviyeli Kullanılmasının Yolları, Yazarken ve Konuşurken Dikkat Edilecek Temel İlkeler, Yazı türlerinden Örneklerle Kültür Artırıcı, Aydın Olmaya Yöneltici Denemeler, İmla, Noktalama ve Telaffuz Düzeltmeleri. Cümle ve Fikir Sağlamlığı Yönünde Çalışmalar, Dilekçe ve Yazışmalar. Bahar Dönemi (2. Yarıyıl) STAT 102 Temel İstatistik II (3 2 4) Örnekleme dağılımları. Tahminleme: ortalama, varyans ve oranlar için nokta ve aralık tahminleri. Hipotez testleri: I. tip hata ve II. tip hata, ortalama için testler. P-değeri. Ki kare testi. Doğrusal regresyon ve korelasyon. İndeks sayıları. TURK 012 Türkçe II (2, 0, 2) Türk Dilinin Morfolojik ve Sentaks Özellikleri. Cümlede Anlama ve Fikre doğru yükselirken düşünce ve üslubu kuvvetlendiren yazılı- sözlü çalışmalar. Bir aydın olarak sosyal ve ekonomik hayatta ana dili başarıyla kullanmanın önemi. Yazarken ve konuşurken temel kurallar tartışma ve dinleme üslubu, bakış tarzı, eleştri, toplu yerlerde konuşma çalışmaları. Roman, hikaye ve fikir esaslarının incelenme, değerlendirilme tarzları, yazışmalar, cevaplar.
İKİNCİ YIL Güz Dönemi (3. Yarıyıl) STAT 201 İstatiksel Yöntemler I (2 2 3) Regresyon. Determinasyon katsayısı. Korelasyon. Korelasyon testi. Spearman rank korelasyon katsayısı. Uyum iyiliği testi: Poisson dağılımı, normal dağılım, binom dağılım, düzgün dağılım. Bowman- Shelton testi. Çapraz Tablolar. Bağımsızlık için Kikare testi. Fiyat endeksi. Laspeyres fiyat endeksi. Laspeyres miktar indeksi. Çok değişkenli dağılımlar için varyans-kovaryans matrisi. Varyans eşitliği testi. ANOVA, iki yönlü ANOVA: Tek gözlemli, çok gözlemli. STAT 221 Olasılık Teorisi I (4 0 4) Klasik sonlu uzay yaklaşımı ile Olasılık kavramı. Koşullu olasılık. Bayes teoremi. Bağımsız olaylar. Bazı olasılık modelleri. Ölçülebilir fonksiyonlar ve rassal değişkenler. Dağılımlar. Kesikli ve sürekli dağılımlar. Rasgele değişken dönüşümleri. Koşullu dağılımlar. Matematiksel beklenen değerler: ortalama, varyans, moment üreten fonksiyonlar, karakteristik fonksiyonlar. Koşullu beklenen değer. Sınırlayıcı dağılımlar. HIST 011 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I (2 0 2) Dünyadaki İnkılap hareketleri, Türk İnkılabı ve Atatürk ün İnkılapçılık görüşü. Osmanlı Devletinin duraklama gerileme ve çöküşü, 1. Dünya Savaşı, neticeleri (Çanakkale Savaşları) Atatürk ün Anadolu ya geçişi, kongreler dönemi. Faydalızararlı cemiyetler, Kurtuluş arefesinde kurtuluş için hazırlıklar. Bahar Dönemi (4. Yarıyıl) STAT 202 İstatiksel Yöntemler II (2 2 3) MANOVA. Levene Test. Bartlett Test. Cronbach s alfa değeri. Profil analizi. Tekrarlanan Gözlem Dizaynları ve Büyüme Eğrileri. Çok değişkenli modeller için stratejiler ve perspektifler. Çok Değişkenli Regresyon Modelleri. Kısmi korelasyon katsayıları. Parametrik Olmayan İstatistiksel Yöntemler. Zaman Serisi Analizi: ARMA ve ARIMA modelleri. STAT 222 Olasılık Teorisi II (4 0 4) Parametre tahmini. Yeterli istatistikler. Minimum varyanslı yansız tahmin. Yeterlilik ve stokastik bağımsızlık. Etkin istatistikler. Parametre tahminleri için en çok olabilirlik tahminleyicisi. Momentler yöntemi. Birden fazla parametrenin tahminlenmesi. Parametrelerin fonksiyonlarının tahminlenmesi. Aralık tahmini. Hipotez testi teorisinin genel kavramları. Olabilirlik oran testi. Ardışık testler. HIST 012 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi II (2 0 2) Türkiye Cumhuriyeti nin ilk yıllarındaki sosyal ekonomik, kültürel alandaki değişimler vurgulanır.
ÜÇÜNCÜ YIL Güz Dönemi (5. Yarıyıl) STAT 311 İstatistiksel Yazılım Paketleri I (2 2 3) İstatistiksel paket programlarına genel bakış, temel özellikleri. Verilerin kodlanması, sıra değerlerinin bulunması, sıralanması, standardlaştırılması. Verilerin birleştirilmesi, ayrıştırılması. Grafiklerin oluşturulması. Tek örneklem, çift örneklem için t testi. Z testi. Dağılımlar: Binom, Poisson, Ki-kare, Normal Dağılım olasılıklarının bulunması. Kesikli ve Normal Dağılımlar için Rasgele Veri Seti Oluşturma. Korelasyon, korelasyon katsayısının test edilmesi, ANOVA, MANOVA, Homojenlik ve bağımsızlık testi. Uyum iyiliği testi. Doğrusal regresyon. Kategorik veri için çıkarımlar. STAT 313 İstatistiksel Çıkarım (4 0 4) Tahmin teorisi. Tahminleyicilerin kalitesinin ölçümü. Yeterlilik, tamamlık ve teklik. Olasılık yoğunluk fonksiyonlarının üssel sınıfı. Bayesci kestirim. Düzgün en güçlü testler. Olabilirlik oran testi. Ardışık olasılık oran testi. Normal modeller ile ilgili çıkarsamalar. STAT 341 Matematiksel Programlama I (2 2 3) Yöneylem araştırmasının kökeni. Bilimsel modelleme. Karar modelleri. Doğrusal programlama modelleri. Grafik çözüm. Simpleks yöntemi. Grafik çözüm ve simpleks yöntem arasındaki ilişki. Optimal tablo ve dual çözüm. Dual problemler. Optimal dual çözümün ekonomik yorumu. Postoptimal analiz. Bahar Dönemi (6. Yarıyıl) STAT 302 Regresyon Analizi (2 2 3) Basit doğrusal regresyon ve korelasyon katsıyısı. En küçük kareler yöntemi. Aralık tahmini ve basit doğrusal regresyonda hipotez testi. Yeni gözlem tahmini. Model yeterliliğinin ölçümü. Hata kontrolü, Determinasyon katsayısı. Çoklu doğrusal regresyon modelleri. Model seçimi. Çoklu bağlantı ve otokorelasyon. Uygulamalarla varyans ve kovaryans analizleri. STAT 308 Örnekleme ve Araştırma Yöntemleri (2 2 3) Örneklemede temel kavramlar. Basit, rasgele, tabakalandırılmış ve sistematik örnekleme. Küme örneklemesi ve alt örnekleme. Homojenlik ölçümleri ve tasarım etkinliği. Maliyet faktörlerinin analizi. Alan araştırmalarında temel yöntemler. Anket uygulanacak örneklemin planlanması ve tasarımı. Veri toplama aşamaları. Anket tasarımı. Araştırma yönetimi. Örnekleme ve örnekleme dışı hatalar. STAT 342 Matematiksel Programlama II (2 2 3) PERT-CPM yi içeren network analizi, dinamik programlama, tam sayı programlama, envanter kontrol ve yönetimi, olası modellere karşı belirleyici modeller. Kuyruk teorisi, Bekleme hattı modelleri.
DÖRDÜNCÜ YIL Güz Dönemi (7. Yarıyıl) STAT 403 İstatistiksel Deney Tasarımı (2 2 3) İstatistiksel deney tasarımının temel ilkeleri. Rasgeleleştirme, tekrarlama ve deneysel hata kavramları. Tek faktörlü deneyler. Tam rasgeleleştirilmiş tasarım. Tam rasgeleleştirilmiş blok tasarımı. Latin kareler ve ilgili tasarımlar. Dengelenmiş tam olmayan blok tasarımları. Faktöriyel tasarımlar. İki faktörlü faktöriyel tasarımlar. Üç faktörlü faktöriyel tasarımlar. İç içe tasarımlar. STAT 411 Aktüeryal Analiz I (3 0 3) Paranın zamana bağlı değeri. Faizler. Basit ve bileşik faiz. Paranın bugünkü değeri. İskonto oranları. Rantlar: bugünkü değer ve biriken tutar. Hayat tabloları. Sağkalım fonksiyonları ve yaşam kanunları. Nüfus teorisi. STAT 491 Mezuniyet Projesi I (0 4 2) Öğrencilerin istatistikle ilgili özel bir konuda öğretim üyesi denetiminde ayrıntılı bir araştırma yapması. Güz Dönemi (8. Yarıyıl) STAT 402 Stokastik Süreçler (3 0 3) Koşullu olasılıklar ve beklenen değerlerin hesaplanması. Kesikli zaman Markov zincirleri. Chapman- Kolmogorov denklemeleri. Sayma süreçleri. Bernoulli süreçleri. Poisson süreçleri. Sürekli zaman Markov zincirleri. Dallanan süreç. Doğum ölüm süreçleri. Markov yenileme süreçleri. STAT 412 Aktüeryal Analiz II (3 0 3) Ertelenmiş kapital. Hayat rantları: bugünkü değer ve biriken değer. Hayat sigortaları: bugünkü değerleri ve biriken değerleri. Net pirimler. Mortalite fonksiyonları arasındaki ilişkiler. Poliçe değerleri. İleriye dönük ve geriye dönük rezervler. STAT 492 Mezuniyet Projesi II (0 4 2) Öğrencilerin istatistikle ilgili özel bir konuda öğretim üyesi denetiminde ayrıntılı bir araştırma yapması. SEÇMELİ DERSLER Güz Dönemi Seçmeli Dersleri STAT 200 İstatistiksel Analiz (2 2 3) Temel kavramlar. Değişken, Değişken çeşitleri. Tablo - grafik gösterimi ve yorumlanması. Merkezi eğilim ve Değişim ölçüleri. Popülasyon ve örnek. Olasılık. Rassal değişkenler ve beklenen değer. Kesikli ve sürekli rassal değişkenler ve ilgili dağılımlar. Örnekleme dağılımı. Güven Aralıkları. Hipotez testleri.
STAT 380 Bilgi Güvenliği Yönetimi (3 0 3) Bilgi güvenliği politikaları, stratejileri, planlaması, modellemesi ve yönetiminin, istatistiksel bakış açısıyla, gerçek iş hayatından örneklerle anlatıldığı bir derstir. İş süreçlerinde bilgi güvenliğinin nasıl uygulanması gerektiği, kurum gereksinimlerinin bilgi güvenliği ve iş sürekliliği gerekleriyle nasıl bütünleşeceği, iş stratejilerinin nasıl doğru biçimde bilgi güvenliği stratejileriyle uyumlu olmasının sağlanacağı, bilgi süreçlerinin iş süreçleriyle güvenlik bakış açısıyla bütünleşmesi ve yönetiminin nasıl yapılacağı bu derste anlatılmaktadır. ISO 27001, ISO 27002 ve BS 25999 standartları detaylı olarak işlenmektedir. İş sürekliliği ve bilgi güvenliğine ilişkin çeşitli istatistiksel güvenlik risk analizi ölçüm yöntemleri bu derste detaylı incelenmektedir. STAT 381 Simülasyon (2 2 3) Simülasyonun gerekliliği. Çeşitli dağılımlardan rasgele değişkenlerin türetilmesi. Rasgeleliğin testi. Sık kullanılan istatistiksel dağılımlar için kuyruk olasılıkların hesaplanması. Monte-Carlo simülasyonu. Kesikli olay simülasyon yaklaşımı. Varyans azaltma teknikleri. STAT 413 Zaman Serileri Analizi (3 0 3) Modelleme ve öngörümleme teknikleri. Durağan ve durağan olmayan zaman serileri. Örneklem otokorelasyonu, kısmi otokorelasyon fonksiyonları. Mevsimsel olmayan ve mevsimsel Box-Jenkins modelleri. Genel durağan dönüşümler. AR, MA, ARMA sürecleri. Spektral analiz. ARMA süreçleriyle modelleme. Çok değişkenli zaman serileri. ARIMA modellleri. STAT 431 Çok Değişkenli İstatistik (2 2 3) Çok değişkenli verilerin vektörlerle ifadesi. Kovaryans matrisinin özellikleri. Örneklem verileri matrisi. Örneklem ortalaması vektörü ve örneklem kovaryans matrisi. Çok değişkenli dağılımlar: çok değişkenli normal dağılımlar, bazı diğer çok değişkenli dağılımlar. Parametrik tahmin. Hipotez testleri. Boyut indirgeme. STAT 461 İstatistiksel Veri İşleme (2 2 3) Veri çeşitleri. Verinin grafikle ve tablolarla sunumu. Dağılımların moment ölçümleri. Gövde yaprak grafiği. Kutu grafiği ve yığınların karşılaştırılması. Hataların incelenmesi. Doğrulayıcı veri analizi için varsayımlar. Dirençli çizgiler. Medyan ile iki yönlü tabloların analizi. Kategorik veri analizi: log-doğrusal model. Güçlü tahminleyici öğeleri. STAT 470 İstatistikte Seminer ( 3 0 3) Bu ders öğrencilerin sunum yapmakla sorumlu oldukları seminerler şeklinde geçer. Katılımcılar istatistiğin kullanıldığı araştırmaları çalışırlar. Genel olarak he makale için iki sözlü bir yazılı rapor sunulur. İlk sözlü rapor problemi ya da araştırma hipotezi hakkında, veri, veri toplama yöntemleri ve bunların kritiğini içerir. İkini sözlü rapor analiz yöntemi, sonuçlar ve bunların yorumunu içerir. Yazılı rapor iki sözlü rapordaki kalemlerin hepsini içerir.
STAT 472 İstatistikte Yeni Çalışmalar ( 3 0 3) Bu ders öğrencilerin sunum yapmakla sorumlu oldukları seminerler şeklinde geçer. Katılımcılar istatistiğin kullanıldığı araştırmaları çalışırlar. Genel olarak he makale için iki sözlü bir yazılı rapor sunulur. İlk sözlü rapor problemi ya da araştırma hipotezi hakkında, veri, veri toplama yöntemleri ve bunların kritiğini içerir. İkini sözlü rapor analiz yöntemi, sonuçlar ve bunların yorumunu içerir. Yazılı rapor iki sözlü rapordaki kalemlerin hepsini içerir. STAT 473 İstatistiksel Simülasyon ( 2 2 3) Simülasyonun gerekliliği. Çeşitli dağılımlardan rasgele değişkenler türetilmesi. Rasgeleliğin testi. Sık kullanılan istatistiksel dağılımlar için uç olasılıkların hesaplanması. Monte-Carlo simülasyonu. Kesikli olay simülasyonu yaklaşımı. Varyans azaltma teknikleri. STAT 481 Uygulamalı Zaman Serileri Analizi (3 0 3) Modelleme ve öngörümleme teknikleri. Durağan ve durağan olmayan zaman serileri. Örneklem otokorelasyonu, kısmi otokorelasyon fonksiyonları. Mevsimsel olmayan ve mevsimsel Box-Jenkins modellleri. Genel durağan dönüşümler. SAC ve SPAC kullanarak model tanımlama. Genel Box-Jenkins modelleri (ARIMA) ve Box-Jenkins modelleri için tahminler. Öngörümlemeler. Bahar Dönemi Seçmeli Dersleri STAT 312 İstatistiksel Yazılım Paketleri II (2 2 3) İstatistiksel Paket programları kullanarak çok değişkenli regresyon modeli kurma ve bunların varsayımlarının test edilmesi. Anket Tasarlama ve istatistiksel paket programları kullanarak analiz edilmesi. Cronbach s alfa değeri ve güvenirlilik. Verilerin parametrik olmayan istatistiksel yöntemlerle analiz edilmesi. Toplam Kalite Yönetimi. Temel bileşenler analizi. Kümeleme Yöntemi. Faktör Analizi. STAT 360 Bilgi Sistemlerinin Denetimi (2 2 3) Bu ders, çeşitli kurumların bilgi sistemlerinin iç veya dış denetimlerine yönelik kavramları, yöntemleri, örnek uygulamaları içerir. Bu derste işlenecek konular şöyledir; Bilgi sistemlerinin denetim ilkeleri, istatistiksel denetim konuları, finansal, yasal, vb amaçlı denetim projelerinin bilgi sistemlerine yönelik yöntemleri ve uygulamaları. Denetim planlaması, denetim raporlaması, denetçi ve baş denetçi rolleri, denetim ekiplerinin kurulması, geçerli ve nesnel kanıt toplama yöntemleri, denetçilerin yasal ve etik sorumlulukları. Belge denetimi, yerinde denetim, süreç denetimi ve sistem denetimlerinin; uluslararası standartları, yöntemleri ve uygulamaları. STAT 370 İstatistiksel Karar Analizi (3 0 3) Belirsizlik altında karar verme: karar kriterleri. Fayda teorisi. Karar ağaçları. Bayes kuralı. Öncül ve artçıl olasılıklar ve kararlar. Bilginin değeri. Oyun teorisi. İki kişilik sıfır toplamlı ve sabit toplamlı oyunlar: eyer noktası. Rasgele stratejiler. Baskınlık ve grafik çözüm. Doğrusal programlama ve sıfır toplamlı oyunlar.
STAT 390 Kurumlarda Proje Yönetimi (2 2 4) Bu ders, projenin planlanması, problem tanımlama, bilgi toplama ve analiz etme, proje çalışma raporu hazırlama, projenin yapılabilirliğine karar verme, kıt kaynaklar ile CPM/PERT ve GANTT şeması kullanarak proje uygulama ve proje performansını değerlendirme gibi konuları kapsamaktadır. Kavramsal modeller yanı sıra, güncel ve gerçek yaşamdan örnekler verilecek ve öğrencilere kurumsal proje uygulamaları yaptırılacaktır. Microsoft Project yazılımı dersin uygulamalarında kullanılacak ve bu proje planlama ve yönetim yazılımının kullanımında öğrenciler profesyonel deneyim kazanacaktır. STAT 442 Parametrik Olmayan İstatistik (3 0 3) İstatistiksel testler. Tek örneklem testleri. İki ilişkili örneklem durumu. İki bağımsız örneklem durumu. k örneklem durumu. Korelasyon ölçümleri ve anlamlılık testleri. STAT 452 Uygulamalı Çok Değişkenli Analiz (3 0 3) Temel bileşenler analizi. Faktör analizi. Diskriminant analizi. Kümeleme analizi. STAT 460 Ekonometri (3 0 3) Ekonometri, istatistiğin ekonomik analize uygulaması olarak tanımlanabilir. Ekonometri bilgisi ekonomi teorilerini test etmek ve ekonomide yapılan ampirik çalışmaları anlamak için gereklidir. Derste, ekonominin çeşitli alanlarındaki örnekler kullanılarak ampirik çalışmalar yürütülecek ve çeşitli ekonomik verileri toplama ve kullanıma uygun hale getirme yöntemleri anlatılacaktır. Regresyon analizi, en küçük kareler yöntemi, hipotez testi, çoklu varyans, yatay kesit sorunu işlenecek konular arasındadır. STAT 480 Veri Madenciliğinde İstatistiksel Yöntemler (3 0 3) Veri madenciliği teorisi ve tekniklerin özellikleri. Sınıflandırma, kümeleme, veri ön işlemeye genel bir bakış. Veri madenciliği ile ilgili çeşitli uygulamalar. STAT 482 Güvenilirlik (3 0 3) Güvenilirlikte temel kavramlar. Sürdürülebilen ve sürdürülemeyen sistemler için sistem güvenilirliği. Sansürleme, kesme ve çeşitleri. Güvenilirlikte kullanılan limit teoremleri. Uç değer teorisi. İstatistiksel hata modelleri. Yaşam süresi dağılımları için öngörümleme yöntemleri. Hızlandırılmış yaşam testleri. Dağılımdan bağımsız yöntemler. Bayesci yöntemler. STAT 484 Biyoistatistik (3 0 3) Populasyon ve örneklem kavramları. Biyolojik verinin çeşitleri. Değişim indeksleri. Veri dönüşümü. Sağkalım verilerinin hayat tablo analizi. Büyüme modellleri ve sağkalabilirliğin değerlendirilmesi. Çatışan riskler. Sağkalım dağılımlarının karşılaştırılması. Klinik araştırmalar için örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Eşleşme ölçümleri. Aykırılıkların oranı ve bazı klinik özellikler. Denemeler ve nicel denemeler. Eşleşmiş örneklemlerden gelen verilerin analizi. Yanlış sınıflandırma hatalarının etkileri. Oranların standardizasyonu.
STAT 486 Sağkalım Analizi (3 0 3) Sağkalım analizinin kapsamı. Ölüm zamanlarının tanımı. Sansürleme. Ölüm zamanlarının dağılımı; Hazard fonksiyonu. Dağılımların karşılaştırılması. Parametrik olmayan yöntemler. Ürün-limit tahminleyicisi. Greenwood formülü. Aktüeryal tahminleyiciler. Bayesci yöntemler. SERVİS DERSLERİ STAT 111 İstatistiğin İlkeleri I (3 0 3) Populasyon ve örneklemeye giriş. İstatistiksel araştırma. Tablo ve grafiklerden çıkarımlar. Merkezi eğilim ölçüleri. Değişkenlik ölçüleri. Olasılık. Rasgele değişkenler ve beklenen değerleri. Kesikli ve sürekli rasgele değişkenler ve ilgili dağılımları. STAT 112 İstatistiğin İlkeleri II (3 0 3) Örnekleme, örnekleme dağılımı. Normal dağılımın ortalaması için güven aralığı. Populasyon ortalaması için güven dağılımı. İki populasyonun ortalamaları ve oranları arasındaki farkların güven aralığı. Ortalamalar ve oranlar için hipotez testleri. İki populasyonun oranları ve ortalamaları arasındaki farklar için Hipotez testleri. Korelasyon, regresyon, parametrik olmayan istatistiksel testler. STAT 251 Olasılık Teorisi (4 0 4) Klasik sonlu uzay yaklaşımı ile Olasılık kavramı. Koşullu olasılık. Bayes teoremi. Bağımsız olaylar. Bazı olasılık modelleri. Ölçülebilir fonksiyonlar ve rassal değişkenler. Dağılımlar. Kesikli ve sürekli dağılımlar. Rasgele değişken dönüşümleri. Koşullu dağılımlar. Matematiksel beklenen değerler: ortalama, varyans, moment üreten fonksiyonlar, karakteristik fonksiyonlar. Koşullu beklenen değer. Sınırlayıcı dağılımlar. STAT 252 Matematiksel İstatistik (4 0 4) MANOVA. Levene Test. Bartlett Test. Cronbach s alfa değeri. Profil analizi. Tekrarlanan Gözlem Dizaynları ve Büyüme Eğrileri. Çok değişkenli modeller için stratejiler ve perspektifler. Çok Değişkenli Regresyon Modelleri. Kısmi korelasyon katsayıları. Parametrik Olmayan İstatistiksel Yöntemler. Zaman Serisi Analizi: ARMA ve ARIMA modelleri.