MÇY Mant ksal Çerçeve Yakla
MÇY 1970 te USAID taraf ndan tasarlama, planlama ve de erlendirme için geli tirilmi olan yöntem. Bugün uluslararas kurulu lar n üçte ikisi taraf ndan; AB, Dünya Bankas, Asya Kalk nma Bankas, vb taraf ndan finanse edilen projelerin planlanmas nda, yönetiminde ve de erlendirmesinde kullan lmaktad r. Uygulaman n kapsam : proje planlama, risk de erlendirmesi, uygulama, izleme, de erlendirme ve sürdürülebilir analiz ve benzeri. Karma k bir projede içeri in ve ili kinin matris ile daha kolay anla labilir analizi.
MÇY: PROJELER N KAL TES N N ARTTIRILMASI Ç N B R ARAÇ Hedef odakl Hedef grup odakl Kat l mc
MÇY PLANLAMAYI, ANAL Z VE LET M GEL T R R projenin amac n n netle tirilmesi bilgi ihtiyaçlar n n tan mlanmas kilit unsurlar n tan mlanmas proje düzeninin önceden analizi ba ar n n veya ba ar s zl n ölçülmesi özet olarak proje
Dokuz ad mda MÇY analizi 1. Ba lam 2. Problem Analizi 3. Payda Analizi 4. Hedef Analizi
5. Faaliyet Planlamas 6. Kaynak Planlamas 7. Göstergelerin Ayarlanmas 8. Risk Analizi 9. Tahminler
ADIM 1: BA LAM Ülkenin kalk nmayla ilgili temel problemleri nelerdir? Önerilen proje bu ba lamda ilgili midir? Belirli alandaki problemler nelerdir?
ADIM 2: PROBLEM ANAL Temel problem nedir? Nedenleri, sonuçlar ve ana problemleri canland rabilmek için bir problem a ac çiziniz. Problemden kim etkileniyor? Problem kime ait? lgili temel çal malar mevcut mu?
Ekonomik kay p Toplu ta maya duyulan güvenin azalmas Yolcular n ölümü veya yaralanmas e geç kalan yolcular Etkiler k görülen otobüs kazalar Ana Problem Dikkatsiz oför Kötü ta t ko ullar Kötü yol ko ullar Nedenler oför niteliksiz Yo un program Otobüsler çok eski Otobüsler bak ms z Yola yeterince dikkat gösterilme mesi Yetersiz yol bak m
Grup Çal mas Sonuç xx ehrinde yo un kirlilik Ana Problem Neden
ADIM 3: PAYDA ANAL Proje taraf ndan etkilenecek/projeyi etkileyecek payda lar tan mlay z. Hedef grubu tan mlay z (cinsiyet, ya, gelir, çal ma durumu, vb.). Sahiplik: Hedef grup planlamaya, uygulamaya & takibe ne ekilde ve ölçüde dahil olacakt r?
Kad nlar ve erkekler bu proje taraf ndan nas l etkilenir? Olumsuz etkilenebilecek bir grup var m r?
Problem a ac Hedef a ac Etki Ana problem Neden Kalk nma hedefleri Projenin amac Sonuçlar Faaliyetler
ADIM 4: HEDEF ANAL Proje hangi genel kalk nma hedefine katk sa lamal r? Formulate the project objective (SMART). The prevailing situation once the main problem is solved. Formulate the results/outputs (SMART). The outcome of the activities.
HEDEFLER Belirli Ölçülebilir Ba ar labilir lgili Zaman k tlamal
ADIM 5: FAAL YET PLANLAMA Ana probleme yönelik ve sonuca ula may sa layacak faaliyetler olu turun. Her bir faaliyetin ba lang ç/biti tarihini belirleyin. Faaliyetlerin a amal olarak durdurulmas için net tarih ve plan belirlenmesi. Dahil olan taraflar aras ndaki rollerin ve sorumluluklar n belirlenmesi.
ADIM 6: KAYNAKLARIN PLANLANMASI Fiziksel/fiziksel olmayan kaynaklara duyulan ihtiyac n de erlendirilmesi (insani, mali, maddi). Örgütsel, kurusal ve idari becerilerin ve kapasitenin de erlendirilmesi. itim ihtiyaçlar n de erlendirilmesi. Bütçe gerçekçi ve kapsay? Proje bitiminden sonra i letme ve koruma nas l finanse edilecek? Teknoloji düzeyi uygun mu?
ADIM 7: GÖSTERGELER N AYARLANMASI Nitelik, nicelik, yer & zaman aç ndan performans n ölçümü için objektif olarak do rulanabilir göstergeler belirleyin. Girdi ve kt larla alakal göstergeleri de göz önünde bulundurun. Bilgi kaynaklar ve toplama ekillerini belirlemek için do rulama kaynaklar n belirlenmesi. Hangi formatta (örn. hesaplar, istatistikler), kim sa layacak ve ne kl kla? (örn. ayl k, y ll k)?
ADIM 8: R SK ANAL Ba ar ne gibi d etkenler engelleyebilir ve bunlar ile ilgili olarak neler yap labilir? Ba ar engelleyecek kesin etkenler/öldürücü etkenler var m? Ne gibi dahili etkenler/riskler var ve bunlarla nas l ba a ç labilir? Alternatif stratejiler dü ünüldü mü?
ADIM 9: TAHM NLER Proje hedefinin tamamlanmas için önemli olan d etkenler nelerdir? Projeyi destekleyecek bir politika & mevzuat var m? Gelecekte mali kaynaklar n yan ra yeterli idari, personel & kurumsal kapasite var m?
Özetle MÇY Problemlerin ve problemlere uygun çözümlerin, taraflar n, olas klar n ve risklerin belirlenmesi için çal ma arac öneriniz. Projenin sahipli inin i birli i halindeki ortakta, proje taraf ndan çözülecek olan problemin sahibinde oldu undan emin olun. Bir projeyle ilgili dü ünce yap land lmas na katk da bulunarak karma kl azalt n. Tüm ilgili taraflar aras nda diyalogu sa lay n (faydalan lar, uygulay lar (yerel ve yabanc taraflar), karar vericiler ve finanse edenler)
Projenin hedeflerinin ve bu hedeflerin fark edilmesi için gerekli olan do ru faaliyetlerin netle tirilmesine ve somutla lmas na katk da bulunun. Projeye ortak bir yakla m olu turun. Takip eden raporlar n ve de erlendirmelerin üretimini kolayla n. Projenin uygulamas daha etkin hale getirin, gereken zaman azalt n ve projeyi/program sürdürülebilir k n. MÇY sa duyudur, önemli sorulara cevap sa lamak için yap land lm bir yoldur!
Tan m Do rulanabilir göstergeler Do rulama yollar Riskler ve tahminler Geli tirme hedefi Acil hedefler kt /Sonuç Faaliyetler Neden harekete geçti imizi biliyoruz Nereye ula mak istedi imizi biliyoruz Ne üretmek istedi imizi biliyoruz Ç kt lar nas l üretece imizi biliyoruz Neyi ölçmek, izlemek ve de erlendirm ek istedi imizi biliyoruz Neyi ölçmek, izlemek ve de erlendirm ek istedi imizi biliyoruz Neyi ölçmek, izlemek ve de erlendirm ek istedi imizi biliyoruz Girdiler ve kaynaklar Nas l ölçece imizi biliyoruz Nas l ölçece imizi biliyoruz Nas l ölçece imizi biliyoruz Ba ar bir sonuç için ne gibi önko ullar n gerekti ini biliyoruz Ba ar bir sonuç için ne gibi önko ullar n gerekti ini biliyoruz Ba ar bir sonuç için ne gibi önko ullar n gerekti ini biliyoruz Harekete geçmek için nelere ihtiyac z oldu unu biliyoruz