Gelişim Kendinden 20-30 cm uzaklıktaki parlak renkli nesneye bakar. Kendisiyle konuşan kişiye bakar. Kendiliğinden gülümser. Başını ve boynunu kısa süreli kontrol etmeye çabalar. Elleri yumruk hâlindedir. 1. Sese Farklılaşmamış ağlama davranışı Dokunsal uyarana Sırt üstü pozisyonda yatarken ani bir uyaran verildiğinde sıçrar. Avucunun içine verilen nesneyi kavrar. Görme alanı içinde hareket eden nesneleri izler. Kucağa alındığında başını yaklaşık on beş saniye dik ve dengeli Sırt üstü başını kaldırmaya çabalar. Ellerini orta hatta birleştirir. 2. Yetişkini tanıdığını belli Farklılaşmış ağlama davranışı İnsan yüzüne gülümser. başını hafifçe kaldırır ve kontrollü olarak indirir. Göz kontağı kurar. Sırt üstü bacaklarını ortalama iki saniye havada Ellerini kısa süre açık dizlerini karnına çeker. Farklı sesler çıkarır. Farklı jest ve mimiklere tepki Kucağa alındığında başını dik Ellerine uzun süre bakar ve oynar 3. Parlak renkli ve hareketli nesneyi 180 derece izler. Sesin kaynağına yönelir. Sesli güler. Ellerinden tutulup kaldırılmaya çalışıldığında başını dik Elinin yanındaki nesneyi yakalar. Konuşan kişiye ve ses çıkaran nesneye sesli tepki Tanıdık durumlara yatarken başını 45 derece kaldırır. Uzaktaki bir nesneyi almak için kolları ile uzanır
Gelişim Elindeki nesne alındığında arar. Elindeki nesne alındığında nesneyi almak için elini uzatır. ağırlığını kollarına vererek göğsünü kaldırır. ayakları ile kendini öne doğru iter. Görme alanı içindeki nesneyi alır. 4. Sesleri ayırt Agular, babıldar. Farklı yüz ifadelerine Koltuk altlarından tutulduğunda adımlamaya benzer hareketler Değişik tatlara farklı yüz ifadeleri ile başını kaldırarak 90 derecede Kaşık veya küpü vücudunun orta hattına getirir. Elindeki nesneyi ağzına götürür. 5. Eline verilen nesneyle oynar. Çeşitli kokuları ayırt Yetişkinin çıkardığı sesleri taklit İsmi söylendiğinde Yumuşak sese ve gülümseyen yüze gülme, mutlu sesler çıkarma gibi davranışlarla tepki Kucağa alındığında vücudunu dik Yarı oturur pozisyonda destekle 10 dakika durur. Bacaklarını kısmen dik ağırlığını bir kolundan diğerine aktarır. El bileğini çevirir. Sırt üstü yatarken yan döner.
Gelişim Destekle dik oturur. 6. Kaybolan nesneyi/kişiyi arar. Dudak sesleri çıkarır. Tek heceli anlamsız sesler çıkarır. Kucağa alınmak ister. Tanıdığı kişi kucağa aldığında ona sarılır. Kol ve bacaklarının yardımıyla vücudunu iter. Sırt üstü vücudunu ileri geri hareket ettirir. ileriye ya da geriye doğru sürünür. Elinde bir nesne varken diğer eliyle ikinci nesneyi alır. nadaki görüntüsüne Sırt üstü yatarken yüz üstü döner. sırt üstü döner. Elindeki nesneyi yere vurur. İsteklerini belirtmek için ses, jest ve mimikleri Sırt üstü yatarken kendini kaldırmaya çalışır. Görme alanı içinde saklanan nesneyi arar. Yüksek/alçak ses tonlamalarına Kendisiyle oynayan kişiye eşlik Desteksiz oturur. Elleriyle ayaklarını nı eline uzatılan ikinci nesneyi almak için elindeki nesneyi diğer eline geçirir. 7. Görme alanı dışına çıkan yetişkine ses, jest, mimik ve hareketlerle tepki Yetişkinin çıkardığı sesleri kısa bir süre sonra tekrar Müzik dinlemekten hoşlanır. Kol altlarından desteklendiğinde adım atar. Otururken emekleme pozisyonuna geçer. İki elinde birer nesne Kabın içindeki nesneleri kabı ters çevirerek boşaltır. Nesneyi eliyle keşfetmeye çalışır. Tutunarak ayakta durur. İki nesneyi birbirine vurur.
Gelişim Emekler. Baş parmağı ile herhangi bir parmağını karşı karşıya getirir. 8. Kısmen saklanmış nesneyi bulur. Yetişkinin ilgisini çekmek için kendi kendine sesler çıkarır. Dinlediği müziğin özelliğine göre farklı tepkiler Vücudunu sesin geldiği yöne çevirir. Nesneleri parmaklarıyla tutar ve onları kaba atar. Sırt üstü yatarken oturur pozisyona geçer. Kucağa alınmak için yetişkine doğru kollarını uzatır. İstenildiğinde elindeki nesneyi Engellendiğinde ses çıkararak Eşyaya tutunarak ayağa kalkar. Nesnelerle oyun oynar. 9. Tanıdığı bir kişi ya da nesne sorulduğunda onu aramak için başını çevirir. Dinlediği sesleri taklit Tanımadığı kişilerden utanır. Sorulduğunda aynadaki görüntüsünü parmağı ile Kendisiyle konuşan kişiye farklı sesler çıkararak cevap Kendisiyle yakın iletişimi olan kişiler yanından ayrıldığında ağlar. Oyuna katılır. Bir eliyle tutunarak diğer eliyle yerdeki nesneyi alır. Dürtme-deşme hareketi Gözünün önünden kaldırılan nesneyi ilk saklanılan yerde arar. Konuşmadaki tonlamalara benzer sesler çıkarır. Kişi tercihi Oyuncak tercihi Hızlı bir şekilde emekler. Eşyaya tutunarak sıralar. Kutunun içindeki nesneleri tek tek çıkarır. 10. Yetişkinin yaptığı el ve vücut hareketlerini taklit İsteklerini ses, jest ve mimikle belirtir. Ses çıkaran nesnelerle ve oyuncaklarla oynamaktan hoşlanır. Basit el ve parmak oyunları oynar. Ellerinden tutulunca 1-2 adım atar. Tek eli ile eşyaya tutunarak yürür. Nesneleri eliyle ilerigeri hareket ettirir. Küçük nesneleri toplamak için baş ve işaret parmağını
Gelişim 11. Kutuların içindeki nesneleri bulur. Nesneyi amacına uygun biçimde Kolayca ulaşamayacağı nesnelere çeşitli yolları deneyerek ulaşır. Nesneleri ve varlıkları ifade edebilmek için kendine özgü ses sözcük ve benzeri ifadeler Duygularını ses, jest ve mimiklerle ifade Oyunlarında taklitleri Ortalama 10 saniye ayakta yardımsız durur. Tek elinden tutulduğunda yürür. Yetişkin ile oturarak top oynar. Küçük nesneleri dar ağızlı kaba atar. Bardağı kulbundan Resimleri/fotoğrafları inceler. akta dururken oturma pozisyonuna geçer. Saklanan nesneyi birden fazla yerde arar. Nesnelerin ya da kişilerin adlarını Başkalarının ilgi gösterdiği davranışları tekrar Çömelme pozisyonundayken ayağa kalkar. Nesnelerin kapağını yerlerine yerleştirir. Yardımsız yürür. 12. Bir grup nesne arasından adı söylenen nesneyi Tek sözcüklü cümle kurar. Bağımsız hareket etmek ister. Saplı nesneleri iter. Çevresinde oynayan çocukları izler. Bir - on arasında sözcük Hoşuna giden hareketleri tekrar tekrar Basamakları emekleyerek çıkar. Kolları ile güç gerektiren hareketleri Kalın yapraklı kitap sayfalarını çevirir.
Gelişim Nesneyi en son saklandığı yerde bulur. Sorulduğunda adını Kendi isteklerinin yapılması için ısrar Elinde nesne taşıyarak yürür. Nesneleri dengeli bir şekilde üst üste koyar. Suyu kaptan kaba boşaltır. 13-15 Çeşitli nesneleri oyunlarında Eşyaları mekândaki yerlerinde arar. Anne- baba sözcüklerini anlamına uygun Bir-yirmi arasında sözcük Yeni karşılaştığı durumlarda duygularını ifade eden sesler çıkarır. Yerdeki bir nesneyi eğilerek alır. Sabit duran topa ayağı ile vurur. Oyunlarda her iki elini eş güdümlü Açılır kapanır nesnelerle, açma kapama Kalemi avucuyla Şekilleri uygun boşluklara yerleştirir. Özellikleri söylenen nesneleri Tanıdığı nesneleri isimlendirir. Başkasının duygularını anlamak için yüzüne bakar. Belirli bir yüksekliğe tırmanır Nesnelerin düğmelerine basar. Kağıdı yırtar. Topu iki eliyle tutarak karşısındakine atar. Daha önceden tanıdığı varlıkları başka bir yerde gördüğünde tanıdığını belli Basit problem durumlarına çözüm üretir. Ritmik/Melodik sesleri mırıldanarak tekrar Sözel oyunlar oynar. Başkalarının duygusal ifadelerini taklit Öfkelendiğinde yetişkin desteği ile sakinleşir. Elinden tutulduğunda basamak çıkar. Parmak ucunda yükselir. Karalama/boyama 16-18 Uzaktaki nesneyi Eylemleri uygun ses taklitleriyle ifade İlgi çekmek için çeşitli davranışlar Birbirini izleyen iki yönergeye uyar. Vücudun iki parçasını İsimleri söylendiğinde kitaptaki resimleri nı mekânda diğer çocuklarla etkileşime girmeden oyun oynar. Yetişkinle etkileşimli oyun oynar. Bisikleti ayakları yerdeyken sürer. Kaşık ve çatalı uygun biçimde
Gelişim nı iki nesneyi eşleştirir. Yirmi-elli sözcüğü anlamına uygun Yardımla merdivenleri iner. Kitap sayfalarını ikişerli üçerli çevirir. Vücudun 3-4 parçasını İki-üç sözcükten oluşan bağlaçsız cümleler kurar. (Telgrafik Konuşma) Bağımsız davranışlar Merdivenleri, bir ayağının yanına diğerini getirerek çıkar. En az dört küpten (5x5 cm) kule 19-21 Birbiriyle ilişkili iki nesneyi bir araya getirir. Basit sorulara uygun yanıt Karşısındakine topu havadan atar. Geri geri yürür. Makası iki eliyle Basit sınıflamalar Yetişkinin davranışını, ses ve hareketle taklit Nesneleri çıkardıkları sese göre ayırt Kısa öyküleri dikkatini vererek dinler. Resmini gördüğü nesneyi isimlendirir. Akranlarına ilgi Dengeli koşar. Yan yan yürür. Yardımla tek ayağının üzerinde durur. İri boncukları çubuğa dizer. Vidalı kapakları açar. Nesneleri merak Elliden fazla sözcüğü anlamına uygun Oyuncağı ipinden çekerek yürür. İki- üç küpten (2.5x2.5 cm.) kule 22-24 Sorulduğunda nesnelerin/ varlıkların parçalarını isimlendirir. Sembolik oyun oynar. Gözlemlediği bireylerin davranışlarını onlar olmadığında da taklit Zamirleri Soru cümleleri kurar. Sosyal iletişim kalıplarını Merdivenden yardımsız iner. Düz hat üzerinde yürür. Kapları boyutlarına göre iç içe yerleştirir. Makasla bir açımlık hamleler ile kâğıdı keser. Nesneyi iki elinin avuçları içinde yuvarlar. Yer bildiren yönergelere uygun tepkide bulunur. Parça bütün ilişkisi kurar. Bildiği şarkı ya da tekerlemelere eşlik Evde basit işlere yardım Yerinde zıplar. Kalemi üç parmağı ile Kâğıdı iki eliyle buruşturur
Gelişim Tek basamaklı sayıları art arda Çeşitli rollere girerek oyun oynar. Çoğul ekini Anlaşılır şekilde konuşur. Adını ve soyadını Oyun arkadaşını seçer. Cinsiyetini bilir. Topu başının üzerinden geriye atar. Topu hedefe atar. Yumuşak malzemelerle şekiller oluşturur. Model olunduğunda dik çizgi çizer. 25-30 Rengi söylenen nesneyi Üç ve daha fazla sözcüklü cümleler kurar. Basit cümlelerde zamirleri Nesneleri belirli bir hat üzerinde yan yana dizer. Dört-beş küpten kule Art arda verilen üç yönergeyi yerine getirir. Basit cümlelerde edatları Hepsi ve biri ifadelerine uygun Kendine ait nesneleri paylaşır. Kaydıraktan kayar. Paketlerin ambalajlarını açar. Varlıkların sesiyle resimlerini eşleştirir. Nesneleri isterken isimlerini Anlatılan öyküyü dinler. Basit kurallara uyar. Düz ve belirli bir hat üzerinde geriye doğru yürür. Kapı kolunu kullanarak kapıyı açar. Neden-sonuç ilişkisi kurar. Nesneleri birden fazla özelliğine göre sınıflar. İki basit cümleyi birleştirir. Yaşıtlarıyla birlikte oyun oynar. Parmak uçlarında birkaç adım atar. 15-20 cm. yükseklikten atlar. Pedal çevirir. Modele bakarak yuvarlak çizgi çizer. Sorulduğunda zıt kavramları Resimde gördüğü olayları anlatır. Grup içi konuşmalara katılır. Belirli bir uzaklığı (ortalama 15-20 cm) atlayarak geçer. Kâğıdı keser. 31-36 Yakın geçmişteki olayları hatırlar. Tek ve çift kavramlarını içeren yönergelere uygun davranır. İki nesneyi belirli bir özelliğe göre sıralar. Basit ritim kalıplarını tekrar Basit şarkıları ezbere Çevresindeki ya da öyküdeki olayları dramatize Açık uçlu sorular sorar. Dinlediği öyküyü anlatır. İsteklerinin ertelenmesini kabullenir. Grupla şarkı söyler/dans Hareket eden topa tekme atar. Kendisine doğru atılan topu yakalamak için kollarını uzatır. Koşarken durup yerdeki nesneyi alıp koşmaya devam Alçak engellerin üzerinden atlar. Tek ayak üzerinde sıçrar. Katlamalar Altı-yedi küpten kule Tüp şeklindeki nesneleri işlevine uygun olarak sıkar. İri delikli boncukları ipe dizer.