Kurumların stratejik disiplin ve yönetim aracı olan Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP) sistemleri, işletmelerin sinir sistemi haline geliyor. Tüm iç ve dış ticari işlemler, ERP ile yönetiliyor. Türkiye de de büyük ilgi gören ERP çözümlerinde, Türk yazılımcılar başarılı ERP çözümleriyle pazarda önemli bir rol oynuyor. Model Business Solutions, ERP konusundaki geniş bilgi birikimi ve güçlü sektörel deneyimi ile, kurumsal yazılım pazarında ülkemizin haklı gururu olmayı hak ediyor. Model Business Solutions Genel Müdürü Atila Zeybek ile ERP uygulamaları ve deneyimleri üzerine konuştuk. ERP çözümleri kurumlara ne gibi faydalar sağlıyor? ERP çözümlerinin faydaları çokboyutlu. Doğru yönetmenin ve planlamanın yanında, sipariş, ürün, ürün grubu, yönetim birimi bazında gerçekleşen maliyetlerin, gelir-gider kalemlerinin pivot analizleri sonucunda alınan doğru kararlar sayesinde, giderlerde azalma ve gelirlerde artış sağlanıyor. Tekrarlı ve kişilere bağlı işlemler ortadan kalkıyor, ortaya çıkan kurumsal hafıza sayesinde günlük işlemlerin takibi problem olmaktan çıkıyor ve personel kaynağı daha verimli kullanılıyor. Verileri elde etme ve raporlama zorlukları aşıldığından, yetkili yönetici, zamanının önemli bir bölümünü kontrol, analiz ve karar verme yönünde kullanabilir hale geliyor. ERP çözümlerini uygularken nelere dikkat etmek gerekiyor? Öncelikle ERP almak isteyen firma, ERP ye ihtiyacını test etmelidir. Bunun için bir kontrol listesi kullanmalarını öneriyoruz. Bu listede, hızlı ve kontrol edilemeyen büyüme, kurumun gerçek finansal performansının bilinememesi, bilinmeyen ya da yanlış işçi maliyetleri gibi pek çok madde bulunuyor. Bir ERP proje seçim ekibi oluşturmak ve bu ekibin bünyesinde kurumun işleyişine hakim üyeler bulundurmak gerekiyor. Ayrıca, kurum içindeki tüm kaynakların analiz edilmesi de çok önemli. Anahtar teslimi ve sabit lisans bedeline ilave olacak uyarlama bedeli arasından, tercih edilen teklif tipi seçilmeli. Mevcut donanım ve işletim sistemi altyapısının durumu gözden geçirilmeli. ERP projesinin işletme var oldukça devam edecek bir proje olduğu unutulmamalı ve projeye verilen önem doğrultusunda bir bütçe ayrılmalıdır. Daha fikir aşamasından başlayarak, ERP projesi ile ilgili kurumiçi iletişime büyük önem verilmeli. Seçim aşamasında uzun listeye alınan 1 / 5
tedarikçiler, gerekli fonksiyon kriterlerine göre elendikten sonra kısa liste 2-3 firmaya düşürülmeli, bu firmalardan demo talep edilmeli ve yerinde kullanıcı ziyaretleri yapılmalı. Seçim sonrasında, proje ekibinde yer alması gereken birim yöneticileri, projeye nitelikli zaman ayırmalı ve periyodik toplantılarda alınan kararların uygulanmasını sağlamalıdırlar. Ekonomik dalgalanma dönemlerinde ERP nin kurumlara faydası ne yönde olabilir? Gelirlerin azaldığı, kâr marjlarının düştüğü dönemlerde, maliyetlerin doğru takibi ve stratejik analizler ile doğru kararların alınması daha da önem kazanıyor. Bu da ERP sistemi ile mümkün. İş süreçlerinin takibinde ERP kullanan kurumlar, kurum içindeki finansal bilgilerin entegrasyonu; müşteri siparişlerinin alınışından, üretim ve teslimine kadarki sürecin entegrasyonu sayesinde satış, satınalma, üretim ve sevkıyat departmanlarının koordinasyonu; imalat süreçlerinin standartlaştırılması ve hızlandırılması; atıl stok miktarının azaltılması, böylece maliyetlerin azaltılması; insan kaynakları bilgilerinin standartlaştırılması; iş süreçlerinde iyileşme gibi onlarca avantaja kavuşuyor. ERP pazarındaki eğilimlerden bahseder misiniz? ERP teknolojileri tarafında, model güdümlü mimariye sahip, bileşen bazlı yazılım geliştirme platformlarında, teknoloji ve fonksiyon katmanlarının teknik ve ekip seviyesinde ayrı tasarlanması bilinci, yazılımcılar arasında yaygınlaşıyor. Uygulama kapsamında, uyarlama esnekliğine, kullanım ve öğrenim kolaylığına sahip; sağlam bir altyapı üzerinde çalışan ve tecrübeli bir ekip tarafından desteklenen; müşteri ilişkileri yönetimi, tedarik zinciri yönetimi, operasyonel planlama, dış uygulamalarla entegrasyon ve esnek veri analizi araçlarına sahip; açık kaynak kodlu kurumsal çözümlere ihtiyaç artıyor. ERP II hakkındaki düşünceleriniz neler? 2 / 5
ERP II, tedarik zinciri yönetimi, müşteri ilişkileri yönetimi ve iş zekası kavram ve fonksiyonlarını bünyesine katarak, üretim dışı sektörlere de aynı avantajları sunmaya başladı. Kurumların farklı bölümlerindeki farklı fonksiyonları entegre etmekle kalmadı, bu entegrasyonu farklı endüstriler arasına taşıdı. ERP II, açık mimari üzerinde, web merkezli bir yapıya sahip bulunuyor. İnterneti çalışma ortamının bir parçası olarak görüyor. ERP nin avantajlarını alırken, kurumsal operasyonların yeniden tanımlanmasına katılım zorlukları gibi başarısız yönlerine çözüm getirmeyi hedefliyor. Bu yaklaşımla birlikte ERP II, tedarikçiler ve müşteriler ile uygulamalararası etkin entegrasyon avantajı sayesinde, planlama derinliği sağlayacak ve yönetim dinamiklerini geliştirecek. Türkiye'deki ERP pazarına ilişkin gelecek öngörülerinizi alabilir miyiz? Donanım ağırlıklı gelişen, 5 milyar dolar büyüklüğündeki BT pazarımızda, toplam kurumsal yazılım oranımız yüzde 10 un altında seyretmeye devam ediyor. Bu oran, yolun çok daha başında olunduğuna işaret ederken, yazılım ve hizmet alanında büyük bir potansiyele sahip olduğumuzu da gösteriyor. Bu potansiyeli canlandırabilmek için, üniversitelerimize, sektörümüzdeki sivil toplum kuruluşlarımıza, odalara, devlet kurumlarımıza ve ulusal yazılım sanayimizin iddialı kuruluşlarına önemli görevler düşüyor. Bir yandan, işletme yöneticilerimizin ve yönetici adaylarımızın kurumsal disiplin bilincini geliştirmeli, bir yandan da çok sayıda başarı hikayesi yaratmalıyız. Ülkemizde ERP çözümleri konusunda en çok yaşanan problemler neler? ERP projelerinin başarıya ulaşma oranı, ülkemizde yurtdışına kıyasla biraz daha düşük. Bunun en büyük nedeni, temel ihtiyaç analizinin iyi belirlenememesi, yönetici seviyesindeki kişilerin ERP disiplinini ticari program ile karıştırmaları ve ERP nin işletmelerinin sinir sistemi anlamına geldiğini fark edememeleridir. İşletmelerde, organizasyonların kurumsallaşması ile kurumsal disiplin uygulamalarına geçiş aynı anda hedefleniyor. Bu yaklaşım, yöneticiler, kullanıcılar ve uyarlayıcı firma için, ERP uyarlama süreçlerini zorlaştırıyor. Firmalar, programı alırken ne beklediklerini tam olarak ortaya koyamıyorlar. Analiz yapılırken istekler net olarak belirtilmediği için, sonrasında karşılıklı birçok sıkıntı yaşanabiliyor. İşletmeler, kurumsallaşma faaliyetlerini takip eden bir ERP uyarlama sürecini hedeflemelidir. Böylece, ERP üzerinde takip edilecek iş 3 / 5
süreçleri ve bu süreçlerden beklenen çıktılar daha net olacak ve uyarlama esnasında zaman kaybı en aza inecektir. ERP kullanan şirketlerin yıllık tasarrufu ne kadar oluyor? Stratejik işletme yönetim altyapıları ile tasarruf birincil amaç olamaz. Sinir sistemimiz sayesinde ne kadar tasarruf yaptığımız sorusu anlamlı bir soru değil; çünkü, onsuz yapamayız. Stratejik araçlar, alınacak yanlış yönetim kararları sonucunda meydana gelebilecek büyük zararların önlenmesine yardımcı olurlar. ERP alanındaki çözümünüzden ve projelerinizden bahseder misiniz? Model in Pepsi Türkiye, Jotun Boya, Kürüm Demir Çelik Grubu, Polisac gibi büyük ölçekli kurumlar tarafından kullanılan açık kaynak kodlu ERP çözümü Enterprise Model, yeni ERP projelerinde, güçlü referanslardan edinilen tecrübeyle uyarlanıyor. Çözümün uyarlanabilir fonksiyonel derinliği, kullanımı ve öğrenimi son derece kolay, belge merkezli kullanıcı dostu arayüzüyle kullanıma sunuluyor. Çözüm, kullanıcıların ve bilgi işlem yetkilisinin, kod yazmadan ve Model ekibine kod yazdırmadan, yönetim raporlarını kolaylıkla üretebilmelerini, pivot veriler ile grafikler üzerinde OLAP analizleri yapabilmelerini sağlayan gelişmiş bir raporlama teknolojisi içeriyor. Enterprise Model, web arayüzlü müşteri ilişkileri yönetimi modülü, kalite kontrol yönetimi, satınalma-satış teklif talepleri ve değerlendirmeleri, onay akışları, bakım onarım yönetimi, insan kaynakları yönetimi, hazine yönetimi, yönetim bilgi sistemi, kaba kapasite planlama ve ileri seviye çizelgeleme modülleriyle, benzersiz bir bütünleşik çözüm sunuyor. Örneğin, bugün Türkiye deki tüm Pepsi Türkiye birimlerinde Enterprise Model ERP kullanılıyor. 4 ay gibi kısa bir sürede uygulamaya alınan ERP sistemi, 3 fabrika ve 13 satış bölgesinde 300 kullanıcıya hizmet veriyor. Enterprise Model ERP, Pepsi nin tüm iş süreçlerinin takip edilmesi için kullanılıyor. Proje kapsamında, muhasebe, finansal muhasebe, malzeme yönetimi, araç yönetimi, bakım-onarım, operating review, personel, sabit kıymet, satınalma, üretim, maliyet muhasebesi ve enflasyon muhasebesi modülleri kullanılıyor. Öte yandan Arçelik, Model Business Solutions ile yaptığı işbirliğiyle, hem yetkili satıcılarının iş 4 / 5
süreçlerini hızlı ve sorunsuz yürütebilmesini sağlayacak, hem de veri alışverişini destekleyebilecek Asist çözümünü geliştirdi. Böylece Arçelik A.Ş., Türkiye de toplam 4.500 ün üzerindeki yetkili satıcılarıyla bilgi paylaşımı yapabileceği, entegre sistemleri çalıştırabileceği, aynı zamanda perakende beyaz eşya satıcısı olan bir işletmenin tüm iş süreçlerini kapsayacak bir yazılıma kavuştu. İlk Enterprise Model uyarlamasının yapıldığı müşterimiz olan Jotun Boya, açık kaynak kodlu bir yazılımın tüm avantajlarını kullanıyor. Jotun Boya da, el terminalli barkodlu sevkıyattan bankalarla otomatik işleme kadar tüm iş süreçleri, Enterprise Model üzerine taşındı. Bugün, Jotun Boya nın bilişim altyapısının iyi olması, müşterileriyle güvenli ilişkiler kurmasına yardımcı oluyor. Demir çelik sektörünün güçlü kuruluşlarından Kürüm Grubu, Türkiye ve yurtdışında devam eden operasyonlarına yön vermek için Enterprise Model ı tercih etti ve aynı yıl, Enterprise Model, Kürüm Holding bünyesindeki tüm firmalarda devreye alındı. Son olarak, Polisac dan bahsetmek isterim. Polisac, sipariş bazlı sac işleme alanında, siparişten sevkıyata kadar karmaşık fason üretim süreçlerine kurumsal disiplin kazandırabilmek amacıyla, Enterprise Model çözümümüz ile bir ERP projesi başlattı. Projede gelinen noktada, üç boyutlu çizimlerden, operasyon bilgileriyle birlikte, ürün ağaçları Enterprise Model a otomatik aktarılıyor. Aktarım sırasında, satın alınacak malzemeler ve yarı mamül kartları otomatik yaratılıyor, çizimin görünümü ürün ağacına bağlanıyor. Yayınlanan iş emirleri, operatörler tarafından sahadaki dokunmatik veri toplama sistemleri üzerinden kapatılıyor. Karmaşık süreçlere getirdiğimiz etkili çözümlerin yanında, organizasyonel dönüşüme de önemli katkılar sağladığımız proje, ekibimize, metal sektörünün birçok alanına taşıyabileceğimiz çok değerli tecrübeler kazandırmıştır. 5 / 5