1) Fibrinöz perikardit gelişimi aşağıdakilerden hangisi için tipiktir? (1998 NİSAN) a) Akut MI b) Atheroskleroz c) Endokardial fibroelastosiz d) Bakteriyemi e) Konjestif kardiomyopati En sık görülen perikardit fibrinöz ve seröfibrinöz formdadır. Akut MI, post enfarktüs (Derssler) sendromu, üremi, göğüs bölgesi radiasyonu, ARA, SLE, kardiak cerrahi sonrası görülebilir. Yanıt- A 2) Myokard infarktüsü sonrasında, 72. saatte aşağıdakilerden hangisi görülür? (1998 EYLÜL) a) Anistchskow hücre infiltrasyonu b) Polimorf nüveli lökosit infiltrasyonu c) Myokard lifleri arasında fibrozis d) Hemosiderinle yüklü makrofaj toplulukları e) Belirgin plazma hücre infiltrasyonu Myokard enfarktüsünün ilk 5 gününde ortamda hakim olan hücre polimorf nüveli lökositlerdir. Makrofajlar ilk kez 4. günde ortaya çıkar ve 6. günden itibaren belirginleşir. Myokard enfarktüsü sekonder yara iyileşmesine örnektir. Primer yara iyileşmesine göre tamir daha güç ve geç oluşur. Yanıt B 3) 30 yaşında erkek. Mukoza ve derideki yaygın maküler lezyonlardan yapılan biyopside obliteratif endarteritis ve plazma hücre infiltrasyonu mevcuttur. Etken hangisidir? (1998 EYLÜL) a) Varicella zoster b) Herpes simplex c) Treponema pallidum d) Ricketsia prowazeki e) Staphilokok aureus Mikroskobik incelemede yoğun plazma hücre infiltrasyonu ve damarlarda obliteratif endarterit ön planda sifilis lehine değerlendirilir. Üçüncü dönemde görülen gomlar ise garnülomatöz inflamasyondur. Yanıt C 4) Aorttaki aterom plakları üzerinde oluşan trombüsler yerlerinden koparlarsa, 1 / 9
aşağıdakilerden hangisi ortaya çıkar? (1999 NİSAN) a) Pulmoner embolizm b) Paradoks embolizm c) Sistemik embolizm d) Retrograt embolizm e) Septik emboli Arteriel dolaşımda karşılaşılan emboliler sistemik emboli olarak isimlendirilir. % 80 kardiak mural trombüslerden; geri kalanı aterosklerotik plak veya aort anevrizması yada valvular vejetasyonlarından köken alır. Yanıt C 5) Libman Sacs endokarditi aşağıdaki hastalıklardan hangisinde görülür? (1999 NİSAN) a) Malign hipertansiyon b) SLE c) Akut eklem romatizması d) RA e) Septisemi Sistemik lupus eritematozu olgularında kalp kapakcıklarında, kapakların her iki yüzünde birden yerleşen 1-3 mm boyutlarında vejetasyonlarla karakterli non-bakteriel verrüköz endokardit Libman Sacks endokarditi olarak isimlerndirilir. Yanıt B 6) Normal kapakta mitral ve aort kapağını tutan 3-5 mm. çapında etrafında iltihabi reaksiyon olmayan verrülerin etkeni olan hastalık hangisiyle ilişkilidir? (1999 EYLÜL) a.non-bakteriyel trombotik endokardit b.amiloidoz c.subakut bakteriyel endokardit d.akut bakteriyel endokardit e.akut romatizmal ateş Trombüs gelişme riskinin artmış olduğu durumalarda kalp kapaklarının kapanma çizgileri boyunca yerleşen 3-5 mm çapında trombotik vejetasyonlar non-bakteriel trombotik endokarditi oluşturur. İltihabi reaksiyon veya bakteriler izlenmez. Akut subakut bakteriel endokarditte mikroorganizmalar görülür. Akut romatizmal ateşte ise ön planda mitral kapakta benzer vejetasyonlar görülsede inflamasyon ve fibrozis eşlik eder. Yanıt A 7) Atherosklerozda risk faktörü olmayan hangisidir? (2000 NİSAN) a) Erkek cinsiyeti b) Diabetes mellitus c) Hipertansiyon d) HDL artışı e) Sigara 2 / 9
Diabetes mellitus, hipertansiyon, sigara ve hiperlipidemi ateroskleroz için major risk faktörleridir. Erkek cinsiyet ise minor risk faktörüdür. HDL artışı ise ters etkili olup ateroskleroz riskini azaltır. Yanıt D 8) Küçük çocuklarda miyokard enfarktüsüne yol açabilen ve mukokutanöz lenf nodu hastalığı olarak da bilinen hastalık aşağıdakilerden hangisidir? (2000 NİSAN) a) Takayasu hastalığı b) Kawasaki hastalığı c) Churg strouss d) Henoch Schönlein Purpurası e) Poliarteritis nodoza Kawasaki hastalığı küçük orta çaplı damarları tutan bir vaskülittir. Küçük çocuklarda görülür. Pankardit yapabildiği gibi koroner arterleride tutarak MI gelişimine yol açabilir. Ateş bilateral nonpürülan konjuktivit, el ayası ve ayak tabanında eritem, deokuamazyon ve püstül oluşabilir. Boyunda genellikle tek bir lenf nodunda büyüme vardır. En önemli ölüm sebebi kalp tutulumudur. Yanıt B 9) Aşağıdakilerden hangisi, bakteriyel endokarditin komplikasyonu değildir? (2000 EYLÜL) a. Valvüler kapak perforasyonu b. Supuratif perikardit c. Fokal embolik nefrit d. Serebral emboli e. Kolestatik hepatit Bakteriyel endokardit kapak deformiteleri, perivalvüler apse oluşumu (myokardit) ve süpüratif perkardit oluşturabilir. Santral sinir sistemi, böbrek ve parmaklarda emboli, apse oluşumu ve damarlarda mikotik anevrizmlara yol açabilir. Kolestatik hepatit oluşturmaz. Yanıt E 10) Aşağıdakilerden hangisi, akut romatizmal ateşte görülen karekteristik bulgulardan biridir? (2001 NİSAN) a- Choardae tendinea rüptürü b- Verriköz endokardit c- Sol atriumda endokardiyal fibrozis d- Osler nodülü e- Mitral valvülde kalsifikasyon ARA da kalpte pankardit görülür Fibrinöz perikardit, myokard içinde Aschoff cisimcikleri ve inflamasyon (myokardit) ile endokardda verrüköz endokardit Yanıt B 11) Aşağıdakilerden hangisi aterom plağında görülebilen komplikasyonlardan biri değildir? (2001 EYLÜL) 3 / 9
a) Yağlı çizgilenmeler b) Kalsifikasyon c) Plak içine kanama d) Ülserasyon e) Trombüs gelişimi Yanıt:A Ateroskleroz çocukluk çağında ilk kez damar lümeninde yağlı çizgilenmeler şeklinde başlar. Zamanla ilerleyerek 4. on yıldan sonra fibröz takke ile çevrili kolesterol ve esterlerinin birikini, kolesterolle yüklü makrofaj ve düzkas hücrelerinin proliferasyonu ile oluşan aterom plaklarına dönüşür. Aterom plağı yüzeyinde fissür ve ülserasyonlar, trombüs oluşumu, kalsifikasyon, plak içine kanama ve anevrizma gelişimi gibi komplikasyonlar oluşabilir. 13) Hangisinde subendokardial bölgede McCallum plakları bulunur? (2002- EYLÜL) a. Libman Sacks endokarditi b. Nontrombotik bakteriyel endokardit c. Romatizmal kardit d. Endokardiyal fibroelastozis e. Romatoid artrit Yanıt: C McCallum plakları, kronik romatizmal karditte, en sık sol atriyumda görülen subendokardiyal fibröz kalınlaşma odaklarıdır. Hastalık için patognomiktir. 14) Akut romatizmal ateşte, kalpte görülen granülom benzeri yapılara ne ad verilir? (2003-NİSAN) a) Councilman cisimciği b) Aschoff cisimciği c) Mallory cisimciği d) Asteroit cisimcik e) Apoptotik cisimcik Yanıt: B Akut romatizmal ateş sinovya, eklemler, cilt ve kalpte inflamasyona yol açabilir. İlk olay fokal fibrinoid nekrozdur. Bunun sonucunda diffüz veya granuloma. benzeyen fokal bir inflamasyon uyarılır. Fibrozis kalpte sık olup kapak deformitelerine yol açabilir. Akut olayda tüm kalp katları tutulur: pankardit. Akut romatizmal karditin bulgusu santral fıbrinoid nekroz çevre sinde kronik mononükleer infalamatuar hücreler ve seyrek büyük veziküler nü veli histiositlerden (Anitschkow hücreleri) oluşan Aschoff cisimcikleridir. Kalbin bağ dokusu içinde bulunurlar. Diffüz inflamasyon da izlenir. Ağır olgularda myokardit sonucu jeneralize dilatasyon oluşur. Perikardda fibrinöz perikardit sıktır. Endokard tutulumu, en sık mitral ve aort kapaklarında, ödem, kalınlaşma, fibrinoid nekroz ve kapak kapanma çizgilerinde yerleşen küçük veje tasyonlar ile karakterlidir: verrüköz endokardit. Tamamen iyileşebilir veya deformiteler gelişir. En sık sol atriumda yerleşen, kapak dışı endokardial fibrozis: MacCallum plakları 15) Aschoff cisimcikleri aşağıdakilerden hangisinin karakteristik özelliğidir? 4 / 9
(2003-EYLÜL) a) Sarkoidoz b) Bruselloz c) Tüberküloz d) Akut romatizmal ateş e) Tularemi Akut romatizmal ateşde fibrinöz perikardit, verrüköz endokardit ve myokardit oluşur. Myokardit, merkezinde fibrinoid nekroz, etrafında mononükleer, geniş sitoplazmalı Anitsckoff hücrelerini içeren Aschoff cisimcikleri ile karakterlidir. 16) Aşağıdakilerden hangisi romatizmal kardit sekeli değildir? (2004-EYLÜL) a) Kronik adheziv perikardit b) Valvül deformitesi c) Korda tendina da değişiklikler d) Akut pürülan perikardit e) MacCallum lekesi Kronik romatizmal kalp hastalığında önceki tekrarlayan akut valvülitlere bağlı olarak geri dönüşümsüz deformiteler ve fibrozis vardır. Kapak komissuralarında füzyon, kronik romatizmal kardit için karakteristiktir. Sol kalp tutulu mu daha sıktır. Kapaklarda darlık ve/veya regürjitasyon oluşur. Basınç yükünde artış veya volüm artışı ile kalp yetmezliği gelişebilir. İnfektif endokardit ekle nebilir. Mitral stenozun en sık nedeni kronik romatizmal valvülittir. %65-70 olguda tek başına mitral kapak; %25 olguda mitral-aort kapağı tutulur. Triküspid ve pulmoner kapak tutulumu nadirdir. Komissuralarda fibröz köprüleşmeler ile balık ağzı yada düğme iliği görünümü oluşur. Kapak dışı endokard lezyonu olan MacCallum plakları en sık sol atriumda yerleşen, opak, fibröz odaklardır. Fibrinz perikarditin komplikasyonu olarak adeziv perikardit gelişebilir. Korda tendineada fibrozis olabilir. Akut pürülan perikardit ise enfektif endokarditin komplikasyonudur. 17) Romatizmal kalp hastalığı dışında, erişkinlerde mitral stenozun en sık nedeni aşağıdakilerden hangisidir? (2005-NİSAN) a) Lupus eritematozus b) Ehler-Danlos sendromu c) Marfan sendromu d) İnfektif endokardit e) Miksomatöz dejenerasyon Yanıt: E Mitral Kapak Prolapsusu (Mitral kapağın miksomatöz dejenerasyonu) İzole mitral regürjitasyonun en sık nedenidir. Erişkin populasyonunun %3 ünde izlenir. 20-40 yaş arası tanı konur. F>M Marfan sendromu ve diğer bağ dokusu hastalıklarında komplikasyon olarak gelişebilir. Mitral kapak yaprakları ve korda içinde gevşek, miksomatöz bir madde birikimi vardır. Ö zellikle arka kapak bölgesinde büyüme-yumuşama sonucunda yapraklarda sistolde 5 / 9
sol atrium içine balonlaşma oluşur. Korda tendiniea genellikle uzamış ve frajiidir; yırtılabilir. Mikroskopide gevşek, ödemli bazofilik doku izlenir. Daha az olarak trikuspid ve pulmoner kapakta izlenebilir. İnfektif endokardit, aritmi, mitral yetmezlik, emboliye bağlı inme ve ani ölüm riski vardır. 18) Aşağıdaki hastalıklardan hangisinde torasik aortada anevrizma ve aort yetmezliği, mikroskobik olarak yoğun lenfoplazmositer infiltrasyon ve endarterit gözlenir? (2007-EYLÜL) a) Marfan sendromu b) Ateroskleroz c) Takayasu hastalığı d) Sifiliz e) Wegener granülomatozu Üçüncü dönem sifiliste görülen obliteratif endarterit (lues) küçük damarları etkileyerek aorta ve sinir sisteminde komplikasyonlara yol açar. Torasik aortanın adventisya tabakasındaki vaza vazorumu etkilenir. Perivasküler lenfosit ve plazma hücre infiltrasyonu görülür (sifilitik aortit). Medya tabakasında beslenme bozulur ve aortik annulusuda içine alan anevrizmal dilatasyon gelişir. Fibröz skarların kontraksiyonu, intimada kıvrımlara ve makroskobik olarak ağaç kabuğu manzarasına yol açar. Aort kökünde aterom gelişimi (tipik aterosklerozda nadir) koroner ostiumlarını çevreleyip tıkayabilir. Aort halkasında dilatasyon, yetmezlik ve ileri derecede sol ventrikül hipertrofisi (kor bovinum) gelişebilir. 19) Aşağıdakilerden hangisinin kor pulmonale etyolojisinde rolü yoktur? (2008-NİSAN) a) Kalsifik aort stenozu b) Tekrarlayan pulmoner emboli c) Kistik fibrozis d) Kifoskolyoz e) İntersisyel pulmoner fibrozis Yanıt: A Yine bir tablo sorusu. Obstriktif ve restriktif akciğer hastalıklarının tümü kronik kor pulmonaleye yol açabilir. Masif pulmoner emboli ise akut kor pulmonalenin en sık sebebidir. Mitral kapak lezyonlarıda akciğerde konjesyon, ödem ve pulmoner hipertansiyona yol açabilir. Kalsifik aort stenozu ise sol ventrikülde hipertrofi ve zamanla dilatasyon sonucunda, sol kalp yetmezliğine yol açar. Kor pulmonaleye yol açan etkenler: Akciğer parankim hastalıkları Kronik obstrüktif hastalıklar Kronik pulmoner intersisyel fibrozis Pnömokonyozlar Kistik fibrozis Bronşiektazi 6 / 9
Pulmoner damar hastalıkları Rekürren pulmoner tromboemboli Primer pulmoner hipertansiyon Yaygın pulmoner vaskülit (ör: Wegener granülomatozu) İlaç, toksin yada radyasyona bağlı vasküler tıkanıklık Yaygın tümör mikroembolisi Göğüs duvarı hareketinin bozulması Kifoskolyoz Belirgin obesite (Pickwick send) Nöromuskuler hastalık Pulmoner arter konstriksiyonu Metabolik asidoz Hipoksemi Kronik yüksek irtifa hastalığı Major hava yolu tıkanıklığı İdiyopatik alveoler hipoventilasyon 20) Altmışdört yaşında bir erkek hastada aniden başlayan görme bozukluğu nedeni ile yapılan temporal arter biopsisinde lümende trombüs, duvarda internal elastik membran çevresinde granülomatöz iltihap saptanmıştır. Bu hasta için en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir? (2008- EYLÜL) a) Takayasu hastalığı b) Buerger hastalığı c) Wegener granülomatozu d) Dev hücreli arterit e) Henoch-Schönlein purpurası Temporal (Dev Hücreli) arterit baştaki büyük arterleri, özelliklede karotid arter dallarını tutan; segmental akut veya kronik (sıklıkla granulomatöz) bir lezyon olup en sık görü len arterittir. Temporal arterler, oftalmik arterin terminal dalları tutulup tek taraflı (nadiren iki taraflı) körlük yapabilir. Kalp ve akciğer hiçbir zaman tutulmaz. 50 yaş üzerinde sıktır. F/M= 2/1-3/1. Polimyalji romatika zemininde gelişebilir. Etkilenen arterlerde Iümenda daralma ve nodüler kalınlaşma, medianın iç yarısında granulomatöz inflamasyon, dev hücreler, internal elastik membran parçalanması vardır. Bir diğer formunda ise granulom oluşumu olma dan lenfosit, makrofaj, nötrofıl, eozinofil infiltrasyonu vardır ve fibrinoid nekroz görülebilir. Tam mekanizma bilinmese de granülomatöz inflamasyon HLA-Dr iliş kisi ve kortikosteroide yanıt vermesi nedeni ile T hücresi ile ilişkili olduğu düşünülür. Ateş, halsizlik, kilo kaybı yanı sıra yüz-baş ağrısı olabilir. Damar nodüler ve ağrılı olabilir. Diplopi, geçici görme kaybı, körlük oluşabilir. 21) Kalp kasının kontraktil ünitesi olan sarkomer genlerinde oluşan mutasyonlar sıklıkla aşağıdaki hastalıklardan hangisinin patogenezinde rol oynar? (2008-EYLÜL) a) Hipertrofik kardiyomiyopati 7 / 9
b) İdiyopatik restriktif kardiyomiyopati c) Muskuler distrofi d) Dev hücreli miyokardit e) Fabry hastalığı Yanıt: A Hipertrofik kardiyomiyopati, kontraktil ünite olan sarkomer proteinlerini kodlayan genlerde oluşan mutasyonlar sonucunda gelişir. Genetik bir hastalık olup olguların çoğu aileseldir ve otozomal dominant geçiş gösterir. Geri kalan olgular sporadikdir. En sık beta-myozin ağır zincir gen defekti görülür. Kardiak myositlerde kasılma gücü azaldığından, kompansatuar olarak kardiak hipertofi geliştiği ileri sürülmektedir. 22. Hepatit B virus antijenlerine ilişkin immün komplekslerin dokularda birikimine ikincil gelişen hastalık aşağıdakilerden hangisidir? (2009-Nisan) A) Romatoid artrit B) Sistemik lupus eritematozus C) Serum hastalığı D) Poliarteritis nodosa E) Henoch-Schönlein purpurası PAN olgularının yaklaşık %30 kadarında HBV' ye yönelik antikorlar ve bunların oluşturduğu immünkompleksler belirlenebilir. 23. Serumda nötrofil granüllerine karşı antikorlar (ANCA) bulunması, aşağıdaki hastalıklardan hangisini düşündürür?(09-nisan) A) Goodpasture sendromu B) Wegener granülomatozu C) Pernisiyöz anemi D) Akut romatizmal ateş E) Myastenia gravis Yanıt: B Kolay bir soru. c-anca ile Wegener granülomatozunun ilişkisi hepimizin bildiği bir konu. 8 / 9
24. Dört yıl önce böbrek transplantasyonu olan 38 yaşındaki kadın hastada lenf nodülleri, mukozalar ve iç organları tutan multipl lezyonların iğsi hücreler ve kapiller damarlardan oluştuğu görülüyor. Bu hücrelerde Human Herpes virus 8 DNA sı bulunuyor. Bu hasta için en olası tanı aşağıdakilerden hangisidir? (09-Nisan) A) Kaposi sarkomu B) Sitomegalovirus enfeksiyonu C) B hücreli lenfoma D) Nörofibromatozis E) Mikobakteriozis Yanıt: A Transplantasyon nedeni ile immünsüprese olan bir hastada iğsi hücreli multiple lezyonlar ve etken olarak HHV-8 verilince, Kaposi sarkomunu hatırlıyoruz. Artık AIDS ile ilişkili olarak öğrendiğimiz immün yetmezlikte görülen lezyonları, transplantasyonda sormaya başladılar. Bir önceki sınavda sorulan beyin lenfoması da AIDS' de değil, transplantasyon sonrası diye sorulmuştu. 9 / 9