İskemik Serebrovasküler Olaylarda Karotis Arterinin Cerrahi Tedavisi Prof. Dr. Ayla Gürel Sayın

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İskemik Serebrovasküler Olaylarda Karotis Arterinin Cerrahi Tedavisi Prof. Dr. Ayla Gürel Sayın"

Aylin Sarı
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Ateroskleroz; Koroner, Serebral, Periferik Arter Tutulumu Sempozyum Dizisi No: 52 Ekim 2006; s İskemik Serebrovasküler Olaylarda Karotis Arterinin Cerrahi Tedavisi Prof. Dr. Ayla Gürel Sayın Sağ karotis kommunis trunkus brakiosefalikustan, sol karotis kommunis arkus aortadan çıkar. Resim 1. Arkus Aorta ve Dalları Her iki kommunis arterin başlangıç yeri sternoklaviküler eklemin hemen arkasıdır. Karotis C4 seviyesinde interna ve externa olmak üzere iki dala ayrılır. Karotis arterinin internal dalı boyunda dal vermez. Eksternal dalı ise boyunda süperior tiroid,farengial, lingual, fasiyal, oksipital, postauriküler,süperfisiyal temporal ve internal maksillar dallarını verir. Karotis arterlerinde ICA orijinindeki stenoz veya oklüzyon retinal ve serebral iskemiye neden olabilir. Karotis arterial sistemde iskemik olaylar iki mekanizma sonucu ortaya çıkar: 1. Düşük perfüzyon (hemodinamik veya distal yetersizlik) 2. Intrakranyal embolizm (arterden- artere emboli) 99

Resim 1. Arkus Aorta ve Dalları Her iki kommunis arterin başlangıç yeri sternoklaviküler eklemin hemen arkasıdır. Karotis C4 seviyesinde interna ve externa olmak üzere iki dala ayrılır.

2 Prof. Dr. Ayla Gürel Sayın Resim 2. Kommunis Arter ve Dalları Düşük- Perfüzyon ICA stenozu veya oklüzyonu sırasında oluşan düşük perfüzyon akımı kollateral dolaşımın yetersiz olduğu bölgelerde distal yetersizlik ortaya çıkarır ve retina veya serebral hemisferde iskemiye yol açar. İntrakranyal Embolizm Aterosklerotik ICA hastalığında arter progresif bir şekilde daralır. Aterom plağı üzerinde teşekkül eden trombosit-fibrin trombüsleri koparak distal intrakranyal damarların tıkanmasına neden olabilir. 100

dolaşımın yetersiz olduğu bölgelerde distal yetersizlik ortaya çıkarır ve retina veya serebral hemisferde iskemiye yol açar.

3 İskemik Serebrovasküler Olaylarda Karotis Arterinin Cerrahi Tedavisi Resim 3. Karotis Bifurkasyonundaki Aterosklerotik Plak Karotis Lezyonu (Aterosklerotik İCA) İçin Etyolojik Nedenler Ateroskleroz (%90) Enfeksiyöz ajanlar Hipertansiyon Sigara kullanımı Anevrizma Arteritis Karotis diseksiyonu Fibromüsküler displazi Radyasyon Travma Karotisdeki Aterosklerotik Plağın İCA da Meydana Getirdiği % Çap Daral ması ile İnme Riskinin Karşılaştırılması: Karotis lezyonu (%) İnme riski (%) < %50 < % 2 %50-80 %10 > %80 %11-19 Bilateral > %80 %20 101

Enfeksiyöz ajanlar Hipertansiyon Sigara kullanımı Anevrizma Arteritis Karotis diseksiyonu Fibromüsküler displazi Radyasyon Travma

4 Prof. Dr. Ayla Gürel Sayın Karotis Arter Tıkanıklarına Bağlı Semptomlar Geçici monooküler görme kaybı (Amaurosis Fugax) TİA RİND İskemik inme (Felç) Bilinç bulanıklığı veya bilinç kaybı Nörolojik ve kognitif bozukluklar Senkop Geç ici Monooküler Körlük (Amaurosis Fugax) Amaurosis fugax ipsilateral gözde geçici monooküler körlüktür. Saniyeler ve ya birkaç dakika sürebilir. Bu ataklar oftalmik arterde kan akımının azalmasına bağlıdır. Parlak ışığa maruz kalındığında, artan retinal metabolik aktivite karşılanamadığı için retinal kladikasyo görülür. Geçici İskemik Atak (TIA) Oluşan serebral fonksiyon bozukluğunun 24 saat içinde düzelmesidir (24 saatten uzun süren nörolojik defisitlere inme denir). Reversible İskemik Nörolojik Defisit (RIND) Akut olaydan sonra 3 hafta içinde tamamen düzelen inmelere denir. Kontralateral ekstremitede motor, duyusal belirtiler, afazi, görme alanı defektleri olabilir. İskemik İnme (Felç) İnmenin ağırlığı, infarktın yerine, büyüklüğüne, kollateral dolaşıma ve infarkta neden olan mekanizmalara göre değişiklik gösterir. Lezyon tarafına konjuge bakış deviasyonu, kontralateral motor ve duyusal defisit görülür Karotis Arter Lezyonlarında Tanı Methodları: Fizik Muayene: Karotis arter üzerinde üfürüm duyulmasıdır. Bu üfürümün kardiak orijinli üfürümler olup olmadığına dikkat edilmelidir. Karotis Doppler İncelemesi: Karotis arteri renkli arterial dopler USG ile değerlendirilir. Anjiografi KAROTİS ENDARTEREKTOMİ Karotis endarterektomi (CEA) aterosklerotik oklüzif hastalıklara bağlı serebral iskemik semptomların önlenmesinde kullanılan cerrahi bir tekniktir. Genel anestezi altında hangi taraf karotis internaya müdahale edilecekse o 102

bozukluklar Senkop Geç ici Monooküler Körlük (Amaurosis Fugax) Amaurosis fugax ipsilateral gözde geçici monooküler körlüktür. Saniyeler ve ya birkaç dakika sürebilir.

5 İskemik Serebrovasküler Olaylarda Karotis Arterinin Cerrahi Tedavisi taraftaki karotis kommunis, interna ve eksterna prepare edilir.bilateral internal karotis arterde %70 den fazla stenozu olan hastalarda,semptomlu taraf önce ameliyat edilir. Resim 4 ve 5. Karotis Doppler Uygulaması Resim 6. Karotis Anjiografisi 103

bilateral internal karotis arterde %70 den fazla stenozu olan

6 Prof. Dr. Ayla Gürel Sayın İnsizyon: Sternokleidomastoid kasın median kenarına paralel yapılır. Resim 7. Karotis Endarterektomi İnsizyonu Ameliyat: Cilt ciltaltı ve platisma geçilerek kommunis, eksternal ve internal karotis arterler eksplore edilir. Resim 8. Karotis Arteri ve Dalları 104

7 İskemik Serebrovasküler Olaylarda Karotis Arterinin Cerrahi Tedavisi Karotis kommunisten internal karotis artere doğru uzanan arteriotomi yapılır. Artere klemp konulmadan önce gelişecek iskemik süreçte - Karşı taraf İCA da ileri derece stenoz veya tam tıkanıklık varsa; - İCA distalinde basınç düşükse; şant kullanılır. Resim 9. Karotis Şantı Endarterektomi arterin yapılır. lamina elastika interna ve media tabakası arasından Karotis Endarterektomi Operasyonu İçin Kontraendikasyonlar Tam tıkalı karotid arter hastalığı Serebral infact sonrası ciddi nörolojik defisit Hastanın yaşam beklentisini kısıtlayan ek sistemik hastalıkları varsa hastanın ameliyat edilmesi kontraendikedir. Operasyon Sonrası Gelişebilecek Komplikasyonlar Kanama Nörolojik sekel (hemiparazi, hemipleji, monoparazi, fasyal felç, bilinç durumu bozuklukları ) 105

Karotis Şantı Endarterektomi arterin yapılır.

8 Prof. Dr. Ayla Gürel Sayın Resim 10. Karotis Plağının Endarterektomi Yöntemi ile Çıkarılması Resim 11. Karotis Plağı Çıkarıldıktan Sonra Patch Konulmadan Önce Carotisin Görüntüsü (Endarterektomi tamamlandıktan sonra insizyon bölgesi patch ile (safen veya PTFE yama ) ile kapatılır.) 106

Karotis Plağı Çıkarıldıktan Sonra Patch Konulmadan Önce Carotisin

9 İskemik Serebrovasküler Olaylarda Karotis Arterinin Cerrahi Tedavisi Resim 12. Patch ile Kapatılmış Karotis Arteriotomisi Vagus Sinirinin Yaralanması: Vagus sinirinin kafa tabanında rezeksiyonu, vokal kord paralizisine ya da gerçek kordların üzerinde tek taraflı laringeal duyu kaybına, krikotiroid kas ve inferior konstriktör kas felcine yol açar. Hipoglossal Sinirin Yaralanması: Dilin motor siniridir. Ağız açık durumda iken dilin pozisyonu, atrofi ve fasikülasyon bulunup bulunmadığı gözden geçirilir. Tek tarafı hipoglossal sinirin felcinde dil felçli tarafa doğru kayar. Dilin aynı yarısında atrofi görülür. İki taraflı n. hypoglossus lezyonlarında dilin dışarı çıkarılmadığı, hatta ağız tabanında hiç hareket etmediği dikkati çeker. 107

laringeal duyu kaybına, krikotiroid kas ve inferior konstriktör kas felcine yol açar. Hipoglossal Sinirin Yaralanması: Dilin motor siniridir.

Benzer belgeler

Dr Talip Asil Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı

Dr Talip Asil Bezmialem Vakıf Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Anabilim Dalı Karotis Arter Hastalığı İskemik İnmelerin yaklaşık %20-25 inde karotis arter darlığı Populasyonda yaklaşık %2-8 oranında