ELK432-MİKROBİLGİSAYARLI SİSTEM TASARIMI LABORATUAR DENEY FÖYÜ İÇİNDEKİLER 1. ASENKRON MOTORA YOLVERME YÖNTEMLERİ 2. ASENKRON MOTORA YILDIZ ÜÇGEN YOLVERME 3. OTOMATİK GİRİŞ KAPISININ PLC ÜZERİNDEN KONTROLU 4. ZAMAN (TIME ) DİYAGRAMINA UYGUN PLC PROGRAMININ YAZILMASI 5. TRAFİK IŞIKLARI DENETİMİ 6. TAŞIYICI NAKİL ARACI KONTROLÜ 7. BOYA KAZANI DENETİMİ 8. DOLUM TESİSİ OTOMASYONU 9. BİLGİ YARIŞMASI OTOMASYON DÜZENEĞİ DENETİMİ 10. ANALOG I/O KULLANIMI 1
DENEY NO : 1 DENEY ADI : ASENKRON MOTORA YOLVERME YÖNTEMLERİ DENEYİN AMACI: Bu çalışmada, endüstride genel olarak kullanılan kısa devre çubuklu asenkron motoru kesikli ve sürekli çalıştırabilmek için gerekli olan PLC ladder ve boolean programının yazılması ve Giriş / Çıkış (I/O), SET / RESET (S/R) komutlarının kullanımının incelenmesi amaçlanmaktadır. TEORİK BİLGİ : Bilindiği gibi PLC endüstriyel uygulamalarda motor, selenoid valf, kontaktör ve bunun gibi çeşitli cihazların kontrolünde kullanılmaktadır. Kontrol işlemi ise PLC ye yazılan program ile gerçekleştirilmektedir. Bu deneyde kontrol edilmek istenen asenkron motorun güç ve kontrol devresi bağlantı şeması Şekil 1 de verilmektedir. R S T R I0.0 I0.1 N Q0.0 Q0.0 3~ Şekil 1 den de anlaşılacağı gibi input olarak iki adet buton ve çıkış olarak ise bir adet kontaktör kullanılmıştır. Gerekli Bilgiler: Şekil 1. 1- Normalde Açık ve Kapalı Kontak Sembol: I0.0 I0.0 İşlem Faktörleri (Operandlar): I0.0 (bit):buraya kontağın adresi yazılır bu adres counter, iç röle olabilir. Açıklama: I0.0 adresinin değeri 1 olduğu zaman normalde açık kontak kapanır. Normalde açık bir kontak kapandığında enerji akışı olur. Seri bağlandığı zaman, normalde açık kontak, takip eden Ladder elemanıyla lojik olarak AND'lenmiş olur. Paralel bağlandığında ise OR mantığı kullanılmış olur. 2
2-Çıkış Sembol: Q0.0 Bobinin bağlı olduğu hatta enerji geldiği zaman çıkış rölesi çeker ve Q0.0 adresi 1 olur. Yukarıda bilgileri verilen komutların kullanılması ile kısa devre çubuklu bir asenkron motor gerektiği şekilde kontrol edilebilmektedir. Süreç in Tanımı 1. SÜREÇ Aşamalar : 1 1. Butona basıldığında motor ileri yönde çalışmaya başlasın, çekildiğinde motor dursun. 2 1. Butona basılı iken 2. Butona basılır ise motor dursun. 2. SÜREÇ Aşamalar : 1 1. Butona basıldığında motor ileri yönde çalışmaya başlasın, çekildiğinde motor çalışmaya devam etsin. 2 2. Butona basılır ise motor dursun. İSTENİLENLER 1. İki süreçte tanımlanan aşamaları ilk olarak normalde kapalı butonlar ile daha sonra ise normalde açık butonlar ve son olarak da biri açık diğeri kapalı buton kullanarak gerçekleştirecek PLC Programı ladder ve boolean dilinde yazınız. 2. PLC devre bağlantı şemasını, S7-200 CPU 224 PLC devre bağlantı özellikleri dikkate alarak çiziniz. 3. Aynı işlemlerin set-reset komutlarını kullanarak gerçekleştiriniz. PLC GİRİŞ ÇIKIŞ ADRES TABLOSU ADI ADRES ACIKLAMA Stop I0.0 Stop butonu Start I0.1 Start butonu Motor Q0.0 Çıkış rölesi 3
DENEY NO: 2 DENEY ADI : ASENKRON MOTORA YILDIZ ÜÇGEN YOLVERME DENEYİN AMACI: Endüstride genel olarak kullanılan kısa devre çubuklu asenkron motorların yıldız üçgen yol verme programının yazılması ve zamanlayıcıların (Timer) kullanımının incelenmesi amaçlanmıştır. TEORİK BİLGİ : Bu deneyde kontrol edilmek istenen asenkron motorun güç ve kontrol devresi bağlantı şeması Şekil 2 de verilmektedir. R S T R I0.0 I0.1 Q0.0 Q0.2 Q0.0 Q0.0 Q0.2 Q0.1 Q0.2 T37 T37 Q0.1 3~ Q0.2 Q0.2 Şekil 2 Şekil 2 den de anlaşılacağı gibi giriş (input) olarak iki adet buton, çıkış (output) olarak ise üç adet kontaktör ve zamanlayıcı olarak bir zaman rölesi kullanılmaktadır. 4
Gerekli Bilgiler: Zaman Rölesi Tüm PLC li sistemlerde zamanlayıcı (timer) ile amaçlanan bir zaman dilimi sonrasında zamanlayıcının çıkışını ON durumuna geçmesidir. Sembol: IN TON TXXX PT Txxx (word): CPU 212: 32-63 CPU 214: 32-63, 96-127 CPU 215/216: 32-63, 96-255 PT (word): istenilen gecikme miktarını tespit edilmesi için gerekli olan zaman sabitidir. sabit bir değer atanabildiği gibi bir adresten o adrese ait verilerde atanabilir. Düz zaman rölesi (TON) kutusu, tetikleyen girişi (IN) enerjili yani lojik 1 olduğu sürece maksimum zaman değerine kadar çalışır. Eğer Txxx >= Ayar Değeri (PT) ise, çıkış biti T set edilir. Sayma esnasında IN girişi 0 olursa sayma durur ve röle sıfırlanır. Aşağıdaki tabloda CPU'lardaki zaman rölesi numarasına göre sayma kademesi (veya çözünürlük) görülmektedir. Zaman rölesinin ayarı PT değeri ile bu kademenin çarpılmasıyla oluşur. Örneğin T32 için PT= 10000 ise, bu 10.000 x 1 ms= 10 sn'ye karşılık gelir. Yani zaman rölesi IN girişi geldiği sürece 10 sn bekleyecek (ama bu esnada 1 ms'lik kademeler halinde sayacak), sonra çıkışı 1 olacaktır. Sayma her durumda maksimum değere ulaşılınca durur ki bu da PT değerinin alabileceği en yüksek değerdir (32767). Bir başka deyişle bir zaman rölesini en fazla 3276.7 sn (yakl. 54 dakika)'ye ayarlayabilirsiniz. Durum tablosunda, zaman rölesi ve sayıcı değerlerini bit veya word olarak izleyebilirsiniz. Bit olarak izlediğinizde çıkış durumu (açık veya kapalı) görüntülenir. Word olarak izlediğinizde anlık değer görüntülenir. Çözünürlük Maksimum Zaman CPU 212 CPU 214 CPU 215/216 1 ms 32.767 saniye T32 T32, T96 T32,T96 10 ms 327.67 saniye T33-T36 T33-T36T97-T100 T33-T36T97-T100 100 ms 3276.7 saniye T37-T63 T37-T63T101-T127 T37-T63T101- T255 5
Süreç in Tanımı 1. SÜREÇ Aşamalar : 1 1. Butona basıldığında Q0.0 ve Q0.1 nolu çıkışlar aktif olsun. NOT: Böylece motor yıldız olarak çalışmaya başlar. 2 3 sn sonra Q0.2 nolu çıkış aktif olsun ve Q0.2 aktif olunca Q0.1 inaktif hale geçsin. NOT: Böylece motor üçgen olarak çalışmaya başlar. 3- I0.0 nolu butona basıldığında Q0.0, Q0.1 ve Q0.2 çıkışları inaktif hale geçsin. NOT: Böylece motor durur. İSTENİLENLER 1. Süreçte tanımlanan aşamaları normalde kapalı, normalde açık butonlar ve zamanlayıcı (timer) kullanarak gerçekleştirecek PLC Programı ladder ve boolean dilinde yazınız. 2. Yıldız üçgen yolvermenin amaçları nelerdir? 3. PLC Bağlantı şemasını çiziniz. PLC GİRİŞ ÇIKIŞ ADRES TABLOSU ADI ADRES AÇIKLAMA Stop I0.0 Stop butonu Start I0.1 Start butonu M Q0.0 Çıkış kontaktörü Yıldız Q0.1 Yıldız kontaktörü Üçgen Q0.2 Üçgen kontaktörü Z.R. T37 Zamanlayıcı 6
DENEY NO: 3 DENEY ADI : OTOMATİK GİRİŞ KAPISININ PLC ÜZERİNDEN KONTROLU DENEYİN AMACI: Verilen sistemin PLC programlarının yazılmasının incelenmesi amaçlanmıştır. Süreç in Tanımı Aşağıda Şekli 3 de verilen kapı ileri, geri ve dur butonları ile hareket ettirilmektedir. - Kapı normalde ya açık ya da tam kapalıdır ancak hareketinin herhangi bir anında da dur butonu ile durdurmak mümkündür. - Kapı hareket ettiği sürece uyarı ışığı da 0.5 saniye aralıklarla yanıp sönmektedir. Güvenlik şeridi İkaz Şekil 3 PLC GİRİŞ ÇIKIŞ ADRES TABLOSU ADI ADRES AÇIKLAMA GERİ I0.1 Geri butonu İLERİ I0.0 İleri butonu DUR I0.2 Dur butonu İLERİ MOTOR Q0.1 İleri motor çıkışı GERİ MOTOR Q0.2 Geri motor çıkışı LAMBA Q0.3 Uyarı ışığı GÜVENLİK ŞERİDİ I0.3 Güvenlik şeridi anahtarı İLERİ SINIR I0.4 İleri sınır anahtarı GERİ SINIR I0.5 Geri sınır anahtarı İSTENENLER 1. PLC programını (Ladder ve Komut listesi olarak) yazarak, PLC devre bağlantısını çiziniz. 2. Güvenlik şeridine yanlışlıkla bir cisim veya araç çarptığında sistem hemen duracak şekilde programı düzenleyiniz. 7
DENEY NO: 4 DENEY ADI : ZAMAN (TIME) DİYAGRAMINA UYGUN PLC PROGRAMININ YAZILMASI DENEYİN AMACI: Verilen sistemin zaman ekseninde çıkışların, zamanlayıcıların (timers), durumları belirtilerek yükselen kenar komutu ile PLC programlarının yazılması ve incelenmesi amaçlanmıştır. Süreç in Tanımı Aşağıda Zaman Diyagramı verilen kumanda devresine ilişkin PLC programını yazınız. 10sn 10sn 10sn Şekil 4 PLC GİRİŞ ÇIKIŞ ADRES TABLOSU ADI ADRES ACIKLAMA Start I0.0 Start butonu Motor Q0.0 Çıkış rölesi İSTENENLER 1. PLC programını (Ladder ve Komut listesi olarak) yazarak, PLC devre bağlantısını çiziniz? 8
DENEY NO: 5 DENEY ADI : TRAFİK IŞIKLARI DENETİMİ DENEYİN AMACI: Verilen sistemin zaman ekseninde çıkışların, zamanlayıcıların (timers), sayıcıların (counters) durumları belirtilerek PLC programlarının yazılmasının incelenmesi amaçlanmıştır. Süreç in Tanımı Örnek olarak alınan bir trafik lambası sistemi ve zaman diyagramı Şekil 5 de verilmiştir. 2. YOL 1. YOL ÇIKIŞLAR Q0.5 1. YOL Q0.4 Q0.3 Q0.2 t1 t2 t3 t4 t5 t6 t7 t8 t9 t10 t11 t12 t13 t14 t15 t16 2. YOL Q0.1 Q0.0 t1 t2 t3 t4 t5 t6 t7 t8 t9 t10 t11 t12 t13 t14 t15 t16 ZAMAN Şekil 5. 9
PLC GİRİŞ ÇIKIŞ ADRES TABLOSU ADI ADRES AÇIKLAMA START I0.1 Start butonu STOP I0.0 Stop butonu KIRMIZI Q0.0 1. Yol Kırmızı Işık SARI Q0.1 1. Yol Sarı Işık YEŞİL Q0.2 1. Yol Yeşil Işık KIRMIZI Q0.3 2. Yol Kırmızı Işık SARI Q0.4 2. Yol Sarı Işık YEŞİL Q0.5 2. Yol Yeşil Işık t1=20sn, t2-t1=2sn, t3-t2=30sn olacaktır İSTENENLER 1. PLC çalıştığında start butonuna basıldığında Şekil 5 deki zaman diyagramında görüldüğü gibi gerekli çıkışlar aktif hale geçsin. 2. İstenildiğinde stop butonu ile sistem dursun ve tüm yönlere sadece sarı ışık 0,5 saniye aralılarla ayanıp sönsün (trafik ışıkları gece modu). 3. Yukarıda tanımlanan bu işlemler PLC nin I0.0 ve I0.1 girişleri ile kontrol edilsin. 4. Gerekli olan PLC programını ladder ve boolean dilinde yazınız. 5. PLC Bağlantı şemasını çiziniz. 10
DENEY NO: 6 DENEY ADI : TAŞIYICI NAKİL ARACI KONTROLÜ DENEYİN AMACI: Endüstride kullanılan taşıyıcı nakil araçlarının PLC ile kontrolünü gerçekleştiren programın yazılması ve böylece normalde açık (NA) ve normalde kapalı (NK) kontakların farklı uygulamalarda kullanımının incelenmesi amaçlanmaktadır. Süreç in Tanımı Bu sistemde bir taşıyıcı nakil aracı bulunmaktadır. Bu aracın kontrolü için gerekli sensör ve sınır anahtarının prensip yerleştirme biçimleri Şekil 6 da görülmektedir. 1. Sistem enerjilendiğinde taşıt geri yönünde hareket ederek sınır anahtarının (LS1) olduğu noktaya gelsin. 2. Yükü alana kadar 10sn beklesin. 3. Daha sonra orta noktaya gelsin (LS2). 4. İlave yükü alana kadar 15sn beklesin. 5. İleri yönde hareket etsin. 6. Sınır anahtarına (LS3) geldiğinde durarak yükünü boşaltıncaya kadar 20sn beklesin 7. Boşaltma işlemi sona erdiğinde taşıt geri yönde hareket ederek sınır anahtarı (LS1) e geldiğinde yükü tekrar alsın. 8. İşlemler bir döngü içinde tekrarlansın. LS2 LS3 LS1 LS2 GERİ İLERİ Şekil 6 11
İSTENİLENLER 1. Süreçte tanımlanan aşamaları normalde açık butonlar ve zamanlayıcıları (timer) kullanarak gerçekleştirecek PLC Programı ladder ve boolean dilinde yapınız. Enerji kesildiğinde hareket esnasında araç kaldığı yerden çalışmasına devam edecektir. Yukarıda tanımlanan çalışmanın gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan timer çeşidini ve gerekli timer numaralarını yazınız. 2. Araca yükleme esnasında, enerji kesilirse yüklemenin kaldığı yerden devam etmesi için nelerin yapılması gerektiğini yazınız. 3. Araç sınır anahtarına çarptıktan sonra kendi ataleti ile durması gecikirse ne gibi bir sorun oluşur? Bunların çözümü için ne yapılmalıdır? 4. PLC Bağlantı şemasını çiziniz. PLC GİRİŞ ÇIKIŞ ADRES TABLOSU ADI ADRES AÇIKLAMA STOP I0.0 Stop butonu START I0.1 Start butonu LS1 I0.2 Geri sınır anahtarı LS2 I0.3 Orta sınır anahtarı LS3 I0.4 İleri sınır anahtarı Q0.0 Q0.0 Geri çıkış rölesi Q0.1 Q0.1 İleri çıkış rölesi T.. T.. Geri zamanlayıcı T.. T.. Orta zamanlayıcı T.. T.. İleri zamanlayıcı 12
DENEY NO: 7 DENEY ADI: BOYA KAZANI DENETİMİ DENEYİN AMACI: Bu uygulamada endüstride kullanılmakta olan bir sistemin PLC programının nasıl olabileceği hakkında bilgiler verilmektedir. Süreç in Tanımı Bu sistemde bir boya kazanı bulunmaktadır. Bu kazan ve araçların kontrolü için gerekli sensör ve sınır anahtarının prensip yerleştirme biçimleri Şekil 7 de görülmektedir. 1. Sistem enerjilendiğinde ve start butonuna basıldığında 1. ve 2. boya girişinden gelen boya 1. ve 2. Valfler kontrol edilerek alınsın. 2. Boya alım işlemi üst sınır algılayıcısına kadar devam etsin. 3. Boya üst sınıra ulaştığında boya alımı durup karıştırma motoru çalışarak 10 sn boyayı karıştırsın. 4. Boyayı alt sınıra kadar pompa yardımıyla boşaltsın. 5. Tekrar üst sınıra kadar boya alım işlemi başlasın ve işlemler stop butonuna basana kadar sürekli tekrar etsin. 1.BOYA 1. VALF GİRİŞİ ÜST 2. VALF 2. BOYA SINIR GİRİŞİ ALT SINIR KARIŞITIRICI MOTOR Şekil 7. POMPA BOYA ÇIKIŞI İSTENİLENLER 1. Süreçte tanımlanan aşamaları normalde açık butonlar ve zamanlayıcıları (timer) kullanarak gerçekleştirecek PLC Programını ladder ve boolean dilinde yapınız. 2. PLC Bağlantı şemasını çiziniz. 13
3. Boya karıştırılırken enerji kesilirse, sistem yeniden enerjilendiğinde ne gibi aksaklıklar meydana gelir ve bu aksaklıkların giderilmesi için nelerin yapılaması gereklidir. 4. Üst sınır anahtarı arızalanırsa ne olur? Hata nasıl önlenebilir? PLC GİRİŞ ÇIKIŞ ADRES TABLOSU ADI ADRES AÇIKLAMA STOP I0.0 Stop butonu START I0.1 Start butonu ALT SINIR I0.2 Yaklaşım dedektörü ÜST SINIR I0.3 Şamandıra 1 VALF 1 Q0.0 Selenoid valf 1 VALF 2 Q0.1 Selenoid valf 2 MOTOR Q0.2 Karıştırma motoru POMPA Q0.3 Boşaltma pompası ZAMANLAYICI T37 Karıştırma zamanı 14
DENEY NO: 8 DENEY ADI : DOLUM TESİSİ OTOMASYONU DENEYİN AMACI: Bir dolum tesisinde şişe dolum sisteminde araçlarının PLC ile kontrolünü gerçekleştiren programın yazılması ve altprogramların (SBR) kullanımının incelenmesi amaçlanmıştır. Süreç in Tanımı Bu sistemde bir şişe dolum sistemi bulunmaktadır. Bu sistemin kontrolü için gerekli sensör ve sınır anahtarının prensip yerleştirme biçimleri Şekil 8 de görülmektedir. 1. Sistem enerjilendiğinde taşıyıcı bandı hareket ettiren motor çalışmaya başlasın. 2. Şişeler tek tek dolum aracının önüne geldiğinde sensör1 yardımıyla algılanarak bandı hareket ettiren motor durup, dolum aracı aşağıya doğru 1sn hareket edip 1sn de dolum yapsın. 3. Dolum aracı şişe dolumu ardından yukarıya doğru 1sn hareket etsin (toplam 3sn). 4. Kapaklama makinasının önüne geldiğinde sensör2 yardımıyla algılanarak bandı hareket ettiren motor dursun ve eğer şişe dolu ise buda sensör3 yardımıyla algılanarak makina şişeyi aşağı yönde 2sn hareket ederek kapaklasın. 5. Değil ise makina bir kırmızı ışık yakarak operatörü uyarsın ve sistemi durdursun. 6. Sistem, operatör gelip operatör resete basana kadar beklesin ve ardından çalışmaya kaldığı yerden devam etsin. 7. Sensör4 yardımıyla kaç adet şişeye dolum yapıldığı sayılsın ve 5 adet olduğunda dolum sistemi durarak ikaz lambasını yaksın. Altprogram Gerekli Bilgiler: Sembol: n SBR Geri Dön Semboller: n numaralı altprogramın başlangıcını gösterir. Program akış kontrolunu n numaralı altprograma aktarır. RET Alt programdan koşullu dön 15
Açıklama: Koşullu Geri Dön, önceki mantığa göre (komuta enerji geliyorsa) altprogramı bitirir. Koşulsuz Geri Dön, altprogramını bitirmek için kullanılır ancak yeni versiyon programlarda alt program yeni bir pencereye yazıldığından Koşulsuz Geri Dön kullanılmamalıdır. Koşulsuz Geri Dön kullanılmadan alt programdan ana programa otomatik olarak dönülür. Bir altprogramda Koşullu Geri Dön bulunmayabilir veya birden çok da bulunabilir. DOLUM MAKİNASI KAPAKLAMA MAKİNASI YUKARI AŞAĞI YUKARI AŞAĞI SENSÖR4 MOTOR SENSÖR1 SENSÖR2 SENSÖR3 Şekil 8 PLC GİRİŞ ÇIKIŞ ADRES TABLOSU ADI ADRES AÇIKLAMA SENSÖR 1 I0.2 Şişe dolum sensörü SENSÖR 2 I0.3 Şişe kapaklama sensörü SENSÖR 3 I0.4 Şişe dolu boş algılama sensörü SENSÖR 4 I0.5 Şişe adedini belirleyen sensör START I0.1 Başlatma butonu STOP I0.0 Durdurma butonu MOTOR Q0.0 MOTOR AŞAĞI-1 Q0.1 Şişe dolum makinası aşağı hareket YUKARI-1 Q0.2 Şişe dolum makinası yukarı hareket DOLUM Q0.3 Şişe dolum işlemi AŞAĞI-2 Q0.4 Şişe kapaklama makinası aşağı hareket YUKARI-2 Q0.5 Şişe kapaklama makinası yukarı hareket KAPAKLAMA Q0.6 Şişe kapaklama işlemi İKAZ Q0.7 Şişe boş ikazı veya 5 adet şişe dolum yapıldı OPERATÖR RESET I0.6 Operatör reset İSTENİLENLER 1. Süreçte tanımlanan işlem aşamalarını gerçekleştirecek PLC Programını ladder ve boolean dilinde yazınız. 2. Şişe kapaklama ve şişe dolum işlemlerini alt program kullanılarak gerçekleştiriniz. 3. Alt program kullanılarak gerçekleştirilen program ile alt program kullanılmadan gerçekleştirilen programı tarama süresini göz önüne alarak yorumlayınız. 4. Alt program kullanımında nelere dikkat edilmelidir? Dikkat edilmese ne gibi aksaklıklar meydana gelir yazınız. 5. PLC Bağlantı şemasını çiziniz. 16
DENEY NO: 9 DENEY ADI : BİLGİ YARIŞMASI OTOMASYON DÜZENEĞİ DENETİMİ DENEYİN AMACI: Verilen sistemin PLC programlarının yazılmasının incelenmesi amaçlanmıştır. Süreç in Tanımı 1. İki kişinin katıldığı bir bilgi yarışmasında yarışmacıların ve sunucunun birer butonları ve yarışmacılara ait iki lamba bulunmaktadır. 2. Butona ilk basan yarışmacıya ait lamba 5 defa 0,5sn aralılarla yanıp söndükten sonra sistem sıfırlanana kadar yanık kalacaktır. Butona ikinci basan yarışmacıya ait lamba ise sistem sıfırlanana kadar yanmayacaktır. Sunucu ise istediği anda sistemi sıfırlayarak (reset) lambayı söndürebilecek ve sistemi yeniden başlatacaktır. İSTENENLER Şekil 9 PLC GİRİŞ ÇIKIŞ ADRES TABLOSU ADI ADRES AÇIKLAMA I. YARIŞMACI I0.1 I. Yarışmacı butonu II. YARIŞMCI I0.2 II. Yarışmacı butonu SUNUCU I0.0 Sunucu sıfırlama butonu I. Lamba Q0.1 I. yarışmacı lambası II. Lamba Q0.2 II. yarışmacı lambası 1. PLC programını (Ladder ve Komut listesi olarak) yazarak, PLC devre bağlantısını çiziniz. 2. Kesme (interrupt) komutu kullanarak aynı işlemi yapan programı yeniden yazınız. 3. İki yarışmacının aynı anda butona basma işlemi durumunda öncelik nasıl giderilir? Aynı anda butona basma işlemindeki zaman hassasiyeti nelere bağlıdır? 17
DENEY NO: 10 DENEY ADI : ANALOG I/O KULLANIMI DENEYİN AMACI: Otomasyon sistemlerinde kullanılan analog sinyal tabanlı algılayıcı ve aktüatörlerin denetiminin gerçekleştirilmesi amaçlanmıştır. Gerekli Bilgiler: EM235 analog modül 12 bit A/D dönüştürücü kullanılarak 0 10 V, 0 5 V, 0-1 V, 0-500 mv, 0-100 mv ve 0-50 mv arasındaki giriş gerilimi ve 0-20 ma arasındaki giriş akım değerlerini okuyabilir. 11 bit çıkış akım çözünürlüğünde 0-20 ma çıkış akımı ve 12 bit çıkış gerilim çözünürlüğünde + 10 V çıkış gerilimi üretir. Gerekli olan giriş ve çıkış değerleri modülün üzerindeki dip switch ler kullanılarak ayarlanır. Şekil 9 da EM235 ve dip switch görülmektedir. EM235 1 ON 0 OFF Şekil 9. EM235 ve dip switch Şekil 10 da analog modül girişinden veri okunması ve analog modül çıkışına veri gönderilmesini gerçekleştiren program parçası gösterilmiştir. I0.0 MOV_W EN AIW0 IN OUT AQW0 Şekil 10. Analog modül girişinden veri okunması ve çıkışına veri gönderilmesini İSTENENLER 1. Analog modülün girişine bağlanan bir potansiyometre yardımıyla giriş gerilim değerlerinin okunup analog modül çıkışına bu değerin yarısını aktaran programı yazınız. 2. PLC bağlantı şemasını S7-200 CPU 224 PLC ve EM 235 analog modül özelliklerini dikkate alarak çiziniz. 3. Kesme (Interrupt) komutu ile analogdan daha hızlı okuma yazma yaptırılabilirmi? 18