ÇOCUK VE GENÇLİK DESTEK MERKEZİ Projenin Süresi Projenin amaçları Ortaklar Hedef gruplar Nihai Yararlanıcılar 1 Beklenen Sonuçlar 15 ay Genel Amaç: Cinsel istismara uğramış ve bu nedenden dolayı sosyal dışlanmaya maruz kalmış çocukların ve ailelerinin toplumla yeniden bütünleşmesine katkıda bulunmak; kendi geleceklerini sağlıklı kurmalarıyla sosyal kalkınmalarına destek olmaktır. Özel Amaç: Cinsel istismara maruz kalmış 100 tane 12 15 yaş arası çocuğun ve ailesinin sosyal ve kültürel hayata katılımlarını, topluma entegre olmalarını ve toplumsal bütünleşmelerinin gerçekleştirilmeleri amacıyla a) Kurumlar arası iş birliği kapasitesinin geliştirilmesi ve hem kurumların hem de kamuoyunun cinsel istismara uğramış çocuklara ve ailelerine yönelik davranış modellerinin gelişmesi ve doğru davranış modeli konusunda toplumsal farkındalığın arttırılması b) Cinsel istismara uğramış çocuklara ve ailelerine psikolojik ve sosyal destek hizmetlerinin verilmesi ile sosyal hayata katılmaları c) Cinsel istismara uğramış çocukların temel eğitim alanında yönlendirilmeleri d) Cinsel istismara uğramış çocuklar için hizmet merkezleri modeli oluşturmak ve mevcut olan insan kaynağı kapasitesinin geliştirilmesinin sağlanmasıdır. Çocuk Suçlarını Önleme Derneği Cinsel istismara uğramış 100 tane çocuk Cinsel istismara uğramış 100 çocuğun aileleri Konu ile ilgili çalışan kurumlardaki 45 uzman İstanbul Emniyet Müdürlüğü çocuk şube müdürlüklerinde 50 çalışan İstanbul halkı İstanbul Emniyet Genel Müdürlüğü Çocuk Şubesine 2010 yılında başvurmuş 1450 tane kayıtlı cinsel istismar mağduru çocuk ve onların aileleri. En geniş kapsamda henüz ortaya çıkmamış cinsel istismar mağduru çocuklar, İstanbul halkı ve tüm toplum 1.Merkezin kurulması ile toplumsal bütünleşme artmaya başladı. 2.Kapasite geliştirme eğitimleri sonucu konu ilgili çalışan 45 uzman EMDR yöntemini öğrenerek hizmet kalitesi gelişti. 3.Kurumlar ortak çalışmaya başladı. 4.Sağlıklı toplumsal davranış modeli ile çocukların sosyal bütünleşmeleri arttı. 5.Bilgi ağı işlemeye başladı. 6.Çocukların ve ailelerin Sosyal ve kültürel hayata katılmaları 1 Nihai Yararlanıcılar projeden uzun vadede, geniş anlamda toplumsal veya sektörel boyutlarda yarar sağlayacak olanlardır.
gelişti. 7.Çocuk ve ailelerde görülen olumlu davranış değişikliği gözlemlendi. Temel Faaliyetler 1.Hazırlık Faaliyetleri 2. İlk Müdahale Ekibi kurulması ve ailelerin tespiti 3.Kapasite geliştirme eğitimleri 4.Çocuk ve Ailelerin Rehabilitasyonu 5.Etüt Eğitimleri 6.Eş Güdüm kurulunun oluşması 7.Bilgi ağının kurulması 8.İzleme 9.Toplumsal Davranış Değişikliği İçin Kampanya 1.1 Faaliyetlerin ayrıntılı açıklaması Faaliyet 1 Hazırlık Çalışmaları 1.1 Ofis ve Ekipman Temini: Proje ofisinin hazırlanması Binanın kiralama işlemleri: Merkez için kurulacak olan bina hazırlanmış olan fizibiliteye göre tadil işlemleri tefriş işlemleri yapılacaktır. Proje elemanları ile İl Özel İdaresi nin ortaklık anlaşmalarını imzalanması 1.2 Proje Hazırlık Toplantıları ve Proje Danışma Yönlendirme Kurulunun Oluşturulması: İstanbul İl Özel İdaresi ile proje ortağı ve iştirakçileri olan kurumlar arasında iki toplantı yaparak projenin detaylı faaliyetleri, ortakların rolleri, doğrudan yapacakları katkıların belirlenmesi. Ortaklardan temin edilen temsilciler ile projenin gidişatını takip edecek bir proje danışma ve yürütme kurulu (PDYK) oluşturulması 1.3 Proje Tanıtımı: Kamuoyunun ilgisini projeye ve proje konusuna yönlendirmek amacıyla proje 1500 tane broşür ve 1500 tane afişin hazırlanması ve dağıtılması. Faaliyet 2 İlk müdahale ekibinin kurulması ve ailelerin tespiti Amacı: Travma yaşayan çocuklarda olayın etkilerinin saptanması, uygun tıbbi, psikolojik ve sosyal rehabilitasyon ile hukuki yardım programının belirlenmesidir. Hedef Kitlesi: Travmaya uğramış 100 çocuk ve ailesi 2.1. Ekibin kurulması: İlk müdahale birimi olarak adli tıp uzmanı, sosyal hizmetler uzmanı, psikolojik danışman, avukat ve çocuk şube müdürlüğü polisi olan bir ekibin kurulmasıdır. Ana görevi cinsel istismara uğramış çocuğa ilk müdahale için gerekli olan konsültasyon işlemini yapmaktır. İlk müdahale ekibi için çalışma el kitabı oluşturulacaktır. Çalışma el kitabında görev tanımları, uzmanlar arasındaki koordinasyonun nasıl sağlanacağı detaylı bir şekilde belirtilecektir. 2.2. Ailelerin tespiti: Oluşturulan ekip Emniyet Çocuk Şube Müdürlüğü 2010 yılı kayıtları içinde ve 2011 yılının ilk 3 aylık dönemi kayıtları içinde bulunan ailelere ulaşmak amacıyla kayıtlarda incelemelerde bulunacaktır. Proje hedef grupları içinde yer alan aileler tespit edildikten sonra sosyal hizmet uzmanı, psikolojik danışman ve emniyet müdürlüğünde
görevli bir personel ile ev ziyaretlerinde bulunulacak merkez hakkında tanıtıcı bilgiler sunulacaktır. Bu ev ziyaretlerinde kabul eden aileler ile gizlilik anlaşması imzalanacak ve tanı aşaması için ailedeki her bireye uygun kişisel tanı, teşhis ve rehabilitasyon programı ana hatlarıyla belirlenmiş olacaktır. Bu aşamada ekip her bir çocuk için tanı raporu hazırlayacak tanı raporunda her bir çocuğun alacağı tıbbi, psikolojik sosyal ve hukuksal desteğin neler olacağı belirtilecektir. Faaliyet 3 Kapasite geliştirme eğitimleri Amacı: Cinsel istismara uğramış çocuklar için oluşturulacak rehabilitasyon merkezinde istihdam edilecek sosyal hizmetler uzmanı ve psikologların konu hakkında uzmanlaşmaları ve çocukların ilk karşılaştıkları kurumlardan olan proje ortağı kurumlardaki çalışanların konu hakkındaki kapasitelerinin geliştirilmesi ile hizmet kalitesinin artırılması amaçlanmaktadır. Hedef Kitlesi: Çocuk şube müdürlüklerinde çalışan birer polis memuru, 45 tane sosyal hizmetler il müdürlüğünde ve emniyet genel müdürlüğünde görevli sosyal hizmetler uzmanları ve psikologlar 2.1. EMDR Eğitimleri: Cinsel istismara uğramış çocuklara uygulanacak Eye movement desensitization and reprocessing, (EMDR): Göz hareketleriyle duyarsızlaştırma ve yeniden işleme metodu çok spesifik olduğu ve bu konuda çalışan profesyonellerin metod hakkında bilgilerinin yetersiz olmasından dolayı sosyal hizmetler uzmanı ve psikologlara yönelik olarak EMDR I. ve II. Seviye eğitimleri verilecektir. Eğitimin içerikleri ise aşağıdaki şekildedir: EMDR I.Seviye a. Psikolojik Travma ve Travmaya Müdahale Yöntemleri Eğitimi b. Teorik Bilgilendirme c. Temel EMDR Protokolü d. Vak a Örnekleri e. Uygulama f. Travma ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu na(tsbb) Müdahale Becerileri, Kaygı Bozuklukları, Performans Geliştirme, Şiddet ve Cinsel Taciz ve diğer sorun alanları g. Süpervizyon: Eğitim sonrası yapılacak olan süpervizyonun içeriği değişik problem alanları ile ilgili workshop lar şeklindedir. Örneğin: Şiddet, öfke kontrolü, cinsel istismar, aile terapisi ile EMDR ın entegrasyonu gibi. Katılımcıların kendi vakaları üzerinde stratejik müdahale uygulamaları ele alınacak ve süpervizyon verilecektir. Ayrıca vaka örnekleri sunulacak, seansların video ve ses kayıtları incelenecektir. EMDR II. Seviye 1. EMDR Uygulama becerilerinin geliştirilmesi 2. Farklı ve zor problem alanlarına yönelik EMDR yönteminin uygulanması 3. Kompleks travma yaklaşımının kazanılması 4. Erken dönem seri travmalar ile baş etme stratejilerinin geliştirilmesi 5. Süpervizyon:. Örneğin: Şiddet, öfke kontrolü, cinsel istismar, aile terapisi ile EMDR ın entegrasyonu gibi. Katılımcıların kendi vakaları üzerinde stratejik müdahale uygulamaları ele alınacak ve süpervizyon verilecektir. Ayrıca vaka örnekleri sunulacak, seansların video ve ses kayıtları incelenecektir. 2.2. Stratejik Aile Terapisi Eğitimleri: Merkezde görev alacak sosyal hizmetler uzmanı ve psikologlara çocukların ailelerine verilecek psikolojik ve sosyal desteğin kapsamında kullanılacak kısa süreli stratejik aile terapisi tekniği ile ilgili bilgilendirmeleri sağlamak amacıyla eğitimler düzenlenecektir. Eğitime katılan profesyoneller bilgi ve becerilerini güncelleyip arttırarak hızlı bir şekilde her aile için o aileye özel katkıda bulunabileceklerdir. Eğitimin ve süpervizyonun içeriği ise aşağıdaki gibidir: 1. Aile Terapisinin Gelişimi ve Aile Terapisi Modelleri a. Sistemik Yaklaşım
b. Yapısalcı Yaklaşım c. Çözüm Odaklı Terapi d. Stratejik-Jay Haley e. MRI(Mental Research Institute-Palo Alto Grubu) 2. Stratejik Aile Terapisi a. Temel Varsayımlar b. Problem Formülasyonu c. Problemleri ve Hedefleri Netleştirme d. İlk Görüşme e. Stratejik Yaklaşımda Ayrıntılı İrdeleme f. Vaka Planlaması g. Müdahale Tasarlama h. Temel Müdahaleler/Teknikler 3. Stratejik Müdahalenin Farklı Problem Alanlarına Uygulanması a. Kaygı bozuklukları b. Korkular c. Panik d. Depresyon e. Obsesyonlar f. Cinsel Sorunlar g. Şişmanlık-Kilo verme h. Evlilik ve Çift Problemleri i. Aldatma j. Boşanma ve Sonrası k. Ailede Şiddet ve İstismar l. Travma 4. Süpervizyon a) Terapistlerin en sık yaptığı hatalar b) Ailede Demokrasi-Disiplin ve Kurallar c) Aileyi kim yönetir: Bir sistem/organizasyon olarak aile d) Aileyi güçlendirmek e) Seanslara kimler katılır? f) Tek danışan ile Aile Terapisi mümkün müdür? g) Seanslara gelmeyen babayı/ergeni seanslara katmak h) Terapist aile bireyleri koalisyona girebilir mi? Girerse ne zaman ve nasıl? i) İlaç Kullanımı: Psikiyatristle İlişki j) Etik Sorunlar(Gizlilik İlkesi: Aile bireylerinden elde edilen bilgileri diğerleri ile paylaşmamak) k) Online Süpervizyon Grupları: Katılımcılar, internette online süpervizyon grupları oluşturarak, dilerlerse her gün internet aracılığı ile süpervizyon alabileceklerdir. l) Vaka örnekleri: Örnek vakaların video/ses Kayılarının incelenmesi ve analizi, Role Playing 2.3. Bilgilendirmeler Eğitimleri: Her bir Çocuk Şube Müdürlüğü nden 1 er çalışana verilecek çocuklara cinsel istismar hakkında genel bilgilendirmeleri içeren eğitim 2 gün sürecek 16 saatlik bir programdan oluşmaktadır.
Faaliyet 4 Rehabilitasyonun Gerçekleştirilmesi Amacı: Cinsel istismar mağduru 12-15 yaşları arasında 100 çocuğun ve ailelerinin psikolojik tedavi ve sosyal destek gerçekleştirilerek toplumla yeniden bütünleşmelerini sağlamak. Hedef Kitlesi: 12-15 yaşları arasında 100 çocuk ve onların aileleri 4.1. Ailelere Sosyal ve Psikolojik Destek Verilmesi Ailelere psikolojik destek ve aile ilişkilerinin düzenlenmesi bazlı yürütülen çözüm odaklı stratejik aile terapisi metodu ile gerçekleştirilecektir. Bu metodun seçilmesindeki en önemli faktör metodun kolay uygulanabilir olması ve aileler üzerindeki sonuçların çok hızlı elde edilebilmesidir. Ailelerin sosyal desteğinin gerçekleştirilmesi için aileye ziyaretlerde bulunulacaktır. 4.2. Çocukların Rehabilitasyonu Çocukların psikolojik rehabilitasyonunda 12 15 yaşları arasında olan çocuklara uygun olarak Çözüm Odaklı Stratejik Aile Terapisi, Bilişsel Davranışçı Terapi ve EMDR izlenecek yaklaşım olarak izlenecek metot olarak seçilmiştir. Bu metodun seçilme sebebi ergen uygulamalarına olan yatkınlığı ve okul sürecine de olan etkisidir. Çocukların sosyal rehabilitasyonu sürecinde sanat kursları düzenlenecektir. Bu kurslar çocukların kişisel ve sosyal gelişimlerine daha fazla katkı sağlamasından dolayı Tiyatro, Gitar, Resim kursları olarak belirlenmiş; her bir kursa katılacak çocukların sayısı 25 olarak ön görülmüştür. Bu sanat kursları ile çocukların kendilerini ifade şekillerinin geliştirilmesi aynı zamanda sanatsal yönlerinin ortaya çıkartılarak aktif olarak sosyal hayata katkıda bulunmaları hedeflenmiştir. Çocuklar duygu, düşünce ve zorluklarını fark edebilecekleri ve bunları sözel ve bedensel olarak rahatça ifade edebilecekleri bir ortam bularak öncelikle daha yaratıcı ve spontan olur daha sonra yeni ve sağlıklı davranış modelleri geliştirmeyi öğrenir. Faaliyet 5 Etüt eğitimleri Amacı: Çocukların toplumsal bütünleşme sürecine katkı sağlamak Hedef Kitlesi: Eğitimini yarım bırakmış ve tamamlamak isteyen 50 kişi ve eğitimlerine devam eden 50 kişi Tedavi ve rehabilitasyon süreci içinde bulunan çocukların yarım bıraktıkları eğitimleri tamamlayabilmeleri ya da travmanın etkisi sonucu geri kaldıkları derslerine yetişebilmeleri amacıyla destek kursları açılacaktır. Kurslarda sosyal dersler, fen bilimleri ve matematik derslerinden oluşan haftada 5 gün ve günde 4 saat olmak üzere etüt saatleri düzenlenecektir. Faaliyet 6 Eş güdüm kurulu oluşturulması Amacı: Kurumlar arası koordinasyonun sağlanmasına katkıda bulunmak Hedef Kitlesi: Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü, İl Sağlık Müdürlüğü, İl Emniyet Müdürlüğü, Adli Tıp Kurumu Ve Başsavcılık Kurumlarından Yetkili Müdürler Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü, İl Sağlık Müdürlüğü, İl Emniyet Müdürlüğü, Adli Tıp Kurumu Ve Başsavcılık Yetkililerinden oluşan eş güdüm kurulu kurumlar arası koordinasyon ve eş güdüm oluşmasını sağlayacaktır. Eş güdüm kurul üyeleri ayda bir gerçekleştirecekleri toplantılarda kurumların bu alanda yaptıkları çalışmaları, ilgili aylarda her bir bireyin gelişim planını değerlendirecektir. Ayrıca uzun vadeli iş birliği v ortak çalışma prosedürleri için belirlenmeye çalışılacaktır..