EĞĠTĠM VE BĠLĠM Ġġ GÖRENLERĠ SENDĠKASI ÖĞRETMENLERĠN EKONOMĠK DURUMLARINA ĠLĠġKĠN ÖĞRETMEN GÖRÜġLERĠ ARAġTIRMASI Kasım, 2015
EĞĠTĠM Ġġ (Eğitim ve Bilim ĠĢgörenleri Sendikası) ÖĞRETMENLERĠN EKONOMĠK DURUMLARINA ĠLĠġKĠN ÖĞRETMEN GÖRÜġLERĠ ARAġTIRMASI 1.BÖLÜM BULGULAR VE SONUÇLAR AraĢtırmaya Katılan Öğretmenlere Ait KiĢisel Bulgular 1. Öğretmenlerin gelirlerine iliģkin araģtırma 24 ilde 833 kiģi ile yüz yüze görüģülerek yapılmıģtır. 2. Bu baģlık altında araģtırmaya katılan 833 öğretmen ile ilgili bulgular yer almaktadır. GRAFĠK 1: Grafik 1 de araģtırmaya katılan ÖĞRETMENLERĠN cinsiyet dağılımı verilmiģtir.
Grafik 1 de araģtırmaya katılan öğretmenlerin % 48 inin kadın, % 52 sinin ise erkek olduğu görülmektedir. GRAFĠK 2: Grafik 2 de araģtırmaya katılan ÖĞRETMENLERĠN sendikalara üyelik durumu verilmiģtir. Grafik 2 de araģtırmaya katılan öğretmenlerin % 25 inin herhangi bir sendikaya üye olmadığı, sadece % 75 inin ise herhangi bir sendikaya üye olduğu görülmektedir.
2.BÖLÜM ÖĞRETMENLERĠN GELĠRLERĠNE ĠLĠġKĠN ĠFADELERE VERĠLEN CEVAPLAR 1- Mesleğimden elde ettiğim gelirlerim yetersizdir. ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 3 de gösterilmiģtir. GRAFĠK 3: bulmuģlardır. Grafik 3 e göre, öğretmenlerin % 89 u mesleğinden elde ettiği gelirleri yetersiz
2- Eğitim öğretime hazırlık ödeneği yetersizdir ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 4 te verilmiģtir. GRAFĠK 4: Grafik 4 e göre, öğretmenlerin % 86 sı yılda bir kez ödenen eğitim öğretime hazırlık ödeneğini yetersiz bulmuģlardır.
3- MaaĢımın düģük olması nedeniyle toplumdaki saygınlığım azalıyor. ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 5 te verilmiģtir. GRAFĠK 5: Grafik 5 e göre, öğretmenlerin % 83 ü maaģının düģük olması nedeniyle toplumdaki saygınlığının azaldığını belirtmiģtir.
4- Gelirlerimdeki yetersizlik mesleki verimimi düģürüyor. ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 6 da verilmiģtir. GRAFĠK 6: Grafik 6 ya göre, öğretmenlerin % 79 u gelirlerindeki yetersizliğin mesleki verimini düģürdüğünü belirtmiģtir.
5- Öğretmenlere verilen 20,77 TL çocuk yardımı yetersizdir. ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 7 de verilmiģtir. GRAFĠK 7: Grafik 7 ye göre, öğretmenlerin % 89 u öğretmenlere verilen 20,77 TL çocuk yardımının yetersiz olduğunu belirtmiģtir.
6- Öğretmenlere ödenen ekders ücretleri yetersizdir. ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 8 de verilmiģtir. GRAFĠK 8: Grafik 8 e göre, öğretmenlerin % 89 u 9.21 TL olan ek ders ücretinin yetersiz olduğunu belirtmiģtir.
7- Türkiye deki öğretmenler geliģmiģ ülkelerdeki öğretmenlerle benzer çalıģma koģullarına sahiptir. ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 9 da verilmiģtir. GRAFĠK 9: Grafik 9 a göre, öğretmenlerin % 86 sı geliģmiģ ülkelerdeki öğretmenlerle benzer çalıģma koģullarına sahip olmadıklarını belirtmiģtir.
8- Kazandığım para ile çocuklarımın gıda ihtiyaçlarını tam olarak karģılayabiliyorum. ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 10 da verilmiģtir. GRAFĠK 10: Grafik 10 a göre, öğretmenlerin % 82 si kazandığı para ile çocuklarının gıda ihtiyaçlarını tam olarak karģılayamadığını belirtmiģtir.
9- Kazandığım para ile çocuklarımın kılık kıyafet ihtiyaçlarını tam olarak karģılayabiliyorum. ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 11 de verilmiģtir. GRAFĠK 11: Grafik 11 e göre, öğretmenlerin % 84 ü çocuklarının kılık kıyafet ihtiyaçlarını tam olarak karģılayamadığını belirtmiģtir.
10- Kazandığım para ile çocuklarımın eğitim ihtiyaçlarını tam olarak karģılayabiliyorum. ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 12 de verilmiģtir. GRAFĠK 12: Grafik 12 ye göre, öğretmenlerin % 88 i çocuklarının eğitim ihtiyaçlarını tam olarak karģılayamadığını belirtmiģtir.
11- Çocuklarım dengeli beslenebiliyor. ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 13 te verilmiģtir. GRAFĠK 13: Grafik 13 e göre, öğretmenlerin % 79 u çocuklarının tam olarak dengeli beslenemediğini belirtmiģtir.
12- Gelirlerimdeki yetersizlik nedeniyle mesleğime motive olmakta zorlanıyorum. ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 14 te verilmiģtir. GRAFĠK 14: Grafik 14 e göre, öğretmenlerin % 73 ü gelirlerindeki yetersizlik nedeniyle mesleğine tam olarak motive olamadığını belirtmiģtir.
13- Gelirlerimdeki yetersizlik psikolojik sorunlar yaģamama neden oluyor. ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 15 te verilmiģtir. GRAFĠK 15: Grafik 15 e göre, öğretmenlerin % 62 si gelirlerindeki yetersizlik nedeniyle psikolojik sorunlar yaģadığını, %18 i ise az da olsa psikolojik sorunlar yaģadığını belirtmiģtir.
14- Daha çok para kazanacağım bir iģ imkanı olursa mesleğimi bırakırım. ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 16 da verilmiģtir. GRAFĠK 16: Grafik 16 ya göre, öğretmenlerin % 61 i daha çok para kazanacağı bir iģ bulması halinde mesleğini bırakabileceğini belirtmiģtir.
15- Elde ettiğim maddi gelirler öğrencilerime örnek olacak Ģekilde giyinmemi sağlamıyor. ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 17 de verilmiģtir. GRAFĠK 17: Grafik 17 ye göre, öğretmenlerin % 75 i öğrencilerine örnek olabilecek Ģekilde giyinemediğini belirtmiģtir.
15- Son on yılda alım gücüm düģtü. ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 18 de verilmiģtir. GRAFĠK 18: belirtmiģtir. Grafik 18 e göre, öğretmenlerin % 85 i son on yılda alım gücünün düģtüğünü
15- Son on yılda okullardaki eğitimin niteliği düģtü. ifadesine öğretmenlerin verdiği cevaplar grafik 19 da verilmiģtir. GRAFĠK 19: Grafik 19 a göre, öğretmenlerin % 89 u son on yılda okullardaki eğitimin niteliğinin düģtüğünü belirtmiģtir.
SONUÇLAR 1.BÖLÜM KĠġĠSEL BĠLGĠLER 1. Öğretmenlerin gelirlerine iliģkin araģtırma 24 ilde 833 kiģi ile yüz yüze görüģülerek yapılmıģtır. 2. AraĢtırmaya katılan kiģilerin % 52 sinin erkek, %48 inin ise kadın olduğu belirlenmiģtir. 3. AraĢtırmaya katılan öğretmenlerin % 25 inin hiçbir sendikaya üye olmadığı, sadece % 75 inin herhangi bir sendikaya üye olduğu tespit edilmiģtir. 2.BÖLÜM 1. Öğretmenlerin % 89 u mesleğinden elde ettiği gelirleri yetersiz bulmuģlardır. 2. Öğretmenlerin % 86 sı yılda bir kez verilen eğitim öğretime hazırlık ödeneğini yetersiz bulmuģlardır. 3. Öğretmenlerin % 83 ü maaģının düģük olması nedeniyle toplumdaki saygınlığının azaldığını belirtmiģtir. 4. Öğretmenlerin % 79 u gelirlerindeki yetersizliğin mesleki verimini düģürdüğünü belirtmiģtir. 5. Öğretmenlerin % 89 u öğretmenlere verilen 20,77 TL çocuk yardımının yetersiz olduğunu belirtmiģtir. 6. Öğretmenlerin % 89 u 9.21 TL olan ek ders ücretinin yetersiz olduğunu belirtmiģtir. 7. Öğretmenlerin % 86 sı geliģmiģ ülkelerdeki öğretmenlerle benzer çalıģma koģullarına sahip olmadıklarını belirtmiģtir. 8. Öğretmenlerin % 82 si kazandığım para ile çocuklarının gıda ihtiyaçlarını tam olarak karģılayamadığını belirtmiģtir. 9. Öğretmenlerin % 84 ü çocuklarının kılık kıyafet ihtiyaçlarını tam olarak karģılayamadığını belirtmiģtir. 10. Öğretmenlerin % 88 i çocuklarının eğitim ihtiyaçlarını tam olarak karģılayamadığını belirtmiģtir.
11. Öğretmenlerin % 79 u çocuklarının tam olarak dengeli beslenemediğini belirtmiģtir. 12. Öğretmenlerin % 73 ü gelirlerindeki yetersizlik nedeniyle mesleğine tam olarak motive olamadığını belirtmiģtir. 13. Öğretmenlerin % 62 si gelirlerindeki yetersizlik nedeniyle psikolojik sorunlar yaģadığını, %18 i ise az da olsa psikolojik sorunlar yaģadığını belirtmiģtir. 14. Öğretmenlerin % 61 i daha çok para kazanacağı bir iģ bulması halinde mesleğini bırakabileceğini belirtmiģtir. 15. Öğretmenlerin % 75 i öğrencilerine örnek olabilecek Ģekilde giyinemediğini belirtmiģtir. 16. Öğretmenlerin % 85 i son on yılda alım gücünün düģtüğünü belirtmiģtir. 17. Öğretmenlerin % 89 u son on yılda okullardaki eğitimin niteliğinin düģtüğünü belirtmiģtir. ÖNERĠLER EĞĠTĠM-Ġġ olarak yaptığımız araģtırma sonuçlarına göre; Öğretmenler, maaģlarının, eğitim öğretime hazırlık ödeneğinin, aldığı 20.77 TL çocuk yardımının, 9.21 TL ek ders ücretinin yetersiz olduğunu, bu nedenle derslere motive olamadığını, toplumdaki saygınlığının azaldığını, mesleki veriminin düģtüğünü, çalıģma koģullarının geliģmiģ ülkelerdeki öğretmenlerle benzer olmadığını, kazandığı para ile çocuklarının gıda, kılık kıyafet, eğitim gibi temel ihtiyaçlarını bile tam olarak karģılayamadığını, çocuklarının dengeli beslenemediğini, psikolojik sorunlar yaģadığını, daha çok para kazanacağı bir iģ bulması halinde öğretmenliği bırakacağını, öğrencilerine örnek olabilecek Ģekilde giyinemediğini, son on yılda alım gücünün ve okullardaki eğitimin niteliğinin düģtüğünü belirtmiģlerdir. Dört kiģilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 1.379,09 TL, gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaģım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer harcamaların toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 4.492,15 TL dir. Öğretmenler yoksulluk sınırının neredeyse yarısı kadar maaģ almaktadırlar. Öğretmenlerin bu maaģla ailelerinin ve kendilerinin temel ihtiyaçlarını karģılamalarına olanak yoktur.
15 yıl deneyimli bir öğretmen yoksulluk sınırının neredeyse yarısı kadar olan 2.478 TL maaģ almaktadır. 15 yıl deneyimli bir öğretmen OECD ülkelerinde ortalama 39.000 dolar kazanırken, ülkemizde yıllık maaģı net 10.326 dolardır. Eğitim-ĠĢ olarak yaptığımız araģtırma öğretmenlerin ekonomik gelirlerinin yetersizliğinin eğitimin niteliğini düģürdüğünü ortaya çıkarmıģtır. Eğitimin nitelik sorununun çözülebilmesi için öncelikli olarak öğretmenlerin insanca yaģayabileceği bir gelire sahip olmaları gerekmektedir. 2014 Kasım ayından 2015 Kasım ayına kadar, dolar %29.14 oranında artmıģtır. Doların artmasına bağlı olarak ülkemizdeki sosyal ve ekonomik yaģam aynı oranda zamlanmıģtır. Öğretmenlerin son bir yıldaki reel kaybı %30 dolaylarındadır. AKP nin iktidara geldiği 2002 yılından bu yana öğretmenlerin alım gücü büyük oranda düģmüģtür. 24 Kasım Öğretmenler Günü nde hükümet yetkilileri televizyonlara çıkıp, 2002 yılından bu yana öğretmenlere ne kadar zam yaptıkları hususunda nutuklar atacaklardır. Rakamlarla oynayıp öğretmenleri ve halkı kandırmanın zamanı geçmiģtir. Tüm gerçekler EĞĠTĠM-Ġġ in yaptığı araģtırma ile ortaya çıkmıģtır. AKP HÜKÜMETĠNE ÖNERĠLERĠMĠZ 1. Öğretmenlerin maaģları yoksulluk sınırının üzerine çıkarılmalıdır. 2. Öğretmenlerin ek ders ücretleri en az 25 TL olmalıdır. 3. Öğretmenlere yılda bir kez ödenen eğitim öğretime hazırlık ödeneği, tüm eğitim çalıģanlarına ödenmeli ve en az bir maaģ tutarında olmalıdır. 4. 24 Kasım Öğretmenler Günü nde öğretmenlere bir maaģ ikramiye verilmelidir. 5. Ġnternet hizmeti öğretmenlere ücretsiz olmalıdır. 6. Öğretmenlere toplu taģıma araçları ücretsiz olmalıdır. 7. Öğretmenlerin sınav görev ücretleri en az iki katına çıkarılmalıdır. 8. Öğretmenlere temsil tazminatı ödenmelidir. 9. Öğretmenlere kira yardımı verilmelidir. 10. Öğretmenlerin ek göstergesi 3600 olmalıdır. 11. Çocuk yardımları artırılmalıdır.