10-12 YAŞ ARASI ERKEK TENİS SPORCULARDA UYGULANAN FARKLI HEDEF ANTRENMANLARININ VOLE VURUŞ BECERİSİNE ETKİSİ MEHMET SARIOĞLU*, MİNE GÜL*, GAZANFER GÜL* *Kocaeli Üniversitesi Beden Eğitimi Ve Spor Yüksekokulu ÖZET Çalışmanın Amacı 10-12 yaş arası erkek tenis sporcularda uygulanan farklı hedef antrenmanlarının vole vuruş becerisine etkisine incelenmesini saptamaktır. Çalışmaya, teniste 10-12 yaş arası Gölcük Tenis Akademisi bünyesinde ±1 yıl boyunca tenis oynayan 12 gönüllü erkek tenisçiler katılmıştır. ITN Vole Derinlik ve DeWitt Dugan testlerinde ilk ölçümleri alınıp, rastgele iki gruba ayrılmıştır. Deney (n=6) ve kontrol grubunun (n=6) yaptığı testler ve antrenmanlar, kulüp antrenmanları haricinde ayrı bir günde uygulanıp devam ettirilmiştir. Deney grubunda yer alan sporcuların yaş 11,83±0,408 (yıl), ağırlık 39,16±5,645 (kg) ve boy ortalama değeri 151,66±5,654 (m), kontrol grubu sporcularına ait yaş 11,83±0,547 (yıl), ağırlık 39,16±4,35 (kg) ve boy ortalama değeri 1,60±0,078 (m) olarak tespit edilmiştir. 8 hafta boyunca haftada 3 gün çalışma süresi 90 dakika olmak üzere, deney grubuna tenis teknik antrenmanı ve duvarda hedef antrenmanı uygulatılmış, kontrol grubuna ise kort içi hedef çalışması uygulatılmıştır. Antrenmanlardan sonra deney grubu ve kontrol grubuna, ITN Vole Derinlik ve DeWitt Dugan testleri tekrardan uygulatılmış ve son ölçümler alınmıştır. Ölçümler sonucunda elde edilen veriler Microsoft Excel programına kaydedildikten sonra SPSS 17,5 paket programına aktarılıp ve bu paket programında tanımlayıcı istatistik, gruplar kendi içerisinde ilk ve son ölçüm olarak Wilcoxon ve gruplar arası ilk ve son ölçüm olarak da Mann-Whitney U testleri kullanılarak istatiksel analizi yapılmıştır. Yapılan analizlerin hassasiyet derecesi (p=0,05) olarak alınmıştır. Sonuçlara göre denek ve kontrol grubu açısından, grup içinde ITN vole vuruşları derinlik ve güç testi ilk ve son ölçümleri anlamlı fark bulunmazken (p=0,27), DeWitt Dugan deney grubunda p=0,026 ve kontrol grubu p=0,038 oranında ilk ve son ölçümleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (p<0,05). İki grup arasında tüm ölçümlerde istatistiksel açıdan anlamlı fark bulunmamıştır (p=0,747). Sonuç olarak 10-12 yaş erkek grubu öğrencilerinin kort içi hedef ve duvar hedef antrenmanlarının farklı hedef çalışmalarında atış isabetine etkisi olmadığı tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Tenis, vole, ITN, isabet, vuruş 1
ABSTRACT The aim of the study is implemented in athletes between the ages of 10-12 men's tennis enhances the ability to hit the target to determine the different effect of examination of vole. To work in tennis between the ages of 10-12 Garcia Tennis Academy within the ± 1 years of playing tennis 12 volunteer male tennis players participated. ITN received the first measurements of the depth and DeWitt Dugan tests Vole, is divided into two groups at random. Experiment (n = 6) and control group (n = 6) tests and training, the Club applied for a separate day, except for the practice was continuing. Experimental group of athletes age 11,83±0,408 (years), weight 39,16±5,645 (kg) and height average of 151,66±5,654 (m), control group of athletes age 11,83±0,547 (years), weight 39,16 ± 4.35 (kg) and height of the average value of 1.60 ± 0,078 (m) has been identified as. 8 weeks 3 days a week, including a 90-minute study period, the test has been applied to the target on the wall, technical training and training of tennis group, control group is applied to the target in the court case. After the training last measurements and tests again was applied to experiment group and control group ITN Vole Depth and DeWitt Dugan. The data obtained as a result of the measurements once the Microsoft Excel program, whether the program package SPSS package program and 17.5 descriptive statistics, as of the first and last measurement in their own groups of Wilcoxon and cross the first and the last measurement is also made of the statistical analysis using the Mann-Whitney U tests. The degree of precision in the analysis (p = 0.05). According to the results in terms of the subject and the control group, the Group of strokes in the first test and the depth and power of ITN vole last measurements while there were no significant differences (p = 0.27) between the first and the last, DeWitt Dugan statistically significant measurements difference was found (p =0,026). The difference between the two groups was not statistically significant in all measurements (p = 0,747). As a result, the 10-12 age group of students, on-target and target male enhances the different courts in the shot hits the target wall effect has been identified. Keywords: Tennis, volley, ITN, hit, strike 2
GİRİŞ Toplumların temel amaçlarından biriside fiziksel ve ruhsal açıdan sağlıklı bireyler yetiştirmektir. Çocuğun tüm gelişimini fiziksel gelişimi ile yakından ilgili olduğundan çağdaş ülkelerde dikkatler çocukluk çağı spor etkinliklerine yönelmiştir. Çocukların zevk ve eğlence ile yapmaları gereken spor uygulamalarının yerini aşırı yüklenme ve ne olursa olsun kazanma arzusu ile yaptırılan çalışmalar almıştır. Aslında esas amaç, onlarda kalp dolaşım solunum sistemlerini güçlendirmek sinir kas koordinasyonu, esneklik, kuvvet, dayanıklılık gibi motor özellikleri geliştirme, bedensel ve ruhsal açıdan sağlıklı, yapacağı spor dalı için alt yapısı hazır bireyler yetiştirmek olmalıdır (Mengütay, 1999). Tenis son derece iyi bir kondüsyon gerektiren, hızlı oynanan, savunma ve hücum esnasında sürat gerektiren aerobik temelli bir anaerobik kuvvet sporudur. Tenisin genel yapısına özgü çeşitli fiziksel, motorsal özelliklerin test edilerek ve bu sonuçlara göre antrenman planı düzenleyerek performans seviyesine olumlu katkıda bulunabilir (Akşit ve Özkol, 2006). Tenis sporunda antrenmanlar kort içi ve kort dışında uygulanırken, kort içerisinde daha çok tekniğe dayalı antrenmanlar kort dışında ise; fiziksel özelliklerini geliştirmeye yönelik kondisyonel antrenmanlar uygulanmaktadır. Kort dışında yapılan antrenmanların ana amacı saha içerisindeki performansı yükseltmektir (Gülmez, 2007). Teniste motor öğrenmeyi etkileyen faktörleri araştırdıkları çalışmalarında tenis teknikleri uygulanırken hareket zincirinin çok önemli olduğu ve kinetik zincir prensipleri hareketi sakatlık riski olmadan daha pürüzsüz ve etkili yapmaya yardımcı olacağı sonucuna ulaşmışlardır. Teniste kuvvetler genellikle bacak ekstansiyonu ve fleksiyonu sırasında yerden üretildiğini, üretilen bu kuvvetler gövdeye iletildiğini, gövdeden de vuruşu yapacak üst ekstremiteye ve oradan da raket ve topa aktarıldığını belirtmişlerdir (Schmidt ve Wrisberg, 2004). Tenis sporu gelişmiş fiziksel uygunluk gereksinimi gösteren spor dallarından biridir. Bir tenisçinin etkili bir vuruş yapabilmesi için tüm fiziksel uygunluk parametrelerinin üst düzeyde olması gerekmektedir. Rakibe temassız ferdi bir spor olan tenis oyununda hızlı yön değiştirmelere, hızlı kol hareketlerine, sıçramalara ve hamlelere ihtiyaç duyulur (Gullikson, 2003). Tenis sporu çocuklarda, psikolojik ve fiziksel gelişime katkıda bulunduğu gibi iyi konsantrasyon olmalarına yardımcı olacaktır. Çocuklar bir aktivitenin içinde bulunarak işe yarama duygularının verdiği kendine güveni sağlayacaktır. Çocukların diğer yaşıtlarıyla ortak bir aktivitede yaptığı sosyal çevre içinde bulunuyor olması hem ailesiyle hem de çevresiyle daha iyi ilişkiler kurmasına ve sosyalleşmesine yardımcı olacaktır. 3
MATERYAL METOD Araştırmanın Amacı: Bu çalışmamın amacı, 8 haftalık süre ile haftada üç gün uygulanan hedef antrenmanlarının 10-12 yaş arası Gölcük Tenis Akademisi erkek gönüllü öğrencilerine, farklı hedef antrenmanlarının vole vuruş becerisine etkisini saptamaktır. Araştırma Grubu: Araştırmaya katılan, Gölcük Tenis Akademisi erkek sporcularından oluşan 10-12 yaş grubu n=6 denek ve n=6 kontrol olmak üzere toplam 12 kişilik bir gruptur. Tüm deneklerin yaş ortalamaları ve standart sapmaları 11,17±0,835 (yıl), boy ortalaması ve standart sapmaları 141,67±11,523 (cm), ağırlık ortalaması ve standart sapmaları 36,92±5,071 (kg) olarak tespit edilmiştir. Araştırmanın Yöntemi: Bu araştırma, teniste 10-12 yaş arası Gölcük Tenis Akademisi bünyesinde ±1 yıl boyunca tenis oynayan gönüllü erkek tenisçilerde uygulanmıştır. Çalışmaya sporcular gönüllü katılmıştır. Sporculara çalışma hakkında başlamadan önce genel bilgiler verildikten sonra 12 erkek sporcuların ITN Vole Derinlik ve DeWitt Dugan testlerinde ilk ölçümleri alınıp, iki gruba ayrılmıştır. Deney ve kontrol grubunun yaptığı testler ve antrenmanlar, kulüp antrenmanları haricinde ayrı bir günde uygulanıp devam ettirilmiştir. Ayrıca iki grubu da kulübün kendi antrenmanları uygulatılmıştır. Ön testler sonrasında, (n=6) deney grubuna 8 hafta boyunca haftada 3 gün çalışma süresi 90 dakika olmak üzere duvarda hedef antrenmanı uygulatılmıştır. Hazırlanan antrenman programında, 30 dakika ısınma, 30 dakika duvarda 50 tekrar ve % 60-75 şiddet ile forehand, backhand paralel ve çapraz vole çalışmaları, 25 dakika tenis teknik antrenmanı ve 5 dakika soğuma yaptırılmıştır. Kontrol grubuna ise (n=6) 8 hafta boyunca haftada 3 gün çalışma süresi 90 dakika olmak üzere kort içi hedef çalışması uygulatılmıştır. Hazırlanan antrenman programında, 30 dakika kort içi 50 tekrar ve % 50-75 şiddet ile kısa mesafe forehand, backhand vole ve uzun mesafe forehand, backhand vole hedef çalışmaları, 25 dakika tenis teknik antrenmanı ve 5 dakika soğuma yaptırılmıştır. Antrenmanlardan sonra deney grubu ve kontrol grubuna, ITN Vole Derinlik ve DeWitt Dugan testleri tekrardan uygulatılmış ve son ölçümler elde edilmiştir. Verilerin toplanması Ağırlık ve Boy Ölçümü: Ölçüm yapılırken sporcuların üzerinde ölçümü değiştirebilecek herhangi bir giysi bulundurmamışlardır çorap giyilmiş durumda iken alınmıştır. ITN Vole Vuruşları Derinlik Testi: Vole vuruşu için top atan antrenör, kordun ortasında (T çizgisinde) 4
durarak, yine sahanın ortasında aynı yerde duran sporcuya 8 top bir forehand bir backhand top atar ve dip çizgiden iç sahaya doğru puanlanmış olan sahaya atması istenir. Ne kadar dip çizgiye yakın atar ise o kadar çok puan alır ve güç alanından da iki katı puan alır. Katılımcının bu bölümden toplayacağı en yüksek puan 72 dir (8x4x2+) (Özcan, 2001; ttf.org, 2013). DeWit Dugan Tenis Testi: Servis atışı, panoya servis, backhand ve forehand vuruşlar için test, isabet testi ve sürat testi olmak üzere 5 maddeden oluşan bir testtir (Kamar, 2003). Verilerin Analizi: Deney ve kontrol grubunun antrenman öncesi ve sonrası tespit edilen veriler Microsoft Excel programına kaydedildikten sonra SPSS 11,5 paket programına aktarılır. Tanımlayıcı istatistik, grupların kendi içerisinde ilk ve son ölçümü olarak Willcoxon ve gruplar arası ilk ve son ölçüm olarak da Mann-Whitney U testleri kullanılarak istatistiksel analizi yapılmıştır. Yapılan analizlerin hassasiyet derecesi (p=0,05) olarak alınmıştır. BULGULAR Tablo 1: Tüm Sporcuların ITN Vole Vuruşları Derinlik ve Güç Testi, DeWitt Dugan Testi ilk ve son Tanımlayıcı İstatistiği Wilcoxon Sonuçları Parametreler N En az En çok Ortalama Standart Sapma P ITN VOLE DERİNLİK VE GÜÇ TESTİ (puan) DEWİT DUGAN TESTİ (puan) *(p<0,05) İLK 20 35 27,5 4,166 12 SON 33 43 38 2,918 İLK 1 3 2 0,669 12 SON 3 5 4 0,835 0,002* 0,003* Tablo 2: Denek ve Kontrol Grubu ITN Vole Vuruşları Derinlik ve Güç Testi ve DeWitt Dugan Testinin İlk ve Son Ölçüm Wilcoxon Testi İstatistik Sonuçları Gruplar Denek Kontrol ITN Vole Derinlik Ve Güç Testi İlk Ve Son DeWitt Dugan Testi İlk Ve Son 0,27 0,026* 0,27 0,038* *(p<0,05) 5
Tablo 3: Denek ve Kontrol Grubu ITN Vole Vuruşları Derinlik ve Güç Testi ve DeWitt Dugan Testinin İlk ve Son Ölçüm Man-Whitney U Testi İstatistik Sonuçları Deney ve Kontrol Anlamlı Farklılık (p) ITN Vole Derinlik Ve Güç Testi Son DeWitt Dugan Testi Son 0,747 0,495 TARTIŞMA Ergül (2008), 10-12 yaş erkek alt yapı öğrencileri üzerinde yaptığı çalışmada 8 haftalık beceri antrenmanlarının sonuna eklediği hedef çalışmalarını Hewitt testi ile incelemiş, deney grubu ön ve son testlerinde puan değerleri p değeri (0,02) olarak (p<0,05) düzeyinde anlamlı fark bulmuştur. Kontrol grubu ön ve son testlerinde Puan değerleri p değeri (0,021) olarak (p<0,05) düzeyinde anlamlı farklılık bulmuştur. Yapılan bu çalışmada DeWitt Dugan testi deney ve kontrol grubu ilk ve son ölçümlerinde anlamlı fark bulunmuştur (p<0,05). Literatür çalışmalarındaki beceri antrenmanlarının hedef antrenmanlarına yakın olduğu için yapılan araştırmayı destekler niteliktedir. Özcan (2011), tenis sporcularına uyguladığı iki farklı antrenman metodunun teknik biyomotorik ve fizyolojik özellikler üzerine etkilerini inceleyip ITN testi uygulanmıştır. Sporcuların uyguladığı antrenman içeriği, tümdengelim, tümden varım uygulama yöntemiyle forehand, backhand, vole, servis antrenmanlarıdır. Bu çalışmanın sonucunda ITN yer vuruşlarında derinlik ve güç testi ve ITN yer vuruşlarında hassasiyet güç testinde anlamlı farklılık bulunmuştur (P<0,05). Özcan, ITN derinlik ve güç testi ortalamalarını 61,13±7,26 puan, ITN hassasiyet ve güç testi ortalamalarını 53,31± 4,75 puan olarak tespit etmiştir. Yapılan bu araştırmada denek grubu sporcuların ITN vole vuruşları ve güç testi ilk ölçümlerinin ortalaması 27,67±166 puan, son ölçüm ortalamaları ise 38,17±229 puan olarak tespit edilmiş (p<0,05) anlamlı farklılık bulunmuştur. Kontrol grubu sporcularının ise ITN vole vuruşları ve güç testi için alınan ilk ölçümlerinin ortalaması 24,17±145 puan, son ölçümleri ortalamaları ise 37,50±225 puan olarak tespit edilmiş ve anlamlı farklılık bulunmuştur (p<0,05). Yapılan araştırmayı destekler niteliktedir. Gezer (2012), 10-12 yaş bayan sporcuları hedefli ve hedefsiz çalışmanın tenis becerisine etkisini araştırdığı çalışmasında, hedefsiz yapılan çalışmalar sonucunda, Dewitt- Dugan tenis için isabet testinde (ilk ölçüm-13,3±1,767, son ölçüm-14±2,055) anlamlı farklılık 6
tespit edememiştir (p>0,05). Yapılan çalışmadaki DeWitt Dugan testi ilk ve son ölçüm değerlerinde grupların kendi içinde istatistiksel açıdan anlamlı fark tespit edilmiştir (p<0,05). Yapılan çalışmayı araştırmadaki grubun erkek sporculardan ve gelişim farklılıklarından kaynaklandığı söylenebilir. Bonifacci (2004), 6 10 yas arası 144 çocuk ile yaptığı çalışmada, motor beceri seviyesinin, görsel-motor beceri entegrasyonu ve algılama becerisi üzerine etkisini araştırmasında, motor beceri seviyesinin görsel-motor beceri (el-göz koordinasyonu) entegrasyonunu etkilediğini, ancak algısal beceriye etki etmediğini tespit etmişlerdir. Bu çalışmada da yapılan hedef antrenmanları sonucunda, sporcuların el-göz koordinasyonunda gelişme olduğu ve bu gelişmenin panoya servis testine olumlu yansıdığı söylenebilir. Bu çalışmalarda elde edilen istatistik veriler ışığında yapılan antrenmanların sporculara tenis teknik antrenmanları ve farklı hedef vole vuruş antrenmanlarının daha farklı ve detaylı hedef vole vuruş antrenmanları metodunun uygulanması ya da farklı yaş gruplarına uygulanabileceğini söylenebilir. KAYNAKLAR AKŞİT, T., ÖZKOL, M.Z., (2006). 8-10 Yaş Tenis Oyuncularında Maç Performansı ile Saha Testleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. 9. Uluslar arası Spor Bilimleri Kongresi Kitabı. Nobel Kitapevi, Muğla, s: 25-28. BONİFACCİ, P., (2004). Children with Low Motor Ability Have Lower Visual-Motor Đntegration Ability But Unaffected Perceptual Skills, Human Movement Science, 2004/23, p:157-168. ERGÜL, E., (2008). Gebze Tenis Kulübü 10-12 Yaş Erkek Altyapı Öğrencilerinin 8 Haftalık Koordinasyon Antrenmanlarının Sonuna Eklenen Hedef Çalışmalarının Hewit Testi ile incelenmesi. Kocaeli Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Antrenörlük Eğitimi Bölümü, Yayınlanmamış Bitirme Tezi. GELEN, E., MENGÜTAY, S., KERMEN, O., (2007). Teniste İki Farklı Antrenman Metodunun Düz Kaçara Vuruş Performansına Etkisinin İncelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 4(2), 3-5. GEZER, F., (2012). Hedefli Ve Hedefsiz Çalışmanın Tenis Becerisine Etkisinin. Kocaeli Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Yayınlanmamış Lisans Tezi, Kocaeli. 7
GULLİKSON, T., (2003). Teniste Fiziksel Uygunluk Testleri. Spor Araştırmaları Dergisi, 7 (1),23-25. GÜLMEZ, İ., (2007). Teniste Genel Hazırlık Dönemi Kuvvet Antrenmanlarında Egzersiz Seçimi ve Örnek Birim Antrenmanına Bakış. 3. Raket Sporları Sempozyum Bildiri Kitabı. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Basımevi, Kocaeli, s: 84-92. KAMAR, A., (2003). Sporda Yetenek Beceri ve Performans Testleri. 1. Baskı. Nobel Yayın Dağıtım, Ankara. MENGÜTAY, S., (1999). Okul Öncesi ve İlkokullarda Hareket Gelişimi ve Spor. Tutibay Yayınları, Ankara, 22-26. SCHİMDT, R.A., WRİSBERG, C.A., (2004). Motorlearning and Performance USA. ÖZCAN, S., (2011). Temel Tenis Teknik Öğretimde İki Farklı Antrenman Metodunun Teknik Biyomotorik ve Fizyolojik Özellikler Üzerine Etkisinin Araştırılması, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Spor Bilimleri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi. ÖZDEMİR, T., (2010). Tenis Becerilerinin Öğreniminde Seçici Dikkat Antrenmanlarının Etkisinin İncelenmesi. Marmara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul. 8