ALKiNLER; ÇALIŞMA SORULARI SORU 1.) Aşağıda formülü verilen bileşiklerin sistematik adını, sistematik adı verilen bileşiklerin ise formülünü yazınız. SORU 2.) 3, 4 gram alkinin tam olarak yanabilmesi için NK da 7, 84 Litre oksijen gazı gerekmektedir. Alkinin formülü nedir? SORU 3.) Aşağıdaki reaksiyonların denklemlerini yazınız. A) CH3C CH + 2 (1 mol) B) CH3C CH + 2 (2 mol) C) CH3CH2C CH + HBr (aşırı) D) 2 - bütin + H2 (aşırı) Pt E) 1 - bütin + H2O HgSO4 + H + SORU 4.) Açık zincirli C2H6, C2H4 ve C3H4 gazlarından oluşan 4 Litrelik bir karışımda C2H6 ve C2H4 hacimleri eşittir. Bu karışımı doyurmak için aynı koşullarda 16 Litre H2 gazı kullanıldığına göre karışımdaki C2H4 kaç Litredir?
SORU 5.) Aşağıda bazı alkinlerin sistematik adı, geleneksel adı ve formülü verilmiştir. Tablodaki boşlukları uygun şekilde doldurunuz. SORU 6.) %4 lük 200 gram bromlu suyun rengini gideren propinin NK da hacmi kaç Litredir? (Br:80) SORU 7.) Propen ve propin gazlarından oluşmuş 10 Litrelik bir karışımı tam olarak doyurmak için aynı şartlar altında 18 Litre H2 gazı gerkmektedir. Karışımdaki her bir gazın hacmi kaç Litredir? SORU 8.) 6, 4 gram kalsiyum karbürden, CaC2, elde edilen asetileni yakmak için NK da Kaç Litre oksijen gazı gereklidir? (Ca:40, C:12 ) SORU 9.) Aşağıdaki soruları %80 saflıktaki 120 gram CaC2 e göre cevaplandırınız. A) NK da kaç Litre asetilen elde edilebilir? B) Kaç gram asetilen elde edilebilir? C) Elde edilen asetileni doyurmak için NK da kaç Litre H2 gazı gereklidir. D) Elde edilen asetilene su katılarak kaç gram aldehit elde edilebilir? A) Asetilenin amonyaklı gümüş nitrat çözeltisi ile reaksiyonundan kaç gram gümüş asetilenür elde edilebilir? (Ca: 40, C:12, H:1, O: 16) SORU 10.) Aşağıda formülleri verilen bileşikleri IUPAC sistemine göre adlandırınız. A) CH3 C C CH2 CH3 B) HC C CH CH3 C) CH3 CHC CCH CH3 CH3 CH3 CH3
SORU 11.) Adları verilen bileşiklerin açık formüllerini yazınız. A) 3 metil - 1 - pentin B) 2, 5 diklor 3 - heksin C) 1 brom 3 metil 1 - bütin SORU 12.) Aşağıda formülleri verilen bileşiklerin adını, adları verilen bileşiklerin de formüllerini yazınız. A) CH3CH2C CCH2CH3 B) (CH3)3CCH2C CCH3 C) CH3CH CH D) 4 klor - 1 - bütin E) 4, 4 dimetil 2 - pentin F) 4, 4 dibrom 3 metil 1 - pentin SORU 13.) A) 1, 2 dibrombütandan aklin elde edilişi B) HC CNa bileşiğinden propin elde edilişi tepkimelerinin denklemlerini yazınız. SORU 14.) C4H6 ve C4H8 gazları karışımının 50 Litresi yeterince H2 ile tepkimeye sokulduğunda 70 Litre H2 harcanıyor. Buna göre; karışımdaki C4H8 in hacimce yüzdesi kaçtır? SORU 15.) Genel formülü CnH2n 2 olan gazın tam olarak yanmasını sağlayacak O2 gazı karışımı tepkimeye sokuluyor. Oluşan maddelerin mol sayısı toplamının başlangıç maddelerinin mol sayıları toplamına oranı, 1 dir. Buna göre bileşiğin formülü ve adı nedir? SORU 16.) 32 gram kalsiyum karbür, CaC2 den elde edilen asetileni etana dönüştürmek için gereken hidrojenin NK da hacmi kaç Litredir? (Ca:40, C:12) SORU 17.) C2H2 ve C3H8 ve gazlarından oluşan karışımın NK da hacmi 10 Litredir. Bu karışım, amonyaklı Cu çözeltisinden geçirildiğinde 15, 1 gram bakır asetilenür çöküyor. Buna göre, hacim yönünden karışımdaki C3H8 yüzdesi nedir? ( CuC CCu : 151 ) SORU 18.) Bir kapta renksiz bir gaz bulunmaktadır. Bu gazın etan mi, eten mi yoksa etin mi olduğunu hangi kimyasal tepkimelerle anlayabilirsiniz? SORU 19.) I. Homolog sıra oluştururlar. II. Katılma tepkimesi verirler. III. Yeterli oksijenle CO2 ve H2O oluşturarak yanarlar. Yukarıdakilerden hangileri alkan, alken ve alkinlerin ortak özelliklerinden değildir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I ve III SORU 20.) Bir miktar kalsiyum karbür suyla tepkimeye sokulduğunda elde edilen asetileni, tamamen doyurmak için 0, 8 mol H2 harcanıyor. Buna göre; kalsiyum karbür kaç gramdır? (Ca:40, C:12) SORU 21.) Eşit mol sayılarında C2H6 ve C3H4 gazlarını içeren karışım tam olarak yakıldığında 1 mol CO2 gazı oluşuyor. Yakılan gaz karışımının kütlesi kaç gramdır? (C:12, H:1) SORU 22.) CaCO3 bileşiğinden başlayarak, asetilen gazının eldesini denklemleriyle yazınız. SORU 23.) Aşağıda verilenlerden hangisi amonyaklı gümüş nitrat çözeltisi ile tepkime vermez? A) Asetilen B) Propin C) 1 - bütin D) 2 - bütin E) 1 pentin
SORU 24.) Bir alkinin 0, 2 molü yandığında 26, 4 gram CO2 gazı oluşuyor. Buna göre, aklinin molekül formülü nedir? (H:1, C:12, O:16) SORU 25.) I. Propen + Br2 II. Propin + 2Br2 III. Propin + 2HBr yukarıdaki tepkimelerin hangilerinde 2, 2 dibrompropan oluşur? SORU 26.) Aşağıda verilen tepkimeler ile tepkime türlerini eşleştiriniz. Tepkime türünü gösteren harfi, tepkimenin başlangıcındaki kutucuk içerisine yazarak eşleştiriniz. A) Grignard sentezi TEPKİME TÜRLERi B) Markovnikov Tepkimesi TEPKİMELER 1. C3H8 + 5O2 3CO2 + 4H2O 2. CH3 + 2 CH22 + H C) Dehalojenasyon Tepkimesi 3. 2CH3 CH + 2Na CH3 CH CH CH3 + 2Na CH3 CH3 CH3 D) Wurtz Tepkimesi 4. C3H7Mg + H C3H8 + Mg2 E) Yer Değiştirme Tepkimesi 5. C3H6 + H2 C3H8 F) Katılma Tepkimesi 6. CH3 CH = CH2 + H CH3 CH CH3 G) Yanma Tepkimesi 7. nch2 = CH2 n H) Polimerleşme Tepkimesi 8. CH3 CH2 CH2 + KOH CH3 CH = CH2 + K + H2O İ) Kraking Sentezi 9. CH2 CH2 + Zn CH2 = CH2 + Zn2 J) Dehidrohalojenasyon Tepkimesi 10. C3H8 C3H6 + H2 K) Karpitten asetilen gazı elde edilmesi 11. H C C H + 2AgNO3 + 2NH3 Ag C C Ag + 2NH4NO3 L) Alkinlere Su Katılması 12. CH3 C CH + H2O CH3 C CH3 M) Alkinlerin çökelti oluşturması 13. CaC2 + 2H2O C2H2 + Ca(OH)2 O
SORU 27.) Asetilen ve etilen gazlarından oluşan bir karışımdaki molekül sayıları eşittir. Gaz karışımı amonyaklı AgNO3 çözeltisinden geçirildiğinde 2, 4 gram beyaz çökelti oluşuyor. Buna göre gaz karışımının NK daki hacmi kaç cm 3 tür? (C:12, Ag:108 ) SORU 28.) Etilen ve asetilen gazlarından oluşan karışımın NK da hacmi 112 cm 3 tür. Amonyaklı bakır (I) klorür çözeltisi ile tepkimeye sokulduğunda 0, 38 gram kırmızı çökelti oluşuyor. Karışımın kaç cm 3 ü etilendir? (C:12, Cu:64 ) SORU 29.) Bromlu su doymamış bileşiklerin ayıracıdır. Doymamış hidrokarbonlar bromlu sudan geçirilince çözeltinin kırmızı rengi kaybolur. Aşağıdakilerden hangisinin bromlu suyun rengini gidereceği kesindir? A) C2H4 B) C3H6 C) C4H8 D) C6H6 E) C6H5 CH3 SORU 30.) 12, 8 gram karpit (CaC2) ile yeterli su tepkimeye sokuluyor. Tam verime gerçekleşen tepkimede elde edilen asetilen gazını yakmak için gerekli O2 gazı NK da kaç Litredir? (C:12, H:1) SORU 31.) Eten ve etan gazlarından oluşan karışımın NK da 44, 8 Litresi 0, 5 Molar 2 Litre bromlu suyun rengini gideriyor. Buna göre, karışımın hacimce % kaçı etandır? SORU 32.) C2H4 ve C2H2 gazları karışımının 20 Litresini doyurmak için aynı koşullarda 35 Litre H2 gazı harcandığına göre, karışımda kaç Litre C2H2 gazı vardır? SORU 33.) Bir alkinin 5,4 gramı yakıldığında 5,4 gram su oluşmaktadır. Buna göre alkinin molekül formülü nedir? (H:1, C:12, O:16) SORU 34.) CH2 = CH CH2 C C H bileşiği için aşağıdaki soruları cevaplandırınız. A) Her C atomunun hibritleşme türü nedir? B) C) Sigma (δ) bağ sayısı kaçtır? D) 1 molüne en fazla kaç mol H2 atılabilir? E) Bromlu suyun rengini giderir mi? F) Bayer ayıracı ile tepkime verir mi? G) Cis trans izomeri var mı? H) Yükseltgenme tepkimesi verir mi? İ) Amonyaklı AgNO3 ve Cu22 ile yerdeğiştirme tepkimesi verir mi? J) 1 molü yandığında kaç mol CO2 ve H2O oluşturur?
SORU 35.) Alkinlerle ilgili aşağıdaki açıklamaların doğru ya da yanlış olduğunu belirtiniz. ( ) A) Yükseltgenme tepkimesi vermezler. ( ) B) Katılma tepkimesi verirler. ( ) C) Bromlu suyun rengini giderirler. ( ) D) İç aklinler AgNO3 ve Cu22 ile yerdeğiştirme tepkimesi verirler. ( ) E) Polimerleşme tepkimesi verirler. ( ) F) Yapılarında C C grubu bulunduran bileşiklerdir. ( ) G) Genel formülleri CnH2n-2 dir. ( ) H) Alkinler, doymuş bileşiklerdir. ( ) İ) Alkinlerde üçlü bağa bağlı C atomları sp hibritleşmesi yapar. ( ) J) Uç alkinlerde üçlü bağ molekülün merkezinde olup, üçlü bağın her iki tarafına bağlı alkil grupları vardır. SORU 36.) X, Y ve Z hidrokarbonları ile ilgili aşağıdaki bilgiler veriliyor. 1 mol X yandığında 2 mol CO2 ve 3 mol H2O oluşuyor. 1 mol z nin kütlesi 1 mol Y nin kütlesinin 3 katıdır. X ve Y nin molekül formüllerindeki C sayıları eşittir. Buna göre, X, Y ve Z hidrokarbonları aşağıdakilerden hangisidir? X Y Z A) C2H6 C2H4 C6H12 B) C2H4 C2H6 C6H12 C) C6H12 C2H4 C2H6 D) C2H4 C2H2 C6H6 E) C2H6 C2H2 C6H12 SORU 37.) Alifatik bir hidrokarbonu 1 molü 2 mol 2 ile katılma tepkimesi vererek tamamen doymuş yapıya kavuşuyor. Hidrokarbon amonyaklı gümüş nitrat çözeltisi ile beyaz çökelek oluşturduğuna göre, bu bileşik aşağıdakilerden hangisidir? A) CH2 = CH CH3 B) CH2 = CH CH = CH3 C) CH3 C C CH3 D) CH3 CH = CH C CH E) CH3 CH2 CH2 C CH3