Türk Standardları Enstitüsü

Türk Standardları Enstitüsü 2006 Yılı Faaliyet Raporu Nisan 2007 Ankara

Türk Standardları Enstitüsü nün 2006 Yılı Faaliyet Raporuna ilişkin görüş, öneri ve düşüncelerinizi stratejikplan@tse.org.tr adresine iletebilirsiniz.

İçindekiler Tablo Listesi... ii Grafikler Listesi... iii Bakan Sunuşu... 1 Başkan Sunuşu... 3 1. Genel Bilgiler... 5 1.1. Misyon-Vizyon ve İlkeler/Değerler... 5 1.2. Yetki, Görev ve Sorumluluklar... 6 1.3. İdareye İlişkin Bilgiler... 10 1.3.1. Fiziksel Yapı... 10 1.3.2. Örgüt Yapısı... 11 1.3.3. Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar... 14 1.3.4. İnsan Kaynakları... 16 1.3.5. Sunulan Hizmetler... 21 1.3.6. Yönetim ve İç Kontrol Sistemi... 26 2. Amaçlar ve Hedefler... 31 2.1. Kurumsal Stratejik Amaçlar... 31 2.2. Temel Politikalar ve Öncelikler... 32 3. Faaliyetlere İlişkin Bilgi ve Değerlendirmeler... 35 3.1. Mali Bilgiler... 35 3.1.1. Bütçe Uygulama Sonuçları... 35 3.1.2. Temel Mali Tablolara İlişkin Açıklamalar... 43 3.1.3. Mali Denetim Sonuçları... 46 3.2. Performans Bilgileri... 46 3.2.1. Faaliyet ve Proje Bilgileri... 46 4. Kurumsal Kabiliyet ve Kapasitenin Değerlendirilmesi... 89 4.1. Üstünlükler... 89 4.2. Zayıflıklar... 90 4.3. Değerlendirme... 90 5. Öneri ve Tedbirler... 93 6. Ekler... 95 Ek 1. TSE Genel Kurul Üyesi Kurumların Listesi... 95 Ek 2. Özgeçmişler... 96 Ek 3. Üst Yönetici İç Kontrol Güvence Beyanı... 117 Ek 4. Mali Hizmetler Birim Yöneticisinin Beyanı... 118 Ek 5. Harcama Yetkilileri İç Kontrol Güvence Beyanları... 119 i

Tablo Listesi Tablo 1. Tablo 2. Türk Standardları Enstitüsü Fiziksel Kaynak Durumu...10 Bilgisayar ve Çevre Birim İhtiyacı...11 Tablo 3. Yıllar İtibariyle İstihdam edilen Personel...16 Tablo 4. İstihdam Türlerine Göre Öğrenim Durumu...17 Tablo 5. Personelin Hizmet Sınıflarına Göre Dağılımı (Aralık 2006)...18 Tablo 6. Personelin Hizmet Sınıflarına Göre Dağılımı (Nisan 2007)...19 Tablo 7. Çalışanların Cinsiyet Dağılımları...21 Tablo 8. Tablo 9. Ekonomik Ayrıma Göre Bütçe Gelirleri Uygulama Sonuçları Tablosu...36 Ekonomik Ayrıma Göre Bütçe Giderleri Uygulama Sonuçları Tablosu...41 Tablo 10. Kurumsal Ayrıma Göre Bütçe Giderleri Uygulama Sonuçları Tablosu...42 Tablo 11. Türk Standardları Enstitüsü Bilançosu...44 Tablo 12. Gelir Bütçesi...45 Tablo 13. Gider Bütçesi...45 Tablo 14. Faaliyet Geliri-Gideri Karşılaştırması...45 Tablo 15. Türk Standardları Konusunda Yapılan Çalışmalar...46 Tablo 16. Uluslar Arası Kuruluşlarla Yapılan Çalışmalar...46 Tablo 17. 2006 Yılı Ürün Belgelendirme Firma ve Sözleşme Sayıları...49 Tablo 18. 2006 Yılında Aylar Bazında Toplam Rapor Sayıları...52 Tablo 19. Tablo 20. Yıllara Göre Gerçekleşen Toplam Rapor Sayıları...54 2006 Yılı Deney Laboratuarları Faaliyet Verileri...56 Tablo 21. İllere ve Yıllara Göre Kalibrasyon Hizmetlerine Ait Veriler...57 Tablo 22. Aralık 2006 İtibariyle Sistem Bel. Faaliyetlerine Ait Firma Sayıları...58 Tablo 25. 2006 Yılı İthal Malları Belgelendirme Faaliyetlerine İlişkin Veriler...60 Tablo 26. Bilgi Edinme Başvuru İşlemlerine Ait Veriler...63 Tablo 27. 2006 Yılı Matbaa Faaliyetlerine İlişkin Bilgiler...63 Tablo 28. TSE ve TSEK Markalı Ürünlerle İlgili Tüketici Şikayetleri...64 Tablo 29. Tablo 30. Terfi İşlemi Yapılan Personel Sayısı...65 Sunulan Zorunlu Mali Belgeler...69 Tablo 31. 2006 Yılı İçerisinde Düzenlenen Eğitim Çalışmaları...69 Tablo 32. Bakım ve Geliştirmesi Devam Eden Programlar (web tabanlı )...70 Tablo 33. Bakım ve Geliştirmesi Devam Eden Programlar(client /server mimarisi)...70 Tablo 34. Sürekli Olarak Verilen Teknik Servis Hizmetleri...71 ii

Grafikler Listesi Grafik 1. Grafik 2. Grafik 3. Grafik 4. Türk Standardları Enstitüsü Organizasyon Şeması...13 Türk Standardları Personelinin İstihdam Türlerine Göre Dağılımı...16 Türk Standardları Enstitüsü Personelinin Öğrenim Durumu Dağılımı...17 Kadrolu Personelin Yaş Dağılımı...20 Grafik 5. Çalışanların Görev Sürelerine Göre Dağılımı...20 Grafik 6. Grafik 7. Grafik 8. Yönetici Personel Yaş Durumu...21 2006 Yılı Laboratuvarlarda Aylar Bazında Verilen Toplam Rapor Sayıları...53 2006 Yılı Laboratuvar Hizmetlerinin Faaliyet Konularına Göre Dağılım...53 Grafik 9. 2000-2006 Yılları Arasında Laboratuvarlarda Verilen Toplam Rapor Sayıları...55 iii

iv

Bakan Sunuşu Türk Standardları Enstitüsü ülkemizde bir hizmet türünün yada ürünün kısacası herhangi bir şeyin sahip olması gereken özelliklerin (niteliklerinin) sınırlarını belirleyen kuralları koyarak kalite bilincinin yerleşmesi ve kalite altyapısının geliştirilmesi için standardizasyon, belgelendirme, laboratuvar ve kalibrasyon faaliyetlerini yürüten, özerk, milli bir kuruluşumuzdur. Günümüzde bilim ve teknolojideki ilerlemeler pazar yapısını önemli oranda değişime uğratarak, dünyayı küçük ve dinamik bir pazar haline getirmiştir. Dünyadaki küreselleşme sürecine paralel biçimde rekabet koşulları da değişime uğramış standardizasyon, kalite ve zaman gibi kavramlar önemini büyük oranda artırmıştır. Bu bakımdan Türk Standardları Enstitüsünün gerçekleştireceği başarılı faaliyetler, ülkemizin kalkınması, refah seviyesinin yükselmesi ve tüketicinin korunması adına önemli bir hizmet olmaktadır. Türk Standardları Enstitüsü 132 sayılı kuruluş kanunu ile 1960 yılında faaliyete başlayan, tüzel kişiliği haiz, özel hukuk hükümlerine göre yönetilen bir Kamu Kurumudur. Ülkemizde 2001 yılında yaşanan ekonomik kriz sonrası bozulan makro ekonomik dengelerin kurulabilmesi yönünde alınan tedbirler kapsamında geçici olmasını arzu ettiğimiz kamu kuruluşlarına uygulanan bazı önlemlere Enstitümüz de dahil edilmiştir. Böylece 1 Ocak 2003 tarihinden itibaren Kamu İhale Kanunu, 1 Ocak 2006 tarihinden itibaren ise 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol kanunu hükümlerine tabi tutulmuş bulunmaktadır. Bu çalışma döneminde Türk Standardları Enstitüsünün Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerine, çalışanlarına ve tüm emeği geçenlere gerçekleştirmiş oldukları faaliyetlerden dolayı teşekkür eder, Enstitünün ülke açısından olan önemini bir kez daha vurgulayarak, başarılarının artarak devam etmesini temenni ederim. Ali COŞKUN Sanayi ve Ticaret Bakanı 1

2

Başkan Sunuşu Son yıllarda ülkemizde kamu yönetimini şeffaf, hesap verebilir ve daha etkin bir yapıya kavuşturmak için yapılan reform çalışmaları hızlanmıştır. 2006 mali yılı Türk Standardları Enstitüsünün yeni kamu yönetimi anlayışı çerçevesinde gerçekleştirilen reformlara uyumu sağlayacak temel çatıyı oluşturacak yapısal ve mevzuata uyum çalışmalarının başlatıldığı ve bir çoğunun tamamlandığı bir dönem olmuştur. 2006 yılı içerisinde Enstitünün daha etkin ve verimli bir yapıya kavuşturulması Stratejik Yönetim yaklaşımı benimsenmiş ve yürütülen yeniden yapılandırma çalışmaları sonucu organizasyon yapısı yeniden şekillenmiş görev tanımları yeniden yapılmıştır. İlgili kanun ve mevzuatına uyum çerçevesinde Enstitü personeline eğitimler düzenlenmiştir. Ayrıca 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu na tabi olunmasından önce Mayıs- Nisan dönemi için hazırlamakta olan bütçe ilgili kanun ve mevzuatına uyum çerçevesinde 2005 yılı için Mayıs-Aralık dönemini içeren 8 Aylık bir dönem için hazırlanmış ve 2006 yılı bütçesinin Ocak-Aralık dönemi için oluşturulması sağlanmıştır. Ancak bu çalışmalar içerisinde de görülmüştür ki Enstitünün tabi olduğu mevzuattan kaynaklanan bir takım hususlar hareket kabiliyetini ve rekabet edebilirliğini kısıtlamaktadır. Hatta AB ye uyum çalışmaları kapsamında TSE nin Avrupa Standardizasyon Birlikleri CEN ve CENELEC e tam üyelik müracaatları da beklemektedir. Bu da Türk Sanayicisinin Avrupa Birliği standardizasyon çalışmalarına aktif katılımını engellemektedir. Bu hususların ciddiyetle ele alınması ve gerekli düzenlemelerin yapılması Türk Standardları Enstitü nün mevcudiyeti ve ülke sanayimize sunulan hizmetlerin etkinliği için büyük önem arz etmekte ve aciliyet taşımaktadır Enstitünün ilgili mevzuat çerçevesinde hazırlamış olduğu ilk faaliyet raporu olan 2006 yılı Faaliyet Raporu nu sunarken, bu faaliyetlerin gerçekleştirilmesinde emeği geçen tüm Enstitü personeline teşekkürü bir borç bilir, faaliyetleri ile ülkemizin geleceğine katkılarının artarak devam etmesini temenni ederim. Kenan MALATYALI TSE Başkanı 3

4

1. Genel Bilgiler 1.1.Misyon-Vizyon ve İlkeler/Değerler Misyon Ülkemizin rekabet gücünü artırmak, ulusal ve uluslararası düzeyde ticareti kolaylaştırmak ve toplumun yaşam kalitesini yükseltmek için; standardizasyon, belgelendirme, laboratuar ve diğer uygunluk değerlendirme faaliyetlerini tarafsız, bağımsız, etkin ve güvenilir olarak sağlamaktır Vizyon Standardların belirlenmesinde, belgelendirme, laboratuar ve diğer uygunluk değerlendirme hizmetlerinde uluslararası ve bölgesel alanda tercih edilen, yönlendirici ve lider bir kuruluş olmak İlkeler ve Değerler Güvenilirlik Türk Standardları Enstitüsü sanayi kesimi başta olmak üzere ilgili tüm tarafların (paydaşların) güvenini kazanmayı ve karşılıklı güven çerçevesinde hizmetlerini sürdürmeyi esas kabul eder. Tarafsızlık Enstitü ilgili tüm taraflara dürüst, önyargıdan uzak ve tarafsız bir biçimde, eşit mesafede yaklaşılması ve her türlü ayrımcılıktan uzak durmayı esas kabul eder. Liderlik-Katma Değer Enstitü olarak faaliyet gösterdiğimiz alanlarda kararlı, özgüven sahibi, cesur, atılımcı, yenilikçi adımlar atarak katma değeri yüksek hizmetler sunulması esastır. Yenilikçi olmak Enstitü faaliyet gösterdiği ve faaliyet göstermesi muhtemel olan alanlarda kişisel/kurumsal düzeyde sürekli gelişim anlayışıyla yeniliklerin izlenmesi ve gerekli olan değişimlerin uygulamaya alınması esastır. Verimlilik-Uzmanlık Enstitü faaliyetlerinin fayda/maliyet yaklaşımı göz önünde tutularak sektörde yer alan kuruluşlarla rekabet avantajı sağlayacak şekilde nitelikli uzman personel ile yürütülmesi esastır. 5

Toplumsal Sorumluluk Kurumun hedeflerine ulaşmada toplum çıkarlarını gözetmesi, sosyal sorumluluğunun bilincinde hareket etmesi esastır. Duyarlılık Enstitü nün ilişkili olduğu kurum ve kuruluşların beklentilerine ve ihtiyaçlarına duyarlı olunması ve hızlı ve etkili bir şekilde cevap verilerek karşılıklı anlayış içinde çözümler üretilmesine çaba gösterilmesi meşru taleplerinin zamanında ve etkin bir şekilde değerlendirilerek karşılanması esastır. Şeffaflık ve Hesap Verebilirlik Kurum faaliyetleri hakkında kamuoyunun düzenli olarak bilgilendirilmesi, kamusal değerlendirme ve denetime her zaman açık ve hazır olunmasıdır. Müşteri odaklılık Enstitü olarak müşterilerden gelen öneri ve şikayetlere, farklı düşünce ve görüşlere değer veriyoruz bu görüşlerin Enstitü olarak sorumluluklarımızın yerine getirilmesinde profesyonelce hareket edilmesi için gerekli olduğunun bilincindeyiz. Gizlilik Türk Standardları Enstitüsü müşteri bilgilerinin ve yapılan çalışmaların sonuçlarının gizliliği konusundaki sorumluluklarını ciddiye almaktadır. Bağımsızlık Enstitü nün varlığının ve tarafsız ürünler ve hizmetler sunabilmesinin ön koşuludur. 1.2.Yetki, Görev ve Sorumluluklar Türk Standardları Enstitüsü, her türlü madde ve mamulleri ile usul ve hizmet standardlarını yapmak amacıyla 132 sayılı Türk Standardları Enstitüsü Kuruluş Kanunu nun 22.11.1960 tarih ve 10661 sayılı resmi gazetede yayımlanmasıyla birlikte kurulmuştur. TSE kuruluş kanununda, tüzel kişiliği haiz, özel hukuk hükümlerine göre yönetilen bir kamu kurumu olarak düzenlenmiş ve kurumun kısa adı ve markası da TSE olarak belirlenmiştir. Enstitünün kuruluş kanununda belirtilen görevleri şunlardır: a) Her türlü standardı hazırlamak veya hazırlatmak, b) Enstitü bünyesinde veya hariçte hazırlanan standardları tetkik etmek? ve uygun bulduğu takdirde Türk Standardları olarak kabul etmek, c) Kabul edilen standardları yayınlamak ve ihtiyari olarak uygulanmalarını teşvik etmek, mecburi olarak yürürlüğe konmalarında fayda görülenleri ilgili Bakanlığın onayına sunmak, 6

d) Hususi ve resmi sektörün talebi üzerine standardları veya projelerini hazırlamak ve mütalaa vermek, e) Standardlar konusunda her türlü ilmi ve teknik incelemelerle araştırmalarda bulunmak, yabancı memleketlerdeki benzeri çalışmaları takip etmek, Milletlerarası ve yabancı standard kurumları ile münasebetler kurmak ve bunlarla işbirliğinde bulunmak, f) Üniversiteler ve diğer ilmi, teknik kurum ve müesseselerle işbirliği sağlamak, standardizasyon konularında yayın yapmak, milli ve milletlerarası standardlardan arşivler meydana getirmek ve ilgililerin faydalanmalarına sunmak, g) Standardlarla ilgili araştırma maksadıyla ve ihtiyari standardların tatbikatında kontrol için laboratuvarlar kurmak, muayene, analiz ve deneyleri, Resmi veya Hususi Sektörün talep edeceği teknik çalışmaları yapmak ve rapor vermek, h) Yurtta standard işlerini yerleştirmek ve geliştirmek için elemanlar yetiştirmek ve bu maksatla kurslar açmak ve seminerler tertiplemek, i) Standardlara uygun ve kaliteli üretimi teşvik edecek her türlü çalışmaları yapmak ve bunlarla ilgili belgeleri tanzim etmek, j) Metroloji ve Kalibrasyon ile ilgili araştırma ve geliştirme çalışmaları yapmak ve gerekli laboratuvarları kurmak, Kuruluş kanununun Madde 2 c)bendinde belirtilen standardların mecburiliği ile ilgili olarak Avrupa Birliği uyum sürecinde ve Avrupa Standardizasyon kuruluşları CEN ve CENELEC e tam üyelik çalışmaları kapsamında TSE ihtiyari standardizasyon uygulamasına önem vermekte olup hazırladığı standardları ihtiyari olarak yayınlamakta, mecburi standard uygulaması ilgili Bakanlığın yetki alanında değerlendirilmektedir. Kuruluş kanununda belirtilen e) bendi kapsamında, Uluslararası (ISO,IEC vb.) ve bölgesel (CEN/CENELEC vb.) standard hazırlama çalışmalarına katılmak ve ülke görüşü oluşturmak, bu kuruluşların teknik komite toplantı duyurularını ve toplantının ülkemizde yapılması halinde organizasyonunu yapmak, Uluslararası (ISO,IEC vb.) ve bölgesel (CEN/CENELEC vb.) standard kuruluşlarının diğer çalışmalarını takip etmek hususları da Enstitünün sorumlulukları arasındadır. Enstitünün kuruluş kanununda tanımlanan yetki ve görevlerin dışında muhtelif yollarla Enstitüye tevdi edilmiş diğer görevler aşağıda sıralanmıştır. Bir Uygunluk Değerlendirme Kuruluşu olan Enstitüye yetkili kuruluşlarca muhtelif görevler tevdi edilmektedir. 1985 yılında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, 1995 yılından itibaren de Dış Ticaret Müsteşarlığı nca bazı konular kapsamında Türk Standardları Enstitüsü ne tevdi edilen İthalatın Uygunluk Değerlendirmesi bunlara örnek olarak gösterilebilir. 2006 yılı içerisinde de Dış Ticaret Müsteşarlığı nın üç ayrı tebliği 7

kapsamındaki ürünlerde ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı nın iki ayrı yönetmeliği kapsamındaki ürünlerde uygunluk değerlendirmesi faaliyeti yürütülmüştür. Bu faaliyet, 2006 yılı içerisinde İthal Malları Belgelendirme Dairesi Başkanlığı, bazı illerdeki İthalat Temsilcilikleri ve yine ithalatın bulunduğu Bölge Müdürlükleri ve Mahalli Temsilcilikler tarafından yürütülmüştür. Kart verici tanımlama numarası (IIN- Issuer Identifier Number) tahsis etmek ve Perinorm Distribütörlüğü hizmeti vermek Enstitünün görevleri arasındadır. Enstitü bünyesinde Motorlu Araçlar ve Bunlara Ait Aksam ve Parçaların Uluslararası kurallara uygun Tip Onay ı konusundaki çalışmalar 1989 yılında başlamıştır. Bakanlar Kurulunun 30/09/1996 tarih ve 96/8657 sayılı kararı ile taraf olunan Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM AEK - UN ECE) çerçevesinde düzenlenen Tekerlekli Araçların, Araçlara Takılan ve/veya Araçlarda Kullanılan Aksam ve Parçalara Ait Müşterek Teknik Düzenlemelerin Kabulü ve Bu Düzenlemeler Temelinde Verilen Onayların Karşılıklı Tanınması Koşullarına Dair Andlaşma ya dayalı olarak 15 Mart 1998 tarih ve 23287 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Tekerlekli Araçlar ile Bu Araçlara Takılan ve/veya Araçlarda Kullanılan Aksam ve Parçalar ile ilgili Teknik Mevzuatın Uygulanmasına Dair Yönetmelik çerçevesinde Enstitü, Onay Kuruluşu olan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı (STB) tarafından teknik servis hizmeti verme amacı ile görevlendirilmiştir. 95/1 Gümrük Birliği Anlaşması ve 97/2 Ortaklık Konseyi Kararlarını imzalamış ülke olarak Türkiye, AB otomotiv mevzuatını uyumlaştırmış bulunmakta ve uygulamaktadır. 25 Mayıs 2000 tarihinde yapılan Motorlu Araçlar Teknik Komitesinde (MARTEK) Enstitünün Resmi Gazetede yayımlanan tüm Regülasyon ve Direktiflerde Teknik Servis olarak atanması kararı alınmasını müteakiben Yönetim Kurulumuzun 24 Ağustos 2000 tarih ve 27 sayılı toplantısında alınan 659 numaralı kararla AEK Regülasyonları, AB Direktifleri kapsamında teknik servis hizmeti vermeye başlamıştır. Halen, otomotiv mevzuatı ile ilgili olarak 97 AB Yönetmeliği ve 117 BM/AEK Teknik Düzenlemesi Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Enstitü; tüm AB Yönetmelikleri kapsamında; MARTOY (Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onay Yönetmeliği) ve alt yönetmelikleri (58 adet), TORTOY (Tekerlekli Tarım veya Orman Traktörleri Tip Onay Yönetmeliği) ve alt yönetmelikleri (37 adet) dahil, MOTOY (İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların Tip Onayı Yönetmeliği) ve alt yönetmelikleri (26 adet); hizmet vermektedir. Enstitü muayene ve/veya laboratuvar hizmet kuruluşu olarak görevlendirilmesi bağlamında Ölçü ve Ölçü Aletleri Hakkında Dair Tebliğ - (Tebliğ No: ÖSG/2004/2) kapsamındaki hizmetleri vermek üzere görevlendirilmiştir 8

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile 23.12.2003 tarihinde yapılan protokolle Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik kapsamındaki hizmetler 15.02.2004 tarihinden itibaren verilmeye başlanmıştır. Bu kapsamda belirtilen hizmet ve belgeler verilmektedir; AİTM Seri Tadilat/Seri İmalat Tip Onay Belgesi AİTM LPG Seri Tadilat/Seri İmalat Tip Onay Belgesi AİTM Münferit Araç Uygunluk Belgesi Araç İthali Öncesi Proforma Fatura Vizesi Münferit Tadilat Projelerinin Tetkik ve Tasdiki Karayolu İle Tehlikeli/Tıbbi Atık Taşıyan Araçların Belgelendirilmesi (Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından yayımlanan Tehlikeli Atıkların kontrolü Yönetmeliği kapsamında) Karayolu İle Tehlikeli Madde (LPG) Taşıyan Araçların Belgelendirilmesi (Ulaştırma Bakanlığı tarafından yayımlanan Karayolu İle Tehlikeli Madde Taşıma Yönetmeliği kapsamında) Karayolu İle Tehlikeli Madde (LPG) Taşıyan Araçlar, TS 1445-Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG)-Taşıma Kuralları, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından 16.09.2005 tarih ve 25938 sayılı Resmi Gazete de yayınlanan Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Lisans Yönetmeliği, 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve Yönetmeliği, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve Yönetmeliği ile Araçların İmal, Tadil ve Montajı hakkında Yönetmelik esas alınarak belgelendirilmektedir. 4077 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun gereğince satış sonrası hizmet istenecek ürünlerin bakım onarımını yapan iş yerlerinin Hizmet Yeri Yeterlilik belgeli olması mecburiyeti olduğundan, kanun kapsamındaki ürünlerin servisini veren firmalara, Enstitüce Hizmet (Yeri) Yeterlilik Belgelendirme hizmeti verilmektedir. Merkezi İsviçre Zürih şehrinde olan Quarisurfal, yüzey kalitesi işlemlerini takip edip yürüten bir kuruluş olup, bütün dünyada Qualanod (Alüminyum Profil, Paneller üzerinde anodik oksidasyon ile renklendirilmesi) ve Qualicoat (Alüminyum Profil ve Paneller üzerine elektrostatik toz boya kaplaması işlemi) kalite belgelerini düzenlemekte olup bu kuruluşun Türkiye deki genel lisansiyeri AYİD (Alüminyum Yüzey İşleme Derneği) dir. AYİD ile TSE arasında 27.08.1996 tarihinde imzalanan bir protokol ile TSE, Qualanod ve Qualicoat incelemelerini yapmaktadır. 9

1.3.İdareye İlişkin Bilgiler 1.3.1. Fiziksel Yapı Enstitü fiziksel kaynaklarına ilişkin mevcut durum aşağıdaki tabloda verilmiş olup, özellikle bilgi-işlem ile ilgili fiziksel kaynakların kullanılabilir ve atıl olanlarının tespitine yönelik değerlendirme çalışmaları devam etmektedir. Fiziksel Kaynak Miktarı Hizmet Binası(Kapalı Alan) 92.587 m2 (18 farklı ilde) Kiralanan hizmet yerleri 34 Adet Lojman Bulunmamaktadır Arsa 1.619.773 m2 Taşıt Aracı 76 Adet Kiralanan Taşıt Aracı 28 Adet Satılacak Taşıt Aracı 34 Adet Klima 230 Adet Sunucu Bilgisayar 14 Adet Masaüstü Bilgisayar 1164 Adet Dizüstü Bilgisayar 153 Adet Fotokopi 92 Adet Projeksiyon 52 Adet Yazıcı 645 Adet Tarayıcı 35 Adet Faks 100 Adet Telefon 2013 Tablo 1. Türk Standardları Enstitüsü Fiziksel Kaynak Durumu Türk Standardları Enstitüsü organizasyonel olarak incelendiğinde sanayinin ihtiyaçları doğrultusunda Türkiye nin birçok yerinde yapılanmış durumda olduğu görülebilir. Farklı bölge ve illerde hizmet sunan Türk Standardları Enstitüsü 18 farklı ilde toplam 92.587 m2 kapalı alana sahiptir. Enstitü sahip olduğu hizmet binaları dışında bir takım dönemsel ihtiyaçları ya da hızlı gelişen talepleri karşılamak üzere hizmet yeri kiralama yoluna gitmekte, bu anlamda toplam 34 noktada kiralama usulü ile hizmet verilmektedir. Pek çok kamu idaresinin aksine Enstitünün mülkiyetinde hiçbir lojman bulunmamakta, hiçbir Enstitü personeli de herhangi başka bir kuruma ait lojmandan yararlanmamaktadır. Enstitü vermiş olduğu belgelendirme, laboratuvar, kalibrasyon, eğitim, standardizasyon hizmetleri gereği ofis ortamlarının dışında laboratuvarlar, eğitim salonları, toplantı salonları, kongre salonları gibi fiziksel imkanlara ihtiyaç duymaktadır. 2006 yılı göz önünde bulundurulduğunda özellikle Ankara Merkez binasında yetersizliklerin olduğu ortaya çıkmıştır. Enstitü taşıt aracı ihtiyacının bir kısmını satın alma bir kısmını ise yıllık kiralama yolu ile karşılamaktadır. Özellikle uzun yolculuklarda kullanılan araçların bakımları çok önem arz 10

etmekte olup, bu görev İdari İşler Dairesi Başkanlığı tarafından takip ve koordine edilmektedir. Enstitü bünyesinde hizmetlerin elektronik ortamda sunulması çalışmaları yürütülmekte olup personelin geçiş sürecinde yazılımlardan etkin bir şekilde yararlanabilmesi ve hizmetleri aksatmadan devam ettirebilmesi için günümüz koşullarına uygun bilgisayar donanımlarına sahip olması önemli bir ihtiyaç haline gelmiştir. Ayrıca Enstitünün yazışma trafiğinin yoğunlaşması, düzenlenen eğitim ve toplantı faaliyetlerinin sıklaşması dolayısıyla yazıcı, projeksiyon, telefon ve faks gibi fiziksel kaynaklara olan ihtiyaç artmıştır. Hizmetlerin etkin bir şekilde sunulmasını sağlayacak fiziksel kaynak ihtiyacının zamanında karşılanması giderek daha da önemli hale gelmiştir. Bu doğrultuda Enstitü harcama birimleri bütçelerinde karşılığı bulunmak kaydı ile ihtiyaç duyduğu fiziksel varlıkları tespit ederek 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu çerçevesinde temin yoluna gitmektedir. Yapı ile ilgili ihtiyaçların karşılanması hususunda Emlak ve İnşaat Müdürlüğü, bilgi teknolojisi ile ilgili yazılım ve donanım ihtiyaçlarının karşılanması hususunda Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı koordinasyon görevini yürütmektedir. Bu anlamda birimlerden gelen talepler doğrultusunda ilgili birimleri yıllık programlar hazırlayarak ihtiyaçların doğru ve zamanında karşılanmasını sağlamaktadırlar. Satın alma ile ilgili işlemler İdari İşler Dairesi Başkanlığı na bağlı Alım Satım Müdürlüğü aracılığı ile yürütülmektedir. Enstitüde yeni göreve başlayan personellerin ihtiyaçlarını karşılamak ve mevcut donanımlardan eski ve kapasitesi ihtiyacı karşılamaktan uzak olanlarını yenilemek üzere belirlenen başlıca bilgisayar ve çevre birim ihtiyaçları aşağıda belirtilmiştir. Sunucu Bilgisayar 1 Masaüstü Bilgisayar 369 Dizüstü Bilgisayar 88 Lazer Yazıcı 147 Projeksiyon Cihazı 8 Tablo 2. Bilgisayar ve Çevre Birim İhtiyacı 1.3.2. Örgüt Yapısı Bu bölümde Türk Standardları Enstitüsünün Organizasyonel Yapısı; yeniden yapılanma ve re-organizasyon çalışmaları, idari yapılanma ile hiyerarşik yapılanması konularına değinilerek incelenmiştir. Stratejileri ve hedefleri ile geleceği planlayan kurumlar bu stratejileri hayata geçirmek için değişkenlik gösteren organizasyonel yapılara ihtiyaç duymaktadırlar. 11

Çok farklı özelliklerde olabilen organizasyonel yapıların, belirlenen hedefleri gerçekleştirmeye yönelik geliştirilebilecek görev, yetki, sorumluluk tanımlamalarını barındırması ile etkin iletişim, raporlama, geri beslemeyi sağlayacak esneklik ve dinamiklikte olması kurumların artan rekabet koşullarına uyumu hızlandıracaktır. Türk Standardları Enstitüsü bu gereklilikten hareketle 21. yüzyılın yönetim anlayışı ile temel yönetim vizyonuna uyum sağlamaya ve kurumsal esnekliği ve dönüşümü sağlayacak reformların önünü açmaya yönelik olarak 2006 yılı içinde Sürekli Kurumsal Gelişim ve Yeniden Yapılanma projesini başlatmıştır. Bu projenin en önemli aşamalardan birisi ise kurumun amaçlarına ulaşabilmesi için en iyi yapının oluşturulması ve iyileştirme faaliyetlerinin kesintisiz bir şekilde sürdürülmesini ve günün koşullarına uygun, ortak sorumluluk bilincinin geliştirilmesi için yeni bir organizasyon yapısının oluşturulmasıdır. Türk Standardları Enstitüsü içerisinde dikey kademe sayısı azaltılarak birbirleri ile uyumlu çalışacak şekilde tasarlanmış, merkezî ve bölgesel düzeyde görev, yetki ve sorumlulukları yeniden belirlenmiş organizasyonel birimler aracılığıyla işlerin birbirlerine neden-sonuç ilişkisi ile bağlandığı ve ortak sorumlulukların paylaşıldığı iç müşteri anlayışı ile çalışan aynı seviyede birimlerin oluşturulmasına çalışılmıştır. Ayrıca uygulamaya alınan yeni organizasyon yapısı ile stratejik yönetim uygulamalarında stratejilerin hayata geçirilmesi, stratejilerin doğru anlaşılması, sahiplenilmesi, ortak hedef oluşturabilmesi, iletişim kanallarının etkinliği, yetki devri, inisiyatif kullanabilme, birimsel ve bireysel performans sonuçları vb. bir çok uygulamanın önü açılmıştır. Türk Standardları Enstitüsünün organları; Genel Kurul, Teknik Kurul, Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu, İhtisas Kurulları 1, Genel Sekreterlikten oluşmaktadır. Genel Kurul Türk Standardları Enstitüsünün en yüksek karar organıdır ve üniversitelerden, kamu kurum/kuruluşlarından ve özel sektörün çeşitli alanlarını temsil eden Türkiye Ticaret Odaları, Sanayi Odaları, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliğinden 3 yıl için görevlendirilen toplam 45 delege 2 bulunmaktadır. Türk Standardları Enstitüsünde Yönetim Kurulu-Başkan, Genel Sekreter, Genel Sekreter Yardımcıları, Merkez Başkanları /Daire Başkanları, Merkez Başkan Yardımcıları/Grup Başkanları,, Müdürler, Şefler, ve diğer çalışanlardan oluşan bir hiyerarşik yapıya sahiptir. Ancak bazı müdürlüklerde şeflik bulunmamakta, bazı müdürlükler ise herhangi bir daire başkanlığına bağlı olmaksızın doğrudan genel sekreter yardımcılığına bağlı olarak hizmet sunmaktadır.merkez başkan yardımcıları/grup Başkanları ise sadece iki merkez başkanlığında bulunmaktadır. 1 İhtisas Kurulları; Hazırlık Grupları, Özel Daimi Komiteler, Teknik Komiteler, Özel Komiteler ve Milli Komitelerdir. 2 İlgili Kurumların Listesi için Bknz Ek 1 12

Grafik 1. Türk Standardları Enstitüsü Organizasyon Şeması 13

1.3.3. Bilgi ve Teknolojik Kaynaklar Enstitünün merkez ve taşra teşkilatında toplam 12 adet sunucu bilgisayar, 1420 adet kişisel bilgisayar, 120 adet diz üstü bilgisayar kullanılmaktadır. Bilgisayarların ve çevre donanımların, teknik servis, koruyucu ve periyodik bakım ile sistem destek hizmetleri Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı tarafından sunulmaktadır. Söz konusu bilgisayarlarda Windows 2003, Windows 2000 Advanced Server, Windows Server 2003 Enterprise ve Windows XP işletim sistemleri kullanılmaktadır. Enstitünün merkez ve taşra teşkilatında sırasıyla yerel alan ağda (LAN) domain yapısı ve geniş alan ağ (WAN) bağlantıları kullanılmaktadır. Enstitüde uzak noktalarda bulunan kullanıcı sayısına ve kullanılan web tabanlı programlara bağlı olarak daha güvenli bir yapının oluşması için noktadan noktaya bağlantı kurulmuştur. Uzak noktalarla ihtiyaca göre 2048 Kbps, 1024 Kbps ve 512 Kbps lik hızlarda noktadan noktaya bağlantılar kurulmuştur. Geniş alan ağ bağlantıları için noktadan noktaya 15 adet g-shdsl bağlantı ve 1 adet frame relay olmak üzere toplam 16 bağlantı, noktadan noktaya bağlantısı olmayan kullanıcı sayısı çok az olan 26 uzak noktada da ADSL hat mevcuttur. Bu noktalar internet erişimi ile web tabanlı uygulamalara bu hatlar üzerinden erişim sağlamaktadırlar. İnternet erişimi, 10 Mbps lık metro ethernet bağlantısı ile sağlanmaktadır. Enstitü bilgi ağında kullanılan güvenlik sistemleri, güvenlik duvarları (firewall), atak önleme sistemleri (IDS), virüs koruma programları (masaüstü, ağ geçidinde, vb.), casus yazılım koruma programları (anti spyware) ve çöp mail (anti spam) uygulamalarını içermektedir. Veri tabanı olarak MS SQL server kullanılmakta olup, merkez ve taşra teşkilatlarında online olarak kullanılan web tabanlı yazılımlar ile bilgiler ilgili veri tabanında saklanarak belirli zaman aralıklarıyla yedekleri alınmaktadır. Enstitüde bilişim uygulamaları için kullanılan araçlar; için Microsoft. NET, Visual Studio, Crystal Reports, Rad Tree View, Microsoft Office, Office Project, Auto Cad, Antivirus yazılımları, Firewall ve SSL programları olarak sayılabilir. Ayrıca Bilgi İşlem biriminde, TS ISO IEC 27001 Bilgi Yönetim Sistemi kurularak uygulanmaktadır. Bu kapsamda, yazılım geliştirme çalıştırmalarında Yazılım Süreci İyileştirme ve Yeterlilik Belirleme (TS ISO 15504 SPICE) modeli uygulama çalışması başlatılmıştır. Enstitü hizmetlerinin elektronik ortamda sunulabilmesini sağlamak üzere önemli projeler yürütmektedir. Bu anlamda atılan büyük adımlardan bir tanesi de 2006 yılı Haziran ayı içerisinde kullanıma başlanan Doküman Yönetim Sistemi yazılımıdır. Enstitü müşteri beklentilerini hızlı ve nitelikli karşılayabilmek üzere gelecekte tüm iş akışlarını elektronik 14

ortamda yürütmeyi hedeflemektedir. Bu kapsamda Enstitüde bölümlerin ihtiyaçlarına göre geliştirilen 26 adet yazılım projesi bulunmaktadır. Enstitüde e-devlet uygulamaları kapsamında değerlendirilebilecek uygulamalar; www.tse.org.tr adresindeki Enstitü web sayfası, Ürün, personel, kalite sistem ve ithal malları belgelendirme, kalibrasyon, laboratuvar gibi hizmetler için başvuruların online alınmasını sağlayacak yapının oluşturulması Standardların elektronik ortamda satışı, standardlara görüş verme ve deney laboratuvarları için numunelerin izlenmesinin sağlanması gibi işlemler web sayfası ile gerçekleştirilmesi Doküman Yönetim Sistemi, Belgelendirme, Laboratuvar, Kalite ve Demirbaş yazılımları merkez ve bölge müdürlükleri tarafından online olarak kullanılması, Enstitü'nün merkez ve bölge müdürlükleri arasında veri bütünlüğünün sağlanması Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü (TRK) ile TSE bilgi sistemleri arasında şirketlerin standardların ve TSE belgesi almış kuruluşların verilerini elektronik ortamda değişerek ortak kullanımın web servisleri ile sağlayan proje (devam etmekte) Kullanıcılar yetkileri doğrultusunda Bilgi Yönetim Sistemi (BYS) aracılığıyla İntranet üzerinde ihtiyaç duyduğu bilgilere erişiminin sağlanması. Enstitünün bilişim sistemi, diğer kurum/kuruluşların bilişim sistemleri ile uyumu incelendiğinde, geliştirilen yazılımlar web tabanlı olup, son kuşak dillerden olan Microsoft C#. NET ile geliştirildiği için diğer idarelerin yazılımları ile kolaylıkla uyum sağlayabilir. Kısa bir zaman içinde elektronik imzaya geçilecek olması nedeniyle, Enstitü bu uygulamaya yönelik altyapı çalışmalarını tamamlamak üzeredir. Enstitünün bilgi paylaşımına ilişkin bilgiler söyle sıralanabilir: Maliye Bakanlığına aylık periyotlarda mizan dökümleri, bütçe gelir ve giderlerine ilişkin bilgiler elektronik ortamda gönderilmektedir. Standard hazırlama çalışmalarında yer alan Ayna komiteleri üyeleri ile bilgiler elektronik ortamda paylaşılmaktadır. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarlığına, her ay Enstitünün faaliyetleri ile ilgili istatistiki bilgiler elektronik ortamda sunulmaktadır. Bilişim sisteminde karşılaşılan sorunlar; Enstitünün merkez ve taşra teşkilatları arasındaki uygulama farklılıkları nedeniyle hazırlanan bazı yazılım projelerinden istenilen verimin alınamaması, ağ (network) altyapısının ihtiyacı karşılayamaması, Sistem odasının mekan darlığı ve fiziksel özelliklerinin yetersiz oluşu. TSE personelinin bilgisayar okuryazarlığının istenilen sayıda olmayışı 15