Enfeksiyonlar,tedavisi Ve Kontrolü. Prof. Dr. Firdevs Aktaş



Benzer belgeler
Hastanede Salgın Analizi ve Yönetimi

Gelişen teknoloji Tanı ve tedavide kullanım Uygulanan teknikler çok gelişmiş bile olsalar kendine özgü komplikasyon riskleri taşımaktadırlar

Sağlık Bakımıyla İlişkili İnfeksiyonların Epidemiyolojisinde Temel Tanımlar

HASTANE ENFEKSİYONLARI VE SÜRVEYANS

Streptococcus pyogenes'in Etken Olduğu Cerrahi Alan İnfeksiyonu Salgını

Acinetobacter Salgını Kontrolü Uzm. Hem. H. Ebru DÖNMEZ

KOLONİZASYON. DR. EMİNE ALP Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji A.D.

Prof.Dr. Meltem Yalınay Çırak Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji A.D. SALGINLARIN İZLENMESİ VE MOLEKÜLER

Vankomisine Dirençli Enterokoklar: Klinik Deneyimler

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ ENFEKSİYON RİSKLERİ

ENFEKSİYON KONTROL KURULU GÖREV TANIMI

T.C. BÜLENT ECEVİT ÜNİVERSİTESİ Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi Hemşirelik Hizmetleri Müdürlüğü

SIK KARŞILAŞILAN HASTANE İNFEKSİYONLARI ve BUNLARIN NEDEN OLDUĞU EKONOMİK KAYIPLAR. İlhan ÖZGÜNEŞ *

Hazırlayan

Ulusal Hastane Enfeksiyonları Sürveyans Ağı (UHESA)

Uluslararası Pencereden Enfeksiyon Kontrolü

HASTA GÜVENLİĞİNDE ENFEKSİYONLARIN KONTROLÜ VE İZOLASYON ÖNLEMLERİ. Dr. Nazan ÇALBAYRAM

Enfeksiyon Kontrol Programları Nasıl Oluşturulmalı?

UYUMU NASIL ARTIRALIM????? Uzm.Hem.Pakize AYGÜN İ.Ü Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesi

Oya Coşkun, İlke Çelikkale, Yasemin Çakır, Bilgecan Özdemir, Kübra Köken, İdil Bahar Abdüllazizoğlu

Tarama Testleri: Gram Negatifler. Doç. Dr. Mesut YILMAZ Enfeksiyon Hastalıkları & Klinik Mikrobiyoloji AD İstanbul Medipol Üniversitesi

Hazırlayan

: Kan Dolaşımı Enfeksiyonlarına ait Olgu Sunumları (Doç. Dr. Esra Karakoç, SB Ankara Eğitim Araştırma Hastanesi Mikrobiyoloji Kliniği )

Kan Kültürlerinde Üreyen Koagülaz Negatif Stafilokoklarda Kontaminasyonun Değerlendirilmesi

'nosocomial' Yunanca iki kelimeden oluşur

ENFEKSİYON KONTROL KOMİTELERİNİN GÖREVLERİ VE SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA ENFEKSİYON KONTROLÜ ve ÖNLENMESİ

Enfeksiyon Hastalıklarında Son Bir Yılda Öne Çıkan Literatürler Türkiye den Yayınlar

1. AMAÇ : Hastanenin tüm bölümlerini kapsayan enfeksiyonların önlenmesini sağlamak ve enfeksiyon kontrol programını sağlamak.

Gereç ve yöntem. Şişli Hamidiye Etfal EAH- 700-yataklı. Yenidoğan yoğun bakım ünitesi -29 yataklı Bir izolasyon odası Üç farklı bölüm

Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Dalı

ULUSAL HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANS AĞI (UHESA) RAPORU ÖZET VERİ, 2011 Yoğun Bakım Ünitelerinde İnvaziv Araç İlişkili Hastane Enfeksiyonları

Piyelonefrit Tedavi süreleri? Dr Gökhan AYGÜN CTF Tıbbi Mikrobiyoloji AD

Direnç hızla artıyor!!!!

2014 YILLIK EĞİTİM PLANI. Ocak. Eğitim Alan Grup / Bölüm ZORUNLU EĞİTİM. Laboratuar Çalışanları. Psikiyatri Servis.

Hastane Çalışanlarının Cerrahi Alan Enfeksiyonlarının Önlenmesi ve Kontrolüne Yönelik Bilgi Durumunun Değerlendirilmesi

Dr. Aysun YALÇI Gülhane Eğitim Araştırma Hastanesi , ANKARA

5. SORUMLULAR: Enfeksiyon kontrol komitesinin tüm üyeleri sorumludur.

HASTANE ENFEKSİYONLARINDA SIFIR ENFEKSİYON MÜMKÜN DEĞİL.

Karbapeneme Dirençli Acinetobacter baumannii Suşlarının PFGE Yöntemiyle Genotiplendirilmesi

Dr. Birgül Kaçmaz Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

HASTANE ENFEKSİYONLARI KAÇINILMAZDIR. SADECE BİR KISMI ÖNLENEBİLİR.

BEÜ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ

İZOLASYON ÖNLEMLERİ. Hazırlayan: Esin Aydın Acıbadem Bodrum Hastanesi Enfeksiyon Kontrol Hemşiresi

Antibiyotik Direncini Önlemek! (Hastane Bakış Açısı) Dr Gökhan AYGÜN İÜC- CTF Tıbbi Mikrobiyoloji AD


30- İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ. Dr. VOLKAN DÜNDAR

ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ ÇALIŞMA TALİMATI

Hasta ve/veya enfekte materyal ile potansiyel teması olan tüm personel

Türkiye de Toplum Kökenli Enfeksiyon Hastalıklarında Neredeyiz?

ve SALGIN İNCELEME Doç.Dr. Bülent A. BEŞİRBELLİOĞLUİ İ Ğ

HAZIRLAYAN KONTROL EDEN ONAYLAYAN

IV. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi (02 04 Mayıs 2013 / Ankara) SÖZEL BİLDİRİ LİSTESİ Bildiri

Salgın Analizi. Prof.Dr.IŞIL MARAL. Halk Sağlığı Uzmanı, Mikrobiyoloji Doktoru (PhD) Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı

ENFEKSİYONUN KONTROLÜ VE ÖNLENMESİ PROSEDÜRÜ

Ventilatör İlişkili Pnömoni Tanısında Endotrakeal Aspirat Kantitatif Kültürü ile Mini-Bal Kantitatif Kültürü Arasındaki Uyum

İçerik. Türkiye de infeksiyon kontrol önlemlerinin mevcut durumunun saptanması. İleriye yönelik hedeflerin belirlenmesi için yeterli bilgi sağlanması.

Dirençli Bakteri Yayılımının Önlenmesinde Laboratuvarın Rolü

ENFEKSİYON KONTROL VE ÖNLEME PROGRAMI

Sağlık Kurum ve Kuruluş Türüne Göre Değerlendirilecek Bölüm/Standart Listesi

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

KOD:ENF.PR.01 YAYIN TRH:MART 2009 REV TRH: EYLÜL 2012 REV NO:02 Sayfa No: 1/6

ÖZEL YALOVA HASTANESİ YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ ENFEKSİYON KONTROL TALİMATI

İNFEKSİYON ÖNLEM. Uzm.Dr. Yeliz Karakaya İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Medicabil Yalın Sağlık Enstitüsü

TÜRKİYE DE SAĞLIK HİZMETİ İLİŞKİLİ ENFEKSİYONLAR SÜRVEYANS VERİLERİ 2016

Kalite Göstergesi Olarak Hastane Hijyeni

T&T. Salubris Inc. Salubris A.Ş. Salubris Technica

ULUSAL HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANS AĞI (UHESA) RAPORU ÖZET VERİ,

Hastane İnfeksiyonlarının İzlemi ve Değerlendirilmesi

ÖZEL UNCALI MEYDAN HASTANESİ ÇALIŞAN GÜVENLİĞİ PLANI

Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri

ENFEKSİYON KONTROL HEMŞİRELİĞİ FAALİYETLERİ

Uluslararası Verilerin

ORTOPEDİK CERRAHİ GİRİŞİMLERLE İLİŞKİLİ İNFEKSİYONLARIN İRDELENMESİ. Dr. Hüsrev DİKTAŞ Girne Asker Hastanesi/KKTC

1. Hekim, hemşire ve diğer sağlık personelinin kontamine. elleri. 2. Hastalara bakım veren kişilerin giysilerinin kontamine

7.EKMUD Kongresi,Antalya-Türkiye GÜNAYDIN

Acil Serviste Akılcı Antibiyotik Kullanımının Temel İlkeleri Dr. A. Çağrı Büke

Santral kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonları önlenebilir mi? Hemato-Onkoloji Hastalarımızdaki tecrübelerimiz Doç.Dr.

Emrah Salman, Zeynep Ceren Karahan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi. Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

Toplum başlangıçlı Escherichia coli

Prof. Dr. Nerin Bahçeciler Önder YDÜ Tıp Fakltesi Pediatri Anabilim Dalı

Febril Nötropenik Hastada Antimikrobiyal Direnç Sorunu : Kliniğe Yansımalar

SAĞLIK BAKANLIĞI-ORDU ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ 2014 YILI HİZMET İÇİ EĞİTİM PLANI

RİSK ÖLÇÜLERİ. Yrd.Doç.Dr. Selçuk Korkmaz Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik Anabilim Dalı. Turcosa Analitik Çözümlemeler

KAN YOLUYLA BULAŞAN ENFEKSİYONLAR

Yoğun Bakım Ünitesi Enfeksiyon Kontrol Talimatı

HASTA VE ÇALIŞAN GÜVENLĐĞĐ RĐSK DEĞERLENDĐRME PROSEDÜRÜ

DİRENÇLİ GRAM NEGATİF BAKTERİLERLE HASTANE KÖKENLİ KAN DOLAŞIMI ENFEKSİYONU GELİŞMESİNİ BELİRLEYEN FAKTÖRLER

KATETER İNFEKSİYONLARININ ÖNLENMESİNDE EĞİTİMİN KATKISI

BRUSELLOZUN İNSANLARDA ÖNLENMESİ VE KONTROLÜ

SALGIN ARAŞTIRMASINDA KULLANILAN TİPLENDİRME YÖNTEMLERİ

1)KALİTE POLİTİKASI KALİTE POLİTİKAMIZ

EĞİTİM PLANI Rev. Tar

KISITLI ANTİBİYOTİK DUYARLILIK TESTİ PROSEDÜRÜ

HASTANE ENFEKSİYONLARININ EPİDEMİYOLOJİSİ. Yrd. Doç. Dr. Müjde ERYILMAZ

MSÜ de TROUBLESHOOTING Erciyes Üniversitesi Deneyimi

Hata /Kaza. İstenen sonuca gidiş istenen performans

ÇORUM HİTİT ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ NDE HEMODİYALİZ KATETER ENFEKSİYONLARI

Nozokomiyal SSS Enfeksiyonları

Transkript:

Sağlık Hizmetlleri İle İlişkili Enfeksiyonlar,tedavisi Ve Kontrolü Salgın İncelemesi Prof. Dr. Firdevs Aktaş Gazi Üniversitesi Tıp T p Fakültesi

Salgının n doğru ve hızlh zlı yönetimi neden önemli? Kaos oluşturur. Komplo teorileri üretilir ve gerçeklerden eklerden daha çok bu bilgilere inanılır. Herkes dedektif gibidir. Suçlamalar başlar o o o o o o Ameliyathane havalandırmas rması uygun değil. Sterilizasyon yetersiz. Ucuz materyal satın n alınıyor. Temizlik iyi yapılm lmıyor, temizlik personeli bilinçsiz Dezenfektanlar yetersiz. Eleman yetersiz. ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ ETKİN DEĞİLSE

Salgının n doğru ve hızlh zlı yönetimi neden önemli? O hastane ve çalışanları kara listeye alınır. Genellemeler yapılır. Konu hukuksal boyuta taşı şınabilir. Sonra her şey unutulur. YENİ BİR R SALGINA KADAR ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ ETKİN DEĞİLSE

TANIM SALGIN Bir hastalığı ığın n belirli bir yerde Belirli bir zaman diliminde Beklenenden fazla görülmesi g veya Belirli ortak özellikleri bakımından kümeleşmesidir. mesidir.

NOZOKOMİYAL SALGINLAR www.outbreak outbreak- database.com 1561 salgın Am J Inf Control 2006;34: 603-605 605 Yoğun Bakım Üniteleri Yataklı Tedavi Üniteleri Ayaktan Tedavi Üniteleri Huzurevleri Cerrahi Bölümler Yenidoğan İç Hastalıkları Pediatri Hematoloji/onkoloji 729 834 160 91 346 332 307 132 125

NOZOKOMİYAL SALGINLAR www.outbreak database.com 1561 salgın Am J Inf Control 2006;34: 603-605 ABD İngiltere Fransa 2001-2005 1991-2000 1981-1990 502 237 84 380 salgın (%24.1) 627 salgın ( % 40.8) 282 salgın (%!8.1)

NOZOKOMİYAL SALGINLAR www.outbreak database.com Am J Inf Control 2006;34: 603-605 Kaynak bilinmiyor Kaynak doğrulanmış Diğer hastalar Personel Tıbbi ekipman/araç Çevre İlaçlar Besin Toplam Sayı 579 982 396 155 207 194 73 50 1561 % 37.1 40.3 15.8 21.1 19.8 7.4 5.1

1.Nozokomiyal stafilokok salgınlar nları Kaynak bilinmiyor Kaynak doğrulanmış Diğer hastalar Personel Tıbbi ekipman/araç Çevre İlaçlar Besin Toplam Sayı 97 126 61 49 18 9 4 0 223 % 43.5 48.4 38.9 14.3 7.1 3.2 0.0

2.Nozokomiyal Pseudomonas salgınlar nları Kaynak bilinmiyor Kaynak doğrulanmış Diğer hastalar Personel Tıbbi ekipman/araç Çevre İlaçlar Besin Toplam Sayı 48 81 12 9 37 29 9 2 129 % 37.2 14.8 11.1 45.6 35.8 11.1 2.5

3.Nozokomiyal Klebsiella salgınlar nları Kaynak bilinmiyor Kaynak doğrulanmış Diğer hastalar Personel Tıbbi ekipman/araç Çevre İlaçlar Besin Toplam Sayı 67 48 22 6 20 9 2 1 115 % 58.3 45.8 12.5 41.7 18.8 4.2 2.1

4.Nozokomiyal Acinetobacter salgınlar nları Kaynak bilinmiyor Kaynak doğrulanmış Diğer hastalar Personel Tıbbi ekipman/araç Çevre İlaçlar Besin Toplam Sayı 38 67 15 6 25 26 4 0 105 % 36.2 22.4 8.9 37.3 38.8 6.0 0

5.Nozokomiyal Serratia salgınlar nları Kaynak bilinmiyor Kaynak doğrulanmış Diğer hastalar Personel Tıbbi ekipman/araç Çevre İlaçlar Besin Toplam Sayı 30 64 17 5 39 7 3 1 94 % 31.9 26.6 7.8 60.9 10.9 4.7 1.6

6.Nozokomiyal hepatit B salgınlar nları Kaynak bilinmiyor Kaynak doğrulanmış Diğer hastalar Personel Tıbbi ekipman/araç Çevre İlaçlar Besin Toplam Sayı 8 62 31 21 7 0 3 0 70 % 11.4 50.0 33.9 11.3 0.0 4.8 0.0

7.Nozokomiyal enterokok salgınlar nları Kaynak bilinmiyor Kaynak doğrulanmış Diğer hastalar Personel Tıbbi ekipman/araç Çevre İlaçlar Besin Toplam Sayı 37 30 20 3 4 6 0 0 67 % 55.2 66.7 10.0 13.3 20.0 0.0 0.0

8.Nozokomiyal Enterobacter salgınlar nları Kaynak bilinmiyor Kaynak doğrulanmış Diğer hastalar Personel Tıbbi ekipman/araç Çevre İlaçlar Besin Toplam Sayı 28 38 7 3 12 13 7 5 66 % 42.4 18.4 7.9 31.6 34.2 18.4 13.2

9.Nozokomiyal streptokok salgınlar nları Kaynak bilinmiyor Kaynak doğrulanmış Diğer hastalar Personel Tıbbi ekipman/araç Çevre İlaçlar Besin Toplam Sayı 31 32 21 5 0 3 3 1 63 % 49.2 65.6 15.6 0.0 9.4 9.4 3.1

10.Nozokomiyal hepatit C salgınlar nları Kaynak bilinmiyor Kaynak doğrulanmış Diğer hastalar Personel Tıbbi ekipman/araç Çevre İlaçlar Besin Toplam Sayı 16 40 23 6 5 0 6 0 56 % 28.6 57.5 15.0 12.5 0.0 15.0 0.0

11.Nozokomiyal Salmonella salgınlar nları Kaynak bilinmiyor Kaynak doğrulanmış Diğer hastalar Personel Tıbbi ekipman/araç Çevre İlaçlar Besin Toplam Sayı 17 39 11 6 2 2 0 24 56 % 30.3 28.2 15.4 5.1 5.1 0.0 61.5

12.Nozokomiyal Legionella salgınlar nları Kaynak bilinmiyor Kaynak doğrulanmış Diğer hastalar Personel Tıbbi ekipman/araç Çevre İlaçlar Besin Toplam Sayı 6 42 0 0 0 42 0 0 48 % 12.5 0.0 0.0 0.0 100.0 0.0 0.0

Salgın n neden incelenir? KONTROL VE ÖNLEME Salgın n devam ediyorsa yeni olguları önlemek Salgın n sonlanmış ışsa neden olan risk faktörlerini ortaya koymak ve benzeri salgınlar nları önlemek ARAŞTIRMA Salgına yol açan a an faktörlerin, yeni epidemiyolojik yöntemlerin ve laboratuvar tekniklerinin araştırılmas lmasına olanak verir.

EĞİTİM Salgın n neden incelenir? Araştırma rma ekibi deneyim kazanır. Salgın çıkan bölümde b enfeksiyon kontrol eğitimi e için in bir fırsat f oluşturur. TOPLUM BASKISI YASAL ZORUNLULUK

SALGIN YÖNETY NETİMİ Salgın n tanımlanmas mlanması ve araştırılmas lması deneyimli bir ekip tarafından yapılmal lmalıdır. Enfeksiyon kontrol komitelerinin salgın yönetimi alt grupları olmalıdır. Salgın n analizi tamamlanana kadar veriler saklı tutulmalı kişisel isel yorumlar yapılmamal lmamalıdır.

SALGIN YÖNETY NETİMİ Salgının n görüldg ldüğü üniteye hızla h önlemler konusunda bilgilendirme ve eğitim e yapılmal lmalıdır. Gerekli izolasyon önlemleri alınmal nmalıdır. Yönetim araştırman rmanın n basamakları konusunda bilgilendirilmelidir. Son rapor hazırlanmal rlanmalı ve bu rapora göre g önerilen önlemler vurgulanmalı ve uygulanmalıdır.

SALGIN ARAŞTIRMA EKİBİ Enfeksiyon kontrol hekimi Rutin Mikrobiyoloji Laboratuvarı sorumlusu ve varsa moleküler ler analizlerle ilgili bir mikrobiyoloji uzmanı Enfeksiyon kontrol hemşireleri Epidemiyolog İlgili bölümün b n başkan kanı veya görevlendireceg revlendireceği i bir sorumlu hekim ve hemşire

HASTANE ENFEKSİYONU SALGINI TANIMI Aynı ünitede veya benzer hastalarda belli bir etkenin kümelenmesi k Kemik iliği i nakli ünitesinde Aspergillus pnömonileri İnvazivnvaziv girişimlerden imlerden sonra ortaya çıkan enfeksiyonlarda kümelenme k Çocuk cerrahisi servisinde TPN alan hastalarda kan dolaşı şımı enfeksiyonları görülmesi

HASTANE ENFEKSİYONU SALGINI TANIMI Sağlık k personeli ve hastalar arasında benzer enfeksiyonların n gelişmesi Hastalarda ve sağlık k personelinde akut gastroenterit Tipik hastane enfeksiyonu etkenlerinde (dirençli bakteriler) kümelek meleşme Genel cerrahi yoğun bakımında MRSA kökenli k kenli cerrahi alan enfeksiyonları

SALGIN NASIL FARKEDİLİR? R? Salgın sürveyans sırasında olağan an dışıd bir enfeksiyon artışı olarak saptanabilir(aktif sürveyans yapan bir enfeksiyon kontrol komitesi varsa) Dahiliye yoğun bakımında 5 hastada Acinetobacter pnömonisi saptanması Bölüme ait veriler retrospektif olarak çıkarılır, r, yeni verilerle karşı şılaştırılır. r.

SALGIN NASIL FARKEDİLİR? R? Rutin mikrobiyoloji laboratuvarı hastanede daha önce saptanmayan bir mikroorganizmayı bildirebilir. Çocuk Hastalıklar kları servisinde bir hastanın n kan kültk ltüründe VRE üremesi Jinekoloji servisinde bir hastanın postoperatif yara kültüründe A grubu beta hemolitik streptokok üremesi İlgili bölüm b m uyarabilir. Yenidoğan ünitesindeki hastalarda adenovirus konjunktiviti saptanması

SALGIN ANALİZİ ÖN İNCELEME VE TANIMLAYICI ARAŞTIRMA Olgu tanımı Kim, nerede, ne zaman soruları yanıtlan tlanır. Örnek: 23-26 26 Kasım m 2006 bayram tatilinde çocuk cerrahisi servisinde yatan ve kan kültk ltürlerinde Candida üreyen hastalar

SALGIN ANALİZİ ÖN İNCELEME VE TANIMLAYICI ARAŞTIRMA Olgu listesi hazırlama Literatür r araştırılır Tanıma uygun risk faktörleri belirlenir.parenteral uygulama, TPN kullanımı gibi Tanıma uyan hastaların n araştırmalar rmaları yapılır. Klinik, laboratuvar,, radyolojik ve patolojik bulgular hasta dosyaları ve laboratuvar kayıtlar tlarından elde edilir.yüzy zyüzeze görüşmeler yapılır. Hastalara ait etken olduğu u düşünülen d tüm t m mikroorganizmalar saklanır.

SALGIN ANALİZİ ÖN İNCELEME VE TANIMLAYICI ARAŞTIRMA SALGIN EĞRİSİE oluşturulur. Hastalığı ığın n başlang langıç tarihine göre g salgının n seyri izlenebilir. - Salgının n hangi dönemindeyiz? d - Salgın n etkeniyle ne zaman karşı şılaşıldı? - Salgın n tek kaynaklı mı,, temasla mım yayılıyor? yor?

Tek kaynaklı salgın eğrisi 14 12 10 Olgu Sayısı 8 6 4 2 0 16 18 19 20 21 22 23 24 25 26 29 Tarih

Hastanede gelişen en gastroenterit salgını,h,hızla yükselen y olgu piki,gazi hastanesi,2006 Grafik 1. Eylül Ayının Günlerine Göre İshal Şikayeti Başlayan Vaka Sayıları Vaka Sayısı 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 Eylül Ayının Günleri 21 22 23 24 25 26 27 hatırlamıyor

Ortak kaynaklı salgın eğrisi 14 12 Olgu Sayısı 10 8 6 4 2 0 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 Ağustos, günler

Ortak kaynaklı salgın n eğrisie Etkenle devamlı veya aralıkl klı olarak daha uzun süre s karşı şılaşma söz s z konusudur. Olgu sayılar larında karşı şılaşmaları izleyen dönemlerde yükselmeler y görülür. g r. Hastadan hastaya bulaşmalarda bu eğri e görülür. r.

SALGIN ANALİZİ Tanıma uyan olguların n HASTA VE RİSK R FAKTÖRLER RLERİ listesi hazırlan rlanır r (Line( Line-listing) Salgın öncesi ve salgın n verilerinin istatistiksel karşı şılaştırılması anlamlı ise (p <0.05) gerçek ek bir salgın n olduğuna una karar verilir ve ASIL İNCELEMEYE geçilir. ENFEKSİYON KONTROL ÖNLEMLERİ UYGULAMAYA SOKULUR

SALGIN ANALİZİ ASIL İNCELEME VE KARŞILA ILAŞTIRMALI ARAŞTIRMALAR Veri analizlerine göre g hipotez geliştirme Hipotezin test edilmesi Vaka/ kontrol Kohort analizleri

VAKA / KONTROL ANALİZİ Olguların n risk altında ancak araştırılan durumdan etkilenmemiş hastalarla ( kontrol grubu) karşı şılaştırılmasıdır. Olgu sayısı(n) dikkate alınarak kontrol seçilmelidir(1n, 2n,3n) Olgu sayısı 30 ve üzerinde ise her olgu için i in bir kontrol seçilmelidir. Olgu sayısı azaldıkça a her olgu için i in seçilen kontrol sayısı artırılmal lmalıdır. Olgu ve kontroller risk faktörleri yönünden y nden istatistiksel yöntemlerle karşı şılaştırılmalıdır.

Hastalığın başlangıcından risk faktörlerine doğru

VAKA / KONTROL ANALİZİ Cerrahi alan enfeksiyonu saptanan olgular ve saptanmayan kontrol grubunun Dr. A ve C tarafından ameliyat edilme durumları Ameliyat eden Dr. Olgu grubu Kontrol grubu Toplam Doktor A a(14) c(7) a+c(21) Doktor C b(1) d(8) b+d(1+8) Toplam a+b (15) c+d(15) a+b+c+d(30) Odds ratio: axd/bxc=z Z=14X8/1X7=16 Dr A nın ameliyat ettiği hastalarda enfeksiyon gelişme olasılığı 16 kat fazladır.

VAKA / KONTROL ANALİZİ AVANTAJLARI Az sayıda hastada uygulanabilir Nadir görülen g hastalıklar ve inkübasyon evresi uzun hastalıklar için i in uygundur. Çok sayıda risk faktörü araştırılabilir. Kısa sürede s bitirilebilir.

VAKA / KONTROL ANALİZİ DEZAVANTAJLARI Retrospektiftir. Morbidite, mortalite hızları ve relatif risk hesaplanamaz. Hastalık k ya da risk faktörünün n hangisinin daha öce başlad ladığı saptanamayabilir. Taraf tutma riski vardır. r.

KOHORT ANALİZİ Belirli bir risk faktörü taşı şıyan hastalarda araştırılan salgın n durumunun görülme g sıkls klığı ile bu risk faktörünü taşı şımıyan hastalarda aynı durumun görülme g sıkls klığı karşı şılaştırılır. r. Hastaların n seçimi olgu/kontrolden farklıdır. r. Hastalık k durumuna göre g değil etkenle karşı şılaşma durumuna göre g hasta seçilir. Neden sonuç ilişkisi kantitatif olarak saptanır. (Relatif risk)

Risk faktörlerinden hastalığın gelişmesine doğru

KOHORT ANALİZİ Etkenle karşı şılaşma Hastalık gelişen en Hastalık gelişmeyen Toplam Karşı şılaşanan a(14) b(7) a+b(21) Karşı şılaşmayan c(3) d(18) c+d(21) Toplam a+c(17) b+d(25) a+b+c+d (42) Relatif risk: Etkenle karşılaşanlarda sıklık/ etkenle karşılaşmayanlarda sıklık Relatif risk: a(c+d)/c(a+b) relatif risk >1 nedensel ilişki vardır. RR: 14X21/3X21=4.06 Etkenle karşılaşanlarda hastalık gelişme olasılığı 4 kat fazladır.

KOHORT ANALİZİ AVANTAJLARI Prospektif ve retrospektif planlanabilir. Neden-sonu sonuç ilişkisi kurulabilir. İnsidans hızı hesaplanabilir.

KOHORT ANALİZİ DEZAVANTAJLARI Pahalı ve uzun zaman gerektiren bir çalışmadır Prospektif kohortlarda zamanla çalışmayı terkedenler olabilir. Retrospektif kohortlarda yanlış ve eksik kayıtlar sonuçlar ları olumsuz etkileyebilir.

MİKROBİYOLOJİK ARAŞTIRMALAR Salgınla ilişkili örnek ve mikroorganizmalar saklanır. Tür r tanımlama, biyotiplendirme ve antibiyotik duyarlılık k testleri yapılır. Bu yöntemlerle y mikroorganizmalar arası klonal ilişki gösterilemezse g moleküler ler tiplendirme yöntemleri y kullanılır.

Salgın n Araştırmada rmada İleri Mikrobiyolojik Tanımlama YöntemleriY Serotiplendirme Faj tiplendirme İzoenzim elektroforezi Genetik teknikler Pulsed-field gel elektroforezi Arbitrary-primes PCR Plazmid analizi Restriksiyon fragman analizi

Mikroorganizmaların n genetik tiplendirmesinin yorumu Aynı suş ise bulaşma KLONALdir. Ortak bir kaynak araştırılır r. ( taşı şıyıcılar, cansız z objeler gibi) Farklı suşlar elde edilirse yayılma KLONAL değildir. Hastadan hastaya bulaşma vardır. r. El hijyenine özen gösterilmedig sterilmediği i sonucuna varılır. r.

Gazi Hastanesi GCYB da MRSA Salgın n analizi (Arbitrary( Arbitrary- primes PCR) Hastalarda ve iki doktorda aynı bant paterninin gösterilmesi 1 2 3 4 5 6 1,2,3 hasta 4,5 doktor aynı 6. hasta farklı

ÇEVRE ARAŞTIRMASI Salgın n ortak bir kaynağı işaret ediyor ise şüphelenilen cansız z objelerden kültk ltür alınabilir. Gelişig igüzel çevre kültk ltürleri önerilmez. Yorumlanması zordur. Araştırıcıyı yanlış yönlendirebilir.

YALANCI SALGIN Bir hasta örneğinde etken olarak beklenmeyen ya da hastalık k etkeni de olabilecek bir bakteri üremesi Gerçek ek salgınlar gibi belirli bir hasta gurubunda kümelenebilir. Hastalarda sonucu yorumlayabilecek klinik bulgu olmaz,ama bazen başka hastalık k bulguları yanıltabilir. Gerçek ek salgınlar gibi araştırılmas lması zor ve zaman alıcıdır. Kültürleri kontamine eden kaynak aranır. r. Kültür r tüpleri, t laboratuvar ekipmanı, dezenfektanlar,gibi

SALGIN İNCELEME ÖZET 1. basamak Hazırl rlık 2. basamak Salgın n varlığı ığının n gösterilmesig 3. basamak Acil Enfeksiyon kontrol önlemleri alınmas nması 4.basamak Olgu tanımı 5.basamak Olgu listesi 6. basamak Tanımlay mlayıcı epidemiyolojik incelemeler 7. basamak Hipotez geliştirme 8. basamak Hipotezin kanıtlanmas tlanması 9. basamak Hipotez kanıtlanamam tlanamamışsa yeniden değerlendirme erlendirme ve ek araştırmalar rmalar 10. basamak RAPOR

SONUÇ Salgın n tanımland mlandı Kontrol önlemleri alınd ndı UYUM ETKİNL NLİK KONTROL EDİLİR

SALGIN ARAŞTIRMA Jpn J Infect Dis 2004;57: 189-192

SALGIN ŞÜPHESİ Ocak 2002 de Tokyo da beyin cerrahisi hastanesinde 12 yüksek ateşli hastanın kan kültürlerinde Serratia marcescens izole ediliyor. OLGU TANIMI Olası vaka 20.12.2001 ve 15.1.2002 (Çalışma periyodu)tarihleri arasında en az 1 gün 38.5 C ateş saptanan ve lokal enfeksiyon bulgusu olmayan hastalar Kesin vaka Kan kültürlerinde ilk olgu ile aynı antibiyogram ve PFGE özelliği gösteren S. marcescens izole edilen hastalar Jpn J Infect Dis 2004;57: 189-192

HAZIRLIK ÇALIŞMALARI Medikal kayıtlar Hemşire kayıtları Çalışanlarla görüşme Veri toplanması Demografik veriler Hastaların tanıları Oda numaraları Yapılan günlük işlemler Ateşin başlangıç tarihleri Belirtiler Klinik seyir Medikasyonlar Vasküler işlem tipi Kültür sonuçları

TANIMLAYICI ARAŞTIRMALAR Hastane A 2 katlı 33 yataklı,bir ameliyathane,bt ve MR ünitesi bulunuyor. Şüpheli olgu sayısı 12 Kesin olgu sayısı 12 Kesin olguların 6 sı DİK ve sepsis bulguları ile ölmüş Yaş 20-96 ( median 70) Erkek/Kadın 1/1.67 Tüm olgular ateş öncesi stabil ( subaraknoid kanamalı ilk olgu hariç) Tüm olgulara vasküler girişim uygulanmış Salgın eğrisi olguların 28 Aralık 2001 ve 14 Ocak 2002 arasında görüldüğünü gösteriyor. Olguların yattığı odalar dağılımı özel bir lokalizasyon göstermiyor Tıbbi kayıtlar olgularla özel bir çalışan ilişkisini göstermiyor

Salgın n EğrisiE 6 5 Olgular 4 3 2 1 0 2 5 20 23 26 29 8 11 14 Aralık Başlangıç Ocak

GÖZLEMSEL ARAŞTIRMALAR Enjeksiyonlar hemşire odasında hazırlanıyor Odadaki lavabo el yıkama amaçlı, aynı zamanda kirli aletlerin yıkanmasında kullanılıyor Ttıbbi atık uygulaması uygun değil Hastaya temas öncesi el yıkama alışkanlığı yok Alkollü dezenfektanlar kullanılmıyor. Hastalara IV olarak aralıklı heparin uygulanıyor Heparin solusyonu 500ml tuzlu su içine 5 ml heparin eklenerek hemşire odasında hazırlanıyor ve 3-5 günde tüketiliyor (Hemşire odasında oda derecesinde) VAKA / KONTROL ÇALIŞMASI 21 hasta ( idrar kültüründe S. marcescens üreyen 2 hasta ve Proteus mirabilis in neden olduğu üriner enfeksiyon saptanan 1 hasta çalışma dışı bırakılıyor) ve 29 randomize kontrol hastası ( 19-92 yaş) seçiliyor

OLGU/KONTROL OLGU/KONTROLÇALI ALIŞMASI MASI 1.69 1.69-0 0 + 21 21 12 12 Olgu Olgu Kontrol Kontrol Heparin Heparin kilidi kilidi 46.80 46.80 Aral Aralıkl klı 4 12 12 Devaml Devamlı 17 17 0 Olgu Olgu Kontrol Kontrol İnf nfüzyon zyon 30.46 30.46-0 17 17 + 21 21 12 12 Olgu Olgu Kontrol Kontrol Damarsal Damarsal işlem lem Odds Odds ratio ratio

25 Aralıktan önce gelen hastaların hafif yaralanmalar olduğu ve hemen taburcu edildiği farkedilmiş Hemşireler 26 aralıktan sonra yeni yıl dolayısıyla çok yoğun olduklarını belirtmişler Bu verilere göre zamandan bağımsız değerlendirildiğinde heparin kilidi kullananlarda risk anlamlı yüksek OR:25.67

OLGU/KONTROLÇALI ALIŞMASI Heparin kilidi + - Odds ratio 25 Aralıktan önce Olgu Kontrol 7 9 2 1 1.75 26 Aralık k ve sonrası Olgu Kontrol 21 5 0 7 25.67 Hava yolu aspirasyonu Olgu Kontrol 10 1 11 28 25.45 Nebulizer Olgu Kontrol 9 1 12 28 21.00 İntubasyon Olgu Kontrol 9 0 12 29 23.08 Üriner kateter Olgu Kontrol 16 1 5 28 7.11

Laboratuvar araştırma rma Çevresel örnekleme Flaster 3 yollu IV musluk S. marcescens izole edilmiş (PFGE ile olgulardan izole edilenlerle farklı suşlar lar) Hemşire odası lavabosunda bulunan havludan da S. marcescens izole edilmiş (PFGE ile olgulardan izole edilenlerle aynı suş) Salgın n sırass rasında kullanılan lan heparin solusyonu atıld ldığı için in kültür r yapılamam lamamış

Tartış ışma Olguların n 5 inin fatal seyretmesi yüksek y doz bakteri aldıklar klarını gösteriyor. Salgın n eğrisi e 4-54 5 günde g bir pik gösteriyor. g Hemşireler de heparin solusyonunu 4-55 günde g bir hazırl rlıyorlar Başlang langıçta az sayıda olan bakterilerin oda derecesinde çoğalabileceği öngörülüyor. Öneri Tek kullanıml mlık heparin Heparin kilidi gerektirmeyen damar işlemleri i

SALGIN İNCELEME SONUÇ Enfeksiyon kontrol komitesi etkin çalıştığında salgınlar nları farketme ve sorunu çözme hızıh artar. Salgınlar nların çoğu u salgın n etkeninin hastane personelinin elleri ile hastadan hastaya bulaşmas ması sonucudur. Salgınlar nların çoğunun izolasyon önlemleri ve enfeksiyon kontrol önlemlerinin hatırlat rlatılması ile sonlanabileceği i unutulmamalıdır.

ENFEKSİYON KONTROL KOMİTES TESİ SALGIN YÖNETY NETİCİSİNİN N AJANDASI

KAYNAKLAR Hospital Epidemiology and Infection Control Ed:Mayhall G C,2004 Hospital acquired infection, Principles and prevention,, 2001 American Journal of Infection Control 2006; 34: 603-605 605