Hastane Çalışanlarının Cerrahi Alan Enfeksiyonlarının Önlenmesi ve Kontrolüne Yönelik Bilgi Durumunun Değerlendirilmesi

Transkript

1 T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Ordu İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği Tıbbi Hizmetler Başkanlığı Hastane Çalışanlarının Cerrahi Alan Enfeksiyonlarının Önlenmesi ve Kontrolüne Yönelik Bilgi Durumunun Değerlendirilmesi

2 CERRAHİ ALAN ENFEKSİYONU TANIMI Cerrahi bir girişimi takiben veya bu işlemle ilişkili olarak ameliyatı izleyen 30 gün içerisinde, eğer implant kullanılmış ise bir yıl içinde gelişen cerrahi insizyon açılan veya manipüle edilen alanla ilgili enfeksiyonlardır.

3 CERRAHİ ALAN ENFEKSİYONU TANIMI Hastaneye yatan hastaların %5-15 inde, yoğun bakım ünitesi hastalarının ise %25-50 sinde hastane enfeksiyonu gelişmektedir. Cerrahi alan enfeksiyonu gelişen hastaların; Yoğun bakım ünitesinde yatma ihtimalinde %60 artış, Tekrar hastaneye yatma riskinde 5 kat artış, Mortalitede 2 kat artış vardır.

4 GENEL BELİRTİ VE BULGULAR Yarada eritem, sertlik, ödem, şişlik ve ısı artışı gelişebilir. Ciddi enfeksiyonlarda ateş yükselmesi olabilir. Yara alanında ağrı veya rahatsızlık hissi, lokal muayenesinde hassasiyet tespit edilir. Yaradan doğrudan veya açılarak yapılan girişimle prülan, hemoprülan veya seroprülan akıntı gelişi olur. Yara ayrılması gelişebilir.

5 Cerrahi yaraların bakımında en önemli hemşirelik bakımı; Yaranın temiz tutulması, Yaranın kontrol edilmesi, Dren/Hemovak durumunun kontrol edilmesidir.

6 AMAÇ Birliğimize bağlı hastanelerimizde cerrahi alan enfeksiyonlarının önlenmesi ve kontrolüne yönelik bilgi durumlarının belirlenmesi amacıyla oluşturulan anket Birliğimize bağlı Ordu Devlet Hastanesi, Ünye Devlet Hastanesi, Fatsa Devlet Hastanesi, Gölköy Devlet Hastanesi ve Sağlık Bakanlığı Eğitim ve Araştırma Hastanelerinde cerrahi servis, ameliyathane ve yoğun bakımda görev yapan hemşire, ebe, sağlık memurlarına uygulanmıştır.

7 YÖNTEM Ankette hazırlanan sorular 9 farklı kaynak kullanılarak Birliğimiz bünyesinde kurulan Enfeksiyon Kontrol Komitesi tarafından oluşturulmuş, Genel Sekreterlik Makamının tarih ve 2258 sayılı olurlarıyla, Birliğimize bağlı 5 Hastaneye ve 1066 sayılı resmi yazı ile gönderilmiştir. Ankette kullanılan ilk 5 soru demografik soru, diğer 15 soru çoktan seçmeli olarak cerrahi alan enfeksiyonları konusunda bilgi düzeyini ölçmeye yönelik hazırlanmış sorulardır. Hazırlanan ankete 110 adet cerrahi servis, 73 adet ameliyathane, 48 adet yoğun bakım katılmıştır.

8 BULGULAR Katılımcılardan cerrahi alan enfeksiyonları konusunda eğitim alan kişi sayısı 199, eğitim almayan kişi sayısı 35 olup, 143 kişi meslek hayatı süresince cerrahi alan enfeksiyonu tanısı almış hasta ile karşılaşmış, 86 kişi karşılaşmadığını ifade etmiştir. Genel olarak sorulara verilen doğru cevapların yüzde ortalaması % 60,8 dir. Mesleki Çalışma Yılı Toplam Öğrenim Durumu Toplam 0-5 yıl 27 Sağlık Meslek lisesi yıl 47 Önlisans yıl 51 Lisans yıl üzeri 111 Yükseklisans 7 Tablo-1

9 BULGULAR Tablo-2 de sorulara verilen cevapların doğru yanıt yüzdeleri verilmiştir. Soru no Soru Doğru yanıt sayı % 6 Cerrahi alan enfeksiyonları ameliyattan sonraki ilk kaç gün içinde gerçekleşir? 82 %34 7 Cerrahi alan enfeksiyonları implant varlığında ameliyattan sonraki kaç yıl içerisinde gerçekleşir? 199 %84 8 Hangileri hasta kaynaklı cerrahi alan enfeksiyonları için risk faktörleridir? 214 %90 9 Ameliyattan önce hangi uygulama, cerrahi alan enfeksiyonları için risk oluşturur? 135 %57 10 Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 186 %78 11 Ameliyathane ile ilgili risk faktörlerinden hangisi yanlıştır? 66 %28 12 Primer olarak kapatılan bir insizyon ameliyat sonrasında kaç saat süreyle kapalı tutulmalıdır? 111 %47 13 Cerrahi alan enfeksiyonlarında, sık izole edilmeyen patojen aşağıdakilerden hangisidir? 112 %47 14 Cerrahi alan enfeksiyonlarında aşağıdakilerden hangisi direkt bulaşma yollarından değildir? 72 %30 15 Aşağıdakilerden hangisi cerrahi alan enfeksiyonları belirtilerindendir? 224 %94 16 Aşağıdakilerden hangisi doğrudur? 72 %30 17 Cerrahi profilakside aşağıdakilerden hangisi doğrudur? 110 %46 18 Postoperatif yara bakımı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? 197 %83 19 Yara bakımı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur? 222 %93 20 Belirtmek istediğiniz görüş var mı? Tablo-2

10 BULGULAR 20.soru ile ilgili belirtilen görüşler Tablo-3 te gösterilmiştir. 1- Fatsa Devlet Hastanesinde Masa atlama yapılmamalı vaka aracı temizliğinde süre konmalı, bir vaka 11:00 da biterken, 10:30 da aynı doktorun vakasının başlanmaması denmiş. 2- Sağlık Bakanlığı Ordu Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde bütün bunların sağlanması için yeterli personel olmasının gerekliliği belirtilmiş. 3- Sağlık Bakanlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesinde, bu konu ile ilgili eğitim almadığını genel bilgiler dahilinde sorulara cevap verdiğini belirtmiş. 4- Ordu Devlet Hastanesinde bu konu hakkında eğitim ve uygulama yapıldığı belirtilmiş. Tablo-3

11 BULGULAR Tablo-4 Kurum bazlı doğru cevap oranları GÖLKÖY DEVLET HASTANESİ ÜNYE DEVLET HASTANESİ FATSA DEVLET HASTANESİ SB-ODÜ-EĞİTİM ARAŞTIRMA HAST. ORDU DEVLET HASTANESİ Tablo-4

12 SONUÇ Ankette en yüksek doğru cevap %94 oranı ile cerrahi alan enfeksiyonları belirtileri hangisidir sorusuna verilmiştir. En düşük doğru cevap ise %28 oranı ile ameliyathane ile ilgili risk faktörlerinden hangisi yanlıştır sorusuna verilmiştir. Anket sorularına verilen cevaplar doğrultusunda cerrahi alan enfeksiyonları önlenmesi ve kontrolüne yönelik çalışanlara eğitim verilmesi önerilmektedir. Cerrahi alan enfeksiyonları önlenebilir, ciddi bir sağlık sorunudur. Önlemede en etkili yöntem ise verilere göre hazırlanan kuralları tüm ilgililerin eksiksiz, tavizsiz ve sürekli olarak uygulamasıdır.

13 HAZIRLAYANLAR Nevin GÜREŞCİ Ordu KHB Tıbbi Hizmetler Başkanlığı Uzman Safure ORALLI Ordu KHB Tıbbi Hizmetler Başkanlığı Hemşire