BARDAK MISIRCILAR BİZE GDO MU SATIYOR? Bu model 5.sınıf Canlılar ve Hayat ünitesinin 1.7. Besinlerin tazeliğinin, temizliğinin ve içerdiği katkı maddelerinin sağlığa etkilerini araştırır ve sunar (BSB-19, 20, 24; FTTÇ-32, 35, 36). kazanımına göre tasarlanmıştır.
SENARYO İpek sokakta top oynarken köşede mısır satan amcayı gördü. Satıcıdan gelen mısırın kokusu İpek in çok hoşuna gitmişti. Koşarak annesinden para aldı.satıcının Önündeki kuyruğa girdi.sonunda bir bardak mısırını satıcı amcadan almıştı.çok mutlu oldu ve hemen mısırını yemeye başladı.ipek mısırın tadını çok beğendi.eve gittiğinde İpek annesine mısırın çok güzel olduğunu ve bir daha istediğini söyledi.annesi İpek e bir daha bardak mısır almamasını ve mısırın içerisinde GDO olduğunu söyledi.bunun üzerine İpek GDO nun ne olduğunu merak ederek araştırmaya başladı. ÖĞRENCİ ETKİNLİKLERİ 1)Farelerde GDO nun etkisi GDO nun canlılar üzerinde etkisini gözlemleyebilmek için aynı özellikteki 2 fare alınır. Farenin biri doğal patatesle beslenirken diğerine GDOlu patates verilir. Bir süre sonra yapılan incelemelerde sizce ne gibi sonuçlar elde edilmiştir? Neden? -Etkinlik Sonuçları: Yapılan incelemeler sonucunda GDOlu patatesle beslenen farede aşağıdaki sonuçlar gözlemlenmiştir ; -Sindirim sisteminde bozulma -Bağışıklık sisteminde çökme -Kan yapılarında bozulma -Tüm iç organlarda küçülme.
2) GDO lu Ürünler Sorular: 1.GDOlu besinlere örnekler veriniz. 2.Sizce GDO besinleri nasıl etkiler? Bu etkileri dış yapılarından farkedebilir miyiz? 3.Aşağıdaki resimleri inceleyerek bu konu hakkında tartışınız.
ÖĞRETMEN NOTLARI GDO (Genetiği Değiştirilmiş Oraganizmalar) kısaca genetik mühendisliği ile bir canlıya başka bir canlı türünden gen aktarılarak yeni bir canlı organizma yaratılması olarak tanımlanabilir. Gen aktarılan canlının DNA sı değiştirilmekte, kendi türünde olmayan özellikler edinmektedir. Örneğin mısıra zehir salgılayan bir bakteriden gen transfer edilerek mısırın böcek öldüren zehir üretmesi sağlanır. GDO'lar hangi amaçla üretilir? Dünyada yoğun biçimde kullanılan GDO'ların %99'u sadece 2 özellik taşır: 1) Böcek öldüren zehir içermek. 2) Yabancı otları yok eden kimyasal ilaçlara dayanıklı olmak. Böylece tarlalarda fütursuzca zirai ilaç kullanılabilmektedir. En çok hangi türlerin genetiği değiştirilir? Mısır, soya, kanola ve pamuk dünyada ticareti yapılan GDO'ların %99'unu oluştur. GDO Zararları GDO'lar öldürücü alerjilere neden olabilir. GDO'lu yemler, hayvanlarda antibiyotik direncini artırır, antibiyotiklerin etkisini azaltır. Çoğu GDO'nun içerdiği böcek öldüren toksinlere hamile kadınların kanında ve fetusunda raslandı. İtalya'da yapılan bir bilimsel araştırmada marketlerden alınan her 4 sütten 1'inde GDO geni parçalarına rastlandı. GDOların salgıladığı böcek zehirinin tamamının insan sindirim sisteminde parçalanmadığı ortaya çıktı. GDO ekim tarlalarında kullanılan yabani ot ilaçları, memeliler için toksik etki ve insanlarda hormonal dengeyi bozma riski taşıyor. GDO'nun Çevreye ZararlarıGDO üretimi, süper dayanıklı böcek ve yabani bitki türleri yaratır. Bu türlerin varlığı ekosisteme ve tarıma büyük tehdit oluşturur. GDO'lar tozlaşma yoluyla doğal türlere bulaşarak biyoçeşitliliğe zarar verir.
Zehir salgılayan GDO'lar, kelebekler gibi zararsız canlıların ölümüne neden olur. Zehir salgılayan GDO'lar zehirlerini köklerinden toprağa geçirirler. Zaman içerisinde bu zehirlerin birikimi çevre için tehlike içerir. ÖĞRETİM YOLLARI Öğretmen derse gelir. Öğrencilere bardak mısırı bilip bilmediklerini ve yiyip yemediklerini sorar. Daha sonra senaryoları dağıtarak öğrencilerin okumasını ister. Bu konu hakkında neler bildiklerini sorar. Öğrencilerin bilgileri doğrultusunda GDO hakkında bilgilendirme yapar.öğrencilere hangi ürünlerde GDO olup olmadığını sorar ve etkinlikleri yaptırır. Gdo dan kaçınmak için kısa bir tartışma yapılır. GDO nun zararlarından bahsedilir.son olarak değerlendirme aşamasına geçilir. DEĞERLENDİRME Yapılan konu anlatımı ve etkinlikler sonucunda GDO hakkında neler öğrendiniz? GDO nun sağlımıza ve çevreye zararı nedir? GDO lu ürünleri hayatımızdan nasıl çıkarırız?