Kapalı Mekanlarda Sigara İçme Yasağı ve Üniversite Öğrencilerinin Sigara İçme Alışkanlıkları Üzerine Etkisi

Benzer belgeler
SİGARA BAĞIMLILIK ANKETİ

Diyarbakır da Anayasa Değişiklik Paketi ve Referandum Algısı. 10 Ağustos 2010 Diyarbakır

ÖZET Amaç: Yöntem: Bulgular: Sonuçlar: Anahtar Kelimeler: ABSTRACT Rational Drug Usage Behavior of University Students Objective: Method: Results:

Kapalı Alanlarda Sigara İçme Yasağı ile ilgili Algı Araştırması

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARILARI ÜZERİNE ETKİ EDEN BAZI FAKTÖRLERİN ARAŞTIRILMASI (MUĞLA ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F ÖRNEĞİ) ÖZET ABSTRACT

(İnt. Dr. Doğukan Danışman)

daha çok göz önünde bulundurulabilir. Öğrencilerin dile karşı daha olumlu bir tutum geliştirmeleri ve daha homojen gruplar ile dersler yürütülebilir.

Risk Altında ve Korunması Gereken Çocuklar Uluslararası Sempozyumu Nisan 2011-Ankara

Gençlik Kamplarında Görev Yapan Liderlerin Sigara İçme Alışkanlıklarının Belirlenmesi

Sigara içme alışkanlığı hakkında ne kadar bilgilisiniz? Sayın (ebeveyn / bakıcı)

TÜRKiYE'DEKi ÖZEL SAGLIK VE SPOR MERKEZLERiNDE ÇALIŞAN PERSONELiN

SAĞLIK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN SİGARA KULLANMA ALIŞKANLIKLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER* Dilek ÇİLİNGİR 1, Sevilay HİNTİSTAN 1, Havva ÖZTÜRK 2

CEBİNİZ BIRAKIN DİYOR SMS TÜRKİYE PHASE ONE COMMUNITY-BASED QUESTIONNAIRE: SURVEY TURKISH VERSION

Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrencilerine Uygulanan Sigara Anket Sonuçları

Türkiye'de Dumansız Hava Sahası Yasağına Verilen Desteğin Belirleyicileri

Ankara İlindeki Bazı Taksi Şoförlerinin Taksilerde Sigara Yasağı Konusundaki Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi

TOPLUM HEKİMLİĞİ BÜLTENİ Cilt 28, Sayı 2, Mayıs-Ağustos 2009

TEMEL EĞİTİMDEN ORTAÖĞRETİME GEÇİŞ ORTAK SINAV BAŞARISININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

ÖNSÖZ. beni motive eden tez danışmanım sayın Doç. Dr. Zehra Özçınar a sonsuz

THE IMPACT OF AUTONOMOUS LEARNING ON GRADUATE STUDENTS PROFICIENCY LEVEL IN FOREIGN LANGUAGE LEARNING ABSTRACT

Kahvehane Müşterilerinin Tütün Yasası Görüşleri (Ankara, 2009)

Sağlık Memurluğu Öğrencilerinin Sigara Kullanımını Etkileyen Faktörler

Öğretmenlerin Sigara İçme Alışkanlıkları ve Yeni Yasaya Bakışları

İlköğretim Matematik Öğretmeni Adaylarının Meslek Olarak Öğretmenliği

STRATEJİK PLANLAMANIN KIRSAL KALKINMAYA ETKİSİ VE GAZİANTEP ÖRNEĞİ ANKET RAPORU

YURTTA KALAN ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN İÇME SUYU TERCİHİ: AMBALAJLI SU

ARAŞTIRMA (Research Report)

İstanbul Eyüp İlçesi Lise Öğretmenlerine Uygulanan Sigara Anketi Sonuçları #

(ki-kare) analizi ( Tablo 1. Araştırmaya Katılanların Çalıştıkları Okul Türüne Göre Dağılımı. Sayı % , , ,0

5A 5R KAVRAMLARI. Dr.Cengiz ÖZGE Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

BASKETBOL OYUNCULARININ DURUMLUK VE SÜREKLİ KAYGI DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ

Araştırma Notu 18/229

TÜTÜN ÜRÜNLERİ ÜZERİNDEKİ VERGİYİ ARTIRMAK

Sık kullanılan istatistiksel yöntemler ve yorumlama. Doç. Dr. Seval KUL Gaziantep Üniversitesi Tıp Fakültesi

Kapalı ortamda sigara içilmesinin yasaklanması uygulamasının iç ortam hava kalitesine etkisi

Hemşirelerin Hasta Hakları Konusunda Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

H.Ü. Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü BBY 208 Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri II (Bahar 2012) SPSS Ders Notları II (19 Nisan 2012)

Sigara paketleri üzerinde yer alan yeni uyarı yazılarının lise öğrencileri üzerinde etkileri

YÜKSEK ÖĞRETİM GENÇLİĞİNDE SİGARA İÇME ALIŞKANLIĞI

SİGARA BIRAKMA SÜRECİ

Ağrı-Doğubayazıt da Lise Öğrencilerinin Sigara İçme Alışkanlıkları ve Sigaraya Karşı Tutumları

Sayın (ebeveyn / bakıcı)

Mevsimlik Tarım İşçilerinin İş Kazası Geçirme Durumları

Üniversite öğrencilerinin sigara ve alkol kullanma durumunun besin çeşitliliğine ve beslenme durumuna etkisinin incelenmesi

ÖRNEK BULGULAR. Tablo 1: Tanımlayıcı özelliklerin dağılımı

Tıp fakültesi öğrencilerinin sigara kullanımı ve tütün kanununa ilişkin görüşleri

Üniversitemiz öğrencileri ile akademik ve idari personel arasında 5727 sayılı yeni tütün yasasına ilişkin bilgi düzeyi değerlendirmesi

SİGARA VE GENÇLİK. Doç.Dr.Hacer Kuzu OKUR. Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Göğüs Hastalıkları Bölümü. 01.Nisan.

Tıp Fakültesi Çalışanlarında Sigara İçme Prevalansı, Nikotin Bağımlılığı ve Solunum Fonksiyon Testleri #

Hemşirelik yüksekokulu öğrencilerinin sigara bağımlılık düzeyleri ve etkileyen etmenler*

[XV. ULUSAL SU ÜRÜNLERİ SEMPOZYUMU, Temmuz 2009, Rize]

BİR SAĞLIK OCAĞI BÖLGESİNDE BEBEKLERİN UYKU POZİSYONLARI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER*

Pazartesi İzmir Gündemi

Yeşilcan la. Temiz Hava. İlkokul

ilkokul Yeşilcan la Temiz Hava

Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinde Sigara İçme Sıklığı ve Etkileyen Faktörler

PARAMETRİK TESTLER. Tek Örneklem t-testi. 200 öğrencinin matematik dersinden aldıkları notların ortalamasının 70 e eşit olup olmadığını test ediniz.

DENİZLİ İLİ ÇALIŞAN NÜFUSUN İÇME SUYU TERCİHLERİ VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER. PAÜ Tıp Fak. Halk Sağlığı A.D Araş. Gör. Dr. Ayşen Til

MYO-ÖS Ulusal Meslek Yüksekokulları Öğrenci Sempozyumu EKĐM 2010-DÜZCE

MANİSA KENT MERKEZİNDE YAŞAYAN YAŞ GRUBU KADINLAR VE EŞLERİ ARASINDA SİGARA İÇME BOYUTU VE BUNU ETKİLEYEN SOSYOEKONOMİK FAKTÖRLER

Original Investigation / Özgün Araştırma. Mustafa Hamidullah Türkkanı 1, Leyla Yılmaz Aydın 2, Tarkan Özdemir 3. Abstract. Özet

Göğüs hastalıkları polikliniğine başvuran olguların sigara içme özellikleri

Kırıkkale İl Merkezi İlköğretim ve Lise Öğrencilerinde Sigara ve Alkol Alışkanlıkları ve Etkileyen Faktörler

İnfertilite ile depresyon ve anksiyete ilişkisi

ÇEVRESEL FAKTÖRLERİN ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BAŞARI DÜZEYİNE ETKİLERİ Renan ŞEKER 1 Derya ÇINAR 2 Abdulkadir ÖZKAYA 1

OKUMA ALIŞKANLIKLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA: ANKARA ÜNİVERSİTESİ KALECİK MESLEK YÜKSEKOKULU ÖRNEĞİ

BİR ÜNİVERSİTE HASTANESİ NDE YAPTIRILAN DOĞUMLARIN İNCELENMESİ

GENÇ TÜRK MİLLİYETÇİLERİ NİN SİYASETTEN BEKLENTİLERİ ANKETİNİN RAPORU

2002 HANEHALKI BÜTÇE ANKETİ: GELİR DAĞILIMI VE TÜKETİM HARCAMALARINA İLİŞKİN SONUÇLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Tablo 1. Araştırmaya Katılan Öğretmenlerin Mesleki Kıdemlerine Göre Dağılımı

Normal ve Sezaryen Doğum Yapan Kadınların Doğum Konfor Düzeyine Göre Karşılaştırılması

Çalıştığı kurumun prestij kaynağı olup olmaması KIZ 2,85 ERKEK 4,18

Buse Erturan Gökhan Doğruyürür Ömer Faruk Gök Pınar Akyol Doç. Dr. Altan Doğan

Bir Üniversite Hastanesinde Yatan Hasta ve Refakatçilerinin Gözünden Sigara Yasağına Uyum Durumu

Eskişehir ilinde hastaneye başvuran adolesan ve annebabalarının sigara kullanma alışkanlıkları

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN BRANŞLARINA KARŞI TUTUMLARININ İNCELENMESİ

ilkögretim ÖGRENCilERi için HAZıRLANMıŞ BiR BEDEN EGiTiMi DERSi TUTUM

Ramazan Anketinin Sonuçları

HEMODİYALİZ HASTALARININ GÜNLÜK YAŞAM AKTİVİTELERİ, YETİ YİTİMİ, DEPRESYON VE KOMORBİDİTE YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

NÜKLEER SİLAHLAR ARAŞTIRMASI - SONUÇ RAPORU RAŞTIRMASI - S

HEMODİYALİZ HASTALARINDA HUZURSUZ BACAK SENDROMU, UYKU KALİTESİ VE YORGUNLUK ( )

Hastane Yönetimi-Ders 8 Hastanelerde İstatistiksel Karar Verme

City Security Group OKUL GÜVENLİĞİ ARAŞTIRMASI

36-72 Aylık Çocukların Sigara Algısı. ve Ebeveynlerin Sigara Kullanım Profili Months Old Childrens' Perception of Smoking

KAMU PERSONELÝ SEÇME SINAVI PUANLARI ÝLE LÝSANS DÝPLOMA NOTU ARASINDAKÝ ÝLÝÞKÝLERÝN ÇEÞÝTLÝ DEÐÝÞKENLERE GÖRE ÝNCELENMESÝ *

HABER BÜLTENİ Sayı 9

Sağlıkçı Gençler Sigara Yasaklarını Destekliyor mu? Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Görüşleri

Araştırma Notu 17/212

A RESEARCH ON THE RELATIONSHIP BETWEEN THE STRESSFULL PERSONALITY AND WORK ACCIDENTS

HEMODİYALİZ HASTALARININ HİPERTANSİYON YÖNETİMİNE İLİŞKİN EVDE YAPTIKLARI UYGULAMALAR

ANAOKULU ÇOCUKLARlNDA LOKOMOTOR. BECERiLERE ETKisi

Kocaeli de sigara içme prevalansı

Solunumsal Yakınması Olan Hastaların Sigara Alışkanlık Durumlarının Değerlendirilmesi

BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİLERİNİN SAĞLIKLI YAŞAM BİÇİMİ DAVRANIŞLARININ İNCELENMESİ

GENÇ BADMiNTON OYUNCULARıNIN MÜSABAKA ORTAMINDA GÖZLENEN LAKTATVE KALP ATIM HIZI DEGERLERi

Kazanım İfadeleri. Kendine değer veren insanların (aile-arkadaş vb.) yapıcı uyarılarına kayıtsız kalmaz.

İLKÖĞRETİM OKULU VE LİSE ÖĞRETMENLERİNİN SİGARA İÇME ALIŞKANLIKLARI

WiNGATE ANAEROBiK PERFORMANS PROFiLi VE CiNSiYET FARKLıLıKLARı

Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi Journal of Research in Education and Teaching Kasım 2017 Cilt: 6 Sayı: 4 ISSN:

DUMANSIZ HAVA SAHASI. Dr. Hüseyin İLTER Tütün ve Bağımlılık Yapıcı Maddelerle Mücadele Daire Başkanı

Transkript:

Research Article /Araştırma Makalesi Kapalı Mekanlarda Sigara İçme Yasağı ve Üniversite Öğrencilerinin Sigara İçme Alışkanlıkları Üzerine Etkisi The Effect of Indoor Smoking Restriction Law on Smoking abit of University Students Birol Topçu 1, Cüneyt Ünsal 2, Cengiz Gazeloğlu 3, Sadiye Aktaş 4 1 Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik AD, 2 Ruh Sağlığı ve astalıkları AD, Tekirdağ, Türkiye 3 Anadolu Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir, Türkiye 4 Özel Aden Sınav Akademisi, Tekirdağ, Türkiye Özet Amaç Üniversite öğrencilerinin sigara içme alışkanlıklarının ve uygulanmakta olan kapalı alanlarda sigara içilmesini yasaklayan yasanın üniversite öğrencilerinin sigara içme alışkanlıkları üzerindeki etkisinin belirlenmesi. Materyal ve Metod Üniversite öğrencilerinin kapalı mekanlarda sigara içme yasağı ile ilgili tutumlarının belirlenmesi amacıyla yapılan bu çalışmada, anket yöntemi (n=381) kullanılmıştır. Bulgular Üniversite öğrencilerinin; cinsiyet ile sigaraya başlama yaşı, sabah uyandıktan sonra ilk içilen sigara zamanı, sigara içme nedenleri, günlük içilen sigara sayısı, sigaraya başlama nedenleri arasında, buna ilaveten günlük içilen sigara sayısı ile ekonomik durum arasında, ayrıca kapalı mekanlarda sigara içme yasağı ile yasa çıktıktan sonra yasaya uyanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık (ilişki) bulunmuştur.üniversite öğrencilerinin; sigaraya başlama yaşları ile ekonomik durumları arasında, sigarayı bırakmayı düşünenler ile bu düşünceyi etkileyen faktörler arasında, yasa çıktıktan sonra sigarayı bırakma düşüncesi günlük tüketilen sigara miktarı arasında, cinsiyet ile yasa çıktıktan sonraki günlük tüketim miktarı sigara yasağı uyarılarının rahatsız etmediğini düşünenler arasında farklılık (ilişki) olmadığı sonucuna varılmıştır. Sonuç Üniversitede öğrenim gören öğrencilerde; kadınların erkeklere göre sigaraya daha erken yaşlarda başladıkları, ilk sigarayı içme zamanlarının daha erken olduğu ve günlük sigara tüketimlerinin daha fazla olduğu belirlenmiştir. Kadınların büyük bir çoğunluğu sigara içmelerinin nedensiz ve stresi azalttığını düşünürken erkekler ise sadece stresi azalttığını düşünmektedirler. Kadınların büyük çoğunluğu arkadaş etkisinden sigaraya başlarken erkekler ise stresten başlamaktadırlar. Kapalı mekanlarda sigara içme yasağı uygulanmaya başladıktan sonra öğrencilerin sigarayı bırakmaları konusunda herhangi bir etkisi olmadığı ve sigara içme oranında artışın olduğu gözlemlenmiştir. Anahtar kelimeler: Sigara, üniversite öğrencisi, kapalı alanlarda sigara içme yasağı. Abstract Aim To determine the smoking habit of university students and to evaluate indoor smooking restriction law on smoking habit of these students. Materials and Methods A survey research was performed to evaluate the students thoughts on indoor smoking restriction.(n:381) Results After the decleration of indoor smoking restriction law a relation was found between gender and smoking starting age, first smoking time at morning, smoking reasons, daily smoked cigarette number, smoking initiation age. Additionally, a relation between daily smoked cigarette number and economical status was observed.no relation was found between smoking initiation age and economical status; subjects who thought to quit smoking and factors effecting this thought; smoking cessation desicion folllowing the restriction law and daily smoked cigarette number. Similarly, no relation was found between gender and daily smoked cigarette number after the restriction law; gender and subjects who did not find smoking cessation alerts to be discomfortable. Conclusion Among university students it has been found that females smoke, initiate smoking at younger a age more than males as well as have higher number of daily smoked cigarette number. Most of the females had no reason for smoking and found cigarette smoking to decrease psyciological stress while males just found cigarette smoking to decrease psyciological stress.females mostly initiate smoking as a result of social interaction with friends while males mostly initiate smoking because of psyciological stress. Finally, the findings of the present survey has showed that indoor smooking restriction law did not effect smoking habit among university students, on the contrary smoking habit has increased after this law. Key words: Cigarette, university students, indoor smoking restriction law Corresponding Author / Sorumlu Yazar: Yrd. Doç. Dr. Birol Topçu Namık Kemal Üniversitesi, Tıp Fakültesi Biyoistatistik Anabilim Dalı, Tekirdağ, Türkiye Telefon: 02822505541 E-mail: topcubirol@gmail.com Article istory / Makale Geçmişi: Date Received / Geliş Tarihi: 02.01.2014 Date Accepted / Kabul Tarihi:11.02.2014 Int J Basic Clin Med 2014;2(1):24-31

Giriş Sigara içme alışkanlığı, sağlık açısından ülkemizde ciddi problemlerden birisi olarak görülmektedir. Özellikle sigaraya başlama yaşının çok erken yaşlara inmiş olması, genç Int J Basic Clin Med 2014;2(1):24-31 nüfusun bu anlamda korunması gerekliliğini doğurmaktadır. Gelişmiş ülkelerde sigara ile mücadele uygulamalarının başarılı olmasına ve sigara içme alışkanlığının azalmasına rağmen ülkemizde artarak devam etmiştir 1. Esasen sigara kullanım yaşının ilköğretim öğrencilerine kadar indiği ve sigaranın insan sağlığına zararların tartışmasız olduğu günümüzde, bu zararlı alışkanlıktan gençlerimizi ve insanımızı korumak amacıyla çıkartılan yasal düzenlemeler oldukça yerindedir 2. Ülkemizde 1996 yılında 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Önlenmesine Dair Kanun çıkarılmış, yasa gereği resmi kamu kurum ve kuruluşları ile toplu taşım araçlarında sigara içilmesi yasaklanmıştır. 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunda değişiklik yapan 5727 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü akkında Kanun, Türkiye Büyük Millet Meclisi nde 03.01.2008 tarihinde kabul edilmiştir. Kanunun son hali 19.05.2008 de yürürlüğe girmiş ve bu kanunla beraber kapalı mekanlarda tütün ürünlerinin tüketilmesi yasaklanmıştır 1,2. Yasağın ikinci kademesi de 19.07.2009 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Yasağın temel amacı; sigara dumanından etkilenen sigara kullanmayan kişileri korumak ve temiz hava kullanma hakkını savunmaktır. Yasanın birinci aşaması restoran, bar, kafe ve kahvehaneler dışında kalan kapalı ortamlarda, ikici aşaması ise restoran, bar, kafe ve kahvehanelerin kapalı alanlarını da kapsayarak sigara kullanımını yasaklamaktır 3-6. Yasa yürürlüğe girdikten sonra üniversite öğrencilerinin sigara içme alışkanlıklarını ortaya koymak ve üniversite öğrencilerinin yasa hakkındaki görüşlerinin belirlenmesi için bu çalışma planlanmıştır. Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin sigara içme alışkanlıklarının belirlenerek, uygulanmakta olan kapalı alanlarda sigara içilmesini yasaklayan yasanın üniversite öğrencilerinin sigara içme alışkanlıkları üzerindeki etkisinin belirlenmesidir. Ayrıca cinsiyet ve kapalı mekanlarda sigara içmeyi yasaklayan yasanın algılanmasında sigara içme alışkanlıklarına göre farklılık olup olmadığın araştırmaktır. Bununla ilgili hipotezler aşağıda verilmiştir. : 1 Sigaraya başlama yaşı ile ekonomik durum arasında ilişki vardır. : 2 Sigaraya başlama yaşı ile cinsiyet arasında ilişki vardır. : 3 Sigarayı bırakmayı düşünenler ile bu düşünceyi etkileyen faktörler arasında fark vardır. : 4 Cinsiyet ile sabah uyandıktan sonra ilk içilen sigara zamanı arasında fark vardır. : 5 Cinsiyet ile sigara içme nedenleri arasında fark vardır. : 6 Günlük içilen sigara sayısı ile cinsiyet arasında fark vardır. 7 : Günlük içilen sigara sayısı ile ekonomik durum arasında fark vardır. 8 : Sigara yasağı ile ilgili çıkan yasa ile yasa çıktıktan sonra yasaya uyanlar arasında fark vardır. : 9 Yasa çıktıktan sonra sigara bırakmayı düşüncesi arasında fark vardır. : 10 Yasanın çıkması ile günlük tüketilen sigara arasında fark vardır. 11 : Cinsiyet ile sigaraya başlama nedenleri arasında fark vardır. : 12 Cinsiyet ile yasa çıktıktan sonra ki günlük tüketim arasında fark vardır. 25

13 : Cinsiyet ile sigara yasağı uyarılarının rahatsız ettiğini düşünenler arasında fark vardır. Materyal ve Metot Tanımlayıcı ve açıklayıcı tipte olan bu çalışmanın evrenini Namık Kemal Üniversitesi nde öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Çalışmada kullanılan anket formunda sosyo-demografik özellikler, sigara kullanımı hakkındaki görüşleri ve yasa sonrasındaki sigara içme alışkanlıklarını ölçen sorular yer almaktadır. Çalışmaya başlamadan önce üniversite rektörlüğünden anketin uygulanabilmesi için gerekli izinler alınmıştır. Ayrıca ankete katılan öğrenciler de anket hakkında bilgilendirilmiş ve onayları alınmıştır. 2012-2013 Eğitim-Öğretim döneminde Namık Kemal Üniversitesi nde öğrenim gören ve basit tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilen 425 üniversite öğrencisine bu anket formu uygulanmıştır. Anket formlarında öğrencilerin cevaplarının tutarlılık değerlendirilmesi yapılmıştır. 44 anket formu tutarlı bulunmamıştır. 381 anket formu tutarlı bulunarak değerlendirmeye alınmıştır. Verilerin bilgisayar ortamına aktarılmasında ve istatistiksel analizlerin yapılmasında PASW Statistics 18 for Windows istatistik paket programı kullanılmıştır. Üniversite öğrencilerinin sigara yasağı ile ilgili tutumlarının belirlenmesi amacıyla yapılan çalışmada, kategorik verilerde gruplar arasındaki farkı test edebilmek için Ki-kare 2 ( ) testi, sürekli verilerde iki grup arasındaki farkı test edebilmek için t testi (Independent samples t test), ikiden fazla olan grup karşılaştırılmasında varyans analizi (one-way anova) yapılmıştır. Ayrıca ikiden fazla olan gruplar arasında fark çıkması halinde ikili grupların karşılaştırılmasında çoklu karşılaştırma testlerinden varyansların homejen olduğu durumlarda Tukey, heterojen olduğu durumlarda ise Tamhane s T2 testi yapılmıştır. Araştırmadaki verilerin çözümlenmesinde kullanılan söz konusu bu parametrik testler, verilerin parametrik test koşullarını sağlamasından dolayı tercih edilmiştir. Bulgular Örneklemimizde yer alan üniversite öğrencilerine ait bazı özelliklere göre vermiş oldukları cevapların frekans ve yüzde değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Ankete katılan 381 öğrenciden 246 sı erkek (%64.6), 135 i kadın (%35.4) dır. Öğrencilerin sigaraya başlama yaşları ise 6-11 yaş arası 17 kişi (%4.5), 12-17 yaş arası 251 kişi (%65.9) ve 18-24 yaş arası 113 kişi (%29.7) olarak tespit edilmiştir. Ailenin ekonomik durumları ise 22 sinin (%5.8) 500 TL nin altında, 142 kişinin (%37.3) 500-1000 TL arası, 169 kişinin (%44.4) 1000-2500 TL arası ve 48 kişinin (%12.6) ise 2500 TL üzerindedir. Öğrencilerin büyük bir çoğunluğunun 142 (%37.3) sigara içme nedeninin stresi azalttığını düşünmektedir. Çok az bir kısmı ise 25 kişi (%6.6) karizma ve statü kattığını düşünmektedirler. 108 kişi (%28.3) sigara içmekten zevk aldığını ve 106 kişi (% 27.8) ise sigara içme nedenini bilmemektedir. Sigara paketleri üzerinde ki bilgilendirme resimlerinin farkında olanlar 343 kişi (%90.02) iken farkında olmayanlar 38 kişi (%9.98) lik bir kısmı oluşturmaktadırlar. Sigaranın zararlı olduğunu düşünenlerin oranı ise 337 kişi (%88.5) iken 32 kişi (%8.4) ü zararlı olmadığını düşünmektedirler. 12 kişi (%3.1) i herhangi bir fikrinin olmadığını söylemektedirler. Sabah uyandıktan sonra ilk 5 dakika içinde sigara içenlerin sayısı 117 kişi (%30.7), 6-30 dakika içinde içenlerin sayısı 77 kişi (%20.2), 26

Tablo 1. Örneklemde yer alan öğrencilerin bazı özelliklere göre dağılımı Değişken Sayı Oran (%) Cinsiyet Erkek 246 64.6 Kadın 135 35.4 Sigaraya Başlama Yaşı Ailenin Ekonomik Durumu (TL) Sigara İçme Nedeni Sigara paketleri üzerindeki bilgilendirme resimlerinin farkında mısınız? Sigaranın zararlı olduğunu düşünüyor musunuz? 6-11 17 4.5 12-17 251 65.9 18-24 113 29.7 500 altı 22 5.8 500-1000 142 37.3 1000-2500 2500 üzeri 169 44.4 48 12.6 Stresimi azalttığını düşünüyorum 142 37.3 Bana karizma ve statü kattığını 25 6.6 düşünüyorum Sigara içmekten zevk alıyorum 108 28.3 Nedeni yok 106 27.8 Evet 343 90.02 ayır 38 9.98 Evet sağlığa zararlıdır ayır zararlı değildir Fikrim yok 337 88.5 32 8.4 12 3.1 İlk sigaranızı sabah uyandıktan ne kadar zaman sonra içersiniz? Uyandıktan sonraki ilk içinde 6-30 dakika içinde 31-60 dakika içinde 1 saatten fazla 5 dakika 117 30.7 77 20.2 64 16.8 123 32.3 İçmeden duramayacağınız, diğer bir deyişle vazgeçemeyeceğiniz sigara hangisidir? Günde kaç adet sigara içiyorsunuz? Sabah uyanmayı izleyen ilk saatlerde, günün diğer saatlerine göre daha sık sigara içer misiniz? Sabah içtiğim ilk sigara 145 38.1 Diğer herhangi biri 236 61.9 10 adet veya daha az 142 37.3 11-20 182 47.8 21-30 31 veya daha fazlası 45 11.8 12 3.1 Evet 111 29.1 ayır 270 70.9 27

Günün büyük bölümünü yatakta geçirmenize neden olacak kadar hasta olsanız bile sigara içer misiniz? Evet 171 44.9 ayır 210 55.1 Kendinizin sigara bağımlısı olduğunuzu düşünüyor musunuz? Evet 224 58.8 ayır 157 41.2 Yasaktan sonra günlük sigara tüketiminizde nasıl bir değişiklik oldu? Sigara tüketimim arttı 38 10.0 Değişiklik olmadı 279 73.3 Sigara tüketimim azaldı 64 16.8 Sigaraya başlamanızda en önemli etken aşağıdakilerden hangisi olmuştur? Aile etkisi 16 4.2 Stres ve sıkıntılı olaylar 145 38.1 Kendini ispatlama isteği 8 2.1 Arkadaş etkisi 151 39.6 Özenti 61 16.0 4207 sayılı tütün ürünlerinin zararlarının önlenmesi ve kontrolü hakkında kanundan haberdar mısınız? Kapalı mekanlarda sigara içmek yasaktır uyarı yazıları beni rahatsız eder? Kapalı mekanlarda sigara içme yasağı uygulamasından sonra hiç topluma açık kapalı mekanlarda sigara içtiniz mi? Sigarayı bırakmayı düşünüyor musunuz? Evet 245 64.3 ayır 136 35.7 Evet rahatsız eder 138 36.2 ayır rahatsız etmez 243 63.8 Evet içtim 220 57.7 ayır içmedim 161 42.3 Evet bırakmayı düşünüyorum 244 64.0 ayır bırakmayı düşünmüyorum 137 36.0 Sabah uyandıktan sonra ilk 5 dakika içinde sigara içenlerin sayısı 117 kişi (%30.7), 6-30 dakika içinde içenlerin sayısı 77 kişi (%20.2), 31-60 dakika arasında içenlerin sayısı 64 kişi (%16.8) ve uyandıktan sonra 1 saatten fazla bir zaman geçtikten sonra sigara içenlerin sayısı ise 123 (%32.3) dür. Ankete katılan öğrencilerin 145 (%38.1) sabah içtikleri ilk sigaranın vazgeçemeyecekleri bir sigara olduğunu düşünürken 236 kişi (%61.9) sabah kalktın sonra ki zamanın dışında içtiği sigaranın vazgeçilemeyeceğini düşünmektedirler. Ankete katılan 381 öğrenciden 142 kişi (%37.3) günde 10 adet sigaradan daha az, 182 kişi (%74.8) 11-20 adet sigara, 45 kişi (%11.8) 21-30 adet sigara ve 12 kişi (%3.1) 31 adet sigaradan daha fazla sigara içtiklerini söylemektedirler. Sabah uyanmayı izleyen ilk saatlerde, günün diğer saatlerine göre daha sık sigara içenlerin sayısı 11 kişi (%29.1) iken içmeyenlerin sayısı 270 kişi (70.9) dir. 171 kişi (%44.9) günün büyük bölümünü yatakta geçirmenize neden olacak kadar hasta olsanız bile sigara içeceğini söylerken 210 kişi (%55.1) içmeyeceğini belirmiştir. Öğrencilerin 224 ü (58.8) sigara bağımlısı olduğunu düşünürken 157 si (%41.2) sigara 28

bağımlısı olmadığını düşünmektedirler. Kapalı mekanlarda sigara içmenin yasakladığı zamandan sonra gülük tükettiği sigaranın arttığını söyleyen 38 kişi (%10.0), değişiklik olmadığını söyleyen 279 kişi (%73.3) ve sigara tüketiminin azaldığını söyleyen 64 kişi (%16.8) bulunmaktadır. Öğrencilerin sigaraya başlama nedenlerinin %4.2 (16 kişi) aile etkisinin, %38.1 i (145) stres ve sıkıntılı olayların, %2.1 i (%8 kişi) kendini ispatlama isteği, %39.6 sı (151 kişi) arkadaş etkisi ve %16.0 ı (61 kişi) özenti olduğunu belirtmektedir. 4207 sayılı tütün ürünlerinin zararlarının önlenmesi ve kontrolü hakkında çıkan kanundan haberdar olan 245 kişi (%64.3) iken 136 kişi (35.7) haberdar değildir. Kapalı Mekanlarda Sigara İçmek Yasaktır uyarı yazısının kendini rahatsız ettiğini düşünenlerin sayısı %36.2 (138 kişi) iken %63.8 i (243 kişi) rahatsız etmediği tespit edilmiştir. 4207 sayılı yasa uygulanmaya başlandıktan sonra bu yasaya uyanların sayısı 220 kişi (57.7) iken uymayanların sayısı 161 kişi (42.3) dür. Çıkan yasadan sonra sigarayı bırakmayı düşünenlerin sayısı 244 kişi (64.0) iken bırakmayı düşünmeyenlerin sayısı ise 137 kişi (36.0) dır. Üniversite öğrencilerinin sigaraya başlama yaşları ile ekonomik durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır (p=0.533). 1 doğrulanamamıştır. Üniversite öğrencilerinin sigaraya başlama yaşları ile cinsiyetleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmuştur (p=0.000). Erkek öğrenciler genelde 17 yaş civarında sigara içmeye başlamalarına rağmen, kadın öğrenciler ise 15 yaş civarında sigara içmeye başlamaktadır. Kadın öğrencilerin erkek öğrencilere göre daha küçük yaşlarda sigara içmeye başlamaktadır. 2 doğrulanmıştır. Sigara içmeyi bırakmayı düşünen öğrenciler ile bu düşünceyi etkileyen faktörler arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır (p=0.154). 3 doğrulanamamıştır. Cinsiyet ile sabah uyandıktan sonra ilk içilen sigara zamanı arasında anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir (p=0.003). Kadınlar genelde sabah kalkınca ilk 5 dakika içerisinde sigara içerken erkekler ise uyandıktan sonra 1 saat geçince sigara içmeye başlamaktadırlar. 4 doğrulanmıştır. Cinsiyet ile sigara içme nedenleri arasında anlamlı fark olduğu belirlenmiştir (p=0.0.23). Kadınların büyük bir çoğunluğu sigara içmelerinin nedensiz ve stresi azalttığını düşünürken, erkekler ise sadece stresi azalttığını düşünmektedirler. 5 doğrulanmıştır. Günlük içilen sigara sayısı ile cinsiyet arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p=0.000). Kadınların büyük çoğunluğu günlük 11 ile 20 adet sigara içerken, erkekler ise 10 dan daha az sigara içmektedir. 6 doğrulanmıştır. Günlük içilen sigara sayısı ile ekonomik durum arasında farklılık olduğu belirlenmiştir (p=0.028). Yapılan analizler sonucunda aylık geliri 500 TL nin altında olan öğrencilerin günlük içtiği sigara sayısı genel olarak 11-20 adet arasında, aylık geliri 500-1000 TL arasında olanların 10 adet sigaradan daha az, 1000-2500 arası olanların 11-20 adet arasında sigara ve aylık geliri 2500 TL nin üzerinde olanlarda günlük 11-20 adet arasında sigara içmektedir. 7 doğrulanmıştır. Ancak buradan yine de günlük içilen sigara sayısının 29

yüksek olmasının, doğrudan ekonomik durumdan kaynaklandığını söylemek doğru olmayabilir. Kapalı mekanlarda sigara içme yasağı ile yasa çıktıktan sonra yasaya uyma arasında anlamlı farklılık bulunmuştur (p=0.0.001). Yasa çıktıktan sonra kapalı mekanlarda sigara içme oranı artmaktadır. Yani yasa öğrenciler üzerinde negatif bir etki yapmıştır. 8 doğrulanmıştır. Yasanın çıkmasından sonra sigara bırakma düşüncesi arasında farklılık bulunmamıştır (p=0.116). 9 doğrulanamamıştır. Yasanın çıkması ile günlük tüketilen sigara miktarı arasında farklılık bulunmamıştır (p=0.064). 10 doğrulanamamıştır. Cinsiyet ile sigaraya başlama nedenleri arasında farklılık bulunmuştur (p=0.004). Kadınların büyük çoğunluğu arkadaş etkisinden sigaraya başlarken, erkekler ise stresten başlamaktadır. 11 doğrulanmıştır. Cinsiyet ile yasa çıktıktan sonra ki sigara tüketimi açısından anlamlı farklılık bulunmamıştır (p=0.184). 12 doğrulanamamıştır. Cinsiyet ile kapalı mekanlarda sigara içme yasağı uyarılarının rahatsız etmesi açısından farklılık bulunmamıştır (p=0.806). 13 doğrulanamamıştır. Tartışma Günümüzde en çok kullanılan tütün ürünü sigaradır. Ülkemizde yapılan çeşitli araştırmalarda sigara başlama ve bağımlılık oluşturma yaşları genellikle lise ve üniversite çağları olarak belirlenmiştir 7. Bu yaşlardaki öğrencilerin, kapalı mekanlarda sigara içmeyi yasaklayan yasadan sonraki sigara içme konusundaki eğilimleri ve yasanın sağlamış olduğu getirilerin belirlenmesi amacı ile bu çalışma yapılmıştır. Çalışmada; üniversite öğrencisi kadınların erkeklere göre daha erken yaşlarda sigara içmeye başladıkları ve günlük olarak daha fazla sayıda sigara tükettikleri, yasa çıktıktan sonra sigarayı bırakma düşüncesinde bir değişimin olmadığı ve günlük tüketilen sigara miktarında bir değişimin olmadığı belirlenmiştir. Çalışmada ilginç olarak kapalı mekanlarda sigara içilmesini yasaklayan yazı ve uyarıların olması üniversite öğrencilerini rahatsız etmez iken, yasa çıktıktan sonra kapalı mekanlarda sigara içme oranı artmış gözükmektedir. Yani yasa üniversite öğrencileri üzerinde negatif bir etki yapmış gibi gözükse de üniversitede okuyan öğrencilerin alışagelmiş alışkanlıklarını bırakma konusunda zorlandıkları ve tepki olarak bu cevabı verdikleri düşünülmektedir. Yine de yasanın gerekliliklerini yerine getirirken uygulayıcılar gerekli olan hassasiyeti göstermeli ve cezai işlemler konusunda taviz verilmemelidir. Zaman ilerledikçe yasanın amaçladığı etkiyi göstereceği düşünülmektedir. Böylece insanları zararlı olan bir alışkanlıktan kısmen de olsa uzak tutmak, içmeme konusunda teşvik etme ve sigara içmeyenlerin de bu zararlı etkiden uzak tutulması mümkün olabilecektir. Kaynaklar 1. Coşkun F, Karadağ M, Ursavaş A ve ark. Öğrencilerin sigara içme alışkanlıkları ve yeni yasaya bakışları. Solunum Dergisi. 2010; 12(3): 119-124. 2. Bilgin, Özkan İ. 4207 sayılı kanun ile 5727 sayılı kanun dumansız bir hava sağlayabilecek mi? Mahalli İdareler Dergisi. 2009; 175: 25-42. 3. Özcebe, Bilir N, Aslan D ve ark. Kahvehane müşterilerinin tütün yasası görüşleri (Ankara, 2009). Toplum ekimliği Bülteni. 2009; 28(2): 20-27. 4. Bilir N, Çakır B, Dağlı E ve ark. Tobacco control in Turkey. Who Europe. 2009; 43-45. 5. T.C. Sağlık Bakanlığı. Ulusal tütün kontrol programı ve eylem planı 2008-2012. TŞOF Plaka Matbaacılık A.Ş. Ankara, 2008; 108-132. 6. Tütün Mamullerinin zararlarının önlenmesine dair kanunda değişiklik yapılması hakkında kanun, Kanun no: 5727, kabul tarihi: 3/1/2008, RG sayı: 26761. 30

7. Yüksel S, Cücen Z. Üniversite öğrencilerinde sigara alışkanlığının sorgulanması. Türk Toraks Dergisi. 2012; 13: 169-173. 31