Tükürük bezi hastalığı olan hastaların demografik özellikleri ve ince iğne aspirasyon biyopsisinin önemi

Benzer belgeler
Parotis bezi kitlelerinde ince iğne aspirasyon biyopsisinin önemi

Tükürük bezi kitlelerinde ince iğne aspirasyon sitolojisinin tanısal değeri

Giriș. Ali Osman Özbey 1, Fatih Bora 1, Ahmet Kutluhan 2, Mahmut Duymuș 3, Kazım Bozdemir 4

T AD. Parotis bezi kitleleri: 25 olgunun analizi ARAŞTIRMA. Ferhat Bozkuş 1, İsmail İynen 1, İmran Şan 1

Tiroidin en sık görülen benign tümörleri foliküler adenomlardır.

Baş-boyun kitlelerinde ince iğne aspirasyon biyopsisinin yeri

Tükürük bezi kitlelerinde ince i ne aspirasyon

SUBMANDİBÜLER BEZ PLEOMORFİK ADENOMLARI

Ondokuz Mayıs Üniversitesi nde 2 Yıllık Süreçte Baş Boyun Kitlelerinde İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi Deneyimimiz 50 vaka

Tükürük bezi ince iğne aspirasyonunda standardizasyon arayışı

BAŞ-BOYUN PATOLOJİSİ SLAYT SEMİNERİ-TÜKRÜK BEZİ TÜMÖRLERİ OLGU SUNUMU. Dr. Özlem Saraydaroğlu

Murat Kılıç 1, Doğan Atan 1, Nurcan Yurtsever Kum 1, Aykut İkincioğulları 1, Önder Bozdoğan 1, Hüseyin Dere 1

Clinicopathologic investigation of parotid gland masses: Retrospective analysis of 121 cases

Tiroid ince iğne aspirasyon biyopsilerinin histopatolojik sonuçlar ile retrospektif olarak değerlendirilmesi

Lokalizasyon çalışmalarının şüpheli olduğu primer hiperparatiroidi olgularında 99 Tc-MIBI intraoperatif gama-prob kullanımı: Kohort değerlendirme

Parotis Bezi Tümörü Nedeniyle Ameliyat Edilen Olguların Cerrahi ve Histopatolojik Sonuçlarının Değerlendirilmesi

PAROTİS TÜMÖRLERİNE YAKLAŞIM

Tiroid nodüllerinde TİRADS skorlamasının güvenirliliği

Bukkal Bölgeden Kaynaklanan Pleomorfik Adenom: Olgu Sunumu

Tükürük kreatinin ve üre değerleri kullanılarak çocuklarda kronik böbrek hastalığı tanısı konulabilir mi? Dr. Rahime Renda

Aydın Bora 1, Adem Yokuş 1, Alpaslan Yavuz 1, Cihat Kaya 1, Suat Orak 1, Mehmet Deniz Bulut 1, Gülay Bulut 1. Abstract.

BAŞ ve BOYUN KİTLELERİNDE İNCE İĞNE ASPİRASYON BİOPSİSİNİN TANISAL DEĞERİ

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Anabilim Dalı, Düzce, Türkiye

PAROTİS KİTLELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE DOPPLER ULTRASONOGRAFİ BULGULARININ ROLÜ

Yediyüzyetmişiki Akciğer Kanseri Olgusunda Cilt Metastazı: 5 Yıllık Deneyimin Analizi

BÜYÜK ADRENAL KİTLELERDE LAPAROSKOPİK CERRAHİ

Paratiroid Kanserinde Yönetim İzmir den Üç Merkezli Deneyim

Ulusal Akciğer Kanseri Kongresi İleri Evre Küçük Hücreli Dışı Akciğer Kanserlerinde Neoadjuvan Tedavi Sonrası Pulmoner Rezeksiyon Sonuçlarımız

Tükürük Bezi Kitleleri: 112 Olgunun Analizi

ELAZIĞ İLİNDEKİ TİROİD KANSER SIKLIĞI VE ALT TİPLERİ: BEŞ YILLIK DENEYİM

OP. DR. YELİZ E. ERSOY BEZMİALEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ GENEL CERRAHİ AD İSTANBUL

KOLOREKTAL KARSİNOMLARDA HPV NİN ROLÜ VE KARSİNOGENEZ AÇISINDAN P53 VE BCL-2 İLE İLİŞKİSİ

Boyun Kitleleri: 420 Olgunun Retrospektif Analizi. Neck Masses: Retrospective Analysis of 420 Cases

HAMDİ ÖZŞAHİN,GÜRKAN YETKİN,BÜLENT ÇİTGEZ,AYHAN ÖZ, MEHMET MİHMANLI, MEHMET ULUDAĞ

Giriş Güncel cerrahide tanı ve tedavi planlamalarında ultrasonografinin önemli bir yeri bulunmaktadır. Ultrasonografinin cerrah tarafından gerçekleşti

ULUSAL ENDOKRİN CERRAHİ KONSENSUS KONFERANSI

Fazýl Serdar GÜREL 1

Parotis Pleomorfik Adenomlarının Cerrahi Tedavisi

Baş ve Boyun Kitlelerinde İnce İğne Aspirasyon Biopsisinin Tanısal Değeri

Bethesda Klasifikayonu. Prof Dr Gülnur Güler Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

Gülay Aydoğdu, Pınar Fırat, Yasemin Özlük, Dilek Yılmazbayhan

TRANSBRONŞİAL İĞNE ASPİRASYONU (TBNA) Dr. Z. Toros Selcuk Hacettepe Ü. Tıp F. Göğüs Hastalıkları ABD.

Meme Kanseri Cerrahisinde İntraoperatif Değerlendirme Ne kadar güvenebiliriz?

BAŞ BOYUN PATOLOJİSİ SLAYT SEMİNERİ. Dr. Sezer Kulaçoğlu Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Tiroid nodüllerinin değerlendirilmesinde Bethesta 2007 sınıflamasının klinik sonuçları

ADRENAL KİTLELERK TLELERİNDE DR. FATİH H TUNCA İSTANBUL TIP FAKÜLTES LTESİ GENEL CERRAHİ

Larenks kanserinin preoperatif, intraoperatif ve postoperatif evrelemelerinin karşılaştırılması

Parotis bezi Warthin tümörü: Cerrahi sonrası takip ve tedavi değerlendirilmesi

Işın SOYUER 1, Özlem CANÖZ 2, Figen ÖZTÜRK 3, Turhan OKTEN 3

Kliniğimizin Yüzeyel Parotidektomi Tecrübesi ve Sonuçları: Üç Yıllık Analiz

NAZOFARENKS KARSİNOMUNDA CLAUDIN 1, 4 VE 7 EKSPRESYON PATERNİ VE PROGNOSTİK ÖNEMİ

Primer akciğer kanserinde transtorasik ince iğne aspirasyonunun hücre tipi uyumu

TÜKRÜK BEZĠ HASTALIKLARINDA KULLANILAN TANI YÖNTEMLERĠNĠN DEĞERLENDĠRĠLMESĠ

TÜM MİDE BİYOPSİLERİNE RUTİN OLARAK GIEMSA VE ALCIAN BLUE UYGULAMALI MIYIZ?

Sjögren sendromu (SS) lakrimal bezler ve tükrük bezleri başta olmak üzere, tüm ekzokrin bezlerin lenfositik infiltrasyonu ile karakterize, kronik,

Karsinoid Tümörler Giriş Sınıflandırma: Göğüs Cer rahisi rahisi Göğüs Cer Klinik:

Mide Kanseri Tanısı Olan Hastalarda Lenf Nodu Tutulum Oranı ve Sağkalım İlişkisi

10 year old pleomorphic adenoma on the palate: One year follow-up

KOLOREKTAL KARSİNOMLU HASTALARDA PRİMER İLE METASTAZ ARASINDA KRAS DİSKORDANSI

Prostat Tümörlerinde WHO 2016 Sınıflandırması DR. BORA GÜREL KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ PATOLOJİ ANABİLİM DALI

Anormal Servikal Sitolojide Yönetim. Dr. M. Coşan Terek Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim dalı

Lokal Hastalıkta Hangi Hasta Opere Edilmeli? Doç. Dr. Serdar Akyıldız E ge Ü n i v e r sitesi Tı p Fakültesi K B B Hastalıkları Anabilim D a l ı

İTF

Böbrek kistleri olan hastaya yaklaşım

LOKALİZE EDİLEMEYEN PRİMER HİPERPARATİROİDİLİ HASTALARDA SELEKTİF VENÖZ ÖRNEKLEMENİN YERİ

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi

MEMENİN SELİM PREKANSERÖZ HASTALIKLARININ YÖNETİMİ. Op. Dr. Gülden BALLI İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Kliniği

Primeri Bilinmeyen Aksiller Metastazda Cerrahi Yaklaşım. Dr. Ali İlker Filiz GATA Haydarpaşa Eğitim Hastanesi Genel Cerrahi Servisi

Tükürük Bezi Tümörlerinde Muhtemel Prekürsör Lezyonlar

Tanı: Metastatik hastalık için patognomonik bir radyolojik. Tek veya muitipl nodüller iyi sınırlı veya difüz. Göğüs Cerrahisi Hasan Çaylak

METASTATİK KÜÇÜK HÜCRELİ DIŞI AKCİĞER KANSERİ TANISI SAĞKALIMI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

PLEVRAL MALİGN MESOTELYOMA: HİSTOPATOLOJİK TİP VE GİRİŞİMSEL TANI YÖNTEMLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Kolorektal Adenokarsinomlarda Tümör Tomurcuklanmasının Kolonoskopik Biyopsi ve Rezeksiyon Materyalleri Arasındaki Uyumu

Küçük Hücre-Dışı Akciğer Kanserinde Cerrahi Tedavi. 18 Ocak 12 Çarşamba

SENTİNEL LENF NODU BİOPSİSİ VE ADJUVAN KEMOTERAPİ. Dr. Orhan TÜRKEN

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları ABD, Medikal Onkoloji BD Güldal Esendağlı

STAJIN ADI: KULAK BURUN BOĞAZ. Tanım ve Amaç

Adrenal lezyonların görüntüleme bulguları. Dr. Ercan KOCAKOÇ Bezmialem Vakıf Üniversitesi İstanbul

Tiroidektomi Sonrası Hipokalsemi Gelişiminde İnsidental Paratiroidektominin, Hastaya Ait Özelliklerin ve Cerrahi Yöntemin Etkilerinin İncelenmesi

SAĞ VE SOL KOLON YERLEŞİMLİ TÜMÖRLER: AYNI ORGANDA FARKLI PATOLOJİK BULGULAR VE MİKROSATELLİT İNSTABİLİTE DURUMU

MEME RADYOLOJİSİ DEĞERLENDİRME Kabul Şekli 1 (Bildiri ID: 39)/Meme Kanserinin Mide Metastazı Poster Bildiri KABUL POSTER BİLDİRİ

Non-palpabl meme lezyonlarında cerrahi yaklaşım

DEV WARTHİN TÜMÖRÜ GIANT WARTHIN TUMOUR Baş Boyun Cerrahisi

TAKD olgu sunumları- 21 Kasım Dr Şebnem Batur Dr Büge ÖZ İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Patoloji AD

Akciğer Karsinomlarının Histopatolojisi

TİROİD NODÜLLERİNE YAKLAŞIM

MEMEDE ĐNTRAOPERATĐF KONSÜLTASYON. Dr. N. Zafer Utkan

YÜKSEK RİSK PREMALİGN LEZYONLARDA YAKLAŞIM. Dr.Ayşenur Oktay Ege Ün Tıp Fak Radyoloji AD

MEME HAMA}lTOMU ÖZET SUMMARY. histopathologicala features of this lesion are evaluated and compared with the literature.

TÜKRÜK BEZLERİ (CAP PROTOKOLÜ )

Meme Olgu Sunumu. Gürdeniz Serin. Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Patoloji Anabilim Dalı. 3 Kasım Antalya

ERKEN LOKAL NÜKS GELİŞEN VULVA KANSERİ: OLGU SUNUMU

ADENOİD KİSTİK KARSİNOMA (OLGU BİLDİRİMİ) ÖZET

Göz Kapağı Tümörlerinin Histopatolojik ve Demografik Özellikleri

TİROİD NODÜLLERİNİN SIVI BAZLI (SurePath) SİTOLOJİSİ: 3 Yıllık Histopatolojik Korelasyon

Akciğer Kanserinde Cilt Metastazları

BOYUN KİTLELERİNDE İNCE İĞNE ASPİRASYON BİOPSİSİ SONUÇLARIMIZ

IYE'D -' """ A 1 IGI. Pror. Hr. İlhan Ti ~( ~R. Editörler. Dr. Ediz F~ ( 'f lşa R. lh>\'- i>r. ~afi1 8()ZDl-:\1İR. Uo~. Ur. Rl"fik Rl 'Rt;l'T.

Multidisipliner Konseyin Endokrin Hastalıkların Tanı Ve Tedavi Süreci Üzerine Etkisi

LAPAROSKOPİK KOLOREKTAL KANSER CERRAHİSİNİN ERKEN DÖNEM SONUÇLARI:251 OLGU

Transkript:

KBB Uygulamaları 2015;3(1):25-29 doi: 10.5606/kbbu.2015.36855 Özgün Makale / Original Article Tükürük bezi hastalığı olan hastaların demografik özellikleri ve ince iğne aspirasyon biyopsisinin önemi Demographic characteristics of patients with salivary gland diseases and importance of fine-needle aspiration biopsy Fevzi Sefa Dereköy, 1 Tolgahan Toroslu, 1 Oğuz Güçlü, 1 Aslı Muratlı, 2 Kazım Tekin, 1 Medine Kara 1 1 Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Anabilim Dalı, Çanakkale, Türkiye 2 Başkent Üniversitesi Zübeyde Hanım Uygulama ve Araştırma Merkezi, Patoloji Kliniği, İzmir, Türkiye ÖZ Amaç: Bu çalışmada baş ve boyun bölgesinde tükürük bezlerinde lezyonları olan hastaların demografik ve histopatolojik özellikleri araştırıldı ve ince iğne aspirasyon biyopsisi (İİAB) nin güvenilirliği değerlendirildi. Hastalar ve Yöntemler: Ocak 2008 - Temmuz 2013 tarihleri arasında tanısı konulan 43 tükürük bezi hastasının (27 erkek, 16 kadın; ort. yaş 48 yıl; dağılım 6-79 yıl) dosyaları retrospektif olarak incelendi. Hastaların yaşı, cinsiyeti, lezyon yerleşim yeri ve histopatolojik tanıları kaydedildi. Ameliyat öncesi İİAB ile ameliyat sonrası histopatolojik tanılar arasındaki korelasyon değerlendirildi. Bulgular: Olguların 11 i (%26) kronik siyaloadenit, biri (%2) Sjögren sendromu, 24 ü (%56) benign tükürük bezi tümörü ve yedisi (%16) malign tükürük bezi tümörü idi. Tükürük bezi tümörü olan hastaların 21 i erkek (%68), 10 u kadındı (%32). Benign tükürük bezi lezyonu saptanan hastaların altısı erkek (%50), altısı kadın (%50) idi. Lezyonların 24 ü (%56) parotiste, 13 ü (%30) submandibüler bezde ve altısı (%14) minör tükürük bezinde yerleşmiş idi. Ameliyat öncesinde 30 hastaya İİAB yapıldı. İnce iğne aspirasyon biyopsisinin duyarlılığı %80, özgüllüğü %92, pozitif öngördürücü değeri %66, negatif öngördürücü değeri %95 ve doğruluk oranı %90 idi. Tüm olguların %72 sinde neoplastik patoloji görülürken, %28 inde non-neoplastik tükürük bezi hastalığı bulundu. Neoplastik olgular en sık parotiste, nonneoplastik hastalıklar ise submandibüler bezde yerleşimliydi. Neoplazili olguların %77 si benign, %23 ü malign patolojiye sahipti. Genel olarak tüm tükürük bezi patolojilerinde erkek cinsiyeti yüksek oranda görülürken, non-neoplastik olgularda cinsiyet farkı yoktu. Sonuç: Güvenilir, düşük maliyetli ve kolay uygulanabilir minimal invaziv bir test olan İİAB ile saptanan yüksek duyarlılık ve özgüllük değerleri bu tekniğin tükürük bezi kitlesi ile başvuran hastaların ilk değerlendirmesinde kullanılabileceğini göstermektedir. Anahtar sözcükler: İnce iğne aspirasyon biyopsisi; non-neoplastik tükürük bezi hastalıkları; tükürük bezi tümörü. ABSTRACT Objectives: This study aims to investigate the demographic and histopathological features of patients with lesions in the salivary glands in the head and neck region, and evaluate the safety of fine-needle aspiration biopsy (FNAB). Patients and Methods: Files of 43 patients of salivary glands (27 males, 16 females; mean age 48 years; range 6 to 79 years) diagnosed between January 2008 and July 2013 were retrospectively analyzed. Patients' age, sex, lesion localization, and histopathological diagnoses were recorded. Any correlation between the preoperative FNAB and postoperative histopathological diagnoses was evaluated. Results: Eleven of the patients (26%) chronic sialoadenitis, one (2%) Sjogren s syndrome, 24 (56%) benign salivary gland tumors and seven (16%) were malignant salivary gland tumors. Of the patients with salivary gland tumors, 21 were males (68%) and 10 were females (32%). Of the patients in which benign salivary gland lesions were detected, six were males (50%) and six were females (50%). Of the lesions, 24 (56%) were located in the parotid, 13 (30%) in the submandibular gland, and six (14%) in the minor salivary gland. Thirty patients were performed FNAB preoperatively. Fine-needle aspiration biopsies sensitivity was 80%, specificity was 92%, positive predictive value was 66%, negative predictive value was 95%, and accuracy rate was 90%. Neoplastic pathologies were observed in 72% of all cases, whereas non-neoplastic salivary gland disease was detected in 28%. While neoplastic cases were most often localized in the parotid, non-neoplastic diseases were located in the submandibular glands. 77% of the cases with neoplasm had benign, 23% had malign pathologies. Overall, while male sex was observed at a higher rate in all salivary gland pathologies, there was no sex difference in non-neoplastic cases. Conclusion: High sensitivity and specificity values detected with FNAB, which is a safe, low-cost and easily applicable minimally invasive test, indicates that this technique can be used at the initial assessment of patients applying with salivary gland masses. Keywords: Fine-needle aspiration biopsy; Non-neoplastic salivary gland diseases; salivary gland tumor. Geliş tarihi: 16 Eylül 2014 Kabul tarihi: 22 Eylül 2014 İletişim adresi: Dr. Medine Kara. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Anabilim Dalı, 17020 Çanakkale, Türkiye. Tel: 0533-218 53 50 e-posta: medinekara@gmail.com 2015 İstanbul KBB-BBC Uzmanları Derneği Yayın Organı

26 KBB Uygulamaları Tükürük bezi tümörleri, insandaki tüm tümörlerin yaklaşık %1 ini ve tüm baş ve boyun kanserlerinin yaklaşık %10 unu oluşturmaktadır. [1] Tükürük bezi tümörlerinin yaklaşık %80 i parotis bezinde, %10-15 i submandibüler bezde ve %5-10 u minör tükürük bezlerinde bulunur. Parotis tümörlerinin yaklaşık %20 si submandibüler tümörlerin ise %50 si maligndir. [2] Bu tümörlerin yönetiminde ameliyat öncesi doğru tanı konulması ameliyatın planlanmasında, nüks ve komplikasyonların önlenmesine yardımcı olur. İnce iğne aspirasyon biyopsisi (İİAB) bu açıdan çok büyük önem taşır. Bu çalışmanın amacı tükürük bezi hastalığı olan hastaların yaş, cinsiyet ve tutulan tükürük bezi gibi demografik bulgularını ortaya koymaktır. Ayrıca ameliyat öncesi yapılan ince iğne aspirasyon biyopsisi (İİAB) ni ameliyat sonrası patolojik tanı ile karşılaştırarak İİAB nin özgüllük, duyarlılık ve güvenirliğini değerlendirmektir. HASTALAR VE YÖNTEMLER Kliniğimizde Ocak 2008 - Temmuz 2013 tarihleri arasında tedavisi düzenlenen 43 tükürük bezi olgusunun (27 erkek, 16 kadın; ort. yaş 48 yıl; dağılım 6-79 yıl) dosyaları retrospektif olarak incelendi. Olguların yaşı, cinsiyeti, lezyonun yerleşim yeri, ameliyat öncesi İİAB sonucu ve ameliyat sonrası histopatolojik tanıları kaydedildi. Ameliyat öncesi yapılan İİAB ve ameliyat sonrası histopatolojik tanıları karşılaştırıldı. İnce iğne aspirasyon biyopsisinin duyarlılığı, özgüllüğü, pozitif ve negatif öngördürücü değeri ve doğruluk oranı hesaplanarak güvenirliği değerlendirildi. İstatistiksel analiz, Windows için SPSS 19.0 versiyon (SPSS, Inc, Chicago, IL, USA) yazılım programı kullanılarak gerçekleştirildi. İki grubun karşılaştırılmasında Mann-Whitney U testi ve ikiden fazla grubun karşılaştırılmasında Kruskal-Wallis testi kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak belirlendi. Yaş farkı için Mann-Whitney U testi kullanıldı. BULGULAR Hastaların 24 ü (%56) parotiste, 13 ü (%30) submandibüler bezde, altısı (%14) minör tükürük bezinde (üçü burun boşluğu, biri dudak, biri maksiller sinüs, biri yumuşak damak) yerleşmiş idi. Hastaların 31 ine (%72) histopatolojik olarak neoplazi tanısı konulurken, 12 si (%28) non-neoplastik lezyonlu hastalardı. Non-neoplastik 12 hastanın ise altısı erkek, altısı kadındı (E/K: 1). Tükürük bezi neoplazi olan hastaların lezyonları %70 parotiste, %20 minör tükürük bezlerinde ve %10 submandibüler bezde yerleşimli idi (Tablo 1). Neoplazi saptanan hastaların 24 ü (%77) benign, yedisi (%23) malign idi. Benign neoplazilerin ortalama görülme yaşı 50.2 (6-78 yıl) olup 4. ve 5. dekatta daha sık idi (p<0.05). Benign neoplazili hastaların 16 sı erkek ve sekizi kadın cinsiyette idi (E/K: 2) (p>0.05). En sık benign tümör pleomorfik adenom (%52), ikinci sıklıkla warthin tümörü (%22) idi. Pleomorfik adenomlu olguların 12 si parotis bezinde (%75), ikisi burun boşluğunda, biri submandibüler bezde ve diğer biri de yumuşak damakta yerleşimli idi. Pleomorfik adenomlu hastaların dokuzu (%56) erkek, yedisi (%44) kadındı. Warthin tümörü olan yedi hastanın altısı (%85) parotis bezinde, biri dudak minör tükürük bezlerinde yerleşimli idi (Tablo 2). Warthin tümörlü tüm hastalar erkek cinsiyette idi (%100). Malignite saptanan hastaların yaş ortalaması 62.4 (41-79 yıl) olup 6. ve 7. dekatlarda daha sık olarak görüldü (p<0.05). Malign tümörlü hastaların beşi erkek ve ikisi kadın olup, istatistiksel olarak cinsiyet farkı saptanmadı (p>0.05). Malign olguların tükürük bezlerine göre dağılım oranları değerlendirildiğinde, parotis bezindeki kitlelerin dördünde (%17) malignite saptandı. Submandibüler bezde bu oran %7, minör tükürük bezlerinde ise %33 idi. Non-neoplastik olguların 11 i kronik siyaloadenit, biri Sjögren sendromu idi. Kronik siyalo- Tablo 1 Tükürük bezi patolojilerinin yerleşim yerine göre dağılımı Patolojik sonuç Parotis bezi Submandibüler bez Minör tükürük bezleri Toplam Sayı Sayı Sayı Sayı Yüzde Non-neoplastik 2 10 12 28 Neoplastik 22 3 6 31 Neoplastik lezyonlar Benign neoplaziler 18 2 4 24 56 Malign neoplaziler 4 1 2 7 16 Toplam 24 13 6 43 100

Dereköy ve ark. Tükürük bezi hastalığı olan hastaların demografik özellikleri ve ince iğne aspirasyon biyopsisinin önemi 27 Tablo 2 Tükürük bezi lezyonlarının yaşa ve cinsiyete göre dağılımı Cinsiyet Erkek Kadın Toplam Erkek/kadın Ortalama Yaş (n=27) (n=16) oranı yaş (yıl) aralığı (yıl) Sayı Yüzde Sayı Yüzde Sayı Yüzde Lezyon yerleşim yeri Parotis 18 75 6 25 24 56 3:1 49.08 25-79 Submandibüler bez 6 46 7 54 13 30 0.85:1 34.92 6-61 Minör tükürük bezleri 3 50 3 50 6 14 1:1 50.5 41-62 Hastalık Non-neoplastik hastalıklar 6 50 6 50 12 28 1:1 35.41 23-61 Kronik siyaloadenit 6 55 5 45 11 92 1.2:1 34.63 23-61 Sjögren sendromu 1 100 1 8 0:1 44 44 Neoplastik hastalık 21 68 10 32 31 72 2.1:1 52.96 6-79 Tümör tipi Benign 16 67 8 33 24 77 2:1 50.20 6-78 Malign 5 71 2 29 7 23 2.5:1 62.43 41-79 Histopatolojik tip Pleomorfik adenom 9 56 7 44 16 52 1.28:1 40 25-78 Warthin tümörü 7 100 7 23 1:0 61.85 52-76 Hemanjioma 1 100 1 3 0:1 6 6 Adenoid kistik karsinom 1 50 1 50 2 6 1:1 51.5 41-62 Adenokarsinom 3 100 3 9 3:0 63.33 51-79 Squamöz hücreli karsinom 1 100 1 3 1:0 79 79 Asinik hücreli karsinom 1 100 1 3 0:1 65 65 adenitli olguların dokuzu (%69) submandibüler bezde, ikisi (%8) parotis bezinde idi. Non-neoplastik lezyonu olan hastaların yaş ortalaması 35.4 (23-61 yıl) olup 2. dekatta daha sık görülmekte idi (p<0.05). Hastaların altısı (%55) erkek, beşi (%45) kadın idi ve cinsiyet predispozisyonu saptanmadı (p>0.05). Otuz hastaya (%70) ameliyat öncesi ultrasonografi eşliğinde İİAB yapıldığı saptandı. Elde edilen sitolojik sonuçlar ameliyat sonrası histopatolojik tanı ile karşılaştırıldığında benign-malign ayrımı açısından İİAB nin duyarlılığı %80, özgüllüğü %92 idi ve pozitif öngördürücü değeri %66, negatif öngördürücü değeri %95 ve doğruluk oranı %90 olarak hesaplandı (Tablo 3). TARTIŞMA Tükürük bezleri, majör bezler olan parotis, submandibüler, sublingual bezler ve üst aerodijestif sisteme dağılmış olan sayıları 800 ü bulan minör tükürük bezlerinden oluşur. [1] Tükürük bezlerinde tümöral patolojilerin yanı sıra non-neoplastik patolojiler de bulunabilir. Bu çalışmada hastaların %72 sine neoplazi tanısı konulurken, %28 ine non-neoplastik tükürük bezi hastalığı tanısı konuldu. Non-neoplastik hastalar genç erişkin dönemde (sıklıkla 2. dekatta) daha sık görülmekteydi ve hastalar her iki cinsiyette eşit dağılımdaydı. Tüm primer epitelyal tükürük bezi tümörlerinin %64-80 i parotiste, %9-23 ü minör tükürük bezlerinde, %7-11 i submandibüler bezde, %1 den daha azı sublingual bezlerde görülür. [3-7] Bizim çalışmamızda da tükürük bezi tümörlerinin %70 i parotiste, %20 si minör tükürük bezlerinde ve %10 u submandibüler bezde olup literatürle uyumlu idi. Çalışmamızda tükürük bezi tümörleri en sık 4. ve 5. dekatlarda görülmekteydi ve hastaların çoğunluğu erkekti. Literatürde ise tükürük bezi tümörlerinin görülme yaşı 20-60 yaş olarak verilmektedir. [1] Benign neoplazi saptanan hastalarımızın yaş ortalaması 50.2 idi (6-78 yıl). Alper ve ark. [3] ile Behzatoğlu ve ark. [8] erkek cinsiyet predispozisyonunu vurgularken, Paris ve ark., [9] Vargas ve ark. [4] ile de Oliveira ve ark. [5] kadın cinsiyet predispozisyonu bildirmişlerdir. Nagarkar ve ark. [2] ise cinsiyet farkı bulunmadığını bildirmişlerdir. Çalışma grubumuzda benign tükürük bezi hastalıklarında erkek kadın oranı eşit bulunmakla birlikte bu durum istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı. Genel olarak benign tümörler %54-79 oranında, malign tümörler ise %21-46 oranındadır. [3-11]

28 KBB Uygulamaları İİAB malign İİAB benign Duyarlılık Özgüllük Sayı Yüzde Oran Sayı Yüzde Oran Yüzde Oran Yüzde Oran Histopatoloji malign 4 1 80 4/5 Histopatoloji benign 2 23 92 23/25 Pozitif öngördürücü değer 66 4/6 Negatif öngördürücü değer 95 23/24 Doğruluk oranı 90 27/30 İİAB: İnce iğne aspirasyon biyopsisi. Tablo 3 İnce iğne aspirasyon biyopsisi sonuçları Bizim çalışmamızda benign tümör oranı %77, malign tümör oranı %23 idi. En sık görülen tümör tipi pleomorfik adenom olup değişik çalışmalarda görülme oranı %78-85 olarak verilmiştir. [3-7] Warthin tümörleri %13-14 oranla ikinci sıklıkla görülen benign tümörlerdir. [3-7] Bizim çalışmamızda da pleomorfik adenom %52 oranıyla en sık görülen tümördü. Warthin tümörü ise ikinci sıklıkta (%30) görülen benign tümördü. Çalışma grubumuzda pleomorfik adenomların %56 sı erkek hastalarda, %44 ü kadın hastalarda görüldü. Waldron ve ark. [12] pleomorfik adenomların görülme sıklığını kadın cinsiyette üç kat fazla saptarken, Chidzonga ark. [13] kadın cinsiyet için %56 oranını bildirmiştir. Çalışmamızda warthin tümörlü yedi olgunun altısı (%85) parotis bezinde, biri dudak minör tükürük bezlerinde yerleşimli olup tüm olgular erkek idi (%100). Warthin tümörü için erkek cinsiyet predispozisyonu genel kabul görmüştür. Çalışmamızda en sık görülen malign tümör adenokarsinom (%43) idi. Literatürde en sık görülen malign tümör tipi ise mukoepidermoid karsinom olarak bildirilmekle birlikte değişik çalışmalarda epidermoid karsinom ve adenokistik karsinom en sık görülen malignite olarak bildirilmiştir. [3-9] İlginç olarak bizim çalışmamızda mukoepidermoid karsinom olgusuna rastlanmadı. Parotis tümörlerinin %15-32 si malign iken, submandibüler bez tümörlerinin %20-45 i, sublingual bez ve minör tükürük bezi tümörlerinin %70-90 ı maligndir. Dil, ağız tabanı ve retromolar bölgede bu oran %80-90 dır. [4,6] Çalışmamızda parotis tümörlerinin %18 i malign iken, submandibüler ve minör tükürük bezlerinde bu oran %33 idi. Nagarkar ve ark.nın [2] çalışmasında 24 parotis kitlesinden %58 pleomorfik adenom, %16 mukoepidermoid karsinom, %8 warthin tümörü, %8 benign lenfoepitelyal lezyon tespit edilmiştir. Minör tükürük bezlerinde %67 pleomorfik adenom, %22 adenoid kistik karsinom, %11 mukoepidermoid karsinom saptanırken submandibüler bez tümörlerinde %67 pleomorfik adenom, %33 karsinosarkoma saptanmıştır. Bizim çalışmamızda 24 parotis kitlesinde %50 pleomorfik adenom, %25 Warthin tümörü, %17 malign tümör, %8 kronik siyaloadenit tespit edildi. Submandibüler bezi tutan 13 olgunun dokuzunda (%70) kronik siyaloadenit saptandı. Birer olguda pleomorfik adenom, hemanjiom, malign tümör ve Sjögren sendromu tespit edildi. Minör tükürük bezlerinde patoloji saptanan altı olgunun üçünde (%50) pleomorfik adenom, ikisinde (%33) malign tümör ve birinde (%17) warthin tümörü saptandı. Tükürük bezi tümörleri sıklıkla baş-boyun bölgesinde ele gelen kitle ile karşımıza çıkar. Baş-boyun bölgesinde tespit edilen kitlenin tükürük bezlerine ait olup olmadığını ve tükürük bezi kaynaklı ise tümöral ya da nonneoplastik niteliği ile benign/malign ayrımında ameliyat öncesi dönemde doğru tanı konulması büyük önem taşır. Bu öngörü ile de uygun cerrahi girişim planları yapılabilir. Öykü ve fizik muayene bu yolda yardımcı olsa da ek araştırma yöntemlerine büyük gereksinim duyulmaktadır. Bu yöntemlerden en önemlileri sitolojik inceleme ve görüntüleme yöntemleridir. [1] Biz de çalışmamızda ameliyat öncesi İİAB yapılan 30 olgunun ameliyat sonrası histopatolojik tanı sonuçlarını karşılaştırdık. Otuz olgunun ameliyat öncesi İİAB sonucu ameliyat sonrası histopatolojik tanı ile karşılaştırıldığında İİAB nin malign olguları saptamadaki duyarlılığı %80, özgüllüğü %92, pozitif öngördürücü değeri %66, negatif öngördürücü değeri %95 ve doğruluk oranı %90 olarak saptandı. Literatürde değişik çalışmalarda malign olguları saptamada İİAB nin duyarlılığı %54-94, özgüllüğü %92-100 ve doğruluk oranı %87-94 olarak bildirilmiştir. [8-11,14-17] Bu sonuçlar bize İİAB nin özellikle malign lezyonları saptamada güvenilir bir yöntem olduğunu göstermektedir. Sonuç olarak bu çalışmada tüm olguların %72 sinde neoplastik patoloji görülürken, %28 inde non neoplastik tükürük bezi hastalığı bulundu. En sık tutulan tükürük bezinin %56 oranıyla parotis olduğu saptandı. Neoplastik olgular en sık parotiste (%70) izlenirken, %92 sini sialoadenitlerin oluşturduğu non neoplastik hastalıklar ise çoklukla submandibüler bezde (%83) yerleşimli idi. Neoplazi saptanan olguların %77 si benign, %23 ü ise malign pato-

Dereköy ve ark. Tükürük bezi hastalığı olan hastaların demografik özellikleri ve ince iğne aspirasyon biyopsisinin önemi 29 lojiye sahipti. En sık benign tümör pleomorfik adenom iken, en sık rastlanan malign tümör adenokarsinom idi. Genel olarak tüm tükürük bezi patolojilerinde de erkek cinsiyeti yüksek oranda görülürken, non neoplastik hastalarda cinsiyet farkı yoktu. Nonneoplastik hastaların yaş ortalaması 35.4 yıl, benign neoplazililerin 50.2 yıl, malignitelilerin ise 62.4 yıl idi. İnce iğne aspirasyon biyopsisinin özellikle özgüllüğünün %92, negatif öngördürücü değerinin ise %95 olması dikkat çekiciydi. Tükürük bezi tümörlerinin esas tedavisi cerrahi olup tümörün cinsine ve yayılımına göre radyoterapi ve kemoterapi ilave edilir. Ameliyat öncesi patolojik inceleme sonucuna göre cerrahi rezeksiyon işlemi planlanır. Tümör hücrelerinin tipi ve hastalığın evresine uygun tedavi yapılmalıdır. [1] Bu nedenle ameliyat öncesi doğru tanı konulmasının önemi artmaktadır. İnce iğne aspirasyon biyopsisi ile yüksek duyarlılık ve özgüllük değerleri saptanması tükürük bezi kitlesi ile başvuran hastalarda ilk değerlendirmede kullanılabileceğini göstermektedir. İnce iğne aspirasyon biyopsisi güvenli, ucuz ve kolay uygulanabilir minimal invaziv bir test olarak tükürük bezi lezyonlarının tanısında kullanılabilecek bir yöntemdir. Çıkar çakışması beyanı Yazarlar bu yazının hazırlanması ve yayınlanması aşamasında herhangi bir çıkar çakışması olmadığını beyan etmişlerdir. Finansman Yazarlar bu yazının araştırma ve yazarlık sürecinde herhangi bir finansal destek almadıklarını beyan etmişlerdir. KAYNAKLAR 1. Cawsony R. Benign salivary gland tumours. In: Gleeson M, editor. Scott-Brown n Otorhinolaryngology, Head and Neck Surgery. Volume 2, 7th ed. London: Butterworth s: 2008. p. 2475-521. 2. Nagarkar NM, Bansal S, Dass A, Singhal SK, Mohan H. Salivary gland tumors-our experience. Indian J Otolaryngol Head Neck Surg 2004;56:31-4. 3. Alper M, Patıroğlu E, Benli O. Tükrük bezi tümörleri:142 olgunun histopatolojik tip, yerleşim yeri, yaş ve cinsiyet dağılım analizi. Turkish Journal of Pathology 2001;17:18-2. 4. Vargas PA, Gerhard R, Araújo Filho VJ, de Castro IV. Salivary gland tumors in a Brazilian population: a retrospective study of 124 cases. Rev Hosp Clin Fac Med Sao Paulo 2002;57:271-6. 5. de Oliveira FA, Duarte EC, Taveira CT, Máximo AA, de Aquino EC, Alencar Rde C, et al. Salivary gland tumor: a review of 599 cases in a Brazilian population. Head and Neck Pathol 2009;3:271-5. 6. Eveson JW, Auclair P, Gnepp DR, El-Naggar AK. Tumours of the salivary glands: introduction. In: Barnes L, Eveson JW, Reichart P, Sidransky D, editors. World Health Organization Classification of Tumors. Pathology and Genetics of Head and Neck Tumors. Lyon: IARC Press; 2005. p. 212-5. 7. Atar Y, Topaloğlu İ, Göksel AO. Tükrük bezi tümörleri: 110 olgunun histopatolojik analizi. Selçuk Üniv Tıp Derg 2011;27:193-6. 8. Behzatoğlu K, Bahadir B, Kaplan HH, Yücel Z, Durak H, Bozkurt ER. Fine needle aspiration biopsy of the parotid gland. Diagnostic problems and 2 uncommon cases. Acta Cytol 2004;48:149-54. 9. Paris J, Facon F, Pascal T, Chrestian MA, Moulin G, Zanaret M. Preoperative diagnostic values of fine-needle cytology and MRI in parotid gland tumors. Eur Arch Otorhinolaryngol 2005;262:27-31. 10. Contucci AM, Corina L, Sergi B, Fadda G, Paludetti G. Correlation between fine needle aspiration biopsy and histologic findings in parotid masses. Personal experience. Acta Otorhinolaryngol Ital 2003;23:314-8. 11. Uğuz MZ, Onal HK, Eroğlu OO, Etit D. Sensitivity and specificity of fine needle aspiration biopsy in parotid masses. [Article in Turkish] Kulak Burun Bogaz Ihtis Derg 2007;17:96-9. 12. Waldron CA, el-mofty SK, Gnepp DR. Tumors of the intraoral minor salivary glands: a demographic and histologic study of 426 cases. Oral Surg Oral Med Oral Pathol 1988;66:323-33. 13. Chidzonga MM, Lopez Perez VM, Portilla Alvarez AL. Pleomorphic adenoma of the salivary glands. Clinicopathologic study of 206 cases in Zimbabwe. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 1995;79:747-9. 14. Mahmudova R, Akyıldız S, Midilli R, Uluöz Ü, Yavuzer A. Parotis kitlelerinde ince iğne aspirasyon biyopsisinin tanısal değeri. Ege Tıp Dergisi 2010;49:83-6. 15. Elagoz S, Gulluoglu M, Yilmazbayhan D, Ozer H, Arslan I. The value of fine-needle aspiration cytology in salivary gland lesions, 1994-2004. ORL J Otorhinolaryngol Relat Spec 2007;69:51-6. 16. Das DK, Petkar MA, Al-Mane NM, Sheikh ZA, Mallik MK, Anim JT. Role of fine needle aspiration cytology in the diagnosis of swellings in the salivary gland regions: a study of 712 cases. Med Princ Pract 2004;13:95-106. 17. Seethala RR, LiVolsi VA, Baloch ZW. Relative accuracy of fine-needle aspiration and frozen section in the diagnosis of lesions of the parotid gland. Head Neck 2005;27:217-23.