TİROİD NODÜLLERİNE YAKLAŞIM

Transkript

1 NE YAKLAŞIM Prof. Dr. Sibel Güldiken TÜTF, İç Hastalıkları AD, Endokrinoloji BD

2 PREVALANSI Palpasyon ile %3-8 Otopsi serilerinde %50 US ile incelemelerde %30-70 Yaş ilerledikçe sıklık artmakta Kadınlarda daha sık EDİRNE 2012 nüfus sayısı: kişide nodül mevcut.

3 Tiroid nodülleri içinde kanser prevalansı %5-15 EDİRNE kişide tiroid kanseri????

4 Nodül kanser mi? Bası semptomları var mı? Fonksiyonel mi? Cerrahi / Takip?

5

6 ÖYKÜ < 14 yaş ve > 70 yaş Erkek cinsiyet Hızlı büyüyen nodül Çocukluk döneminde baş-boyun radyasyonu Ailede tiroid kanseri veya tiroid kanseri sendromlarının varlığı (Cowden sendromu, ailevi poliposis, Carney kompleksi, MEN 2. ) Bası bulguları; ses kısıklığı, dispne, stridor..

7 FİZİK MUAYENE Nodülün yeri sayısı çapı kıvamı çevre dokularla ilişkisi Fikse nodül Boyunda eşlik eden LAP varlığı

8 LABORATUVAR Tiroid hormonları Her nodülde TSH istenmeli (TEMD, AACE/AME/ETA) FM veya US de > 1 cm nodülde TSH istenmeli (ATA) TSH düzeyine bakılmalı TSH düşükse st4, st3 ve T3 TSH yüksekse st4 ve antikorları Tiroglobulin bakılmamalı PET taramada tiroidte tutulum varsa

9 LABORATUVAR Tiroid antikorları TSH düzeyi yüksekse anti-tpo/anti-tg istenmeli (Hashimoto tiroidit) Anti-Tg (Lenfositik tiroidit) TRAb (Graves Hastalığı)

10 LABORATUVAR Kalsitonin ATA C hücre hiperplazisi veya erken evre MTK tanısı konulabilir Pentagastrin uyarı ile duyarlılığı artar Olumlu veya olumsuz kesin bir öneri yok AACE/AME/ETA Nodüllerde bakılmalı MNG de cerrahi öncesi bakılmalı Stimüle kalsitonin testine gerek yok TEMD Nodüllerin takibinde en az bir kez bakılmalı Cerrahi öncesi bakılmalı MTK veya MEN şüphesinde

11 TİROİD SİNTİGRAFİSİ (Tc 99m veya I 123) Nodül değerlendirilmesinde rutin kullanılmamalı Düşük TSH düzeyinde istenmeli Ektopik tiroid veya retrosternal tiroid kuşkusunda istenmeli İyot eksikliği olmayan bölgelerde TSH normal olsa da istenmeli

12 TİROİD SİNTİGRAFİSİ (Tc 99m veya I 123) Soğuk Nodül Ilık Nodül Sıcak Nodül Kanser oranı %16 %9 %1-4

13 TİROİD ULTRASONOGRAFİSİ Genel toplum taramasında kullanılmaz Tiroid palpasyonu normal olan ve risk grubunda olmayanlarda önerilmez Tiroid nodülü veya MNG varlığında Yüksek riskli grupta tiroid palpasyonu normal olsa da Boyun BT, MRI veya PET incelemede nodül tespit edilmişse Boyunda LAP varlığında Gerçek nodül ayrımının yapılması için İİAB endikasyonunu belirlemek için

14 TİROİD US Bening Nodül Özellikleri İZO-HİPEREKOJEN DÜZGÜN SINIR KABA KALSİFİKASYON İNCE HALO PERİFERİK KANLANMA YUMURTA KABUĞU KALSİFİKASYON

15 TİROİD US Malign Nodül Özellikleri HALO KAYBI MİKRO KALSİFİKASYON HİPOEKOJEN ÖA çap > transvers çap Elastosonografide sert nodül DÜZENSİZ SINIR İNTRANODAL AKIM Boyunda LAP +

16 İİAB ENDİKASYONLARI Yüksek risk grubunda, kuşkulu US bulguları olan > 5 mm nodül Boyunda LAP eşlik ettiği nodüller Mikrokalsifikasyonu olan > 1 cm nodüller Solid ve hipoekojen > 1 cm nodüller Solid ve izo-hiperekojen > 1.5 cm nodüller Karışık yapılı ve şüpheli US bulguları olan > cm nodüller Süngerimsi yapı içeren veya karışık yapılı ama şüpheli US bulguları olmayan > 2 cm nodüller Çevre doku invazyonu PET görüntülemede belirlenen nodüller Sintigrafide sıcak nodül tespit edilmişse İİAB önerilmez

17 TSH Normal TSH Düşük düzey Sintigrafi Ultrasonografi Ilık/ Soğuk nodül Sıcak nodül <1 cm veya risk yok >1 cm veya risk var RAI/Cerrahi İzlem İİAB

18 US EŞLİĞİNDE İİAB ENDİKASYONLARI Tanımlanamayan, yetersiz sitoloji Karışık nodüller Palpe edilemeyen nodül Posterior yerleşimli nodül Zor boyun yapısı

19 US EŞLİĞİNDE İİAB Gerekli malzemeler İşaretleme Biyopsi ÖZGÜLLÜK %83 ÖZGÜNLÜK %92 Yayma hazırlama Yanlış Negatiflik % Yayma hazırlama Sitoloji materyali

20 İİAB

21 BETHESDA 2007 SINIFLAMASI Malignite Oranı Öneri Bening Yetersiz materyal Önemi belirsiz atipi Folliküler neoplazi şüphesi Malignite şüphesi Malignite < %1 İzlem < %1-4 US eşliğinde İİAB tekrarı %5-10 US eşliğinde İİAB tekrarı %20-30 Lobektomi %65-75 Tiroidektomi %97-99 Tiroidektomi

22 Tiroid Nodülleri Bening Nodüller Kolloid nodül Hashimoto tiroiditi Kist: kolloid, basit, kanamalı Folliküler adenom Hurthle hücreli adenom Malign Nodüller Papiller tiroid kanseri Folliküler kanser Medüller tiroid kanseri Anaplastik kanser Primer tiroid lenfoması Metastazlar

23 Bening Nodüllerde Medikal Tedavi Rutin tedavi olark önerilmez, kısa süre ile denenebilir. Kullanılmaması gereken durumlar Büyük nodül veya MNG varlığı Postmenopozal dönem Kardiyak hastalığı olanlar

24 Bening Nodüllerde Diğer Tedaviler Perkütan Etanol (PEI) Enjeksiyonu Laser Termal Ablasyon Radio Frekans Ablasyon (RFA) Perkütan Laser Ablasyon (PLA)

25 TEŞEKKÜRLER Teşekkürler