Dumanl : Geçmi in gazetecilik anlay art k sona erdi

GAZETE TASARIM GÜNLER 2010 Dumanl : Geçmi in gazetecilik anlay art k sona erdi +1T Gazete Tasar m Günleri nin aç konu mas n Zaman Gazetesi Genel Yay n Yönetmeni Ekrem Dumanl yapt. 2 de Garcia: Bas l gazete sonsuza kadar ya ayacak Birçok gazete ve dergiye tasar m dan manl yapan Dr. Mario Garcia, deneyimlerini +1T de payla t. 3 te 28 HAZ RAN-5 TEMMUZ 2010 GAZETE TASARIM GÜNLER NDE 5. YIL FOTO RAF: SA M EK Gazete Tasar m EN S BERBERO LU yi haber gelirse tasar m kendili inden ç kar 14 te SAL H MEMECAN Karikatürist olmak donan m gerektirir 7 de Günleri 5 ya nda Zaman n ev sahipli inde gerçekle en +1T Gazete Tasar m Günleri ne, güzel sanatlar ve ileti im fakültesi ö rencilerinden 95 ki i kabul edildi. Kat l mc lar bir hafta boyunca hem haber hem de gazete tasar m konusunda uzmanlardan e itim ald. Bilgi ve teknolojinin etkisiyle her eyin de i ime u rad günümüzde her alanda bir aray söz konusu. Fark olu turup öne ç kman n yolu tasar mdan geçiyor hiç üphesiz. Toplumun büyük ço unlu unun günlük olarak takip etti i gazetelerin bu gerçe in d nda tutulmas imkâns z. Ancak uygulamada durumun böyle olmad da a ikar. Gazeteler, tasar ma ay rmas gereken vakit, dikkat ve kayna hâlâ harcam yor. Konuya önemi kadar kafa yorulmuyor, gerekli bilimsel ara t rmalar yap lm yor. Hele imdilerde bas l gazetenin gelece i ve ömrünün tart - ld ortamda bir eyler yap lmas gerekti i muhakkak. Di er mecralar n da etkisiyle okurun ihtiyaçlar ve beklentileri büyüdü. Bunun kar- lanmas gazetelerin ba ar s n etkileyecek temel faktör olacak. te bu gerçeklerden yola ç karak gazete tasar m na farkl bir bak getirme dü üncesiyle ortaya ç kan +1T Gazete Tasar m Günleri, 28 Haziran-5 Temmuz tarihleri aras nda Zaman Gazetesi nde gerçekle ti. 5. ya n kutluyor olman n da verdi i güç ve güvenle seminer 2010 da biraz daha geli ti ve detayland. Alan nda Türkiye nin ve dünyan n en önemli ustalar, seminer konu mac lar aras nda yer ald. Bunlar aras nda yay n yönetmenleri de vard. Zaman Gazetesi Genel Yay n Müdürü Ekrem Dumanl, Hürriyet Gazetesi Genel Yay n Yönetmeni Enis Berbero lu seminerde tasar ma bak lar n aç klad. Dünyada gazete tasar m nda trendleri belirleyen en önemli isimlerden Dr. Mario Garcia, gelecekte gazete tasar m n n nas l ekillenece ini, yapt sunumla dinleyicilere aktard. Tasar m n en önemli unsurlar ndan olan foto raf konusunu ünlü foto rafç Steve McCurry anlatt. McCurry, 1984 y l nda çekti- i Afgan K z foto raf yla ün kazanm t. Türkiye de grafik tasar m n öncü ismi Bülent Erkmen, gazetelere dair tasar mc bak aç s n ortaya koydu. Ünlü karikatürist Salih Memecan, karikatüristlikten önce mesle e görsel yönetmen olarak ba lad - n ve ard ndan nas l karikatürist oldu unu esprili bir söyle iyle payla t. Reklamc Serdar Erener, markala may ve tüketiciye ula man n en do ru yolunun onun gönlüne hitap etmek oldu unu anlatt. Görsel yönetmenler gazete tasar m n püf noktalar n aç klarken tecrübelerini payla t. Zaman Gazetesi haber, foto raf ve tasar m kadrosu, olu turulan tasar m vizyonunu ö rencilere aktard. Bülent Erkmen, Gazete Tasar m Günleri nde STEVE McCURRY: KALB N N SES N D NLE, TUTKUNUN PE NDEN G T 4 ve 5 te AL ACAR: +1T EKOL OLDU Milliyet Gazetesi Görsel Yönetmeni Ali Acar, +1T Tasar m Günleri nin bir ekol oldu unu ve Türk medyas n n bu seminerlerden dolay Zaman Gazetesi ne te ekkür etmesi gerekti- ini söyledi. Acar ayr ca Türkiye deki gazetelerin içerisinde di erlerinden ayr an tek gazetenin Zaman Gazetesi oldu unu ifade etti. +1T Tasar m Günleri nin ikinci gününde, kat l mc ö rencilerle bir söyle i yapan Ali Acar, meslek hayat ndaki deneyimlerini payla t. 6 da SERDAR ERENER Reklamda ba ar n n s rr gönle hitap etmektir 15 te Türkiye de gazete tasar m denilince akla gelen isimlerin ba nda hiç üphesiz ünlü gra k tasar mc Bülent Erkmen gelir. Gra k tasar m n her alan nda oldu u gibi gazete tasar m nda da kilometre ta say labilecek çal malara imza att Erkmen. Ünlü gra k tasar mc seminerin dördüncü gününde kat l mc lara etkileyici, etkileyici oldu u kadar a rt c bir sunum yapt. Öyle ki iki buçuk saat süren sunum ve konu ma süresince ö renciler dikkat kesildi. 8 de

BE NC YIL GAZETE TASARIM GÜNLER 2010 02 TASARIM, HABER N DAHA Y ANLA ILMASI Ç ND R Gazete Tasar m Günleri nin ilk gününde konu an Zaman Gazetesi Haber Müdürü Fatih U ur, haber ve tasar m n insan unsurundan ayr dü ünülemeyece ini, insan ilgilendiren her eyin de haber de eri ta- d n söyledi. Fatih U ur, gazetecinin i inin haberi derinle tirmek oldu unu, habercinin ise en ufak bir detaydan veya bir foto raftan haberin farkl boyutlar n ortaya ç karabilmesi gerekti ini vurgulad. Sayfalarca yaz lacak bir haberin, tasar m sayesinde görsel bir ö e ile kolayca anla l r hale gelebildi ini belirten U ur, Gazetecili in temel formülü olan 5N1K ile tasar m sembolize eden +1 ortakt r. Çünkü gazeteci en çetrefilli senaryoyu bile sade ve anla l r bir hâle getirmek zorundad r. Habercilerin bu nedenle tasar mda da uzmanla mas gerekiyor. Tasar m haberciyi hareket halinde olmaya, yeni platformlarda olmaya zorluyor. te bu nedenle tasar m, okuyucunun haberleri daha kolay anlamas ve yorumlayabilmesi için gereklidir. dedi. U ur, infografik kullan m n n önemine de dikkat çekti i konu mas nda, okuyucuya haberle aktar lmas zor olan bilgilerin infografikler yard m yla çok daha kolay bir ekilde sunuldu unun alt n çizdi. ZAMAN FOTO RAFLAR: KÜR AT BAYHAN, MEHMET AL POYRAZ, FETHULLAH AKPINAR, HASAN ERTA FOTO RAF: HASAN ERTA YAZICI: TASARIMCI OKURU OLAY YER NE GÖTÜRÜR Seminerin ilk gününde Zaman Gazetesi Görsel Yönetmeni Fevzi Yaz c, haber ve tasar m ili kisini inceleyen bir konu ma yapt. Genel hatlar yla tasar m analizi yapt - konu mada Yaz c, tasar mc n n okuru olay yerindeymi gibi hissettirmesi gerekti ini belirtti. Bu amaca ula mak için haberin tasar mc gözüyle okunmas ve içeri i en iyi yans tacak tasar m ve haber unsurlar n n belirlenmesi gerekti ini aç klayan Yaz c, ç kan sonucun sanat eseri olmad n ancak sanat n ve tasar m n bütün imkânlar ndan yararlanan modern gazete oldu unu vurgulad. ZAMAN Ö renciler, seminerin ilk gününde Zaman n yay n mutfa n ve matbaay gezdi. Today s Zaman n bask s n inceledi. +1T Gazete Tasar m Günleri nin aç konu mas n yapan Zaman Gazetesi Genel Yay n Müdürü Ekrem Dumanl, Tasar m Günleri nin, mesle in ç tas n yükseltmek için yap lm giri imlerden biri oldu- unu belirtti. Her ey gazete tasar m n n ç tas n yükseltmek için Gelecekte ayn formatla gazetecilik devam etmeyecek. Gazetelerin formatlar n n de i ece i ve yepyeni bir yol izlenece i kesin. Mevcut anlay n yerini daha dinamik, de i ken ve gün içinde kendini yenileyen gazetecili in alaca anla l yor. Ancak gazetecili in ölmeyece i de bir gerçek. HABER SÜHEYLA SANCAR Türkiye nin dört bir yan ndan gelen ö rencilerin kat l m yla ba layan Gazete Tasar m Günleri, Zaman Gazetesi nin ev sahipli inde gerçekle ti. Üniversitelerin güzel sanatlar ve ileti im fakültelerinin ilgili bölümlerinden gelen 95 kat l mc, seminerin ilk gününde yay n mutfa n n haber ve tasar m dolu atmosferinde Zaman n Genel Yay n Yönetmeni Ekrem Dumanl, Görsel Yönetmen Fevzi Yaz c ve Haber Müdürü Fatih U ur u dinleme imkân buldu. Program n aç konu mas n yapan Zaman Gazetesi Genel Yay n Müdürü Ekrem Dumanl, +1T Tasar m Günleri nin mesle in ç tas n yükseltmek için yap lm giri imlerden biri oldu unu belirtti. Dumanl, gazetecili in gelece ine ili kin olarak, bilgi edinme ihtiyac devam etti i sürece, profesyonel olarak do ruyu yanl tan süzebilen, ayr tutabilen bir kadroya ihtiyaç oldu unu söyledi. Dünyada ve Türkiye de gazetecili in nereye gidece inin tart lmaya ba land n anlatarak, Gelecekte ayn formatla gazetecilik devam etmeyecek. Gazetelerin formatlar n n de i ece i ve yepyeni bir yol izlenece i kesin. Mevcut anlay n yerini daha dinamik, de i ken ve gün içinde kendini yenileyen gazetecili in alaca anla l yor. Ancak gazetecili in ölmeyece i de bir gerçek. dedi. Önümüzdeki y llarda haberden ziyade haberin arkas nda kimin durdu- unun, haber ve yorumun kim taraf ndan aktar ld n n öne ç kaca na dikkat çeken Dumanl, gazetelerin marka de erinin daha da önemli hale gelece ini vurgulad. Bilgi edinmenin kolayla t günümüzde, do ru bilgiye ula man n oldukça zorla t na da de inen Dumanl, yanl kullan lm bir foto raf n, bir makalenin, bir kelimenin ya da bir harfin bile kimi zaman uluslararas arenada diplomatik krizlere yol açabilece ini aktard. 95 ö rencinin genel programa, 100 ö rencinin de uluslararas konu mac lar n kat ld 3 günlük programa dahil edildi i etkinlik gazetenin merkez binas nda gerçekle ti. Etkinlik süresince ö rencilerin, seminer, sergi, söyle i ve atölye çal malar nda, pratik ve teorik bilgiye ayn anda ula abilme imkân sa land. 5 Temmuz da sona eren etkinli e sponsor olan Vitra firmas, etkinlik kapsam nda ö rencilerin ders aralar nda çal abilece i seramik sanat atölyesi kurdu. Ana sponsor Adobe ise seminer boyunca gençlere yeni grafik tasar m programlar n n tan t m n yapt.

GAZETE TASARIM GÜNLER 2010 03 Bas l gazete, gelecekte de hayat n sürdürecek FOTO RAF: MUSTAFA SA LAM FOTO RAFLAR: MEHMET AL POYRAZ HABER HÜSEY N AYDIN Zaman Gazetesi nin her y l giderek büyüyen ve bir okul olma yolunda ilerleyen +1T etkinli i, ikinci gününde dünya devlerini a rlad. Dünya üzerinde birçok gazete ve dergiye tasar m dan manl yapan Mario Garcia, deneyimlerini +1T de payla t. Medyan n gelece i konusunda çarp c öngörülerde bulunan Amerikal tasar m ustas Garcia, Bas l gazete sonsuza dek sürecektir. Sadece di er platformlarda da var olmay ba aran gazeteler hayatta kalacak. dedi. Hiçbir zaman tasar m okumad n ; ama hayat nda tasar m n hep oldu unu belirten 63 ya ndaki usta tasar mc, yaz l medyan n yerini tamamen internet medyas na b rakaca tezine kar ç kt. Garcia, Bas l gazete ortadan kalacak m? Kesinlikle hay r. Her zaman sayfa üzerinde mürekkep ç kacak. Ama bas l gazeteler, 20 y l sonra günlük olarak 500 den fazla gazeteye görsel dan manl k yapan ünlü tasar mc Mario Garcia n n, +1T etkinli i kapsam ndaki konu mas n Zaman Gazetesi Genel Yay n Yönetmeni Ekrem Dumanl ile Hürriyet Gazetesi Genel Yay n Yönetmeni Enis Berbero lu da dinledi. Konu ma sonunda Fevzi Yaz c, Garcia ya plaketini sundu. MARIO GARCIA: T POGRAF GAZETEYE K ML K KAZANDIRIR Gazetelerin tipografilerinin de önemine dikkat çeken Garcia, okuyucuyu en fazla çekecek tipografinin kullan lmas gerekti ini vurgulad. Gazeteye tipografinin kimlik verdi ini dile getiren Garcia, Gazetelerin ismini ç kard n zda, ortalama bir okuyucuya sorun, Bu New York Times, bu USA Today. der. Eminim Türkiye de de böyledir. derken; s k c bir tipografiye sahip gazete ve dergilerin bundan sonra olmayaca n n alt n çizdi. Garcia, konu mas nda gazete tasar m n madde madde analiz etti. Tipografi, foto raf kullan m ve renk gibi konular yapt çal malar üzerinden giderek dinleyicilere aktard. Bir gazeteyi tasarlama sürecinde kar la labilecek belli ba l sorunlar tecrübelerinden aktararak aç klad. Yar n dü ünen gazetelerin tablet versiyonu olmal HABER FAT H VURAL Mario Garcia, medyan n yak n gelecekte boy gösterece i yeni platform olarak görülen tabletler i ve uygulamalar anlatt. Apple n ç kard ipad lerle gündeme gelen tabletlerin say s n n, aral k ay na kadar farkl markalarla 8 e ç kaca n kaydeden duayen tasar mc, Gelecek tabletlerdir. Bu ekilde çal maya al al m. Tablet ç kt zaman bilgiyi sunacak platformlar tamamlanm oluyor. Aral k ay na kadar 8 tablet olacak. Gelece i dü ünen her gazetenin aral k ay na kadar tablet versiyonu olmal. ifadelerini kulland. Yeni neslin kendisini Facebook ve Twitter gibi ortamlarda ifade etti ini ve bunun habere yepyeni bir boyut katt n söyleyen Garcia, Facebook ve Twitter gibi ortamlarda, editörlerin uzun zamand r yazmad yaz lar yaz l yor. Hayat n ufak tefek eylerinden bahsediyorlar. sözlerini kulland. Gelinen süreçte vatanda gazetecili- i kavram n n ortaya ç kt n belirten Mario ç kmayacak. nsanlar hafta içi dijital olarak haberlere ula acak, hafta sonu bas l gazetesini okuyacak. diye konu tu. Meslek hayat nda 40. y l n kutlayan tasar mc, medyan n en önemli sorunlar ndan birisi olan muhabir ve tasar mc ayr m na da dikkat çekti. Bu gerekçeyle WED CONSEPT (evlilik konsepti) kavram n üretti ini anlatt : Tasar mc, editör ve muhabirler, ayr adalarda ya yorlar. Bu, asl nda bir evlilik. Muhabir, editör ve tasar mc n n evlenmesidir. Birinin önemi di erinden daha büyük olamaz. En iyi tasar m departman, muhabirlerle ve editörlerle birlikte çal r. deal tasar ma ula mak için muhabirlerin gelmesini beklemeyin, siz onlar ça r n. Ünlü tasar mc, haber sayfas kurgulan rken, birinci hikâye, ikinci hikâye ve f s lt eklinde üç bölüme ayr ld ve özellikle Alman medyas nda daha fazla uyguland n aktard. F s lt n n bazen önündeki haberin de önüne geçebildi inin alt n çizerek, unlar Garcia, yeni dönemi öyle anlatt : Cep telefonuyla foto raf çekip, bunu hemen gönderebiliyorsunuz. Bas nda haber duyulmadan önce vatanda lar taraf ndan haber duyuruluyor. Örne in Hudson Nehri ne uçak dü tü ünde, nehre bakan o slerde çal anlar, bunu SMS olarak geçti. Haber daha AP de ç kmadan, vatanda lar bu olay duymu tu. Gazeteciler art k, ikinci ya da üçüncü ah s oluyor. Medyada ya anan bu geli melere gazetelerin duyars z kalamayaca n belirten usta tasar mc, haber merkezlerinin yeniden gözden geçirilmesi gerekti ini savundu. Haber merkezlerinin geleneksel al kanl klar ndan vazgeçip art k multimedia y da dü ünmek zorunda oldu unu söyledi. Yaz l bas na olan ilginin azalmas n da de erlendiren Garcia, Yepyeni bir nesil var. Gazeteler, onlar terk edip gitti i için kendi hikâyelerini yazmak istiyorlar. Bu görmezden gelinemez. lginin azalmas, gazetelerin gerçekle örtü memesine, editörlerin gerçekten kopuk olmas na ba l d r. eklinde konu tu. kaydetti: F s lt lar, iyi editörlerin ve iyi muhabirlerin ürünüdür. nsanlar n hikayeyi olu turmas için, bu ba tan ç kartacak bir yap da olmal. Mario Garcia, bir hikâyeyi anlatman n en iyi yolunun foto raf kullanmak oldu unu dile getirirken, foto muhabirlerinin gelecekte daha da önem kazanaca n vurgulad. Foto galerilerinin bu anlamda ra bet görmeye ba lad n belirtti ve buna Denver Post u örnek gösterebilece ini söyledi. nfogra klerin son y llarda öne ç kmaya ba lad n belirten Garcia, ngiltere- Almanya maç nda verilmeyen golün bir infogra kle çok daha iyi anla ld n savundu. Garcia, Türkiye de gazete sayfalar n n kaotik bir yap da oldu unu örneklerle aç klad. Ünlü tasar mc, Her resim birbiriyle mücadele ediyor gibi. Renkler birbirini çeki tiriyor. ifadelerini kulland. Hemen ard ndan renkli gazetelerin dünyan n her yerinde ilgi çekici oldu unu ifade etti ve buna Alman Bild gazetesini örnek verdi. Garcia Media taraf ndan tasarlanan gazeteler aras nda Belçikal DeMorgen ve The Wall Street Journal gibi önemli gazeteler bulunuyor. Garcia ve McCurry, stanbul un e siz Bo az manzaras kar s nda cep telefonlar yla birbirlerinin foto raf n çekti.

BE NC YIL GAZETE TASARIM GÜNLER 2010 04 FOTO RAFLAR: FETHULLAH AKPINAR F LM YAPIMCILI I DERS ALIRKEN, FOTO RAFA LG DUYDUM FOTO RAFLAR: STEVE MCCURRY Foto raf alan nda çok say da ödülün sahibi ve ayn zamanda Magnum foto raf ajans üyesi de olan McCurry, lm e itimi ald - y llarda akl nda hiç foto rafç l k dü üncesinin olmad n dile getirdi. Ancak foto rafç l k derslerinin ba lamas n n ard ndan, foto raf sanat ile ilgilenmeye ba lad n ifade eden McCurry, unlar söyledi: Bu i üzerinde hiç dü ünmemi tim. Film yap mc l üzerine e itim al rken, okulda foto rafç l k dersleri de ald m. Foto raf e itimleri s ras nda, foto rafç l kla çok daha fazla ilgilenmeye ba lad m. Ondan sonra, hayat m n geri kalan nda yapaca m i in bu olmas gerekti ine karar verdim. Önümüzdeki dönemde, birçok ülkeyi gezerek haz rlad Budizm konulu foto ra ar n kitapla t rmay planlayan Steve McCurry, kariyeri boyunca haz rlad 15 ayr konuyu da bir kitapta toplamak üzere haz rl klarda bulundu unu aç klad. ZAMAN McCurry, 1984 y l nda Afganistan daki bir mülteci kamp nda çekti i Afgan K z na yard m etmek için binlerce insan n kendilerine ula t n söyledi. Afgan K z n 2001 de yeniden buldu ve foto raflad. STEVE MCCURRY, AFGAN KIZI NIN H KÂYES N DE GENÇLERLE PAYLA TI Seminerde tecrübelerini dinleyicilerle payla an Steve McCurry, arbat Gula isimli Afgan K z n n hikâyesini de anlatt. Foto raf çekmek için 1984 y l nda mülteci kamp na gitti ini söyleyen McCurry, derme çatma bir okulda ders gören ö rencileri fark etti ini ve Sovyet-Afgan sava nda öksüz kalm Gula n n yöresel k yafetlerle çok güzel bir foto raf olaca n dü ündü ünü belirtti. Onu ürkütüp kaç rmamak için önce s n f arkada lar n resimleyen McCurry, ortam n rahatlamas ndan da yararlanarak arbat n foto raf n çekmeye ba lam. Tam bu esnada görevli ö retmenin söyledikleri çok etkili olmu. Ö retmen, adeta gelece i görürcesine arbat a, foto raf n n çekilmesi halinde dünyan n dikkatinin oradaki drama yönelebilece ini söyler. Bu uyar üzerine arbat Gula, o zihinlere kaz nan pozunu vermi. Foto raf National Geographic dergisinde yay mlan nca büyük yank uyand rd ndan bahseden Steve McCurry, binlerce mektup ald n ve insanlar n arbat Gula ya yard m etmek istediklerini anlatt. Dergi, 2002 y l nda Afgan K z n bulmak için tekrar harekete geçer. Steve McCurry, k z n foto raf n bütün mülteci kamplar na da t r ve bu sayede arbat Gula n n erkek karde ini tan yan birine ula l r. Ekip, 1992 de mülteci kamp ndan ayr l p ülkesine dönen Gula ya, Afganistan n ücra bir bölgesinde ula may ba arm. arbat Gula n n yeni ve eski foto raf birtak m tekniklerle incelendi ini aç klayan McCurry, Uzmanlar göz irisinden foto raf n arbat Gula ya ait oldu unu kesinle tirdi. Dergi, Afgan K z n hacca yollad ve 2002 y l nda tekrar kapa na ta d. ZAMAN Steve McCurry, Eminönü nde, günbat m nda Ara Güler in foto raf n çekti. Steve McCurry nin gençlere tavsiyeleri Ekipmanlar n z iyi olsun. Bilmedi iniz bir yere mutlaka bir rehberle gidin. Do ru hikâyeyi yakalayabilmek çok önemli. Dijital makineler dü ük kta çok iyi foto raf kalitesi yakal yor ve çekti iniz kareleri an nda görebiliyorsunuz. Bu avantajlar kullanmak gerek. Kalbinin sesini dinle tutkunun pe inden git Gazete tasar m n n ayr lmaz parças olan foto raf konusunu en iyi anlatacak ki i, sahada en iyi foto raf çekmi ki ilerden biri olmal yd. Steve McCurry de hiç üphesiz bu isimlerin ba nda gelenlerden. McCurry yapt - konu mada iyi foto raf n sahip olmas gereken özelliklere de indi. HABER FAT H VURAL Afganistan daki bir mülteci kamp nda çekti i, National Geographic e kapak olan Afgan K z foto raf yla tan nan foto rafç Steve McCurry, +1T nin konu uydu. National Geographic te kariyerine devam eden McCurry, Afgan K z foto raf yla kariyerinin de i ti ini söyledi. ABD li foto rafç, 2-3 dakikal k bu i benim kariyerimi ekillendirdi, hayat mda uzun süreli etki yapt. Ölüm ilan m yaz ld zaman birinci cümle Afgan K z n çeken ki i olacak. dedi. Foto rafta birinci önceli inin renklerden öte; hikayenin kendisi oldu- unu vurgulayan McCurry, ba ta Hindistan olmak üzere, Tibet, ABD ve Afganistan gibi yerlerde çekti i foto ra ar göstererek, hikâyelerini anlatt. 1984 y l nda Afganistan daki bir mülteci kamp nda çekti i Afgan K z na yard m etmek için binlerce insan n kendilerine ula t n hatta evlenmek isteyenler bile bulundu unu söyledi. 2001 y l nda Afgan K z n, 2 haftal k yorucu ara t rma sonucu yeniden bulduklar n anlatan McCurry, sözlerini öyle sürdürdü: Evlenmi ti, 3 çocu u olmu tu. Öldü- üne dair birçok rapor alm t k, hayatta oldu- unu görmek bizi çok rahatlatt. National Geographic onu Mekke ye hacca gönderdi ve - nansal yard m ba lad. Kulland m z resimle ilgili ona borcumuzu ödedik. Kocas bir ekmek f r n nda çal p günde sadece 1 dolar kazan yor. Bugün Afganistan s n r na yak n bir yerde ya yorlar. McCurry, National Geographic in Kâbil de k zlar n e itimi için okul açt n ve burada 300 k z ö rencinin ö renim gördü ünü aktard. Üzerinde çal t en dramatik hikayenin 1990-1991 deki Körfez Sava oldu unu belirten ABD li foto rafç, 11 Eylül sald r lar nda kiz Kuleler in y k l n evinin penceresinden gördü ünü ve sald r n n hemen ard ndan olay yerine giderek foto ra ar n çekti ini söyledi. Steve McCurry, foto rafç l a ba lama hikâyesini ise öyle anlatt : lk spor, moda haberlerinin foto ra ar n çektim. Hep ayn eyleri çekiyordum. Bir süre sonra yerimde duramaz oldum. Gerçek tutkum seyahat etmekti. Para biriktirip Hindistan a gittim, iki y l m orada geçirdim. Daha sonra, rüzgar nereye sürüklerse oraya gittim. Kalbinizin sesini dinlemek ve tutkunuzun pe inden gitmek çok önemli. McCurry, 26. kareyi Ara Güler e ay rd HABER SELAHATT N SEV Ünlü foto rafç n n stanbul ziyaretinde ilginç bir olay da habercilerin dikkatini çekti. Kodak fabrikas nda üretilen 36 pozluk son makara, ünlü foto rafç Steve McCurry ye teslim edildi. McCurry, kendisine verilen lmi büyük bir özenle New York ta makinesine takt ve bu devasa ehirde sadece bir kare çekmekle yetindi. Efsane lmin ilk karesine ünlü sinema oyuncusu Robert De Niro yerle ti. McCurry, 26 kareye kadar olan lmleri ise Hindistan da doldurdu. Filmin 26. karesini çekmek Türkiye ye nasip oldu. Zaman n +1T Gazete Tasar m Günleri için geldi- i stanbul da 26. pozda tarihi stanbul silueti önünde Ara Güler in portresini çeken ünlü foto rafç, Bu lmle ilgili son hikâyemde dostum Ara Güler in ve stanbul un olmas ndan çok memnunum. diyor. lk olarak 1936 y l nda foto raf dünyas nda yerini alan Kodachrome lmi, 73 y ll k tarihinde amatör veya profesyonel binlerce foto rafç n n en çok tercih etti i lmlerden oldu. 1960 l y llar n sonu ile 70 lerde efsanele en lm için ünlü sanatç Paul Simon bile ark yazm. FOTO RAF: SELAHATT N SEV

GAZETE TASARIM GÜNLER 2010 05 FOTO RAF: SELAHATT N SEV Steve McCurry ile Zaman n tasar mc lar ve foto raf editörleri stanbul da foto safari yapt. McCurry, özellikle Sultanahmet ve çevresini dola mak istedi. Hediyelik e ya satan dükkânlarda onu ho bir sürpriz bekliyordu... Afgan K z McCurry yi Sultanahmet te de buldu (Soldan sa a) Bünyamin Köseli, Selim im iro lu, Fevzi Yaz c, Steve McCurry, Mustafa Sa lam, Nurettin Aslanta, Edip Y lmaz, Selahattin Sevi. HABER BÜNYAM N KÖSEL Steve McCurry, Zaman Gazetesi nin foto muhabirleri ve tasar mc lar yla birlikte stanbul u foto ra ad. Biz asl nda onunla Taksim Meydan na gitmek istiyorduk fakat o Sultanahmet i tercih etti. Çünkü yakla k 30 y l önce de tarihi yar maday dola m ve çok etkilenmi. Seminerin ikinci günü Zaman da verdi i konferans n ard ndan solu u Sultanahmet Camii nin bahçesinde ald k. Camiyi dikkatle inceleyen foto rafç, güne batana kadar elinden makinesini hiç dü ürmedi. Divanyolu nda yürüdü, bir ara gözden kayboldu. Bakt k ki Türk Oca na girmi ve mezar ta lar n n üzerinde dola an kedilerin foto ra ar n çekiyor. Parkta uyuyanlar, seyyar sat c l k yapanlar ve caddede yürüyen turistler de onun karelerine girdi. Hediyelik e ya dükkânlar nda ise ho bir sürprizle kar la t. Steve McCurry, girdi i her dükkânda 1984 y l nda çekti i Afgan K z foto raf n gördü. Foto raf n Steve McCurry ye ait oldu unu ö renen esnaf, ilk ba ta biraz korktu. Çünkü foto ra ar izin al nmadan ço- alt l yor ve parayla sat l yordu. McCurry, telif istemedi ini ve Afgan K z n n art k kendisine ait olmad n, ortak bir de er haline geldi ini söyleyince herkes derin bir nefes ald. Abi senin sayende çok para kazand m. diyerek ünlü foto rafç ya sar lanlar da oldu, ne yapaca n a rarak Afgan K z foto raf n imzalay p Steve McCurry ye hediye eden de! Zaman Gazetesi nin görsel yönetmeni Fevzi Yaz c ve ekibi, yakla k 2 y ld r foto safari düzenleyip stanbul un farkl semtlerini foto ra yor. Fevzi Yaz c n n Bizimle birlikte foto safariye kat l r m s n z? tekli ni geri çevirmeyen Steve McCurry, ilk olarak Sultanahmet Camii ni dola mak istedi. Kubbeyi ve ad rvan dikkatle inceledi. Daha sonra caminin hemen yan ndaki parka yöneldi. Ya- na ra men hepimizden h zl yürüyor ve foto raf kareleri yakal yordu. Zaman Gazetesi Foto raf Editörü Selahattin Sevi, foto muhabirleri Kür at Bayhan ve sa im ek ile tasar m servisi yöneticileri Mustafa Sa lam, Selim im iro lu ve Nurettin Aslanta, usta foto rafç yla birlikteydiler. Konferansta kedi ve uyuyan insan foto ra ar çekmeyi çok sevdi- ini söylemi ti. Parkta, çimlerin üzerinde yatan bir genç gördü ve hiç tereddüt etmeden yan na yakla t, birkaç kare foto raf n çekti. Kediler, ona göre bir foto rafa s cakl k katan en önemli unsurun ba nda geliyormu. Belki de bu yüzden Türk Oca nda gördü ü kediler üzerinde de uzun bir süre çal t. Tarihî mezar ta lar n da büyük bir merakla inceledi ve bilgi ald. Tekrar Sultanahmet Meydan na yürümeye ba lad m zda stanbul u anlatan hediyelik e yalar n foto raflar n çekmek için bir dükkâna girdi. Ya l boya eklinde bir tuvale resmedilen Afgan K z n görünce dükkân n sahibi Halil Gümü e Bu foto raf y llar önce ben çekmi tim. dedi. Halil Gümü, ilk olarak ne yapaca n a rd, gazetemizin di er foto muhabirlerini de görünce tedirginli i iyice artt. Allah tan, Steve McCurry tercüman Edip Y lmaz a herhangi bir hak talep etmedi ini, sadece foto raf çekmek için dükkâna girdi ini söyledi. En son Tayvan da kendi foto raf n n kopyas n sat n almak için bir ma aza sahibiyle pazarl k yapm. Hatta ma aza sahibi indirim bile yapmam! Beyaz t esnaf kendisine Afgan K z n hediye edince sözü hemen Türk misa rperverli ine getirdi. Halil Gümü, özellikle yabanc turistlerin bu foto rafa büyük ilgi gösterdi ini ve ayda onlarca Afgan K z satt n söylüyor. Halil Gümü, a k nl ktan olacak Steve McCurry den imza almak yerine kendisi bir Afgan K z foto raf n imzalad ve usta foto rafç ya uzatt! Daha sonra Cankurtaran a do ru yürüyoruz. Buradaki dükkânlar n da vitrinlerinde Afgan K z foto ra ar vard. Hepsi de farkl ekillerde tasarlanm. Deri üzerine ya l boya kullan larak resmedilen ekli de var, karakalem ekli de Murat Bor isimli bir esnaf Steve McCurry nin elindeki Afgan K z n görünce, Bende bunun ceylan derisine i lenmi hali var diyerek yan m za yakla t. Tabii Steve McCurry yi tan mad için biraz rahat davrand. Ünlü foto rafç yla tan nca hem biraz mahcup oldu hem de a rd. Esna ar hep birlikte bu zamans z misa rle foto raf çektirmek için s raya girdi. 1990 y l nda Körfez Sava na kat lan foto rafç, ya ad klar n u cümlelerle özetliyor: Irak ta korkunç sahneler gördüm. Sanki dünyan n sonu gelmi ti. Bir lm setinde gibiydim Bir gün yurtd görevinden geldikten sonra New York taki evinde dinleniyormu. Bir ara pencereden d ar ya bakm, ne görsün, kiz Kuleler yan yor. Hemen kendi oturdu u gökdelenin çat s na ç km ve çok say da s cak foto raf çekmi. Foto rafç n n gezmedi i ülke neredeyse yok denecek kadar az. Ünlü foto rafç yurtd görevlerine çok donan ml gidiyormu. Hatta onun için, Bir oda kendine, bir oda da ekipmanlar na kiral yor! diyorlar. FOTO RAF: SA M EK 5 YA INDA GEÇ RD KAZA, FOTO RAF ÇEKMES N ENGELLEYEMED Steve McCurry nin dünya çap nda elde etti i bu ba ar hikâyesinin alt nda ilginç bir de detay yat yor asl nda. Be ya nda geçirdi- i bir kaza sonucu kolunda kal c hasar meydana gelmi. Bu yüzden foto raf makinesini ço u zaman yard mc s na ta- t yor. Makinesine takt bir aparat sayesinde foto raf çekebiliyor. 1974 y l nda Pennsylvania Eyalet Üniversitesi nin Güzel Sanatlar ve Mimari Bölümü nden mezun olmu. 1979 y l nda serbest foto muhabirli ine ba lam. Biraz para biriktirip kendi tabiriyle macera olsun diye Hindistan n yolunu tutmu, burada iki y l kalm. Binlerce ki inin kat ld festivalleri foto ra am. Ganj Nehri nde bir ayin s ras nda tartaklanm ve ölümden dönmü. Ba ka bir seferinde ise bindi i uçak dü mü. +1T, Steve McCurry ile Salih Memecan bir araya getirdi. kili aras nda s cak diyaloglar geçti. Ünlü foto rafç, hayranlar n n, yard m vakf Imaginasia yarar na sat n ald klar posterlerini imzalad.

GAZETE TASARIM GÜNLER 2010 06 Gazete Tasar m Günleri art k bir ekol haline geldi Gazete Tasar m Günleri nin önemli konuklar ndan biri olan Milliyet Gazetesi Görsel Yönetmeni Ali Acar, meslekte 40. y l n doldurman n verdi i tecrübe ve birikimle kat l mc lara önemli bir vizyon çizdi. HABER AT LLA LHAN Gazete Tasar m Günleri nin be inci y l nda, ö rencilerle birlikte olan Milliyet Gazetesi Görsel Yönetmeni Ali Acar, +1T nin art k bir ekol oldu unu belirtti. +1T Gazete Tasar m Günleri nde kat l mc ö rencilerle bir söyle i yapan Ali Acar, meslek hayat ndaki tecrübelerini payla t. Türkiye de bas lan gazetelerin tasar mlar n kendisinin de be enmedi ini söyleyen Acar, Türk bas n nda dünyada e i benzeri olmayan tasar mlar var. Bizde kurals zl k bir kural olmu. Bu apayr bir tarz ve bu tarz n okulda ö rendi iniz hiçbir eyle uyu mad da bir gerçek. diyor. 41 y ld r sektörün içinde oldu unu ve 40 y ld r da sayfa tasar m yapt n söyleyen Acar, Allah bana 40 y l daha verse yine bu i i yapmak isterim. dedi. Ali Acar, kendisinden önce sunum yapan Dr. Mario Garcia n n meslek hayat nda ciddi katk lar oldu unu söyledi. Garcia n n Dinç Bilgin zaman nda Sabah Gazetesi ni yeniden tasarlamak için 6 ay çal ma yapt n aktaran Acar, yönetimin o zaman cesaret edemeyerek o tasar m kullanmad n söyledi. Acar, gazetelerin yeni bir tasar ma geçememesinin sebebini ise u ekilde aç klad : Bu t pk Can Yücel gibi bir adam n yani y llarca sakal ve b y olan bir adam n, ertesi gün üç numara saçl ve sakallar jiletle kesilmi bir hale gelmesi gibidir. te buna gazete yöneticileri cesaret edemiyor. Genç tasar mc lara önemli tavsiyelerde bulunan Acar, bu mesle e gönül veren ki ilerin ayn zamanda insan sevmesi ve iyi tan mas gerekti inin alt n çizdi. Çünkü sayfalar na verecekleri heyecan, enerjiyi, hüznü, tamamen insanlar n duygular n tan yan ve onlar bilen ki ilerin do ru bir ekilde yans tabileceklerini vurgulad. Yapt n z i i çok sevmelisiniz, ancak bu ekilde iyi bir tasar mc olabilirsiniz sözleriyle konu mas n tamamlayan Acar, ö rencilerin mesle e dair sorular na verdi i aç k ve net cevaplarla salondan büyük alk ald. CEM KIZILTU : ÖNCE NE OLACA IMIZA KARAR VEREL M Zaman Gazetesi nin ve ülkemizin tan nm çizerlerinden Cem K z ltu, seminerin ikinci gününün konu mac lar aras ndayd. K z ltu konu mas nda, Farkl farkl alanlara ilgi duyuyor ve durmadan dallan p budaklan yoruz. Ben ne olmal y m? sorusunu sormal y z kendimize: llüstratör mü, grafiker mi, haberci mi?.. Böylesi daha iyi olacakt r. Olmak istedi imiz eye karar verip öyle ç kmal y z yola ve o yolun sab rl ve çal kan birer yolcusu olmal y z. dedi. Konu mas n n devam nda, gazetede yay mlanm çal malar ndan bir sunum gerçekle tiren K z ltu, meslekî alanda ya ad deneyimlerini gençlerle payla t. ZAMAN GAZETEC LER TASARIMDA BULU TU Gazete Tasar m Günleri, yaln zca seminere kat lan ö rencilerden ibaret de ildi. Medya sektörünün önde gelen isimleri de bu etkinlikte bir araya geldi. Hürriyet Gazetesi Genel Yay n Yönetmeni Enis Berbero lu, Yeni afak Gazetesi Genel Yay n Yönetmeni Yusuf Ziya Cömert bu isimlerden birkaç yd. Zaman Gazetesi Genel Yay n Yönetmeni Ekrem Dumanl, Today s Zaman n Genel Yay n Yönetmeni Bülent Kene, Zaman Gazetesi Ankara Temsilcisi Mustafa Ünal, Cihan Haber Ajans Genel Müdürü Abdülhamit Bilici, Sabah Gazetesi Yaz leri Müdürü Bar Soydan, Hürriyet Gazetesi Görsel Dan man Reha Erdo an, Haber Türk Gazetesi Görsel Yönetmeni Sanl Ergin, Sabah Gazetesi Görsel Yönetmeni Ömer Bahar, Milliyet Gazetesi Görsel Yönetmeni Ali Acar, Referans Gazetesi Görsel Yönetmeni Güngör Y lmaz ve foto raf editörlerinden olu an bas n mensuplar seminerde bulu tu. Etkinlikte ö renciler de ustalarla tan ma f rsat yakalad. ZAMAN

GAZETE TASARIM GÜNLER 2010 07 Karikatürist olmak donan m gerektiriyor +1T Gazete Tasar m Günleri nde, Sabah Gazetesi Görsel Yönetmeni Ömer Bahar, meslekteki deneyimlerini payla t. Program sonunda Bahar a Zaman Gazetesi Görsel Yönetmeni Fevzi Yaz c taraf ndan plaket verildi. Tasar m Günleri nde kat l mc larla bulu an Salih Memecan, karikatürist olman n 3 kural oldu unu belirterek, bunlar n; çok çizmek, komik olmak ve tüm dünyan n gündemini sürekli takip etmek oldu unu söyledi. HABER AT LLA LHAN Usta karikatürist Salih Memecan, karikatür çizebilmenin yolunun çok çizmek ve komik olman n yan s ra bilgili ve kültürlü olmaktan geçti ini söyledi. Doktora yapm olmas n n ele tirildi ini söyleyen Memecan, Doktora sanki mimar olmak için art da karikatürist olmak için art de il. Oysa karikatüristlik daha çok donan m gerektiriyor. dedi. +1T Gazete Tasar m Günleri ne, y llard r Sabah Gazetesi nin ön sayfas nda yer alan Bizimcity karikatürleri ile tan d m z usta çizer Salih Memecan, 3. gün konuk oldu. Memecan, karikatürist olman n 3 kural oldu unu belirterek, bunlar n; çok çizmek, komik olmak ve tüm dünyan n gündemini sürekli takip etmek oldu unu söyledi. Kendisinin ise kekeme oldu u için karikatürist oldu unu kaydetti. Karikatüristli e giden yolu anlatan Salih Memecan, AFS bursunu kazanarak bir y ll na lise 1 de Amerika ya gittim. Hem ngilizcem kötü hem de kekemeyim. Derste sürekli turn paper dan Sabah n yay n mutfa nda bir gün Mesle e 1991 y l nda Sabah Dergi Grubu na ba l Aktüel Dergisi nde sayfa tasar mc s olarak ba layan Ömer Bahar, daha sonra Aktüel in görsel yönetmeni oldu. Aktüel ile birlikte grup bünyesindeki dergilerin görsel yönetmenli i görevini üstlendi. 2004 y l ndan itibaren Sabah Gazetesi ekleri, 2006 y l nda ise Sabah Gazetesi görsel yönetmeni olarak meslek hayat na devam eden Bahar, +1T etkinli inde gazetecili e ilgi duyan kat l mc lara konu ma yapt. Bahar, Sabah Gazetesi nde bir günün nas l geçti ini, birinci sayfa tasar m nda nelere dikkat ettiklerini ve günlük süreçleri anlatt. Gazetenin birinci sayfas n tasarlarken genellikle bir ablona sad k kald klar na ancak kimi zaman ablon d na ç kman n gereklili ine de inen Ömer Bahar, Anl k olarak de i en haberler kar- s nda siz de de i ken olabilmeli ve zamana kar yar halinde oldu unuz için pratik çözümler üretebilmelisiniz. dedi. Bahar, Sabah Gazetesi nin birinci sayfalar ndan örnekler verdi i sunumunun ard ndan kat l mc lar n sorular n cevaplad. Konu man n sonunda Zaman Gazetesi Görsel Yönetmeni Fevzi Yaz c, Bahar a bir plaket vererek te ekkür etti. ZAMAN bahsediyorlar. Ne oldu unu bilmiyorum. Sömestr bitimine birkaç gün kala bir arkada a sordum. Me er turn paper sömestr ödevi demekmi. Alg lama konusunda bir ödev haz rlamak gerekiyormu. Kalan 3 günlük sürede bunu yapmam mümkün de ildi. Eve gittim, 10 tane karikatür çizdim, üstüne de Bir Türk ö rencinin Amerika y alg lamas yazd m. O dersten A ald m. Hoca, karikatürlerimi slaytlar na ekledi, her yerde gösterdi. Okul gazetesi benimle röportaj yapt. O gün benim ke fedildi im gündür. Karikatürist ve sanatç olmak için rahats z olmak gerekti ini söyleyen Memecan, çizmenin hiç de zor bir ey olmad n söyledi. Güzel çizmek diye bir eyin de olmad n kaydeden Memecan, Benim günlük karikatürlerimde burun çok iyi olmad unu düzelteyim demem; ama çok detayl oldu, unu daha basit çizeyim dedi im olmu tur. dedi. yi çizebilmek için üç eyin çok önemli oldu unu, bunlar n da ba nda çok çizmenin geldi ini belirten Memecan, her yere ve her eye çizim yapt n, ellerine dahi çizdi ini, elleri bitince t rnaklar na çizdi ini söyledi. Memecan ö rencilere tavsiyelerde bulundu: Gördü ünüzü çizin, hissetti inizi çizin, mesaj vermek için çizin, insan ancak çok çizince ba arabilir. te o zaman göreceksiniz çizmek hayat n z çok de i tirecek ve bütün mesele hayat n zdaki o fark yaratabilmekte. Memecan, karikatür çizmek için ikinci gerekli olan eyin komik olmak oldu unu vurgulad. Komik olman n da do al bir yetenek oldu una inanmad n kaydeden ünlü çizer, kendisinin karikatür yapabilmek için her konuyla ilgili Buradan nas l komiklik ç kar r m? diye dü ündü ünü söyledi. Usta karikatürist Memecan, karikatürist olmak için bir de bilgili ve kültürlü olmak gerekti- ini belirtti. Karikatürist gibi, halka bir eyler anlatmak isteyen insanlar n her eyden haberdar olmas gerekti ini söyleyen Memecan, Mesela Demirel 40 sene önce ne demi, 20 sene önce ne demi, bunlar dahi bilmek gerekiyor. dedi.

GAZETE TASARIM GÜNLER 2010 08 an, i. Sürekli ba ran tasar m bir süre sonra duyulmaz +1T Gazete Tasar m Günleri nin dördüncü gününe konu mac olarak kat lan, tasar m dünyas n n ünlü isimlerinden Bülent Erkmen, kendi çal malar ndan derledi i afi, logo, dergi kapa ve gazete tasar mlar n özel bir kurguyla genç tasar mc adaylar na aktard. FOTO RAF B R MET ND R Erkmen, gazetelerde foto raf kullan mlar n n çok hatal oldu unu vurgulayarak, Türkiye de editörlük denince sadece yaz ya ili kin konular alg lan yor. Fakat foto raf editörlü ü diye bir ey de var. Nas l ki yaz geldi i zaman editör kesip biçiyor, tashih ediyor, ekliyor ve düzenleyebiliyorsa ayn ekilde foto raf da söyleyecek sözü olan bir metindir ve düzenlenmeye ihtiyaç duyar. Foto raf nas l gösterirseniz foto raf onu söyler. dedi. Kadraj n da bir tashih yani düzeltme eylemi oldu unu belirttikten sonra haberde vurgulanan konuya göre yap lacak çerçevelemenin foto raf n anlam ve gücünü art raca n söyledi. Çerçeve içinde olan zay f noktalar n güçlendirilebilece- ini ve foto raf n kendi çerçevesini olu turmas n n gereklili ini aç klad. Konu mas n n ilk bölümünde Bülent Erkmen, insan nefesi e li inde perdeye yans tt tasar mlar sergiledi. Her bir çal mas n tiyatro sahnesinde ba rol oyuncular n n yerine kondu u bu gösteride gra- k çal malar, üstlendikleri rolü oynarken kendi ba lar na birer eser olman n ötesinde Erkmen in tasar m hayat nda sergiledi i oyunun ba ar l birer oyuncular olduklar n da vurgulad. Self Promotion IV adl bu çal mada 10 sene boyunca üretti i belli ba l gra k tasar mlar yer al yor. Herkesin nefesini tutup dikkat kesildi i sunumda salonu ritmik bir ekilde tekrar eden insan nefesi kaplam t. Her bir nefesle birlikte perdeye bir tasar m yans tmaktaki temel amaç, gra k tasar mlar n adeta ya ayan varl klar oldu unu vurgulamak ve söz konusu tiyatro oyununda ba rol oynad klar n ifade etmekti. Daha sonra özellikle dergi kapaklar nda yapt - ve anlamlar n seste lerini görselle tirerek ortaya koydu u çal malar ö rencilerle payla t Erkmen. Bu tasar mlardaki temel dü üncesini ifade ederken Anlat lmas isteneni hikâye etmek yerine ondan alg y zorla t r c hikâyeler elde etmek isterim. dedi Sunumda Bülent Erkmen a ler, logolar, kitap kapaklar ve dergi çal malar ndan zengin bir seçkiyi dinleyicilere aktard. Uzun y llar boyu büyük emeklerle ortaya konmu bu çal malar n bir araya getirilmesi ve bir bütün olarak sunulmas ö renciler için bulunmaz bir imkând hiç üphesiz. Ünlü tasar mc eserleri göstermenin ötesinde her bir tasar m n arkas nda yatan temel tasar m dü üncesi ve tasar m a amas nda ya ad klar n detaylar yla aç klad. Erkmen sunumun son bölümünü tasarlad gazetelere ay rd. Bir tasar mc olarak gazeteye bak n, temel tasar m dü üncesini, foto raf ve metin ili kisini, gazete tipogra sinde dikkat etti i hususlar, sayfada renk kullan m gibi konular masaya yat rd. Bu çerçevede Cumhuriyet Gazetesi nin tipo bask dan ofsete geçi inde yönetti i tasar m faaliyetini anlatt. Bunu aç klarken temel felsefesi de i meden de- i tirmek yani dönü türmek kavram üzerinde durdu. Gazetenin ofsete geçi iyle boyutun küçüldü ünü, ancak buna ra men foto rafa ayr lan alan n artt n da vurgulad. Foto raf konusunu aç klarken Erkmen foto raf n da bir metin oldu unu anlatt. Yaz nas l bir resim olabilecekse foto raf da bir metin ta r üzerinde. Foto raf nas l gösterirseniz foto raf onu söyler. dedi. Gazetede grinin renk olarak kullan m na kar ç kt n ve grinin bir yan lsama oldu unu da ekledi. Boyal bas n n etkili oldu u bu dönemde her eyin ba rmakta olmas na ra men Cumhuriyet in tasar m nda sakin bir tasar mla kendinden menkul bir halin aray nda oldu unu belirtti. Bu nedenle ba l k puntolar nda ciddi punto farklar n n olmad n ve sükûnetin tipogra de de geçerli oldu unu söyledi. Bülent Erkmen sunumunun nalini yak n geçmi te tasarlad Taraf Gazetesi ne ay rd. Projenin kendisine geldi inde gazetenin tasar m n n sürekli ba rd n ve bir süre sonra duyulmama tehlikesiyle kar kar ya oldu unu belirtti ve bunu çözmek için ortaya koydu u disiplini örneklerle anlatt. Bu a amada tasar m kadrosunu nas l yönlendirdi ine de inirken bir disiplin dahilinde gerçekle en günlük sayfa tasar m sürecinin tasar mc ya vakit kazand r rken gazeteye de kimlik kataca- na vurgu yapt. ZAMAN Foto raf makinesinin 100 y l Zaman Gazetesi nin merkez binas nda +1T Gazete Tasar m Günleri için ya anan heyecanl ko u turmalar içinde sürpriz bir de sergi çal mas gerçekle tirildi. Foto raf makinelerinin 100 y l n anlatan sergi, Zaman n görsel yönetmeni Fevzi Yaz c n n koleksiyonunu da gözler önüne serdi... Zaman n merkez binas nda seminer alan nda haz rlanan sergi 1905-2005 y llar aras nda üretilen belli ba l foto raf makinelerini kaps yor. Her bir makinenin üretildi i y l dünyada meydana gelen önemli olaylarla paralellik kurularak özel bir sunum haz rland. Haz rlanan bu zaman çizelgesiyle adeta 100 y l n foto raf çekilmi oldu. Gazete tasar m nda foto raf n a rl hesaba kat ld nda sergide foto raf n geçirdi i a amalar n gösterilmesi önem kazan yor. Özellikle fonksiyonlar ve bulunduklar zaman içinde ba ard klar yenilikleriyle bilinen makinelerin titizlikle bir araya getirildi i koleksiyonun ayn zamanda kendi alan nda bir seçki niteli ini ta d n da rahatl kla söyleyebiliriz. +1T ye kat lan gençler, bu sergiye yo un ilgi gösterdi. ZAMAN

BE NC YIL GAZETE TASARIM GÜNLER 2010 09 FOTO RAF: HASAN ERTA FOTO RAF VE GRAF K ÜRÜNLER SERG S LG ODA IYDI Gazete Tasar m Günleri nde içeri in yan s ra mekânlar da tasar m atmosferi olu turacak ekilde dizayn edildi. Bunun için e zamanl 3 sergi olu turuldu. Bunda amaç ö rencilerin ders aralar nda da tasar m uygulamalar yla derslerde ö rendikleri teorik bilginin prati e dökülmü halini gözlemlemeleriydi. Birinci sergide çal malar Grafik Ürünler Sergisi ba l alt nda toplanm sayfa tasar mlar, illüstrasyonlar, infografikler ve genel grafik tasar m ürünlerinden olu uyordu. kinci sergide, tasar m departman n n foto safarilerde çekti i karelerden bir seçkiye yer verilmi ti. Üçüncü ve son sergide Fevzi Yaz c n n foto raf makinesi koleksiyonundan derlenen 50 foto raf makinesi gözler önüne serilmi ti. Bu sergide ziyaretçiler foto raf makinesinin 1905-2005 aras 100 y ll k evrimini görme imkân buldu. ZAMAN Zaman kazand ran tasar m araçlar DERS ARALARINDA KEY FL SOHBETLER Her sabah 09.00 da ba layan programlar yo un bir tempoda sürerken verilen k sa süreli molalar ö rencilerin imdad na yeti ti. Bu mola zamanlar nda sohbet etme imkân da bulan kat l mc lar, birbirleriyle kayna ma ans na kavu tukça ho vakit geçirdiler. Kat l mc lar, etkinlik alan ndaki sergileri de gezme f rsat buldu. Zaman n tasar m mutfa n n çal malar ndan derlenen sergiler ayn zamanda Gazete Tasar m Günleri nin kültürel bir etkinli i oldu. Verilen aralarda günlük yerli ve yabanc gazete ve dergileri de takip etme f rsat bulan kat l mc lar, ayn zamanda bir medya merkezinde olman n da ayr cal n ya ad lar. Gazete çal - anlar n n günlük ko u turmalar na tan k olan gençler, ileride seçecekleri meslekleri hakk nda gözlem sahibi olmaya çal t lar. Sergi alan nda dinlenme s ras nda birbirleriyle meslekî alanlarda sohbet etmeyi de ihmal etmeyen kat l mc lar, ayn zamanda gazetede çal an ustalarla birlikte yapt klar söyle ilerde merak ettikleri sorular n cevaplar n buldular. ZAMAN Adobe nin Akdeniz ülkeleri ve Türkiye den sorumlu medya ve yay nc l k uzman Bar Özcan, konu mas nda, tablet cihazlar n okuma deneyimini kâ ttan dijitale ta- mada önemli bir kilometre ta oldu- unu belirtti. Ünlü tasar m yaz l mlar uzman Russell Viers, Adobe Creative Suite programlar yla gazete tasar m nda üretkenli in nas l art r labilece ini gösterdi. Günümüzde gazete tasar m deyince, tasar m yaz l mlar n gündeme getirmemek büyük bir eksiklik olurdu. Bu çerçevede, alan nda en yetkin isimlerden Russel Viers, konu mac olarak davet edildi. Etkinli- in dördüncü gününde konu an Viers, teknolojinin hayat n her alan nda oldu u gibi tasar mc lar için de her geçen gün yeni kolayl klar getirdi ini söyledi. Ünlü, tasar m yaz l mlar uzman Russell Viers, Adobe Creative Suite programlar yla gazete tasar m nda üretkenli in nas l art r labilece ini gösterdi. Gazetecili in zamanla yar oldu unu belirten Viers, dünyan n en önemli gazetelerinin bu yar ta önde olabilmek için en yeni teknolojilerden ve zaman kazand ran tekniklerden faydaland n söyledi. InDesign program yla birkaç dakika içerisinde Today s Zaman gazetesinin ön sayfas n n tasar m n haz rlayan Viers, daha sonra orada çekti i dijital foto raflar sayfaya ekleyerek bunlar metadata ile zenginle tirdi. Photoshop ve Illustrator programlar yla da tasar mda kreatif olas l klar n h zla nas l gerçekle tirilebilece ini gösterdi. Ayn gün programa kat lan Adobe nin Akdeniz ülkeleri ve Türkiye den sorumlu medya ve yay nc l k uzman Bar Özcan ise yapt konu mas nda, gelece in yay nc l k teknolojilerinden söz etti. 2020 y l na kadar bas l yay nlar n büyük ölçüde yerini dijital yay nlara b rakaca n söyleyen Özcan, tablet cihazlar n okuma deneyimini kâ ttan dijitale ta mada önemli bir kilometre ta oldu unu belirtti. 20 y ld r üzerinde çal t ve art k dijital bir belge standard haline getirdi i PDF belge format nda kazand tecrübeyi, gelece in yay nc l k teknolojilerine yans tmay hedefleyen Adobe nin Creative Suite ailesindeki araçlar n n bu dönü ümü kolayla t rmay ve h zland rmay hedefledi ini de sözlerine ekledi. New York Times gazetesi ve Wired dergisi gibi dünyaca ünlü yay nlar n bu dönü ümü nas l sürdürdü ünü örneklerle anlatt. nternet neslinin içeri i farkl alg lad ve tüketti i kavram na parmak basarak yeni nesil için çoklu ortam (multimedya) yay nc l n anahtar bir rol üstlenece ini söyledi. ZAMAN

GAZETE TASARIM GÜNLER 2010 10 yi foto raf bazen s radan bir olaydan bile ç kabilir HABER GÜRKAN TUZLU Gazete Tasar m Günleri nin be- inci gününde Zaman Gazetesi Foto raf Editörü Selahattin Sevi, haber foto raf n n özelliklerini ö rencilere aktard. Bu çerçevede haberin sunumunda foto raf n önemine de inen Sevi, foto raf n bir süsleme arac olmad n, tam tersine tek ba- na haber de eri ta d n kat l mc lara aktard. Haber foto raf n n ve fotomuhabirinin sahip oldu u özelliklere dikkat çeken Sevi, muhabirin objektif olmas ve çekti i foto ra ar n gerçek olay aktarmas n n meslekî anlamda önemli oldu unu söyledi. Fotomuhabirinin etik de erlere dikkat etmesi gerekti ini vurgulayan Sevi, hiçbir fotomuhabirinin foto raf üzerinde oynama yapmamas gerekti i üzerinde durdu. Sevi, daha önce baz gazetelerde düzmece foto raflar üzerinden i irme haberler yap ld n n, bu tarz haberlere imza atanlar n gazetecilikte tutunamad n n alt n çizdi. Fotomuhabirlerinin çevrelerine kar çok duyarl olmas gerekti ine i aret eden Sevi, Fotomuhabiri sadece bir konuya odaklanmamal ; çevresindeki ayr nt lara dikkat kesilmesi, güzel kareler yakalamas n sa layacakt r. dedi. yi bir foto raf için s ra d olaylar kadar s radan görünen geli melerde de dikkat çeken karelerin yakalanabilece ini vurgulayan Selahattin Sevi, yi bir foto raf için felaket ya da kaza olmas gerekmiyor. Bir mezuniyet töreninde de göze hitap edecek kareler çekilebilir. diye konu tu. Fotomuhabirli i yan nda foto ra a ilgili teknik bilgiler de veren Sevi, Kimi foto ra ar belgesel niteli i kazanm t r, bu nedenle estetik kayg lardan uzak olmas kabul edilebilir. Ancak biz foto raf çekerken, foto rafta aranan birtak m de erleri her zaman gözetmeliyiz. Örne in foto raf n içeri inde habere uygunluk, anlat mda canl l k ve etik de erlere uygun olmas aran r. Teknik olarak ise n en uygun ekilde kullan ld, net ve do ru pozlanm foto ra ar ba ar l d r. dedi. Son olarak estetik de- erlerin üzerinde duran Sevi, farkl lensler kullan larak farkl görsel etkilerin olu turulabilece ini belirtti. Ayr ca bak aç s, öznenin karede kaplad alan, renk ve kontrast dengesi gibi nitelikleri örnek foto ra arla aç klad. Selahattin Sevi, konu mas n n sonunda kat l mc lar n sorular n cevaplad. Zaman Gazetesi Foto raf Editörü Selahattin Sevi, +1T de, haber foto raf n örneklerle anlatarak fotomuhabirli inin perde arkas n ö rencilerle payla t. FOTO RAF: KÜR AT BAYHAN Kür at Bayhan, Mavi Marmara gemisinde olanlar anlatt Daha önce pek çok kere kriz bölgelerinde çal an Zaman Gazetesi fotomuhabiri Kür at Bayhan, Gazze ye yard m götüren Mavi Marmara gemisinde ya ad olaylar kat l mc larla payla t. Zaman Gazetesi nin fotomuhabirlerinden Kür at Bayhan, +1T Gazete Tasar m Günleri nde Mavi Marmara gemisinde ya ad klar n genç tasar mc larla payla t. Bayhan, gemiye binmelerinden Türkiye ye dönene kadar ba lar ndan geçen her eyi kat l mc lara anlatt. Olay günü sabah namaz n n ard ndan, abluka alt ndaki bölgeye yakla maya ba lad klar nda, srail donanmas n n geminin etraf n sarmaya ba lad n ve gemideki birtak m insanlar n aktif savunma haz rl - na giri ti ini söyledi. Tüm yolculuk boyunca onlarca foto raf çekti ini ve srail askerlerinin helikopterle gemiye ini i s ras nda çekti- i foto ra ar bir karta yükledi ini söyledi. Bu kart dilinin alt na yerle tirerek saklad n belirten tecrübeli fotomuhabiri, srail askerleri gemiyi kontrol alt na ald ktan sonra bizi A dot Liman na götürdüler ve sorgulamaya ba lad lar. Baz evraklar imzalatt lar. çinde foto raflar olan haf za kart n dilimin alt nda saklad m için mümkün oldu unca konu mamaya çal yordum. Ard ndan bizi sa l k muayenesinden geçirdiler. Bu s rada bir bayan doktor dilimin alt na bakmaya çal t. Ne kadar direndiysem de elindeki çubukla srarl bir ekilde a z m arad ve haf za kart n buldu. Foto ra ara el koydular. Bana birtak m kötü sözlerle hakaret ettiler. dedi. Bayhan, ödüllü foto ra ar n da kat l mc larla payla t. ZAMAN

BE NC YIL GAZETE TASARIM GÜNLER 2010 11 llüstrasyon bir tasar m çözümüdür Zaman Gazetesi Grafik Servis efi Nurettin Aslanta +1T tasar m günleri kat l mc lar için llüstrasyon nedir? sorusunu cevaplad. llüstrasyon en aç k ve k sa tarifiyle, foto raf ya da benzeri bir görsel malzeme ile ifade edemeyece imiz bir olay ya da durumun çizgi ile ifadesidir. llüstrasyon bu anlamda tasar m için de, haber için de alternatifsiz bir görsel imkân saglar. Bir de foto raf n ve simas n çok tan d m z portreleri, nesneleri deforme edebilme, soyut olan anlatabilme rahatl vard r illüstrasyonda. Bu da süreli yay nlar içinde yay nlanan naif ve statik sayfalar aç s ndan vazgeçilmez bir kullan m imkân sa lamaktad r. dedi. Tasar mda en etkili grafik elemanlar ndan biri de illüstrasyondur. diye sözlerini devam ettiren Aslanta, illüstrasyonu etkili bir biçimde kullanan yaz l ve görsel bas n n bu tav rlar yla kimliklerini daha da zenginle tirece inin alt n çizerek bunun da haber ve yorum gibi anla lmas zor olan sayfalar n daha kolay okunur hale gelerek ayr bir boyut kataca n anlatt. Günümüzdeki yay nlar tercihini daha çok foto raftan yana kullan yorlar ya da illüstrasyonu kullansalar bile bu dolgu malzemesi olabiliyor, bu da haberin ve yorumun daha da anla- lmaz hale gelmesine neden olabiliyor. llüstrasyonun, bir dolgu malzemesi de il de özellikle kavramsal ve anla lmas zor konularda okuyucunun dikkatini çekmek için kullan l rsa etkisini daha da art raca n belirten Aslanta, bunun yan nda foto raf çekilmesi imkâns z olaylarda olay an resmedilirse ve do ru olarak aktar l rsa ayr bir derinlik ve boyut katarak yay na zenginlik kataca n söyledi. yi illüstrasyonun özelliklerinin bir tarz olmas ve beklentilere cevap vermenin yan s ra ileti im gücünün de olmas gerekti ini vurgulayan Aslanta, illüstrasyonun pek çok yay n alan nda (yay nlarda, reklamlarda, afi lerde, bilimsel ve teknik alanlarda vs.) pek çok yerde kullan ld n belirterek tasar ma ayr bir renk ve etki katt - n söyledi. llüstrasyonu kullanmak için pek çok neden oldu unu da belirten Aslanta, kulland - m z sayfan n içeri inin atmosferini yans tmak, estetik beklentileri kar lamak, övmek ve yermek, gazeteye yeni bir boyut ve zenginlik katmak, mükemmellik ve ayr nt lar için illüstrasyonun kullan labilece ini belirtti. ZAMAN Gazetelerde foto raf neden önemlidir? Çünkü... Gazete tasar m ayn zamanda okuyucu ile kurulan ileti imdir Gazete Tasar m Günleri ndeki sunumunda gazetelerin tasar m ilkelerinden bahseden Zaman Gazetesi Sayfa Tasar m Yöneticisi Selim im iro lu, haberlerin anla labilir ekilde sunulmas n n önemine de indi. im iro lu, Yap lan ara t rmalarda, bir okur gazeteyi ortalama 15-20 dakika elinde tutuyor. O yüzden bu sürede gazeteyi ve haberleri anla l r bir sadelikte sunmal y z. dedi. Geli en dijital yay nc l n tasar ma etkisinden bahseden im iro lu, Bülent Erkmen in Gazeteler bir buçuk-iki saatte yap l yor. sözünün Zaman için geçerli olmad n belirtti: Bizde sabah yay n toplant s ndan sonra tasar m ekibi de sayfas na girecek haberleri ve foto ra ar takip etmeye ba l yor. Tasar mc lar ö len haber toplant s na bizzat giriyor ve konular görerek, kendi sayfas nda söz sahibi oluyor. Sayfada edilgen bir operatör pozisyonunda de- il, etkin bir tasar mc olarak sayfay çiziyor. Foto rafta kaynak belirtilmesinin, okuyucuda olu turdu u güvene dikkat çeken im iro lu, bir tasar mc n n gazete sayfas nda hakimiyet sa lamas için günlük foto ra ar ve haberleri iyi takip etmesi gerekti ini vurgulad. Sayfas nda kullanaca tüm unsurlar genel kompozisyona uygun bir ekilde tasarlamas gerekti ni anlatan im iro lu, bu sebeple dizayn Seminerde Zaman Gazetesi Tasar m Koordinatörü Mustafa Sa lam, sayfadaki görsel unsurlar üzerine bir konu ma yapt. Foto ra arla haber sunumu üzerinde duran Sa lam, etkili bir kadraj n habere büyük de er katt n örneklerle anlatt. Sa lam, genç tasar mc lara iyi ve do ru foto rafta olmas gerekenleri tek tek s ralad. Ara t rmalar sonucu okurun gazete sayfas na ilk bakt nda öncelikle fark edilenin foto raf oldu undan bahseden Sa lam, buna ek olarak bir foto raf n belge olma özelli i ta d n vurgulad. Tasar mc n n iyi bir foto rafç olma özelli inin yan nda önündeki görsel unsurlara da hakimiyetinin tam olmas gerekti inin alt n çizen Mustafa Sa lam, Gazeteci denince akla hemen yaz geliyor, asl nda bir sayfada foto raf, gra k, illüstrasyon ve info gra- kler okurla daha h zl bir ileti im için çok önemlidir. Bunlar do ru yerde ve do ru bir tasar mla kullanmak ayn zamanda haberin ruhunu da en iyi ekilde yans tmak için artt r. eklinde konu tu. nsanlar n okudu u haberin büyüklü- ünü anlamak için mutlaka foto raf arad klar n belirten Sa lam, Çünkü foto raf, hem haberi güçlendirir hem de okurun ilgisini cezbeder. Böylece okuru sayfaya çekmi olursunuz. Hatta öyle foto ra ar vard r ki hiçbir yaz kullanman za gerek yoktur. eklinde gençlere önemli bilgler verdi. Yine yap lan ara t rmalarda insanlar; okuduklar n n % 10 unu, duyduklar n n % 20 sini oysa gördüklerinin %30 unu hat rlad klar n vurgulayan Sa lam, bir foto raf n gazete sayfas na katt klar n u ba l klar alt nda aç klad : Görsel etki olu turur, inand r c l sa lar, okuru yönlendirir, okuma iste i uyand r r, komposizyona katk sa lar, duygu uyand r r, 5N1K ya cevap verir ve foto raf tek ba na haberdir. ZAMAN yap lan bir gazetenin ortak bir dil olu turmas amac yla tasar m rehberi haz rlanmas n n gerekti ini belirtti. Genç tasar mc lara yapt - n z çal malarda mutlaka i in ruhuna inmelisiniz tavsiyesinde bulunan im iro lu, Tasarlayaca n z gra k unsurlar n içeri ine hakim olman z gerekir, yoksa yapaca n z tüm tasar m over design yani abart l bir havaya bürünebilir. Ruhunu kaybedebilir eklinde endi esini dile getirdi. Seminerin bitiminde ö rencilerin sorular n cevaplayan im iro lu, özellikle gelecekte görsel yönetmen olmay hede eyen gençlere iyi bir ekip çal mas n n öneminden bahsetti. ZAMAN +1T Gazete Tasar m Günleri nde gazetelerin tasar m prensipleri üzerine bir konu ma yapan Selim im iro lu, Zaman ve di er gazetelerden örnekler verdi. Sa lam, dünya medyas ndan Obama n n seçim sürecinde kulland klar foto raflar de erlendirdi i sunumunda, baz gazetelerin meydanda toplanan kalabal n foto raf n kulland n, baz lar n nsa yaln zca portre foto rafla yetindi inin alt n çizdi.

GAZETE TASARIM GÜNLER 2010 12 FOTO RAF: SA M EK FOTO RAF: SA M EK +1T ö rencileri, kendi gazetelerini tasarlad Ö rencilerin 5 günlük teorik e itimde biriktirdiklerini, atölye çal mas nda kâ da aktarma zaman gelmi ti. Her y l tasar m atmosferinin zirveye ç kt bu bölümde kat l mc lardan kendilerine verilen renkli kâ t ve dergileri keserek kolaj tekni inde bir gazete sayfas tasarlamas istendi. Ö renciler sekiz saat süren atölye çal mas nda ad Pazar olan bir hafta sonu ilavesine kapak tasarlad. Daha önce hiç denemedikleri böyle bir çal mada acemiliklerine kar l k çok iyi performans ortaya koyduklar ç kan sonuçlardan anla- l yordu. Seminere kat lan 95 ö renci, +1T nin alt nc gününde kendi gazetelerini tasarlad. Be gün boyunca gazetecilik ve tasar mla ilgili ö rendikleri teorik bilgileri uygulama f rsat bulan genç tasar mc lar, çe itli dergi ve gazetelerden kestikleri kupürlerle bir gazetenin pazar ekinin kapak sayfas n tasarlad. Kapak tasar mlar n inceleyen Zaman Gazetesi Görsel Yönetmeni Fevzi Yaz c, ö rencilerin performanslar n n oldukça ba ar l oldu unu söyledi. Gün boyunca yo un bir atölye çal mas gerçekle tirdiklerini belirten Yaz c, Bir gazeteyi dijital ortamda tasarlamadan önce mutlaka eskiz yap lmal. Bu nedenle bilgisayar ortam yerine kolaj tekni ini seçtik. Böylece ö renciler gazete ve dergi malzemeleriyle hemdem olabiliyor. Sonuçta ortaya ç kan tasar mlar heyecan verici oluyor. Ö rencilerden farkl ve yeni kirler bekliyoruz. diye konu tu. Atölye sonunda en iyi dört tasar m belirleyeceklerini dile getiren Yaz c, Tasar mlarda ilginçlik ve yeni kirlere bakaca z. dedi. +1T günlerine kat lan Marmara Üniversitesi ktisadi dari Bilimler Fakültesi ktisat bölümü yüksek lisans ö rencisi Endonezyal Erwin Putera, atölye çal mas nda tasar mla ilgili çok ey ö rendi ini belirterek, Profesyonel gazetecilerle tan ma f rsat buldum. Endonezya ya döndü ümde Zaman gibi bir gazete kurmay dü ünüyorum. dedi. Etkinli e Kütahya dan kat lan Dumlup nar Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Gra k Tasar m bölümü 3. s n f ö rencisi Muhammed Bayraktar, Tasar m Günleri ne kat lmadan önce mesle iyle ilgili memnuniyetsizlik ve karars zl k içinde oldu unu dile getirdi. Bayraktar, Mario Garcia y dinledikten sonra dü üncelerim tamamen de i ti. Neredeyse gelece in mesle inin bu oldu una inand m. diye konu tu. Pamukkale Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi nden yeni mezun olan Sümeyra Aygören ise +1T Günleri ni gazetecili- in aç l m olarak gördü ünü ve etkinlik boyunca kendisini bir üniversitede gibi hissetti ini belirtti. 500 ün üzerinde ö renci aras ndan seçilen 95 tasar mc aday program ba ar yla sonland rd. ZAMAN Genç tasar mc lar n tüm gün süren yo un atölye çal mas sonucu yapt sayfalar titizlikle de- erlendirildi. Zaman Gazetesi Görsel Yönetmeni Fevzi Yaz c, Tasar m Koordinatörü Mustafa Sa lam, Sayfa Tasar m Yöneticisi Selim im iro lu ve Grafik Servisi efi Nurettin Aslanta, en iyi çal malar seçmekte zorland.

BE NC YIL GAZETE TASARIM GÜNLER 2010 13 FOTO RAFLAR: FETHULLAH AKPINAR FOTO RAFLAR: FETHULLAH AKPINAR Gazete Tasar m Günleri nin 6. gününü +1T atölyesinde geçiren kat l mc lar, en güzel çal may ortaya koyabilmek için ter döktü. Atölye çal mas renkli görüntülere sahne oldu. Ö RENC LER BO AZ TURUYLA YORGUNLUK ATTI Gazete tasar m na özgün bak aç s sunmay hedefleyen +1T Gazete Tasar m Günleri seminerine kat lan 95 ö renci 6 günlük yo un çal man n ard ndan, 4 Temmuz Pazar günü düzenlenen Bo az turuyla yorgunluklar n giderdi. Daha önceki y llarda tasar m seminerlerine kat lanlarla bir araya gelen genç tasar mc lar gazete çal anlar yla birlikte Bo az n keyfini ç kard. Tasar m günlerine kat lan Arel Üniversitesi Görsel leti im bölümü ö rencisi Betül Kobal, organizasyonun çok profesyonel oldu unu söyledi. Etkinliklerde farkl bir bak aç s edinildi ini anlatan Kobal, tasar ma ait farkl ve ince detaylar ö rendi ini belirtti. Kocaeli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi nden mezun olan Kür at Gülrenk ise seminerlerin ki isel geli im aç s ndan son derece doyurucu geçti ini ifade etti. Sektörün içinde olan ki ilerin tecrübelerinden yararland klar n söyleyen Gülrenk, Özellikle yurtd ndan gelen, alan nda uzman ustalardan ders almak ufkumu geni letti. Tasar ma dair çok farkl bak aç s kazand m. 6 günde tasar m ad na verilebilecek her ey verildi. Seminerler son derece e itici ve keyifli geçti. diye konu tu. Bol bol foto raf çekme imkân bulan genç tasar mc lar çektikleri kareler üzerinde de birbirleriyle fikir al veri inde bulundu. ZAMAN FOTO RAF: S NAN TA GET REN SPONSORLAR ADOBE VE V TRA, ETK NL KLER YLE SEM NERE RENK KATTI ADOBE CREATIVE SUITE 5 STANDINDA YEN DENEY MLER +1T Gazete Tasar m Günleri nin alt n sponsorlu unu üstlenen Adobe, etkinli in düzenlendi i seminer alan nda bir stant açt. Adobe nin en güncel yaz l mlar n içeren Creative Suite 5 in tan t ld stantta, kullan c lar n yeni sürümün özelliklerini tecrübe edebilmeleri için bilgisayarlarla sunum yap ld. Yaz l ma eklenen en son özellikleri kullanmak tasar mc lar heyecanland r rken gerek gazete tasar m gerekse interaktif tasar mlarda üretkenli in nas l art r labilece i aç kland. V TRA NIN SERAM K SANAT ATÖLYES NE YO UN LG VARDI Gazete Tasar m Günleri nin gümü sponsoru Vitra n n, sergi alan nda kurdu u atölye tasar mc lardan yo un ilgi gördü. Ders aralar ndaki k sa zamanlarda, solu- u Vitra stand n n ba nda alan kat l mc lar, çamura ekil vermenin keyfini ya ad. Kimileri için yeni bir deneyimin ya and atölyede, elleriyle çamuru yo uran ö renciler kâ t ve kalemle gösterdikleri tasar m hünerlerini çamur üzerinde denedi. Kat l mc lar, çe itli nesneler yan nda +1T Tasar m Günleri nin logosunu da yapt.

GAZETE TASARIM GÜNLER 2010 14 yi haber gelirse, tasar m kendili inden ortaya ç kar HABER FAT H VURAL Seminerin final günü Hürriyet Gazetesi Genel Yay n Yönetmeni Enis Berbero lu, yapt konu mada, gelece in gazete tasar mc lar na tasar m felsefesini aç klarken yay n masas na iyi haber gelmesi halinde tasar m n kendili inden ortaya ç kaca n söyledi. Berbero lu, konu mas nda tasar m belirleyen temel faktörün içerik oldu unu belirtti ve ekledi: Ben genel yay n yönetmeni olarak içerik format zorlar diye dü ünüyorum. yi haber gelirse iyi tasar m zaten ortaya ç kar. Enis Berbero lu, Hürriyet in tasar mda öncülük yapt noktan n, istikrar oldu unu söyledi. Berbero lu, Hürriyet in ç kt günden bu yana tasar mda da istikrar önemsedi ini u sözlerle dile getirdi: Ç kt m z günden bu yana, biz bir istikrarda geli tik. Sar logodan k rm z logoya geçi a amal oldu ve bunu yaparken tiraj kaybetmeyi bile göze ald k. Okur, yenili i o kadar kolay kabul etmiyor. stikrar dü ündük, her zaman do ru malzeme ortaya koymay bildik. Hürriyet kuruldu undan bugüne belli bir çizgide de i im ya ad. Hürriyet in çat s belli oldu u için sayfalar n mizanpaj evrime tabi olarak geli iyor. Kendisinin masadan ba lamak yerine sahadan ba layarak terfi etti ini anlatan ve Hürriyet i hibrid bir gazete olarak nitelendiren Enis Berbero lu, gazeteye gelen hiçbir haberin sayfada kaybolacak diye gelmedi inin alt n çizdi: Bizde, yaz lan her haber man ettir. Bu haber, u sayfada kaybolacak diye gelmez masam za. Berbero lu, Hürriyet in yay na ba lad 1 May s 1948 den bugüne kadar yay mlanm man etlerden de örnekler verdi. Özellikle Kardak krizi, Turgut Özal dönemi, Tansu Çiller dönemi ve darbe dönemlerindeki yay nlar n de erlendirdi. FOTO RAFLAR: KÜR AT BAYHAN Hürriyet Gazetesi Genel Yayan Yönetmeni Enis Berbero lu, Hürriyet in ilk ç kt günden bugüne istikrarl bir ekilde geli ti ini ve sar logodan k rm z logoya geçi in a amal oldu unu, geçi s ras nda tiraj kaybetmeyi bile göze ald klar n belirtti. Tasar mlar n zla, haberleri hayal ettirmelisiniz HABER FAT H VURAL Seminerin son günü, Hürriyet Gazetesi Görsel Dan man Reha Erdo an da, Gazetede Grafik Elemanlar konusunu masaya yat rd. Erdo- an; 22 y l önce Hürriyet e, ABD ye gitmek için ihtiyaç duydu u portfolyoyu haz rlamak üzerine ba lad n belirterek, tasar mc l k öyküsünün ba lang c n öyle anlatt : e ba lad mda, tasar m e itimi alm insan say s çok azd. Bilgisayar n devreye girmesiyle o kadar i in üstesinden gelebildik. Tasar mda insan psikolojisinin önemine de inen Erdo an, nsanlara haberleri hayal ettirmek zorundas n z. Tasar m o yüzden var. dedi. Her eyi tasar m olarak görmeye ba lad ktan sonra, hayata da o gözle bakmaya ba lad n söyleyen Reha Erdo an, Toplumu görmek zorundas n z. Toplum ne istiyorsa, onu vermek zorundas n z. eklinde konu tu. nternet üzerinde haz rlanan ki isel bloglar n, kitap haline gelerek en çok satanlar listesinde zirveye oturdu u örne ini veren Erdo an, Önemli olan bo lu u yakalamakt. nternette bamba ka bir tipografi ç kt ortaya. Harfler bile farkl la maya ba lad. Bunlar görmezden gelemezsiniz. nsanlar n be duyusuna hitap edece inizi unutmay n. uyar s nda bulundu. Dinleyicilere, Hayat n z n bir mimari çizimini yap n. diyerek seslenen Hürriyet in görsel dan man, Gazete tasar m n n da bir mimarisi olmal. diyerek sözlerini tamamlad. FOTO RAFLAR: FETHULLAH AKPINAR

BE NC YIL GAZETE TASARIM GÜNLER 2010 15 SEM NER BELGESELLERLE ZENG NLE T R LD Seminerde sadece konu malar, atölye çal malar ve sergiler yoktu. Gazete Tasar m Günleri ni boyutland ran bir di er unsur da belgeseller oldu. Geçti imiz y l piyasaya sürülen Objectified bunlardan biriydi. Tasar m alan nda belgesel bulman n zor oldu u ortamda Objectified, +1T için Türkçe altyaz l bir ekilde haz rland. Günümüzü, popüler endüstri ürünlerinin nas l tasarland n ve ürünlerin tasar m felsefesini anlatan belgesel bu alanda e siz bir çal ma olma özelli inde. Bütün tasar mlar n temel amac n n estetik olma ve fonksiyonellik oldu u dü ünüldü ünde +1T nin içeri iyle örtü en bir belgesel oldu u muhakkak. Gary Hustwit in yönetmenli inde yap lan belgesel, bir obje ile olan ili kimizi, tasar m kültürünü, süreklili i, kimli i, d avurumu ve tabii ana konu olan tasar m inceleyip güzel görüntülerle sunuyor. Belgeselde, Karim Rashid, Jonathan Ive, Marc Newson, Dieter Rams, Hella Jongerius gibi tasar m n ünlü isimleri de yer al yor. ZAMAN HELVETICA BELGESEL +1T DE Belgesel ku a nda kat l mc lara gösterilen belgesellerden biri de, yönetmenli ini Gary Hustwit in yapt Helvetica yd. 1957 y l nda sviçre de tasarlanan Helvetica, 2007 de 50. y l n kutlad ve Gary Hustwit, bir belgesel film yapt. Tüm dünyada, tasar mc lar n ve reklamc lar n yayg n olarak kulland font, uzmanlar taraf ndan son 500 y l n en iyi fontu olarak kabul ediliyor. Hustwit in belgeselinde, Helvetica üzerinden tipografi ve görsel kültürün geçmi ten günümüze ya anan sanat ak mlar na etkileri anlat l yor. Belgeselde, tasar mlarda kullan lan yaz karakterlerinin insan alg s nda bir ruh hali olu turdu u ve atmosferi tamamen de i tirebildi i vurgulan yor. ZAMAN MODERN ZAMANLAR LK KEZ ZLEY C KAR ISINA ÇIKTI De i meyen tek ey geli im. te bu sloganla yola ç kt Zaman Gazetesi Tasar m ekibi. 2001 de ortaya konan tasar m, 8 y l n ard ndan, 2009 da yeniden masaya yat r ld. Amaç mevcut çizgiyi de i tirmeden günün ihtiyaçlar n kar layacak bir tasar m yenilemesi ortaya koymakt. Aylarca süren bu tasar m sürecinde toplant lar, beyin f rt nalar, röportajlar, Ar-Ge çal malar yap ld. Bütün bu birikimlerin tarihe not dü me ad na kayda al nmas gerekiyordu. Bu nedenle tasar m sürecinde her ey kaydedildi. Yay n ekibi ve yazarlarla özel röportajlar yap ld. Herkese ayn soru sorulmu tu: Gelece in gazetesi nas l olmal? Verilen cevaplar tasar m belirleyen ana unsur oldu. Tasar m n sonunda elde biriken görüntü ve röportajlar bir belgesel olarak haz rland. Gelece in Zaman Gazetesi ni haz rlama sürecini anlatan bu belgeselin ad da Modern Zamanlar oldu. ZAMAN Renk tasar m n süsü de il tasar mc n n sihirli de ne idir Gazete Tasar m Günleri nde ev sahipli i yapan Fevzi Yaz c tasar mda renk faktörünün sundu u imkânlar ve nas l uygulanmas gerekti ini aç klayan bir sunum yapt. Renklerle okurda istenilen duygunun uyand r labilece i, yeri gelince rengin illüzyon etkisiyle derinlik ve perspektif etkisinden yararlan labilece i, gerek duyuldu unda renkler aras kontrast etkinin kullan lmas yla alg n n kolayla t r labilece ine de indi i konu mas nda konuyu dinleyicilere örnekler vererek aç klad. Bu imkânlar n bilinmesi ve tasar mc n n renk konusuna hakim olmas halinde sürprizlerle dolu ilginç tasar mlar n ortaya konulabilece ini belirten Yaz c, bu çerçevede Zaman n renklerini ve kullan m amac n da ö rencilerle payla t. Özellikle logo renklerini aç klad konu mas nda öyle dedi: Zaman logosunda mavi ve turuncu kullan lmas nda birbirine paralel giden temel iki amaç vard r. Birincisi, piyasadaki di er gazetelerle benze memek ve kendi kimli ini ortaya daha rahat koyabilmek, ikincisi ise kullan lan renklerin Zaman n içeri i ve kimli iyle örtü mesi. Logonun ana rengi olan mavinin okurda uyand rd güven duygusu bir gazete için olabilecek en önemli de er. Mavinin bu güzel özelli ine ra men so uk renk olmas dezavantaj da tamamlay c renk olan turuncuyla e le tirilip ideal bir kar m elde edildi. Öyle ki turuncu hayat n rengi olma özelli ini ta yor. Yani genç, dinamik ve hayat dolu Reklamc l kta ba ar n n s rr gönle hitap etmektir HABER HEMRA KÖSE Gazete Tasar m Günleri nin finalinin son konu mac s ünlü reklamc Serdar Erener oldu. Reklam çal malar ndan görsel örnekler payla arak bir sunum gerçekle tiren Erener, reklamdaki ba ar s n n insanlar n gönlüne hitap etmek oldu unu söyledi. Günümüzde kimsenin reklamla kand r lamayaca na dikkat çeken Erener, Ürünü satt n z ki inin gönül kap s aç lmazsa içeriye bir ey konulamaz. Duygulara de er verirseniz her eyi ba ar rs n z. dedi. Reklamla ürünün birbirinden ayr lamaz bir bütün oldu unu belirten Erener, Bir kola içerken asl nda onun reklam n içersiniz. görü ünü dile getirdi. Erener, reklam sektörünün 100 y ld r var oldu unu ifade ederken internetle birlikte reklamlar n mecra de i tirdi ini, önümüzdeki 10 y lda reklam sektörünün topyekun de- i ece ini savundu. Ünlü reklamc, reklam kampanyalar konusunda hassas davrand n aktard. Sigara ve silah için reklam yapmad n söylemesi ise büyük alk ald. Özellikle internet ortam nda insanlara s cak gelen reklamlar n çok uzun olmalar na ra men çok k sa bir sürede binlerce izleyici taraf ndan izlendi ini ifade eden ünlü reklamc yeni trendin böyle geli ece ini ifade etti. duygular uyand r yor insanda. Güven duygusunun yan na dinamizm eklenince renklerle Zaman yazm oluyorsunuz adeta. Gazetelerde renklerin okuru yönlendirmede çok etkili bir unsur oldu undan bahseden Yaz c, Zaman n sayfalar n nas l renklerle kodlad klar n da örnekler üzerinden aç klad. Buna göre gazete birinci sayfan n d nda üç ana bölüme renklerle ayr lm t. K rm z yla iç haberler, d haberler ve politika, ye ille ekonomi ve maviyle spor sayfalar i aretlenmi ve kendi atmosferleri olu turulmu oldu. Bu bak mdan gazete tasar m nda rengin asla bir süs unsuru olmad - vurguland. Gazetede renk duygu uyand rmak, dikkat çekmek, yönlendirmek ve içeri- in atmosferini yans tmak için elimizde olan sihirli bir imkând r vurgusu yap ld. ZAMAN Reklam çal malar ndan görsel örnekler payla arak bir sunum gerçekle tiren Erener, reklamda ba ar n n insanlar n gönlüne hitap etmek oldu unu söyledi. Günümüzde kimsenin reklamla kand r lamayaca n da sözlerine ekledi.

+1T de dereceye girenler, (soldan sa a) Nur Ef an Nor enli (birincilik), Rahmet Özdo an (ikincilik), Merve Nur Çay r (üçüncülük), S dd ka Tasa (dördüncülük), Tuba K l ç (mansiyon) Nurcan Necmiye çöz (mansiyon), Merve pek (mansiyon), Gülsüm Kekeç (mansiyon), Cans n Bozo lu (mansiyon) ve Zaman Gazetesi Görsel Yönetmeni Fevzi Yaz c. Gazete Tasar m Günleri, bizim için ikinci bir üniversite oldu 8 günlük tasar m maratonunda mutlu son. Gazeteci, tasar mc ve ö rencilerin bir araya gelmesiyle haberi ve tasar m bulu turmay amaçlayan +1T, dereceye giren ö rencilerin ödüllendirilmesi ve serti ka töreniyle 5 Temmuz da sona erdi. FOTO RAF: MEHMET YAMAN HABER HEMRA KÖSE Zaman Gazetesi nin ev sahipli inde bu y l be incisi gerçekle tirilen +1T Tasar m Günleri, düzenlenen serti ka töreniyle sona erdi. Bir hafta boyunca genç tasar mc larla ustalar bir araya getiren etkinli in son gününde atölye çal malar nda ortaya koyduklar performansla öne ç kan ö rencilerin tasar mlar sergilendi. Serti ka töreninde önce dereceye girenlere, daha sonra da seminerleri ba ar yla tamamlayanlara belgeleri takdim edildi. Gazetenin Yenibosna daki merkez binas nda düzenlenen törene Medya Derne i Ba kan karikatürist Salih Memecan, Zaman Gazetesi Görsel Yönetmeni Fevzi Yaz c, Zaman Genel Yay n editörleri Ali Akku ve Ali Çolak, Adobe un Medya ve Yay nc l k Uzman Bar Özcan ile Vitra Yap Ürünleri Grup Ba kan Yard mc s Levent Giray ve çok say da misa r kat ld. Serti ka töreninde konu an Fevzi Yaz c, yo un geçen bir haftal k seminere kat lan ö rencilere sergilemi olduklar performanstan dolay te ekkür etti. +1T de e itim alan ö rencilerin çe itli gazete ve ajanslarda göreve ba lamas ndan mutluluk duyduklar n belirten Yaz c ayr ca program n sponsorlar Adobe ve Vitra rmalar na da te ekkürlerini iletti. Tasar m Günleri nde verdi i seminerlerle gelece in tasar mc lar na yol gösteren ünlü karikatürist Salih Memecan da, O kadar hay rl bir i yap yoruz ki tasar ma eskisinden çok daha fazla ihtiyac m z var. diye konu tu. nsanlar n tasar ma gittikçe daha fazla önem verdi ini vurgulayan Memecan, talyan ve Frans z tasar mc lar n n ülke ekonomisine büyük katk da bulundu unu ifade etti. Adobe un Medya ve Yay nc l k Uzman Bar Özcan ise genç tasar mc lar yeti tiren +1T ye sponsor olmaktan mutlu olduklar n söyledi. Özcan, seminerlere kat lan ö rencilerin gelecekte önemli gazete ve ajanslar n kreatif ekiplerinde yer alacaklar n belirterek bunu gençlerin gözlerindeki p r lt dan anlad n dile getirdi. Tasar ma verdi i önemle tan nan ve +1T nin gümü sponsorlu unu üstlenen Vitra y temsilen konu an Levent Giray da rma olarak +1T yi desteklemekten mutluluk duydu unu belirtti ve ö rencilere ba ar diledi. Program n sonunda çekilen toplu foto rafta ise 2010 un +1T aile foto raf tarihe not olarak dü ülmü oldu. ALTIN SPONSOR GÜMÜ SPONSOR TASARIM: S NAN TA GET REN ED TÖR: YUSUF ÇA LAR GRAF K: YUNUS EMRE HATUNO LU BASKI ÖN HAZIRLIK: FUAT YAVUZ, SONER ELEMEN, VEYSEL AYGÜN TASH H: RÜSTEM AYDIN, VAC DE BEN, AL SÖKEL, FAT H BAYKAL KATKIDA BULUNANLAR: EMRAH ÜLKER, ED P YILMAZ, MEHMET ULGA