MALİYET/STANDART MALİYETLER STANDART MALİYETLER 1. Fiili Sndr Mliye Ayırımı: Fiili mliyeler gerçeke olnı, sndr mliyeler ise olmsı gerekeni göserir. Fiili mliyein spnbilmesi için, mliyee konu olyın meydn gelmiş olmsı vey işlemin ypılmış bulunmsı gereklidir. Oys sndr mliye ilke olrk, ilgili oly vey işlemden önce spnır. Bşk bir deyişle, fiili mliye geçmişe, sndr mliye ise geleceğe yönelikir. 2. Spm Kvrmı: Fiili mliyeler ile sndr mliye rsındki frk spm dı verilir. Fiili mliye sndr mliyeen fzl ise spm olumsuz, fiili mliye sndr mliyein lınd ise, spm olumlu olrk nielendirilir. STANDART MALİYETLERİN HESAP PLANINDA İZLENMESİ 71. DİREKT İLK MADDE VE MALZEME GİDERLERİ 710. D. İlk Mdde ve Mlzeme Giderleri 711. D. İlk Mdde ve Mlzeme Giderleri Ynsım 712. D. İlk Mdde ve Mlzeme Giderleri Fiy Frkı 713. D. İlk Mdde ve Mlzeme Giderleri Mikr Frkı 72. DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ 720. D. İşçilik Giderleri 721. D. İşçilik Giderleri Ynsım 722. D. İşçilik Giderleri Ücre Frkı 723. D. İşçilik Giderleri Süre (Zmn) Frkı 73. GENEL ÜRETİM GİDERLERİ 730. Genel Üreim Giderleri 731. Genel Üreim Giderleri Ynsım 732. Genel Üreim Giderleri Büçe Frkı 733. Genel Üreim Giderleri Verimlilik Frkı 734. Genel Üreim Giderleri Kpsie Frkı f u h o c. n e Sndr Ne kdr sbiliriz? Depod ml vr mı cb? Süleymn nerede? Depoyu sy bklım. ALIŞTIRMALAR Fiili 1. Aşğıd ek ip gömlek üreen bir eksil işlemesinin üç ylık dönem için büçelenmiş üreim mikrlrı yer lmkdır. Büçelenmiş üreim mikrlrı Ock 200 birim Şub 400 birim Mr 500 birim Her gömlek için 1 m kumş kullnılmkdır. İşleme her y sonund, bir sonrki y için büçelenen üreimde kullnılck kumş mikrının % 20 si kdr sok bulundurmkdır. Bu bilgilere göre, işlemenin Şub yı için sın lmsı gereken kumş mikrı kç meredir? Çözüm: Dönem sonund depod emniye soğu bulundursk mı cb? 2 Üreim Süreci A Mmulü B Mmulü 3 Mmul A Mmulü B Mmulü 200 de x 1 mere 400 de x 1 mere 500 de x 1 mere 1 İlk Mdde Mlzeme X hmmddesi Y hmmddesi Z hmmddesi ÜRETİLECEK OCAK ŞUBAT MART DÖNEM SONU DEĞİŞİME AÇIK OLUN 1 sjbslmsinvi@gmil.com
MALİYET/STANDART MALİYETLER 2. Aşğıd ek ip gömlek üreen bir eksil işlemesinin üç ylık dönem için büçelenmiş üreim mikrlrı yer lmkdır. Myıs Hzirn Temmuz 250 birim 350 birim 400 birim Her gömlek için 2 m kumş kullnılmkdır. İşleme her y sonund, bir sonrki y için büçelenen üreimde kullnılck kumş mikrının % 20 si kdr sok bulundurmkdır. Bu bilgilere göre, işlemenin Hzirn yı için sın lmsı gereken kumş mikrı kç meredir? ÜRETİLECEK DÖNEM SONU 250 de x 2 mere 350 de x 2 mere 400 de x 2 mere MAYIS HAZİRAN TEMMUZ 3. İşlemenin 01 Ock- 31 Arlık büçe dönemine i hmin edilen sışlrı şğıdki gibidir: I. Üç Ay : 5.000 birim II. Üç Ay : 6.000 birim III. Üç Ay : 4.000 birim IV. Üç Ay : 1.000 birim Döneme ilişkin sış mikrının % 20 si kdr d dönem sonu mmul soklrının olcğı öngörülmekedir. Bu bilgilere göre II. Üç Aylık dönem için büçelenmesi gereken üreim mikrı kç birimdir? f u h o c. n e ÜRETİLECEK DÖNEM SONU OCAK- ŞUBAT- MART NİSAN- MAYIS- HAZİRAN TEMMUZ- AĞUSTOS- EYLÜL EKİM- KASIM- ARALIK 4. İşlemenin büçe dönemine ilişkin F Mmulü ile ilgili sış bilgileri şğıdki gibidir: Dönemler Mikr Birinci üç y 500 İkinci üç y 600 Üçüncü üç y 700 Dördüncü üç y 400 Birinci üç ylık dönemin bşınd işlemenin elinde 100 de F cinsi mmul bulunmk ve işleme her dönem sonund bir sonrki dönem için büçelediği sışlrın % 20 si kdr sok bulundurmk isemekedir. Bu bilgilere göre Üçüncü üç ylık dönem için büçelenmesi gereken üreim mikrı kç deir? ÜRETİLECEK DÖNEM SONU OCAK- ŞUBAT- MART NİSAN- MAYIS- HAZİRAN TEMMUZ- AĞUSTOS- EYLÜL EKİM- KASIM- ARALIK DEĞİŞİME AÇIK OLUN 2 sjbslmsinvi@gmil.com
MALİYET/STANDART MALİYETLER 5. Aşğıd bir üreim işlemesinin üçer ylık dönemler iibriyle bir yıllık büçelenmiş sış mikrlrı yer lmkdır. OCAK- ŞUBAT- MART NİSAN- MAYIS- HAZİRAN TEMMUZ- AĞUSTOS- EYLÜL EKİM- KASIM- ARALIK DÖNEMLER 1 2 3 4 Büçelenmiş Sış Mikrı 200 400 600 900 İşleme her dönem sonund bir sonrki dönem için büçelediği sışlrın %10 u kdr bir sok mikrı elinde bulundurmk isemekedir. Bu bilgilere göre işlemenin üçüncü üç ylık dönem iibriyle gerekli üreim mikrı kç birimdir? SATILACAK DÖNEM SONU 6. Aşğıd bir üreim işlemesinin üçer ylık dönemler iibriyle bir yıllık büçelenmiş direk isçilik sleri yer lmkdır: DÖNEMLER 1 2 3 4 Büçelenmiş Direk İşçilik Sleri 1200 1130 1080 1100 İşlemede direk isçilik si bşın 3 TL değişken genel üreim gideri meydn gelmeke ve 3.200 TL un sbi genel üreim giderleri ise dönemlere eşi olrk dğıılmkdır. Bu bilgilere göre, işlemenin dördüncü dönem büçelenmiş oplm genel üreim giderleri urı kç TL dir? f u h o c. n e DEĞİŞKEN GÜG SABİT GÜG OCAK- ŞUBAT- MART NİSAN- MAYIS- HAZİRAN TEMMUZ- AĞUSTOS- EYLÜL EKİM- KASIM- ARALIK 7. A İşlemesinin Ock ve Şub ylrı için büçelenmiş üreim mikrlrı şğıdki gibidir: DÖNEMLER OCAK ŞUBAT Büçelenmiş Üreim Mikrı 100 400 İşleme her mmul için 4 kg hmmdde kullnmkdır. Ayrıc her y sonund bir sonrki y için büçelenen üreim mikrı için kullnılck hmmdde mikrının %10'u kdr hmmdde soku bulundurmk isenmekedir. Arlık yı sonundki hmmdde soku ise100 kg'dır. Hmmddenin kg lış fiyı 1 TL olduğun göre, Ock yı için sın lınck hmmddenin mliyei kç TL dir? ÜRETİM DÖNEM SONU ARALIK OCAK ŞUBAT A DEĞİŞİME AÇIK OLUN 3 sjbslmsinvi@gmil.com
1. AYCAN üreim işlemesinin A mmulünün üreiminde kullndığı X ilk mdde ve mlzemesine i fiili ve sndr verileri şğıdki gibidir: Sndr fiy : 200 TL Sndr mikr : 10 birim Fiili fiy : 210 TL Fiili mikr : 9 birim Bu bilgilere göre ilk mdde ve mlzemenin sırsıyl fiy frkı ve mikr frkı şğıdkilerden hngisidir? 2. Sndr mliye yönemini uygulyn bir işlemede, 1.000 de mmulün üreildiği bir dönemin sonund ypıln spm nlizlerine göre 2.000 TL olumsuz fiy spmsı espi edilmişir. Bu dönemde 1.000 kg hmmdde kullnılmış ve hmmdde için oplm 3.000 TL ödenmişir. Sndr mliye krındn edinilen bilgilere göre, bir de mmulü üremek için 1,5 kg hmmddeye ihiyç duyulmkdır. Bu bilgilere göre hmmddenin sndr fiyı kç TL dir? 3. İşleme, bir birim mmul üremek için 10 direk isçilik si işgücü gerekiğini spmışır. Sndr isçilik ücrei s bşın 60 TL olrk hesplnmışır. İşleme, dönemde 2.000 birim mmul üremiş, 22.000 direk isçilik si hrcmış ve s bşın 54 TL ücre ödemişir. Bu bilgilere göre, Direk İşçilik Zmn (Süre) Spmsı şğıdkilerden hngisidir? 4. X İşlemesi nin bzı üreim bilgileri şğıdki gibidir. Süre Sndrdı Ücre Sndrdı : 2 DİS/Birim : 4 TL/s İşleme yıl içinde 20.000 de mmul üremiş ve 38.000 Direk İşçilik Si çlışılmışır. İşçilere s ücrei olrk 5 TL ödenmişir. Bu bilgilere göre Toplm Direk İşçilik Spmsı (frkı) şğıdkilerden hngisidir? değişime ÇIK olun 4
5. Y Ureim İşlemesi' nin Nisn yınd üreilen A ve B mmullerinin üreimine ilişkin sndr ve fiili verileri şğıdki gibidir: Sndr Fiili A B A B Sure (S / de) 2 3 1.8 3.5 Ureim Mikrı (Ade) 1.500 1.000 S Ücrei (TL /S) 200 200 Bu bilgilere göre, B mmulünün direk işçilik giderleri süre frkı şğıdkilerden hngisidir? 6. "A" işlemesinde, bir birim "X" mmulü için 4 birim "Y" hmmddesi kullnılcğı ve bu hmmddenin sndr birim fiyının 50 TL olcğı belirlenmişir. Dönem içinde 30.000 birim "X" mmulü üreilmiş ve 100.000 birim "Y" hmmddesi kullnılmışır. "Y" hmmddesinin fiili orlm birim mliyei 55 TL dir. Bu bilgilere göre "A" işlemesinin direk ilk mdde ve mlzeme fiy frkı şğıdkilerden hngisidir? 7. İşleme bir birim mmul üremek için 10 direk işçilik si işgücü gerekiğini spmışır. Sndr işçilik ücrei s bşın 60 TL olrk hesplnmışır. İşleme, dönemde 2000 birim mmul üremiş, 22.000 direk işçilik si hrcmış ve s bşın 54 TL ücre ödemişir. Bu bilgilere göre, Direk İşçilik Zmn (Süre) Spmsı şğıdkilerden hngisidir? 8. İşlemede üreim döneminde 4.000 birim S mmulü 10.000 direk işçilik si süresinde mmlnmış ve fiili ücre olrk direk işçilik si bşın 20 TL ödenmişir. S mmulü ile ilgili sndr mliye bilgileri şğıd verilmişir. Direk İlk Md. Mlz. Mliyei Direk İşçilik Gideri Genel Üreim Gideri 4 kg x 10TL/kg= 40 TL 2 DİS x 25TL/DİS= 50 TL 3 DİS x 15TL/DİS= 45 TL Bu bilgilere göre, Direk İşçilik Zmn (Süre) Spmsı şğıdkilerden hngisidir? değişime ÇIK olun 5
9. T Ureim İşlemesi' nde Mr yınd üreilen ve oplm 100.000 TL olumlu direk işçilik spmsı oluşn C mmulünün üreimine ilişkin sndr ve fiili verileri şğıdki gibidir: Sndr Fiili Sure (s/birim)? 5 S ücrei (TL/s) 200 210 Ureim mikrı 2.000 Bu bilgilere göre, işlemenin birim bşın sndr sure (s/ birim) ne kdrdır? 10. B üreim işlemesinde Ksım yınd üreilen ve oplm 50.000 TL olumsuz direk işçilik frkı oluşn A mmulünün üreimine ilişkin sndr ve fiili verileri şğıdki gibidir: Sndr Fiili Süre (s/birim) 6 5 S Ücrei (TL/s) 100? Üreim Mikrı 1.000 Bu bilgilere göre, işlemenin birim bşın gerçekleşen fiili s ücrei kç TL dir? 11. B üreim işlemesinde Ksım yınd üreilen X mmulünün üreimine ilişkin sndr ve fiili verileri şğıdki gibidir: Sndr Fiili Süre (s/birim) 6 5 S Ücrei (TL/s) 100 120 Üreim Mikrı 800 1.000 Bu bilgilere göre, işlemenin direk işçilik giderleri oplm spmsı kç TL dir. 12. B üreim işlemesinde Ksım yınd üreilen X mmulünün üreimine ilişkin sndr ve fiili verileri şğıdki gibidir: Sndr Fiili Üreim Kpsiesi 2000 DİS 1600 DİS Birim Değişken GÜG 100 TL/Dis 120 TL/DİS Toplm Sbi GÜG 200 000 TL 140 000 TL Bu bilgilere göre, işlemenin genel üreim giderleri kpsie frkı ne kdrdır? değişime ÇIK olun 6
13. B üreim işlemesinde Mr yın ilişkin fiili ve büçelenmiş genel üreim giderleri ile ilgili veriler şğıdki verilmişir: Sndr Fiili Direk işçilik si 3 4 Birim Değişken GÜG 80 TL/DİS 60 TL/DİS Toplm Sbi GÜG 200 000 TL 150 000 TL Üreim Kpsiesi 2000 Birim 3000 Birim Bu bilgilere göre, işlemenin genel üreim giderleri verimlilik frkı ne kdrdır? 14. Kpsie spmsı şğıdki giderlerden hngisi ile ilgilidir? A) Direk ilk mdde ve mlzeme giderleri B) Direk işçilik giderleri C) Değişken genel üreim giderleri D) Sbi genel üreim giderleri E) Genel yöneim gideri 15. (Fiili GÜGYO-STDGÜGYO)*Fiili Çlışm Hcmi Yukrıdki formül şğıdki spmlrdn hngisine iir? A) GÜG kpsie frkı B) GÜG büçe frkı C) GÜG verimlilik frkı D) GÜG opimum frkı E) GÜG ynsım frkı 16. (Fiili Çlışm Hcmi - Olmsı Gereken Sndr Çlışm Hcmi) x (Sndr Genel Üreim Giderleri Değişken Ornı) formülü şğıdki "sndr mliye frklrı" ndn hngisine iir? A) Genel üreim giderleri kpsie frkın B) Direk işçilik sure frkın C) Genel üreim giderleri verimlilik frkın D) Genel üreim giderleri büçe frkın E) Genel üreim giderleri oplm frkın 18. "Direk İşçilik Verim Frkı"nın olumsuz olmsı durumund şğıdkilerden hngisi doğru olur? A) Hem hrcnn sler, hem de klnıln oplm direk işçilik mliyei sndrlrı şmışır. B) S bşın direk işçilik mliyei sndrdı, s bşın direk işçilik mliyei sndrdını şmışır. C) Sndr sler fiili slerden fzldır. D) S bşın fiili direk işçilik mliyei s bşın direk işçilik mliyei sndrdını şmışır. E) Fiilen hrcnn direk işçilik sleri sndr sleri şmışır. 19. (Tükeilen Fiili Mikr- Sndr Mikr) x Sndr Fiy Sndr mliye sisemini uygulyn bir işlemede hmmdde ve mlzemeye ilişkin frklrın hesplnmsınd kullnıln bu formül şğıdkilerden hngisini ifde eder? A) Mikr frkını B) Büçe frkını C) Fiy frkını D) Verim frkını E) Kpsie frkını 17. (Fiili Çlışm Hcmi - Olmsı Gereken Sndr Çlışm Hcmi) x (Sndr Genel Üreim Giderleri Değişken Ornı) formülü şğıdki "sndr mliye frklrı" ndn hngisine iir? A) Genel üreim giderleri büçe frkın B) Genel üreim giderleri kpsie frkın C) Genel üreim giderleri oplm frkın D) Direk işçilik süre frkın E) Genel üreim giderleri verimlilik frkın 20. Önceden spnmış mliye hesplm yöneminin uygulndığı işlemelerde, fiili genel yöneim giderleri ile önceden spnmış ve bun göre mliyelere yüklenmiş genel yöneim giderleri rsındki frklr hngi hesp izlenir? A) Genel Yöneim Giderleri Kpsie Frklrınd B) Genel Yöneim Giderleri Verimlilik Frklrınd C) Genel Yöneim Giderleri Büçe Frklrınd D) Genel Yöneim Giderleri Ynsım Hesbınd E) Genel Yöneim Giderleri Frklrınd değişime ÇIK olun 7
21. Direk işçilik giderleri frkın ilişkin şğıdki ifdelerden hngisi ynlışır? A) Sndr sürenin fiili süreden z olmsı durumund frk olumsuz, fzl olmsı durumund frk olumludur. B) Direk işçilik için ödenen fiili s ücreinin, sndr s ücreinden küçük olmsı durumund olumlu ücre frkı söz konusudur. C) Fiili ücrele sndr ücre rsındki frkın çlışıln fiili süre ile çrpımı, ücre frkın eşiir. D) Gerçekleşen üreim için fiili direk işçilik süresiyle, sndr direk işçilik süresi rsındki frk, süre frkıdır. E) Fiili süreyle sndr süre rsındki frkın fiili ücrele çrpımı, süre frkın ilişkin oplm prsl ur eşiir. 22. Sndr mliye siseminde, mliye unsurlrı iibriyle hesplnck frklrl ilgili şğıdki ifdelerden hngisi doğrudur? A) Oluşn frklrın mmı, sdece sıln mmul mliyeine devredilerek kpılbilir. B) Olumsuz frklr frk hesplrının borcun, olumlu frklr ise frk hesplrının lcğın kydedilir. C) Oluşn frklr, dönem sonund sdece dönem kârı vey zrrı hesbın devredilerek kpılbilir. D) Oluşn olumsuz frklrın z olmsı durumund, frklr dönem sonund kpılmyrk Mliye Giderleri Krşılığı hesbının lcğın kydedilebilir. E) Olumsuz frklr oluşn mliyelerden çıkrılırken, olumlu frklr mliyelere eklenir. değişime ÇIK olun 8