PEGEM DENEME den i DENEME ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI YENİ
KOMİSYON TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 10 DENEME SINAVI SAYISAL VE EŞİT AĞIRLIK ISBN 978-605-364-14-5 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti ye aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı, mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. 4. Baskı Dizgi-Grafik Tasarım: Didem Kestek Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı Baskı: Tuna Matbaacılık A.Ş. (Ankara-031-78 34 84) Yayıncı Sertifika No: 14749 Matbaa Sertifika No: 1610
ÖNSÖZ Pegem Akademi, 4 yıllık deneyimiyle, (eski adıyla LES) uygulanmaya başladığından beri tüm öğrenci ve öğretmenlerin öncelikli kaynaklarını sunan kurum olmanın verdiği sorumluluğu taşımakla birlikte, yine çok özenle hazırlanmış bir yayınını da sizlere sunmanın mutluluğunu yaşıyor. Büyük bir gayret ile hazırlanan bu denemeler, size en üst düzeyde fayda sağlayacak ve te sizi başarıya ulaştıracaktır. Denemelerde yer alan sorularla ilgili öğrenmek istediğiniz herhangi bir şey olur ise pegem@pegem.net adresine e-posta göndermeniz yeterli olacaktır. Sorunuz en kısa sürede yazarlarımız tarafından mutlaka cevaplandırılacaktır. Yayının hazırlanmasında emeği geçen tüm çalışma arkadaşlarımıza teşekkürü bir borç biliriz. HAKKINDA PRATİK VE YARARLI BİLGİLER, öğrencinin çeşitli konulardaki bilgisini ölçen bir sınav değildir., öğrencinin akıl yürütme, yorumlama, çıkarım ve hatta okuma hızını ölçen bir sınavdır. Bu yetilerin büyük bir kısmını da kişinin ilköğretimden bugüne kadar getirdiği birikimler oluşturur. Dolayısıyla öğrencinin bu sınava hazırlanırken kullanabileceği kaynaklar sınırlıdır. Sınav formatına uygun, öğrencinin yorum gücünü artıracak şekilde tasarlanmış deneme sınavları da bu süreçte öğrencilerin en önemli kaynaklarından biridir. Öğrenci, karşılaşacağı düzeyde deneme sınavlarıyla hem kendi durumunu daha yakından görebilecek hem de okuma-yorumlama becerisini hızlandıracaktır. Bu deneme sınavındaki soru kökleri, in önceki yıllarda çıkmış soru kökleri, ünite dağılımları ve içerikleri dikkate alınarak oluşturulmuş ve sınava tam uygunluk esas alınmıştır. Ayrıca soru çözümlerinin de sadece bir soru çözümü değil, öğreten ve tekrarlayan birer konu anlatımı olmasına özen gösterilmiştir. nedir? Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı (); Yükseköğretim kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına açıktan veya öğretim elemanı dışındaki kadrolardan naklen atamalarda, Ülkemizde lisansüstü eğitime girişte, Yurt dışına lisansüstü eğitim için gönderilecek adayların seçiminde ilgili kurumların kullanacakları puanları veren, yılda iki kez, ilkbahar ve sonbahar dönemlerinde yapılan bir sınavdır. e kimler başvurabilir? e, bir lisans programından mezun olabilecek durumda bulunanlar, lisans programını bitirenler ve denklik belgesi almış olmak kaydıyla yurt dışında lisans eğitimi görmüş olanlar başvurabilirler. puanı nerelerde kullanılmaktadır? Bütün yükseköğretim kurumları lisansüstü programlarına öğrenci seçme ve yerleştirme işlemlerinde sonuçlarını kullanmaktadır. Bazı kamu kurum ve kuruluşları, yurt dışında lisansüstü öğrenim görecek öğrencilere burs verirken sonuçlarından yararlanmaktadır. Yurt dışında eğitim almak için gerekli midir? Yükseköğretim kurumlarının öğretim elemanı ihtiyacının karşılanması amacıyla, lisansüstü öğrenimi görmek üzere yurt dışına gönderilecek adayların seçiminde de sonuçları kullanılmaktadır. Bu yolla yurt dışında lisansüstü öğrenim görmek isteyen adayların bu sınava girmeleri zorunludur. in kapsamı nedir? Sınavda uygulanacak testin sayısal bölümünde 50'şer sorudan oluşan iki test (Sayısal-1 ve Sayısal- Testleri); sözel bölümünde ise 50'şer sorudan oluşan iki test (Sözel-1 ve Sözel- Testleri) yer alacaktır. Bütün adaylar toplamda 150 soru cevaplayacaklardır. Sayısal-1 ve Sayısal- Testleri adayların sayısal ve mantıksal akıl yürütme (muhakeme) becerilerini ölçmeye yönelik sorulardan oluşacaktır. Sayısal- Testindeki soruların, Sayısal-1 Testindeki sorulara göre daha ileri düzey sorular olması planlanmaktadır. Sözel Testleri ise, sözel akıl yürütme (muhakeme) becerilerini ölçmeye yönelik sorulardan oluşacaktır. Her bir testteki sorular, belirli yükseköğretim programlarında kazanılan yeterlikleri ve bilgileri ölçmeye yönelik olmayacaktır. Test soruları farklı alanlardan gelen yükseköğretim kurumu mezunlarının cevaplayabilecekleri nitelikte olacaktır. Sınav süresi ne kadar? Sınavda sayısal ve sözel bölümden oluşan bir test uygulanmaktadır. Sınav saat 09.30'da başlamakta olup cevaplama süresi 180 dakika (3 saat) dır. iii
puanlaması nasıl yapılır? Adayların her testteki sorulara verdikleri doğru ve yanlış cevaplar ayrı ayrı toplanacak, doğru cevap sayısından yanlış cevap sayısının dörtte biri çıkarılarak ham puanlar elde edilecektir. Her test için ham puanların ortalaması ve standart sapması ayrı ayrı hesaplanarak adayların ham puanları, ortalaması 50, standart sapması 10 olan standart puanlara dönüştürülecektir. Böylece her aday için Sayısal-1, Sayısal-, Sözel-1, Sözel- Standart Puanlar (SP) hesaplanacaktır. Bu standart puanlar kullanılarak her aday için sayısal ağırlıklı, sözel ağırlıklı ve eşit ağırlıklı olmak üzere 3 ağırlıklı puan (AP) hesaplanacaktır. Sınavdan sonra yapılan analizlerde bir testte hatalı soru bulunduğu takdirde ilgili testi cevaplayan tüm adayların bu soruyu doğru cevapladığı kabul edilecek ve adayların puanları diğer sorulara verdikleri cevaplarla birlikte hesaplanacaktır. Ağırlıklı puanların hesaplanmasında testlerin ağırlıkları aşağıdaki gibi olacaktır: Sayısal-1 SP Sayısal- SP Sözel-1 SP Sözel- SP Sayısal AP 0,35 0,35 0,3 - Sözel AP 0, - 0,4 0,4 Eşit AP 0,4 0, 0,4 - Ağırlıklı puanlar hesaplandıktan sonra bu puanlar, aşağıdaki formül kullanılarak, 100 üzerinden puanlara dönüştürülecektir. [ ] 30 (AP x) S Puanı = 70 + (B X) S : Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı AP : Adayın ağırlıklı puanı X : Ağırlıklı puanların ortalaması S : Ağırlıklı puanların standart sapması B : Ağırlıklı puanların en büyüğü sonuçları ne kadar geçerlidir? sonuçları, yapıldığı tarihten itibaren 3 yıl süreyle geçerlidir. Aday, puanını yükseltmek için e yeniden girebilir. Başvuru esnasında daha yüksek olan puanını kullanabilir. Üniversitelere başvurabilmek için ten kaç puan almak gerekiyor? te adayların, başvurdukları lisansüstü programın puan türünde en az 55, Lisans diplomasıyla doktora veya sanatta yeterlik programına başvuracaklar için en az 70 puan almaları gerekmektedir. Yükseköğretim kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi, uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına açıktan veya öğretim elemanı dışındaki kadrolardan naklen atanabilmek için, alanındaki puan türünde 100 üzerinden 70 puan alan adaylar, ilgili yönetmeliklerde belirtilen genel ve özel şartları taşımaları halinde giriş sınavlarına başvurabilirler. puanları üniversitelerce nasıl değerlendirilir? Yükseköğretim kurumları, lisansüstü programlarına öğrenci seçiminde sınav puanının, % 50'den az olmamak koşuluyla, ne kadar ağırlıkla değerlendirmeye alınacağını adaylara duyurmaktadır. Yükseköğretim kurumları seçme işlemlerinde sadece puanlardan yararlanabildikleri gibi, bu puanları ön eleme amacıyla veya kendi yapacakları sınavın bir parçası olarak da kullanabilmektedir. iv
İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER Sayfa 1. DENEME ÇÖZÜMLERİ SAYISAL 1...1 SAYISAL...7 SÖZEL 1...1. DENEME ÇÖZÜMLERİ SAYISAL 1...15 SAYISAL...0 SÖZEL 1...5 3. DENEME ÇÖZÜMLERİ SAYISAL 1...8 SAYISAL...33 SÖZEL 1...38 4. DENEME ÇÖZÜMLERİ SAYISAL 1...41 SAYISAL...46 SÖZEL 1...51 5. DENEME ÇÖZÜMLERİ SAYISAL 1...54 SAYISAL...59 SÖZEL 1...64 6. DENEME ÇÖZÜMLERİ SAYISAL 1...67 SAYISAL...7 SÖZEL 1...77 7. DENEME ÇÖZÜMLERİ SAYISAL 1...80 SAYISAL...85 SÖZEL 1...90 8. DENEME ÇÖZÜMLERİ SAYISAL 1...93 SAYISAL...98 SÖZEL 1...103 9. DENEME ÇÖZÜMLERİ SAYISAL 1...106 SAYISAL...111 SÖZEL 1...116 10. DENEME ÇÖZÜMLERİ SAYISAL 1...119 SAYISAL...14 SÖZEL 1...19 v
ANALİZ SAYISAL ANALİZ 007 Aralık 008 008 Kasım 009 010 010 Aralık 011 Nisan Sayılar 15 19 14 17 10 16 9 1.Dereceden Denklemler 5 5 8 3 3 3 Eşitsizlik-Mutlak Değer 3 6 8 3 6 5 Üslü İfadeler-Köklü ifadeler 4 3 4 4 4 5 Özdeşlikler-Çarpanlarına Ayırma 4 4 4 5 4 Oran ve Orantı 4 4 4 1 Denklem Kurma Problemleri 17 13 15 16 15 0 8 Kümeler 3 1 -- 4 -- 1 4 İşlem-Modüler Aritmetik -- -- -- 3 -- Permütasyon-Kombinasyon- Olasılık Mantıksal Mantık ve tablo Yorumlama 4 1 3 -- 7 3 17 17 17 35 18 5 Geometri 3 3 5 7 8 15 1 SÖZEL ANALİZ 007 Aralık 008 008 Kasım 009 009 Kasım 010 010 Aralık 011 Nisan Sözcük Düzeyinde Anlam 3 -- 5 1 3 Cümle Düzeyinde Anlam 16 18 17 14 17 17 1 6 Paragraf ve Anlatım Biçimleri 53 50 51 65 48 49 59 53 Anlatım Bozukluğu -- -- -- -- -- 1 1 1 Sözel Mantık 8 10 10 11 10 1 17 17 vi
1. DENEME SAYISAL TEST - 1 1. Verilen ifadeyi düzenleyecek olursak; 3 3 66 14 13 13 = 9 16 19 19 3 3 66 14 + 13 13 = 9 16 + 19 19 5 = 4 bulunur. 13 Doğru yanıt E dir. 4. Verilen üslü ifade ayrı tabanlarda yazılacak olursa x+ 1 x x a = a = a = dır. 1 x = x ( ) 8 = = bulunur. a a Doğru yanıt A dır. 7. Verilen ifadede payda düzenlenecek olursa 009 008 009 008 3 3 = 007 007 007 ( 3) 3 = 3 = 1 bulunur.. Verilen eşitlikte kök içerisindeki sayılar kök dışına çıkarılırsa 0,09 0,09 0,3 0,09 = 0,04 + 0,04 0, + 0,04 0,1 = 0,4 1 7 = = bulunur. 4 8 Doğru yanıt C dir. 5. Verilen ifadenin en büyük olması için 5 x 5 = 0 x = seçilmelidir. x 3 x 5 = 5 5 3 5 = olur. En küçük olması için 3 x 3 = 0 x = seçilirse; 3 3 x 3 x 5 = 3 5 = = olur. O halde ifadenin alabileceği en büyük değer ile en küçük değerin toplamı = 0bulunur. 8. 9AB üç basamaklı sayısında çözümleme yapılırsa 9AB = 13 (AB) 900 + AB = 13 (AB) 900 = 1 (AB) 75 = AB Buradan A + B = 7 + 5 = 1 bulunur. Doğru yanıt A dır. 9. a+ b+ c toplamının en küçük değeri bulunurken a, b ve c en küçük değerleri olmalıdır. Verilen rasyonel ifadelerde ortak olan b ler eşitlenirse a = 3 b, = 1 b = 4 b 4 c c 8 (4) a = 3, b = 4 ve c = 8 olur. Buradan a+ b+ c = 15 bulunur. Doğru yanıt D dir 3. 45 Verilen eşitlikte 4,5 = şeklinde 100 yazılabilir. a 45 a 17 = = dir. b 100 b 4 a ve b pozitif tam sayı olduğunda a = 17 ve b = 4tür. a+ b = 1bulunur. Doğru yanıt E dir. 6. Verilen ifadeyi düzenleyecek olursak; x x + 6y y 8 = = (x 1) (y 3) (x 1+ y 3)(x 1 y + 3) = (x + y 4)(x y + ) bulunur. 1 10. İki sayı a ve b olsun. a+ b = 0 a = 14 ve b = 6 olur. a b = 84 Buradan a b = 14 6 = 8 bulunur. Doğru yanıt E dir.
1. DENEME SAYISAL TEST - 1 11. Verilen eşitliklere 3 ilave edilirse K + 3 = 7a+ 7 = 8b+ 8 = 1c + 1olur. Buradan 7, 8, 1 nin okek i hesaplanırsa 7 8 1 7 4 6 7 3 7 1 3 3 OKEK(7,8,1) = 168olur. 7 1 7 1 O halde K + 3 = 168 K = 165 dir. Buradan K sayısının rakamları toplamı 1+ 6+ 5 = 1bulunur. 1. Çarpmanın toplama üzerine dağılma özelliği kullanılırsa 1 1 + 8 = + 8 = 1+ 16 = 1+ 4 = 5 bulunur. Doğru yanıt C dir. 14. Verilen eşitlikte ortak paranteze alınabilecek ifadeler düzenlenirse a(c b) + c(c b) = 56 olur. Ardışık çift sayılar arasındaki fark olduğundan (c b) (a + c) = 56 (a + c) = 56 (a + c) = 8 a+ a+ 4 = 8 a = 1 ise b = 14 c = 16 a+ b+ c = 1+ 14+ 16 = 4 bulunur. Doğru yanıt C dir. 15. Verilen ifadeyi düzenleyecek olursak; x x 1= 0 x = x + 1dir. = 6 3 x 9 (x ) 9 3 = (x + 1) 9 = (x + 1) (x + 1) 9 = (4x + 4x + 1)(x + 1) 9 = ( 4(x + 1) + 4x + 1 ) (x + 1) 9 = (1x + 5)(x + 1) 9 = (4x + 1x + 10x + 5) 9 = 4(x + 1) + x + 5 9 = 48x + x + 9 9 = 70 x bulunur. Doğru yanıt B dir. 17. Eksilen Çıkan = Fark (E) (Ç) (F) 3 Ç = F dir. 5 3F 8F 8F E = F E = 7 = 5 5 5 F = 45 bulunur. Doğru yanıt E dir. 18. Seçenekler incelendiğinde bu kurala uygun, seçilebilecek sayısın 53 ve karesinin 809 olduğu görülür. 53 x 53 809 09 = 3 5 + 3 = 8dir. Doğru yanıt C dir. 19. Çarpma işlemi kurala uygun olacak şekilde düzenlenirse 5A x 5A B1B i 5 + A = B1 5 + A = B1 bulunur. 6 3 Doğru yanıt B dir. 13. Verilen ifade ayrı paydalarda yazılacak olursa 3a 8 8 b= + b= 3+ dir. a a a 1,, 4, 8 1,, 4, 8 11,7,5,4 5, 1, 1, Bulunan eşitlikte a nın alabileceği değerlere karşılık bulunan b değerleri 11, 7, 5, 4, 5, 1, 1, dir. Bu değerlerin toplamı 4 tür. Doğru yanıt A dır. 16. Verilen eşitlik düzenlenecek olursa A + 1 B 1 = = k 5 3 A + 1= 5k ve B 1 = 3k A = 5k 1 B = 3k + 1olur. A B = 18 5k 1 (3k + 1) = 18 5k 1 3k 1 = 18 k = 0 k = 10 dur. Buradan A = 49, B = 31dir. O halde A + B = 80bulunur. 0. Verilen kurala göre 55, 5, 58 ve 54 ün kareleri hesaplanırsa (53 ve 56 a nın kareleri diğer iki soruda hesaplanmıştır.) 55 5 58 54 x 55 x 5 x 58 x 54 305 10 704 13 3364 16 916 18 Buradan rakamları toplamı 17 olamaz.