Sosyal ve Duyuşsal, Fiziksel Gelişim ve Özbakım Yeterliklerini Kazandırmaya Yönelik Etkinlikler Yrd.Doç.Dr.Gülçin TAN ŞİŞMAN
Yeterlikler Dil Yeterlikleri Okuma Etkinlikleri Konuşma ve Dinleme Çalışmaları Ses Çalışmaları Alfabetik Etkinlikler Matematik yeterlikleri Sayı kavramı ve Sayma İşlemler Geometri ve Mekan Ölçme Örüntüler Veri Toplama ve Değerlendirme Sosyal ve duyuşsal yeterlikler Fiziksel gelişim yeterlikleri Özbakım yeterlikleri
Sosyal ve Duygusal Yeterlikler Etkin iletişim Duygularını tanıma Akran grupları tarafından kabul edilme Doğru tepkiler verebilme Okula Uyum Akademik Başarı
Okul Öncesi Eğitimde Sosyal ve Duygusal Yeterlikler Hangi etkinlikler yoluyla desteklenebilir? Drama Alan gezisi Türkçe dil etkinlikleri yoluyla desteklenmektedir Nerede/Ne zaman rahatlıkla gözlenmektedir? SERBEST ZAMAN ETKİNLİKLERİNDE
Okul Öncesi Eğitimde Sosyal ve Duygusal Yeterlikler Özellikle oyun zamanlarında rahatlık gözlenmektedir. Planlanmamış etkinliklerde özgürce oynanan oyunlar çocukların sosyal ve duygusal becerileri doğrudan yaşayarak öğrenmelerine fırsat verir. Oyun sırasında uzlaşma, iş birliği, sıra bekleme, çatışmaları çözme, paylaşma ve duygularını ifade etme vb. becerileri kullanırlar. Gerçek yaşamda onları üzen, kaygılandıran ve korkutan durumların yarattığı içsel çatışmaları da dramatik oyunlar yoluyla çözmeye çalışırlar. Oyunlar, ilköğretime hazırlıkta sosyal ve duygusal yeterliklerin kazandırılmasında eşsiz fırsatlar sunar ve çocukların doğal yollardan birçok beceriyi kazanmasına olanak verir.
Okul Öncesi Eğitimde Sosyal ve Duygusal Yeterlikler Oyun Etkinlikleri Nasıl Planlanmalıdır? Sosyal ve duygusal gelişimi dikkate almak gerekir. Kazanma ve kaybetmeye dayal ı oyun etkinlikleri yerine işbirliğine dayalı oyunlar planlanmalıdır. NEDEN? Eleştiri ve başarısız olmaktan hoşlanmazlar. Beğenilme ve onaylanma kaygısı taşırlar.
Okul Öncesi Eğitimde Sosyal ve Duygusal Yeterlikler Piaget ye göre çocuklar arasında çıkan çatışmalar bulunmaz öğrenme fırsatları sunar. Oyun sırasında çıkan düşünce ayrılıkları ve çatışmalar.. Anlaşmak için farklı bakış açılarını dikkate alarak uzlaşma Çözümü kendi aralarında bulmak için cesaretlendirme Rahatça oyun oynayabilecekleri ortamlar yaratılmalıdır.
Okul Öncesi Eğitimde Sosyal ve Duygusal Yeterlikler Sosyal İlişkilerle İlgili Etkinlikler Duygusal Alanla İlgili Etkinlikler Toplumsal Yaşamla İlgili Etkinlikler
Okul Öncesi Eğitimde Sosyal ve Duygusal Yeterlikler I. Duygusal Alanla İlgili Etkinliklerin Amaçları Çocukların gerek kendilerinin gerekse başkalarının duygularını anlaması ve tanıma Duygularını doğru biçimde ifade etme Davranışlarını denetleme İlköğretimde farklı yaş gruplarından çocuklarla aynı fiziksel ortama giren çocuk için Olumlu benlik algısı İsteklerinden fedakarlık edebilme Eleştirme ve eleştirilme Hoşuna giden/gitmeyen durumlarda (alay edilme) doğru duygusal tepkiler verme
Okul Öncesi Eğitimde Sosyal ve Duygusal Yeterlikler I. Duygusal Alanla İlgili Etkinliklerin Yoluyla Herkesin duyguları olduğu Duyguların nedenleri olduğu Duygularını göstermenin farklı yolları olduğu Bir durum karşısında herkesin farklı tepkiler verebileceği Duyguların değişebileceğine yönelik anlayış kazandırılır.
Okul Öncesi Eğitimde Sosyal ve Duygusal Yeterlikler I. Duygusal Alanla İlgili Etkinlikler Kendi duygusal tepkileriyle doğru model olma Sıcak ve duygusal açıdan güvenli bir ortam Aile bireyleri ve Öğretmen İlk elden gözlem ve deneyim fırsatı Özel ve değerli olduğunun ve sevildiğinin hissettirilmesi
Sosyal ve Duygusal Yeterliklere Yönelik Etkinlikler I. Duygusal Alanla İlgili Etkinliklere Yönelik Neler Yapılabilir? Sanat etkinlikleri sırasında çocukların kendilerini anlattıkları duygu kartları ve kişisel başarıları gösteren kitapçıklar hazırlama. Rutin bir etkinliğin programa eklenmesi Sınıfta herkesin fotoğrafının ve yapıştırmalı duygu kartlarının olduğu bir pano hazırlanarak çocuklardan sınıfa girdiklerinde sınıftan ayrılırken duygularını gösteren kartları seçmeleri ve resimlerinin altına yapıştırmaları istenebilir. Türkçe etkinliklerinde okunan hikayelerde çocukların dikkatlerinin çeşitli duylara ve davranışlara çekilmesi ve bunlar hakkında konuşulması, eğer olsaydı, ne olurdu? vb. sorular sorulabilir. Müzik etkinlikleri sırasında çocuklara çeşitli parçalar dinletilerek hangi duyguyu çağrıştırdığının sorulması, kendi duygularını müzik aletleri kullanarak anlatmalarının istenmesi, duygu kartlarındaki duyguları dan ederek anlatmaları
Sosyal ve Duygusal Yeterliklere Yönelik Etkinlikler II. Sosyal İlişkilerle İlgili Etkinliklerin Amaçları
Sosyal ve Duygusal Yeterliklere Yönelik Etkinlikler II. Sosyal İlişkilerle İlgili Etkinliklerin Amaçları Çocukların yakın çevresindekilerle ilişki kurma ve olumlu etkileşim içinde olma, sorun çözme, iş birliği yapma, paylaşma ve yardımlaşma gibi becerileri kazanmalarını ve öğrenmeye karşı olumlu tutum geliştirmelerini amaçlar. Genişleyen sosyal çevrede oyuncaklar ını paylaşmak zorunda kalma İş birliği yapma ve uzlaşmayı öğrenme Kendilerini sınırlandıran kurallara uyma Bu kuralları koyan yeni yetişkinlerle karşılaşma
Sosyal ve Duygusal Yeterliklere Yönelik Etkinlikler II. Sosyal İlişkilerle İlgili Yeterliklere Yönelik Ne Yap ılabilir? Drama etkinliklerinde çocuklardan çatışma içeren bir senaryoyu oynamaları istenerek çatışma noktasında ara verilmesi, diğer çocuklara çözüm önerilerinin sorulması, Kuklalarla sınıfta yaşanan bir sorunu çözmeye çalışmaları, Kuralı olmayan bir sınıfı canlandırmaları ve çıkacak sorunları çözmeye çalışmaları. Matematik etkinliklerinde ikili gruplar halinde boncuk, şişe kapağı vb. materyalleri birlikte sayması ve bu materyallerden istedikleri bir model yaratarak s ınıfta grup çalışmalarının sergilenmesi Sanat etkinliklerinde çocuklarla birlikte sınıf kurallarına yönelik resimler yapılması ve asılması Sınıfta kabul edilmeyen davranışların sonuçlarını gösteren kartların çocuklarla birlikte yapılması
Sosyal ve Duygusal Yeterliklere Yönelik Etkinlikler III. Toplumsal Yaşamla İlgili Etkinliklerin Amaçları Topluma karşı farkındalık ve duyarlılık kazandırılması Farklılıkları kabul etme ve saygı duyma Sorumluluk alma ve aldığı sorumlulukları yerine getirme
Sosyal ve Duygusal Yeterliklere Yönelik Etkinlikler Toplumsal Yaşamla İlgili Yeterliklere Yönelik Neler Yapılabilir? Sanat etkinliklerinde Çocukların gazetelerden resimleri keserek farklı ailelere ilişkin resimler oluşturmaları ve bu resimleri hikayeleştirmeleri Müzik etkinliklerinde Dünyaca kutlanan gün ve haftalarda farklı ulusların şarkılarının dinletilerek kutlama yapılması, farklı yöre ve ülkelerin halk danslarının izlenmesi Alan gezileri kapsamında Yakın çevredeki yerlere geziler düzenlenmesi ve sınıfta çeşitli meslek gruplarından konuk davet edilmesi
Sosyal ve Duygusal Yeterlikler ve Eğitim Ortamı Görsel ve işitsel uyaranlar Farklı ülkelere ait çeşitli konulara ilişkin fotograflar Mobilyaların hareketi engellemeyecek biçimde düzenlenmiş olması Bireysel ve grup etkinliklerinde kullanılacak materyallerin yeterli sayıda olması Bireysel ve grup çalışmaların sergilendiği bir köşe Çocuklara ait posta kutusu/dilek kutusu Çeşitli boyut ve özellikte duvar aynaları Evcilik köşesinde farklı ülkeri temsil eden bebekler
Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim ve ÖzBakım Yeterlikleri
Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim ve ÖzBakım Yeterlikler
Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim ve Özbakım Yeterlikleri Tahta sıralarda uzun süre oturma Dikkatini yapılan etkinliklere yoğunlaştırma Sağlıklı bir beden ve gelişmiş motor beceriler Genel sağlık durumu ve motor becerilerin çocukların okula uyumunu ve akademik başarısını etkileyen faktörlerdendir. (Hair ve diğ., 2006)
Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim ve ÖzBakım Yeterlikleri Özbakım Becerileri Fiziksel Gelişim Rutin etkinlikler Model olma Küçük motor Becerileri Büyük motor Becerileri
Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim Yeterlikleri Büyük motor becerilerine yönelik etkinlikler Düzenli olarak hareket etkinliklerinin planlanması gerekir. Hareket etkinliklerinin amacı Fiziksel dayanıklılık ve esneklik yaratarak güçlenmesini sağlamak. Temel motor beceriler Bedenlerini nasıl ve ne kadar hareket ettireceklerini kavrama
Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim Yeterlikleri Büyük motor becerilerine yönelik etkinlikler Hareket etkinlikleri sadece fiziksel sağlığı ve gelişimi mi destekler? Örneğin «Yanından geç» «üstünden atla» gibi yönergelerle verilen oyunlar Mekan korunumu
Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim Yeterlikleri Küçük motor becerilerinin kapsamı nedir? El göz eş güdümü Küçük kasların kontrollü kullanılmasını gerektiren Yazı yazma Boya ya da f ırça kullanma Kalem tutma, Düğme ilikleme, Fermuar açma vb. işlerde kullanılan beceriler.
Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim Yeterlikleri Okul öncesi eğitimde Küçük motor becerilerinin gelişimini en çok destekleyen etkinlik türü nedir? Sanat Etkinlikleri Resim, Baskı Boyama, Hamur, Çamur, Kil, Kolaj, vb.
Okul Öncesi Eğitimde Fiziksel Gelişim Yeterlikleri Küçük motor becerileri Sanat Etkinlikleri Özgür çalışma ortamı Yaratıcılık becerileri Bilişsel Sosyal ve duygusal gelişimi de destekler. Kullanılan malzemeler el, göz ve parmak kaslarının çalıştırılmasına yöneliktir. El sanatları çalışmaları
Okul Öncesi Eğitimde Özbakım Becerilerine Yönelik Yeterlikler Özbakım becerilerinin kapsamı nedir? Beslenme ve sağlığa ilişkin olumlu tutum Tehlikelerden korunabilme yeteneği Sorumluluk alarak kişisel işleri yardımsız yapabilme yetisini içerir.
Okul Öncesi Eğitimde Özbakım Becerilerine Yönelik Yeterlikler Özbakım becerileri Çocukların nedenlerini kavrayamayacakları soyut kurallar sunulmasından çok bunları tutum ve alışkanlık olarak benimsetilmesi gerekmektedir. Uygulayarak yaşama geçirme fırsatı hangi en çok hangi etkinlik türünde yeralmaktadır? Rutin etkinlikler Beslenme Temizlik
Okul Öncesi Eğitimde Özbakım Becerilerine Yönelik Yeterlikler Özbakım becerileri Rutin etkinliklerde öğretmen nasıl bir rol üstlenir? Model Fiziksel ortamı düzenli olarak kontrol eden
Okul Öncesi Eğitimde Özbakım Becerilerine Yönelik Yeterlikler Özbakım becerilerini geliştirmeye yönelik hangi etkinlikler yapılabilir? Türkçe etkinliklerinde Yiyecek, sağlık ve güvenlik vb. konular içeren hikayeler okunması ve öğrenciler tarafından canlandırılması Drama etkinliklerinde Geçici köşeler kurularak çocukların hastane, lokanta, vb. ortamları canlandırmaları Fen ve doğa etkinliklerinde Sağlıklı yiyecekler hazırlanması
Fiziksel Gelişim ve ÖzBakım Yeterlikleri Eğitim Ortamı Güvenli ve sağlıklı bir eğitim ortamı Eğitsel materyaller düzenli olarak kontrol edilmeli Çocuklara sorumluluk verilebilir. Çevreye karş ı farkındalık ve duyarlılık kazanma Evcilik köşesi Sağlıklı ve sağlıksız yiyecekler tablosu Hareket etkinlikleri için uygun bir alan Öğretmeninde etkinliklere katılımı Spora, dansa yönelik afiş, poster, kataloglar Ritim aletleri