Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Devletler Özel Hukuku Anabilim Dal Baflkan

I Prof. Dr. Nuray EKfi Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Devletler Özel Hukuku Anabilim Dal Baflkan Pratik Çal flma Kitab KANUNLAR HT LÂFI KURALLARINA M LLETLERARASI USUL HUKUKUNA VATANDAfiLIK ve YABANCILAR HUKUKUNA liflkin Seçilmifl Mahkeme Kararlar

II Yay n No : 1851 Hukuk Dizisi : 840 1. Bas Kas m 2006 - STANBUL 2. Bas Kas m 2007 - STANBUL ISBN 978-975 - 295-745 - 9 Copyright Bu kitab n bu bas s n n Türkiye deki yay n haklar BETA Bas m Yay m Da t m A.fi. ye aittir. Her hakk sakl d r. Hiçbir bölümü ve paragraf k smen veya tamamen ya da özet halinde, fotokopi, faksimile veya baflka herhangi bir flekilde ço alt lamaz, da t lamaz. Normal ölçüyü aflan iktibaslar yap lamaz. Normal ve kanunî iktibaslarda kaynak gösterilmesi zorunludur. Dizgi Bask -Cilt Kapak Tasar m : Prof. Dr. Nuray Ekfli : Kahraman Ofset Ba c lar/ stanbul (0-212) 629 00 01 : Prof. Dr. Nuray Ekfli - Gülgonca Çarp k Beta BASIM YAYIM DA ITIM A.fi. Himaye-i Etfal Sokak Talas Han No. 13-15 Ca alo lu - STANBUL Tel : (0-212) 511 54 32-519 01 77 Fax: (0-212) 511 36 50 e-mail: betakitap@betakitap.com www.betakitap.com

III K N C B A S I Y A Ö N S Ö Z Oldukça k sa bir sürede bas s tükenen eserimizin bu bas s nda, kanunlar ihtilâf kurallar na; Türk mahkemelerinin milletleraras yetkisine; yabanc lar taraf ndan aç lan davalarda teminat gösterilmesine; yabanc devlete ve yabanc temsilciliklere karfl aç lan davalarda yarg muafiyetine; yabanc mahkeme ve hakem kararlar n n tan nmas tenfizine; milletleraras ticarî tahkime; milletleraras tebligata; milletleraras istinabeye; vatandafll k ve yabanc lar hukukuna iliflkin yeni kararlardan bir k sm seçilerek kitaba eklenmifltir. Kararlar seçilirken milletleraras özel hukuk, vatandafll k hukuku ve yabanc lar hukuku derslerinde yap lan pratik çal flmalarda kullan labilecek içerikte kararlar olmalar na özen gösterilmifltir. Kitab n ikinci bas s n n k sa bir sürede gerçekleflmesini sa layan Say n Seyhan Satar a ve kitab n dizgisini özenle yerine getiren Say n Veysel Coflkun a teflekkür ederim. Prof. Dr. Nuray EKfi Kas m 2007, Bostanc

V Ö N S Ö Z Kanunlar ihtilâf, milletleraras usul hukuku, vatandafll k ve yabanc lar hukuku alanlar nda yer alan hükümlerin yorumu ve uygulanmas ile ilgili mahkeme kararlar gerek ö reti gerekse uygulamac lar aç s ndan tart flmas z bir de ere sahiptir. Ayr ca yasalarda aç kça düzenlenmemifl konularda mahkemelerin yol gösterici kararlar sayesinde müphem veya tereddütlü meseleler berrakl k kazanmaktad r. Bazen de verilen yanl fl kararlar doktrine ilham kayna olmakta ve yeni fikirlerin ortaya ç kmas na veya farkl yorumlar n yap lmas na sebebiyet vermektedir. K sacas do ru da olsa yanl fl da olsa milletleraras özel hukukun genifl içeri ine dahil konular n incelenmesinde mahkemeler taraf ndan verilen kararlar tart flmas z bir öneme sahiptir. Bu öneminden dolay mahkeme kararlar ndan, özellikle Yarg tay ve Dan fltay taraf ndan verilen kararlardan bir k sm seçilerek, konular na göre tasnif edilmifl, oldukça k sa birer özetini içeren bafll klarla dört bölüm alt nda toplanm flt r. Bu çal flma, ö rencilerin, milletleraras özel hukuk dersleri esnas nda yap lan pratik çal flmalarda, kaynak ihtiyac n karfl lamak anlay fl içinde haz rlanm flt r. Kanunlar ihtilâf, milletleraras usul hukuku, vatandafll k hukuku ve yabanc lar hukuku alanlar na iliflkin seçilmifl mahkeme kararlar ndan oluflan kitab n, faydal bir eser olmas n temenni ederim. Kitab n çok k sa bir sürede bas lmas hususunda gösterdi i çabalar için Beta Yay nevinin de erli yöneticisi Say n Seyhan Satar a teflekkür ederim. Ayr ca, kitab n dizgisini titizlikle yerine getiren Say n Gülgonca Çarp k a teflekkür ederim. Bostanc, 30 Ekim 2006 Prof. Dr. Nuray EKfi

VII Ç N D E K L E R K NC BASIYA ÖNSÖZ...III ÖNSÖZ...V KISALTMALAR...XXIX B i r i n c i B ö l ü m KANUNLAR HT LÂFI KURALLARINA L fik N KARARLAR I. KANUNLAR HT LÂFI KURALLARI UYARINCA YETK L HUKUKUN TESP T NE L fik N KARARLAR...1 1. MÖHUK md. 2 Çekin kaybolmas n n sonuçlar na muhatap bankan n bulundu u New York Eyalet kanunlar n n uygulanmas ; New York Eyaleti kanunlar n n mahkeme taraf ndan re sen bulunmas ve uygulanmas...3 2. MÖHUK md. 4 (b) Türk ve Frans z vatandafl olan, di er bir ifadeyle çifte vatandafll a sahip bir kiflinin millî hukukunun tayin edilmesi...4 3. MÖHUK md. 5 Libya daki iflyerinde çal flan iflçiye ödenen k dem tazminat n n Türk hukukuna m yoksa Libya hukukuna göre mi hesaplanaca meselesi; k dem tazminat n n Türk kamu düzeni ile iliflkisi...5 II. HUKUKÎ filemler N fiekl NE VE ZAMANAfiIMINA L fik N KANUNLAR HT LÂFI KURALLARI LE LG L KARARLAR...6 1. MÖHUK md. 6 Almanya da Frankfurt Noterli ince düzenlenen senede istinaden Türkiye de ilâml icra takibi yap lmas...6 2. MÖHUK md. 6 Almanya da Hanau Noterli inde düzenlenen vekaletnamede Türk konsoloslu unun onay veya apostille flerhinin araflt r lmas...7

VIII 3. MÖHUK md. 6; HUMK md. 296 Arnavutluk ta Tiran Noterli ince tanzim ve Tiran Halk Mahkemesi ile Türk konsoloslu unca onaylanan hibe senedinin resmi senet hükmünde olmas...10 4. MÖHUK md. 7 Türkiye de bulunan Alman vatandafl na Alman Nassausche Sparkasse Bankas arac l yla Almanya dan ödünç olarak gönderilen paran n iade edilmemesi; iki Alman vatandafl aras nda yap lan ödünç sözleflmesinden do an alaca n zamanafl m na u rad iddias na uygulanacak hukukun tespit edilmesi; Alman hukukundaki zamanafl m süresinin Türk hukukundaki zamanafl m süresinden daha uzun olmas...11 III. fiahsin HUKUKUNA L fik N KANUNLAR HT LÂFI KURALLARI LE LG L KARARLAR...14 1. MÖHUK md. 8 Filles De La Charité nin kira sözleflmesi yapma ehliyeti...14 2. MÖHUK md. 8 Frans z Filles De La Charite nin tüzel kiflili e sahip olup olmad n n ve kira sözleflmesi yapma ehliyetinin bulunup bulunmad n n belirlenmesi; yabanc tüzel kiflilerin davada taraf ehliyetine sahip olmas...15 3. MÖHUK md. 9 Ailesi Alman vatandafll na geçen ve Almanya da yaflayan Türk vatandafl n n vesayet alt na al nmas ; vesayet sebeplerinin ilgilinin mîllî hukukuna tabi olmas...16 4. MÖHUK md. 10 Türkiye de kaybolan ngiliz vatandafl n n gaiplik karar na uygulanacak hukukun tespiti; gaiplik karar n n ilgilinin mîllî hukuku olan ngiliz hukukuna göre verilmesi...17 IV. A LE HUKUKUNA L fik N KANUNLAR HT LÂFI KURALLARI LE LG L KARARLAR...18 1. MÖHUK md. 12 sviçre vatandafl kad nla evlenen Türk vatandafl erke in kar s n n soyad n almas sebebiyle yeni soyad n n nüfusa ifllenmesi için aç lan davada yabanc l k unsurunun ve uygulanacak hukukun tespit edilmesi...18

IX 2. MÖHUK md. 13 Türk soylu taraflar aras ndaki boflanma davas nda uygulanacak hukukun tespit edilmesi...20 3. MÖHUK md. 13 Nafaka Yükümlülü üne Uygulanacak Hukuka Dair Sözleflme Amerikan vatandafl efller aras ndaki boflanma davas nda geçici tedbir niteli indeki nafakaya lex fori nin uygulanmas...20 4. MÖHUK md. 17 Alman annenin evlilik d fl iliflkisinden olan çocu una nafaka vermesi için Türk vatandafl babaya Alman Vesayet Enstitüsü taraf ndan aç lan davada uygulanacak hukuk...22 5. MÖHUK md. 17 Nafaka Alacaklar n n Yabanc Ülkelerde Tahsiline liflkin Sözleflme Çocuklara Karfl Nafaka Mükellefiyetine Uygulanacak Kanuna Dair Sözleflme Nafaka davas nda, Çekoslovak Lounu mahkemesi karar na dayan larak daval n n baba oldu unun iddia edilmesi; Lounu mahkemesinin Türk uyruklu smet Milor un baba oldu una karar vermesi ve bu kararla küçük Helena içinde nafakaya hükmetmesi; Lounu mahkemesi karar Türkiye de tan n p tenfiz edilmedi i için bu karar n babal tespit eden hüküm olarak dikkate al namamas...23 6. MÖHUK md. 17 Uluslararas Çocuk Kaç rman n Hukukî Veçhelerine Dair Sözleflme md. 12-13 Amerikal annenin izni olmadan Amerika dan Türkiye ye Türk vatandafl baba taraf ndan kaç r lan ve Amerikan vatandafl olan evlilik d fl çocu un Amerika ya iadesi talebinin de erlendirilmesinde özellikle çocu un menfaatlerinin dikkate al nmas...26 7. MÖHUK md. 18 Kanada da ikamet eden kiflinin iki Türk vatandafl çocu u evlat edinmesi ve lex fori nin müdahaleci normlar ; evlat edinilen çocuklar n bir y l süreyle bak l p e itilmemesi; mahkemece evlat edinen ile evlat edinilenler dinlenmeden ve kapsaml bir araflt rma yap lmadan evlat edinmeye izin verilmesi...27

X 8. MÖHUK md. 19 Uluslararas Çocuk Kaç rman n Hukukî Veçhelerine Dair Sözleflme Evlilikleri süresince srail de oturan, srail ve Frans z vatandafl baba ile Türk ve Frans z vatandafl olan anne aras ndaki uluslararas çocuk kaç rma davas ; Hamursuz Bayram nedeniyle çocu unu Türkiye ye getirirken baban n izninin al nmamas ; muhtelif defalar Türkiye ye getirilen çocu un mutad meskeninin tayini; srail de savafl ortam olmas nedeniyle iade flartlar n n oluflup oluflmad n n belirlenmesi...28 V. M RAS HUKUKUNA L fik N KANUNLAR HT LÂFI KURALLARI LE LG L KARARLAR...34 1. MÖHUK md. 22/IV Vasiyet Tasarruflar n n fiekline Uygulanacak Kanuna Dair Sözleflme vasiyetnamenin flekli geçerlili i; yabanc mahkeme taraf ndan verilen veraset ilam n n tan nmas...34 2. MÖHUK md. 22 Bulgaristan vatandafl n n mirasç olup olmad n n tespitine uygulanacak hukukun belirlenmesi...36 VI. EfiYA HUKUKUNA L fik N KANUNLAR HT LÂFI KURALLARI LE LG L KARARLAR...36 1. MÖHUK md. 23 Türkiye de bulunan tafl nmaz malla ilgili olarak yurt d fl nda yap lan devir sözleflmesinin Türk mevzuat nda aran lan flartlara uygun olmamas...23 2. MÖHUK md. 23 Avusturya daki DEÖSSC Bank ile Avusturya vatandafl aras ndaki mülkiyeti muhafaza kayd sözleflmesi uyar nca borç ödeninceye kadar teknenin mülkiyetinin bankada kalmas ; teknenin bankaya borçlu olan kifliden noter onayl sözleflme ile sat n al nmas ve borçluya kiralanmas ; teknenin Marmaris liman nda haczedilmesi; Avusturyal banka ve Avusturyal al c n n tekne üzerindeki mülkiyet iddias na uygulanacak hukukun tayin edilmesi...37 VII. BORÇLAR HUKUKUNA L fik N KANUNLAR HT LÂFI KURALLARI LE LG L KARARLAR...40 1. MÖHUK md. 24 TEKEL ile Alman vatandafl aras nda yap lan pazarlama ve lisans sözleflmesinden do an uyuflmazl a uygulanacak hukukun tayin edilmesi...40

XI 2. MÖHUK md. 24 flverenin Suudi vatandafl olmas ; iflyerinin Suudi Arabistan da bulunmas sebebiyle kifli ve toprak bak m ndan yabanc unsurunun gerçekleflmesi; iflçinin Suudi Arabistan da okul inflaat nda çal fl rken u rad trafik kazas sonucu beden gücü kayb na u ramas ; sosyal güvenli e iliflkin hükümlerin uygulanmas nda ülkesellik prensibinin hakim olmas ; sosyal güvenli e iliflkin meselelerde kanunlar ihtilâf kurallar n n dikkate al nmamas...43 3. MÖHUK md. 24 Manchester United TV nin gösterim hakk na iliflkin lisans sözleflmesinin taraflarca ngiliz hukukuna tabi k l nmas ; mahkemece ngiliz hukuku tespit edilerek uyuflmazl n bu hukuka göre karara ba lanmas...47 3. MÖHUK md. 25 Alman vatandafl n n Türkiye de geçirdi i trafik kazas ndan dolay açt haks z fiilden do an tazminat davas nda uygulanacak hukukun tespit edilmesi...48 4. MÖHUK md. 26 Hollanda Belediyesi taraf ndan Türk vatandafl na karfl aç lan, haks z olarak al nan geçim yard m n n iadesi davas nda uygulanacak hukukun tayini; sebepsiz iktisab n gerçekleflti i yer hukuku olarak Hollanda Genel Geçim Yasas n n uygulanmas...50 k i n c i B ö l ü m M LLETLERARASI USUL HUKUKUNA L fik N KARARLAR I. TÜRK MAHKEMELER N N M LLETLERARASI YETK S NE L fik N KARARLAR...55 1. MÖHUK md. 27 Kiel Kanal nda iki gemi aras nda meydana gelen çatmadan do an tazminat davas nda Türk mahkemelerinin milletleraras yetkisinin tayin edilmesi...55 2. MÖHUK md. 28 Türkiye de ikametgâh bulunmayan Türk vatandafllar aras ndaki boflanma davas nda Türk mahkemelerinin milletleraras yetkisinin tayini; Türk vatandafl n n nüfusa kay tl oldu u yerin, ikametgah say lmas ; yetki itiraz nda yetkili mahkemenin do ru olarak bildirilmemesi sebebiyle yetki itiraz n n geçersiz olmas...57

XII 3. MÖHUK md. 30 Türk vatandafl taraf ndan düzenlenen ve Almanya da noter arac l yla tebli edilen vasiyetname ile mal b rak lan Romina n n açt miras n reddi davas nda mahkemenin milletleraras yetkisinin tayin edilmesi...58 4. MÖHUK md. 31 Deutsch Turkische Bank AG taraf ndan kredi borcundan dolay Türk flirketine karfl aç lan davada Alman mahkemelerine verilen yetkinin Türk mahkemelerinin milletleraras yetkisini kald r p kald rmayaca sorunu; borca itiraz üzerine, itiraz n iptali davas nda yabanc mahkemeye yetki veren flart n geçerli kabul edilmesi ve yetki itiraz nedeniyle davan n reddedilmesi...59 II. YABANCILAR TARAFINDAN AÇILAN DAVALARDA TEM NAT GÖSTER LMES NE L fik N KARARLAR...66 1. MÖHUK md. 32 Yunan vatandafllar n n teminat yat rmas ; teminat yat rma hususunun mahkemece re sen dikkate al nmas ; teminat n döviz olarak mahkeme veznesine bloke ettirilmesinden sonra davaya devam edilmesi...66 2. MÖHUK md. 32 Suudi Arabistan vatandafl n n teminat göstermesi zorunlulu u; iki tarafl adlî yard mlaflma antlaflmas nda yer alan hükme istinaden Suudi Arabistan vatandafl n n teminat yat rmaktan muaf tutulmas...67 3. MÖHUK md. 32 Tenfiz davas nda ABD flirketinin teminat yat rmas ; Türkiye ile ABD aras nda teminattan muafiyete iliflkin antlaflman n olmamas ; teminat yat rmas için ABD flirketine kesin süre verilmesine ra men bu süre içinde teminat yat rmamas...69 4. MÖHUK md. 32 ngiliz flirketinin verilen kesin mehil içinde teminat yat rmamas ; ngiltere ile Türkiye aras ndaki adlî yard mlaflma antlaflmas nda yer alan hüküm uyar nca ngiliz flirketinin teminat muafiyetinden yararlanmas...70 5. MÖHUK md. 32 cra takibinde bulunan yabanc n n teminat göstermesinde karfl l kl l k flart n n etkisi; icra takibi yapan yabanc ya teminat yat rmas için uygun mehil verilmesi...71

XIII III. IV. YABANCI DEVLETE VE YABANCI DEVLET TEMS LC L KLER NE KARfiI AÇILAN DAVALARDA YARGI MUHAF YET NE L fik N KARARLAR...72 1. MÖHUK md. 33 Diplomatik liflkiler Hakk nda Viyana Konvansiyonu Danimarka Kraliyeti Büyükelçili i nde sigortas z olarak çal flan kiflinin sigortas z geçen hizmetlerinin tespiti için açt davada yarg dokunulmazl...72 2. MÖHUK md. 33 Türkiye de tedavi gören Kuzey K br s vatandafllar n n ilaçlar n karfl layan eczane taraf ndan KKTC Büyükelçili i aleyhine aç lan alaca n tahsili davas nda yarg muafiyetinin bulunmamas ; KKTC Büyükelçili ine yap lan tebligat n geçerli olmas...73 3. MÖHUK md. 33 Diplomatik iliflkiler Hakk nda Viyana Konvansiyonu md. 22-24 Türkmenistan Devleti aleyhine yap lan ilaml takip; devlet mallar n n haczedilmeyece ine dair hükmün Türk devlet mallar için düzenlenmifl olmas ve bu hükmün yabanc devlet mallar n kapsamamas...75 4. MÖHUK md. 33 ABD Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçili i taraf ndan 10 y ll k vize verilmesine ra men New York Havaalan ndan geri çevrilen Türk vatandafl taraf ndan aç lan maddî ve manevî tazminat davas nda ABD Büyükelçili inin yarg muafiyetinin bulunup bulunmad meselesi...76 YABANCI MAHKEME KARARLARININ TANINMASI VE TENF Z NE L fik N KARARLAR...78 1. MÖHUK md. 34 Köln Sulh Mahkemesi nin vasiyetnamenin aç lmas ve saklanmas na iliflkin karar n n çekiflmesiz yarg y dahi ilgilendirmeyen bir karar niteli inde olmas sebebiyle tenfiz talebinin reddedilmesi...78 2. MÖHUK md. 34 Tenfiz veya tan ma isteme hakk flahsa ba l haklardan olmad ndan, boflanan efllerden birinin mirasç lar n n tenfiz veya tan ma istemede hukukî yarar n n kabul edilmesi...79 3. MÖHUK md. 34 Kopenhag Belediyesi taraf ndan verilen boflanma karar, yabanc mahkeme hükmü niteli inde olmad ndan tan ma talebinin reddedilmesi; sadece yabanc kararlar n tan ma veya tenfize konu olmas...80

XIV 4. MÖHUK md. 36, md. 39 Tan ma davas n n has ml olarak aç lmas ve karfl tarafa duruflma günü ile birlikte dava dilekçesinin tebli edilmesi...81 5. MÖHUK md. 36, md. 39 ki Türk vatandafl n n boflanmas na dair Köln hukuk mahkemesince verilen karar n tan nmas davas n n, has ml olarak aç lmas ve di er efle husumet yöneltilmesi, dava dilekçesinin duruflma günü ile birlikte karfl tarafa tebli edilmesi...81 6. MÖHUK md. 36, md. 39 Avusturya, Wiener Neustadt mahallî mahkemesince verilen boflanma karar n n tan nmas davas n n has ml olarak aç lmas ve tan ma talebini içeren dilekçenin duruflma günü ile birlikte di er efle tebli edilmesi...82 7. MÖHUK md. 37 Dilekçeye eklenmemifl olan yabanc mahkeme karar n n tercümesinin sonradan verilmesi...83 8. MÖHUK md. 37 Yabanc mahkeme karar n n usulen onanm fl suretinin dilekçeye eklenmemesi halinde mahkemece takip edilecek usul konusunda MÖHUK da hüküm olmad ndan k yasen HUMK hükümlerinin uygulanmas ; HUMK 180. maddesinde dilekçeye eklenmesi gereken belgelerin eklenmemifl olmas halinde bunlar n mahkeme taraf ndan istenece inin öngörülmüfl olmas...84 9. MÖHUK md. 37 Brevtford mahkemesinin boflanmaya iliflkin gerekçeli karar n n tamam n n istenilmesi; dilekçeye ekli yabanc mahkemenin hüküm özeti ile yetinilmemesi...85 10. MÖHUK md. 37 Yabanc mahkeme karar n n onays z fotokopisinin dilekçeye eklenmesinin usulî bir eksiklik teflkil etmesi; usulî eksikli in giderilmesi için yabanc mahkeme karar n n usulen onanm fl asl n n veya usulen onanm fl suretinin istenilmesi...86 11. MÖHUK md. 38 Hukuk Usulüne Dair Sözleflme md. 19 Alman Lüneburg Mahkemesi taraf ndan verilen mahkeme masraflar na iliflkin karar n icras...86

XV 12. MÖHUK md. 38 Hukuk Usulüne Dair Sözleflme md. 19 Alman Lüneburg Mahkemesi taraf ndan verilen mahkeme masraflar na iliflkin karar n icras ; Hukuk Usulüne Dair Sözleflmeye göre, icra talebi üzerine mahkemenin evrak üzerinden karar verebilmesi...89 13. MÖHUK md. 38 sveç mahkemesinde aç lan tespit davas nda verilen hükmün tenfizi talebinin reddedilmesi; tenfize iliflkin talebin reddinin davan n esas yönünden Türkiye de yeniden aç lmas na engel olmamas...90 14. MÖHUK md. 38 Evlilik Ba na liflkin Kararlar n Tan nmas na Dair Sözleflme md. 3 Gent Asliye Hukuk Mahkemesinin boflanma davas süresince al nan geçici tedbir niteli indeki velayet, kiflisel iliflki ve nafakaya iliflkin kararlar n tenfizi...91 15. MÖHUK md. 42 Suudi Arabistan Krall Cidde Kad s huzurunda gerçekleflen talâk yoluyla boflanma karar n n tan nmas ; kocan n talâk yoluyla boflanma beyan n n kad n taraf ndan fler i mahkeme huzurunda kabul edilmesi; kad n taraf ndan da kabul edilerek mahkemece hüküm alt na al nan talâk yoluyla boflanmaya iliflkin hükmün tan nmas n n kamu düzenine ayk r olmamas...92 16. MÖHUK md. 42 Türk tabiiyetinde olduklar n dikkate al nmadan almadan Hollanda Kraliyet kanunlar uygulanarak taraflar n boflanmalar na karar verilmesi sebebiyle tan ma isteminin reddedilmesi...93 17. MÖHUK md. 42 ngiltere Berintil Mahkemesi taraf ndan verilen hükme iliflkin tan ma karar kesinleflmedikçe bu karar n Türkiye de kesin hüküm ve kesin delil niteli ini tafl mamas...94 18. MÖHUK md. 42 Yabanc mahkeme taraf ndan verilen boflanma hükmünün tan nmas davas ; Türklerin kifli hallerine iliflkin davalarda yabanc mahkemenin Türk kanunlar n uygulamad itiraz n n yap lmamas...95

XVI 19. MÖHUK md. 42 Suudi Arabistan Krall Divani Mazallim Mahkemesince verilen alaca n tahsiline iliflkin karar n kesin hüküm teflkil etmesi için tan nmas...95 20. MÖHUK md. 42 Avustralya Sidney Aile Mahkemesinin gerekçesiz ve geçici nitelikteki boflanma karar n n Türk kamu düzenine ayk r l...98 21. MÖHUK md. 42 Tan nmam fl yabanc mahkeme karar n n kesin delil say lmas koflullar ; Alman mahkemesinden ihtiyati haciz karar talep edilmesi; milletleraras derdestlik...98 22. MÖHUK md. 42 talyan Nuano Mahkemesinin iflas karar yla müflis olan flirket için atanan kayy m n Türkiye de yetkilerini kullanmas...100 23. MÖHUK md. 42 Rotterdam mahkemesinin, boflanma davas nda savunma hakk n ihlâl etmesi; tan ma davas nda daval n n hükmü veren mahkemeye usulüne uygun biçimde ça r l p ça r lmad ve g yapta hüküm verilmesinin o yer kanunlar na uygun olup olmad n n araflt r lmas...102 V. M LLETLERARASI T CARÎ TAHK ME L fik N KARARLAR...103 1. HUMK md. 519 Bremen de bulunan Alman deniz tahkim merkezinde bafllat lan tahkim prosedüründe tahkim flart n n geçerlili i; Bremen mahkemesinin tahkim flart n n Alman hukukuna göre geçerli oldu unun tespitine karar vermesi...103 2. Rusya dan stanbul a yap lacak tafl maya iliflkin koniflmentoda yer alan tahkim flart n n kanunî halefiyet ilkesi gere ince sigorta flirketi aç s ndan ba lay c l...105 3. HUMK md. 533 Amerikal flirket ile Türk flirketi aras ndaki distribütörlük sözleflmesinden do an uyuflmazl n TO Tahkimi ile çözümü; daval n n uyuflmazl n ABD Pennsylvania Tahkim Merkezi nde ve ABD Hakemleri Birli i Kurallar na göre çözümünü kararlaflt rd klar na iliflkin itiraz...107

XVII 4. 4686 say l Milletleraras Tahkim Kanunu md. 1-2 Milletleraras Tahkim Kanununun uygulama alan ; daval anonim flirketin %99 hissesinin ngiltere-virgin Adalar nda mukim O O Ltd. flirketine ait olmas ve bu flirketin daval flirkete ifltirak pay olarak 58.000 USD göndermesi sebebiyle 4686 say l Kanunun 2. maddesinde aran lan yabanc l k unsurunun gerçekleflmifl bulunmas...109 VI. YABANCI HAKEM KARARLARININ TANINMASI VE TENF Z 1. MÖHUK md. 43-45 New York Konvansiyonu md. V Soma Termik Santral yap m ndan do an uyuflmazl kla ilgili olarak MTO hakem heyeti taraf ndan verilen karar n Zürih Kanton Yüksek Mahkemesince tenfiz kabiliyetini haiz oldu unun tasdik edilmesi; taraflarca Türk kanunlar n n uygulanaca kararlaflt r ld halde hakem heyetinin sviçre Usul Kanununu uygulamas ; taraflarca sözleflmede kullan lan yürürlükteki Türk kanunlar ibaresinin usul kanunlar n da kapsayacak flekilde genifl yorumlanmas...111 2. MÖHUK md. 43-45 New York Konvansiyonu md. V Taraflar aras ndaki sözleflmede uyuflmazl k halinde uygulanacak maddî hukuka iliflkin aç kl k olmamas sebebiyle hakem heyetinin ngiliz ve sviçre hukuklar ndan hangisinin uygulanaca konusunda uzmanlardan görüfl alarak ngiliz hukukunu uygulamas ; hakem karar n n tenfizinde revizyon yasa...118 3. MÖHUK md. 43-45 Yabanc hakem karar n n ngiliz hukukuna göre kesinleflip kesinleflmedi i, kamu düzenine ayk r l ve savunma haklar n ihlal edilip edilmedi inin de erlendirilmesi...120 VII. M LLETLERARASI USUL HUKUKUNDA LEX FOR PRENS B NE L fik N KARARLAR...122 Almanya da yap lan ödünç sözleflmesinin tan kla ispat edilip edilmeyece i sorununa uygulanacak hukuk; usule lexf fori nin uygulanmas...122

XVIII VIII. M LLETLERARASI TEBL GATA L fik N KARARLAR...123 1. Hukukî ve Ticarî Konularda Adlî ve Gayriadlî Belgelerin Yabanc Ülkelerde Tebli ine Dair Sözleflme; Hukuk Usulüne Dair Sözleflme Almanya ya iadeli taahhütlü mektupla yap lan tebligat; 1965 Lahey Tebligat Sözleflmesinde öngörülen do rudan posta yoluyla tebligat kabul etmemesi sebebiyle Almanya ya yap lacak tebligatlar n merkezi makamlar vas tas yla yap lmas...123 2. Tebligat Kanunu md. 25 Hannover de bulunan Türk vatandafl na konsolosluk taraf ndan tebligat yap lmas ; tebli e iliflkin evrak n konsoloslukta bulundu una iliflkin ihtar n yap lmam fl olmas ; otuz gün içinde konsoloslu a baflvurulmad takdirde tebligat n yap lm fl say laca ihtar n içeren bildirimin muhataba o ülkenin izin verdi i yöntemle gönderilmemifl olmas...125 3. Tebligat Kanunu md. 25 Türkiye den Hollanda ya yap lan tebligat; Türk vatandafll n yitirip Hollanda vatandafl olan kifliye Türk konsoloslu u taraf ndan tebligat yap lamamas...126 IX. M LLETLERARASI ST NABEYE L fik N KARARLAR...126 1. HUMK md. 343 Türkiye de aç lan tapu kayd n n iptali davas nda Almanya da bulunan kiflinin yemin ettirilmesi; Almanya ile Türkiye aras ndaki adlî yard mlaflma antlaflmas hükümlerinin uygulanmas...126 2. Hukuk Usulüne Dair Sözleflme md. 8, md. 14 Türkiye de aç lan boflanma ve nafaka davas nda Fransa da bulunan tan klar n ifadesinin Strazburg daki Türk konsolosluk memuru taraf ndan al nmas...127 3. Hukuk Usulüne Dair Sözleflme Almanya ile Türkiye Aras ndaki Adlî Yard mlaflma Antlaflmas Usule lex fori nin uygulanmas ; tan n, Türkiye ile aras nda milletleraras istinabe antlaflmas bulunmayan ülkede oturmas halinde HUMK un 256. maddesinin uygulanmas ; Almanya ile Türkiye aras nda adlî yard mlaflma antlaflmas bulundu undan ve Almanya ile Türkiye Hukuk Usulüne Dair Lahey Sözleflmesine taraf oldu undan istinabe iflleminin antlaflma hükümlerine göre yerine getirilmesi...128

XIX 4. Hukuk Usulüne Dair Lahey Sözleflmesi Türkiye de aç lan boflanma davas nda HUMK un 256. maddesine istinaden spanya da bulunan tan n cevaplar n tahriren bildirebilmesi için tan n bulundu u ülke ile Türkiye aras nda milletleraras istinabeye iliflkin bir antlaflman n olmamas spanya ile Türkiye aras nda adlî yard mlaflma antlaflmas n n olmas ve her iki ülkenin de Hukuk Usulüne Dair Sözleflmeye taraf bulunmas sebebiyle spanya da bulunan tan n milletleraras istinabe yoluyla dinlenmesi...130 5. Hukuk Usulüne Dair Lahey Sözleflmesi Türkiye de aç lan davada HUMK un 256. maddesine istinaden yurt d fl nda bulunan tan n cevaplar n tahriren bildirebilmesi için tan n bulundu u ülke ile Türkiye aras nda milletleraras istinabeye iliflkin bir antlaflman n olmamas ; tan klar n bulundu u Almanya ile Türkiye aras nda iki tarafl adlî yard mlaflma antlaflmas n n bulunmas ve her iki ülkenin Hukuk Usulüne Dair Sözleflmeye taraf olmas sebebiyle istinabe iflleminin antlaflmalara göre yerine getirilmesi...132 Ü ç ü n c ü B ö l ü m TÜRK VATANDAfiLI I KANUNUNA L fik N KARARLAR I. TÜRK VATANDAfiLI ININ KAZANILMASINA L fik N KARARLAR...137 1. 1312 say l TVK md. 13 Vatandafll k kanunlar n n zaman itibariyle uygulanmas ; evlenme yoluyla Yunan vatandafll n kazanan Marya Deliyani nin Türk vatandafll n n kaybettirilmesi...137 2. TVK md. 6-7 Türk vatandafl kad nla evli bulunan ve ODTÜ den mezun olan Ürdün vatandafl n n durumunun güvenlik bak m ndan sak ncal görülmesi sebebiyle Türk vatandafll na al nma talebinin reddedilmesi...139 3. TVK md. 6-7 Türk vatandafl ile evli olan Frans z vatandafl n n Türk vatandafll na geçme talebinin Bakanlar Kurulunun gizli yönergesinde Türkiye de ikamet etme flart aranmas sebebiyle reddedilmesi...142

XX 4. TVK md. 7 Türk vatandafl ile 1964 y l ndan beri evli olan Alman vatandafl n n istisnai yoldan vatandafll a al nma talebinin Bakanlar Kurulunun yönergesinde aran lan Türkiye de ikamet flart n n yerine getirilmemesi sebebiyle reddedilmesi...144 5. TVK md. 7(b) Türk vatandafl kad nla evlenme suretiyle Türk vatandafll n da kazanan Alman erke in ad ve soyad n n Türkçe olmas zorunlulu unun bulunmamas...146 6. TVK md. 10-11 Türk vatandafll na al nma baflvurusuna altm fl gün içinde cevap verilmemesi; Türk vatandafll na al nma talebine iliflkin olan haz rl k vearaflt rma aflamas nda bulunan ifllemlerin idarî yarg denetimine tabi tutulmamas ; vatandafll kla ilgili kesin ve yürütülmesi zorunlu ifllemlerin dava konusu olmas...147 7. TVK md. 11 Sa l k Bakanl nezdinde sözleflmeli t p doktoru olarak çal flan ve güvenlik bak m ndan sak ncal olan yabanc n n vatandafll k baflvurusunun reddedilmesi...147 II. TÜRK VATANDAfiLI ININ KAYBINA L fik N KARARLAR...148 1. TVK md. 22 Çifte vatandafll k izni; Norveç vatandafll na geçen kiflinin Türk vatandafll n muhafaza etmek için yetkili makamlara baflvuruda bulunmas...148 2. TVK md. 24 Suriye uyruklu olan ve mallar na el konulan kiflinin Türk vatandafll na al nma karar n n iptali; Bakanlar Kurulunun çok gizli iflaretli vatandafll k kanunlar n n uygulanmas na iliflkin yönergesinde tafl nmazlar na el konulan Suriye vatandafllar n n el koyma karar kald r l ncaya kadar Türk vatandafll n kazanma taleplerinin kesinlikle reddedilmesine iliflkin hükmün bulunmas...149 3. TVK md. 25 Behice Boran Hatko nun Türk vatandafll n kayb ; Türk vatandafll n n kaybettirilmesine iliflkin Bakanlar Kurulu karar na karfl Anayasa Düzeni Hakk nda Kanun uyar nca dava aç lmas n n yasaklanmas...150

XXI 4. TVK md. 25 (a) Evlenme yoluyla Suriye vatandafll n kazanan kiflinin Türk vatandafll n n kaybettirilmesi; Suriye vatandafll na geçme iste ine delâlet edecek herhangi bir delilin yoklu u; kad n n, Suriye vatandafll n kendi iste iyle mi yoksa Suriye vatandafll k kanunu uyar nca iradesi d fl nda m kazand n n tespit edilmesi zarureti...151 5. TVK md. 25 (a) 1952 y l nda Frans z baba ve Türk anneden Türkiye de do an kiflinin izin almadan Frans z vatandafll na geçti i gerekçesiyle Türk vatandafll n n kaybettirilmesi...155 6. TVK md. 25 (a) Türk vatandafl n n izin almadan 1980 y l nda sveç vatandafll na geçmesi; çifte vatandafll a izin veren hükümlerden yararlanmak amac yla yapt baflvurunun reddedilmesi...157 7. TVK md. 25 (a) Yetkili makamdan izin almadan 1999 y l nda yemin ederek ABD vatandafll n kazanan Safa Merve Kavakç n n durumunun idare taraf ndan re sen tespit edilmesi üzerine Bakanlar Kurulu karar yla Türk vatandafll n n kaybettirilmesi...158 8. TVK md. 25 (ç) Suriye de bulunan ve askerlik yapmayan kifliye Resmî Gazete ile yurda dönüp askerlik hizmetini yerine getirme ça r s n n yap lmas ; bu ça r ya uymamas üzerine Bakanlar Kurulunca Türk vatandafll n n kaybettirilmesi...165 9. TVK md. 25(ç) Yurt d fl na hiç ç kmam fl ve pasaport almam fl kiflinin Türk vatandafll n n kaybettirilmesi; askerlik ça r s n n, Resmî Gazete ye verilen ilanla yap lmas...168 10. TVK md. 25 (ç) Askerlik ça r s n n Resmi Gazeteye verilen ilan ile yap lmas ; mazeretin, kaybettirme karar n n verilmesinde sonra Zürih konsoloslu una bildirilmesi...171 11. TVK md. 25 (ç) Yurt d fl nda bulunan kifliye Resmi Gazete de yay nlanan ilanla yap lan askerlik ça r s na uymad gerekçesiyle Türk vatandafll n n kaybettirilmesi...172

XXII 12. TVK md. 25 (ç) Yurt d fl nda bulundu u kesin olmad halde askerlik ça r s na mazeretsiz olarak uymad gerekçesiyle Türk vatandafll n n kaybettirilmesi...174 13. TVK md. 25 (ç) Yurt d fl na hiç ç kmam fl kiflinin Resmî Gazete de yap lan ilanla askere ça r lmas ve ça r ya uymamas sebebiyle Türk vatandafll n n kaybettirilmesi...175 14. TVK md. 25 (ç) Yurt d fl nda bulunan Türk vatandafl na askerlik ça r s n n Resmî Gazete ye verilen ilan ile yap lamamas ; askerlik ça r lar n n Türk konsoloslu u taraf ndan kiflinin bilinen adresine yap lmas...177 15. TVK md. 25 (ç) Almanya da oturan kifliye askerlik ça r s n n Resmî Gazete ile de il Almanya daki Türk konsoloslu u vas tas yla yap lmas zarureti...181 16. TVK md. 25 (d) Sevk s ras nda yabanc ülkeye kaçan kiflinin Türk vatandafll n n kaybettirilmesi; vatandafll k hakk n n flahsa ba l haklardan olmas sebebiyle eflin dava açamamas...182 17. TVK md. 25 mülga (g) Devlet aleyhine yurt d fl nda suç iflleyen kiflinin Türk vatandafll n n TRT ve Resmî Gazete ile ilan yoluyla, yurt d fl adresine D fliflleri Bakanl ; bilinen yurt içi adresine valilik kanal yla duyurular yap ld ktan sonra kaybettirilmesi...183 18. TVK md. 25 mülga (g) Yurt d fl nda devlet aleyhine suç iflleyen ve hakk nda s k yönetim mahkemesinde kamu davas aç lan, s k yönetimin kalkmas üzerine dava dosyas a r ceza mahkemesine gönderilen, yurt d fl nda bulunmas sebebiyle ceza davas n n sonuçland r lmas na olanak bulunmayan kiflinin vatandafll n n kaybettirilmesi...184 19. TVK md. 29 Ç kma izni alarak Türk vatandafll ndan ayr lan kiflinin isim tashihi davas nda Türk vatandafllar ile ayn muameleye tabi tutulmas...185 20. TVK md. 29 zin alarak Türk vatandafll ndan ç kan pembe kart sahibi kiflilerin mirasç lar n n veraset ilam taleplerinde Türk vatandafllar ile ayn muameleye tabi tutulmas...187

XXIII 21. TVK md. 35 Türk vatandafll ndan ç kar lanlar n mallar n n tasfiye edilmesi; tasfiyeye tabi mallar n mirasç lara intikal etmemesi...188 22. TVK md. 35/IV Türk vatandafll ndan ç kar lan kiflinin bir daha Türk vatandafll n kazanamamas ; nüfus kayd nda Bakanlar Kurulu karar ile vatandafll ktan ç kar lm flt r kayd n n bulunmas ; Türk vatandafll ndan ç kar lan kiflinin evlenmekle yeniden Türk vatandafll n kazanamamas...189 III. TÜRK VATANDAfiLI ININ SPATI VE YARGI YOLUNA L fik N KARARLAR...190 1. TVK md. 38 Cenevre Baflkonsoloslu u taraf ndan onayl etabl belgesinin sahteli inin herhangi bir flekilde kan tlanamamas sebebiyle geçerli say lmas ; bu belge do rultusunda ilgilinin Lozan Antlaflmas ve Ankara Mukavelenamesi hükümleri uyar nca Türk vatandafl oldu unun kabul edilmesi...190 2. TVK md. 38 1951 y l nda Bakanlar Kurulu karar ile Türk vatandafll ndan ç kar lan Naz m Hikmet in nüfus sicil kay tlar na Türk vatandafll ndan ç kar ld na iliflkin kayd n düflülmemifl olmas ; 2002 y l nda MERN S projesi kapsam nda farkedilen bu durumun idarece düzeltilmesi ve Naz m Hikmet in nüfus kayd n n silinmesi...194 3. TVK md. 38-39, md. 41 1939 Hatay Antlaflmas na göre Türk vatandafl olma koflullar n tafl mayan ve Bakanlar Kurulu taraf ndan Türk vatandafll na al nd na dair bir karar bulunmayan kiflinin, 1942 y l nda nüfusa kaydolunmas n n ve kendisine nüfus cüzdan verilmesinin Türk olma sonucunu do urmamas ; bu flekilde nüfusa düflürülen kay tlar n gerçe i yans tmamas ; gerçe e ayk r nüfus kayd n n düzeltilmesi...197 4. TVK md 38-39 Mernis do um tutana ; adlî ve idarî mahkemelerin Türk vatandafll n n mevcudiyetine iliflkin kararlar aras ndaki çeliflkinin giderilmesi...199

XXIV 5. TVK md. 39 Mirasç n n miras b rakan baban n ölüm tarihinde vatandafll ktan ihraç edildi i iddias ; mirasç n n Türk vatandafl olup olmad n n çiflleri Bakanl taraf ndan tespit edilmesi...214 6. TVK md. 40 Türk vatandafll n n tespitinin mümkün olmamas na iliflkin çiflleri Bakanl karar ; Türk vatandafll na al n lan tarihin tespitine yönelik davan n idarî yarg da de il adlî yarg da çözümlenmesi...215 7. TVK md. 41 Asliye hukuk mahkemesi taraf ndan kiflinin Türk vatandafll hakk nda tereddüde düflülmesi; Dan fltay d fl ndaki yarg organlar taraf ndan kiflinin Türk vatandafl olup olmad hususunda tereddüde düflülmesi halinde bu hususun çiflleri Bakanl ndan sorulmas...216 8. TVK md. 42-44 Evlenme yoluyla Türk vatandafll n n kazan lmas nda beyan n flekli; evlenme s ras nda evlenme beyannamesinin sol alt köflesine Türk vatandafll na geçiyorum fleklinde flerh konulup imzalanmas ; Bakanlar Kurulu karar ndaki maddî hatan n düzeltilmesi...217 9. TVK md. 45 Adresi bilinmeyenler için, Türk vatandafll n n kaybettirilmesine iliflkin karara karfl dava açma süresinin, karar n Resmi Gazete de ilan ndan itibaren bir y l n sonunda ifllemeye bafllamas...219 10. TVK Ek md. 2 Türk anadan do an ve do umla Türk vatandafll n kazanamayan küçüklerin nüfusa yaz lmas, anne veya baban n aile siciline yaz lma iflleminin idarî nitelikte bir ifllem olmas...220 D ö r d ü n c ü B ö l ü m YABANCILAR HUKUKUNA L fik N KARARLAR I. YABANCILARIN TÜRK YE YE G R fi, KAMET VE SEYAHETLER NE L fik N KARARLAR...225 1. Pasaport Kanunu md. 5-7, 28-38 Y SHK md. 24 Vize süresi bitti i halde Türkiye de kalmaya ve izinsiz olarak çal flmaya devam eden yabanc lar için cezal ikamet harc al nmas...225

XXV 2. Pasaport Kanunu md. 14/A Disiplinsizlik sebebiyle subayl k görevinden al nan kifliye hususî damgal pasaport verilmemesi...225 3. Pasaport Kanunu md. 22 Genel güvenli e ayk r faaliyette bulunan kifliye pasaport verilmemesi; tahliye olduktan sonra genel güvenli i bozucu faaliyetlere kat ld na iliflkin somut delillerin olmamas, soyut ifadelere dayan larak pasaport talebinin reddedilememesi...229 4. Y SHK md. 3 ngiliz vatandafl na verilen ikamet tezkeresine Türkiye de daimî oturan yabanc lardan olmad yolunda flerh konulmas iflleminin hukuka ayk r olmas...230 5. Y SHK md. 7 Pasaport Kanunu md. 8/5 stanbul daki ran slam Cumhuriyeti Baflkonsoloslu unun iflgali olay na kat lan ve güvenlik kuvvetlerinin ikazlar na ra men eylemlerine devam eden ran vatandafl n n ikamet tezkeresi talebinin reddedilmesi...231 6. Y SHK md. 7 Irak istihbarat ile irtibat bulunan Irak vatandafl n n ikamet izni talebinin reddedilmesi...232 7. Y SHK md. 7 Kaçakç l k suçundan cezaland r lan ran vatandafl n n daha önce s n rd fl edilerek yurda girmesi yasaklanan kifliler aras na al nmas sebebiyle Türkiye ye giriflinin yasaklanmas...232 8. Y SHK md. 7 H ristiyanl k propagandas yapan Amerikan vatandafl n n Türk kanun veya örf adetleriyle telif edilemeyecek durumda olmas sebebiyle ikamet izninin yenilenmemesi...234 9. Y SHK md. 7, md. 19 Pasaport Kanunu md. 8 H ristiyanl k propagandas yapan Avustralya vatandafl n n ikamet tezkeresinin iptali ve s n rd fl edilmesi...236 10. Y SHK md. 7 Van da otel açma izni almak için baflvuran Victor Bedoian n çal flma meflruhatl ikamet izninin bulunmamas ve çal flma izni talebinin reddedilmesi; çal flma ve ikamet izni olmayan yabanc n n otel açma izni talebinin reddedilmesi...237

XXVI II. YABANCILARIN SINIRDIfiI ED LMES NE L fik N KARARLAR 1. Y SHK md. 19 zin almadan Türkiye de çekim yapan sveç televizyon ekibinin s n r d fl edilmesi...241 2. Y SHK md. 19 Döviz kaçakç l suçundan mahkûmiyeti bulunan yabanc n n s n r d fl edilmesi...243 3. Y SHK md. 19 Güvenlik kuvvetleri aleyhine gerçek d fl propaganda yapan Alman ARD muhabiri ve serbest gazetecinin s n r d fl edilmesi...244 4. Y SHK md. 19 Gaziantep te H ristiyanl k propagandas yapan ABD vatandafl n n Türk kanun, örf ve adetleriyle, siyasî icabatla telif edilemeyecek durumda bulunmas sebebiyle s n r d fl edilmesi...244 III. YABANCILARIN TÜRK YE DE ÇALIfiMA HAKLARINA L fik N KARARLAR...247 1. Y SHK md. 15 Mülga 2007 say l Kanun Yunan vatandafl n n o luna Türkiye de dükkan açaca gerekçesiyle tahliye davas açmas ; vilayet ve kaza merkezlerinde yabanc lar n dükkan açabilmesi...247 2. Y SHK md. 16 Yabanc iflçi çal flt rd n n bildirilmemesinin Y SHK göre herhangi bir cezaî yapt r ma ba lanmamas ; cezaî yapt r m n izinsiz çal flan yabanc lara iliflkin olmas...248 3. Anayasa md. 16, md. 46 Avrupa kamet Sözleflmesi Yabanc lar n çal flma hakk n n s n rlanmas ; yabanc lar n çal flma hakk n n yönetmelik hükmü ile s n rlanmas ; yabanc uyruklu personelin özel krefl ve çocuk slahevlerinde çal flamayaca na iliflkin yönetmelik hükmünün iptal talebi...249 4. Kübana Gazinosunda artist olarak çal flmas için, çal flma ve ikamet izni verilen Polonya vatandafl n n bu izinlerin uzat lmas na iliflkin talebinin reddine karar verirken, idareni, nesnel ve inand r c nedenlere dayanmamas...255

XXVII 5. Yüksekö retim Kurumu Kanunu md. 34 Fahri araflt rma görevlisi yabanc hekime döner sermayeden ödeme yap lamamas...258 6. Yüksek Ö retim Kurumu Kanunu md. 34 Yabanc uyruklu sözleflmeli ö retim eleman na Maliye Bakanl vizesi olmadan görev yapt döneme iliflkin olarak ücret ödenememesi...261 7. Devlet Memurlar Kanunu md. 48 Almanya ya iflçi olarak giden, vizesini yenilettiremeyince biraz daha kalabilmek için iltica iste inde bulunan kiflinin memuriyete baflvurmas ; çifte tabiyetin devlet memurlu una engel teflkil etmemesi...263 8. Yüksek Ö retim Kurumu Kanunu; Türkiye deki Yüksekö retim Kurumlar na Yabanc Uyruklu Ö rencilerin Baflvurma S nav ve Yerlefltirilmelerine liflkin K lavuz Türk vatandafl olan çift uyruklular n yabanc uyruklu ö renci s nav na al nmamas ; bunlar n Türkiye deki ifllemleri aç s ndan Türk vatandafll klar n n esas al nmas...264 9. Devlet Memurlar Kanunu md. 48 Polis memurunun yabanc yla evlenmesinin memuriyetine engel teflkil etmemesi; emniyet teflkilat na iliflkin mevzuatta yabanc larla evlili i yasaklayan bir kural n bulunmamas...265 10. Türk Soylu Yabanc lar n Türkiye de Meslek ve Sanatlar n Serbestçe Yapabilmelerine Kamu Özel Kurulufl veya flyerlerinde Çal flt r labilmelerine liflkin 2527 Say l Kanun 2527 say l Kanun dan önceki dönem; Türk soylu yabanc lar n Türkiye de çal flma haklar...267 11. Türk Soylu Yabanc lar n Türkiye de Meslek ve Sanatlar n Serbestçe Yapabilmelerine liflkin Kamu Özel Kurulufl veya flyerlerinde Çal flt r labilmelerine liflkin 2527 say l Kanun KKTC uyruklu ve Türk soylu kiflinin fi. Etfal Hastanesinde fahri asistan olarak çal flmas sebebiyle sosyal güvenlik haklar ndan yararland r lmas ; fahri asistan olarak çal fl p ücret almaman n iflveren ile olan iliflkinin hizmet akti niteli ini ortadan kald rmamas...271 12. Yabanc lar n Çal flma zinleri Hakk nda Kanun md. 5-6 Çal flma izni süresinin, yabanc ile yap lan hizmet sözleflmesinin süreli veya süresiz nitelikte oldu unun tespitinde esas al n p al namayaca meselesi...274

XXVIII IV. YABANCILARIN TÜRK YE DE TAfiINMAZ MAL ED NMELER NE L fik N KARARLAR...279 1. Tapu Kanunu md. 35 Mültecilerin Türkiye de tafl nmaz mal iktisab ; Türkiye de üç y ldan fazla kalan mültecinin mütekabiliyet ilkesinden muaf tutulmas...279 2. Vak flar Kanunu; Yabanc Cemaat Vak flar n n Tafl nmaz Mal Edinmeleri, Bunlar Üzerinde Tasarrufta Bulunmalar ve Tasarruflar Alt nda Bulunan Tafl nmaz Mallar n Bu Vak flar Ad na Tescil Edilmesi Hakk nda Yönetmelik. Surp Haç Ermeni Kilisesi Vakf ad n kullanan davac özel ö retim kurumunun Türkiye de faaliyette bulunan cemaat vak flar listesine al nmamas sebebiyle ad na tafl nmaz mal tescil edilip edilmeyece i...280

XXIX K I S A L T M A L A R AG : Aktiengesellschaft BAT DER : Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi CD : Yarg tay Ceza Dairesi D DDK : Dan fltay darî Dava Daireleri Kurulu E. : Esas f. : F kra GmbH : Gesellschaft mit beschränkter Haftung HD : Yarg tay Hukuk Dairesi http : hyper text transfer protocol HUMK : Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu K : cra ve flas Kanunu TO : stanbul Ticaret Odas K. : Karar md. : Madde MK : Medenî Kanun MÖHUK : Milletleraras Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakk ndaki Kanun MTO : Milletleraras Ticaret Odas ODTÜ : Orta Do u Teknik Üniversitesi RG : Resmî Gazete s. : Sayfa T. : Tarih TCK : Türk Ceza Kanunu TTK : Türk Ticaret Kanunu TVK : Türk Vatandafll Kanunu VGF : Vatandafll a Girifl Formu www : World Wide Web YASA : Yasa Hukuk Dergisi Y SHK : Yabanc lar n kamet ve Seyahatleri Hakk ndaki Kanun YKD : Yarg tay Kararlar Dergisi