IT-515 E-Devlet ve e-dönüşüm Türk Hava Kurumu Üniversitesi Bilişim Teknolojileri Yüksek Lisans Programı 2014 E-GOVERNANCE Kadir COŞKUN kadir.coskun@tkdk.gov.tr Ders Öğretim Görevlileri Dr. İzzet Gökhan ÖZBİLGİN Mustafa AFYONLUOĞLU IT-515 1
Ajanda Anahtar Kavramlar Özet Yönetişim nedir? E-Yönetişim nedir? E-yönetişimde amaç E-Yönetişime Geçiş Nedenleri E-Yönetişim Modelleri E-Yönetişimde Teknoloji Yönetimi E-Yönetişim Sistemlerinde Güven ve Gizlilik Türkiye de E-Yönetişim Türkiye de E-Yönetişim Örnekleri Dünya Ülkelerinde E-Yönetişim örnekleri Sonuç Kaynakça IT-515 2
Anahtar Kavramlar E-Governance (e- Yönetişim) Bilişim Bilgi Toplumu Siber Devlet Bilgi ve İletişim Teknolojileri IT-515 3
Özet Küreselleşme süreciyle birlikte bilginin önem kazanması Ulus devletlerinin bilimsel ve teknolojik gelişmelere duyarlılığı Kamu yönetiminde teknolojik yeniliklerin teşviki ve yeniden yapılanma Bilişim teknolojilerindeki gelişimin sonucu ulus devletlerinin e-devlet dönüşümü Tüm bu süreçler e-governance kapsamında ele alınabilir. IT-515 4
Yönetişim nedir? Yönetişim, kamu yönetiminde yeniden yapılanmayı, kamu sektörünün, özel sektör ve sivil toplumun gücünden de yararlanarak kalite ve etkinliğini artırmasını sağlamaya dönük yeniden yapılandırma araçlarından biridir IT-515 5
E-Yönetişim nedir? E-yönetişim; Bilgi toplumu kavramı üzerine inşa edilen, bilişim ve enformasyon teknikleriyle güçlendirilerek elektronik uygulamalarla hız ve kapasitesi artırılan e-devlet yaklaşımı (Demirel, 2005: 102) IT-515 6
E-yönetişimde amaç Katılımcılık KAMU YÖNETİMİ Devlet merkezli bir yönetim yerine toplum merkezli bir yönetimi muktedir kılma Saydamlık Hesap verebilirlik IT-515 7
E-yönetişimde amaç Saydamlık Katılımcılık KAMU YÖNETİMİ Hesap verebilirlik yenidünya düzeninin kamu yönetimi disiplinine temel önerisi olan devlet ve bürokrasiye ilişkin her şeyi işletmecilik mantığıyla ele alma IT-515 8
E-yönetişimde amaç Katılımcılık KAMU YÖNETİMİ sunulan hizmetlerde kamunun baskın yönünü sona erdirme Saydamlık Hesap verebilirlik IT-515 9
E-Yönetişim devam Teknolojik değişim süreci ile yönetim kavramının küresel dünyaya göre yeniden tanımlanması gerekliliği İnternet in yuttaş odaklı bir yönetim sağlamadaki rolü Yönetimin teknik bir olgu olarak ele alınması Devlet kurumlarına ilişkin tüm bilgi ve belgelerin İnternet ortamından erişilecek bir veri bankasına aktarılarak vatandaşların hizmetine sunulması IT-515 10
E-Yönetişim devam Kaynak: Rogers W O Okot-Uma, Building Cyberlaw Capacity for egovernance: Technology Perspectives, www.electronicgov.net, 6.04.2005. IT-515 11
E-Yönetişim devam Nihai anlamda e-yönetişim, devlet hizmetlerinin sunumunda, kamusal hizmetlerin düzenlenmesinde, vatandaşların devlete ödeyecekleri vergi ve cezalarda, bilgiye ulaşmada izin ve lisansların, ihalelerin arz edilmesinde elektronik araç kullanımını destekleyerek kamusal işlem maliyetlerinden büyük ölçüde tasarruf sağlayan etkin bir yönetim tarzını ifade etmektedir. (Mardle, www.bytesforall.org., 6.04.2005). IT-515 12
E-Yönetişime Geçiş Nedenleri Otomasyon: Bilginin kabulü, muhafazası, işlenmesi, ortaya çıkması ve iletilmesini sağlayan süreçlerdeki değişimi IT-515 13
E-Yönetişime Geçiş Nedenleri Bilgilendirme: Enformasyon süreçlerini destekleme, bilgiyi toplum geneline yayma IT-515 14
E-Yönetişime Geçiş Nedenleri Dönüşüm: Yeni bilgi süreçlerini desteklemek, bu süreçleri pratikte yaygınlaştırmak, Kamu hizmetlerinin sunumuna ilişkin yeni metotlar oluşturmak IT-515 15
E-Yönetişime Geçiş Nedenleri Verimlilik: Daha ucuz, daha fazla ve daha hızlı yönetişim. IT-515 16
E-Yönetişime Geçiş Nedenleri Etkililik: Daha iyi bir çalışma performansı, üretim yönetiminde ve çıktılarda yeniliği teşvik etme. IT-515 17
E-Yönetişim Modelleri Devlet-Vatandaş Birlikteliği Modeli: Amaç; Bu yeni model, bilgi ve iletişim alt yapısı temelinde en iyi değerleri hangi devlet ve toplumun inşa edebileceği sorunsalı üzerinde odaklanarak ve siyasal sistemlerce yaratılan otoriter sınırlamaları ortadan kaldırarak, diyaloğa ve etkileşime dayalı yeni bir devlet-vatandaş ağı kurmak IT-515 18
E-Yönetişim Modelleri Hizmet Sunumu Modeli: Amaç; vatandaşların, karşılıklılık esasına ve yatay haberleşmeye dayalı karar alma süreçlerine aktif bir biçimde dahil edilmesini sağlama. Nihai hedef, kamu hizmetlerinin etkili ve etkin sunumudur. IT-515 19
E-Yönetişimde Teknoloji Yönetimi Yaygın teknolojik alt yapı hizmetleri Yatay e-uygulamaların gelişmesi Yaygın ağ-bilgisayar hizmetleri Yaygın teknik denetim standartları IT-515 20
E-Yönetişim Sistemlerinde Güven ve Gizlilik IT-515 21
Türkiye de E-Yönetişim Bilgi Toplumu Stratejisi Stratejik Amaçlar: Sosyal Dönüşüm Küresel Rekabetçi Bilgi Teknolojileri Sektörü Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin İş Dünyasına Nüfuzu Rekabetçi, Yaygın ve Ucuz İletişim Altyapı ve Hizmetleri Vatandaş Odaklı Hizmet Dönüşümü Ar-Ge ve Yenilikçiliğin Geliştirilmesi Kamu Yönetiminde Modernizasyon IT-515 22
Türkiye de E-Yönetişim Örnekleri IT-515 23
Dünya Ülkelerinde E-Yönetişim örnekleri IT-515 24
Dünya Ülkelerinde E-Yönetişim Örnekleri IT-515 25
Sonuç Özellikle gelişmekte olan ülkeler için bürokratik sıkıntıların önüne geçmek için bir çözüm Sivil toplum, özel sektör ve kamunun bütünleşmesi Bilgi ve İletişim teknolojileri ile desteklenen yönetim Elektronik uygulamalarla daha hızlı e-devlet ve e-yönetişim yaklaşımı Katılımcı, saydam, hesap verebilir yönetim Sivil toplumun yönetimdeki rolü ve önemi Toplum destekli Merkezi yönetim Karar alma süreçlerinde daha demokratik bir ortam IT-515 26
Sonuç Sosyal ve ekonomik açıdan, eğitim düzeyi yüksek, bilimsel gelişmelere duyarlı, bilişim alanında yüksek bir okur yazar oranına sahip bir toplumda e-yönetişim evrimini daha hızlı tamamlayacak, ilgili ülkenin siber alemde yaşanan yarışta güçlü bir rakip olmasını sağlayacaktır. Siyasal ve toplumsal yapının niteliği, e-yönetişim uygulamalarının başarıya ulaşmasında oldukça önemli bir faktördür IT-515 27
Kaynakça United Nations E Government Survey 2012 DPT (2007), e-dönüşüm Türkiye Projesi:2003-2007 Arası Gelişmeler, Bilgi Toplumu Dairesi,25 Ekim, Ankara. (2006c), Bilgi Toplumu Stratejisi (2006-2010), Yayın No:2699, Ankara. (2005a), E-Dönüşüm Türkiye Projesi, 2003-2004 Kısa Dönem Eylem Plânı, Uygulama Sonuçları ve 2005 Eylem Plânı, Ankara. (2003), E-Dönüşüm Türkiye Projesi, Kısa Dönem Eylem Plânı, 2003-2004, Ankara. E-Governance, www.bitcapesolutions.com/e-governance-india.htm, 5.04.2005. E-Governance in India, www.expresscomputeronline.com/20050131/egovernance01. shtml. 28.03.2005. E-governance, www.ghana.gov.gh/governing/egovernance/index.php, 14.04.2007. Political Support Vital for E-Governance Initiatives: Ahluwalia, Bhubanesware, DHNS, www.deccanherald.com/deccanherald/feb062005/n19.asp, 6.02.2005. Rıley, Gilbert Cathia, M. A. Law, The Changing Role of the Citizen in the E-Governance, e-democracy Equation, www.electronicgov.net, 7.04.2005. Rıley, Thomas, E-Government vs. E-Governance, The Characteristics of e-governance, www.electronicgov.net, 20.05.2003. Rhodes, R. A. W. (1996), The New Governance: Governance without Government, Political Studies, XLIV, ss. 652-667. Sarka, Reshmi, E-governance a Step Towards Democracy, www.itforcharge.net/resources/ Egovarnance%20-%20article.htm, 8.04.2005. Saygılıoğlu, Nevzat ve Selçuk Arı (2003), Etkin Devlet, Kurumsal Bir Tasarı ve Politika Önerisi, Birinci Basım, Sabancı Üniversitesi Yayınları, İstanbul. Turner, Michael, Leadership and Strategy for egovernance, www.comnet-it.org, 6-8.02.2002. Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) (1994), Esnek Üretim/ Esnek Otomasyon Sistem ve Teknolojileri, Bilim ve Teknoloji Strateji ve Politika Çalışmaları, TÜBİTAK BTP 94/03. Türkiye Bilişim Derneği, Dünya Örnekleri, E-toplum Çalışma Grubu (e-birey alt çalışma grubu), Sonuç Raporu, www.tbd.org, 30 Mart 2004. Seizing E-Government, Opportunites: Assessment, Priorization, Action, unpan1.un.org, 12.06.2001 IT-515 28
Türk Hava Kurumu Üniversitesi Bilişim Teknolojileri Yüksek Lisans Programı E-Governance TEŞEKKÜRLER Kadir COŞKUN kadir.coşkun@tkdk.gov.tr IT-515 29