ONUNCU KALKINMA PLANI

KALKINMA ONUNCU KALKINMA PLANI HÜKÜMETİMİZİN 10 YILLIK DÖNEMİ 2018 ve 2023 HEDEFLERİMİZ SON ON YILDA SAĞLADIĞIMIZ İSTİKRARLI BÜYÜME 2023 YILINA İLİŞKİN TEMEL HEDEFLER ONUNCU KALKINMA PLANININ TEMEL HEDEFLERİ ONUNCU KALKINMA PLANININ AMAÇLARI ONUNCU KALKINMA PLANININ YAPISI ÖNCELİKLİ DÖNÜŞÜM PROGRAMLARI Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. yıl dönümü olan 2023 yılına 10 yıl kaldı. 2023 yılı için belirlediğimiz hedeflere emin adımlarla ilerliyoruz. Önümüzdeki 10 yılın ilk 5 yılına ait yani 2014-2018 dönemini kapsayan detaylı yol haritamızı hamdolsun hazırladık (*) Recep Tayyip ERDOĞAN Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı * 18 Haziran 2013 tarihli TBMM Grup konuşmasından. ADALET VE KALKINMA PARTİSİ GENEL MERKEZİ Söğütözü Caddesi No: 6 Söğütözü / ANKARA Tel : 0 312 204 50 00 Faks : 0 312 204 50 20

ARGEVİZYON SON ON YILDA SAĞLADIĞIMIZ İSTİKRARLI BÜYÜME Kişi başına milli gelirimizi 2002 yılında 3.492 dolar olan seviyesinden, 2012 yılında 10.504 dolar seviyesine yükselttik. 2002 yılında yüzde 10,3 olan işsizlik oranını, küresel krize rağmen 2012 yılının sonunda yüzde 9,2 seviyesine düşürdük. Bu dönemde, toplam 5,4 milyon kişiye iş imkanı sağladık. Bu dönemde ihracat artışımıza süreklilik kazandırdık. 2002 yılında 36 milyar dolar olan ihracatımızı 2012 yılında yaklaşık 153 milyar dolara yükselttik. Dış ticaret hacminin milli gelire oranını yüzde 38 den yüzde 50 ye yükselttik. Ülkemizi, ihracat pazarlarını çeşitlendirerek daha dışa açık bir ekonomi haline getirdik. 2003 yılından itibaren ülkemize gelen uluslararası doğrudan yatırım tutarı 123 milyar dolara ulaşmıştır. Sürdürdüğümüz güçlü ve kararlı ekonomi politikaları ve yapısal reformlar sayesinde; Ekonomide güven ve istikrar yeniden sağlanmıştır, Vatandaşımızın geliri ve satın alma gücü artmıştır, Ekonomimiz dışa açık, serbest, dış şoklara dayanıklı bir ekonomi haline gelmiştir, Kamu maliyesi ve dengeleri hızla iyileşmiştir, Kamu borç yükü önemli miktarda aşağı çekilmiştir, Eğitim, sağlık, ulaştırma, enerji ve altyapılarının geliştirilmesiyle vatandaşımızın yaşam kalitesi iyileştirilmiştir. 2

AK PARTi Genel Merkez Ar-Ge Başkanlığı Temmuz 2013 Sayı 5 2023 YILINA İLİŞKİN TEMEL HEDEFLER Cumhuriyetimizin kuruluşunun 100. Yılı olan 2023 yılında; Milli Gelirimizi 2 trilyon dolara yükseltmeyi Kişi başına düşen gelirimizi 25 bin dolar seviyesine çıkarmayı İhracatı 500 milyar dolara ulaştırmayı İşsizlik oranını yüzde 5 e indirmeyi hedefliyoruz. Ayrıca, demokrasimizin, toplumumuzun, yaşam çevremizin ve dış ilişkilerimizin geliştirilmesine yönelik hedeflerimizi bu vizyon dahilinde ortaya koyduk. ONUNCU KALKINMA PLANININ TEMEL HEDEFLERİ 2023 vizyonunun ilk beş yıllık dilimini detaylandıran Onuncu Planın hayata geçirilmesiyle Plan dönemi sonu olan 2018 yılında; Milli gelirimizi 1,3 trilyon dolara, Kişi başına gelirimizi 16 bin dolara, İhracatımızı 277 milyar dolara çıkarmayı; İşsizlik oranını yüzde 7,2 ye düşürmeyi hedefliyoruz. Temel Göstergeler 2018 YILI HEDEFLERİ 2023 YILI HEDEFLERİ Milli Gelir (GSYH) 1,3 Trilyon Dolar 2 Trilyon Dolar Kişi Başına Milli Gelir 16 Bin Dolar 25 Bin Dolar İhracat 277 Milyar Dolar 500 Milyar Dolar İşsizlik oranı Yüzde 7,2 Yüzde 5 3

ONUNCU KALKINMA PLANININ AMAÇLARI Plan hedeflerimizle; Ülkemizin büyüme performansını daha yüksek, istikrarlı ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşturacağız. Milletimizin temel değerlerini ve beklentilerini esas alarak yapısal dönüşümleri gerçekleştireceğiz. Rekabet gücümüzü ve toplumumuzun refah seviyesini artıracağız. Önümüzdeki dönemde; Ülkemizin uluslararası değer zinciri hiyerarşisinde üst basamaklara çıkarmayı, Yüksek gelir grubu ülkeler arasına girmiş bir ülke haline gelmeyi, Üretim yapımızın teknoloji ve katma değer seviyesini yükseltmeyi, Gelir dağılımını daha da iyileştirerek toplumsal refahımızı daha da yaygınlaştırmayı Temel hizmetleri daha erişilebilir ve nitelikli bir biçimde sunmayı Bölgesel gelişmişlik farklarını daha da azaltmayı Rekabet gücü ve yaşam kalitesini artıran kentleşmeyi sağlamayı Vatandaşlarımızın daha mutlu, müreffeh ve onurlu bir şekilde yaşamasını sağlamayı amaçlıyoruz. ARGEVİZYON ONUNCU KALKINMA PLANININ YAPISI Kalkınma Planını dört temel başlık üzerine inşa ettik. Bunlara ilave olarak 25 adet öncelikli dönüşüm programı oluşturduk. 4

AK PARTi Genel Merkez Ar-Ge Başkanlığı Temmuz 2013 Sayı 5 1- NİTELİKLİ İNSAN-GÜÇLÜ TOPLUMA DAİR HEDEFLERİMİZ İnsan için ve insanla beraber kalkınma yaklaşımımızın hayata geçirilmesi ve refahın toplumumuzun tüm kesimlerine yaygınlaştırılması temel önceliğimizdir. İnsanı odağa alan kapsayıcı bir anlayışla, kalkınma sürecine herkesin ve her yörenin katılımını azami düzeye çıkarmayı, kalkınmanın sonuçlarından herkesin daha adil bir şekilde pay almasını hedefliyoruz. Plan döneminde nitelikli insan, güçlü toplum yapısına erişmek için eğitimden sağlığa, adaletten sosyal güvenliğe, istihdamdan kültür ve sanata kadar birçok alanda yapısal dönüşüm çalışmaları sürdürülecektir. Plan döneminde; 9. SAYFA 2002 Okul Öncesi (4-5 Yaş) Eğitimde Brüt Okullaşma Oranı (%) 11 2002 Yükseköğretimde Örgün Okullaşma Oranı (%) 20 Okul öncesi eğitimde okullaşma oranını yüzde 47 den yüzde 70 e çıkarmayı, İlk ve orta öğretimde derslik ve öğretmen başına düşen öğrenci sayısını azaltmayı, Yükseköğretimde örgün okullaşma oranını yüzde 47 den yüzde 55 e çıkarmayı, Okul Öncesi (4-5 Yaş) Eğitimde Brüt Okullaşma Oranı (%) 47 44 24 11 70 Yükseköğretimde Örgün Okullaşma Oranı (%) 20 29 43 47 55 Vatandaşlarımızın ve toplumumuzun fiziken ve ruhen tam iyilik haline ulaşabilmesi için sağlık altyapısını daha da geliştirmeyi, Koruyucu ve önleyici sağlık hizmetlerini daha da güçlendirmeyi, 80.000 yeni hasta yatağı, 30.000 ilave hekim, 80.000 ilave hemşire sağlamayı, Koruyucu/önleyici hukuk yaklaşımını yaygınlaştırmayı, Yargıya ulaşılabilirliği daha da kolaylaştırmayı, 5

ARGEVİZYON Bin Canlı Doğumda Bebek Ölüm Oranı 29 16,5 7,4 7,1 6,0 100 Bin Canlı Doğumda Anne Ölüm Oranı 64,0 28,5 15,5 14,5 9,5 10 Bin Kişiye Düşen Yatak Sayısı 23,5 25,1 26,5 26,7 28,4 100 Bin Kişiye Düşen Hekim Sayısı 139 151 172 176 193 100 Bin Kişiye Düşen Hemşire Sayısı 110 119 180 191 295 Hukukun tüm dallarında alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerine ağırlık vermeyi, Gelir dağılımını daha da iyileştirmeyi, Kişi Başına Milli Gelir (Dolar) 10.504 11.183 7.586 3.492 15.996 Kişi Başı Günlük 4,30 Doların Altındaki Nüfus Oranı (%) 30,3 13,3 2,8 2,3 0,5 Kişi başına günlük harcaması 4,30 doların altında olan nüfusu sıfıra yaklaştırmayı, Milli kültür ve ortak değerler etrafında toplumsal bütünlüğü ve dayanışmayı güçlendirmeyi, Kültürel zenginlik ve çeşitliliğimizi koruyup geliştirilerek gelecek nesillere aktarmayı, Aktif işgücü programlarını daha da etkinleştirmeyi, İş ve aile yaşamını uyumlaştırmayı, çalışma koşullarını iyileştirmeyi, Kayıt dışı istihdamı yüzde 37,5 ten yüzde 30 a düşürmeyi, Sosyal güvenlik sistemini nüfusun tamamını kapsayan, adil, kaliteli ve mali açıdan sürdürülebilir bir yapıya kavuşturmayı, Genç nüfusun yarattığı demografik fırsat penceresinden azami derecede faydalanmayı, Üretken ve dinamik nüfus yapımızı koruyarak yaşam kalitesini yükseltmeyi hedefliyoruz. 6

AK PARTi Genel Merkez Ar-Ge Başkanlığı Temmuz 2013 Sayı 5 2- YENİLİKÇİ ÜRETİM-İSTİKRARLI YÜKSEK BÜYÜMEYE DAİR HEDEFLERİMİZ Onuncu Kalkınma Planı döneminde sermaye birikimi ve sanayileşme sürecimizin hızlandırılmasını, üretken yatırımların ve üretim faktörlerinin verimliliğinin artırılmasını; ekonominin yenilikçi bir yapıya dönüştürülmesini amaçlamaktayız. Tüm bu politikalar sonucunda, Plan dönemi sonunda GSYH nın 1,3 trilyon dolara, kişi başına gelirin 16 bin dolara yükseltilmesi; ihracatın 277 milyar dolara çıkarılması; işsizlik oranının ise yüzde 7,2 ye düşürülmesini hedeflemekteyiz. İhracat (Milyar Dolar) 277,2 152,5 157,8 36 85,5 Plan Döneminde; Plan döneminde yıllık ortalama yüzde 5,5 büyüme oranına ulaşmayı ve toplamda 4 milyon yeni iş imkanı, İşsizlik oranının 2013 yılı için beklenen yüzde 9,2 seviyesinden yüzde 7,2 seviyesine gerilemesini, İşsizlik Oranı (%) 10,3 10,2 9,2 9,2 7,2 Yurtiçi tasarrufların GSYH ya oranını % 19 a çıkarmayı, İstanbul un Küresel Finans Merkezleri Endeksinde ilk 25 içine girmesini, Vergiyi tabana yayarak vergi yükünü daha adil hale getirmeyi, 7

ARGEVİZYON 2018 yılında kamu sabit sermaye yatırımlarının GSYH ya oranını %4,8 e çıkarmayı, özel yatırımları ise %19,3 e çıkarmayı, 11. SAYFA 2002 2006 Plan döneminin ilk yıllarında TÜFE yıllık artış hızının yüzde 5 civarında korunması, sonrasında ise Enflasyon (TÜFE,% Artış) 29,8 9,7 yüzde 4,5 e indirilmesini, Ar-Ge harcamalarının milli gelire oranının yüzde 1,8 e çıkarmayı, 29,8 Enflasyon (TÜFE, % Artış) 9,7 6,2 5,3 4,5 İmalat sanayii ihracatını 257 milyar dolara yükseltmeyi, ortanın üstü ve yüksek teknoloji sektörlerinin ihracattaki payını artırmayı, KOBİ lerin yenilik kapasitelerinin geliştirilmesi, verimliliklerinin artırılması, daha rekabetçi ve ihracatçı bir yapıya kavuşmasını, Girişimciliğin, esnaf ve sanatkârlar ile kooperatifçiliğin geliştirilmesini Toplulaştırılan araziyi yaklaşık ikiye katlayarak 8 milyon hektara çıkarmayı, İşletmeye açılan sulama alanını 2,9 milyon hektardan 3,8 milyon hektara çıkarmayı hedefliyoruz. 8

AK PARTi Genel Merkez Ar-Ge Başkanlığı Temmuz 2013 Sayı 5 Turizmde yabancı ziyaretçi sayısını 42 milyon kişiye ulaştırmayı, turizm gelirini ise 45 milyar dolara çıkarmayı, Turizm Geliri (Milyar Dolar) 45 29 32 13 19 Enerji güvenliğini gözeterek dışa bağımlılığı azaltmayı, enerjide transit ve terminal bir ülke haline gelmeyi, elektrikte kurulu gücün 58 bin MW dan 78 bin MW a çıkarmayı, Madencilikte aramaları yoğunlaştırarak sondaj metrajını 1,3 milyon metreden 3 milyon metreye yükseltmeyi, Lojistikte Türkiye nin bölgesel bir üs olmasını, büyük ölçekte liman kapasitelerini hayata geçirmeyi, Havayolu sektöründe İstanbul un uluslararası bir aktarma ve bakım-onarım merkezi olmasını, Müteahhitlik hizmetlerinin yurtdışı taahhüt tutarını yıllık 30 milyar dolardan 50 milyar dolara çıkarmayı hedefliyoruz. Bölünmüş yol ağını otoyol dahil yaklaşık 30 bin km ye çıkarmayı, İşletmeye açılacak hızlı tren hatlarını 2.500 km ye ulaştırmayı, Bölünmüş Yol (km) 6.101 8.735 20.017 21.067 25.272 Otoyollar (km) 1.714 2.025 2.236 2.256 4.000 Hızlı Tren Hattı (km) 0 0 888 1.376 2.496 9

3- YAŞANABİLİR MEKÂNLAR SÜRDÜRÜLEBİLİR ÇEVREYE DAİR HEDEFLERİMİZ Onuncu Kalkınma Planı döneminde bölgesel gelişme, yerel ekonomilerin ve kırsal kesimin güçlendirilmesi, mekânsal gelişme ve şehirleşmenin dengeli oluşmasının sağlanmasını amaçlamaktayız. Her kesim için barınma ihtiyacının yeterli, sağlıklı ve güvenli bir şekilde giderilmesi için insanı ve yaşam kalitesini daha çok merkeze almaktayız. Bu yaklaşımla yaşam mekânlarının, ekonomik gelişme ve rekabetçiliği destekleyecek, afetlere dayanıklı, çevreye duyarlı, kültürel değerleri esas alacak, sosyal dayanışmayı ve kaynaşmayı teşvik edecek şekilde tasarlanması ve inşa edilmesini öngörmekteyiz. Plan döneminde; ARGEVİZYON Bölgesel gelişmişlik farklarını azaltarak refahın ülke sathına daha dengeli yayılmasını, Metropollerimizin yeniliğe dayalı yüksek teknolojili ürün ve nitelikli hizmet üretme, kaliteli yaşam ve çalışma imkânları sunma kabiliyetlerini artırmayı, Anadolu daki endüstriyel merkezlerimizin yenilik, üretim ve ihracat kapasitelerini geliştirmeyi, Orta gelirli bölgelerde üretim yapısının dönüşümü, sektörel çeşitliliğin artırılması, girişimciliğin geliştirilmesini, Düşük gelirli bölgelerde ekonomik faaliyet kollarını çeşitlendirmeyi, KOBİ ve mikro işletmeleri geliştirmeyi, tarımsal verimliliği artırmayı, beşeri ve sosyal sermayeyi güçlendirmeyi, Kırsal kesimdeki asgari refah düzeyinin ülke ortalamasına yaklaştırılmasını, Şehirlerimizde yaşam kalitesinin yükseltilmesi ve ihtiyaçlara cevap veren daha yaşanabilir mekânlar oluşturulmasını, Şehirlerin kendine özgü koşul ve niteliklerine göre, daha iyi iş fırsatları sunmalarını, Büyüme ve kalkınmaya katkı sağlayan, mekân ve yaşam kalitesini yaygın şekilde artıran dönüşüm projelerini hayata geçirmeyi, Kentsel dönüşüm projelerini sosyal bütünleşmeyi destekleyen bir yaklaşımla gerçekleştirmeyi, Dar gelirliler başta olmak üzere, barınma sorununa sağlıklı ve alternatif çözümler geliştirmeyi, Şehirlerimizde sağlıklı ve güvenilir içme-kullanma suyuna erişimi artırmayı, atıksu hizmeti verilen belediye nüfusunu % 80 e ulaştırmayı hedefliyoruz. 10

AK PARTi Genel Merkez Ar-Ge Başkanlığı Temmuz 2013 Sayı 5 Kentsel Altyapıya İlişkin Gelişmeler ve 2006 2012 2013 2018 Hedefler İçme Suyuna Ulaşan Belediyeli Nüfusun Toplam Belediye Nüfusuna Oranı (%) 98 99.1 99 100 Kanalizasyon Şebekesiyle Hizmet Verilen Belediye 95 87 88.1 91 Nüfusunun Toplam Belediye Nüfusuna Oranı (%) Atıksu Arıtma Tesisiyle Hizmet Edilen Belediye 80 51 62.1 68 Nüfusunun Toplam Belediye Nüfusuna Oranı (%) Ambalaj Atıklarının Geri Dönüşüm Oranı (%) 33 50 53 56 Düzenli Depolamadan Yararlanan Belediye Nüfusu 85 34 60 65 Oranı (%) Kentiçi Raylı Sistem Uzunluğu (km) 292 455 477 787 Kaynak: 2006 ve 2012 yılı verileri TÜİK ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığına aittir. 2013 ve 2018 yılı verileri Onuncu Kalkınma Planı tahminleridir. (1) 2010 yılı TÜİK verileridir. Düzenli depolamadan yararlanan belediye nüfusunu % 85 e ulaştırmayı, 2.392 içme suyu ve kanalizasyon projesinin yer aldığı SUKAP programımız kapsamında belediyelerin yapımı devam eden içme suyu ve kanalizasyon projelerini tamamlamayı, Trafik sıkışıklığını azaltan, yakıt verimliliği yüksek, güvenli, çevre dostu ve sürdürülebilir bir ulaşım altyapısı sağlamayı, Çevre dostu uygulamaları yaygınlaştırmayı, doğal kaynakların korunması ve sürdürülebilir kullanımını, iklim değişikliği ile mücadele ve uyum çalışmalarını sürdürmeyi, Afet bilincini ve yerleşimlerin afetlere karşı dayanıklılığını artırmayı, hedefliyoruz. 11

ARGEVİZYON 4- KALKINMA İÇİN ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİNE DAİR HEDEFLERİMİZ Plan döneminde ülkemizin kalkınma sürecinde uluslararası dinamiklerden daha fazla faydalanılmasını ve kalkınma tecrübelerimizin diğer ülkelerle paylaşılmasını amaçlıyoruz. Plan döneminde; 15. SAYFA Türkiye'nin Yaptığı Resmi Kalkınma Yardımları (Milyar Do Türkiye'nin Yaptığı Resmi Kalkınma Yardımları (Milyar Dolar) 2,5 0,6 0,8 0,7 1 1,3 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Dönüşüm sürecindeki bölge ülkeleri başta olmak üzere yakın işbirliği içinde olduğumuz ülkelerin kalkınma çabalarına destek vermeyi, Ülkemizin, küresel kalkınma gündeminin belirlenmesinde daha aktif bir rol oynamasını, Rekabetçi bir ekonomik yapı ve demokratikleşme süreci içinde olan ülkelere yönelik destek vermeyi, AB ile ilişkileri hukukun üstünlüğü temelinde, uzun dönemli ve karşılıklı yarar ilkesi doğrultusunda yürüterek tam üyeliğe yönelik çalışmaları kararlılıkla sürdürmeyi, 12

AK PARTi Genel Merkez Ar-Ge Başkanlığı Temmuz 2013 Sayı 5 Küresel ekonomik yönetişimin iyileştirilmesine dönük aktif çalışmalar yürütmeyi, Uluslararası kuruluşlardaki etkinliğimizi artırarak, 2015-2016 BM Güvenlik Konseyi geçici üyeliğine yönelik aktif çalışmalar yürütmeyi, Kriz yaşayan veya dönüşüm sürecindeki ülkelere afet ve acil yardım konularında destek sağlamayı, Uluslararası barış, refah ve istikrara hizmet edecek etkin bir kalkınma işbirliği politikası izlemeyi hedefliyoruz. 13

ARGEVİZYON ÖNCELİKLİ DÖNÜŞÜM PROGRAMLARI Onuncu Kalkınma Planının uygulama etkinliğini artırmak üzere 25 adet Öncelikli Dönüşüm Programı belirlenmiştir. Hem 2023 hem de Onuncu Kalkınma Planı hedeflerine ulaşabilmek açısından önem taşıyan bu Programlar; temel yapısal sorunlara çözüm olabilecek ve dönüşüm sürecine katkıda bulunabilecektir. ÖNCELİKLİ DÖNÜŞÜM PROGRAMLARI 1 Üretimde Verimliliğin Artırılması Programı 2 İthalata Olan Bağımlılığın Azaltılması Programı 3 Yurtiçi Tasarrufların Artırılması ve İsrafın Önlenmesi Programı 4 İstanbul Uluslararası Finans Merkezi Programı 5 Kamu Harcamalarının Rasyonelleştirilmesi Programı 6 Kamu Gelirlerinin Kalitesinin Artırılması Programı 7 İş ve Yatırım Ortamının Geliştirilmesi Programı 8 İşgücü Piyasasının Etkinleştirilmesi Programı 9 Kayıt Dışı Ekonominin Azaltılması Programı 10 İstatistiki Bilgi Altyapısını Geliştirme Programı 11 Öncelikli Teknoloji Alanlarında Ticarileştirme Programı 12 Kamu Alımları Yoluyla Teknoloji Geliştirme ve Yerli Üretim Programı 13 Yerli Kaynaklara Dayalı Enerji Üretim Programı 14 Enerji Verimliliğinin Geliştirilmesi Programı 15 Tarımda Su Kullanımının Etkinleştirilmesi Programı 16 Sağlık Endüstrilerinde Yapısal Dönüşüm Programı 17 Sağlık Turizminin Geliştirilmesi Programı 18 Taşımacılıktan Lojistiğe Dönüşüm Programı 19 Temel ve Mesleki Becerileri Geliştirme Programı 20 Nitelikli İnsan Gücü İçin Çekim Merkezi Programı 21 Sağlıklı Yaşam ve Hareketlilik Programı 22 Ailenin ve Dinamik Nüfus Yapısının Korunması Programı 23 Yerelde Kurumsal Kapasitenin Güçlendirilmesi Programı 24 Rekabetçiliği ve Sosyal Uyumu Geliştiren Kentsel Dönüşüm Programı 25 Kalkınma İçin Uluslararası İşbirliği Altyapısının Geliştirilmesi Programı 14

AK PARTi Genel Merkez Ar-Ge Başkanlığı ONUNCU KALKINMA PLANI HAZIRLIK ÇALIŞMALARI Temmuz 2013 Sayı 5 Kalkınma sürecinin hızlandırılması amacıyla 2014-2018 dönemini kapsayan Onuncu Kalkınma Planını hazırladık. Onuncu Kalkınma Planı, toplumumuzu yüksek refah seviyesine ve 2023 hedeflerine ulaştırma yolunda önemli bir kilometre taşı olacaktır. Bu Planla ülkemizin potansiyelini ve insanımızın yeteneklerini harekete geçirmeyi amaç edindik. İktidarımızın ilk on yılında ülkemiz adına önemli bir sıçrama gerçekleştirdik. İkinci bir sıçramayı, önümüzdeki on yılın ilk beş yıllık dilimini oluşturan Onuncu Kalkınma Planı ile birlikte gerçekleştireceğiz. Onuncu Kalkınma Planını, Kalkınma Bakanlığımızın koordinasyonunda, katılımcı bir yaklaşımla toplumumuzun tüm kesimlerinden çok sayıda temsilcinin katkılarıyla hazırladık. Plan çalışmaları süresince, ülkemizin farklı bölge ve illerinden 7 bini aşkın katılımcıdan yerel düzeyde olmak üzere toplamda 10 binden fazla katılımcının katkısını aldık. ÖZEL İHTİSAS KOMİSYONLARI Plan Çalışmaları kapsamında; Makroekonomiden sosyal güvenlik sistemine, eğitimden sağlığa, turizmden ulaştırmaya, bölgesel gelişmeden çevreye, sanayiden girişimciliğe, tarımdan enerjiye, kamu yönetiminden yerel yönetimlere kadar birçok önemli konuda 66 adet özel ihtisas komisyonu ve çalışma grubu oluşturduk. Üç bini aşkın akademisyen, kamu çalışanı, özel kesim ve sivil toplum kuruluşu temsilcisi bir araya gelerek Özel İhtisas Komisyonu çalışmalarına katkı vermiştir. KATILIMCI TOPLANTILAR Onuncu Plan Çalışmaları kapsamında, müsteşarlar, büyükelçiler, düşünce kuruluşları, siyasiler, bürokratlar, gençler, iktisatçılar, sektör temsilcileri ile spesifik konularda uzman kişi ve gruplarla katılımcı toplantılar yapılmıştır. Kalkınma ajansları aracılığıyla yerel düzeyde Kırklareli nden Van a, Hatay dan İzmir e, tüm illerimizde anket, mülakat, yazı ve toplantılarla toplam yedi bini aşkın kişi ve kuruluşun Türkiye nin kalkınma öncelikleri konusundaki görüşleri alınmıştır. 15

ARGEVİZYON Cevdet YILMAZ Kalkınma Bakanı Türkiye, son on yılda gerçekleştirdiğimiz reformlar ve kararlılıkla yürüttüğümüz uygulamalar sayesinde, ekonomik olarak büyüyerek her geçen gün hızlanan küresel rekabet ortamında kendisine sağlam bir yer edindi. Bu dönemde ülkemiz, yoksulluğun oldukça düşük seviyelere indiği, gelir dağılımının ve bölgesel gelişmişlik farklarının iyileştiği, sosyal adaletin güçlendiği, özgüveni yüksek bir ülke haline geldi. Ülkemizin bu atılımı çok kısa bir sürede başarmasında, kalkınmayı ekonomik büyüme, eğitim ve sağlık seviyesi gibi uluslararası göstergelerin ötesine taşıyarak kapsayıcılık, sürdürülebilirlik, katılımcılık gibi kavramları da içine alacak şekilde çok boyutlu bir anlayışla ele almamız etkili oldu. Önümüzdeki on yılı, tüm dünyada kalkınma yarışının daha da hızlanacağı, üretim ve tüketim bölgelerinde önemli değişimlerin yaşanacağı bir dönem olarak öngörmekteyiz. Bu dönemin ilk beş yıllık dilimini kapsayan Onuncu Planını, 2023 yılında Türkiye nin müreffeh ülkeler liginde sağlam bir yer edinmesi için belirlediğimiz hedefler doğrultusunda önemli bir yol haritası niteliğinde hazırladık. Planda stratejik bir bakış açısıyla, vatandaşlarımızın gelişimlerini destekleyen, ülkemizin potansiyelini, bölgesel dinamiklerini harekete geçiren, iktisadi sahada rekabet gücünü merkeze alan ve üretim odaklı bir yaklaşımı esas aldık. Ülkemizin ekonomik ve sosyal kalkınma sürecini bütüncül, kapsayıcı ve çok boyutlu bir bakış açısıyla ele alıp insan odaklı kalkınma anlayışını benimsedik. 50 yılı aşkın planlama deneyimi ile Türkiye nin Kalkınma sürecinde önemli bir yeri olan Kalkınma Bakanlığımız, hükümetimizin insan için insanla beraber kalkınma yaklaşımı çerçevesinde önümüzdeki beş yıl boyunca ülkemizin yüksek gelir grubu ülkeleri arasına girmesini sağlayacak politikaları uygulamaya devam edecektir. Türkiye nin, 2023 yılına uzanan ekonomik ve sosyal hedeflerine yaklaşmasını sağlayacak Onuncu Kalkınma Planımızın ülkemiz için hayırlı olmasını temenni ederim. Saygılarımla.