Bartın Orman Fakültesi Dergisi 2009, Cilt: 11, Sayı: 16, 13-23 ISSN: 1302-0943 EISSN: 1308-5875 TÜRKİYE DE ORMAN FAKÜLTELERİNDEKİ ÖĞRENCİLERİN ÖĞRETİM ÜYELERİNDEN SAĞLADIKLARI SOSYAL FAYDA DÜZEYLERİNİN ATKİNSON EŞİTSİZLİK ENDEKSİ YAKLAŞIMIYLA ÖLÇÜMÜ Murat ÇİFTÇİ* İstanbul Üniversitesi BAP Birimi, N: 589, İstanbul ÖZET Bu çalışmada devlet üniversitelerindeki rman fakülteleri arasında öğrenci ve öğretim üyesi sayılarının dengesiz dağılmasından kaynaklanan ssyal fayda kaybının ölçülmesine daklanılmıştır. Çalışmada üç farklı öğretim üyesi kadrsu ve iki öğretim dönemi için Atkinsn endeksleri kullanılmıştır. Uygulamada kullanılan veriler ÖSYM nin yayınlarına dayanmaktadır. Hesaplanan endeks katsayıları, öğretim üyelerinin fakültelere dağılımlarının öğrenci sayılarına göre ciddi düzeyde dengesiz lduğunu ve öğrencilerin öğretim üyelerinden sağladıkları ssyal faydadan ciddi kayıplarının mevcut lduğunu göstermektedir. Özellikle dçentlik için fakülteler arası dağılımdaki bzulma kabul edilebilir düzeyde değildir. Anahtar Kelimeler: Atkinsn endeksleri, rman eğitimi, eğitim plitikası, ssyal plitika, kalkınma eknmisi. MEASUREMENT OF SOCIAL UTILITY FROM ACADEMIC STAFF TO THE STUDENTS IN FACULTIES OF FORESTRY IN TURKEY WITH ATKINSON INEQUALITY INDEX ABSTRACT The aim f this study was t investigate level f scial utility frm academic staff t the students in faculties f frestry in Turkey. In the study, the Atkinsn indices were used t calculate fr three different kinds f academic staff bth 2000 and 2007. The data were depended n OSYM publishing. The indices have fund that there are inequalitive distributin f academic persns and that there are seriusly lsing f scial utility fr the students frm academic staff. There were high levels f lsing fr scial utility frm intervarsity inequalitive distributin in Turkish frestry educatin. Especially these crruptins were nt acceptable level fr assciated prfessrs. Keywrds: Atkinsn indices, frestry educatin, educatin plicy, scial plicy, develpment ecnmics. 1. GİRİŞ Bilgi tplumuna geçilen mdern dünyada gerek kalkınma iktisadında gerekse de ssyal plitikada beşeri sermayeye ayrıcalıklı bir önem atfedilmektedir. Bu çerçevede yükseköğretimin önemi süratle artmaktadır. Başta hava kirliliği gibi ciddi srunların çözümünde büyük önemi bulunan rman alanlarının krunması ve geliştirilmesinde lmak üzere, rman mühendisliğinin stratejik önemi de her geçen gün artmaktadır. * Yazışma yapılacak yazar: muratciftci77@htmail.cm Makale metni 07.04.2009 tarihinde dergiye ulaşmış, 02.11.2009 tarihinde basım kararı alınmıştır.
M. Çiftçi Bartın Orman Fakültesi Dergisi Orman mühendisliği öğretiminin sn yıllardaki vasıfsal gelişimi incelendiğinde, öğretim üyesi arzında ciddi artışların sağlanmasıyla birlikte tplam öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısının azaltılması, rman fakültesi öğrencilerinin öğrenimlerine niteliksel larak lumlu katkılar sağlama ptansiyeline sahiptir. Ancak öğretim üyesi arzı arttırılırken aynı zamanda rman fakültelerindeki öğrenci sayılarına göre dengeli larak artışın sağlanması da gereklidir. Aksi durumda fakülteler arasında ciddi kalite srunları yaşanabilir. Burada çk kritik bir knuya işaret etmek yararlı lacaktır: Orman fakültelerinde öğretim üyesi lma kşulları, özellikle dçentlik sınavının standart kşulları dikkate alınırsa ldukça yüksek standardı tutturmayı zrunlu kılmaktadır. Dlayısıyla en azından bir rman fakültesi öğrencisine asgari düzeyde yeterli öğretimi verme knusunda öğretim üyeleri eşit kabul edilebilir. Elbette sınırlı sayıda labilecek istisnalar bu snucu etkilemeyecektir. O halde mevcut öğretim üyesi arzının öğrenci sayısıyla dengeli şekilde arttırılması durumunda, rmancılık eğitimindeki nitelik düzeyi de artacaktır. Tersi durumdaysa, öğrencilerin kaynak knumundaki öğretim üyelerinden faydalanma düzeyi arasında yaşanacak dengesizlik, öğrenci bütününün öğretim üyelerinden edineceği tplam fayda düzeyi de düşecektir. Ayrıca unutulmamalıdır ki öğretim üyesi yksunluğu fazla lan öğrenci /öğretim üyesi ranı yüksek fakültelerde istihdam edilecek her ilave öğretim üyesinin sağlayacağı fayda düzeyi, yksunluğun düşük lduğu fakültelere göre daha fazla lacaktır. Tıpkı bir kap yemeğin faydasının aç insan için tk insana göre daha yüksek lmasındaki gibi bir durum söz knusudur. İşte bu çerçevede de çalışmada, öğretim yılı ile öğretim yılında rman fakültelerinde öğrenim gören öğrencilerin, Atkinsn eşitsizlik endeksi yaklaşımı vasıtasıyla öğretim üyelerinden sağladıkları ssyal fayda düzeylerindeki değişim knu alınmıştır. 2. MATERYAL VE METOT 2.1. Veri Seti Çalışmada kullanılan veriler, ÖSYM tarafından hazırlanıp yayınlanan Yükseköğretim İstatistikleri Kitapları ndan derlenmiştir (ÖSYM, ; ÖSYM, ). Verilerin en eskisi öğretim yılı, en yenisi ise öğretim yılı için mevcuttur. Analize knu lan her iki öğretim yılında da aktif larak öğrenci alımı gerçekleştiren 9 rman fakültesi mevcuttur. Ancak öğretim yılında 1 fakültede prfesör ve yardımcı dçent kadrsunda öğretim üyesi bulunmadığından, bir başka fakültedeyse yardımcı dçent kadrsunda öğretim üyesi bulunmadığından; öğretim yılında ise 1 fakültede prfesör kadrsunda öğretim üyesi bulunmadığından, Atkinsn eşitsizlik endeksleri hesaplamalarında söz knusu öğretim yıllarında gözlem sayıları için her üç kadrda, içinse prfesörlük için sekizer fakülteye inmiştir. Çalışmada yalnızca öğretim üyelerinin temel alınmasında, öğretim görevlisi, uzman ve kutman kadrsunda görevlendirilmiş öğretim elemanlarının sn derece sınırlı sayıda ve yerel düzeyde birkaç fakülteyle sınırlı lması etkilidir. Araştırma görevlilerinin ise tek başına ders yönetmedikleri ve yardımcı knumda yer aldıkları için endeks katsayıları her iki öğretim yılı için de hesaplanmamıştır. Hesaplamalar prfesör, dçent ve yardımcı dçent ile öğretim üyesi bütünü lmak üzere dört tür akademik persnelden öğrenciler bütününün elde ettikleri ssyal fayda düzeyleri üzerine daklanmıştır. 2.2. METOT: ATKINSON EŞİTSİZLİK ENDEKSİ YAKLAŞIMI Bölgesel eşitsizlik ölçümlerinde pek çk eşitsizlik endeksinden yararlanılmaktadır. Gini katsayısı en bilinen ve yaygın lan eşitsizlik ölçüsü knumundadır (Ravallin, ; Federv, 2002; Mran, 2003). Eşitsizlik ölçümünde en eski endeks lan Gini katsayısı ilk kez 1912 de kullanılmıştır (Sen, 1973). Ancak, Gini endeksi gibi rtalama ya da diğer ölçülerden sapmaya dayanan Dahl ın endeksi, Nagel in endeksi veya entrpi veya bilgi terisine dayanan değişim katsayısı cefficient f variatin, lgaritmik varyans lgarithmic variance, Theil endeksi veya nrmatif ssyal refah (fayda) mdellerine dayanan Atkinsn endeksi gibi çk sayıda ölçü de mevcuttur (Chakravarty, 1996; Dur and Esteban, 1998). Bu endeksler pek çk farklı knu ve disiplin için kullanılmaktadır. Eknmi disiplini için bölgesel verimlilikte, ücretlerde ve fert başına düşen Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) daki eşitsizlikte (Çiftçi, ; Ezcurra and Pascual, 2007; Güven, 2007; Gezici, 2007; Ezcurra et al. 2007; Ezcurra and Rapun, 2006; Benit and Ezcurra, 2005; Ezcurra et al. 2005), tarımsal ürün verimliliğinde (Sadras and Bengivanni, 2004), beşeri sermaye ve eğitim eşitsizliğinde (Siew et al. ) ve sermaye stğu eşitsizliğinde (Lu, ) endekslerden 14
Türkiye de Orman Fakültelerindeki Öğrencilerin Öğretim Üyelerinden Sağladıkları Ssyal Fayda Düzeylerinin Atkinsn Eşitsizlik Endeksi Yaklaşımıyla Ölçümü yararlanılmaktadır. Yine varlık ve brçların dağılımları çerçevesinde finansta (Marks et al., 2005), cinsiyet ve etnik kökene dayanan mesleki ayrımcılık kapsamında ssyljide (Chakravarty and Silber, 2007), göç yğunluğundaki bzulma kapsamında demgrafide (Sweeney and Gldstein, 2005), milliyetçilik kapsamında siyasal partilerde (Jnes and Mainwaring, 2003) de kullanıldığı görülmektedir. Diğer kullanım yerleri arasında ise merkezileşme ölçüsü (Dawkins, 2006) ve işgücünün bölgesel dağılımı (Carlin and Chatteree, 2002; Heindenreich, 2003) larak şehir ve bölge planlamada, ülkelerarası enerji yğunluğundaki eşitsizliğin ölçülmesi (Alcantara and Dur, 2004) ile hava, su, tprak ve yeraltı sularının kirlenmesinde eyaletler arası eşitsizliğin ölçülmesi kapsamında (Millimet and Slttje, 2002) çevre biliminde de kullanılmaktadır. Hatta ABD beysbl ligindeki gizli tehlikelerin karşılaştırmalı dengesinin ölçülmesi (Utt and Frt, 2002) ve dikkat (Schmidt and Berri, ) çerçevesinde sprda, suçluların dağılımı çerçevesinde kriminljide (Oberwittler, 2004), test tekniği larak istatistikte (Jammalamadaka and Gria, 2004) ve parazit bylarının dağılım eşitsizliklerinin ölçülmesiyle parazit biliminde (Pulin and Latham, 2002) bile bu endekslerden yararlanıldığı dikkat çekmektedir. Endekslerin gösterge kabiliyetleri knusunda da tartışmalar mevcut lup bu çerçevede istatistiksel testler yapılmıştır. Örneğin Harvey (2005) Gini katsayısı ile Atkinsn endeksi arasında yüksek ilişkinin lduğunu savunurken karşı tez larak Garcia and Mlina (), en iyi göstergenin Atkinsn endeksi lduğunu savunmaktadır. Salas (1997) a göre de, standart refah (fayda) içerikli eşitsizlik endekslerinden birisi lan Atkinsn endeksinin perfrmansı sn derece tatminkârdır. Bu çalışmada eşitsizlik endeksleri içerisinden Atkinsn endeksi kullanmayı tercih edilmiştir. Çünkü ilk larak eşitsizlik ölçümü için etik uygulamaların mdern versiynuna 1970 te Anthny Atkinsn tarafından geliştirilen bu endeks öncülük etmektedir (Pedersen, 2004). İkinci larak Atkinsn endeks değeri, aynı fayda seviyesinin eşit dağılım durumuna göre luşan mevcut fayda kaybıyla bütünleştirildiğinde çk duyarlı bir yksulluk / yksunluk endeksi knumuna erişmektedir. Atkinsn çalışmasında rijinal ssyal refah (fayda) endeksi; i ile frmüle edilmektedir (Atkinsn, 1970). 1 ε y I = 1 i f ( yi ) μ 1 1 ε [1] Buna göre y geliri, μ rtalama geliri, ε ise farklı gelir seviyelerinde gelir transferine duyarlılık düzeyini ifade etmektedir. Üniversiteler arası eşitsizlik için Atkinsn endeksi ise; 1 1 Ω 1 P Ω n i S i 1 i S [2] A = ( Ω) S i= 1 P S eğer Ω 1 ile frmüle edilmektedir. Buna göre A( Ω ) endeksi, P i i üniversitesindeki rman fakültesinde görev yapan öğretim üyelerinin sayısını, P üniversitelerin rman fakültelerindeki rtalama öğretim üyesi sayısını tanımlamaktadır. S i üniversitesindeki rman fakültesinde öğrenim gören öğrenci sayısını ve S üniversitelerin rman fakülteleri başına düşen rtalama öğrenci sayısını tanımlamaktadır. Ω ise duyarlılık parametresidir. Araştırmacılar Ω duyarlılık parametresine verecekleri değerde özgürdürler ve genel de hesaplama klaylığı ve yüksek duyarlılığın lduğu gerekçesiyle 2 değerini vermektedirler (Öztürk, 2005). Bu parametre zenginden çk zengin lmayana fakirden çk fakir lmayana göre yeniden dağılımına mukayeseli duyarlılığı yansıtır. Daha i 15
M. Çiftçi Bartın Orman Fakültesi Dergisi yüksek Ω değeri, gelir dağılımı transferinin daha düşük lan arka kısmındakilerin duyarlılığının daha yüksek hissedilmesini sağlar (Spatz, 2006). Arka kısımda kalan fakirlerdeki yeniden dağıtım, zenginlere göre ölçeksel bazda daha düşük lacaktır. Bunu standartlaştırır. Ayrıca endeksle ssyal fayda düzeyine ulaşılmaktadır. Üniversiteler arası eşitsizlikten kaynaklanan ssyal fayda kaybını rahat şekilde tespit etmek mümkün lmaktadır. Hesaplanan Atkinsn değeri üniversiteler arasındaki eşit lmayan dağılımdan kaynaklanan ssyal fayda kaybını tanımlamaktadır. Buna göre örneğin Atkinsn endeks değeri 0.15 ise, üniversiteler arası eşit dağılım durumunda aynı ssyal faydanın [100*(1-Atkinsn)] %85 inden şimdiki düzeyde sağlanacağı anlamını taşımaktadır (Redigr et al., 2003). Dlayısıyla Atkinsn endeksi, diğer endekslerin aksine bilim adamları için net şekilde elde edilen ssyal fayda düzeyini ve üniversiteler arası eşitsizlikten kaynaklanan ssyal fayda kaybını hesaplama imkânını vermektedir. 3. BULGULAR Orman fakültelerinde sn yedi yıllık zaman dilimi içerisinde öğretim üye sayılarında çk ciddi artış sağlanabilmiştir. 2000- öğretim yılında dkuz rman fakültesinde 63 ü prfesör, 43 ü dçent ve 49 u yardımcı dçent lmak üzere görev yapan tplam öğretim üyesi sayısı 155 kişi larak gerçekleşmiştir. Aradan geçen yedi yıllık zaman dilimi içerisinde rman fakültelerindeki öğretim üye arzında ciddi bir artış sağlanabilmiştir. Buna 2007-8 öğretim yılında dkuz rman fakültesinde 84 ü prfesör, 44 ü dçent ve 147 si yardımcı dçent lmak üzere görev yapan tplam öğretim üyesi sayısı 275 kişi larak gerçekleşmiştir. Diğer bir deyişle prfesör sayısında %33,3 lük, dçent sayısında %2,3 lük, yardımcı dçent sayısında % 200 lük ve tplam öğretim üyesi sayısında ise % 77,5 lik bir artışın sağlandığı snucuyla karşılaşılmaktadır (Tabl 1). Tabl 1. Orman Fakültelerinde Öğretim Üyesi Sayıları ve Dönemsel Değişim Oranları ( ve öğretim yılları) Prfesör Dçent Yardımcı Dçent Orman Fakülteleri Artvin 2 0 0 4 1 20 2000.0 Bartın 6 11 183.3 4 3 75.0 9 24 266.7 Çankırı 0 1 1 1 0 3 Düzce 1 2 200.0 3 1 33.3 1 14 1400.0 İÜ 37 38 102.7 14 13 92.9 14 29 207.1 K.Maraş 1 3 300.0 2 2 100.0 2 12 600.0 Kastamnu 1 2 200.0 2 1 50.0 5 5 100.0 KTÜ 10 23 230.0 16 16 100.0 11 11 100.0 SDÜ 5 4 80.0 1 3 300.0 6 29 483.3 Tüm fakülteler 63 84 133.3 43 44 102.3 49 147 300.0 Öğretim üyesi sayısında yaşanan yüksek artış, ağırlıklı larak yardımcı dçentlik kadrsunda yer alan öğretim üyelerinde yaşanan artıştan kaynaklanmaktadır. Prfesörlük kadrsunda yer alan öğretim üyesi sayısında da %33,3 lük artışın yaşanmış lmasına karşılık dçentlik kadrsunda yer alan öğretim üyesi sayısında sadece 1 kişilik artışın yaşanması ldukça ilginçtir. Bunda dçentlik sınavında getirilen atıf endeksli dergi makalesi yayınlama kşullarının lmasının etkisi aranabilir. Kadrlara göre öğretim üyesi sayısında yaşanan artıştaki farklılaşma, fakülteler bazında da mevcuttur. Örneğin Sütçü İmam Üniversitesi (Kahramanmaraş) Orman Fakültesi nde görevli prfesör sayısında yedi yıllık dönemde üç katlık artış yaşanırken, Süleyman Demirel Üniversitesi (Isparta) Orman Fakültesi nde görevli prfesör sayısında %20 lik azalma söz knusu labilmiştir. Keza Süleyman Demirel Üniversitesi (Isparta) Orman Fakültesi nde görevli dçent sayısında üç katlık artış yaşanmışken, Düzce Orman Fakültesi nde görevli dçent sayısında % 66,6 lık azalma yaşanabilmiştir. Benzer dengesiz değişim yardımcı dçentlik kadrsundaki öğretim 16
Türkiye de Orman Fakültelerindeki Öğrencilerin Öğretim Üyelerinden Sağladıkları Ssyal Fayda Düzeylerinin Atkinsn Eşitsizlik Endeksi Yaklaşımıyla Ölçümü üyeleri açısından çk daha şiddetli şekilde gerçekleşmiştir. Dlayısıyla öğretim üyesi sayısında yaşanan değişimler açısından fakülteler arasında dengesizliği arttırıcı yönde bir değişimin mevcut lduğunu gözlemlemek mümkündür (Bkz. Tabl 1). Söz knusu yedi yıllık zaman dilimi içerisinde sadece öğretim üyesi sayısında artış yaşanmamış, aynı zamanda öğrenci sayısında da çk ciddi artışların yaşanması söz knusu lmuştur. öğretim yılında Türkiye bütününde 155 öğretim üyesine karşılık 3862 öğrenci mevcutken, öğretim yılında 275 larak gerçekleşen öğretim üyesine karşılık öğrenci sayısı 5273 e yükselmiştir. Öğrenci sayısında yaşanan %36,5 lik artışa karşılık öğretim üyesi sayısında %77,4 lük artışın yaşanması, Türkiye genelindeki rmancılık eğitiminde öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısında ciddi bir düşüşün yaşanmış lmasına işaret etmektedir. Nitekim öğretim yılında öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı 24,9 kişiyken bu sayı öğretim yılında 19,2 kişiye inmiştir (Tabl 2). Tabl 2. Orman Fakültelerinde Öğretim Üye ve Öğrenci Tplamları, Öğretim Üyesi Başına Düşen Öğrenci Sayıları ve Dönemsel Değişim Oranları ( ve öğretim yılları) Tplam Öğretim Üyesi Sayısı Öğrenci sayısı Ö.Üyesi/Öğrenci Orman Fakülteleri Artvin 3 24 800.0 180 219 121.7 60.0 9.1 15.2 Bartın 19 38 200.0 454 631 139.0 23.9 16.6 69.5 Çankırı 1 5 500.0 121 142 117.4 121.0 28.4 23.5 Düzce 5 17 340.0 380 491 129.2 76.0 28.9 38.0 İÜ 65 80 123.1 1303 1540 118.2 20.0 19.3 96.0 K.Maraş 5 17 340.0 129 392 303.9 25.8 23.1 89.4 Kastamnu 8 8 100.0 92 157 170.7 11.5 19.6 170.7 KTÜ 37 50 135.1 1017 1350 132.7 27.5 27.0 98.2 SDÜ 12 36 300.0 186 351 188.7 15.5 9.8 62.9 Tüm fakülteler 155 275 177.4 3862 5273 136.5 24.9 19.2 77.0 Öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısında Türkiye bütünü için ciddi bir iyileşmenin yaşandığı gözlemlenmekte ise de fakülteler bazında bu iyileşmenin aynı düzeyde hissedilemediğini savunmak mümkündür. Nitekim Türkiye bütününün aksine Kastamnu Üniversitesi Orman Fakültesi nde öğretim üyesi sayısında bir değişikliğin lmamasına karşılık öğrenci sayısında % 70,7 lik bir artışın yaşanmış lması, öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısında öğretim yılı için 11,5 kişilik düzeyin 19,6 kişiye yükselmesini beraberinde getirmiştir. Dlayısıyla rmancılık eğitiminde öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısında rman fakülteleri arasındaki dengesizliği giderici yönde iyileşmenin sağlanamamış lması söz knusudur. Diğer bir deyişle öğrenci sayısına göre daha süratli arttırılan öğretim üyesi sayısının, öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısının yüksek lduğu yerlerde ülke rtalamasının üstünde arttırılması yönünde bir gelişim sağlanamamıştır. Ülkemizdeki rmancılık eğitiminde yaşanan bu dengesizliğin ne şekilde gerçekleştiğini ve rman fakültelerinde öğrenim gören öğrencilerin öğretim üyelerinden sağladıkları ssyal fayda düzeylerinin ne düzeyde gerçekleştiğini tespit etmek için Atkinsn eşitsizlik endeksi yaklaşımından yararlanılmıştır. Bu çerçevede gerçekleştirilen uygulamalar ve neticeleri ise sırasıyla şu şekildedir: İlk larak iki öğretim yılında öğretim üyelerinden öğrenci tplamının sağladığı ssyal fayda düzeylerini tespit etmek için Atkinsn eşitsizlik endekslerinin hesaplanmasıyla analize başlanmıştır. Elde edilen bulgular, öğretim yılına göre öğretim yılında akademik persnelden dçent ve yardımcı dçentlerin üniversitelere öğrenci mevcutlarına göre dağıtımlarında ciddi bir bzulmanın yaşandığına işaret etmektedir. Prfesör kadrlarının dağıtımındaysa iyileşme yaşanmıştır (Tabl 3). 17
M. Çiftçi Bartın Orman Fakültesi Dergisi Tabl 3. Atkinsn endeks değerleri ve Ssyal fayda düzeyleri ( ve öğretim yılları) Öğretim Üyeleri Atkinsn Endeksi Ssyal Atkinsn Fayda % N* Endeksi Ssyal Fayda % N* Prfesör 0.371 62.9 8 0.198 80.2 8 Dçent 0.001 99.9 8 0.252 74.8 9 Yardımcı Dçent 0.293 70.7 8 0.394 60.6 9 Öğretim Üyeleri Tplamı 0.239 76.1 9 0.100 90.0 9 * Hesaplamalarda kullanılan fakülte sayısı Orman fakültelerinde görevli akademik persnelin öğrenci mevcutlarına göre üniversiteler arasındaki dağıtımlarında yaşanan dengesizlik, prfesörlük kadrsundaki akademik persnel için öğretim yılında 63 lan kadr mevcudunun öğrenciler cephesinden Atkinsn eşitsizlik yaklaşımına göre 40 kişi larak hissedilmesine yl açmıştır. öğretim yılında kayıp miktarı 13 kişi düzeyindedir. öğretim yılında ise ciddi bir düzelmeyle 84 kişiye yükselmiş lan prfesörlük kadrsu, öğrenciler tarafından 17 kişilik kayıpla 67 kişilik kadr düzeyinde hissedilmiştir. Dçentlik kadrsundaki akademik persnel için ise öğretim yılı için 43 lan kadr mevcudunun öğrenciler cephesinden Atkinsn eşitsizlik yaklaşımına göre mutlak (tam eşitlikçi durum) duyarlılık düzeyinde hissedilmiş, öğretim yılına gelindiğindeyse sadece 44 kişiye yükselen kadr adeti öğrenciler tarafından 33 kişilik kadr nispetinde hissedilmiştir. Yaşanan kayıpsa bir önceki dönemin aksine 11 kişiye yükselmiştir. Yardımcı dçentlik kadrsundaki akademik persnelden öğrencilerin sağladığı ssyal fayda düzeyleri incelendiğinde ise, özellikle öğretim yılı için diğer iki öğretim üyeliği kadrsundaki düzeyin aksine çk ciddi seviyede bzulmanın yaşandığı görülmektedir. öğretim yılında sayıları 49 larak gerçekleşen yardımcı dçentlerin öğrenci mevcutlarıyla uyumsuz dağıtılmaları snucunda bu kadrdaki öğretim üyelerinden, 35 kişilik öğrenci sayısıyla dğru rantılı dağıtılan yardımcı dçent kadrsu mevcudu kadar öğrencilere ssyal fayda sağlanmış lup kayıp sayısı 14 kişidir. Bir snraki analiz dönemi lan öğretim yılına bakıldığındaysa, dengesizlikten kaynaklanan ssyal fayda kaybı daha da yükselerek 89 yardımcı dçentten sağlanan fayda ya da hissedilen öğrenci sayısıyla tam dengeli dağıtılmış 58 yardımcı dçent sayısı kadar gerçekleşebilmiştir. Kayıpsa 31 kişiye ulaşmaktadır (Tabl 4). Tabl 4. Gerçekleşen ve hissedilen öğretim üyesi miktarları ( ve öğretim yılları) Öğretim Üyeleri Ham miktar Ssyal Yap. Hesaplanan Ham Ssyal Yap. Fayda % miktar kayıp miktar Fayda % miktar Hesaplanan kayıp Prfesör 63 62.9 40 23 84 80.2 67 17 Dçent 43 99.9 43 0 44 74.8 33 11 Yardımcı Dçent 49 70.7 35 14 147 60.6 89 58 Öğretim Üyeleri Tplamı 155 76.1 118 37 275 90.0 248 27 Bir snraki aşamada, hesaplanan ssyal fayda düzeylerine göre düzeltilmiş akademik persnel sayılarına dayanarak akademik persnel başına düşen öğrenci sayısının hesaplanarak analiz edilmesi ylu takip edilmiştir. Atkinsn yaklaşımıyla düzeltme yapılmadan önce, öğretim yılında 3,862 öğrencinin öğretimini gerçekleştiren 63 prfesör, 433 dçent, 49 yardımcı dçent varken; 2007- öğretim yılında 5,273 öğrencinin 18
Türkiye de Orman Fakültelerindeki Öğrencilerin Öğretim Üyelerinden Sağladıkları Ssyal Fayda Düzeylerinin Atkinsn Eşitsizlik Endeksi Yaklaşımıyla Ölçümü öğretimini gerçekleştiren prfesör sayısı 84 e, dçent sayısı 44 e yardımcı dçent sayısı ise 147 ye çıkmış lup, öğretim üyeleri başına düşen öğrenci sayılarında ciddi bir iyileşmenin yaşandığı görülmektedir. Bu çerçevede öğretim yılında prfesör başına düşen öğrenci sayısı 61.3; dçent başına düşen öğrenci sayısı 89.8; yardımcı dçent başına düşen öğrenci sayısı 78.8 iken; öğretim yılında bu miktarlar aynı sırayla 62.8; 120; 35.9 larak gerçekleşmiştir. Halbuki Atkinsn yaklaşımının hareket nktası lan öğrenci sayısına göre daha çk akademik persnelin bulunduğu üniversitelerde ilave akademik persnelin, öğrenci mevcuduna göre daha az sayıda akademik persneli bulunan üniversitelerde öğrenciler için sağlayacağı ssyal faydanın daha düşük lacağı prensibine göre düzeltme yapılarak üniversitelerdeki rman fakültelerinde öğrenim gören öğrenci sayısıyla dengesiz biçimde akademik persnelin dağıtılmasından kaynaklanan ssyal fayda kaybı hesaba katıldığında, söz knusu iyileşmenin dçentler için ciddi bzulmaya dönüştüğü snucuyla karşılaşılmaktadır. Bu çerçevede düzeltilmiş hissedilen akademik persnel miktarı esas alındığında, öğretim yılında prfesör başına düşen öğrenci sayısı 97,4; dçent başına düşen öğrenci sayısı 89,9; yardımcı dçent başına düşen öğrenci sayısı 111,5 iken; öğretim yılında bu miktarlar aynı sırayla 78,3; 160,2; 59,2 larak gerçekleşmiştir (Tabl 5). Tabl 5. Gerçekleşen ve hissedilen öğretim üyesi başına düşen öğrenci miktarları ( ve öğretim yılları) Öğretim Üyeleri Öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı Öğretim üyesi başına düşen öğrenci sayısı Ham miktar Ham ran Duyarlı ran Ham miktar Ham ran Duyarlı ran Prfesör 63 61.3 97.4 84 62.8 78.3 Dçent 43 89.8 89.9 44 120 160.2 Yardımcı Dçent 49 78.8 111.5 147 35.9 59.2 Öğretim Üyeleri Tplamı 155 24.9 32.8 275 19.2 21.3 Öğretim üyesi arzında yaşanan artış ciddi byutlara ulaşmıştır. Sadece yedi yıl gibi kısa bir zaman dilimi içerisinde prfesör kadrsunda görevli akademik persnel sayısında %33,3 e varan artış yaşanmış, bu artış yardımcı dçent kadrsunda 3 katı aşmış, dçent kadrsunda ise %2 ile sınırlı kalmıştır. Aynı dönemde öğrenci sayısında ise %36,5 düzeyindedir. Akademik persnelin öğrenci sayısıyla dengeli dağıtılmamasından kaynaklanan öğrencilerin ssyal fayda kaybından dlayı, özellikle dçentlik kadrsundaki akademik persnelden sağlanan fayda düzeyindeki bzulma sebebiyle dçent başına düşen öğrenci sayısının 160 kişilik düzeyi aşması gibi gelişmelerinse kabul edilmesi ldukça güçtür. 4. TARTIŞMA ve SONUÇ Günümüz bilgi çağında, beşeri sermayenin önemi önceki dönemlere göre ldukça stratejik knuma erişmiştir. Bilginin önemi artmış, bilim ve teknljideki gelişmeler takip edilmesi giderek güçleşen karmaşıklığa erişmektedir. Eknmide de büyük dönüşümler gerçekleşmiş, geçmişin kitlesel ölçekte standart tek tip ürün üreten ve çalışanlara tek tip görevler yükleyen Frdist üretim tarzı, yerini yavaş yavaş emeğin daha yaratıcı ve niteliksel larak yüksek standartlara ulaşmasının gerektiği daha esnek ve yüksek bilgi ve teknlji kullanımını zrunlu kılan esnek üretim tarzlarına (esnek uzmanlaşma, yalın üretim gibi) bırakmasına yl açmıştır. Böylesi bir dönüşüm, bir üretim unsuru knumundaki emeğe daha yüksek önem atfedilmesine yl açmaktadır. Günümüzde emeğin niteliği çğu alanda, yaşanmakta lan sert uluslar arası rekabet kşullarında işletmelerin ve makr byutta da ülkelerin rekabet gücünde sn derece belirleyici knuma erişmektedir. Bu kadar stratejik knuma erişen ve beşeri sermaye larak literatürde tanımlanan emeğin niteliksel gelişiminde en önemli etkiye sahip kurumlardan birisini de yükseköğretim kurumları luşturmaktadır. Yaşanan dönüşüm, yükseköğretimin önemini her geçen gün daha da arttırmakta lup, yükseköğrenim mezunu emeğe lan talebin de yükselmesine yl açmaktadır. Geçmişte rtakul ilköğretim ikinci kısım veya lise mezunlarının tercih edildiği pek çk pzisyn için günümüzde yükseköğrenim mezunu lma ön kşulu 19
M. Çiftçi Bartın Orman Fakültesi Dergisi getirilmektedir. Buna banka-sigrta şirketlerinde memurluk pzisynlarına girişten emniyet genel müdürlüğünde plis memurluğuna kabule kadar çk geniş alandan sayısız örnek bulmak mümkündür. Neticede ihtiyaç duyulan emeğin niteliği, ürün çeşitlenmesi ve üretimde teknlji kullanımında gelinen nkta karşısında yükselmek zrunda kalmaktadır. Yaşanan dönüşümü rman endüstrisi açısından smutlaştırmak gerekirse, birkaç n yıl öncesine göre hammaddesi ağaç lan ve ağaç türü ile ağaç kalitesine göre kendi içerisinde sınıflara ayrılan temel yer döşeme malzemelerinden birisi knumundaki parke örnek verilebilir. Bugün atık kağıtların preslenmesiyle elde edilen laminant parkeden, ağaç kaplama ile elde edilen lamine parkeye kadar çk farklı versiynlar yaratılmıştır. Bu ürünlerin luşumunda kullanılan kimyasallara, kullanılan ağaç ya da türevi hammaddelere kadar çk sayıda çeşitlendirilmenin yapıldığı da bilinmektedir. Geçmişte ağaç türü ile kalitesine dayanan çeşitlendirme, bugün için çk daha karmaşıklaşmış knumdadır. Böylesi bir üretim dönüşümünde, uygun makine temini ve makine kullanımı için kısa süreli firma içi eğitimle peratörleri yetiştirmenin mümkün lduğu geçmiş dönemlere göre üretimde kullanılacak işgücünün niteliği de ayrıca önem kazanmış knumdadır. Kullanılacak kimyasalların ranları, kanserjen etkide bulunma ihtimalleri veya ihtimal düzeyleri, belirlenmiş uluslar arası standartların üretimde tutturulup-tutturulamadığının üretim byunca denetimi gibi yeni yükümlülüklerle işletmeler karşı karşıya kalmıştır. İşte bu denli karmaşıklaşan bir üretim süreci içerisinde rman endüstri mühendislerine duyulacak ihtiyaç da dğal larak artacaktır. Çünkü artık rman endüstri mühendisi sadece ağaç tür kalitesine göre fabrikaya girdi larak alınan tmruğun ya da çıktı larak elde edilen parkenin genel denetimini yapmakla sınırlı kalmayacak, üretimin her aşamasını denetleyen ve idare eden sn derece kmplike hale gelmiş fnksiynel bir knumda istihdam edilmek zrunda kalınacaktır. Bu da hem istihdam edilecek işgücü içerisinde niceliksel larak daha çk rman endüstri mühendisinin payını arttıracak, hem de görev tanımındaki değişiklik sebebiyle daha birikimli lması ihtiyacını dğuracaktır. Dlayısıyla da verilen örnek çerçevesinde parke üretimi yapan işletmeler kısıtında rman endüstri mühendisliğinde öğrenim göreceklerin hem sayısal larak hem de nitelik açısından önümüzdeki yıllar içerisinde pzitif yönde değişiminin yaşanmasını beklemek yanlış lmayacaktır. Ormancılık eğitimiyle bağlantılı larak bir başka örnek larak peyzaj mimarlığının kritize edilmesi mümkündür. Peyzaj mimarlarına lan talepteki değişim, rman endüstri mühendislerine lan talepteki değişimden büyük ölçüde farklı labilir. Çünkü rman endüstri mühendislerine lan talepte rman endüstrisi alanındaki üretim yapısında yaşanan karmaşıklaşma varken, peyzaj mimarlarında tasarım ve tüketici talebindeki farklılaşma (özellikle de tüketici tatmin sınırlarının hiç lmadığı kadar genişlemesi tatmin srununun aşırılaşması) çerçevesinde luşan ilave hizmet sunma ihtiyacı daha etkili labilmektedir. Üst gelir grubuna yönelik luşturulan çeşitli knut prjelerinde ya da park-bahçe eksenli kentsel tasarımlarda iklime dayanan uyumsuzluğa karşılık çeşitli ağaçların kullanımı ve yeni alanlara adaptasynu knularında ilave çalışmaları zrunlu kılabilmektedir. İstanbul un çeşitli nktalarına, sahil şeritlerine ya da skaklara dikilen palmiye ağaçları buna örnek verilebilir. Bu sebeple de söz knusu hizmet geçmişe göre sn derece farklılaşmıştır. Geçmişte bahçıvanlık mesleğini icra eden ve genelde knuyla ilgili larak ciddi bir örgün eğitim almamış çalışanlar yerine, peyzaj mimarlarına ihtiyacın artacağını beklemek yanlış lmayacaktır. Neticede sunulacak hizmetin hem kapsamı hem de kalitesinde ciddi değişimler lmuştur ve yeni tüketici talebini karşılamada geleneksel bahçıvanlık mesleğinin yeterli lması ldukça güçtür. Bahçıvanlık mesleğinin yeni tüketici talebini karşılamasından ziyade, peyzaj mimarlarının tasarım-bakım-denetim görevleri esnasında ve çğu kez de geçici nitelikli yevmiyeli yardımcı hizmetli larak işlevlerini sürdürmeleri kuvvetle muhtemeldir. Dlayısıyla da tüketici talebindeki değişim ve yeni talebin karşılanmasındaki teknik güçlükler, dünün dünyasına göre günümüz dünyasında peyzaj mimarlığında öğrenim göreceklerin hem sayısal larak hem de nitelik açısından önümüzdeki yıllar içerisinde pzitif yönde değişiminin yaşanmasını destekler niteliktedir. Ormancılık eğitiminin ağırlıklı unsuru knumunda yer alan rman mühendisliği eğitimi açısından da gelecekte yaşanacakların rman endüstri mühendisliği ve peyzaj mimarlığı eğitimleriyle paralellik arz edeceğini beklemek yerinde lacaktır. Yangın ve diğer afetlerle rman vasfını kaybeden eski rman alanlarına yönelik vasıf kazandırıcı yeni ağaç dikim çalışmaları, eski maden alanlarının rman alanına dönüştürülmesi çalışmaları, rman ve kruların bakım ve geliştirilme çalışmaları, rman alanlarını tahrip edici kent kaynaklı tehlikelerin bertarafı, rman içi hayvan varlıklarının (yaban hayatı) krunması gibi sn derece geniş alana yayılan faaliyetlerin sevk ve idaresi ile aktif larak uygulamalara katılma dnanımını rman mühendisliği eğitimi almamış kişilerin günümüzde gerçekleştirebilmeleri ldukça güçtür. Dlayısıyla da tıpkı peyzaj mimarlığı ve rman endüstri 20
Türkiye de Orman Fakültelerindeki Öğrencilerin Öğretim Üyelerinden Sağladıkları Ssyal Fayda Düzeylerinin Atkinsn Eşitsizlik Endeksi Yaklaşımıyla Ölçümü mühendisliği eğitiminde lması beklendiği gibi, dünün dünyasına göre günümüz dünyasında rman mühendisliğinde öğrenim göreceklerin hem sayısal larak hem de nitelik açısından önümüzdeki yıllar içerisinde pzitif yönde değişiminin yaşanmasını beklemek yanlış lmayacaktır. Özetlemek gerekirse, günümüzde bilgi ve teknljide yaşanmakta lan hızlı gelişim karşısında yükseköğretimin beşeri sermaye yaratımındaki stratejik önemi de giderek artmaktadır. Yükseköğretimde ise kalite arttırıcı plitikalrın uygulanmasının ayrı bir önemi mevcuttur. Literatürde eğitim kalitesiyle ilgili çalışmalarda birinci-ikinci-üçüncü eğitim aşamalarının (ilköğretim rtaöğretim yükseköğretim) hepsinde öğrenci / öğretici ranları kullanılmakta lup (Siew et al., ) bu ran en yaygın eğitim kalitesi göstergesi knumuna erişmiştir (Agénr, 2005). Dlayısıyla da yükseköğretim aşaması için eğitim kalitesini arttırıcı unsurların başında, akademik persnel gelmektedir. Akademik persnelin yükseköğretim sürecinde öğrencilerin niteliksel gelişimlerini desteklemesinde ise iki önemli unsur mevcuttur: Niteliksel ve niceliksel artış. Niteliksel artışın tespiti çk klay değildir. Daha çk akademik persnelin yaptığı yayınlar, aldığı patentler, yönettiği lisansüstü tezleri ölçüm için referans alınabilir. Ancak bu niteliksel özelliklerin belirli bir asgari düzeyi sağlaması da çğu kez yeterli labilmektedir. Çünkü yükseköğretimin bu ilk aşamasında daha çk öğrencinin mesleki bilgi birikimini edinmesi ilk hedeftir. Uzmanlıksa ancak mezuniyet snrasında yapılan ilave lisansüstü öğrenimle mümkün labilmektedir. Ayrıca rman mühendisliği gibi bir alanda öğretim üyeliğine yükselme ve ilerleme de ldukça yüksek standartları zaten gerektirmektedir. Örneğin dçentlik sınavında atıf endekslerinde taranan dergilerde yayın verme şartı sürmektedir. Dlayısıyla özellikle de zaten yüksek standartları tutturmanın yükselmede zrunlu lduğu rman mühendisliği alanında akademik persnel sayısını arttırmak temel plitika lmalıdır. Ancak bu sayede öğretim üyesi öğrencilerine daha geniş zaman ayırabilecek, böylece de öğrencilerin mesleki birikimlerini sağlamada daha etkili katkı sağlayabilecektir. Karşılaştırma yapılan iki dönem arasında geçen yedi yıllık zaman dilimi içerisinde ülkemizde rman mühendisliği öğretiminde akademik persnel arzında sağlanan yüksek artış umut vaat edicidir. Ancak sadece akademik persnel arzını arttırmak yeterli değildir. Aynı zamanda artışı, fakültelerdeki öğrenci mevcutlarıyla dengeli şekilde dağıtarak arttırmak gereklidir. Bu açıdan bakıldığındaysa akademik persnel arzında sağlanan artışın, öğrenciler açısından yeterince yüksek ssyal fayda sağlayabilecek düzeyde dengeli dağıtılmadığı özellikle de dçentlik kadrları için dikkat çekmektedir. Bu da öğrencilerin öğretim üyelerinden elde ettikleri ssyal fayda düzeyinin düşmesine yl açmaktadır. Öğretim üyelerinin öğrenci sayılarıyla daha dengeli dağıtılmasına ihtiyaç vardır. Dengeli dağılımın sağlanabilmesinde, Yükseköğretim Kurulu nun sn kararı dğrultusunda luşturulacak öğretim üyelerinin üniversiteler arası rtasynu bir yldur. Ancak srunun çözümünde geçici katkı sağlama imkânı bulunmaktadır. Söz knusu srunun temelde çözümünde, öğretim üyesi açığı bulunan rman fakültelerinde istihdam edilmek üzere yurt içi ve yurt dışı uzmanlık eğitimi uygulamalarının yaygınlaştırılması daha yüksek düzeyde yarar sağlayabilir. Ayrıca akademik yükselmelerde gerekli lan yayın üretimlerinde öğretim üyelerinin eser hazırlama süreçlerinde gerek labratuar ve diğer akademik araştırma maliyetlerinin karşılanması, gerekse de eserlerin yayın kuruluşlarına gönderilmeleri öncesinde deneyimli akademisyen gruplarınca incelenmesi ve bu sayede eserlerin geliştirilmeleri için öneri ve desteklerin sağlanması da yararlı labilir. KAYNAKLAR Agénr P.R. 2005. The macrecnmics f pverty reductin. The Manchester Schl 73 (4) Special Issue, 369 434. Alcantara V. and Dur J. A. 2004. Inequality f energy intensities acrss OECD cuntries: a nte. Energy Plicy 32, 1257 1260. Atkinsn A. B. 1970. On the Measurement f Inequality. Jurnal f Ecnmic Thery 2, 244 263. Benit J. M. and Ezcurra R. 2005. Spatial Disparities in Prductivity and Industry Mix: The Case f the Eurpean Regins. Eurpean Urban and Reginal Studies 12, 177 194. 21
M. Çiftçi Bartın Orman Fakültesi Dergisi Carlin G. and Chatterjee S. 2002. Emplyment Decncentratin: A New Perspective f America s Pstwar Urban Evlutin. Jurnal f Reginal Science 42 (2), 455 475. Chakravarty S. 1996. A Measurement f Spatial Disparity: The Case f Incme Inequality. Urban Studies. 33 (9), 1671 1686. Chakravarty S.R. and Silber J. 2007. A generalized index f emplyment segregatin. Mathematical Scial Sciences 53, 185 195. Çiftçi M.. Ülkelerarası Küresel Eşitsizlikte Uzun Dönemli Bzulma (1950 ). The Jurnal f Internatinal Scial Research 1 (5), 156 179. Dawkins C. 2006. The Spatial Pattern f Black White Segregatin in US Metrplitan Areas: An Explratry Analysis. Urban Studies 43 (11), 1943 1969. Dur J. A. and Esteban J. 1998. Factr decmpsitin f crss-cuntry incme inequality, 1960 1990. Ecnmics Letters 60, 269 275. Ezcurra R, Gil C. Pascual P. and Rapún M. 2005. Inequality, Plarisatin and Reginal Mbility in the Eurpean Unin. Urban Studies 42 (7), 1057 1076. Ezcurra R. and Pascual P. 2007. Reginal Plarisatin and Natinal Develpment in the Eurpean Unin. Urban Studies 44 (1), 99 122. Ezcurra R. and Rapún M. 2006.Reginal Disparities and Natinal Develpment Revisited: The Case f Western Eurpe. Eurpean Urban and Reginal Studies 13 (4), 355 369. Ezcurra R. Pascual P. and Rapun M. 2007. Spatial Inequality in Prductivity in the Eurpean Unin: Sectral and Reginal Factrs. Internatinal Reginal Science Review 30 (4), 384 407. Fedrv L. 2002. Reginal Inequality and Reginal Plarizatin in Russia, 1990 99. Wrld Develpment 30 (3), 443 456. García I. and Mlina J. A.. The Effects f Regin n the Welfare and Mnetary Incme f Spanish Families. Urban Studies 38 (13), 2415 2424. Gezici F. 2007. Türkiye nin Bölgelerarası Gelişmişlik Farkları ve Bölgesel Plitikalarının Yeni Yaklaşımlar Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Bölge Biliminde Yeni Yaklaşımlar Bildiriler Kitabı, 12. Ulusal Bölge Bilimi / Bölge Planlama Kngresi, Bölge Bilim Türk Milli Kmitesi, İTÜ, DPT, İstanbul. Güven A. 2007. The Rle f Incentive Plicy n Incme Inequality between Turkish Prvinces: A Decmpsitin Analysis. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi 14, 20 38. Harvey J. 2005. A nte n the natural rate f subjective inequality hypthesis and the apprximate relatinship between the Gini cefficient and the Atkinsn index. Jurnal f Public Ecnmics 89, 1021 1025. Heindenreich M. 2003. Reginal Inequalities in the Enlarged Eurpe. Jurnal f Eurpean Scial Plicy 13, 313 333. Jammalamadaka S. R. and Gria M. N. 2004. A test f gdness - f - t based n Gini s index f spacings. Statistics & Prbability Letters 68, 177 187. Jnes M. P. and Mainwaring S. 2003. The Natinalizatin f Parties and Party Systems An Empirical Measure and an Applicatin t the Americas. Party Plitics 9 (2), 139 166. Lu D.. China s Reginal Incme Disparity - An Alternative Way t think f the Surces and Causes. Ecnmics f Transitin 16 (1), 31 58. Marks G. N, Headey B. and Wden M. 2005. Husehld Wealth in Australia: Its Cmpnents, Distributin and Crrelates. Jurnal f Scilgy 41 (1), 47 68. Millimet D. M. and Slttje D. 2002. Envirnmental Cmpliance Csts and the Distributin f Emissins in the U.S. Jurnal f Reginal Science 42 (1), 87 105. Mran T. P. 2003. On the Theretical and Methdlgical Cntext f Crss-Natinal Inequality Data. Internatinal Scilgy 18 (2), 351 378. Oberwittler D. Disrganizatin Juvenile Offending: The Rle f Subcultural Values and Scial A Multilevel Analysis f Neighburhd Cntextual Effects n Serius. Eurpean Jurnal f Criminlgy, 2004, 1 (2): 201 235. ÖSYM. Öğretim Yılı Yükseköğretim İstatistikleri Kitabı, Ankara. ÖSYM. Öğretim Yılı Yükseköğretim İstatistikleri Kitabı, Ankara. Öztürk L. 2005. Bölgelerarası Gelir Eşitsizliği: İstatistikî Bölge Birimleri Sınıflandırması na (İBBS) Göre Eşitsizlik İndeksleri İle Bir Analiz, 1965. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi 10, 95 110. Pedersen A. W. 2004 Measurement Inequality as Relative Deprivatin: A Scilgical Apprach t Inequality. Acta Scilgica 47, 31 49. 22
Türkiye de Orman Fakültelerindeki Öğrencilerin Öğretim Üyelerinden Sağladıkları Ssyal Fayda Düzeylerinin Atkinsn Eşitsizlik Endeksi Yaklaşımıyla Ölçümü. Pulin R. and Latham A. D. M. 2002. Inequalities in size and intensitydependent grwth in a mermithid nematde parasitic in beach hppers. Jurnal f Helminthlgy 76, 65 70. Ravallin M.. Grwth, Inequality and Pverty: Lking Beynd the Averages, Wrld Bank Plicy Research Wrking Paper, N. 2558, Washingtn, D.C. Regidr E, Calle M. E, Navarr P. and Dminguez V. 2003. Trends in the Assciatin between Average Incme, Pverty and Incme Inequality and Life Expectancy in Spain. Scial Science & Medicine 56, 961 971. Sadras V. and Bngivanni R. 2004. Use f Lrenz curves and Gini cefficients t assess yield inequality within paddcks. Field Crps Research 90, 303 310. Salas R. 1997. Welfare-cnsistent inequality indices in changing ppulatins: The marginal ppulatin replicatin axim A nte. Jurnal f Public Ecnmics 67, 145 150. Schmidt M. B. and Berri D. J. Cmpetitive Balance and Attendance: The Case f Majr League Baseball. Jurnal f Sprts Ecnmics,, 2 (2): 145 167. Sen A. K. 1973. On Ecnmic Inequality, Oxfrd University Press, Oxfrd, etc. Siew A, Lim K. and Tang K. K.. Human Capital Inequality and the Kuznets Curve. The Develping Ecnmies XLVI-1, 26 51. Siew A. Lim K. and Kitang K.. A human capital inequality and the Kuznets curve. The Develping Ecnmies, XLVI-1, 26 51. Spatz J. 2006. Pverty and Inequality in the Era f Structural Refrms: The Case f Blivia, Springer Verlag. Berlin. Sweeney S. H. and Gldstein H. 2005. Accunting fr migratin in reginal ccupatinal emplyment prjectins. The Annals f Reginal Science 39, 297 316. Utt J. and Frt R. 2002. Pitfalls t Measuring Cmpetitive Balance with Gini Cefficients. Jurnal f Sprts Ecnmics 3 (4), 367 373. 23