Haftalık Yurtiçi Ekonomi Raporu Temmuz BDDK Kararlarının Sektör Üzerindeki Olası Etkileri. Geçtiğimiz Hafta Açıklanan Veriler...

Haftalık Yurtiçi Ekonomi Raporu VakıfBank 4 11 Temmuz 211 Bu Haftaki Yazımız... BDDK Kararlarının Sektör Üzerindeki Olası Etkileri TCMB nin son faiz kararının ardından söylemlerinde bekle gör stratejisine devam ederek, aşırı bir değişiklik yapmadığı görülürken, BDDK tüketici kredilerinin artış hızını hafifletmek amacıyla yeni önlemler açıklamıştır. Bu haftaki raporumuzda BDDK nın aldığı son kararların nedenleri ve bankacılık sektörüne olası etkileri incelenecektir. Geçtiğimiz Hafta Açıklanan Veriler... Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar Enflasyon Haziran ayında %.7 olan piyasa beklentilerinin üzerinde %1.43 geriledi Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Haziran ayında Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre %.7 düşüş yönünde olan piyasa beklentilerinin yaklaşık 2 kat üzerinde %1.43 oranında geriledi. Böylece yıllık bazda TÜFE, %7.17 seviyesinden Haziran ayında %6.24 seviyesine geriledi. İmalat sanayi kapasite kullanım oranı Haziran da arttı İmalat sanayi kapasite kullanım oranı Haziran da geçen yılın aynı ayına göre 3.4 puan, bir önceki aya göre ise 1. puan artarak %7.2 den %76.7 ye yükseldi. Reel kesim güven endeksi Haziran ayında geriledi Reel kesim güven endeksi Haziran ayında Mayıs ayına göre 2.6 puan azalarak 114.6 seviyesinde gerçekleşti. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) 211 yılının ilk çeyreğinde beklentilerin üzerinde büyüdü GSYİH bir önceki yılın aynı dönemine göre sabit fiyatlarla %11. oranında büyüyerek 2,896 milyon TL oldu. Takvim etkisinden arındırılmış sabit fiyatlarla GSYİH 211 yılı ilk üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre %11 lik artış gösterirken, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYİH değeri bir önceki döneme göre %1.4 arttı. Dış ticaret açığı Mayıs ayında artmaya devem etti Dış ticaret açığı Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre %14.2 artışla 1.6 milyar dolar olarak gerçekleşti. 211 yılı Mayıs ayında, ihracat %11.7 artışla 1.9 milyar dolar ithalat ise %42.6 artışla 21 milyar dolar oldu. Ocak Mayıs döneminde ise dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı dönemine göre %9.3 artarak 43.7 milyar dolar seviyesine ulaştı. Türkiye'nin brüt dış borç stoku, 211 yılının birinci çeyreği itibariyle 298 8 milyar dolara ulaştı Türkiye'nin brüt dış borç stoku 211 yılının birinci çeyreği itibariyle 298.8 milyar dolara ulaşırken, bunun 193.1 milyar dolarını %64 6 pay ile özel sektör dış borçları, 93. milyar dolarını ise %31.3 pay ile kamu kesimi borçları oluşturdu. Önümüzdeki Hafta Açıklanacak Veriler... Haftalık Yurtiçi Ekonomi Gündemi Tarih Açıklanacak Veri Önceki Beklenti Veri 4.7.211 TÜFE (Haziran) %2.42 %1.43(Açıklandı) ÜFE (Haziran) %.1 %.(Açıklandı) 8.7.211 Sanayi Üretim Endeksi (Mayıs) (y/y % artış) %8.3 %.7 ekonomik.arastirmalar@vakifbank.com.tr Ankara, TÜRKİYE

BDDK Kararlarının Sektör Üzerindeki Olası Etkileri TCMB nin son faiz kararının ardından söylemlerinde bekle gör stratejisine devam ederek, aşırı bir değişiklik yapmadığı görülürken, BDDK tüketici kredilerinin artış hızını hafifletmek amacıyla yeni önlemler açıklamıştır. Bu haftaki raporumuzda BDDK nın aldığı son kararların nedenleri ve bankacılık sektörüne olası etkileri incelenecektir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Haziran ayı PPK toplantısında politika faiz oranını genel beklentiler doğrultusunda %6.2 seviyesinde sabit bırakmıştır. TCMB ayrıca TL ve YP zorunlu karşılık oranlarında da bir değişikliğe gitmemiştir. Toplantının ardından yapılan açıklamada TCMB nin söylemlerinin değişmediği görülürken, PPK nın bekle gör politikası çerçevesinde fiyat istikrarına ve finansal istikrara ilişkin risklerin azaltılması açısından, mevcut politika bileşiminin sıkılaştırıcı yöndeki etkilerinin yakından izlenmeye devam ettiği görülmektedir. TCMB nin bekle gör stratejisine karşın, BDDK ise yakın zamanda tüketici kredilerinin artış hızını hafifletmek amacıyla yeni önlemler açıklamıştır. Bankacılık sektöründe son dönemde kredi artış hızının önüne geçmek için gerek TCMB gerekse de BDDK nın çeşitli önlemler aldığı görülmektedir. TCMB nin vade ayrımına gittiği 21 yılının Aralık ayından itibaren TL zorunlu karşılık oranlarında toplamda ortalama 7 baz puanlık bir artırıma gitme kararı aldığı görülürken, söz konusu kararın etkilerinin henüz sınırlı kalması nedeniyle BDDK da kredi artış hızını frenlemek amacıyla çeşitli kararlar almıştır. Bu kapsamda BDDK almış olduğu kararla, tüketici kredilerinin toplam kredilerine oranı % 2 nin üzerinde olan bankalar ile taşıt ve konut kredileri dışındaki tüketici kredilerine ilişkin tahsili gecikmiş alacaklar oranı %8 in üzerinde bulunan bankalarca kullandırılacak taşıt ve konut kredisi dışındaki tüketici kredilerine ilişkin genel karşılık oranının Birinci Grup Standart Nitelikli Krediler ve Diğer Alacaklar arasında izlenenler için %4, ikinci Grup Yakın izlemedeki Krediler ve Diğer Alacaklar arasında izlenenler için %8 olarak uygulanmasına karar vermiştir. Grafik 1 8 7 6 4 3 2 1 Bireysel Kredilerin Tasarruf Mevduatına Oranı (%) Grafik 2 1 8 6 4 2 2 4 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Kredi Türleri Artış Oranı (y,y) Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Ara.2 Haz.3 Ara.3 Haz.4 Ara.4 Haz. Ara. Haz.6 Ara.6 Haz.7 Ara.7 Haz.8 Ara.8 Haz.9 Ara.9 Haz.1 Ara.1 Kaynak:BDDK Kaynak: BDDK Konut Taşıt İhtiyaç ve Diğer Ticari BDDK nın bu kararı üzerinde öncelikle son dönemde tüketicilerin yükümlülüklerinin hızla artması etkili olurken, yukarıdaki Grafik 1 incelendiğinde, bankacılık sektöründe bireysel kredilerin toplam tasarruf mevduatına oranının Nisan ayında %7 seviyesine kadar yükseldiği dikkati çekmektedir. Bu durum tüketicilerin aşırı borçlandığını yansıtırken, bireysel kredilerin detayları incelendiğinde bireysel kredilerin %7 ini tüketici kredileri oluşturmaktadır. Tüketici kredilerinin alt kalemleri incelendiğinde ise tüketici kredilerinin %46 sı konut kredilerinden, %4 ü taşıt kredilerinden, % si ise ihtiyaç kredileri ile diğer tüketici kredilerinden oluşmaktadır. Nisan ayı verileri incelendiğinde, tüketici kredileri bir önceki yıla göre %43.7 oranında artarken, konut ve taşıt kredileri sırasıyla %39.3 ve %46.6 oranında artış göstermiştir. İhtiyaç kredilerindeki artış ise söz konusu dönemde %27.3, diğer tüketici kredilerindeki artış %173.7 oranında gerçekleşmiştir. Bu sert yükseliş bankacılık sektörünün konut ve taşıt kredisi dışında tüketici kredisi verirken daha dikkatli olmalarını sağlayacak uygulamalar geliştirilmesi gereğine işaret etmektedir. 2

Grafik 3 7 7 6 6 4 4 3 3 İhtiyaç ve diğer tük.krd./top.tük.krd.(%).1 Tablo 1 İhtiyaç ve Diğer Kredilerin Sahiplik Bakımından Dağılımı (%) Nis.1 Kamu 44.9 46.8 Özel 38.7 39.1 Yabancı 16.4 14 Kaynak: BDDK Ara.2 Eyl.3 Haz.4 Mar. Ara. Eyl.6 Haz.7 Mar.8 Ara.8 Eyl.9 Haz.1 Mar.11 Kaynak: BDDK 26 yılında ortalama %3 seviyelerinde seyreden ihtiyaç ve tüketici kredilerinin toplam tüketici kredileri içindeki payının 26 yılından itibaren hızla yükseldiği dikkati çekerken, 211 yılının Nisan ayı itibariyle bu oranın % seviyelerinin üzerine çıktığı görülmektedir. İhtiyaç ve diğer tüketici kredilerinin sahiplik bakımından dağılımı incelendiğinde ise, 211 yılının Nisan ayında %46.8 ile kamu bankalarının ilk sırada yer aldığı görülürken, bu doğrultuda BDDK nın aldığı kararların en çarpıcı etkilerinin kamu bankaları üzerinde görülmesi de mümkün görünmektedir. Bununla birlikte %39.1 ile yüksek bir paya sahip olan özel bankaların da söz konusu değişikliklerden etkilenmesi kaçınılmaz olacaktır. Yabancı bankaların verdiği ihtiyaç ve diğer tüketici kredilerinin toplam ihtiyaç ve diğer tüketici kredileri içindeki payının ise %14 ile bir önceki yılın Nisan ayına göre gerilediği görülürken, yabancı bankaların söz konusu değişiklikten görece daha az etkileneceğini söyleyebiliriz. Konut ve taşıt kredilerinde olduğu gibi ihtiyaç ve diğer tüketici kredilerinin arkasında fiziki bir teminatın bulunmaması ve sadece kefaletin yeterli bulunması ve buna rağmen vadelerinin uzun olması bu tür kredilere olan hanehalkı talebini artırmaktadır. Söz konusu bu kredi türünün %1 risk ağırlıklandırmasına tabii tutulduğu gözönüne alındığında, BDDK sektörün karşı karşıya bulunduğu riski azaltmak ve bu kredilerin sektör tarafından bu kadar kolay verilmesinin önüne geçmek amacıyla bu kredi türü ile ilgili çeşitli düzenlemelere gitmiştir. Tablo 2 Tüketici Kredileri/Toplam Krediler (%) Krd.(%) Nisan 1 Nisan 11 Kamu 3.3 32.1 Yabancı 24.9 2. Yerli Özel 19.6 2.9 Kaynak: BDDK Tablo 3 Taşıt ve Konut Krd. Hariç Tük.Krd. TGA Oranı (%) Nisan 1 Nisan 11 Kamu 1.7 1.2 Yabancı.2 3.4 Yerli Özel.9 3.6 Kaynak: BDDK Son önlemlerle tüketici kredilerinin toplam kredilere oranı %2 yi aşan bankalar ile taşıt ve konut kredileri hariç tüketici kredilerine ilişkin tahsili gecikmiş alacaklar oranı %8 in üzerinde bulunan bankalarda standart nitelikli ihtiyaç kredileri için ayrılan genel karşılık oranı %1 den %4 e çıkarılırken, yakın izlemedeki ihtiyaç kredileri için ise %2 den %8 e çıkırılmıştır. BDDK nın, tüketici kredilerinin genel kredilere oranı %2 nin üzerinde olan bankalar için karşılık oranını %1 den %4 e yükseltmesi, katılım bankaları dışındaki tüm banka gruplarını etkileyecek olup, özellikle kamu ve özel bankaların bu karardan daha fazla etkilenmesi beklenmektedir. Nisan 211 itibariyle tüketici kredilerinin toplam krediler içindeki payının kamu bankalarında %32 lere ulaşmasından dolayı bu karardan en çok etkilenecek grup kamu bankaları olacaktır. Kamu bankalarından sonra en çok etkilenecek olanlar ise, yabancı bankalar kategorisinde yer alan bankalar olacaktır. Nisan 211 itibariyle tüketici kredilerinin toplam krediler içindeki payı yabancı bankalarda %2 seviyesindedir. BDDK nın almış olduğu bu önlem ayrıca yine bu kredi tülerinde takibe girmiş alacaklar oranı ile ilgilidir. Genel bir değerlendirme yapıldığında 21 yılında başlayan toparlanma ile bankacılık sektöründe takibe girmiş alacakların krediler içindeki payının düştüğünü söylemek mümkündür. Diğer taraftan alınan önlemler çerçevesinde taşıt ve konut 3

kredileri dışındaki tüketici kredilerine ilişkin takibe girmiş alacaklar oranı banka grupları bazında incelendiğinde, en yüksek tüketici kredisi kullandıran banka grubu olan kamu bankalarında bu oranın %1 seviyelerinde olduğu, buna karşın yabancı ve özel banka gruplarında Nisan 211 itibariyle bu oranın %3 ün üzerinde seyrettiği dikkati çekmektedir. Bankalar bazında bir inceleme yapıldığında ise, bazı büyük bankalarda bu oranın %8 i aştığı görülmektedir. Bu çerçevede BDDK nın karşılık oranlarını artırarak bir yandan konut ve taşıt kredisi dışında tüketici kredisi kullanacakların daha temkinli olmalarını diğer yandan da belirtilen nitelikte kredi kullandırım tercihinde bulunan bankaların söz konusu kullandırımlarda daha tedbirli hareket etmelerini sağlamayı amaçladığı görülmektedir. Donuk alacaklardaki düzenleme ile beraber bankaların kredi müşterisinde daha seçici davranması beklenmektedir. BDDK aldığı önlemlerle ayrıca söz konusu İhtiyaç ve Diğer Tüketici Kredileri bu kredi türlerinin tüketici kredilerinin uzun (Milyar TL) Nis.1 Artış oranı (%) vadelere yayılmasının neden olabileceği İhtiyaç ve diğer tüketici kredileri 48.873 71.97 47 riskleri göz önünde bulundurarak, daha 1 yıldan uzun vadeli ihtiyaç ve diğer 43.27 66.372 4 önce kredi kartları için getirilmiş olan tüketici kredileri Kaynak: BDDK vadeye bağlı risk ağırlıklandırma yöntemini taşıt ve konut kredisi dışındaki tüketici kredileri için de uygulanmasına karar vermiştir. Bu bağlamda BDDK, bankaların sermaye yeterliliklerinin hesaplanmasında taşıt ve konut kredileri dışındaki tüketici kredilerinden kalan vadesi bir yıl ile iki yıl arasında olanlar için risk ağırlığının %1 ye, iki yıldan fazla olanlar için ise %2 e çıkarılmasına karar vermiştir. 1 yıldan uzun vadeli ihtiyaç ve diğer tüketici kredilerinin toplam ihtiyaç ve tüketici kredileri içindeki payının %92 seviyesinde olduğu gözönüne alındığında BDDK nın almış olduğu bu kararın çok yerinde bir karar olduğu görülmektedir. Grafik 4 7 6 4 3 2 1 Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Kaynak: BDDK Sermaye Yeterlilik Rasyosu (%) Sektör Kamu Özel Yabancı 21.3 17.9 16.4 16.8 Söz konusu rakamların sermaye yeterlilik rasyosu (SYR) bakımından olası sonuçları incelendiğinde, risk ağırlıklarında artırıma gitmek suretiyle hesaplamada yapılan değişiklikle, halihazırda %17.9 olan ve 21 yılının Ekim ayından beri gerileme trendinde olan sektörün SYR sinin daha sert gerilemesi sözkonusu olabilecektir. Sahiplik bakımından incelendiğinde, %16.4 ile yabancı bankaların en düşük SYR ye sahip olduğu dikkati çekerken, bu durum kararın ardından SYR nin daha da düşmesi riskini artırdığından yabancı bankalar için olumsuz bir tablo çizmektedir. Ancak yabancı bankalar için ihtiyaç ve diğer kredilerin toplam ihtiyaç ve diğer krediler içindeki payının görece düşük olması SYR açısından oluşabilecek olumsuz etkileri sınırlandırabilecektir. Bununla birlikte kamu bankalarının SYR si açısından aşağı yönlü riskler daha da artmış görünmektedir. Kamu bankalarının verdiği ihtiyaç ve diğer kredilerin toplam ihtiyaç ve diğer krediler içindeki yüksek ağırlığı değerlendirildiğinde, hızlı kredi genişlemesi ile birlikte 21 yılının Haziran ayından beri genel olarak düşüş trendinde olan kamu bankalarının SYR sinin daha da gerilemesi mümkün görünmektedir. Böylece 211 yılının Nisan ayı itibari ile %21.3 ile en yüksek SYR ye sahip kamu bankaları ile %16.4 ile en düşük SYR ye sahip yabancı bankalar arasındaki fark kapanabilecektir. 4

Grafik 1 9 8 7 6 4 3 2 Kaynak: BDDK Net Faiz Marjı (%) Sektör Kamu Özel Yabancı 4.4 3.4 3.3 3.2 Alınan bu kararın sektör karlılığına yansımaları incelendiğinde ise, söz konusu bu değişikliklerin önümüzdeki dönemde net dönem karında düşüşe neden olması beklenebilecektir. Söz konusu değişiklikle oluşan maliyet artışının kredi fiyatlarına yansıtılması durumunda ise tüketici kredileri faiz oranlarının bir miktar yukarı yönlü hareket etmesi mümkün olabilecektir. Böyle bir durumda ise bu kararın karlılık üzerindeki net etkisini söz konusu faiz artışına tüketici talebinin duyarlılığı belirleyecektir. Tüketici duyarlılığının düşük olması durumunda karlılıktaki düşüşün sınırlı kalması söz konusu olabilecektir. Tüm bunlar gözönüne alındığında net faiz marjı %4.4 olan yabancı grup bankaların bu karardan yine en az etkilenecek grup olduğu dikkati çekmektedir.

TÜRKİYE Türkiye Büyüme Oranı (Çeyrek) 1 1 Reel GSYİH (Yıllık % Değişim) 11 1. 1. Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (% q q) Takvim Etkisinden Arın. GSYİH (% y y)... 1 1. 1 1. 2 2. 1999Q1 1999Q3 2Q1 2Q3 21Q1 21Q3 22Q1 22Q3 23Q1 23Q3 24Q1 24Q3 2Q1 2Q3 26Q1 26Q3 27Q1 27Q3 28Q1 28Q3 29Q1 29Q3 21Q1 21Q3 211Q1 1999Q1 1999Q3 2Q1 2Q3 21Q1 21Q3 22Q1 22Q3 23Q1 23Q3 24Q1 24Q3 2Q1 2Q3 26Q1 26Q3 27Q1 27Q3 28Q1 28Q3 29Q1 29Q3 21Q1 21Q3 211Q1 Sektörel Büyüme Hızları (%) Sektörler (Sabit Fiyatlarla) Sektör 21 21 21 21 211 Payları I. II. III. IV. I. (%) Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek Tarım 3.9.6 1.3.1 4.3 3.6 Sanayi 2.8 21.4 1.7 7.6 11.3 12.3 İnşaat.8 8.3 2.4 22.1 17. 14.8 Ticaret 13.8 2. 13.9 7.3 13.1 17.2 Ulaş. ve Haber. 1.2 12.1 1.4 6.9 12.9 12.2 Mali Kur. 12.2 4.4 7.3 6.3 1.3 9.1 Konut Sah.. 1.8 1.7 2.9 1.2 2.2 Eğitim 2.2 1.2.9.7.9 3.2 Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.4 4.2 2.1 1.4.7 2. Vergi Süb. 9. 17.3 13.9 8.2 13.3 17.1 GSYİH 12. 1.3.2 9.2 11. 3. 2. 1.. 1. 2. 3. Sektörel Büyüme Hızları (%) Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma

Harcama Bileşenlerinin Yıllık Büyüme Oranları (%) Harcama Bileşenleri (Sabit Fiyatlarla) Yer. Hanehalkı Tük. Har. Dev. Nihai Tük. Har. Gay. Safi Ser. Oluş. Kamu Sektörü Özel Sektör Mal ve Hiz. İhracatı Mal ve Hiz. İthalatı GSYİH Sektör Payları (%) 21 I. Çey 21 II. Çey 21 III. Çey 21 IV. Çey. 211 I. Çey. 7. 7.3 3.1 4.8 8.4 11.6 13.4.6 4.7.9 3.2 6.7 22.4 16.8 28.4 29.9 42.1 33.6 3. 13. 1.4 13. 17.1 4.8 19.4 17.3 31.4 34.2 49. 38.3 21.6.8 12. 1.6 4.3 7.7 32.3 21.9 19.2 16.2 2.4 26.9 12. 1.3.2 9.2 11. Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%) 4 3 2 1 1 2 3 4 Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Sanayi Üretim Endeksi İmalat Sanayi Üretim Endeksi 3 2 1 1 2 3 8 6 4 2 2 4 6 8 3. 2. 1.. 1. 2. Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Sanayi Üretim Endeksi (Yıllık % Değişim) 3. Mar.7 May.7 Tem.7 Eyl.7 Kas.7 Mar.8 May.8 Eyl.8 Kas.8 Mar.9 May.9 Eyl.9 Kas.9 Mar.1 May.1 Eyl.1 Kas.1 Mar.11 Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (Bir Önceki Aya Göre % Değ.) İmalat Sanayi 3 Aylık Ort. Yıllık Değ. 6

Sektörel Bazda Sanayi Üretim Endeksi 4 3 2 1 1 2 3 4 6 Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Aramalı İmalatı (Yıllık % Değ.) Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (Yıllık % Değ.) Sektörler Yıllık Değişim Oranı (%) Nisan Ayı 21 211 Petrol Ürünleri 11. 7.9 Tekstil 2.6 2.3 Gıda 11.8 Kimyasal Madde 21.1 13.3 Ana Metal Sanayi 8.9 7.7 Metalik Olm. Diğ. Mineral 18.8 2.7 Taşıt Araçları 3 26.6 Elektrikli Teçhizat.6 4.8 Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (Yıllık % Değ.) Sermaye Mali İmalati (Yıllık % Değ.) Giyim 17. 2.9 Aylık Sanayi Sipariş Endeksi Aylık Sanayi Ciro Endeksi 22. 2. 18. 16. 14. 12. 1. 22. 2. 18. 16. 14. 12. 1. Toplam Otomobil Üretimi Beyaz Eşya Üretimi 7 6 4 3 2 1 21 19 17 1 13 11 9 7 Oca.1 Tem.1 Oca.2 Tem.2 Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Mar.8 May.8 Eyl.8 Kas.8 Mar.9 May.9 Eyl.9 Kas.9 Mar.1 May.1 Eyl.1 Kas.1 Mar.11 Mar.8 May.8 Eyl.8 Kas.8 Mar.9 May.9 Eyl.9 Kas.9 Mar.1 May.1 Eyl.1 Kas.1 Mar.11 Aylık Sanayi Sipariş Endeksi (İmalat Sektörü) Aylık Sanayi Ciro Endeksi Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.) Kaynak:OSD,Vakıfbank Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Beyaz Eşya Üretimi (Adet) 7

Kapasite Kullanım Oranı 8 8 7 7 6 6 76.7 9 8 7 6 4 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Kaynak: TCMB Kapasite Kullanım Oranı (%) Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Sermaye Yatırım Tutarı Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları Yatırım Malları Verilen İnşaat Ruhsatları 19,9. 17,9. 1,9. 13,9. 11,9. 9,9. 7,9.,9. 3,9. 1,9.. 8,. 7,. 6,.,. 4,. 3,. 2,. 1,.. Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 23 I 23 III 24 I 24 III 2 I 2 III 26 I 26 III 27 I 27 III 28 I 28 III 29 I 29 III 21 I 21 III 211 I Yatırım Teşvik Belgeli Sabit Sermaye Yatırım Tutarı (milyon TL) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1 m2) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı 13. 12. 12. 11. 11. 1. 1. 9. 9. 8. Toplam Sanayide Verimlilik Toplam Sanayide Verimlilik Endeksi Kaynak:Hazine Müsteşarlığı 6 4 4 3 3 PMI Endeksi Haziran Eylül Aralık Mart 6 Haziran 6 Eylül 6 Aralık 6 Mart 7 Haziran 7 Eylül 7 Aralık 7 Mart 8 Haziran 8 Eylül 8 Aralık 8 Mart 9 Haziran 9 Eylül 9 Aralık 9 Mart 1 Haziran 1 Eylül 1 Aralık 1 Mart 11 Haziran 11 Kaynak:Reuters PMI Imalat Endeksi 8

ENFLASYON GÖSTERGELERİ TÜFE ve Çekirdek Enflasyonu ÜFE 14 12 1 8 6 4 2 2 2 1 1 Oca.4 Nis.4 Tem.4 Eki.4 Oca. Nis. Tem. Eki. Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Oca.4 Nis.4 Tem.4 Eki.4 Oca. Nis. Tem. Eki. Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 TÜFE (yıllık % değ.) Çekirdek I Endeksi ÜFE (yıllık %değ.) TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan) Gıda ve Enerji Enflasyonu (yıllık % değ.) Eğitim Eğlence ve Kültür Ulaştırma Konut Lokanta ve Oteller Giyim ve ayakkabı Gıda ve Alkolsüz İçecekler, Vakıfbank.2.8 ÜFE Alt Sektörler (yıllık % değ.) Yıllık Aylık 3 3 2 2 1 1 Mar.8 May.8 Eyl.8 Kas.8 Mar.9 May.9 Eyl.9 Kas.9 Mar.1 May.1 Eyl.1 Kas.1 Mar.11 May.11 Gıda Enerji Tüfe Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi 3 3 2 2 1 1 1 26 24 22 2 18 16 14 12 1 23 21 19 17 1 13 11 9 7 Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Tarım Sanayi İmalat Sanayi Ocak 4 Haziran 4 Kasım 4 Nisan Eylül Mart 6 Ağustos 6 Ocak 7 Haziran 7 Kasım 7 Nisan 8 Eylül 8 Şubat 9 Temmuz 9 Aralık 9 Mayıs 1 Ekim 1 UN Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen) Kaynak:Bloomberg 9

İTO Enflasyon Göstergeleri Türk İş Mutfak Enflasyonu 9 8 7 6 4 3 2 1 1 Oca. Tem. Oca.1 Tem.1 Oca.2 Tem.2 Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Kaynak: İTO İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi 8 6 4 2 2 4 26M1 26M4 26M7 26M1 27M1 27M4 27M7 27M1 28M1 28M4 28M7 28M1 29M1 29M4 29M7 29M1 21M1 21M4 21M7 21M1 211M1 211M4 Kaynak:Türk İş Türk İş Gıda Enflasyonu( Bir önceki aya göre Değ.) Enflasyon Beklentileri Tük. Güven Endeksi Fiyatların Değ. Yönünde Beklenti 1 9 8 7 6 4 1 9 8 7 6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 12 Ay Sonrası Yıllık TÜFE Beklentisi 24 Ay Sonrası Yıllık TÜFE Beklentisi 4 Oca.4 May.4 Eyl.4 Oca. May. Eyl. Oca.6 May.6 Eyl.6 Oca.7 May.7 Eyl.7 May.8 Eyl.8 May.9 Eyl.9 May.1 Eyl.1 May.11 Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti 1

İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ İşsizlik Oranı İşgücü Durumu 17. 16. 1. 14. 13. 12. 11. 1. 9. 8. 1.8 9.9 2M1 2M 2M9 26M1 26M 26M9 27M1 27M 27M9 28M1 28M 28M9 29M1 29M 29M9 21M1 21M 21M9 211M1 27, 26, 2, 24, 23, 22, 21, 2, 19, Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 İşsizlik Oranı İşgücü Arzı İstihdam Edilenler, Vakıfbank İşgücüne Katılım Oranı Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki payı.. 4. 4. 3. 3. 3 2 2 1 1 3 2 1 49 48 47 46 4 44 İşgücüne Katılma Oranı İstihdam Oranı Tarım Sanayi İnşaat Hizmetler İşkur İstatistikleri Sanayi İstihdam Endeksi (2=1) 2, 18, 16, 14, 12, 1, 8, 6, 4, 2, 11 18 16 14 12 1 98 96 94 92 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Kaynak:Hazine Müsteşarlığı İş Arayanların Sayısı Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Sanayi İstihdam Endeksi 11

Kurulan Kapanan Şirket Sayısı Reel Brüt Ücret Maaş Endeksleri, 4, 4, 3, 3, 2, 2, 1, 1, 11. 113. 111. 19. 17. 1. 13. 11. 99. 97. 9. Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Kurulan Kapanan Şirket Sayısı (Adet) Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Reel Brüt Ücret Maaş Endeksleri 12

DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ İthalat İhracat Dış Ticaret Dengesi 2 2 1 1 2 4 6 8 1 Oca.3 Nis.3 Tem.3 Eki.3 Oca.4 Nis.4 Tem.4 Eki.4 Oca. Nis. Tem. Eki. Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar) 12 Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Ağu. Şub.6 Ağu.6 Mar.7 Eyl.7 Mar.8 Eyl.8 Mar.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar) 14 12 1 8 6 4 2 2 4 6 İthalat Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Ara Malları (y/y) Sermaye Malları (y/y) Tüketim Malları(y/y) 14 12 1 8 6 4 2 2 4 6 İhracat Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Ara Malları (y/y) Sermaye Malları (y/y) Tüketim Malları (y/y) Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı 6 4 14 24 34 44 4 64 74 Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Cari İşlemler Dengesi (Yıllık milyon dolar) 3 1 1 3 7 9 11 Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar sağ eksen) 4 3 2 1 1 2 Oca.3 Tem.3 Oca.4 Tem.4 Oca. Tem. Oca.6 Tem.6 Oca.7 Tem.7 Doğrudan Yatırımlar (12 aylık milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık milyon dolar) 13

TÜKETİM GÖSTERGELERİ 11 11 1 1 9 9 8 8 7 7 6 Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Ara.3 Mar.4 Haz.4 Eyl.4 Ara.4 Mar. Haz. Eyl. Ara. Mar.6 Haz.6 Eyl.6 Ara.6 Mar.7 Haz.7 Eyl.7 Ara.7 Mar.8 Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.11 Haz.11 Tüketici Güven Endeksi Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen) 13 12 11 1 9 8 7 6 4 2 1 1 1 1 1999Q1 1999Q3 2Q1 2Q3 21Q1 21Q3 22Q1 22Q3 23Q1 23Q3 24Q1 24Q3 2Q1 2Q3 26Q1 26Q3 27Q1 27Q3 28Q1 28Q3 29Q1 29Q3 21Q1 21Q3 Tüketim Harcamaları Reel Hanehalkı Tüketimi (Yıllık % Değişim) CNBC e Güven Endeksleri Krediler 2. 2. 1. 1... Oca.2 May.2 Eyl.2 Oca.3 May.3 Eyl.3 Oca.4 May.4 Eyl.4 Oca. May. Eyl. Oca.6 May.6 Eyl.6 Oca.7 May.7 Eyl.7 May.8 Eyl.8 May.9 Eyl.9 May.1 Eyl.1 May.11 8 7 6 4 3 2 1 Oca.4 Nis.4 Ağu.4 Kas.4 Mar. Tem. Eki. Şub.6 May.6 Eyl.6 Oca.7 Nis.7 Ağu.7 Ara.7 Mar.8 Eki.8 Şub.9 Haz.9 Eyl.9 Nis.1 Ağu.1 Ara.1 Mar.11 Kaynak:Hazine Müsteşarlığı CNBC e Tüketici Güven Endeksi CNBC e Tüketim Endeksi Kaynak:BDDK Krediler (Yıllık % Değişim) 17 1 13 11 9 7 3 1 Oca.4 Haz.4 Kas.4 Nis. Eyl. Şub.6 Tem.6 Ara.6 May.7 Eki.7 Mar.8 Ağu.8 Haz.9 Kas.9 Nis.1 Eyl.1 Şub.11 Bireysel ve Ticari Krediler Bireysel Krediler (Yıllık %Değişim) Ticari Krediler (Yıllık % Değişim) Kaynak:BDDK 14

KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları 1 2 3 4 6 Ara.6 Şub.7 Nis.7 Haz.7 Ağu.7 Eki.7 Ara.7 Şub.8 Nis.8 Haz.8 Ağu.8 Eki.8 Ara.8 Şub.9 Nis.9 Haz.9 Ağu.9 Eki.9 Ara.9 Şub.1 Nis.1 Haz.1 Ağu.1 Eki.1 Ara.1 Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam milyar TL) 31 29 27 2 23 21 19 17 1 Ara.6 Mar.7 Haz.7 Eyl.7 Ara.7 Mar.8 Haz.8 Eyl.8 Ara.8 Mar.9 Haz.9 Eyl.9 Ara.9 Mar.1 Haz.1 Eyl.1 Ara.1 Mar.11 Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam milyar TL) Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge 6 4 3 2 1 1 2 3 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1,Vakıfbank Vergi Gelirleri (Nominal yıllık %) Vergi Gelirleri (Reel yıllık %) 7 47 37 27 17 7 3 Faiz Dışı Denge (12 aylık milyar TL) Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku.. 4. 4. 3. 3. Oca. Haz. Kas. Nis.6 Eyl.6 Şub.7 Tem.7 Ara.7 May.8 Eki.8 Mar.9 Ağu.9 Haz.1 Kas.1 Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Toplam Borç Stoku (milyar TL) 38. 36. 34. 32. 3. 28. 26. 24. 22. 2. Oca. Haz. Kas. Nis.6 Eyl.6 Şub.7 Tem.7 Ara.7 May.8 Eki.8 Mar.9 Ağu.9 Haz.1 Kas.1 İç Borç Stoku (milyar TL) Dış Borç Stoku (milyar TL sağ eksen) Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 14. 13. 12. 11. 1. 9. 8. 7. 6. 1

Türkiye nin Net Dış Borç Stoku Türkiye nin Dış Borç Stoku Profili 4 4 3 3 2 2 1 1 3 2 2 1 1 22 23 24 2 26 27 28 29 21 2. 18. 16. 14. 12. 1. 8. 6. 4. 2.. 21 22 23 24 2 26 27 28 29 21 Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%) TCMB (milyar $ sol eksen) Kamu Sektörü (milyar $) Özel Sektör (milyar $) Kaynak: Hazine Müsteşarlığı Kaynak: Hazine Müsteşarlığı LİKİDİTE GÖSTERGELERİ TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz 3 3 2 2 1 1 Ocak 24 Nisan 4 Temmuz 4 Ekim 4 Ocak Nisan Temmuz Ekim Ocak 6 Nisan 6 Haziran 6 Eylül 6 Aralık 6 Mart 7 Haziran 7 Eylül 7 Aralık 7 Mart 8 Haziran 8 Eylül 8 Aralık 8 Mart 9 Haziran 9 Eylül 9 Aralık 9 Mart 1 Haziran 1 Eylül 1 Aralık 1 Mart 11 Borç alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%) 2 2 1 1 Ocak 24 Mayıs 4 Eylül 4 Ocak Mayıs Eylül Ocak 6 Mayıs 6 Ağustos 6 Aralık 6 Nisan 7 Ağustos 7 Aralık 7 Nisan 8 Ağustos 8 Aralık 8 Nisan 9 Ağustos 9 Aralık 9 Nis.1 Ağu.1 Ara.1,Vakıfbank Reel Faiz Nominal Faiz Para Arzı 7 6 4 3 2 1 14 13 12 11 1 9 8 7 6 Oca.6 Nis.6 Tem.6 Eki.6 Oca.7 Nis.7 Tem.7 Eki.7 Nis.8 Eki.8 Nis.9 Eki.9 Nis.1 Eki.1 M2 (milyar TL) M3 (milyar TL) M1 (milyar TL sağ eksen) 16 Kaynak: TCMB

Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler Reel Büyüme (y/y) (Çeyreklik) (%) Enflasyon (y/y) (Aylık) (%) Cari Denge/GSYİH (Yıllık) (%) Merkez Bankası Faiz Oranı (%) Tüketici Güven Endeksi ABD 2.3 3.6 3.2.2 8. Euro Bölgesi 2. 2.7.9 1.2 9.8 Almanya 4.9 2.4.31 1.2 19 Fransa 2.2 2.2 2. 1.2 36. İtalya 1. 3. 2.8 1.2 1.8 Macaristan 2. 3.9.46 1.2 41. Portekiz.6 3.7 9.87 1.2 48.9 İngiltere 1.6 4. 2.49. 2. Japonya 1..3 3.6.1 42.7 Çin 9.7..2 6.31 1.8 Rusya 4.1 9.6 4. 8.2 Hindistan 7.8 8.72 3.18 6. Brezilya 4.17 6. 1.1 12.2 111.8 G.Afrika 3.6 4.6 2.83. 11. Türkiye 11. 6.24 2.32 6.2 92.8 Beklentiler 211 IMF Beklentisi Reel Büyüme (y/y)* Enflasyon (y/y) Cari Denge /GSYH İşsizlik Oranı Borç St./GSYH (Nisan 211) *Haziran 211 Gelişmiş Ülkeler 2.2 2.6*.28 7.78 12.94 Gelişmekte Olan Ülkeler 6.6 6.9* 2.66.67 33.6 Tüm dünya 4.3 4.46 ABD 2. 2.17 3.24 8.3 99.2 Euro Bölgesi 2. 2.26.3 9.9 87.28 Almanya 3.2 2.18.13 6. 8.11 Fransa 2.1 2.14 2.78 9. 87.62 İtalya 1. 1.9 3.36 8.6 12.2 Macaristan 2.8 4.8 1.4 11.46 76.63 Portekiz 1. 2.3 8.72 11.93 9. İngiltere 1. 4.2 2.42 7.83 83.3 Japonya.7.1 2.3 4.88 229.8 Çin 9.6 4.98.71 4. 17.8 Rusya 4.8 9.31. 7.3 8.4 Hindistan 8.2 7.1 3.66 68.2 Brezilya 4.1 6.26 2.8 6.7 6.71 G.Afrika 3. 4.93 4.36 24.4 39. TÜRKİYE 4.6.69 8.3 11.44 39.41 17

Türkiye Makro Ekonomik Görünüm MAKROEKONOMİK GÖSTERGELER 29 21 En Son Yayımlanan 211 Yılsonu Beklentimiz Reel Ekonomi Açıklanacak İlk Veriye Ait Beklentimiz GSYİH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 92 9 1 1 11 284 868 (211, 1Ç) GSYİH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, %) 4.8 8.9 11. (211, 1Ç) 6.1 Sanayi Üretim Endeksi Yıllık Değ. Oranı (%) 9. 13.9 8.3 (Nisan 211) Kapasite Kullanım Oranı (%) 67.6 72.8 76.7 (Haziran 211) İşsizlik Oranı (%) 13. 11.9 1.8 (Mart 211) 1.8 Fiyat Gelişmeleri TÜFE (Yıllık % Değişim) 6.2 6.4 6.24 (Haz 211) 7.1 ÜFE (Yıllık % Değişim).93 8.87 1.2 (Haz 211) Parasal Göstergeler (Milyon TL) M1 17,1 133,88 14,883 (17.6.211) M2 494,24 87,81 638,964 (17.6.211) M3 2,674 61,88 674,283 (17.6.211) Emisyon 34,289 44,368,928 (17.6.211) TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 7,689 8.696 92,74 (24.6.211) Faiz Oranları TCMB O/N (Borç Alma) 6. 1. 1. (24.6.211) TRILIBOR O/N 6. 6.4 7. (24.6.211) Ödemeler Dengesi (Milyon $) Cari İşlemler Açığı 13,991 48,28 7.68 (Nisan 211) 64, İthalat 14,928 18,3 21, (Mayıs 211) İhracat 12,143 113,976 1,9 (Mayıs 211) Dış Ticaret Açığı 38,786 71,9 1,6 (Mayıs 211) 89, Kamu Ekonomisi (Milyon TL) Bütçe Gelirleri 21,6 24,28 27,133 (Mayıs 211) Bütçe Giderleri 267,27 293,628 24,298 (Mayıs 211) Bütçe Dengesi 2,21 39,6 2,83 (Mayıs 211) Faiz Dışı Denge 986 8,697 6,9 (Mayıs 211) Borç Stoku Göstergeleri Merkezi Yön. İç Borç Stoku (Milyar TL) 33. 32.8 362.7 (Mayıs 211) Merkezi Yön. Dış Borç Stoku (Milyar TL) 111. 12. 129.4 (Mayıs 211) Kamu Net Borç Stoku (Milyar TL) 39.8 317.4 319.9 (211 I. Çeyrek) 18