LYS TARÝH Soru Çözüm Dersi Kitapçığı 1 (TS) Tarih Bilimine Giriþ Eski Çaðlarda Türkiye ve Çevresi Ýslam Öncesi Türk Tarihi Ýslam Tarihi ve Medeniyeti Türk Ýslam Tarihi Türkiye Tarihi (11 ve 14. Yüzyýllar) Ortaçaðda Avrupa Bu yayýnýn her hakký saklýdýr. Tüm haklarý bry Birey Eðitim Yayýncýlýk Pazarlama Ltd. Þti. e aittir. Kýsmen de olsa alýntý yapýlamaz. Metin ve sorular, bu yayýný yayýmlayan þirketin önceden izni olmaksýzýn elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayýt sistemiyle çoðaltýlamaz yayýmlanamaz.
1. Tarihi olaylarýn araþtýrýlmasýyla ilgili olarak aþaðýda verilenlerden hangisi diðerlerinden farklýdýr? A) Belgeleri bulma B) Neden sonuç iliþkisi kurma C) Kaynaklarý tarama D) Bilgileri yazýlý hale getirme E) Belgelerin doðruluðunu tespit etme
2. Arkeolojik bir kazý merkezinde ortaya çýkarýlan bulgularý deðerlendiren arkeologlar bu kazý merkezinde yaþamýþ olan insanlarýn çok yoðun bir kültürel etkileþim yaþadýklarýný belirtmiþlerdir. Buna göre; I. Topraðýn en üst katmanýnda demirden yapýlmýþ kýlýç, býçak ve hançerlere rastlanýlmasý II. Seramik malzemelerle yanyana bakýr, tunç ve demir aletlerin ayný döneme ait olarak bulunmasý III. Topraðý iþlemek için aðaçtan yapýlmýþ sabanlara rastlanýlmasý durumlarýndan hangilerinin ortaya konulmasý arkeologlarýn bu deðerlendirmesine kanýt oluþturur? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I, II ve III
3. Tarih öncesi dönemlerin birbirinden ayrýlmasýnda; I. Araç ve gereç yapýlmasý II. Miladi takvimden yararlanýlmasý III. Yazýnýn kullanýlmasý durumlarýndan hangileri etkili olmuþtur? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I, II ve III
4. Tarih öncesi dönemlerde ticaret faaliyetlerinin baþlamasýnda, I. Ýhtiyaçtan fazla üretimin gerçekleþtirilmesi II. Hayvanlarýn evcilleþtirilmesi III. Ateþin üretim faaliyetlerinde kullanýlmasý durumlarýndan hangilerinin etkil olduðu söylenemez? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) II ve III E) I, II ve III
5. Tarihi olaylarýn araþtýrýlmasýnda izlenen aþaðýdaki yöntemlerinin sýralamasý gözönünde bulundurulursa, hangisinin diðerlerinden önce gerçekleþtirilmesi gerektiði savunulabilir? A) Olayla ilgili kaynaklarý, özelliklerine göre sýnýflandýrma B) Olayla ilgili belgeleri belirleme C) Elde edilen bilgilerin doðruluðunu tesbit etme D) Bilgiler arasýndaki farklýlýklarý ortaya koyma E) Bütün bilgileri derleyerek yazýlý hale getirme
6. Ýnsanlýðýn doðuþundan günümüze kadar gelmiþ olan tarihi sürecin çaðlara ayrýlmasýnda; I. Olaylar arasýnda neden sonuç iliþkisi kurmak II. Olaylarý bir bütün olarak incelemek III. Olaylarýn öðrenilmesini ve anlatýlmasýný kolaylaþtýrmak amaçlarýndan hangilerinin etkili olduðu söylenebilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
7. Taným: Tarih, insan topluluklarý arasýndaki iliþkileri, kurduklarý uygarlýklarý, geçim kaynaklarýný, yer, zaman, neden sonuç iliþkisi içinde belgelere dayalý ve objektif olarak açýklayan bilim dalýdýr. Durum: Tarih araþtýrmalarý sonucu ilk yazý M.Ö. 3000 yýlýna ait olmak üzere Mezopotamya da bulunmuþtur. Tanýmda yer alan; I. Yer belirtme II. Zaman belirtme III. Belgelere dayanma ögelerden hangisinde durum paragrafýnda deðinildiði savunulabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I, II ve III
8. Tarih öncesi dönemlerde geçimlerini avcýlýk ve toplayýcýlýk yaparak saðlayan toplumlarda; I. Silah yapýmýna önem verilmesi II. Göçebe yaþamýn görülmesi III. Üretim faaliyetlerinin baþlamasý durumlarýndan hangilerinin görülmesi beklenebilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I, II ve III
9. Tarih öncesi dönemlerle ilgili aþaðýdaki bilgilerden hangisinde I. de verilenin II. ye neden olduðu savunulabilir? I II A) Ateþin kullanýlmasý Avcýlýðýn baþlamasý B) Ýhtiyaç fazlasý üretim Yerleþik hayata geçilmesi C) Tarýmsal faaliyetlerin Yerleþik hayatýn yaybaþlamasý gýnlaþmasý D) Demirin iþlenmesi Göçlerin kolaylaþmasý E) Yerleþik hayata geçilmesi Takas uygulamasýnýn terk edilmesi
10. Tarihi süreç içerisinde kýsa bir süre içinde gerçekleþen geliþmelere olay denir. Olaylarýn sonuçlarýna baðlý olarak ortaya çýkan uzun süreli geliþmeler bütününe ise olgu denir. Buna göre; I. Ekonomik rekabetin artmasý II. Fransýz Ýhtilali nin yapýlmasý III. Ýslamiyet in yayýlmasý durumlarýndan hangileri olgu kavramýnýn kapsamý içinde olduðu söylenebilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) I ve II D) I ve III E) II ve III
11. Arkeolojik bir kazý merkezinde topraðýn en üst katmanýnda demir araç ve gereçlere rastlanýlmýþtýr. Bir alt katmanda ise bu dönemden 2000 yýl gerisinde olmak üzere çanak, çömlek ve seramik eþyalar bulunmuþtur. Buna göre bu kazý merkezi ile ilgili olarak; I. Maden devrinin yaþandýðý II. Cilalý Taþ devrinden sonra etkileþim yaþandýðý III. Üstün kültürlü bir toplumun bölgeye göç ettiði çýkarýmlarýndan hangilerine ulaþýlabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I, II ve III
12. Cilalýtaþ Çaðý nda Anadolu da görülen, I. Avcýlýðýn önemini kaybetmesi ve tarýmýn öncelik kazanmasý II. Barýnmak amacýyla evlerin ve köylerin yapýlmasý III. Avlanmak amacýyla silahlar yapýlmasý geliþmelerinden hangileri, insanlarýn yaþantýsýnýn deðiþtiðine kanýt olarak gösterilemez? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I, II ve III
13. Bulunan yeni belgelere göre olaylarýn yeniden yorumlanmasý tarih bilimine; I. Bilgilerin deðiþebilirliði II. Araþtýrmacýlýðýn sürekliliði III. Benzer olaylarýn çokluðu özelliklerinden hangilerini katmýþtýr? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) II ve III
14. M.Ö. tarihleri Milat takviminin baþlangýcýndan geriye doðru gittikçe, M.S. tarihleri ise Milat takviminin baþlangýcýndan günümüze doðru geldikçe sayýsal deðer olarak artar. Bu bilgilere bakýlarak; I. M.Ö. meydana gelen bir olayla M.S. meydana gelen bir olay arasýnda geçen zamaný bulmak için iki olayýn tarihleri toplanýr. II. M.Ö. meydana gelen olaylarýn tarihlerinin sayýsal rakamý büyük olan günümüze daha yakýndýr. III. M.S. iki olayýn tarihleri arasýndaki zaman farkýný bulmak için çýkarma iþlemi yapýlýr. çýkarýmlarýndan hangilerine ulaþýlabilir? A) Yalnýz I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
15. Mezopotamya da görülen, I. Þehir devletleri þeklinde örgütlenmeleri II. Yapýlarýn tuðla ve kerpiçten yapýlmasý III. Ekonominin tarýma dayalý olmasý geliþmelerinden hangilerinde coðrafi özelliklerin etkisinin olduðu savunulabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) II ve III E) I, II ve III
16. Ýlkçað da; Asurlular ýn merkezi Ninova da büyük bir kütüphane kurulmuþtur. Efes ile Ninova arasýnda Kral Yolu inþa edilmiþtir. Anadolu ve Suriye de Asur kolonileri kurulmuþtur. Bu durum Asur Medeniyeti ile ilgili olarak. I. Bilimsel çalýþmalara önem vermiþlerdir. II. Doðu - batý kültür alýþveriþine katký saðlamýþlardýr. III. Ticari alanda geliþmiþlerdir. yargýlarýndan hangilerine ulaþýlabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) II ve III E) I, II ve III
17. Hammurabi Kanunlarý nýn bazý maddeleri þunlardýr: Bir adamýn gözünü çýkaranýn gözü çýkarýlýr, Babasýný döven çocuðun iki eli kesilir, Bir hýrsýz delik açarak eve girerse idam edilir ve deliðin önüne gömülür. Suçlayan kiþi ispata mecburdur. Yukarýdaki açýklamalara göre Hammurabi Yasalarýyla ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisi söylenemez? A) Dini anlayýþ, cezalarda etkili olmuþtur. B) Ceza için suçun ispatý þart koþulmuþtur. C) Aile içi iliþkileri de düzenlenmiþtir. D) Kýsas esasýna dayanýr. E) Özel mülkiyet güvence altýna alýnmýþtýr.
18. Mezopotamya nýn sýk sýk komþu kavimlerin saldýrýsýna uðramasý aþaðýdakilerden hangisine neden olmamýþtýr? A) Düzenli ve güçlü ordularýn kurulmasýna B) Farklý milletlerin hüküm sürmesine C) Çeþitli kültürlere ait izlerin bulunmasýna D) Askeri yapýlanmalara önem verilmesine E) Yazýlý kanunlarýn yapýlmasýna
19. Hititlerle ilgili bazý bilgiler þunlardýr: I. Kralýn baþkomutan, baþyargýç ve baþrahip olmasý II. Pankuþ Meclisi nin kralý yargýlayabilmesi III. Kral olmadýðý zaman Tavanna nýn ülkeyi yönetmesi Bunlardan hangileri kralýn yetkilerinin sýnýrsýz olmadýðýnýn kanýtýdýr? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) II ve III E) I, II ve III
20. Ýlkçað dan itibaren Anadolu ile Kuzey Suriye ve Mezopotamya arasýndaki ticari faaliyetler, sürekli olarak geliþme göstermiþtir. Bu geliþmede, I. yollarýn korunmasýna, bakým ve onarýmýna önem verilmesi, II. bölge toplumlarý arasýnda deðiþik nedenlere dayalý olarak savaþlarýn çýkmasý, III. toplumlarýn birbirlerinin gereksinimlerini karþýlayacak özelliklere sahip olmalarý, durumlarýndan hangilerinin olumlu etki yaptýðý savnulabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
21. Ýlkçað da Ýyonya da; Tales ilk kez güneþ tutulmasýna hesaplamýþ Pisagor ilk kez dünyanýn yuvarlak olduðunu ileri sürmüþtür. Ýyonya daki bu geliþmeler aþaðýdakilerden hangisinin göstergesidir? A) Bilimsel çalýþmalar ilk kez Ýyonya da baþlamýþtýr. B) Bilim adamlarý yöneticiler tarafýndan desteklenmiþtir. C) Bilimin önündeki din engeli kalkmýþtýr. D) Bilimsel çalýþmalar yapýlmýþtýr. E) Coðrafi konum bilimsel çalýþmalarý hýzlandýrmýþtýr.
22. Urartularla ilgili bazý bilgiler þunlardýr: I. Federal bir þekilde örgütlenmiþlerdir. II. Haldi denilen savaþ tanrýsýna da tapýnmýþlardýr. III. Mezarlarýný oda ve ev þeklinde yaparak içine çeþitli eþyalar koymuþlardýr. Bu bilgilerden hangileri, Urartularýn ahiret inancýna sahip olduðunu gösterir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) II ve III E) I, II ve III
23. M.Ö. V. yüzyýlda tarih ilk defa bilim dalý olarak ortaya çýkmýþtýr. Bu alanda Heredot, Tukidides ve Kseneton önemli eserler vermiþlerdir. Buna göre, I. Olaylarý meydana geldiði dönemin þartlarýyla inceleme, II. Deney ve gözlem yöntemini tüm araþtýrmalarda kullanma, III. Olaylarý objektif olarak deðerlendirmeye önem verme yöntemlerinden hangilerinin Heredot, Tukidides ve Kseneton gibi tarihçiler tarafýndan benimsendiði savunulabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve III E) I, II ve III
24. Anadolu ile Mezopotamya arasýnda Eski Çað da var olan ticaret iliþkilerinin Orta Çað da Anadolu Selçuklularý döneminde de devam etmesi ve önemini korumasýnda, I. iki bölge arasýnda ulaþým kolaylýklarýnýn olmasý, II. iki bölgenin üretimlerinin birbirinin gereksinimlerini karþýlayacak nitelikte olmasý, III. iki bölge arasýnda siyasi sorunlarýn bulunmasý durumlarýndan hangilerinin etkili olduðu savunulabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III (2003)
25. I. Eski Mýsýrlýlar ilk takvimi bulmuþlar, sonra Sezar ve daha sonra da Papa XIII. Gregor bu takvimi geliþtirerek bugün kullanýlan takvimi oluþturmuþlardýr. II. Fenikeliler ilk alfabeyi bulmuþlar, sonra Yunanlýlar ve daha sonra da Romalýlar bu alfabeyi geliþtirerek bugün kullandýðýmýz Latin alfabesini oluþturmuþlardýr. Bu bilgiler, bugün yararlanmakta olduðumuz takvim ve alfabenin nasýl geliþtirilmiþ olduðunu göstermektedir? A) Din ve devlet adamlarýnýn yardýmlarýyla B) Savaþlar sýrasýndaki kültür alýþveriþiyle C) Yeni buluþlarýn ödüllendirilmesiyle D) Deðiþik kiþi ve toplumlarýn katkýlarýyla E) Uluslarýn birbiriyle yarýþmalarýyla (1982/ÖSS)
26. Hititlerin ilk zamanlarýnda, I. fethedilen topraklarýn yönetiminin prenslere verilmesi, II. prenslerin kendilerine verilen topraklara karþýlýk, savaþ sýrasýnda kralýn ordusuna katýlacak asker ve araba temin etmesi, III. ekonomilerinde hayvancýlýðýn önemli bir yer tutmasý durumlarýndan hangilerinin feodal timar sisteminin uygulandýðýný gösterdiði savunulabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) II ve III (2009/ÖSS)
27. Aþaðýdaki Türk topluluklarýndan hangileri Avrupa ya diðerlerinden daha sonra göç etmiþtir? A) Avarlar B) Hunlar C) Bulgarlar D) Peçenekler E) Kumanlar
28. Ýslamiyet öncesi Türk tarihiyle ilgili aþaðýdakilerden hangisi, Türklerin anayurttan göç etmesine baðlý olarak gerçekleþen geliþmeler arasýnda gösterilebilir? A) Dinsel inançlarda çeþitlilik görülmüþtür. B) Tanrýsal kaynaklý egemenlik anlayýþý geliþmiþtir. C) Devletler boylar federasyonu þeklinde örgütlenmiþlerdir. D) Sanat anlayýþý genellikle taþýnabilir malzemeler üzerinde geliþmiþtir. E) Orduda onlu sistem uygulanmýþtýr.
29. Mete Han Orta Asya hakimiyeti için Çin ile mücadele etmiþ, Çin i vergiye baðlamýþ ama Çin e yerleþmemiþtir. Mete Han ýn bu tutumu aþaðýdakilerden hangisi ile açýklanabilir? A) Sömürgecilik B) Yayýlmacýlýk C) Ulusçuluk D) Kut Anlayýþý E) Baðýmsýzlýk
30. Uygurlar; Çinliler ile siyasi ve kültürel olarak yakýn etkileþime girmelerine, yerleþik düzene geçmelerine ve farklý dinler benimsemelerine raðmen milli benliklerini korumaya özen göstermiþlerdir. Aþaðýdakilerden hangisi bu durumun kesin kanýtý olarak gösterilebilir? A) Dinsel hoþgörüye sahip olmalarý B) Mani ve Buda dinine ait terimleri Türkçeleþtirmeleri C) Ýpek Yolu ticaretiyle uðraþmalarý D) Resim ve mimaride ilerlemeleri E) Maniheist ve Budist tapýnaklar yapmalarý
31. Ýslam öncesi Türk Devletleri nden Avarlar, Slav birliðinin oluþmasýnda ve Slavlarýn Balkanlar a yerleþmesinde etkili olmuþtur. Türgiþler, Emeviler ile mücadele ederek Orta Asya nýn Araplaþmasýný engellemiþler Macarlar Germenler in doðuya doðru yayýlmalarýný engelleyerek, Slavlarýn benliklerini korumalarýný saðlamýþlardýr. Bu geliþmeler bir bütün olarak deðerlendirildiðinde Türkler le ilgili, aþaðýdakilerden hangisi kesin olarak savunulabilir? A) Orta Asya da siyasal birlik kurmuþlardýr. B) Asya ve Avrupa tarihinin þekillenmesinde önemli bir etken olmuþlardýr. C) Müslümanlarla ortak hareket ederek ittifak kurmuþlardýr. D) Siyasal güçlerini dini otoriteye dayandýrmýþlardýr. E) Farklý toplumlarý birbirine düþürerek egemenlik alanlarýný geniþletmiþlerdir.
32. Hunlar ýn en önemli hükümdarlanýndan bir olan Mete, Ýpek Yolu üzerinde denetim saðlamýþ, Çin i vergiye baðlamýþ, orduyu onluk sisteme göre düzenlemiþ ve ilk düzenli devlet teþkilatýný oluþturmuþtur. Yalnýzca bu bilgilere bakýlarak Mete Han ýn, I. Devletin ekonomik ve siyasi gücünü arttýrmak II. Askeri teþkilatý geliþtirmek III. Sosyal devlet anlayýþýný güçlendirmek hedeflerinden hangilerine öncelik tanýdýðý savunu-labilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) I ve II D) I ve III E) II ve III
33. Çinliler, Hun akýnlarýnýn yýkýcý etkisinden korunmak amacýyla Çin Seddi ni inþa etmiþlerdir. Bu durum; I. Çin de kalýcý mimari eserler yapýlmýþtýr. II. Çin-Hun mücadelesinde askeri üstünlük daha çok Hunlar ýn elindedir. III. Ticaret faaliyetleri iki ülkeyi sýk sýk karþý karþýya getirmiþtir. yargýlarýndan hangilerine dayanak oluþturmaktadýr? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) I ve II D) I ve III E) II ve III
34. Ülke topraklarýný ikiye bölerek yönetmiþlerdir. Hakanýn aldýðý kararlarda töreye uygun hareket edilmiþtir. Kurultay Meclisi devlet ile ilgili alýnan önemli kararlarda söz sahibi olmuþtur. Ýslam Öncesi Türk Devletleri ne ait olan yukarýdaki özellikler, I. Yönetimin merkezi niteliði güçlü deðildir. II. Kanun üstünlüðü ilkesi benimsenmiþtir. III. Hükümdarýn yetkileri sýnýrsýz deðildir. yargýlarýndan hangilerini destekler niteliktedir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve III E) I, II ve III
35. Ýslamiyet öncesi Türk devletlerinde görülen, Ýkili sistem Kut anlayýþý Boylarýn birleþmesiyle kurulmasý uygulamalarýna bakýlarak aþaðýdakilerden hangisine ulaþýlamaz? A) Çok tanrýlý inanç anlayýþýnýn benimsendiði B) Yönetme yetkisinin Tanrý tarafýndan verildiðine inanýldýðý C) Taht kavgalarýna uygun bir ortamýn olduðu D) Federatif bir yönetim anlayýþýnýn olduðu E) Hanedan yönetimlerinin olduðu
36. Uygurlar Töre hukukunu yazýya geçirmekle kalmamýþ, aile hukuku, mülkiyet ve miras hukuku ile ilgili düzenlemeler de yapmýþlardýr. Bu geliþmelerin Uygurlar da; I. Göçebe yaþamýn terkedilmesi II. Ekonomik ve sosyal yapýda deðiþiklik yaþanmasý III. Demokratik yönetim anlayýþýnýn benimsenmesi durumlarýndan hangilerinin sonucunda ortaya çýkmýþtýr? A) Yalnýz I B) Yalnýz III C) I ve II D) I ve III E) II ve III
37. Orta Asya da M.Ö. 4500 lere tarihlenen Anav Kültürü, M.Ö. 3000 lere tarihlenen Kelteminar Kültürü ve M.Ö. 2500 lere tarihlenen Afanasyeva Kültürüne ait buluntular ele geçirilmiþtir. Yalnýzca bu bilgi gözönünde bulundurularak; I. Orta Asya Uygarlýklarýnýn çaðdaþý olan diðer uygarlýklardan çok daha ileri bir seviyede bulunduðu II. Orta Asya nýn çok eski bir yerleþim merkezi olduðu III. Orta Asya da yazýnýn eski devirlerden itibaren kullanýldýðý yargýlarýndan hangilerine ulaþýlabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
38. Ýslam Öncesi Türk topluluklarýnda görülen I. Sosyal sýnflar arasýnda belirgin farklýlýklarýn görülmemesi II. Askeri yeteneklerin geliþmiþ olmasý III. Ülke hanedanýn ortak malýdýr anlayýþýnýn benimsenmesi IV. Saray ve tapýnak mimarisinin geliþmemesi özelliklerinden hangileri göçebe yaþam tarzýnýn etkisi ile ortaya çýkmýþtýr? A) I ve II B) II ve III C) II ve IV D) I, II ve III E) I, II ve IV
39. Ýslamiyet öncesi Türklere ait büyk mezar anlamýna gelen kurganlardan elde edilen eþyalar arasýnda kýlýç, süngü, býçak, balta gibi silahlarýn yanýnda gem, orak, at koþumu gibi eþyalar da bulunmuþtur. Buna göre eski Türklerle ilgili olarak aþaðýdaki yargýlardan hangisine ulaþýlamaz? A) Maden iþlemeciliði yapmýþlardýr. B) Savaþçý özellikleri, sanatlarýna yansýmýþtýr. C) Ölümden sonra yaþam inancýna sahiptirler. D) Hayvan gücünden yararlanmýþlardýr. E) Çok tanrýlý inancý benimsemiþlerdir.
40. Ýslamiyet öncesi Arabistan ýn; Arazinin genellikle çöllerden oluþmasý Birçok Arap devletinin olmasý Kabileler arasýnda kan davalarýnýn görülmesi Puta tapýcýlýðýn yaygýn olmasý özellikleri dikkate alýndýðýnda aþaðýdakilerden hangisine ulaþýlamaz? A) Siyasi birliðin olmadýðýna B) Kültürel birliðin saðlandýðýna C) Toplumsal huzurun saðlanamadýðýna D) Çok tanrýlý dinlere inanýldýðýna E) Zengin bir tarým ekonomisinin olduðuna
41. Hz. Muhammed in vefatýndan sonra Ýslam dan dönenler, zekat vermeyenler ve yalancý peygamberler ortaya çýkmýþtýr. Buna göre, Hz. Muhammed in vefatýnýn; I. Merkezi otoritede sarsýlmalarýn yaþanmasýna II. Çýkar gruplarýnýn ortaya çýkmasýna III. Ýslamiyet in yayýlýþýnýn durmasýna durumlarýndan hangilerine neden olduðu söylenebilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
42. Medineli Müslümanlar ile Mekkeli putperestler arasýnda yapýlan Bedir Savaþý ný Müslümanlar kazanmýþtýr. Bu savaþýn bitiminde ganimet paylaþýmý ve esirlere nasýl davranýlacaðýna ait esaslar da belirlenmiþtir. Buna göre Bedir Savaþý ile ilgili; I. Müslümanlarýn kendilerine olan güveninin arttýðý II. Ýslam savaþ hukukunun temellerinin atýldýðý III. Ýslam Devleti nin Mekkeliler tarafýndan resmen tanýndýðý çýkarýmlarýndan hangilerine ulaþýlabilir? A) Yalnýz II B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III
43. 628 tarihinde Müslümanlarla Mekkeli müþrikler arasýnda Hudeybiye Antlaþmasý imzalanmýþtýr. Bu bilgi dikkate alýndýðýnda; I. Mekkelilerin Müslümanlarý hukuken tanýdýðý II. Ýslam þehir devletinin saygýnlýðýnýn arttýðý III. Müslümanlarýn Arap Yarýmadasý nýn en önemli gücü haline geldiði çýkarýmlarýndan hangilerine ulaþýlabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
44. I. Müslümanlara karþý baskýlarýný artýrmalarý, II. Hz. Muhammed le Hudeybiye Antlaþmasý ný imzalamalarý, III. Müslümanlarýn Kabe yi ziyaretlerini engellemeye çalýþmalarý, Yukarýdakilerden hangileri Mekkeliler in Hicret ten sonra Medine de toplanan Müslümanlarý bir güç olarak kabul ettiklerini gösterir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I, II ve III
45. Halifelik kurumunun oluþturulmasýnda; I. Yeni din kurallarý koymak II. Devlet düzeninin devamýný saðlamak III. Ýslam birliðinin bozulmasýný engellemek gerekçelerinden hangileri etkili olmuþtur? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) II ve III E) I, II ve III
46. Hz. Osman Dönemi nde Kur an-ý Kerim ilk defa çoðaltýlarak vilayetlere gönderilmiþtir. Bu durumun; I. Ülke içindeki uygulamalarda birlik saðlamak II. Fetih hareketlerini hýzlandýrmak III. Arapça nýn resmi dil ilan edilmesi nedenlerinden hangileriyle ilgili olduðu söylenebilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
47. Ýslamiyetin yayýldýðý bölgelerde aþaðýdakilerden hangisinin ortaya çýkmasý bu bölgelerde ulusal kültürün zayýf olduðunu doðrudan kanýtlamaktadýr? A) Siyasi birliðin parçalanmasý B) Sosyal sýnýf farklýlýklarýnýn artmasý C) Ýslamlaþmanýn, Araplaþma þeklinde geliþmesi D) Teokratik yönetimin etkili olmasý E) Merkezi otoritenin zayýf olmasý
48. Abbasiler döneminde yaþanan; Yunanca eserlerin Arapça ya çevrilmesi Baðdat ta Beytül Hikme Medresesi nin açýlmasý geliþmelerine bakýlarak aþaðýdakilerden hangisine ulaþýlamaz? A) Arapça nýn kullanýmýna önem verildiði B) Kültürel geliþmelere önem verildiði C) Bilimsel geliþmelerin dinsel inanýþlarýn etkisi altýnda kaldýðý D) Baðdat ýn bilim ve kültür merkezi olduðu E) Batý uygarlýðýndan etkilenildiði
49. Ýslam Devleti nde Müslümanlardan alýnan ürün vergisine öþür, Gayrimüslimlerden alýnan ürün vergisine haraç, Gayrimüslimlerden askerlik yapmamalarýna karþýlýk alýnan vergiye cizye adý verilmektedir. Buna göre, I. Ordu sadece Müslümanlardan oluþmaktadýr. II. Vergilendirmede etnik kimlik belirleyici olmuþtur. III. Halk arasýnda dinsel birlik yoktur. yargýlarýndan hangilerine ulaþýlabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I, II ve III
50. Hz. Muhammed in ölümü üzerine Arabistan ýn çeþitli bölgelerinde ayaklanmalar çýkmýþtýr. Aþaðýdakilerden hangisinin bu ayaklanmalarýn çýkmasýnda etkili olduðu savunulamaz? A) Ýslamiyetin tam olarak yerleþmemiþ olmasý B) Kabilecilik anlayýþýna baðlý olan halkýn devlet örgütlenmesinin dýþýnda kalmak istemesi C) Devlet baþkanýnýn deðiþmesi D) Halkýn, devlete ödemek zorunda olduðu zekât vergisine karþý çýkmasý E) Kur an ýn bütün ayet ve surelerinin bir araya getirilip toplanmamýþ olmasý (2007/ÖSS)
51. Abbasilerde Halife Mutasým dan sonra devlet yönetiminde Türklerin etkisi giderek artmýþ, Türk komutanlar istediklerini halife yapmaya, istemediklerini indirmeye baþlamýþ ve bu komutanlar bazý eyaletleri de kendi aralarýnda paylaþmýþtýr. Bu durumun aþaðýdakilerden hangisini gösterdiði savunulabilir? A) Siyasal birliðin çözüldüðünü B) Saltanat sisteminin dikkate alýndýðýný C) Türklerin Abbasiler Döneminde Ýslamiyet i kabul ettiklerini D) Mutasým Döneminde sýnýrlarýn çok geniþlediðini E) Abbasilerin kendilerinden önceki devletlerin etkisinde kaldýðýný (2009/ÖSS)
52. Karahanlýlar hakimiyet anlayýþý, saray teþkilatý ve askeri teþkilatta tamamen Türk özelliklerini korumuþlardýr. yargýsýný, I. yönetimde kadýlýk ve muhtesiplik kurumlarýn varlýðý, II. devletin doðu ve batý diye ikiye ayrýlmasý, III. Türkçe yi resmi dil ilan etmeleri, durumlarýndan hangileri desteklemez? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) II ve III
53. Ýlk Türk Ýslam devletlerinde, ülke yönetiminde hanedan üyeleri birlikte görev almýþlardýr. Bunun sonucunda federatif bir yönetim anlayýþýna sahip olunmuþtur. Aþaðýdakilerden hangisi bu durumun sonucudur? A) Oðuz boylarýnýn isyan etmesi B) Halk arasýnda ve resmi yazýþmalarda farklý dillerin kullanýlmasý C) Büyük Selçuklu topraklarý üzerinde Selçuklu adýný taþýyan çok sayýda devlet kurulmasý D) Atabeylerin baðýmsýzlýklarýný ilan etmeleri E) Yönetimde Ýran kökenli devlet adamlarýnýn sayýsýnýn artmasý
54. Pasinler Savaþý ndan sonra Anadolu yu tanýma ve keþif amaçlý akýnlar düzenleyen Türkler, Malazgirt Savaþý ndan itibaren Anadolu ya yerleþmeye ve yurt edinmeye baþlamýþlardýr. Malazgirt Savaþý nýn I. Haçlý seferlerinin düzenlenmesine zemin hazýrlanmasý II. Bizans ýn, Ýslam dünyasý üzerindeki baskýsýnýn zayýflamasý III. Anadolu da, Türk beyliklerinin kurulmasý sonuçlarýndan hangileri Türkler in Anadolu ya yerleþmeye baþlamasýnýn sonuçlarý olarak gösterilebilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I, II ve III
55. Türk-Ýslam Devletleri nden; I. Gazneliler Ýslamiyeti Hindistan a tanýtmýþtýr. II. Selçuklular Anadolu nun Türkleþmesini ve Müslümanlaþmasýný saðlamýþtýr. III. Memlükler Haçlý ve Moðol ordularýna karþý baþarý ile mücadele etmiþtir. Yukarýdaki geliþmelerden hangileri; Türkler Ýslam dininin yayýlmasýna ve egemenlik sahasýnýn geniþlemesine katký saðlamýþtýr. yargýsýný doðrudan desteklemektedir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I, II ve III
56. Büyük Selçuklular da federatif bir yönetim tarzýnýn oluþmasýnda; I. Ülke topraklarýnýn hanedanýn ortak yönetiminde olmasý II. Fethedilen topraðýn fetheden komutana yurt olarak verilmesi III. Fetihlerin batýya doðru yapýlmasý geliþmelerinden hangileri etkili olmuþtur? A) Yalnýz II B) Yalnýz III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
57. Büyük Selçuklu Devleti nde, Karahitaylýlarla yapýlan Katvan Savaþý (1141) sonrasý; Irak ve Horasan Selçuklularý, Kirman Selçuklularý, Suriye Selçuklularý gibi devletler kurulmuþtur. Buna göre Katvan Savaþý ile ilgili olarak, I. Karahityalýlar ýn lehine sonuçlanmýþtýr. II. Selçuklular da siyasal bütünlük bozulmuþtur. III. Türk kültürü daha geniþ alanlara yayýlmýþtýr. yargýlarýndan hangilerine ulaþýlabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) II ve III
58. Büyük Selçuklu Devleti nde Ýslam öncesi devlet geleneðinde de görüldüðü üzere sýnýrlar içinde yaþayan tüm vatandaþlar, din ve ýrk farký gözetmeksizin eþit olarak yönetilmiþ, halkýn refahýný ve mutluluðunu saðlama, devletin politikasýný yönlendiren en temel unsur olmuþtur. Bu durum, I. Toplumsal barýþ ortamýnýn korunmasý II. Hoþgörü politikasýnýn uygulanmasý III. Sosyal devlet anlayýþýnýn uygulanmasý konularýndan hangilerine önem verildiðinin kanýtýdýr? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I, II ve III
59. Abbasiler den ayrýlarak kurulan Tavaif-i Müluk Devletleri arasýnda yer alan Tulunoðlu ve Akþit Devletleri; yöneticilerinin Türk, halkýnýn Arap olmasý nedeni ile istikrarlý bir yönetim kuramamýþ olmalarýnýn sonucunda kýsa sürede yýkýlmýþlardýr. Buna göre devletlerin yýkýlmasýnda aþaðýdakilerden hangisi etkili olmuþtur? A) Halk ile yönetim arasýnda kültürel farklýlýklarýn olmasý B) Dýþ baskýlarýn giderek artmasý C) Yöneticilerin tecrübesiz olmasý D) Ekonominin bozulmasý E) Taht kavgalarýnýn artmasý
60. Memlûkler Devleti nin siyasi varlýðý Osmanlý Devleti nden daha kýsa sürdüðü halde, Memlûklerde tahta geçen hükümdar sayýsý Osmanlýlardan daha çoktur. Memlûklerde hükümdar deðiþikliklerinin Osmanlýlardan daha fazla olmasýnýn nedeni aþaðýdakilerden hangisidir? A) Toplumun çeþitli etnik gruplardan oluþmasý B) Her emirin sultan olma hakkýna sahip olmasý C) Türkçe bilenlerin imtiyazlý olmasý D) Osmanlý Devleti nden önce kurulmuþ olmasý E) Hükümdarlýðýn, halifenin onayýna baðlý olmasý (1991)
61. Büyük Selçuklular Dönemi nde, I. Selçuklu sultanlarýnýn halife sanýný almamasý II. Yönetici sayýsýnýn artýrýlmasýna gerek duyulmasý III. Yetenekli öðrencilerin okutulmasýnýn ve topluma kazandýrýlmasýnýn amaçlanmasý durumlarýndan hangilerinin, Selçuklu sultanlarýnýn medreselerin kurulup yaygýnlaþtýrýlmasýna önem vermelerinde etkili olduðu savunulabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve III E) II ve III (2002)
62. Çinlilerle Araplar arasýnda yapýlan Talas Savaþý nýn dünya kültür tarihi açýsýndan en önemli sonucu aþaðýdakilerden hangisidir? A) Batý Türkistan ýn Çin baskýsýndan kurtulmasý B) Karluklarýn baðýmsýz devlet olmalarý C) Türk-Arap mücadelesinin sona ermesi D) Kâðýt üretiminin Çin in dýþýnda da yaygýnlaþmasý E) Türklerin Ýslam dinini yakýndan tanýmalarý (1990)
63. Türk - Ýslâm uygarlýðýnda aþaðýdakilerden hangisinin yasaklanmasý, oymacýlýk, kakmacýlýk ve nak kaþlýk gibi süsleme sanatlarýnýn geliþmesinde etkili olmuþtur? A) Yazý (hat) sanatý B) Duvar çiniciliði C) Resim ve heykelcilik D) Figürlü plâstik sanat E) Minyatür sanatý (1986)
64. Selçuklu Sultanlarý, din ve ýrk ayýrýmý gözetmeden halka toprak daðýtarak boþ araziyi deðerlendirmeyi devletin görevi saymýþlardýr. Selçuklu Sultanlarýnýn izledikleri bu politika, öncelikle aþaðýdakilerden hangisini saðlamaya yöneliktir? A) Vergi toplama düzenini B) Üretimde artýþý C) Toprak bütünlüðünün korunmasýný D) Ülkede asayiþi E) Yönetimde sürekliliði (1995)
65. Türkiye Selçuklu Sultaný Birinci Kýlýçaslan, Büyük Selçuklu Devleti'nin tahtýna geçmek için kendisinin de hak sahibi olduðunu iddia ederek harekete geçmiþtir. Birinci Kýlýçaslan'ýn Büyük Selçuklu tahtýnda hak iddia etmesi; I. Kut anlayýþý, II. Atabeylik sistemi, III. Ýslam dünyasýnýn dini lideri olma düþüncesi durumlarýndan hangileri ile açýklanabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I, II ve III
66. Anadolu Selçuklu Devleti nde; Fethedilen þehirler surlarla çevrelenmiþtir. Fethedilen topraklara Türkmenler yerleþtirilmiþtir. Fethedilen topraklarda halka dini ve kültürel baský uygulanmamýþtýr. Buna göre, I. Savunma önlemlerini geliþtirme II. Türk kültürünü yaygýnlaþtýrma III. Halkýn baðlýlýðýný ve güvenini kazanma politikalarýndan hangilerine önem verildiði savunulabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
67. Türkiye Selçuklu Devleti Hükümdarý I. Alaaddin Keykubat, Moðollarýn Anadolu ya yönelebileceklerini düþünerek, Konya, Kayseri ve Sivas gibi önemli þehirlerin sur ve kalelerini yeniden inþa ettirmiþ, Eyyubilerle ittifak antlaþmasý imzalamýþ, Abbasi halifesinin isteði üzerine bir askeri kuvveti halifeye göndermiþtir. Buna göre Türkiye Selçuklularýyla ilgili olarak, I. Tehlikeler karþýsýnda ittifaka dayalý oluþumlar yapmýþlardýr. II. Ýslam dünyasýnda siyasi birlik saðlamýþlardýr. III. Siyasal açýdan otorite kaybýna uðramýþlardýr. yargýlarýndan hangileri doðrudur? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I, II ve III
68. Anadolu Selçuklu Devleti nde görülen; I. Gümrük vergilerinin azaltýlmasý II. Kýbrýs Krallýðý ile ticaret antlaþmasý imzalanmasý III. Akdeniz liman þehirlerine yabancý tüccarlarýn yerleþtirilmesi faaliyetlerinden hangileri, gayrimüslim devletlerle olan ticari iliþkileri artýrma amacýna yöneliktir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III
69. Alaaddin Keykubat, Harzemþahlar ile anlaþarak doðu sýnýrýnda tampon bölge oluþturmak istemiþtir. Anadolu ya göç eden Türkmen boylarýný Bizans sýnýrýnda yer alan uç bölgelere yerleþtirmiþtir. Bu uygulamalarýn ortak amacý olarak, I. Sýnýr güvenliðini saðlamak II. Ülke savunmasýný saðlam temellere oturtmak III. Anadolu nun Türkleþmesini hýzlandýrmak durumlarýnda hangileri gösterilebilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz III C) I ve II D) I ve III E) II ve III
70. Anadolu Selçuklu Devleti nde ahi teþkilatlarýna Gayrimüslim esnaf ve tüccarlar alýnmamýþtýr. Bu durum; I. Müslümanlarý ticari hayata egemen kýlmak II. Anadolu da kültürel birliði saðlamak III. Türkmenleri yerleþik hayata geçirmek nedenlerinden hangileriyle açýklanabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
71. Anadolu Selçuklularý, Sinop, Antalya ve Suðdak gibi önemli liman kentlerini ele geçirmiþ ve bu limanlarý iç bölgelere baðlayan yollara kervansaraylar inþaa etmiþler. Anadolu Selçuklu Devleti nin bu çalýþmalarýnýn amacý aþaðýdakilerden hangisidir? A) Doðu - batý ticaret yollarýna iþlerlik kazandýrmak B) Türk dünyasýný bir çatý altýnda toplamak C) Haçlý ordularýnýn Anadolu ya geçiþ yollarýný kapatmak D) Ýkta topraklarýnýn vergi gelirlerini artýrmak E) Bizans a ekonomik destek vermek
72. Anadolu Selçuklularý, XI. yüzyýl sonlarýndan XII. yüzyýl solarýna kadar Bizanslýlar ve Haçlýlarla savaþlar yapmýþlardýr. Bu savaþlarýn, I. Anadolu'da üretimin ve vergi gelirlerinin azalmasý, II. Anadolu'da yerleþim alanlarýnýn boþalmasý, III. Anadolu'dan geçen dünya ticaret yollarýnýn önem kazanmasý durumlarýnýn hangilerinde etkili olduðu savunulabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I, II ve III (2004)
73. Anadolu Selçuklu Devleti nde, kendilerine bir bölgenin yönetimi verilen hanedan üyelerine melik deniyordu. Kendi bölgelerinin yönetiminde söz sahibi olan meliklerin para bastýrma, savaþ açma ve siyasi görüþme yapma yetkileri yoktu. Meliklerin yetkilerinin sýnýrlý tutulmasý, aþaðýdakilerden hangisine önem verildiðini gösterir? A) Sýnýrlarýn güvenliðinin artýrýlmasýna B) Ekonomik durumun düzeltilmesine C) Ülke bütünlüðünün korunmasýna D) Yerleþik hayatýn yaygýnlaþtýrýlmasýna E) Dýþ iliþkilerin artýrýlmasýna (1992)
74. Anadolu Selçuklularý döneminde Anadolu da vilayetlerin ve yerel askeri güçlerin baþýnda bulunan subaþýlar, bu vilayetlerdeki iktalarýn sahibi deðil yöneticisi ve askerlerin amiriydiler. Bu bilgiye dayanarak Anadolu Selçuklularý dönemiyle ilgili; I. Topraðýn mülkiyeti iþleyene aittir. II. Yönetim ve askerlik hizmetleri birlikte yürütülmüþtür. III. Subaþýlar sultana baðlý deðildir. yorumlarýndan hangileri yapýlabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III (2005)
75. Anadolu Selçuklularý döneminde ülkede Müslüman Türklerle birlikte yaþayan Hýristiyan ve Musevi topluluklar genelde þehirlerde oturur, zanaat ve ticaretle uðraþýr, ibadet ve dini törenlerini serbestçe yerine getirirlerdi. Bunlar, askerlik yapmazlar, ancak vergi öderlerdi. Bu durum Anadolu Selçuklularýyla ilgili olarak aþaðýdakilerden hangisinin bir göstergesidir? A) Hoþgörüye dayanan bir siyasetin uygulandýðýnýn B) Tiraretin ülke ekonomisindeki payýnýn az olduðunun C) Anadolu da Ýslâmiyetin giderek yaygýnlaþtýðýnýn D) Yabancýlardan alýnan vergilerin giderek azaltýldýðýnýn E) Devlet yönetiminde yabancýlara da görev verildiðinin (1993)
76. XIII. yüzyýl sonlarýna doðru, Anadolu da Moðol baskýsýnýn zayýflamasý üzerine, sýnýrlara yerleþtirilmiþ Türkmen beyleri ve halk üzerindeki Selçuklu otoritesi de zayýflamýþtýr. Bu durum, aþaðýdakilerden hangisine hýz kazandýrmýþtýr? A) Anadolu da ticaretin geliþmesine B) Bizans ta entrikalarýn baþlamasýna C) Anadolu da nüfusun artmasýna D) Anadolu daki karýþýklýklarýn ortadan kalkmasýna E) Beyliklerin ortaya çýkmasýna (1992/ÖSS)
77. Kavimler Göçü sonrasý ortaya çýkan, Doðu Roma Ýmparatorluðu, bilinen en uzun ömürlü devletlerden biri olmuþtur. Doðu Roma Ýmparatorluðu na ait, I. Çok sayýda hanedanýn yönetimde bulunmasý, II. Coðrafi konumunun korunmaya elveriþli olmasý, III. Bizans a destek vermek amacýyla Haçlý Seferleri-nin düzenlenmesi durumlarýndan hangilerinin devletin ömrünün uzamasýnda etkili olduðu savunulabilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) II ve III
78. Ortaçað Avrupasý nda laik yönetimler etkili olamamýþtýr. Bu duruma; I. Din adamlarýnýn yönetimde etkili olmasý II. Hükümdarlarýn egemenliklerini dine dayandýrmasý III. Din adamlarýnýn kilise tarafýndan eðitilmesi geliþmelerinden hangileri sebep olmuþtur? A) Yalnýz II B) Yalnýz III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
79. Ortaçað Avrupasý yla ilgili olarak, I. Skolastik felsefenin ortaya çýkmasý II. Haçlý Seferlerinin baþlamasý III. Katolik Kilisesi ne duyulan güvenin azalmasý geliþmelerinin oluþ sýrasý aþaðýdakilerden hangi-sinde doðru olarak gösterilmiþtir? A) I - II - III B) I - III - II C) II - I - III D) II - III - I E) III - II - I
80. Haçlý Seferleri nin Türk-Ýslam dünyasýnda meydana getirdiði sonuçlar arasýnda, I. Suriye ve Filistin topraklarýnýn yaðmalanmasý, II. Avrupalýlar ýn Ortadoðu yu yakýndan tanýmalarý, III. Anadolu daki Türklerin Ýslamiyet i kabul etmeleri geliþmelerinden hangileri gösterilebilir? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I, II ve III
81. Haçlý Seferleri sonrasýnda Avrupa; kaðýt, matbaa, barut, pusula gibi yeniliklerle tanýþmýþtýr. Bu durumun Avrupa da aþaðýdakilerden hangisine neden olduðu savunulabilir? A) Meþrutiyet yönetimlerinin B) Sosyal-kültürel alanda deðiþimlerin yaþanmasýna C) Doðu ya yönelik seferlerin durmasýna D) Mezhep kavgalarýnýn sona ermesine E) Ulusal kökenli devletlerin ortaya çýkmasýna
82. Ýngiltere de 1215 te kral tarafýndan kabul edilen Magna Charta ya göre; Kral, uyruðunun rýzasý olmadan halktan vergi alamayacak, Kimse haksýz yere tutuklanamayacak ve yargýlanmadan cezalandýrýlamayacaktý. Bu bilgi dikkate alýndýðýnda Ýngiltere ile ilgili aþaðýdakilerden hangisine ulaþýlamaz? A) Hukuk üstünlüðü anlayýþýnýn geliþtiði B) Vergi adaletinin saðlanmak istendiði C) Yargý güvencesi alanýnda çalýþmalarýn yapýldýðý D) Kralýn yetkilerinin kýsýtlandýðý E) Yönetimde cumhuriyet anlayýþýna geçildiði
83. Magna Charta yla, Ýngiltere de Kralýn, yargýlamadan ceza vermesi, sürgüne göndermesi ve yeni vergiler koymasý engellenmiþtir. Buna göre Ýngiltere de; I. Kralýn yetkileri sýnýrlandýrýlmýþtýr. II. Sýnýf sistemi sona ermiþtir. III. Hukukun üstünlüðü anlayýþý benimsenmiþtir. yargýlarýnda hangilerine ulaþýlamaz? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) I ve II D) I ve III E) II ve III
84. Ortaçað da feodal sisteme baðlý olarak kapalý bir ekonomi görülmüþ, bölgesel nitelik taþýyan üretim modeli benimsenmiþtir. Bu durum; I. ulusçuluk düþüncesinin geliþmesi II. feodal yöneticilerin etkinliklerinin artmasý III. Kilisenin siyasi gücünün zayýflamasý geliþmelerinden hangilerine sebep olmamýþtýr? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve III E) II ve III
85. Haçlý Seferleri sýrasýnda; I. Pusulanýn öðrenilmesi II. Matbaanýn kullanýlmaya baþlanmasý III. Helenistik eserlerin yeniden gündeme gelmesi geliþmelerinden hangileri Avrupa daki skolastik felsefenin zayýflamasýnda etkili olmuþtur? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III
86. Ortaçað Avrupasý nda Krallar göreve baþlarken bir törenle Papa nýn elinden taç giymiþtir. Papa nýn aforoz yetkisini krallar üzerinde de kullanma hakký vardýr. Bu özellikler, I. Krallarýn monarþik güçlerini dinden destek olarak pekiþtirmesi II. Siyasi otoriterin dine baðlý olarak faaliyet yürütmesi III. Feodal sistemin etkisini kaybetmesi sonuçlarýndan hangilerini ortaya çýkartmýþtýr? A) Yalnýz I B) Yalnýz II C) Yalnýz III D) I ve II E) I, II ve III
87. Ortaçaðýn sonlarýna doðru Batý Avrupa da toplumsal, ekonomik, düþünsel, yönetsel alanlarda deðiþme ve geliþmeler görülmüþtür. Bu deðiþme ve geliþmeler aþaðýdakilerden hangisinin bir sonucudur? A) Toplumlara tek tanrýlý dinlerin egemen olmaya baþlamasýnýn B) Þehir devletlerinin ortaya çýkmasýnýn C) Toplumlarýn sýnýflara ayrýlmasýnýn D) Dünya görüþünün deðiþmesinin E) Ýlk imparatorluklarýn kurulmaya baþlamasýnýn (1997)
88. Ortaçaðda kurulan devletlerin birçoðunda hükümdarlar egemenliklerini dine dayandýrmýþlar ve din adamlarý devlet yönetiminde etkili olmuþlardýr. Bu durum aþaðýdakilerden hangisinin bir göstergesidir? A) Laik olmayan devlet anlayýþýnýn B) Tutsaklýk uygulamasýnýn C) Lonca sisteminin D) Feodal sistemin E) Þehir devleti anlayýþýnýn (1994)
89. Aþaðýdakilerden hangisi, Ortaçað da kiliseyi temsil eden Papalýðýn siyasal bir güç olduðuna kanýt olarak gösterilemez? A) Kendi hakimiyetinde topraklarýnýn olmasý B) Çok sayýda din adamý yetiþtirmesi C) Krallarý afaroz etme yetkisinin bulunmasý D) Haçlý Savaþlarý ný düzenlemesi E) Krallara taç giydirmesi (1990)
90. Ortaçað da, Batý da krallarýn törenle kilisede taç giymelerinin, doðu da ise Müslüman hükümdarlarýn halifeden menþur almalarýnýn amacý aþaðýdakilerden hangisidir? A) Monarþik gücü pekiþtirmek B) Doðu kültürüyle Batý kültürünü kaynaþtýrmak C) Haçlý düþüncesine son vermek D) Ulusal devlet kurmak E) Ýnanç özgürlüðünü saðlamak (1995/ÖYS)
91. Aþaðýdakilerden hangisi III. Haçlý Seferi nin sonuçlarýndan biridir? A) Mezhep kavgalarýnýn sona ermesi B) Kudüs ün Müslümanlarýn elinde kalmasý C) Selçuklularýn Anadolu ya yerleþmesi D) Feodalite yönetim sisteminin ortaya çýkmasý E) Roma Ýmparatorluðu nun ikiye ayrýlmasý (1995/ÖYS)
92. Aþaðýdakilerden hangisi Haçlý Savaþlarýnýn nedenlerinden biridir? A) Hýristiyanlarýn, kutsal tanýdýklarý yerleri Müslümanlardan almak istemeleri B) Derebeylerin kuvvetlerinin azalmasý C) Papazlarýn dinsel otoritelerini yitirmeleri D) Pusula, barut ve kaðýt gibi buluþlarýn batýya yayýlmasý E) Hýristiyanlarýn Müslümanlarý daha yakýndan tanýmalarý (1988/ÖYS)