BÜTÇE GERÇEKLEŞMELERİ BİLGİ NOTU KASIM 2016 Maliye Bakanlığı 15/12/2016 tarihinde 2016 yılı ayına ilişkin Aylık Bütçe Gerçekleşmeleri Raporu nu yayımladı. 2016 yılı ayında geçen yılın aynı ayına göre; Bütçe gelirleri % 38,6 artarak 60.732 milyon TL, Bütçe giderleri % 17,9 artarak 50.712 milyon TL olmuştur. Bütçe dengesi 10.020 milyon TL fazla vermiştir. Faiz dışı denge 13.851 milyon TL fazla vermiştir. Faiz hariç giderler % 19,8 artarak 46.881 milyon TL, faiz giderleri % 1,0 azalarak 3.831 milyon TL olmuştur. Vergi gelirleri % 37,2 artarak 54.060 milyon TL olmuştur. 2016 yılı Ocak- döneminde geçen yılın aynı dönemine göre; Bütçe gelirleri % 15,1 artarak 508.583 milyon TL, Bütçe giderleri % 14,2 artarak 510.702 milyon TL olmuştur. Bütçe dengesi 2.119 milyon TL açık vermiştir. Faiz dışı fazla 46.295 milyon TL olmuştur. Faiz hariç giderler % 16,8 artarak 462.288 milyon TL ye yükselirken, faiz giderleri % 5,6 azalarak 48.414 milyon TL ye gerilemiştir. Vergi gelirleri % 12,4 artarak 419.095 milyon TL olmuştur. İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 1
Bütçe Dengesi 2016 yılının ayında geçen yılın aynı ayına göre bütçe giderleri % 17,9 artışla 50.712 milyon TL, bütçe gelirleri % 38,6 artışla 60.732 milyon TL olmuştur. Böylece 2015 yılı ayında 798 milyon TL fazla veren merkezi yönetim bütçesi, bu yılın aynı ayında 10.020 milyon TL fazla vermiştir. Faiz dışı fazla ise % 196,8 artarak 13.851 milyon TL olmuştur (Tablo 1, Grafik 1). Tablo 1. Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri Ocak- Bütçe Giderleri 43.009 50.712 17,9 447.222 510.702 14,2 Faiz Hariç Giderler 39.140 46.881 19,8 395.950 462.288 16,8 Faiz Giderleri 3.869 3.831-1,0 51.272 48.414-5,6 Bütçe Gelirleri 43.807 60.732 38,6 441.793 508.583 15,1 Vergi Gelirleri 39.408 54.060 37,2 372.745 419.095 12,4 Bütçe Dengesi 798 10.020 1.155,6-5.429-2.119-61,0 Faiz Dışı Denge 4.667 13.851 196,8 45.842 46.295 1,0 Grafik 1. Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmeleri (Milyon TL) 560.000 510.000 460.000 410.000 360.000 447.222 395.950 441.793 372.745 510.702 462.288 508.583 419.095 310.000 260.000 210.000 160.000 110.000 60.000 51.272 45.842 48.414 46.295 10.000-40.000-5.429-2.119 2015 Ocak- 2016 Ocak- Bütçe Giderleri Faiz Hariç Giderler Faiz Giderleri Bütçe Gelirleri Vergi Gelirleri Bütçe Dengesi Faiz Dışı Denge İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 2
2016 yılının Ocak- döneminde geçen yılın aynı dönemine göre bütçe giderleri % 14,2 artışla 510.702 milyon TL ye, bütçe gelirleri % 15,1 artışla 508.583 milyon TL ye yükselmiştir. Böylece 2015 yılı Ocak- döneminde 5.429 milyon TL açık veren merkezi yönetim bütçesi, bu yılın aynı döneminde % 61,0 azalarak 2.119 milyon TL açık vermiştir. Faiz dışı fazla % 1,0 artarak 46.295 milyon TL düzeyinde gerçekleşmiştir. Bütçe Giderleri 2016 yılının ayında bütçe giderleri, bir önceki yılın aynı ayına göre % 17,9 artışla 50.712 milyon TL olmuştur. Faiz hariç giderler % 19,8 artışla 46.881 milyon TL ye, bunun alt kalemi olan, personel giderleri % 16,0 artışla 12.653 milyon TL ye, sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri % 12,0 artışla 2.008 milyon TL ye, mal ve hizmet alım giderleri % 21,0 artışla 5.486 milyon TL ye, cari transferler % 19,6 artışla 18.233 milyon TL ye, sermaye giderleri % 26,2 artışla 6.624 milyon TL ye, borç verme giderleri % 106,0 artarak 1.170 milyon TL ye yükselmiştir. Aynı dönemde sermaye transferleri % 16,4 azalarak 707 milyon TL ye gerilemiştir. Faiz giderleri ise % 1,0 azalarak 3.831 milyon TL olmuştur (Tablo 2). Tablo 2. Bütçe Giderleri Ocak- Bütçe Giderleri 43.009 50.712 17,9 447.222 510.702 14,2 Faiz Hariç Giderler 39.140 46.881 19,8 395.950 462.288 16,8 Personel Giderleri 10.909 12.653 16,0 116.616 138.542 18,8 SGK Devlet Primi Giderleri 1.793 2.008 12,0 19.101 22.574 18,2 Mal ve Hizmet Alım Giderleri 4.535 5.486 21,0 36.831 43.417 17,9 Cari Transferler 15.241 18.233 19,6 166.101 201.034 21,0 Sermaye Giderleri 5.248 6.624 26,2 39.149 41.011 4,8 Sermaye Transferleri 846 707-16,4 7.350 5.572-24,2 Borç Verme 568 1.170 106,0 10.802 10.138-6,1 Yedek Ödenekler 0 0-0 0 - Faiz Giderleri 3.869 3.831-1,0 51.272 48.414-5,6 İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 3
2016 yılının Ocak- döneminde bütçe giderleri, bir önceki yılın aynı dönemine göre % 14,2 artışla 510.702 milyon TL olmuştur. Faiz hariç giderler % 16,8 artışla 462.288 milyon TL ye, bunun alt kalemi olan personel giderleri % 18,8 artışla 138.542 milyon TL ye, sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri % 18,2 artışla 22.574 milyon TL ye, mal ve hizmet alım giderleri % 17,9 artışla 43.417 milyon TL ye, cari transferler % 21,0 artışla 201.034 milyon TL ye, sermaye giderleri % 4,8 artışla 41.011 milyon TL ye yükselmiştir (Tablo 2). Aynı dönemde sermaye transferleri % 24,2 azalışla 5.572 milyon TL ye, borç verme giderleri % 6,1 azalışla 10.138 milyon TL ye gerilemiştir. Faiz giderleri de % 5,6 azalarak 48.414 milyon TL olmuştur. Bütçe Gelirleri 2016 yılının ayında bütçe gelirleri bir önceki yılın aynı ayına göre % 38,6 artışla 60.732 milyon TL olmuştur. Vergi gelirleri % 37,2 artışla 54.060 milyon TL ye, vergi dışı diğer gelirler % 62,1 artışla 5.011 milyon TL ye yükselmiştir. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri % 32,1 artışla 1.482 milyon TL ye yükselirken, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri % 3,6 azalarak 179 milyon TL ye gerilemiştir(tablo 3). Tablo 3. Bütçe Gelirleri Ocak- Bütçe Gelirleri 43.807 60.732 38,6 441.793 508.583 15,1 Genel Bütçe Gelirleri 42.499 59.071 39,0 425.311 490.098 15,2 Vergi Gelirleri 39.408 54.060 37,2 372.745 419.095 12,4 Vergi Dışı Diğer Gelirler 3.091 5.011 62,1 52.566 71.004 35,1 Özel Bütçeli İdarelerin Öz Gelirleri 1.122 1.482 32,1 13.144 14.746 12,2 Düzen. ve Denet. Kurum. Gelirleri 186 179-3,6 3.337 3.739 12,0 İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 4
2016 yılının Ocak- döneminde bütçe gelirleri bir önceki yılın aynı dönemine % 15,1 artışla 508.583 milyon TL olmuştur. Vergi gelirleri % 12,4 artışla 419.095 milyon TL ye, vergi dışı diğer gelirler % 35,1 artışla 71.004 milyon TL ye yükselmiştir. Özel bütçeli idarelerin öz gelirleri % 12,2 artışla 14.746 milyon TL ye, düzenleyici ve denetleyici kurumların gelirleri % 12,0 artışla 3.739 milyon TL ye yükselmiştir. 2016 yılının ayında bir önceki yılın aynı ayına göre gelir vergisi % 24,3, kurumlar vergisi % 38,0, dahilde alınan katma değer vergisi % 114,2, özel tüketim vergisi % 26,0, banka ve sigorta muameleleri vergisi % 19,3, ithalde alınan katma değer vergisi % 32,6, damga vergisi % 24,2, harçlar % 19,8 artış göstermiştir (Tablo 4, Grafik 2). Tablo 4. Vergi Gelirleri Ocak- Gelir Vergisi 7.531 9.361 24,3 77.639 87.699 13,0 Kurumlar Vergisi 8.091 11.166 38,0 32.767 42.369 29,3 Dahilde Alınan Katma Değer Vergisi 3.497 7.490 114,2 43.830 50.331 14,8 Özel Tüketim Vergisi 9.691 12.207 26,0 95.791 108.664 13,4 Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi 727 867 19,3 8.414 10.106 20,1 İthalde Alınan Katma Değer Vergisi 5.951 7.891 32,6 66.640 67.889 1,9 Damga Vergisi 1.029 1.278 24,2 10.846 12.089 11,5 Harçlar 1.367 1.638 19,8 15.073 15.905 5,5 Diğer 1.524 2.162 41,9 21.745 24.043 10,6 Genel Bütçe Vergi Gelirleri Toplamı 39.408 54.060 37,2 372.745 419.095 12,4 2016 yılı Ocak- döneminde geçen yılın aynı dönemine göre gelir vergisi % 13,0, kurumlar vergisi % 29,3, dahilde alınan katma değer vergisi % 14,8, özel tüketim vergisi % 13,4, banka ve sigorta muameleleri vergisi % 20,1, ithalde alınan katma değer vergisi % 1,9, damga vergisi % 11,5 ve harçlar % 5,5 artmıştır. İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 5
Grafik 2. Vergi Gelirleri (Milyon TL) 110.000 100.000 90.000 80.000 70.000 77.639 95.791 87.699 108.664 66.640 67.889 60.000 50.000 40.000 30.000 20.000 10.000 0 32.767 43.830 50.331 42.369 24.043 21.745 15.073 15.905 8.414 10.846 10.106 12.089 2015 Ocak- 2016 Ocak- Gelir Vergisi Kurumlar Vergisi Dahilde Alınan Katma Değer Vergisi Özel Tüketim Vergisi Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi İthalde Alınan Katma Değer Vergisi Damga Vergisi Harçlar Diğer Bu konuyla ilgili ayrıntılı verilere www.maliye.gov.tr adresinden ulaşabilirsiniz. İktisadi Raporlama ve İstatistik Müdürlüğü Sayfa 6