Hazırlayan: Alaattin AKTAŞ ala.aktas@gmail.com PROJEKSİYON ALTIN İHRACATI ve İRAN: Türkiye normalde altında net ithalatçı bir ülke. Önemsenecek düzeyde altın madenimiz yok ve ihtiyacımızı ithalatla karşılıyoruz. Ama bu yıl birden net ihracatçı konuma geçtik. Hem de ne geçiş İlk beş ayda 2.4 milyar dolarlık altın ithal ederken, ihracatımız ithalatın neredeyse iki katına ulaştı. Beş aylık altın ihracatı 4 milyar doları buldu. Bu ihracat çeşitli ülkelere dağılsaydı, yine çok dikkat çekmeyebilir, üstünde durulmayabilirdi. Ama öyle değildi, altın ihracatının neredeyse tümü İran a yapılıyordu. Özellikle marttan bu yana İran a yapılan altın ihracatı tırmanışa geçmişti. Bu ülkeye martta 480 milyon, nisanda 1.2 milyar, mayısta da 1.4 milyar dolarlık altın satılmış. Böylece üç aylık ihracat 3.1 milyar dolara yaklaşmıştı. Söz konusu üç aydaki toplam altın ihracatı da zaten 3.3 milyar dolardı. Yani ihracatın neredeyse tümü İran a yapılmıştı. Kriz dönemlerinde de çıkıyordu Altın ihracatı bu yıl İran a dönük olarak doruğa tırmandı. İran niye böylesine yüklü miktarda ithalat yapıyor, bu soru- Altın ihracat ve ithalatı (Bin $) 2012 2011 2010 2009 2008 İHRACAT Ocak 217.527 27.316 146.392 956.834 968.654 Şubat 500.974 95.297 163.111 1.635.064 761.058 Mart 588.242 178.708 288.270 908.552 398.847 Nisan 1.271.719 75.456 91.455 133.393 110.728 Mayıs 1.441.747 147.041 849.185 107.266 51.806 Haziran 49.970 227.893 106.365 34.974 Temmuz 85.094 9.744 26.367 36.059 Ağustos 53.473 10.876 25.679 23.472 Eylül 70.566 7.816 117.678 42.911 Ekim 83.887 88.165 59.425 272.269 Kasım 362.370 67.772 78.413 438.554 Aralık 245.675 122.160 486.462 491.778 Altın ihracatı (Milyon $) İRAN A A 2012 Mart 480 2012 Nisan 1.208 2012 Mayıs 1.386 İSVİÇRE YE 2008 Ocak 690 2008 Şubat 385 2009 Ocak 771 2009 Şubat 1.250 2009 Mart 665 2010 Mayıs 695 2012 Şubat 219 Toplam 4.020.208 1.474.853 2.072.842 4.641.500 3.631.109 İTHALAT Ocak 224.052 592.588 26.498 13.679 518.713 Şubat 209.146 311.466 76.656 10.424 396.533 Mart 269.655 186.142 71.302 20.655 35.855 Nisan 569.095 256.200 94.948 34.814 62.191 Mayıs 1.085.269 173.596 39.547 35.091 579.557 Haziran 392.992 63.370 169.683 690.207 Temmuz 726.050 806.694 469.287 346.450 Ağustos 1.177.122 325.423 463.020 1.471.462 Eylül 1.433.801 210.331 117.294 801.963 Ekim 649.094 453.599 213.898 48.426 Kasım 133.074 215.325 52.424 16.937 Aralık 221.715 139.757 32.099 22.741 Toplam 2.357.217 6.253.841 2.523.450 1.632.365 4.991.037 Haziran 2012 k EKONOMİK FORUM 113
ENFLASYON: 4 3 2 1 0-1 12 10 8 6 4 2 nun somut bir yanıtı yok. Kimi görüşlerde dile getirildiği gibi İran rezervinde altının payını artırmaya mı çalışıyor, belli değil. Altın ihracatının, İran ın ödeme sorunları yüzünden mal mukabili yapıldığı da söylenemez; çünkü mal mukabili gerçekleştirilen ihracat neredeyse yok gibi. Mart, nisan ve mayıs aylarındaki altın ihracatının 3 milyar 65 milyon dolarlık kısmı peşin, 9 milyon dolarlık kısmı ise mal mukabili yapılmış. Son dönemdeki altın ihracatı neredeyse tümüyle İran a. Ama Türkiye nin altın ihracatının yoğunlaştığı başka dönemler ve bir başka ülke daha var. Türkiye nin ekonomik krizler yaşadığı ve yurtdışına bir şekilde varlık çıkarmanın istendiği dönemlerde yine altını ama bu kez İsviçre ye ihraç edilen altını görüyoruz. 2008 ve 2009 yılları 2008 in ilk iki ayında İsviçre ye 690 ve 385 milyon dolarlık altın satılıyor. 2009 da rakam daha da büyük. İlk üç ayda sırasıyla 771 milyon, 1 milyar 250 milyon ve 665 milyon dolarlık ihracatlar dikkati çekiyor. İsviçre ye geçen yıl mayıs ve bu yıl şubatta da altın ihraç edildiği görülüyor. Ama bu ihracatları tümüyle normal saymak gerekiyor. Ortada ne kriz var, ne de bu krizden dolayı varlık çıkarma isteği Haziranla birlikte enflasyonda en tehlikeli ayın geride kaldığını söylemek yanlış olmaz. TÜFE de fiyatlar hiçbir ay geçen yılın haziranındaki kadar gerilememişti. Geçen yıl haziranda fiyatlar tam yüzde 1.43 düşmüştü. Bu yüzden geçen yılın haziranı, yaratabileceği olumsuz baz etkisi yüzünden en tehlikeli ay sayılıyordu. Bu yıl haziranda fiyatlar sabit kalsa, geçen yılın yüzde 1.43 ü devreden çıkacağı için yıllık oran hızla yeniden çift haneye doğru yol alacaktı. Ama korkulan olmadı, TÜFE de aylık bazda ikinci en büyük düşüş de bu haziranda gerçekleşti. Tüketici fiyatları haziranda yüzde 0.90 geriledi. Böylece, mayıs sonunda yıllık bazda yüzde 8.28 olan TÜFE, haziran sonunda yüzde 8.87 ye yükseldi. -2 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haz. Tem. Ağus. Eylül Ekim Kas. Ara. 2011 0,41 0,73 0,42 0,87 2,42-1,43-0,41 0,73 0,75 3,27 1,73 0,58 2012 0,56 0,56 0,41 1,52-0,21-0,9 2011 2012 Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haz. Tem. Ağus. Eylül Ekim Kas. Ara. 4,90 4,16 3,99 4,26 7,17 6,24 6,31 6,65 6,15 7,66 9,48 10,45 10,61 10,43 10,43 11,14 8,28 8,87 İkinci yarıdaki baz etkisi 2005-2011 döneminin ikinci yarılarında en yüksek artış yüzde 6.79 ile geçen yıl gerçekleşti. Dolayısıyla bu yüksek oran, bu yıl için ciddi bir avantaj yaratacak. Geçen yılki oranın böylesine yüksek olmasının altında ekim ve kasımdaki yüzde 3.27 ve yüzde 1.73 lük artışlar yatıyor. Bu oranlar, çok büyük ölçüde kurdaki yükselme ve vergilerdeki artışlardan kaynaklanmıştı. Bu yıl, benzeri bir gelişme olasılığı en azından şimdilik yok. nin değerinde dış ilişkilerdeki bozulmaya bağlı bir yükselme olur mu, bu durum kontrol edilemez, önüne geçilemez bir boyuta ulaşır mı, bilinmez. Vergide ise yine şimdilik kaydıyla söylersek, bir artırıma gitme düşüncesi söz konusu değil. Ne var ki, Maliye Bakanlığı sürekli olarak bütçede dikkatli olunması gerekliliğinin altını çiziyor. Vergi gelirleri pek umulan ölçüde artmıyor, hatta bazı vergilerde reel gerileme bile var. Dolayısıyla yılın sonuna doğru sürpriz bir vergi artışı gündeme gelirse bu durum fiyatlar üzerinde ister istemez bir baskı oluşturur. Ama şimdiki tabloda ikinci yarıya ilişkin riskler oldukça sınırlı ve yılın tümündeki TÜFE artışının yüzde 6 larda kalma olasılığı iyice artmış görünüyor. 114 EKONOMİK FORUM l Haziran 2012
BİR BAKIŞTA ÜÇ YILIN EKONOMİK GÖSTERGELERİ ÜFE (% değ.) TÜFE (% değ.) İhracat (Aylık) İthalat (Aylık) Cari denge İç borç stoku (milyar ) İç borç faizi (%) Bütçe geliri (Aylık) (milyon ) Bütçe gideri (Aylık) (milyon ) Reel kur end. (TÜFE ye göre) (2003=100) Aylık Ort. $ ( ) Aylık Ort.Euro ( ) Mevduat DTH (Milyar $) Kredi Tük.kredileri Kredi kartları San.ür.ende.değ. (%) (Arındırılmamış endekse göre) San.ür.ende.değ. (%) (Arındırılmış endekse göre) Protestolu senet (Milyon ) Dış borç öde. (Milyon $) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Tem. Ağus. Eylül Ekim Kasım Aralık 2010 0,58 1,66 1,94 2,35-1,15-0,50-0,16 1,15 0,51 1,21-0,31 1,31 2011 2,36 1,72 1,22 0,61 0,15 0,01-0,03 1,76 1,55 1,60 0,65 1,00 2012 0,38-0,09 0,36 0,08 0,53-1,49 2010 1,85 1,45 0,58 0,60-0,36-0,56-0,48 0,40 1,23 1,83 0,03-0,30 2011 0,41 0,73 0,42 0,87 2,42-1,43-0,41 0,73 0,75 3,27 1,73 0,58 2012 0,56 0,56 0,41 1,52-0,21-0,90 2010 7.829 8.263 9.886 9.396 9.800 9.543 9.565 8.523 8.909 10.963 9.382 11.823 2011 9.551 10.059 11.811 11.873 10.943 11.350 11.860 11.245 10.751 11.907 11.079 12.479 2012 10.354 11.753 13.222 12.649 13.168 2010 11.691 11.782 15.022 14.943 14.726 15.233 16.078 15.434 15.644 17.297 17.135 20.559 2011 16.905 17.520 21.644 20.953 21.107 21.605 21.061 19.679 21.204 19.919 18.649 20.594 2012 17.376 17.720 20.600 19.274 21.752 2010-3.010-2.120-4.186-4.260-2.851-3.321-3.467-2.926-3.738-3.292-5.933-7.539 2011-6.019-6.037-9.554-7.661-7.862-7.612-5.529-4.021-6.364-4.500-5.436-6.641 2012-5.743-4.265-6.245-4.956 2010 335,9 339,4 340,7 343,2 340,5 343,1 345,2 347,3 347,8 347,8 350,8 352,8 2011 353,3 357,5 359,9 362,0 362,7 362,7 363,9 366,6 366,6 368,0 366,4 368,8 2012 372,2 377,0 375,2 374,7 375,9 2010 8,8 8,5 8,7 9,1 9,7 9,1 8,4 8,4 8,1 7,7 7,9 8,0 2011 7,7 8,7 9,0 9,0 8,8 9,1 9,1 8,9 8,1 8,4 10,5 10,3 2012 10,5 9,4 9,6 9,6 9,5 2010 19.525 20.019 17.488 20.718 24.866 18.448 21.729 26.252 18.493 19.368 25.375 21.747 2011 23.499 24.556 20.674 23.523 27.133 26.686 20.714 32.256 22.061 22.633 29.032 23.096 2012 28.087 27.518 21.813 29.131 30.826 2010 22.646 22.290 23.436 25.173 19.054 23.894 23.775 23.163 25.395 21.203 25.740 37.858 2011 22.494 23.568 26.792 22.467 24.298 23.597 24.226 29.495 23.932 24.574 26.886 40.974 2012 26.347 30.159 27.344 27.719 26.239 2010 122,88 124,27 123,16 127,55 128,36 127,64 125,85 127,21 128,65 131,35 131,22 125,71 2011 121,26 117,35 115,87 118,34 117,25 113,30 109,39 103,51 104,91 106,57 110,49 109,48 2012 112,48 115,91 114,27 115,94 116,61 2010 1,4663 1,5056 1,5283 1,4879 1,5348 1,5703 1,5363 1,5016 1,4889 1,4185 1,4295 1,5131 2011 1,5538 1,5828 1,5747 1,5156 1,5642 1,5940 1,6467 1,7442 1,7865 1,8271 1,8038 1,8589 2012 1,8389 1,7511 1,7793 1,7798 1,7970 2010 2,0973 2,0639 2,0755 1,9994 1,9395 1,9181 1,9561 1,9418 1,9438 1,9702 1,9626 1,9993 2011 2,0738 2,1597 2,2026 2,1869 2,2489 2,2934 2,3528 2,4998 2,4636 2,4990 2,4469 2,4522 2012 2,3723 2,3146 2,3504 2,3432 2,3052 2010 303,2 316,0 320,1 316,3 328,4 341,7 343,1 343,4 344,7 349,6 355,9 1.691,1 2011 378,1 388,2 394,8 394,7 408,9 411,2 415,2 421,7 414,5 408,0 409,7-2.610,0 2012 416,7 412,3 416,5 420,9 419,4 2010 100,1 95,1 95,4 99,6 90,9 91,0 97,3 98,9 105,7 108,8 105,3 380,5 2011 97,3 100,3 106,0 108,3 104,0 104,0 102,5 100,7 98,0 103,8 100,3 417,3 2012 105,1 107,9 106,6 108,6 106,0 2010 295,6 307,2 313,6 324,8 336,4 346,6 358,5 365,1 370,4 385,6 397,8 100,2 2011 429,0 442,5 452,0 467,4 485,2 499,0 514,6 534,0 544,6 545,3 552,0 100,6 2012 562,6 564,8 581,9 590,2 601,3 2010 91,6 93,5 95,8 99,4 101,9 104,8 107,8 110,3 112,7 116,5 119,3 423,5 2011 127,3 130,5 134,4 140,3 144,6 149,7 152,7 154,8 157,0 159,3 159,8 565,6 2012 162,1 162,9 165,3 167,0 169,1 2010 35,7 35,7 35,9 37,3 37,9 38,5 39,8 39,7 40,8 41,5 41,8 124,9 2011 42,9 43,4 43,1 45,1 46,3 47,6 49,8 49,9 51,8 52,1 52,3 162,1 2012 53,9 54,7 56,5 57,5 58,6 2010 12,8 17,6 21,4 16,9 14,9 10,0 8,8 10,8 10,4 9,9 9,4 43,2 2011 19,2 14,0 10,6 8,9 8,2 7,0 7,0 3,8 12,1 7,5 8,5 53,9 2012 1,5 4,4 2,4 1,8 2010 16,9 17,7 17,9 17,2 14,4 10,2 9,0 14,4 13,1 13,0 8,6 75,6 2011 19,0 14,1 10,8 9,1 5,2 7,1 10,0 3,8 6,0 7,5 5,3 75,5 2012-1,3 1,6 2,5 4,5 2010 600,8 413,7 489,7 463,8 430,8 473,1 557,8 467,2 476,5 430,9 442,9 521,8 2011 419,9 326,3 380,4 368,0 362,1 369,3 384,4 395,0 458,2 474,6 479,1 485,0 2012 494,2 430,0 414,0 467,0 510,6 2010 776 2.090 1.007 878 590 2.315 884 543 1.182 622 999 1.443 2011 1.743 1.024 1.094 910 899 1.614 823 1.235 962 583 1.067 869 2012 1.756 1.121 840 676 1.263 Haziran 2012 k EKONOMİK FORUM 115
GSYH (yüzde değişim) 2012 2011 2010 Birinci çeyrek 3,2 11,9 12,6 İkinci çeyrek 9,1 10,4 Üçüncü çeyrek 8,4 5,3 Dördüncü çeyrek 5,2 9,3 Yıllık 8,5 9,2 Fiyatlar (yüzde değişim) 2012 2011 2012 2011 ÜFE TÜFE.Haziran -1,49 0,01.Haziran -0,90-1,43.Altı aylık -0,24 6,21.Altı aylık 1,95 3,43.Yıllık 6,44 10,19.Yıllık 8,87 6,24.Yıllık ortalama 10,24 9,42.Yıllık ortalama 8,89 6,47 Dış Ticaret (Milyon $) Mayıs. İhracat 13.168 10.943 20,33. İthalat 21.752 21.107 3,06. Açık -8.584-10.164-15,55.İhracat/ithalat (%) 60,5 51,8 Ocak-Mayıs. İhracat 61.146 54.238 12,74. İthalat 96.722 98.130-1,43. Açık -35.576-43.892-18,95.İhracat/ithalat (%) 63,2 55,3 Mayıs itibariyle yıllık. İhracat 141.816 122.945 15,35. İthalat 239.433 215.509 11,10. Açık -97.617-92.564 5,46.İhracat/ithalat (%) 59,2 57,0 Cari İşlemler Dengesi (Milyon $) (Ocak-Nisan) 2012 2011 Fark Değ.(%) CARİ İŞLEMLER DENGESİ -21.209-29.271-8.060-27,5 Döviz geliri 61.910 56.412 5.498 9,7. İhracat 50.889 45.591 5.298 11,6. Turizm 4.106 4.415-309 -7,0. Faiz 565 304 261 85,9. Diğer 6.350 6.102 248 4,1 Döviz gideri -83.119-85.681-2.562-3,0. İthalat -72.861-74.089-1.228-1,7. Turizm -1.117-1.616-499 -30,9. Faiz -1.825-1.493 332 22,2. Diğer -7.316-8.483-1.167-13,8 Nisan itibariyle yıllık -69.176-62.338 6.838 11,0 Merkez Bankası Döviz Rezervi (Milyon $) 22/06/2012 24/06/2011 Değişim (%) TOPLAM 94.677 98.102-3,49.Döviz rezervi 82.406 92.745-11,15.Altın 12.271 5.357 129,06 Merkezi Yönetim Bütçesi (Milyon ) (Ocak-Mayıs). Gelir 137.375 119.385 15,07. Harcama 137.807 119.618 15,21. Denge -432-233 85,41. Faiz dışı denge 23.946 20.641 16,01 Reel Kur Endeksi (2003=100) (TÜFE ye göre) Mayıs 05 110,09 Mayıs 09 115,20 Mayıs 06 111,92 Mayıs 10 128,36 Mayıs 07 120,47 Mayıs 11 117,25 Mayıs 08 122,41 Mayıs 12 116,61 Mevduat Bankaları Kredileri (Bin ) TOPLAM 601.346.284 488.149.271 23,19 Yurtiçi krediler 598.314.604 485.195.982 23,31. krediler 463.550.141 381.145.393 21,62.Yabancı para krediler 134.764.463 104.050.589 29,52 Yurtdışı krediler 3.031.680 2.953.289 2,65 Repo Hacmi (Bin ) 18/05/2012 27/05/2011 Değ. (%). Müşterilerle yapılan 1.539.515 2.932.462-47,50. Mali kuruluşlar arasında yapılan 28.658.032 23.009.328 24,55 İç Borç Stoku Mevduatın Vade Dağılımı (Bin ) Mayıs sonu 375,9 362,6 3,67 Yurtiçindekilerin toplam mevduatı (Bin ) TOPLAM 419.447.918 408.925.295 2,57. Vadesiz 62.112.945 64.256.654-3,34. Vadeli 357.334.973 344.668.641 3,67 Bankalara göre. Kamu 162.806.489 177.110.229-8,08. Özel 199.885.168 179.994.858 11,05. Yabancı 56.756.261 51.820.208 9,53 Yurtiçi Yerleşiklere Ait DTH (Milyon $) TOPLAM 106.046 104.011 1,96. ABD Doları 62.578 61.793 1,27. Euro 33.161 28.301 17,17 (Dolar karşılığı) 41.563 40.260 3,24.Diğer dövizler (dolar karşılığı) 1.905 1.957-2,70 a- mevduat 439.719.788 428.421.482 2,64. Vadesiz ve yedi gün ihbarlı 64.429.357 64.697.552-0,41. Bir ay 53.664.235 65.031.634-17,48. Üç ay 275.515.100 246.294.704 11,86. Altı ay 34.603.386 41.253.164-16,12. Bir yıl ve daha uzun 11.507.710 11.144.428 3,26 b-yabancı para mevduat 234.854.749 182.304.435 28,83. Vadesiz ve yedi gün ihbarlı 46.957.866 31.296.355 50,04. Bir ay 36.910.949 39.427.284-6,38. Üç ay 113.865.467 84.115.732 35,37. Altı ay 16.325.506 10.426.841 56,57. Bir yıl ve daha uzun 20.794.961 17.038.223 22,05 Tüketici Kredileri ve Kredi Kartları (Bin ) 22/06/2012 24/06/2011 Değ.(%) TOPLAM 231.650.220 197.343.376 17,38. Tüketici kredileri 171.349.415 149.718.745 14,45 Konut 72.518.658 66.330.397 9,33 Taşıt 7.016.861 6.104.499 14,95 Diğer 91.813.896 77.283.849 18,80.Kredi kartları 60.300.805 47.624.631 26,62 Tasfiye olunacak. Tüketici kredileri 3.567.971 3.193.454 11,73. Kredi kartları 3.603.446 3.663.731-1,65 116 EKONOMİK FORUM l Haziran 2012
En Yüksek Faiz Oranları (25 Haziran 2012 itibariyle) mevduata 3,00-20,00 4,00-20,00 5,00-18,00 5,00-18,00 Para Arzı (Bin ) M1 140.811.191 136.374.540 3,25 DOLAŞIMDAKİ PARA 49.847.020 49.471.742 0,76 Dolaşıma Çıkan Banknot + Madeni Para 56.146.979 54.780.832 2,49 Banka Kasaları (-) 6.299.959 5.309.090 18,66 VADESİZ MEVDUAT ( ) 59.803.716 58.634.377 1,99 Mevduat Bankaları 55.591.167 54.420.426 2,15 Katılım Bankaları 4.192.895 4.196.206-0,08 TCMB 19.654 17.745 10,76 VADESİZ MEVDUAT (YP) 31.160.454 28.268.421 10,23 Mevduat Bankaları 28.941.640 26.513.902 9,16 Katılım Bankaları 2.181.054 1.703.649 28,02 TCMB 37.761 50.870-25,77 M2 671.968.075 628.282.988 6,95 VADELİ MEVDUAT ( ) 367.238.386 355.119.822 3,41 Mevduat Bankaları 347.705.330 336.019.752 3,48 Katılım Bankaları 19.533.056 19.100.070 2,27 TCMB - - VADELİ MEVDUAT (YP) 163.918.498 136.788.626 19,83 Mevduat Bankaları 152.685.886 128.725.899 18,61 Katılım Bankaları 11.232.612 8.062.727 39,32 TCMB - - M3 713.461.608 662.827.013 7,64 REPO 5.329.408 4.881.387 9,18 PARA PİYASASI FONLARI (B TİPİ LİKİT FONLAR) 20.095.603 23.724.505-15,30 İHRAÇ EDİLEN MENKUL DEĞERLER 16.068.522 5.938.133 170,60 Tüketici Güven Endeksi Mayıs 12 Nisan 12 Değ.(%) TÜKETİCİ GÜVEN ENDEKSİ 92,1 91,1 1,1.Satın alma gücü (mevcut dönem) 87,4 85,9 1,7.Satın alma gücü (gelecek dönem) 89,7 89,1 0,7.Genel ekonomik durum(gelecek dönem) 91,0 89,8 1,3.İş bulma olanakları (gelecek dönem) 94,4 94,1 0,3.Mevcut dönemin dayanıklı tüketim malları satın almak için uygunluğu 98,1 96,8 1,3 İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı (Yüzde) 2012 2011.Haziran 74,6 76,7 Sanayi Üretimi Değişimi (%) Nisan 2012 Nisan 2011.Arındırılmamış endekse göre (yıllık) 1,8 8,3.Takvim etkisinden arındırılmış endekse göre (yıllık) 4,5 8,4.Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endekse göre (bir önceki aya göre) 1,0-0,6 Yatırım Teşvikleri Belgeleri (Bin ) (Ocak-Mayıs). Tarım 299.443 1.019.466-70,63. Madencilik 541.715 880.197-38,46. Enerji 5.656.618 12.809.729-55,84. İmalat 5.982.625 6.616.623-9,58. Hizmetler 5.943.356 4.959.572 19,84 Toplam 18.423.757 26.285.586-29,91 Turist Sayısı ABD Doları mevduata Euro mevduata Ocak-Mayıs 8.841.386 9.246.857-4,38 Şirket Kuruluşları (Ocak-Mayıs). Kurulan 18.986 25.041-24,18. Kapanan 5.614 5.819-3,52 İnşaat Ruhsatı ve Yapı Kullanma İzin Belgesi Daire sayısı (1. Çeyrek). Ruhsat 116.684 111.150 4,98. Yapı kullanma izin belgesi 109.488 106.487 2,82 Protestolu Senetler (Ocak-Mayıs). Adet 401.541 353.740 13,51. Tutar (Bin ) 2.315.752 1.856.675 24,73 Dış Borç Anapara ve Faiz Ödemesi (Milyon $) (Ocak-Mayıs) Toplam 5.657 5.671-0,25. Kamu 4.381 4.581-4,37. Merkez Bankası 106 109-2,75. IMF'ye ödemeler 1.170 981 19,27 İşsizlik Verileri (Bin Kişi) Mart 12 Şubat 12 Mart 11.15 ve daha yukarı yaştaki nüfus 54.438 54.365 53.242.İşgücü durumu 26.431 26.058 26.103 İstihdam edilenler 23.817 23.338 23.286 İşsizler 2.615 2.721 2.816.İşsizlik oranı (%) 9,9 10,4 10,8.Tarım dışı işsizlik oranı (%) 12,1 12,7 13,4.Genç nüfusta işsizlik oranı (%) 17,4 18,3 19,3 DIŞ BORÇ STOKU (Milyon $) 2012 1.Ç. 2011 2010 2009 2008 Türkiye brüt dış borç stoku (toplam) 318.247 306.551 292.281 269.566 281.389 Kısa 90.242 83.823 77.469 49.045 52.527 Uzun 228.005 222.729 214.812 220.521 228.862 Kamu sektörü (toplam) 100.911 94.099 88.976 83.464 78.288 Kısa 10.683 7.013 4.290 3.598 3.248 Uzun 90.228 87.086 84.686 79.866 75.040 TCMB (toplam) 9.694 9.699 11.827 13.305 14.066 Kısa 1.275 1.269 1.576 1.776 1.874 Uzun 8.419 8.430 10.251 11.529 12.192 Özel sektör (toplam) 207.642 202.754 191.478 172.797 189.035 Kısa 78.284 75.541 71.603 43.671 47.405 Uzun 129.358 127.213 119.875 129.126 141.630 ÖNCEKİ DÖNEME GÖRE FARK (Milyon Dolar) Türkiye brüt dış borç stoku (toplam) 11.695 14.271 22.715-11.823 30.971 Kısa 6.419 6.354 28.424-3.482 9.375 Uzun 5.276 7.917-5.709-8.341 21.596 Kamu sektörü (toplam) 6.812 5.123 5.512 5.176 4.763 Kısa 3.670 2.723 692 350 1.085 Uzun 3.142 2.400 4.820 4.826 3.678 TCMB (toplam) -5-2.128-1.478-761 -1.735 Kısa 6-307 -200-98 -408 Uzun -11-1.821-1.278-663 -1.327 Özel sektör (toplam) 4.888 11.276 18.681-16.238 11.276 Kısa 2.743 3.938 27.932-3.734 8.698 Uzun 2.145 7.338-9.251-12.504 19.245 ÖNCEKİ DÖNEME GÖRE DEĞİŞİM (Yüzde) Türkiye brüt dış borç stoku (toplam) 3,8 4,9 8,4-4,2 12,4 Kısa 7,7 8,2 58,0-6,6 21,7 Uzun 2,4 3,7-2,6-3,6 10,4 Kamu sektörü (toplam) 7,2 5,8 6,6 6,6 6,5 Kısa 52,3 63,5 19,2 10,8 50,2 Uzun 3,6 2,8 6,0 6,4 5,2 TCMB (toplam) 0,0-18,0-11,1-5,4-11,0 Kısa 0,5-19,5-11,3-5,2-17,9 Uzun -0,1-17,8-11,1-5,4-9,8 Özel sektör (toplam) 2,4 5,9 10,8-8,6 5,9 Kısa 3,6 5,5 64,0-7,9 22,5 Uzun 1,7 6,1-7,2-8,8 15,7 Haziran 2012 k EKONOMİK FORUM 117