TEDARİK ZİNCİRİ YÖNETİMİ Tedarik Zinciri Temel Kavramlar Arş.Gör. Duran GÜLER Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü
Tedarik İşletmelerin ihtiyacı olan girdilerin (hammadde, malzeme, parçalar, donanım, bitmiş ya da yarı bitmiş ürünler vb.) sağlanmasına yönelik bir süreç, faaliyet ya da sorumlulukları ifade etmektedir.
Tedarik Zinciri Ürünlerin ya da hizmetlerin üretim ve tesliminde yer alan birçok bağımsız birim/bölüm ya da organizasyondan ve bu birim/bölüm ya da organizasyonların tesisleri, fonksiyonları ve faaliyetlerinden oluşan bir zincirdir.
Tedarik Zinciri Örneği
Tedarik Zinciri Süreci
Üretim Planlama ve Stok Kontrol Süreci Bu süreç imalat ve depolama alt süreçlerini ve onların ara yüzlerini kapsamına alır. Daha spesifik olarak, üretim planlama, tüm imalat sürecinin tasarım ve yönetimi olarak tanımlanır.
Dağıtım ve Lojistik Süreci Ürünlerin depolardan perakendecilere doğru nasıl aktarılacağını ve teslim edileceğini belirler. Ürünler perakendecilere doğrudan aktarılabileceği gibi önce dağıtım tesislerine daha sonra sırayla perakendecilere taşınabilir. Bu süreç envanter düzenleme, taşıma ve nihai ürünün tesliminin yönetimini kapsar.
Tedarik Zinciri Gelişim Aşamaları o Depolama ve Nakliye o Toplam Maliyet Yönetimi o Bütünleşik Lojistik Yönetimi o Tedarik Zinciri Yönetimi o E-Tedarik Zinciri Yönetimi
Tedarik Zinciri Temel Alanları Üretim Envanter Konum Taşıma Bilgi Bu alanlarıın her birindeki yeterlilik (talebi karşılayabilme) ve doğru bileşimi tedarik zincirinde; belli bir sürede fabrikanın işleyebileceği üretim miktarını artırırken eş zamanlı olarak stoklama ve işletim harcamalarını azaltır.
Üretim Hangi ürün, nasıl ve ne zaman üretilmeli? Fabrikaların Kurulum Yaklaşımları 1. Ürün odaklı yaklaşım 2. İşlevsel odaklı yaklaşım
Üretim Depolama Yaklaşımları 1. Stok izleme tanımlama yönlü depolama 2. Parti depolama 3. Çapraz yükleme
Envanter Ne kadar üretilmeli, ne kadar depolanmalı? Dönem Envanteri Emniyet Stoğu Mevsimlik Envanter
Taşıma Ürün hareketleri ne şekilde ve ne zaman yapılmalı? Gemi Tren Boru hattı Kamyon Uçak Elektronik taşımacılık
Konum Faaliyetin en iyi yapılacağı yer neresi?
Bilgi Tedarik Zinciri bileşenlerine ilişkin karar almada temel unsur. Bilginin Kullanım Amaçları - Diğer dört tedarik zinciri unsurunun işlemesiyle ilgili günlük faaliyetlerin koordinasyonu - Gelecek taleplerin tahmini ve karşılanması için tahmin ve planlama yapılması
Tedarik Zincirinde Yer Alan Katılımcılar Tedarikçinin tedarikçisi / nihai tedarikçi Müşterinin müşterisi / nihai müşteri Zincirdeki tüm işletmeye servis sağlayan işletmeler + dağıtıcılar (distribütörler) / toptancılar, perakendeciler ve endüstriyel ve nihai tüketiciler zinciri oluştururlar.
Basit Tedarik Zinciri
Genişletilmiş Tedarik Zinciri
Üreticiler Üreticiler ya da imalatçılar, mal/hizmet üreten işletmelerdir. Hammadde üreticileri ve nihai ürünlerin üreticileri de bu gruba girer
Dağıtıcılar (Distribütörler) Üreticilerden toptan olarak mal/hizmet alırlar ve müşterilere ilgili ürün hattından ulaştırırlar. Dağıtıcılar aynı zamanda toptancı olarak da bilinirler. Diğer işletmelere satış yaparlar ve bireysel müşterinin aldığından daha çok miktarda ürün alır ve satarlar.
Perakendeciler Ürün stoklar ve nihai tüketicilere küçük miktarlarda satış yaparlar. Perakendeciler aynı zamanda tercih ve talepleri yakından izler.
Müşteriler Bir ürünü fiilen satın alıp, zincirdeki taraflar için kazanç yaratır. Ancak, nihai müşteri gibi bir işletme de müşteri olup ürün satın alabilir ve onu başka bir ürün üretmek ya da yeniden satmak üzere kullanabilir.
Hizmet Sağlayıcılar Bu işletmeler, üreticilere, dağıtıcılara, perakendecilere ve müşterilere hizmet sağlarlar. Hizmet sağlayan işletmeler, özel bilirkişilik/uzmanlık desteği verirler ve tedarik zinciri içerisinde gerek duyulan faaliyetle ile ilgili beceri birikimine sahiptirler.