EVRİM VE FOSİL KANITLAR http://www.eplantscience.com/index/general_zoology/images/images22/fig002.jpg Prof.Dr. Atike NAZİK Ç.Ü. Jeoloji Mühendisliği
OMURGALILAR http://www.senescence.info/vertebrates.jpg
MEMELİ EVRİMİ Memeliler Permiyen de, Therapsid reptillerden evrimlenmiştir
Memeliler Permiyen de, Therapsid reptillerden evrimlenmiştir.
Memeliler Permiyen de, Therapsid reptillerden evrimlenmiştir.
Memeliler Permiyen de, Therapsid reptillerden evrimlenmiştir. Permian Therapsid Triassic İlkel Memeli Kretase Memeli
Nesli sönmüş Synapsid leri memelilerle karşılaştırırsak, farklarının çok az olduğunu görürüz. Memelilerin en önemli özellikleri -Yavrularını canlı doğurur (yumurta bırakan Monotremata hariç - Tek delikliler (Latince: Monotremata memeliler sınıfına ait bir takım.) -Vücudu tüylerle kaplı -Sıcak kanlı -Dişleri premoler ve moler şeklinde özelleşmiş, -Alt çenede dentale kemiği ile ikincil eklemin varlığıdır.
Primitive Pelycosaur Therapsid Lycaenops (Memeli benzeri Reptil)
Mesozoyik Therapsid leri
İLKEL MEMELİLER Memeliler ilk kez Geç Triyas da ortaya çıkmış ve dinozorlarla birlikte aynı ekolojik bölgelerde yaşamlarını sürdürmüştür. Triyas ve Jura memelileri fare boyutunda ve böcekle beslenen formlardır (örg., Adelobasileus Triyas, Triconodon ve Hadrocodium Jura, Sinoconodon Jura).
İLKEL MEMELİLER
Memeliler, dinozorların Kretase de ortadan kalkmasıyla birlikte Senozoyik te büyük bir evrimsel patlama göstermiş ve dinozorların boşalttıkları ekolojik bölgelere hızlı bir şekilde yayılarak en fazla evrimlenen grubu oluşturmuştur. İlk plasentalı fosili olarak bilinen Eomaia (Yunanca ilk ana) 125 milyon yıl öncesi (Kretase) yaşamış ve Asya da bulunmuştur. http://mamidd.altervista.org/sito%20di%20eomaia%20scansoria.jpg
İlk plasentalı fosil http://www.kennislink.nl/upload/77882_276_1020073980332-eomaia_groot.jpg http://goodheartextremescience.files.wordpress.com/2010/08/eomaia-scansoria-andfossil.jpg?w=640 Eomaia scansoria, Erken Kretase, Yixian - Çin
Eomaia scansoria nın Filojenezi NATURE VOL 416 25 APRIL 2002
Ön ve Arka ayakların yapısı : İlkel memeliler
İlkel Memeliler Jeholodens jenkinsi Yixian Formasyonu, (Erken Kretase), Liaoning Provensi, Çin Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Mammalia Order: Triconodonta Family: Triconodontidae Genus: Jeholodens
http://www.nature.com/nature/journal/v398/n6725/fig_tab/398326a0_f1.html Jeholodens jenkinsi, Erken Kretase, Çin
Fruitafossor windscheffeli Geç Jura, Kingdom: Animalia Phylum: Class: Family: Genus: Species: Chordata Mammalia Fruitafossoridae Fruitafossor Luo and Wible, 2005 F. windscheffeli Kimmerisiyen/Geç Jura, karasal çamurtaşı,morrison Formasyonu,Kolorado.
Fruitafossor windscheffeli, Geç Jura http://www.geologischevereniging.nl/geonieuws/images/586a.jpg
Hadrocodium, Kafatası, Geç Jura, Çin Kingdom: Animalia Phylum: Chordata (unranked) Mammaliaformes Genus: Hadrocodium http://news.bbcimg.co.uk/media/images/52823000/jpg/_52823898_32299_web.jpg http://www.bbc.co.uk/nature/13448202
Pelycosauria dişleri therapsid reptillere köken olmuştur. Therapsid lerin bir kısmı Permiyen den Triyas a kadar devam eden, yavaş ilerleyen bir evrim sürecinde, çeşitli evrimsel aşamalar geçirerek memelilere kadar uzanır. Bu evrimin carnivor (et yiyicilerde) tam olarak gerçekleşmesi 75 milyon yıl içinde olmuştur. Daha sonra ortaya çıkan herbivor (ot yiyici) diş sisteminin kökeni et yiyici diş yapısıdır. Omnivor (karışık beslenme) ikisi arasında ara bir diş yapısıdır. DİŞLER Sıcak kanlı hayvanlar gerekli vücut ısısını sağlamak için daha çok besine ve dolayısıyla sindirim için gerekli besinin hazırlanması için özelleşmiş dişlere sahiptir. Memeli dişlerinin kökeni reptillerden Permiyen yaşlı Pelycosauria ordosuna kadar uzanır. Bu dişler konik biçimlidir, ancak üst çenede kanin (köpek) dişi diğer dişlerden daha belirgindir. Diş sayısı fazladır.
Pelycosauria dişleri therapsid reptillere köken olmuştur
Memeli diş ve çene yapısının evrimi
İlk memeliler sürüngenler gibi konik dişlere, küçük bir beyne ve her üyede beş parmağa sahipti. Tabanları ile yürüyorlardı. Tersiyer boyunca buğdaygillerin evrimleşmesi dolayısıyla, bunlarla beslenen memeli hayvanların vücut yapılarında da değişiklikler meydana gelmiştir. Beyinlerinin hacmi artmış, ayak şekilleri ve yere basışları değişmiş, diş şekilleri tritüberküler ve kadritüberkülere artmıştır.
Triconodont Jura yaşlı memelilerde (örg.,triconodonta) görülen diş yapısı. Daha ileri bir aşamada yanlardaki tüberküller üst dişlerde dışa doğru, alt dişlerde içe doğru kayar ve üçgen bir diş yapısı olur. Jura yaşlı Symmetrodonta larda görülen diş yapısı. İç kısma yeni tüberküllerin eklenmesiyle dişin yüzeyi genişler (Pantothere dişleri). Arundelconodon hottoni Fosil Triconodont
Gelişmiş formlarda görülen tribosfenik dişler ilk kez Kretase de ortaya çıkar. Günümüzde yaşayan plesantalıların ve Marsupiallerin dişleri tribosfenik dişlerin çok az özelleşmiş şeklidir. Memeli dişleri üçgen diş yapısının dış kısmına dördüncü bir tüberkülün eklenmesiyle dörtgen bir yapı kazanır.
Dişler paleontologların en fazla inceledikleri objelerdir. Bunların değişik tipleri ordo, aile, cins ve hatta tür tayininde anahtar rol oynar. Diş esas olarak iki kısımdan yapılıdır (taç ve kök kısmı). Boyun kısmı bu iki kısmı birbirinden ayırır. Dişin üst kısmı tamamen hidrosiapatitden yapılı mine, onun iç kısmında %70 hidroksiapatit ve %30 organik maddeden yapılı dentin ve kök kısmında dentini kuşatan semandan yapılıdır.
Dişin kısımları 1. Taç 2. Mine 3. Dentin 4. kök
Memeli diş karekterleri http://images.affiliateddentists.com/2013/08/teeth_types.jpg
KAYNAKLAR Serdar Mayda, Memelilerin Evrimi, http://www1.appstate.edu/~hagemansj/course WebFiles/Mammals/Mammals2.html