KRİZ YÖNETİMİNDE YAPILMASI GEREKENLER
Öncelikle mevcut durum (gerek dış, gerekse şirket içi faktörler) iyi analiz edilerek şu an neredeyiz sorusu net bir şekilde cevaplanmalıdır. Burada ekonomik faktörler, sektörün durumu, mevcut pazar ve diğer dış faktörler iyi analiz edilmelidir. Ayrıca şirket içi analiz yapılarak şirketin mevcut durum karşısındaki güçlü ve zayıf yönleri ortaya konmalıdır. Bununla birlikte şirket için fırsat ve tehditler ortaya konmalı ve krizi fırsata dönüştürecek tedbirler uygulamaya alınmalıdır. Aslında burada söylemek istediğimiz, stratejinin ve planların gözden geçirilmesi ve gereken revizyonların yapılmasıdır.
ŞİRKET İÇİ VE DIŞI FAKTÖRLERİN ANALİZİ Öncelikle mevcut durum (gerek dış, gerekse şirket içi faktörler) iyi analiz edilerek şu an neredeyiz sorusu net bir şekilde cevaplanmalıdır. Burada ekonomik faktörler, sektörün durumu, mevcut pazar ve diğer dış faktörler iyi analiz edilmelidir. Ayrıca şirket içi analiz yapılarak şirketin mevcut durum karşısındaki güçlü ve zayıf yönleri ortaya konmalıdır. Bununla birlikte şirket için fırsat ve tehditler ortaya konmalı ve krizi fırsata dönüştürecek tedbirler uygulamaya alınmalıdır.
Aslında burada söylemek istediğimiz, stratejinin ve planların gözden geçirilmesi ve gereken revizyonların yapılmasıdır. Ekonomik değişim ve yaşanan krizlerin bazı müşteri ihtiyaçlarını da değiştirmesi çok doğaldır. Dolayısıyla şirketler mevcut ve potansiyel müşterilerinin ihtiyaçlarını iyi gözlemlemeli ve buna yönelik gerekli değişimleri yapmalıdır. İç pazardaki daralma nedeniyle ihracat imkanları sonuna kadar zorlanmalıdır.
Artan rekabet ortamında "operasyonel verimlilik" çok önemli bir unsur olmakla birlikte, kriz zamanlarında olmazsa olmaz bir koşul haline gelmektedir. Verimliliği artırıp, tasarruf sağlayacak önemler derhal uygulamaya alınmalıdır. Tasarruf deyince sadece eleman çıkarmak akla gelmemelidir. İş süreçleri verimli hale getirilmeli ve teknolojinin daha etkin kullanımı gündeme alınmalıdır. Stok yönetiminde yapılacak iyileşmelerin bile önemli tasarruflar sağladığını gözardı etmemek gerekir.
Kriz ortamında nakit yönetimi daha kritik hale gelecektir. Nakit yönetimi çok daha yakından takip edilip, etkinliğini artırma yoluna gidilmelidir. Enflasyonun yüksek olduğu durumlarda tarihsel bazda hazırlanan mali tablolar gerçek mali durumu yansıtmamaktadır. Bu da hatalı kararların verilmesine sebep olur. Şirketler mutlaka enflasyon muhasebesi uygulamalıdır. Yüksek enflasyonun önemli sonuçlarından biri de adaletsiz bir vergi yapısının ortaya çıkmasıdır. Dolayısıyla, vergi planlaması yapılması da önemli tedbirlerinden biri olacaktır.
İNSAN KAYNAKLARI Başarı için insan unsuru ve özellikle ekip çalışması çok önemlidir. İnsanlar işimi kaybeder miyim endişesinde değil, şirket'e nasıl değer katarım konusuna odaklanmalıdır. Motivasyon üst düzeyde tutulmalı, ekip çalışması ve başarı için herkesin efor sarfetmesi gerektiği özellikle vurgulanmalıdır. Fedakarlık gerekirse de bu eşit ve adilane paylaşılmalıdır. Herşeyin ötesinde unutulmamalıdır ki krizin getirdiği durgunluk yerini mutlaka yükselen bir ekonomiye bırakacaktır.
Kriz sonrası duruma hazır olmak ve gelecek talebe cevap verebilmek rekabet avantajı yaratmada en önemli unsurlardan biri olacaktır. Herşeyin tamamını durdurmak yapılacak en büyük hatalardan biri olabilir. Bünyenin kaldırdığı ölçüde yatırım imkanlarını zorlamak veya neye yatırım yapacağını da iyi belirlemek gerekir. Atıl kapasitenin olduğu sektörlerde birleşmeye giderek krizi atlatmak alınacak en önemli tedbirlerden biridir. Artık Türk işadamları şimdiye kadar çok sıcak bakmadıkları birleşme fikrine daha olumlu yaklaşmak durumundadır.
Krizler örgütlerin ve toplumların yaşamında karşılaşılabilecek kaotik durumlardır ve karmaşa yaratırlar. Kriz olasılığını bütünüyle engelleyecek bir yöntem de yoktur. Söz konusu olan bir doğal felaket olunca bunu önceden bilmek ve sonuçlarını kestirebilmek en azından günümüz için olanaksızdır. Yapılması gereken krize ve onun yaratacağı sonuçlara önceden hazır olmak, gerekli önlemleri almak, erken uyarı sistemleri geliştirmek ve krizin yarattığı kaotik durumu başarıyla yönetmek, krizi en az hasarla atlatmaktır. Kriz Yönetimi sürecinde yöneticiler belirli yeteneklere sahip olmalıdırlar.
Kriz yönetiminde yöneticilerin sahip olmaları gereken yeterlikler şöyle sıralanabilir: 1. Kriz sinyallerini alabilme. 2. Krize hazırlanma ve korunabilme. 3. Kriz yönetimi sürecinde etkili karar verebilme. 4. Kriz yönetimi sürecinde otoriteyi kullanabilme. 5. Kriz yönetimi sürecini planlayabilme. 6. Kriz yönetimi sürecini örgütleyebilme. 7. Kriz yönetimi sürecinde iletişim sağlayabilme.
8. Kriz yönetimi sürecinde eşgüdüm sağlayabilme. 9. Kriz yönetimi sürecini denetim altına alabilme. 10. Normal duruma geçişi sağlayabilme. 11. Kriz yönetimi sürecinde öğrenme ve değerlendirme. Bunların yanısıra söylenebilecek en önemli şeylerden birisi de yaşanılan krizden ders almasını bilmektir. Böylece gelecekte olası kriz durumlarına daha hazırlıklı olunur ve geleceğe yönelik sağlıklı planlar yapılabilir.