10 YILLIK TECRÜBENİN ARDINDAN YENİ ELEKTRİK PİYASASI KANUNU TASARISI TARİFELER DAİRE BAŞKANLIĞI Deniz Daştan Enerji Uzmanı Ankara Elektrik Piyasası Dairesi 14 Aralık 2010
PİYASA DÖNÜŞÜM AŞAMALARI 1970 1984 2001 2012 1902 2
TASLAK ile Getirilen Yenilikler-I Ön lisans Otoprodüktörlerin Üretim Lisansına Dönüşmesi Lisanssız Üretimin Kapsamının Genişletilmesi Piyasa İşletim Faaliyeti ve EPİAŞ ın Kurulması Elektrik/Enerji Borsasının Kurulması 3
TASLAK ile Getirilen Yenilikler-II Sayaçların DŞ leri tarafından Devralınması Dağıtım Yatırımlarının Gerçekleşmemiş Sayılması ve Buna İlişkin Yaptırımlar Ticaret Faaliyetlerinin Tedarik Lisansı Kapsamında Toplanması ESA ların Sona Erdirilmesi Ulusal Tarifenin Süresinin Uzatılması 4
ÖNLİSANS Önlisans Lisans 5
Mevcut Lisanslama Süreci Lisans Başvuru İnceleme- Değerlendirme Uygun Bulma 6
Öngörülen Lisanslama Süreci Önlisans Lisans Başvuru İnceleme- Değerlendirme 7
Muhtemel Önlisans İşlemleri İmar Kamulaştırma Gerekli Yer İzinlerinin Alınması Bağlantı ve Sistem Kullanım Anlaşmaları Proje Onayı 8
Önlisans Süresi Madde 6/4: Önlisansın süresi mücbir sebep halleri dâhil yirmidört ayı geçemez. Kurul bu süreyi yarısı oranında arttırabilir. 24 + 12 = 36 Madde 6/6: Önlisans süresi uzatılmadığı takdirde süresinin bitiminde kendiliğinden sona erer. Önlisans süresince hisse devri mümkün değildir. 9
Otoprodüktör LİSANSLAMA SÜRECİ-II SU KULLANIM HAKKI VE LİSANS Otoprodüktör Lisansı Üretim Lisansı 10
Lisanssız Üretimin Kapsamının Artırılması Yenilenebilirlerde kurulu güç sınırı 2 X 500 kw = 1 MW Kojenerasyon ve mikro kojenerasyon tesislerinde üretilen elektrik enerjisi Türkiye Ortalama Elektrik Toptan Satış Fiyatından satın alınır. 11
Piyasa İşletim Faaliyeti-1 Piyasa işletim faaliyeti, organize toptan elektrik piyasalarının işletilmesi ve bu piyasalarda gerçekleştirilen faaliyetlerin mali uzlaştırma işlemleridir. EPİAŞ ın Kurulması İşletim Faaliyetlerinin Dağılımı: TEİAŞ: Dengeleme Güç Piyasası + Yan Hizmetler EPİAŞ: Diğer Organize Piyasalar + Mali Uzlaştırma 12
Piyasa İşletim Faaliyeti-2 Elektrik (Enerji) Borsasının Kurulması (4) Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi; a) Piyasanın gelişimi doğrultusunda organize toptan elektrik piyasalarında yeni piyasalar kurulmasına yönelik çalışmaları yapar ve Kuruma sunar. ç) Kurum tarafından ihtiyaç görülmesi halinde, elektrik piyasası dışında diğer enerji piyasalarına yönelik organize toptan piyasalar kurulmasına dair çalışmaları yapar ve Kuruma sunar Elektrik ---) Enerji 13
Geçici 14. Maddenin Kaldırılması 50 MW ın altında Doğrudan TM nin OG Barasına Bağlanma Nakil Hattının işletme ve mülkiyetinin Şirkete ait olması Yeni dönemde, bağlantı noktası Geçici 14 kapsamında lisansına derc edilenler korunacak. 14
Dağıtım Faaliyeti İle İlgili Yenilikler Sayaçların mülkiyetinin DŞ ne ait olması Sayaç okuma hizmetinin dağıtım faaliyeti kapsamına alınması Üretim şirketlerinin dağıtım şirketlerinde kontrol oluşturmaksızın ortak olabileceklerine ilişkin sınırlamanın kaldırılması, Dağıtım faaliyeti için % 30 piyasa payı sınırlaması Lisans iptal edilmeksizin yeni dağıtım şirketinin nasıl belirleneceğinin düzenlenmesi Dağıtım yatırımlarının hangi durumlarda gerçekleşmemiş sayılacağının düzenlenmesi + Yaptırımlar 15
% 30 piyasa payı sınırlaması RK nun Kararları Kararların Yorumlanması 16
Dağıtım Yatırımlarının Gerçekleşmemiş Sayılması Mevzuat ihlallerinin dağıtım faaliyetini öngörülen esas ve usullere uygun biçimde yerine getirmesini kabul edilemeyecek düzeyde aksattığının tespiti, Mevzuat ihlallerinin dağıtım faaliyetinin niteliğini ya da kalitesini kabul edilemeyecek düzeyde düşürdüğünün tespiti, 17
Yaptırımlar (Ayrı ayrı veya birlikte uygulanır) Y.Kurulu Üyelerinin Kısmen veya tamamen görevden el çektirilmesi + Kurul tarafından atama Şirket tarafından tarife kapsamında yerine getirilmeyen hizmet ve yatırımların mali karşılıklarının öncelikle şirketten, yetmemesi halinde mevcut ortakların temettü gelirlerinden ve nihayet ortakların malvarlıklarından temin edilmesi, Şirket hisselerine el konulması Dağıtım sistemini işletme hakkının TEDAŞ tarafından belirlenecek yeni şirkete verilmesi, 18
Yeni DŞ Nasıl Belirlenecek? Maliki tarafından dağıtım sistemini işletme hakkına sahip tüzel kişinin tespiti için gereken iş ve işlemler 31 inci maddenin birinci fıkrası uyarınca ve en geç bir yıl içinde tamamlanır. 19
Tedarik Lisansı o Toptan Satış o Perakende Satış o İthalat o İhracat GEÇİCİ MADDE 12 (1) Toptan satış ve perakende satış lisansı sahibi tüzel kişilere, mevcut lisanslarındaki hakları korunarak resen ve bedel alınmaksızın tedarik lisansı verilir. 20
TEİAŞ Enerji Sektörünün Yeni Yapısı Sadeleştirilmiş Gösterim Üretim Toptan Satış ve İletim Dağıtım Müşteriler Kamu EÜAŞ portföy şirketleri Kamu ya ait ESA 21 Dağıtım Şirketi Serbest olmayan müşteriler HES ve diğer santraller Yİ, YİD, TETAŞ ESA İHD kapsamınd aki özel üreticiler Serbest müşteriler Otoprodüktörl er ve özel üreticiler 21
EPİAŞ TEİAŞ ELEKTRİK SEKTÖRÜNÜN YENİ YAPISI Üretim Toptan Satış ve İletim Dağıtım P.Satış Müşteriler Kamu EÜAŞ portföy şirketleri ESA 21 Dağıtım Şirketi Serbest olmayan müşteriler Kamu ya ait HES ve diğer santraller Yİ, YİD, İHD kapsamındaki özel üreticiler TETAŞ ESA T E D A R İ K Serbest müşteriler Serbest Üreticiler 22
TEŞEKKÜRLER TARİFELER DAİRE BAŞKANLIĞI Deniz Daştan Enerji Uzmanı ddastan@epdk.org.tr 0312 201 41 38 14 Aralık 2010 Ankara