Öğretimde Planlama
Öğretimde planlama: Belli seviyede ki öğrenci grubuna öğretilecek davranışların ne zaman nasıl, hangi sırada, hangi araç gereç ve materyaller kullanılarak,hangi yöntem ve teknikler işe koşularak ve sonuçta ortaya çıkacak durumun nasıl değerlendirileceğini zihinde tasarlanarak kağıt üzerine dökülmesidir. 2
Öğretimde planlama,öğretmenin bir öğretim etkinliğini uygulamaya koymadan önce,o etkinlikle ilgili olarak öğrencilere kazandıracağı bilgi,beceri,tutumları nasıl kazandıracağını belirlemek için yaptığı tasarımı ve çabayı içerir. 3
Öğretmenin böyle bir çaba içine girmesinin temel nedeni sınıfta yürüttüğü etkinlikleri daha etkili ve verimli kılmaktır. Bütün alanlarda olduğu gibi, öğretimde de temel amaç hedeflenen duruma mümkün olan en kısa sürede ve en etkin bir biçimde ulaşmaktır. Bunun gerçekleşmesinin yolu da etkili bir planlama sürecinden geçmektedir. 4
Öğretmenler genellikle plan yaparken öğretim programının ortaya koyduğu çerçeveyi esas alırlar. amaç içerik değerlendi rme Öğrenme ve öğretme süreçleri 5
ÖĞRETİMDE PLANLI ÇALIŞMANIN YARARLARI Öğrencilerin ilgi, ihtiyaç ve yeteneklerine göre yetiştirilmelerini sağlar. Göreve yeni başlayan öğretmenlerin etkili bir öğretim yapmasına yardımcı olur. Öğretim sürecinde öğretmeni neyi,niçin ve nasıl yapacağı konularında düşünsel hazırlığa iter. 6
Öğretim muhtevasının ne zaman ve ne kadar süre içinde işleneceğini, öğretimin zaman ve sıraya göre düzenlenmesini, programın öngörülen süre içinde tamamlanmasını sağlar. Öğretim etkinliklerinin planlı bir şekilde değerlendirilmesini,eksiklerin giderilmesini ve öğretimde niteliğin artmasını sağlar. 7
PLAN ÇEŞİTLERİ ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN GÜNLÜK PLAN DERS PLANI 8
ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK PLAN Ünitelendirilmiş yıllık plan, öğretim yılı süresince ders vermekle yükümlü olunan sınıflarda, program uyarınca belli üniteleri ya da konuları hangi aylarda yaklaşık olarak ne kadar zamanda işleyeceklerini gösteren, duruma göre zümre öğretmenler kurulu veya şube öğretmenler kurulu tarafından ortak hazırlanarak ders yılı başında okul yönetimine verilen çalışma planıdır. 9
Ünitelendirilmiş yıllık plan hazırlanırken şu noktalara dikkat edilmelidir: o Öğrencilerin ilgileri,ihtiyaçları ve önbilgileri o Okulun ve çevrenin koşulları o Zümre öğretmenler kurulu kararları o Öğretim yılında yer alan iş günü süresi o Ünitelerin hazırlandığı düzey(sınıf) o Öğrenme kazanımları o Kazandırılacak beceriler ve değerler o Ünitenin konuları, kavramlar ilkeler 10
GÜNLÜK PLAN Bir günde gerçekleşmesi planlanan, farklı derslerin uygulamasını gösteren plana denir. Yıllık plan göz önüne alınır. Ünitelendirilmiş yıllık plana göre daha özel ve ayrıntılı olarak hazırlanır. Günlük plan hazırlanırken, kazanımların saptanması,içeriğin belirlenmesi,öğrenme etkinliklerinin planlanması,öğrenme materyallerin seçimi ve değerlendirme etkinliklerinin belirlenmesine dikkat edilir. 11
GÜNLÜK PLAN ÖRNEĞİ Okul: Öğretmenin Adı, Soyadı Sınıf: Şube: Süre: Konu: Amaç: HAZIRLIK SUNU UYGULAMA DEĞERLENDİRME Görsel-İşitsel Araçlar 12
DERS PLANI Ders planı belli bir derste işlenmesi düşünülen konu veya konuların öğretimini gerçekleştirmek için gerekli olan öğrenme yaşantılarını düzenlenmesini içerir. 13
PLANLAMA DÖNGÜLERİ
Program Tanımları Öğretim programı: Eğitim programı içinde ağırlık taşıyan bu kesim, genellikle belli bilgi kategorilerinin bir sistem dahilinde düzenlenmesiyle oluşmaktadır. Örneğin: 9.,10.,11. Sınıflar matematik programı, fen programı, sosyal bilgiler programı. Ders programı: Konunun özel amaçlarını gerçekleştirmek üzere, belli bir süreye göre planlanmış üniteler, öğretmen-öğrenci etkileşimi, konunun özüne uygun öğretim ilke ve yöntemlerinin uygulanması, programlarda içerik ögesini destekleyen ve zenginleştiren ders kitapları ve diğer materyallerin geliştirilmesi esastır. Konu planı: Her bir derse girmeden, öğretmenin o derse ilişkin bir plan hazırlaması ise doğaldır. 15
Eğitimde Program Hiyerarşisi Eğitim programı Öğretim programı Ders programı Ünite programı Günlük Ders programı (plan) 16
Amaçların Aşamalı Sınıflanması Amaçlar 3 ayrılır: Bilişsel Amaçlar Duyuşsal Amaçlar Psiko-motor Amaçlar 17
Amaçların Hiyerarşik Sınıflaması Uzak Amaçlar Milli Eğitimin Amaçları Genel Amaçlar Okulun Amaçları Özel Amaçlar Dersin Amaçları Davranışsal Amaçlar Konunun Amaçları 18
NET AMAÇ VE HEDEFLERİN SONUÇLARI Öğretim sürecine yön verir Öğrenci başarısının değerlendirilmesine katkı sağlar Öğretim Amaç ve Hedefleri Öğrenci ve velilerin öğretim çıktılarına odaklanmalarını sağlar Derslerin akıcı işlenmesini sağlar
PLANLAMAYA BİR BAKIŞ Finansal planlama Kariyer Planlama Çalışma Düzeni Planlaması... vb.
Öğretimde planlama vazgeçilmez bir olaydır. Bu işe harcanan zamana baktığımızda haftalık çalışma saatimizin %10-20 arasında planlama etkinliklerine gittiğini görürüz. Planlama, iyi bir ders planı hazırlamaktan öte bir olaydır. İyi planlama, zamanın iyi kullanımı, uygun öğretim yöntemlerinin seçimi, öğrencinin ilgisinin çekilmesi ve üretken bir öğretim ortamı yaratmayı kapsar.
TEORİK DESTEK Planlama ve hedeflerin kullanımı, öğrenciler ve öğrenme etkinlikleri için bir odaklanma etkisi yaratabilir. Diğer yandan planlama, beklenmedik bir şekilde öğretmenlerin, öğrencilerin gereksinim ve fikirlerine karşı kayıtsız kalmaları ile sonuçlanabilir. Dikkatli bir planlama derslerin akıcı bir şekilde işlenmesini sağlar.
PLANLAMA VE ÖĞRETİM DÖNGÜSÜ Değerlendirme Öğretim öncesi planlama Öğretim
PLANLAMA ALANLARI Ders Öncesi Ders Süresince Ders Sonrası Konu seçimi Yaklaşım seçimi Zamanı ayarlama Etkinliklere karar verme Motivasyona karar verme Sunma Sorgulama Destek olma Uygulama Bağlantıları kurma Yönetim ve Liderlik Anlama düzeyini kontrol etme Dönüt sağlama Kritik etme/yargılama Test etme Not verme Raporlama 24
PLANLAMA ARAÇLARININ KULLANIMI Ders planı yazılımları Çalışma yaprağı ve bulmaca araçları Kavram haritası oluşturma araçları Sertifika üretim yazılımları Poster ve ilan üretim yazılımları Zaman ve görüşme/randevu yönetim araçları
ZAMAN VE MEKAN İÇİN PLANLAMA
Programların geliştirilmesi Milli Eğitim Bakanlığı Araştırma geliştirme projeleri İl Milli Eğitim Müdürlüğü Projelerin il düzeyinde uygulanması Okul Öğretim uygulamalarının geliştirilmesine kaynaklık 27